Voedselverspilling hoog op de agenda Duurzaamheidkompas #5#

Transcriptie

1 Voedselverspilling hoog op de agenda Duurzaamheidkompas #5# Oktober 2010

2 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel- en economische crises is het bepalen van de juiste strategische richting en het nemen van de daarbij horende beslissingen essentieel. Is duurzaam kansrijk of niet? Moet de voet op de rem of geven we gas? Besparen of investeren? Consuminderen of juist meer? Leiden of volgen? Dit zijn slechts enkele duurzaamheiddilemma s waar vrijwel elke producent, retailer, beleidsmaker of maatschappelijke organisatie mee te maken krijgt. Snelle en goede besluiten Het Duurzaamheidkompas geeft aan welke kant het opgaat met de publieke opinie inzake duurzaamheid. Het levert de benodigde inzichten voor het ontwikkelen, implementeren of evalueren van duurzame beleidsalternatieven. Inzicht in mening Nederlander MarketResponse voert het onderzoek online uit onder een representatieve steekproef van Nederlanders. Schuttelaar & Partners is verantwoordelijk voor een gedegen inhoudelijke inbreng in de vragenlijst en analyse. Met regelmaat Het Duurzaamheidkompas is een initiatief van Schuttelaar & Partners en MarketResponse. Driemaal per jaar bieden wij u inzicht en nieuwe inspiratie om effectieve en vooral duurzame beleidskeuzes te maken. Met steeds wisselende actuele thema's. Onderzoeksopzet Het onderzoek is gehouden onder n=504 respondenten in de periode van 31 augustus tot en met 20 september Daarvan waren er 148 Cultureel Creatieven, De Onderzoek Groep, het consumentenpanel van MarketResponse, levert de deelnemers aan het onderzoek. Cultureel Creatieven Cultureel Creatieven (ca. 17% van de volwassen Nederlanders) zijn meer bewust en beter geïnformeerd over duurzaamheid. Wilt u meer weten over deze Nederlanders? Kijk op Definitie van duurzaamheid Duurzaamheid is een breed begrip. Respondenten wordt gevraagd om spontaan aan te geven wat men onder duurzaamheid verstaat. Daarna wordt hen de volgende definitie meegegeven: Duurzaamheid is: Zorgen voor een balans tussen de economische, sociale en milieuaspecten. Het doel daarvan is te voorzien in de behoeften van nu, zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Uw eigen positie in kaart Schuttelaar & Partners en MarketResponse bieden bedrijven en organisaties de gelegenheid om de eigen duurzaamheidpositie en beleidsalternatieven te evalueren door mee te lopen in onze reguliere monitor. U kunt zich aanmelden als participant. Meer informatie? Neem contact op met: Pauline Bron MarketResponse Mariëtte van Amstel Schuttelaar & Partners Duurzaamheidkompas #5 oktober #

3 Leeswijzer Aandachtspunten, goede scores en trends In dit rapport maken we gebruik van pictogrammen die de lezer attent maken op een aantal punten. Prima score, met deze pictogram leggen we de nadruk op onderzoeksresultaten die goed zijn. Aandachtspunt, met deze pictogram leggen we nadruk op onderzoeksresultaten die aandacht behoeven. Quote, met deze pictogram leggen we de nadruk op quotes uit onderzoek Nederlanders versus Cultureel Creatieven De uitkomsten van Nederland zijn vaak in het blauw weergegeven. Wanneer in de tekst of grafieken gesproken wordt over Nederland of Nederlanders is de basis alle n= 504 respondenten van dit onderzoek. De uitkomsten van de Cultureel Creatieven zijn in het groen weergegeven. Wanneer wordt gesproken over Cultureel Creatieven is de basis n= 148 respondenten. Duurzaamheidkompas #5 oktober #

4 Samenvatting Duurzaamheidkompas #5 Voedselverspilling Voedselverspilling wordt vooral gezien als de eigen verantwoordelijkheid van consumenten. 87% van de Nederlanders geeft aan geregeld voedsel te verspillen. Er is grote bereidheid om dit te verminderen (78%). Vooral door inkoopgedrag aan te passen en goed op ten minste houdbaar en te gebruiken tot op de verpakking te letten. Ook voedselproducenten, supermarkten, restaurants en de overheid hebben ieder verantwoordelijkheid. Nederlanders benoemen diverse acties voor elk van deze organisaties, zoals kleinere hoeveelheden verkopen, afspraken met voedselbanken maken of bewaartips op het product. Duurzaamheidstrends Duurzaam produceren blijft belangrijk voor zowel de Nederlanders (84%). Het aantal consumenten dat zichzelf bewust met bezighoudt duurzaam consumeren neemt daarentegen af (27%). Duurzaamheid heeft positieve effecten voor een bedrijf. Vooral de Cultureel Creatieven benoemen positieve effecten. Onder de Cultureel Creatieven is een licht stijgende trend te zien, terwijl onder Nederlanders een licht dalende trend is te zien. Duurzaamheidkompas #

5 Thema Duurzaamheidkompas #5: Voedselverspilling Duurzaamheidkompas #5 oktober

6 Betekenis voedselverspilling Vooral weggooien van goed of overtollig eten Nederland Ruim 83% van de Nederlanders en 90% van de Cultureel Creatieven heeft een beeld bij de term voedselverspilling. Vooral het weggooien van eten, overproductie en het weggooien van goed eten of overtollig eten worden genoemd. Groente, fruit, melk en boter zijn de producten die spontaan met verspilling worden geassocieerd. Cultureel Creatieven Hoe groter het woord, hoe vaker genoemd Duurzaamheidkompas #5 oktober

7 Belang voedselverspilling Nederlanders vinden voedselverspilling net zo belangrijk als andere duurzaamheidsthema s Belang voedselverspilling in vergelijking met onderstaande thema s Voedselverspilling minder belangrijk Het verdwijnen van het regenwoud 27% 39% Voedselverspilling belangrijker 33% Vermindering van zorg en aandacht voor medemens in buurt 28% 42% 30% De vervuiling van de bodem 24% 48% 29% Obesitas 28% 45% 27% Klimaatverandering 29% 44% 26% Honger en ondervoeding in Afrika 29% 46% 25% Belangrijk Even belangrijk Minder belangrijk Duurzaamheidkompas #5 oktober

8 Voedselverpilling: weggooien en hoe vaak komt het voor Negen op de tien Nederlanders gooit voedsel weg Oorzaken Voedselverspilling Komt voor? Totaal Nederland De kwaliteit van AGF is slecht, het is snel niet vers of goed meer. Er wordt te veel gekookt, alles wat overblijft wordt weggegooid. 67% 54% 87% 46% 33% 12% Hoe vaak? 17% 41% 29% 19% 37% 43% 22% 27% 20% 27% 17% 87% van de Nederlanders gooit weleens eten weg. Bijna zeven op de tien Nederlanders gooit groenten en fruit weg omdat het te snel niet meer vers of houdbaar is. De kwaliteit van de voorverpakte groente is slecht. Als ik de verpakking open, kan ik iets weggooien. Als een product (bijna) over de houdbaarheidsdatum is, gooi ik het weg. Ik kook te veel pasta, rijst of aardappelen en gooi het restant weg omdat ik geen zin heb dat te eten. Verpakkingen zijn te groot daarom houd ik over. Ik koop aanbiedingen en krijg het niet op tijd op. 52% 46% 46% 45% 34% 48% 54% 54% 55% 66% 18% 16% 14% 7% 9% 45% 38% 36% 33% 36% 35% 47% 36% 40% 55% 14% 19% Eten weggooien gebeurt zeer regelmatig. Van de Nederlanders die eten weggooien, gooit in totaal 17% dagelijks eten weg en 41% wekelijks. Vooral brood, teveel gekookte restjes met pasta, rijst of aardappelen gooien mensen weg. Ik gooi elk jaar een aantal producten uit mijn kerstpakket weg. 31% 69% 97% Ik koop vaak nieuwe producten zonder te kijken wat ik nog in huis heb. 30% 70% 17% 34% 48% Als ik ongepland buiten de deur blijf eten gooi ik het eten dat ik al gekocht had weg. 23% 77% 9% 41% 50% Ik lust geen broodkorsten of kapjes, dat gooi ik weg. 20% Weleens 80% (Bijna) nooit 25% Dagelijks Maandelijks 40% 15% 20% Wekelijks Een paar keer per jaar Duurzaamheidkompas #5 oktober

9 Belang voedselverspilling Meer dan de helft van de Nederlanders vindt dat voedselverspilling verminderd moet worden Vindt u dat er wat aan voedselverspilling gedaan moet worden? Cultureel Creatieven Nederland 55% 32% 82% Ja Misschien Nee 6% 11% Duurzaamheidkompas #5 oktober

10 Belangrijkste argumenten tegen voedselverspilling Nederlander vindt voedselverspilling vooral zonde van eten U vindt dat er minder voedsel weggegooid zou moeten worden. In hoeverre spelen de onderstaande argumenten voor u mee? Het is verspilling, dus zonde van dat eten 86% 12% 2% Zo ben ik niet opgevoed, voedsel verspillen dat doe je niet 73% 22% 5% Ik vind het erg dat wij hier eten weggooien, terwijl kinderen in Afrika honger lijden 72% 15% 13% Ik betaal voor iets wat ik weggooi en niet gebruik, dat is zonde van het geld 71% 20% 8% Eten weggooien is een onnodige belasting voor het milieu en klimaat 69% 20% 10% Speelt mee Neutraal Speelt niet mee Duurzaamheidkompas #5 oktober

11 Verminderen voedselverspilling Ruim driekwart van de Nederlanders is bereid zelf minder voedsel te verspillen Bent u bereid om de voedselverspilling binnen uw eigen gezin te verminderen? Nederland 41% 78% 37% 15% 5% 92% Cultureel Creatieven 67% Zeker w el Misschien wel/ misschien niet 25% Waarschijnlijk wel Waarschijnlijk niet 7% Zeker niet Duurzaamheidkompas #5 oktober

12 Verminderen voedselverspilling Nederlander wil vooral beter op houdbaarheid letten en het inkoopgedrag aanpassen Welke van de onderstaande acties zou u zelf willen nemen? Producten voor de gebruiksdatum gebruiken Bij boodschappen doen rekening houden met wat al in huis is Ervoor te zorgen dat er niet te veel eten wordt ingekocht Een product opeten na de houdbaarheidsdatum als dat nog kan 66% 56% 54% 53% Betere porties koken Een dag per week de restjes eten Artikelen kopen die afgeprijsd zijn vanwege de houdbaarheidsdatum Zorgen dat er niets overblijft 41% 36% 31% 29% Meer informatie inwinnen over voedselverspilling 16% Persoonlijk advies inwinnen In een restaurant een extra bedrag betalen als mijn eten niet op is Invriezen 3% 7% 7% Duurzaamheidkompas #5 oktober

13 Verminderen voedselverspilling Nederlander legt verantwoordelijkheid om minder voedsel te verspillen vooral bij zichzelf Wie moet er in uw ogen actief aan de slag met de vermindering van voedselverspilling? Consumenten/ gezinnen 82% 96% Horeca zoals restaurants 55% 64% Supermarkten 53% 64% Producenten van voedsel 49% 65% De overheid 32% 54% Weet niet 5% Nederlander Cultural Creatives Duurzaamheidkompas #5 oktober

14 Taken om voedselverspilling te verminderen Nederlander: iedere betrokkene dient andere acties te ondernemen om verspilling tegen te gaan Wat moeten restaurants doen? 1. Het introduceren van verschillende porties (83%) 2. Maken van afspraken met voedselbank etc (79%) 3. Eten in doggy bag meegeven (50%) Wat moeten supermarkten doen? 1. Producten een dag voor of op de houdbaarheidsdatum gratis of met korting geven (71%) 2. Kleinere hoeveelheden verkopen (71%) 3. Transparant zijn over hoe ze zelf minder verspillen (46%) Wat moeten producenten van voedsel doen? 1. Informatie op etiket geven met bewaartips (72%) 2. Kleinere verpakkingen maken (69%) 3. Restanten hergebruiken door er energie mee op te wekken (66%) Wat moet de overheid doen? 1. Informatiecampagne om mensen bewust te maken (83%) 2. Bedrijven stimuleren om minder weg te gooien (75%) 3. Recepten en tips geven over hoe minder weg te gooien (43%) Duurzaamheidkompas #5 oktober

15 Het Duurzaamheidkompas brengt ook een aantal trends in kaart Duurzaamheidkompas #5 oktober #3 #

16 Merken die consumenten spontaan benoemen als duurzaam: Vier energiebedrijven in top 10 Nederland Duurzame top tien: 1. Nuon 6. Essent 2. Eneco 7. ASN Bank 3. Philips 8. Triodos Bank 4. Fairtrade 9. Unilever 5. Max Havelaar 10. Greenchoice Cultureel Creatieven En zijn opvallende verschillen tussen de Nederlanders en de Cultureel Creatieven. Terwijl de Nederlanders vooral energiebedrijven noemen, geven de Cultureel Creatieven aan vooral Fair Trade, Max Havelaar en Triodos Bank Hoe groter het woord, hoe vaker genoemd Duurzaamheidkompas # Duurzaamheidkompas #5 oktober

17 Belang van duurzaam produceren door bedrijven Duurzame activiteiten onverminderd belangrijk Hoe belangrijk vindt u het dat bedrijven zich bezighouden met duurzaamheid? Nederland 11% 14% 12% 13% 56% 63% 59% 62% Ruim acht op de tien Nederlanders en alle Cultureel Creatieven geven aan het (heel) belangrijk te vinden dat bedrijven zich bezig houden met duurzaamheid. 33% 22% 26% 22% Nederland maart '09 Nederland okt. '09 Nederland april '10 Nederland sept. '10 Heel belangrijk Belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Onbelangrijk Heel onbelangrijk Cultureel Creatieven 3% 3% 4% 0% 40% 57% Cultureel Creatieven maart '09 50% 52% 54% 46% 44% 46% Cultureel Creatieven okt. '09 Cultureel Creatieven april '10 Cultureel Creatieven sept. '10 Heel belangrijk Belangrijk Niet belangrijk, niet onbelangrijk Onbelangrijk Heel onbelangrijk Duurzaamheidkompas #5 oktober #3 #

18 Belang van eigen duurzaam consumptiegedrag Steeds minder consumenten consumeren bewust duurzaam Hoe bewust bent u zelf met duurzaamheid bezig als u kijkt naar uw eigen consumptiegedrag? Cultureel Creatieven Nederland 19% 22% 24% 26% 44% 45% 47% 47% 37% 33% 29% 27% Nederland maart '09 Nederland okt. '09 Nederland april '10 Nederland sept % 6% 35% 39% 57% 54% 56% 60% Cultureel Creatieven maart '09 Cultureel Creatieven okt. '09 Cultureel Creatieven april '10 Cultureel Creatieven sept. '10 14% 30% (heel) bewust bezig Neutraal (helemaal) niet bewust bezig 9% 31% Slechts 27% van de consumenten zegt in het eigen consumptiepatroon bewust bezig te zijn het duurzaamheid. Dit in tegenstelling tot het belang dat consumenten toekennen aan duurzaam produceren. Het aantal Nederlanders dat zich bewust bezighoudt met duurzaamheid laat een neerwaartse trend zien, terwijl het aantal Cultureel Creatieven juist wel bewust duurzaam consumptiegedrag blijft vertonen. Duurzaamheidkompas #5 oktober #3 #

19 Positieve effecten van duurzaamheid voor bedrijven Duurzaam zijn heeft voordelen, met name bij Cultureel Creatieven 59% 61% 45% Beveelt duurzame merken eerder aan 37% 64% 41% 58% 30% Zou duurzame merken eerder aanschaffen 74% 75% 56% 69% 50% 49% 75% 45% 62% Werkt liever voor een duurzame werkgever 65% 75% 42% 40% 39% maart 2009 oktober 2009 april 2010 sept 2010 maart '09 oktober '09 april 2010 sept 2010 oktober 2009 april 2010 sept 2010 Wil (iets) meer betalen voor duurzame merken 76% 73% 75% 75% 59% 50% 54% 49% maart 2009 oktober 2009 april 2010 sept % 58% Krijgt eerder een goed gevoel bij duurzame merken 76% 77% 80% 53% 55% 46% maart 2009 oktober 2009 april 2010 sept 2010 Cultureel Creatief en Nederlander komt verder uit elkaar te liggen. Qua aanbevelen, eerder aanschaffen, meer betalen, goed gevoel krijgen en willen werken reageren Cultureel Creatieven positiever op duurzame organisaties dan Nederlanders. Onder Cultureel Creatieven is een licht stijgende trend te zien, terwijl onder Nederlanders algemeen een dalende trend is te zien. Nederland Cultureel Creatieven Duurzaamheidkompas #5 oktober #5 #

20 Het onderzoeksbureau Over MarketResponse MarketResponse is één van de grootste onafhankelijke research consultancy bureaus van Nederland. MarketResponse streeft naar een zo groot mogelijke effectiviteit voor haar klanten. Op basis van kwantitatief en kwalitatief onderzoek helpen wij onze klanten maximaal rendement te halen uit het managen van klanten, medewerkers, portfolio en communicatie, zodat zij hun bedrijfsdoelstellingen kunnen realiseren. MarketResponse heeft dit jaar precies 25 jaar ervaring in het faciliteren van besluitvorming op basis van marktonderzoek. Duurzaamheidkompas #3 #

21 Het communicatieadviesbureau Over Schuttelaar & Partners Schuttelaar & Partners is een groot en snel groeiend communicatieadviesbureau dat draagvlak creëert voor innovaties op het gebied van voeding, gezondheid en duurzaamheid. Samen met onze klanten faciliteren wij maatschappelijke dialoog over ontwikkelingen in de landbouw, de biotechnologie, de gezondheidszorg en consumentengedrag. Als adviesbureau geloven wij dat de tijd rijp is om te investeren in innovaties die leiden tot meer gezondheid en duurzaamheid. Door middel van strategisch advies, onderzoek en communicatie helpen wij onze klanten een aanpak te kiezen die oog heeft voor science, society & sense. Duurzaamheidkompas #5 #