Europa werkt al lang met normen
|
|
- Petra Groen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het Europese begrotingsbeleid en de lokale besturen De Europese Unie kijkt sinds het begin van de financiële crisis in 2008 streng toe op de overheidsfinanciën van de lidstaten. Lokaal ging na wat dat voor Vlaamse gemeenten en OCMW s kan betekenen. tekst jan leroy beeld layla aerts spatte. Ten eerste kwam er een noodfonds voor de meest getroffen staten, waardoor een faillissement kon worden afgewend. Ten tweede stelde de Europese Centrale Bank zeer goedkoop en in grote volumes liquiditeiten ter beschikking om de financiële sector boven water te houden. De komende jaren zullen de banken trouwens ook onderworpen worden aan strengere solvabiliteits- en liquiditeitsregels. Daarnaast waren er nieuwe normen nodig voor de overheidsfinanciën, moesten de kwaliteit en betrouwbaarheid van de gegevens over de begrotingen en schuld beter en wou Europa ook veel eerder zicht krijgen op de verwachte budgettaire ontwikkelingen. Dat heeft geleid tot diverse nieuwe richtlijnen en verordeningen, gegroepeerd in onder meer het Six-Pack en het Two-Pack. Sommige van die maatregelen hebben meteen effect, andere moeten nog worden omgezet in nationale regels. Zo moeten lidstaten voor het begrotingstekort doelstellingen op middellange termijn vastleggen en die ook naleven. Verder krijgt de uitstaande schuld een belangrijker plaats in Europa tikt België op de vingers Europa werkt al lang met normen voor de overheidsfinanciën. Zo golden voor de toetreding tot de euro de Maastrichtcriteria: een begrotingstekort van ten hoogste 3% van het bruto binnenlands product (BBP) en een overheidsschuld van maximaal 60%. België slaagde erin om tegen 1998 het tekort onder de 3% van het BBP te krijgen. Hoewel de overheidsschuld wel nog een eind boven de 100% zat, mocht ons land tot de eurozone toetreden wegens een betekenisvolle beweging richting 60%. De jaren nadien lieten landen als Duitsland, Frankrijk en Nederland enkele keren tekorten van meer dan 3% optekenen, maar tot sancties is het nooit gekomen. De financiële crisis die in 2008 doorbrak, heeft dit grondig veranderd. Door de redding van de banken (met vaak zware kapitaalinjecties vanuit de overheid) en de economische crisis (met minder belastingontvangsten en meer overheidsuitgaven) belandden de begrotingen van de meeste lidstaten diep in de rode cijfers en steeg de overheidsschuld fors. Daarnaast was er het meer specifieke Griekse probleem, waar de cijfers over de overheidsfinanciën jarenlang sterk waren bijgekleurd. De crisis deed het vertrouwen in de kredietwaardigheid van de overheid sterk dalen en de renteverschillen binnen de eurozone werden weer zeer groot. Landen als Ierland, Griekenland, Spanje, Portugal en Cyprus dreigden zelfs hun schuldverplichtingen niet langer te kunnen nakomen. Er waren drastische maatregelen nodig om te voorkomen dat de eurozone uiteende beoordeling van de gezondheid van een land (met regels over een afbouwpad voor landen boven de 60%) en kunnen landen die de regels overtreden sneller tegen een sanctie aanlopen. Er komen ook regels over de overheidsboekhouding en de tussentijdse rapportering (maandelijks voor centrale overheden, per kwartaal voor lokale besturen). Voor Europa moeten onafhankelijke instanties ook oordelen over de cijfers die de lidstaten presenteren. Voortaan moeten de eurolanden uiterlijk op 30 april hun begrotingsvooruitzichten op middellange termijn publiceren, samen met hun plannen voor de komende twaalf maanden op het vlak van groei en werkgelegenheid. Op 15 oktober moet de ontwerpbegroting voor het volgende jaar al bij de Europese Commissie liggen. Die kan zelf niet ingrijpen maar zal ze tegen eind november wel onderzoeken en beoordelen op conformiteit met het Stabiliteits- en Groeipact. Ten laatste op 31 december moeten de eurolanden hun budget definitief goedkeuren. Op 30 mei 2013 publiceerde de Europese Commissie een voorstel van aanbevelingen aan België over het hervormings- en stabiliteitsprogramma. Het was uiteindelijk de Europese Raad die deze aanbevelingen in juni formaliseerde. Ze hebben betrekking op de pensioenen, de loonvorming en de fiscaliteit. Wat vooral de media haalde was het oordeel van Europa over de Belgische budgettaire prestaties. De Commissie dringt erop aan dat er structurele saneringsmaatregelen worden genomen, waardoor het tekort in 2013 beperkt blijft tot 2,7% van het BBP. Verder moeten er tegen eind dit jaar bindende afspraken komen met de andere overheidsgeledingen (inclusief de lokale besturen) over de verdeling van de inspanningen. 8 juli 2013 Lokaal
2 Uiteraard moeten lokale besturen hun activa efficiënt beheren, maar als ze alleen nog kunnen investeren door tegelijk te desinvesteren ontstaat er een groot probleem, want gemeentelijke investeringen hebben vaak betrekking op vrijwel onverkoopbare activa, zoals wegen, pleinen of beschermde gebouwen. Complexe Belgische overheid We kunnen de strengere Europese regels niet zomaar naar de Belgische context omzetten. Europa bemoeit zich immers amper met de wijze waarop de lidstaten intern georganiseerd zijn. De normen voor de begroting en de schuld slaan altijd op de overheid als geheel. De federale overheid, die op dat vlak het aanspreekpunt voor Europa is, is uiteraard niet de enige die uitgaven mag doen, belastingen mag heffen of leningen mag aangaan. Lokale besturen zijn hierin al sinds het ontstaan van België actief, en de afgelopen decennia kregen ook de gemeenschappen en gewesten steeds grotere bevoegdheden toegewezen met de eraan gekoppeld hogere uitgaven. Ook de sociale zekerheid met zijn vele geledingen hoort bij de overheid. Voor cijfers in verband met de overheidsfinanciën deelt men België in twee delen in: Entiteit 1, met de federale overheid en de sociale zekerheid, en Entiteit 2, met de gemeenschappen, gewesten en lokale besturen. Voor elk van die entiteiten werden de voorbije jaren normen vastgelegd zodat België als geheel de Europese doelstellingen zou halen. Die normen komen in een zogenaamd Stabiliteitsprogramma, waarvan de versie op 28 april 2012 groen licht kreeg van de federale regering. Volgens die cijfers zou er in 2015 een begrotingsevenwicht moeten zijn en moet de overheidsschuld tegen dan nog op ten hoogste 92,3% van het BBP staan. Intussen is dat al achterhaald. Zo kwam het tekort van 2012 uit op -3,9% van het BBP, ruim hoger dan de beoogde -2,8%. Voor 2013 wordt een saldo van -2,15% beoogd, maar ook dat streefdoel wordt moeilijk haalbaar. Het Stabiliteitsprogramma verdeelt de inspanning ook over de verschillende overheidsentiteiten, al is dat deels onder voorbehoud wegens de komende bevoegdheidsoverdrachten van de federale overheid (en sociale zekerheid) naar de gemeenschappen en gewesten. Concreet zou het tekort van Entiteit II al in 2013 weg moeten zijn om nadien te evolueren naar een klein overschot. De belangrijkste inspanning moet duidelijk op federaal vlak gebeuren. Vreemd genoeg bevat het Stabiliteitsprogramma geen opsplitsing van de gewenste evolutie van de overheidsschuld per deelentiteit. Dat heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat meer dan 90% van die schuld bij de federale overheid zit. De lokale besturen vertegenwoordigen trouwens minder dan 5%. Ook de schuldafbouw zal dus vooral van de federale overheid moeten komen. En de lokale besturen? Hoewel lokale besturen deel uitmaken van de overheid, kunnen we de Europese normen niet zomaar vertalen tot op het niveau van een individuele gemeente of OCMW. Zo wijkt de Europese definitie van wat een lokaal bestuur is af van de bepalingen in het Belgisch recht. Europa beschouwt bijvoorbeeld kerkfabrieken niet als overheden, terwijl België dat wel doet. Bij autonome gemeentebedrijven en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden hangt dit dan weer af van het aandeel van hun inkomsten uit een marktgebonden werking. Maar gemeenten, OCMW s, politiezones en provincies horen zeker bij de lokale overheid. Daarnaast bevat die ook enkele tientallen verzelfstandigde entiteiten en samenwerkingsverbanden, maar hoeveel van die laatste ook echt meetellen, weten we niet. De uitstaande schuld krijgt een belangrijker plaats in de beoordeling van de gezondheid van een land. Landen die de regels overtreden, kunnen sneller tegen een sanctie aanlopen. Kwaliteit van de statistieken Wie normen uitvaardigt, moet er natuurlijk zeker van zijn dat de statistische gegevens om ze op te volgen tijdig beschikbaar, volledig en betrouwbaar zijn. Eurostat, een dienst binnen de Europese Commissie, moet hierop toekijken. De voorbije jaren formuleerde Eurostat geregeld kritiek op de kwaliteit van de statistische informatie over de lokale overheidsfinanciën: de gegevens kwamen Lokaal juli
3 Aanbevelingen van de Europese Commissie aan België De Europese Commissie lichtte begin juni haar aanbevelingen voor het hervormingsprogramma EU 2020 en het stabiliteitsprogramma voor België toe. Het algemene kader van die aanbevelingen bevat drie grote krachtlijnen die voor alle lidstaten gelden en in een globale Europese strategie passen: verlagen van de schuldgraad bij overheid, banken en gezinnen; concurrentievermogen verbeteren en meer banen; voltooiing van de Europese architectuur waardoor Europa op termijn een echte fiscale, economische, banken- en politieke unie wordt. De vertaalslag voor België gebeurt in zeven aanbevelingen. 1 terugdringen van de schuldenlast en het deficit in de begroting. België levert inspanningen, maar niet structureel genoeg. De Commissie vraagt ook meer transparantie over hoe de begrotingsdoelstellingen op middellange termijn verdeeld worden over de verschillende overheden in ons land. 2 aanpassen van het pensioenstelsel. De kloof tussen de wettelijke en de reële pensioenleeftijd moet verminde te laat en waren onbetrouwbaar. Ze waren grotendeels gebaseerd op extrapolaties van steekproeven van vele jaren geleden, en niet op de meer dan 1400 lokale begrotingen en rekeningen. De gegevens worden ook altijd globaal gepresenteerd, en dus niet per gewest of per type lokaal bestuur. Ondanks die statistische mankementen legden federale premiers en ministers van begroting de voorbije jaren de schuld van het slechtere overheidssaldo bij de lokale besturen. Gelukkig zijn er sinds begin 2012 stilaan wat meer betrouwbare gegevens over de lokale financiën beschikbaar. Die hebben meteen geleid tot een (statistische) verbetering van het lokale begrotingstekort met 0,2% van het BBP. De beleids- en beheerscyclus (BBC) zou voor de statistieken een oplossing moeten betekenen. Besturen die de BBC toepassen, moeten hun meerjarenplan, budget en jaarrekening onmiddellijk na de verzending aan de gouverneur digitaal doorsturen naar de Vlaamse overheid, met sancties als ze dat niet doen. Uit die beleidsrapporten zal de Vlaamse overheid de door Europa aan België gevraagde gegevens over het begrotingstekort en de schuld automatisch kunnen afleiden. Door de verplichte meerjarenplanning zouden Vlaamse lokale besturen ook moeten voldoen aan de Europese eis qua budgettaire planning op middellange termijn. Verder verplichten de organieke decreten de gemeenten, OCMW s, autonome gemeentebedrijven en publiekrechtelijke OCMW-verenigingen om per kwartaal te rapporteren over de verrichte transacties, ook al een Europese eis. De kwaliteit van de statistieken over Vlaamse lokale financiën zal de komende periode dus fors verbeteren, al is daarmee niet alles opgelost. Zo kunnen gemeenten en OCMW s niet tegen half oktober een ontwerpbegroting klaar hebben, al is het nog onduidelijk of die verplichting op de centrale of de volledige overheid slaat. België kan hiervoor natuurlijk wel gebruik maken van de lokale meerjarenplannen. Verder worden lokale besturen zoals de politiezones en de (toekomstige) brandweerzones aangestuurd door de federale overheid. Wat die van plan is om de kwaliteit en tijdigheid te verbeteren, is onduidelijk. Europa vraagt ook steeds meer informatie die de BBC niet allemaal zal kunnen leveren, zoals de toegestane waarborgen of projecten van publiek-private samenwerking. Tot slot zouden onafhankelijke instanties de correctheid van de cijfers moeten controleren en attesteren. In Vlaanderen komt er binnenkort een externe audit voor lokale besturen, maar die zal zich vooral richten op de organisatiebeheersing (interne controle). De controle op de (financiële) correctheid van de beleidsrapporten (meerjarenplan, budget, jaarrekening) blijft normaal gesproken bij het agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse overheid. De vraag rijst of Europa dit als een voldoende onafhankelijke instantie zal beschouwen. Welke norm? Gemeenten kennen sinds 1988 het verplichte begrotingsevenwicht. De gouverneur moet deficitaire budgets schorsen. OCMW s krijgen van de gemeente de middelen bijgepast die ze ontberen om de kosten of uitgaven te dekken, en bij de politiezones zorgt de toelage vanuit de gemeente(n) voor het evenwicht. Ook de BBC, die vanaf 2014 geldt, gaat gepaard met verplicht na te leven evenwichtsregels die de toezichthoudende overheid controleert. Lokale besturen weten dus wat een begrotingsnorm die vanuit de Belgische of Vlaamse overheid komt, betekent. Ze zijn echter nog totaal niet vertrouwd met een Europese normering op het vlak van tekort of uitstaande schuld. Verder zal nog blijken dat die Europese evenwichtsdefinitie ook grondig verschilt van wat geldt voor lokale besturen. Europa legt normen op aan lidstaten, waar ze gelden voor de overheid als geheel. Europa bemoeit zich echter niet met de interne verdeling van zijn normen tussen de overheidsgeledingen. Voor België wil Europa wel een evenwicht tegen 2015, maar dat wil niet noodzakelijk zeggen dat dit een evenwicht van elk van de deelentiteiten impliceert. In theorie zou een tekort van bijvoorbeeld de federale overheid gecombineerd kunnen worden met een ten minste even groot overschot van bijvoorbeeld de gemeenschappen en gewesten. Het Belgische Stabiliteitsprogramma gaat wel uit van een evenwicht van de Entiteiten I en II. Een verdere opsplitsing per type lokaal bestuur in elk gewest bestaat vandaag niet, laat staan dat er normen zouden gelden voor een individuele gemeente of OCMW. Die vertaling zou in de meeste gevallen trouwens niet door de federale 10 juli 2013 Lokaal
4 Wat als? Er bestaan verschillende manieren om naar een begrotingsevenwicht te kijken, maar in de meeste gevallen is de Europese definitie een stuk strenger dan wat vandaag geldt voor lokale besturen. Maar net voor gemeenten en OCMW s is het moeilijk om aan die norm te voldoen. De reden daarvoor is dubbel: het hoge aandeel investeringen in de lokale uitgaven (11,3% tegenover gemiddeld 3,2%) en de relatief kleine schaal van lokale besturen. Door het feit dat gemeenten en OCMW s meer dan andere overheden investeren, hebben ze ook meer behoefte aan een spreiding van die vaak zware uitren en het arbeidsmarktbeleid moet meer inzetten op actief ouder worden. 3 hervorming en modernisering van de loonvorming. De Europese Commissie beseft dat de discussie over de loonindexering in België bijzonder gevoelig ligt. Ze spreekt niet over afschaffing, maar over aanpassingen. 4 verbeteren van de concurrentiepositie in verschillende sectoren. Hierbij komen de dienstensector, detailhandel en breedband in het vizier. De Europese Commissie wil meer liberalisering. 5 vereenvoudiging van het belastingstelsel met verschuiving van lasten op lonen naar minder groeiverstorende belastingen, zoals milieubelastingen, btw of fraudebestrijding. 6 begeleiding en activering van werkzoekenden. De interne arbeidsmobiliteit in België moet verhoogd worden in combinatie met betere coördinatie en overleg tussen de verschillende overheden. De activeringspolitiek moet zich richten op de meest kwetsbare groepen: ouderen, jongeren en migranten. 7 taakverdeling tussen de verschillende overheden betreffende broeikasemissies. Vooral maatregelen in het vervoer en de gebouwen. De Europese Commissie gaat in dialoog met de Belgische overheid, maar de aanbevelingen zijn ook niet neutraal voor gemeenten en OCMW s. Bij de discussie over de schuldenlast en hoe die over de verschillende overheden verdeeld moet worden, komen ook zij in het vizier. Dat hierover het laatste woord nog niet gevallen is, staat buiten kijf. betty de wachter ec.europa.eu, europe2020, België aanklikken en de specifieke aanbevelingen overheid kunnen gebeuren, want het toezicht op de gemeenten en OCMW s zit bij de gewesten. Voor politie- en brandweerzones zou de federale overheid wel door Europa geïnspireerde normen kunnen opleggen, maar die zones wegen budgettair veel minder zwaar dan de gemeenten of OCMW s. Zelfs met een vertaling van de Europese evenwichtsnorm zouden nog niet alle problemen van de baan zijn. Het verplicht na te leven begrotingssaldo en de maximumschuld worden uitgedrukt in procenten van het BBP. Gemeenten kennen echter geen BBP, en dus moet een hanteerbare norm in bedragen uitgedrukt zijn, met vervolgens de vraag hoe die bedragen dan moeten worden verdeeld over alle besturen. Conclusie: het is niet vanzelfsprekend de Europese evenwichts- en schuldregels tot op het niveau van een individueel lokaal bestuur te herleiden. Voorlopig (?) beperkt men zich dus tot het ex ante (via meerjarenplannen en budget) en ex post (via de jaarrekening) nakijken hoe de totale groep van lokale besturen (binnen één gewest) op de beide criteria scoort, zonder expliciete norm. Welk evenwicht? Soms gaat men er wat te gemakkelijk van uit dat de definitie van een budgettair evenwicht voor de hand ligt. Niets is minder waar: er zijn verschillende manieren om dat evenwicht te bepalen, met telkens ook andere gevolgen voor de inspanningen die een overheid moet leveren om eraan te voldoen. Zo mochten de gemeenten onder de nieuwe gemeentelijke boekhouding leningen aangaan voor de financiering van investeringen, voor zover ze erin slaagden om de gevolgen van die lening (aflossingen en intresten) Voortaan moeten de eurolanden uiterlijk op 30 april hun begrotingsvooruitzichten op middellange termijn publiceren, samen met hun plannen voor de komende twaalf maanden op het vlak van groei en werkgelegenheid. te dragen in de gewone dienst. Elk van beide begrotingsdiensten moest ook in evenwicht zijn, rekening houdend met het saldo uit het verleden. Onder de BBC wordt het evenwicht beoordeeld bij het indienen van het meerjarenplan, met een dubbel criterium. Er moet jaarlijks een evenwicht op kasbasis zijn: de totale ontvangsten (inclusief nieuwe leningen en het resultaat van het vorige boekjaar) moeten volstaan om alle uitgaven te financieren. Daarnaast moet het bestuur op het einde van de planperiode ook een structureel evenwicht halen (een positieve autofinancieringsmarge): het saldo van de exploitatieontvangsten en -uitgaven moet volstaan om de leninglasten (intresten en aflossingen) te dragen. Voor een evenwicht zoals Europa het definieert moeten alle uitgaven (inclusief investeringen, maar zonder aflossingen) gedekt zijn door alle ontvangsten (zonder nieuwe leningen en overschotten uit het verleden). Het is perfect mogelijk dat een bestuur aan de criteria van de nieuwe gemeenteboekhouding of de BBC voldoet, en voor Europa toch een tekort heeft. Dat geldt zeker in een periode van grote investeringen. Die tellen voor Europa met hun volle gewicht in het jaar zelf mee als uitgaven. Een tweede oorzaak van de verschillende uitkomst ligt bij de saldi uit het verleden. Die tellen wel mee bij de nieuwe gemeenteboekhouding en de berekening van het BBC-evenwicht op kasbasis, terwijl de autofinancieringsmarge en Europa er geen rekening mee houden. Lokaal juli
5 De Europese definitie van wat een lokaal bestuur is wijkt af van de bepalingen in het Belgisch recht. gaven over de vermoedelijke levensduur via de aflossing van leningen, net iets wat een evenwicht volgens de Europese definitie niet toelaat. Lokale besturen zijn in vele gevallen ook relatief kleine entiteiten, wat leidt tot grote jaarlijkse schommelingen in de investeringen. Dat maakt het extra moeilijk om elk jaar aan die evenwichtsverplichting te voldoen. Gelukkig hoeft dat vandaag ook niet voor een individuele gemeente of OCMW. Was dat wel het geval, dan zou een lokaal bestuur voor vrijwel onmogelijke keuzes staan. Het zou de investeringen zeer sterk kunnen reduceren of zelfs stopzetten, met enorme economische gevolgen lokale investeringen zijn goed voor de helft van de overheidsinvesteringen en uiteraard ook een snelle veroudering van het patrimonium. Een bestuur zou ook kunnen blijven investeren, en de ontvangsten jaarlijks aanpassen. Dat zou leiden tot voortdurende tariefwijzigingen van de belastingen, wat zeer onwenselijk is vanuit economisch en politiek oogpunt. Eerst enkele jaren sparen en pas nadien investeringen doen biedt geen soelaas, want de positieve saldi tijdens de spaarperiode mogen voor Europa boekhoudkundig niet worden gecompenseerd met de extra uitgaven in het investeringsjaar. Gemeenten en OCMW s zouden natuurlijk hun investeringen ook kunnen financieren door patrimonium te verkopen. Uiteraard moeten lokale besturen hun activa efficiënt beheren, maar als ze alleen nog kunnen investeren door tegelijk te desinvesteren ontstaat een groot probleem, want gemeentelijke investe- ringen hebben vaak betrekking op vrijwel onverkoopbare activa, zoals wegen, pleinen of beschermde gebouwen. Opgelet: financiële activa (zoals aandelen) verkopen ter financiering van investeringen lost niets op, want Europa telt die verkopen niet mee als ontvangsten. Ook methodes inzetten om de investeringen buiten de boeken te houden kan een idee zijn. Dat kan via publiek-private samenwerking (PPS), waarbij de privéspeler investeert en het goed nadien tegen een vergoeding ter beschikking stelt. PPS heeft zeker voordelen, maar het mag geen doel op zich worden met de budgettaire registratie als belangrijkste motivatie. Bovendien is het niet uitgesloten dat PPS uiteindelijk de duurste oplossing is, terwijl het uitgangspunt net budgettaire zuinigheid was Conclusie: het zou een bijzonder slecht idee zijn om de Europese evenwichtsnorm zomaar op te leggen aan individuele lokale besturen. Soms wordt de idee gelanceerd om alleen te werken met een verplichting voor de collectiviteit van de lokale sector (binnen één gewest bijvoorbeeld) en over de zes jaren van een legislatuur heen. Zo zou er al een compensatie plaatsvinden tussen de besturen onderling (niet alle gemeenten en OCMW s investeren even intensief) en in de tijd (de investeringen vertonen grote schommelingen van jaar tot jaar). Op zich lijkt dit verdedigbaar en met de BBC-meerjarenplannen wordt het ook mogelijk voor de Vlaamse lokale besturen de verwachte evolutie van het tekort en de schuld op te volgen. Maar of de norm ook echt werd gehaald kan alleen achteraf worden vastgesteld. Op dat moment is ingrijpen met terugwerkende kracht uiteraard niet meer mogelijk. De (niet-europese) budgettaire normen die de voorbije jaren aan de lokale besturen werden opgelegd, hebben niet tot budgettaire ontsporingen geleid. Ondanks het feit dat de lokale sector goed is voor ongeveer de helft van de overheidsinvesteringen, blijft de schuld beperkt tot circa 5% van de totale Belgische overheidsschuld. De Europese evenwichtsnorm is doorgaans een stuk strenger dan wat vandaag geldt. We hebben echter vastgesteld dat die norm op individuele lokale besturen toepassen niet alleen zeer moeilijk zou zijn, maar bovendien ook kan leiden tot zeer ongewenste neveneffecten. Laten we er, op basis van de ervaringen van de voorbije decennia, dus maar op rekenen dat de toepassing van de eigen lokale evenwichtsnormen over verschillende jaren heen en bekeken voor alle lokale besturen samen uiteindelijk leidt tot een Europees begrotingssaldo voor de lokale sector dat ongeveer gelijk is aan nul. Jan Leroy is directeur bestuur VVSG Leeswijzer: Een uitgebreide versie van deze tekst, aangevuld met cijfermateriaal, is verschenen in Lokaal Financieel Management. 12 juli 2013 Lokaal
Europese begrotingsregels en Vlaamse lokale besturen Jan Leroy, VVSG. Werkgroep centrumsteden-financiën Europese Raad, Brussel, 11 juni 2013
Europese begrotingsregels en Vlaamse lokale besturen Jan Leroy, VVSG Werkgroep centrumsteden-financiën Europese Raad, Brussel, 11 juni 2013 Inhoud Europese begrotingsregels De complexe Belgische overheid
Nadere informatieOverheidsschuld < 60% van het bruto binnenlands product (BBP) Overheidstekort (zogenaamde vorderingensaldo) < 3% van het BBP
ESR 95 EN DE LOKALE BESTUREN Directiecomité VVSG 28.9.2009 DC 2009_128 1. Stabiliteitspact en ESR 95 Om toe te treden tot de eurozone op 1.1.1999 moesten de landen voldoen aan een aantal economische criteria.
Nadere informatieFinanciële verslaggeving lokale besturen: is er een probleem? Jan Leroy, directeur bestuur VVSG
Financiële verslaggeving lokale besturen: is er een probleem? Jan Leroy, directeur bestuur VVSG 1 Inhoud Het ruimere kader Is er een probleem? Elementen voor debat Conclusies 2 Het ruimere kader Europa
Nadere informatieBBC-DR Belang voor de lokale besturen Rudi Hellebosch Agentschap voor Binnenlands Bestuur
studiedag beleid & financiën: een broos evenwicht? BBC-DR Belang voor de lokale besturen Rudi Hellebosch Agentschap voor Binnenlands Bestuur a3o Wettelijke verplichting GD (art. 178bis, 1, 1 e lid), OD
Nadere informatieDe rekeningen van de Vlaamse lokale besturen en de uitdagingen. Geert Mertens, Agentschap Binnenlands Bestuur
De rekeningen van de Vlaamse lokale besturen en de uitdagingen Geert Mertens, Agentschap Binnenlands Bestuur 1 Inhoud 1. Situering 2. Beleids- en beheerscyclus 3. Het actuele controlekader 4. Conclusies
Nadere informatieHoe wordt je gemeente en OCMW bestuurd?
Hoe wordt je gemeente en OCMW bestuurd? Hoe wordt je gemeente en OCMW bestuurd? Meerjarenplanning en de link met financiën een initiatief van Beleidsmatig en financieel plannen Elk bestuur maakt een meerjarenplan
Nadere informatieAudit bij Vlaamse lokale besturen Jan Leroy, VVSG
Audit bij Vlaamse lokale besturen Jan Leroy, VVSG Studiedag Publieke auditfunctie Brussel, 14 december 2011 Inhoud Enkele cijfergegevens 2 - VVSG - Audit Vlaamse lokale besturen 1 Inhoud 3 - VVSG - Audit
Nadere informatieDe financie le toestand van de Vlaamse OCMW s: analyse van de meerjarenplannen 2014-2019
De financie le toestand van de Vlaamse OCMW s: analyse van de meerjarenplannen 2014-2019 1. Inleiding Sinds het boekjaar 2014 werken alle Vlaamse OCMW s, net als de andere lokale besturen (gemeenten, provincies,
Nadere informatieHoge Raad van Financiën, afdeling "Financieringsbehoeften van de Overheid" PERSMEDEDELING:
Hoge Raad van Financiën, afdeling "Financieringsbehoeften van de Overheid" PERSMEDEDELING: Advies Begrotingstraject voor het Stabiliteitsprogramma 2012-2015 Dit Advies is het eerste van de nieuw samengestelde
Nadere informatieDE VLAAMSE MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN, GELIJKE KANSEN EN ARMOEDEBESTRIJDING,
Ministerieel besluit tot vaststelling van de modellen en de nadere voorschriften van de beleidsrapporten, de rekeningenstelsels en de digitale rapportering van de beleids- en beheerscyclus DE VLAAMSE MINISTER
Nadere informatieBeleids- en beheerscyclus en gemeentelijke verzelfstandiging Jan Leroy, VVSG. Ontmoetingsdag Locus-VVC, 20 mei 2011
Beleids- en beheerscyclus en gemeentelijke verzelfstandiging Jan Leroy, VVSG Ontmoetingsdag Locus-VVC, 20 mei 2011 Inhoud BBC en Gemeentelijke diensten Budgethouderschap Intern verzelfstandigd agentschappen
Nadere informatieQuieta non movere of SBI?
De broodnodige lokale investeringen Over ESR en BBC Quieta non movere of SBI? 15 november 2016 Cies Gysen Steven Michiels Advocaat-vennoot GD&A 1 Uitgangspunt 2 40-50% overheidsinvesteringen door lokale
Nadere informatieADVIES VAN DE COMMISSIE. van over het ontwerpbegrotingsplan van België. {SWD(2018) 511 final}
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.11.2018 C(2018) 8011 final ADVIES VAN DE COMMISSIE van 21.11.2018 over het ontwerpbegrotingsplan van België {SWD(2018) 511 final} NL NL ALGEMENE OVERWEGINGEN ADVIES VAN DE
Nadere informatieBronnen en overgang naar het ESR (Vlaamse provincies)
Bronnen en overgang naar het ESR (Vlaamse provincies) Databronnen Door de lokale besturen geboekte ontvangsten en uitgaven die via de digitale rapportering verwerkt worden in de BBC-database van het Agentschap
Nadere informatieVoorstel voor een ADVIES VAN DE RAAD. betreffende het economisch partnerschapsprogramma van SLOVENIË
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.11.2013 COM(2013) 911 final 2013/0396 (NLE) Voorstel voor een ADVIES VAN DE RAAD betreffende het economisch partnerschapsprogramma van SLOVENIË NL NL 2013/0396 (NLE) Voorstel
Nadere informatieBijlage: Technische invulling Stabiliteit en Groeipact verdrukt onbedoeld publieke investeringen
Bijlage: Technische invulling Stabiliteit en Groeipact verdrukt onbedoeld publieke investeringen In deze bijlage wordt uiteengezet waarom en op welke wijze de huidige methodiek uit het Stabiliteit en Groei
Nadere informatieHet Europees kader inzake begrotingstoezicht
Het Europees kader inzake begrotingstoezicht Seminarie voor leerkrachten, 26 oktober 2016 Wim Melyn Patrick Bisciari Departement Studiën Groep Overheidsfinanciën Structuur van de uiteenzetting Belang van
Nadere informatieVoorstelling van het verslag van maart 2015 van de HOGE RAAD VOOR FINANCIËN AFDELING "FINANCIERINGSBEHOEFTEN VAN DE OVERHEID"
Voorstelling van het verslag van maart 2015 van de HOGE RAAD VOOR FINANCIËN AFDELING "FINANCIERINGSBEHOEFTEN VAN DE OVERHEID" Evolutie van het Europese wetgevende kader De "Six Pack" Preventief gedeelte:
Nadere informatieEuropa in crisis. George Gelauff. Rijksacademie voor Financiën, Economie en Bedrijfsvoering
Europa in crisis George Gelauff Rijksacademie voor Financiën, Economie en Bedrijfsvoering Opzet Baten en kosten van Europa Banken en overheden Muntunie en schulden Conclusie 2 Europa in crisis Europa veruit
Nadere informatieHoe heeft de sociale zekerheid de crisis doorstaan?
Hoe heeft de sociale zekerheid de crisis doorstaan? Hoe heeft de sociale zekerheid de economische crisis van 2009 en 2012 doorstaan? Die twee jaar bedraagt de economische groei respectievelijk -2,8% en
Nadere informatieVerslag aan de Provincieraad
Griffie Verslag aan de Provincieraad registratienr. 0408926 betreft verslaggever NIET-CONFESSIONELE MORELE DIENSTVERLENING Advies bij het ontwerp van begroting 2005 van de Provinciale Instelling voor Morele
Nadere informatieSYNTHESE EN AANBEVELINGEN
SYNTHESE EN AANBEVELINGEN Dit Advies van de Afdeling Financieringsbehoeften van de overheid kadert in de voorbereiding van het Stabiliteitsprogramma 2019-2022 dat eind april 2019 moet worden overgemaakt
Nadere informatieHet cyclische herstel ombuigen in duurzame en inclusieve groei. Gouverneur Jan Smets NBB jaarverslag 2017
Het cyclische herstel ombuigen in duurzame en inclusieve groei Gouverneur Jan Smets NBB jaarverslag 2017 DE WERELD EN EUROPA IN 2017: De economische groei versnelde Het monetaire beleid bleef ondersteunend...
Nadere informatieVoorstel voor een ADVIES VAN DE RAAD. betreffende het economisch partnerschapsprogramma van Nederland
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 15.11.2013 COM(2013) 910 final 2013/0397 (NLE) Voorstel voor een ADVIES VAN DE RAAD betreffende het economisch partnerschapsprogramma van Nederland NL NL 2013/0397 (NLE) Voorstel
Nadere informatieVerkiezingen Tweede Kamer 2012
Verkiezingen Tweede Kamer 2012 Nederlandse politieke partijen langs de Europese meetlat Financiën dr. Edwin van Rooyen Update: 6-9-2012 Tussen de politieke partijen in Nederland bestaat aanzienlijke verdeeldheid
Nadere informatieBeleids- en Beheerscyclus. Gemeenten, OCMW s en Provincies
Beleids- en Beheerscyclus Gemeenten, OCMW s en Provincies I. Kader van totstandkoming Organieke decreten Internationale verplichtingen i.k.v. ESR95 Het Vlaamse Regeerakkoord Aanbevelingen Raad van Europa
Nadere informatieBijna 3 miljard euro begrotingsoverschot in 2016
Bijna 3 miljard euro begrotingsoverschot in 2016 De overheid behaalde in 2016 een begrotingsoverschot van 2,9 miljard euro. Dit is 0,4 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Een jaar eerder was
Nadere informatieEvaluatie van begroting 2013
Evaluatie van begroting 2013 Toelichting Vlaams Parlement 29 januari 2013 Inhoudstafel 2 Initiële begroting 2013 Moeilijke begrotingsopmaak Welke keuzes werden gemaakt Eenmalige factoren Evaluatie door
Nadere informatieBijwerking van het advies van maart 2011 ten gevolge van de gewijzigde economische context
Federale Overheidsdienst Financiën - België Documentatieblad 71e jaargang, nr. 3, 3e kwartaal 2011 Bijwerking van het advies van maart 2011 ten gevolge van de gewijzigde economische context HOGE RAAD VAN
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directie Buitenlandse Financiële Betrekkingen Korte Voorhout 7 2511 CW
Nadere informatie5,6. Praktische-opdracht door een scholier 2583 woorden 20 december keer beoordeeld
Praktische-opdracht door een scholier 2583 woorden 20 december 2002 5,6 76 keer beoordeeld Vak Economie Iedereen heeft met geld te maken, jong en oud. Jongeren misschien wat minder dan oudere mensen, maar
Nadere informatieFactsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU?
Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Als gevolg van de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de EU met een laag investeringsniveau te kampen. Alleen met gezamenlijke gecoördineerde
Nadere informatieBeleids- en beheerscyclus: Papieren waarheid of daadkrachtig bestuur. Pilootbesturen getuigen over hun ervaringen met BBC
Beleids- en beheerscyclus: Papieren waarheid of daadkrachtig bestuur Pilootbesturen getuigen over hun ervaringen met BBC Brussel, 24 november 2011 Programma Ellen Ruelens: Staan de beleidsrapporten i.f.v.
Nadere informatieSTAND VAN ZAKEN EURO PLUS-PACT
STAND VAN ZAKEN EURO PLUS-PACT Presentatie door J.M. Barroso, Voorzitter van de Europese Commissie, voor de Europese Raad van 9 December 2011 De context van het Euro Plus-pact 1 Europa 2020 Procedure macro-onevenwichtigheden
Nadere informatieIntroductie BBC. Stijn Lombaert Guy Van Goethem. Stijn Lombaert, directeur Griffie Management & Organisatie provincie West- Vlaanderen
Introductie BBC Stijn Lombaert Guy Van Goethem Wie is wie? Stijn Lombaert, directeur Griffie Management & Organisatie provincie West- Vlaanderen Guy Van Goethem, gewestelijk ontvanger Piloot BBC 2012 OCMW
Nadere informatieRaad voor Economische en Financiële Zaken. VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld maart 2017
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016-2017 21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken Nr. VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld maart 2017 De vaste commissie voor Financiën
Nadere informatieOverschot overheid in 2018 gestegen naar 1,5 procent
Overschot overheid in 2018 gestegen naar 1,5 procent De overheid behaalde in 2018 een overschot op de begroting van ruim 11 miljard euro. D t komt overeen met 1,5 procent van het bruto binnenlands product
Nadere informatieAanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 29.5.2013 COM(2013) 382 final Aanbeveling voor een BESLUIT VAN DE RAAD tot aanmaning van België om maatregelen te treffen om het tekort te verminderen in de mate die nodig wordt
Nadere informatieTraject evaluatie BBC
BBC-evaluatie APB Vera 21 juni 2016 Traject evaluatie BBC BBC-evaluatie bevragingen en interviews vergaderingen BBC-forum ontwerpteksten ABB op website mee te nemen in Decreet Lokaal Bestuur nog niet politiek
Nadere informatieMoedige overheden. Stille kampioenen = ondernemingen. Gewone helden = burgers
Moedige overheden Stille kampioenen = ondernemingen Gewone helden = burgers Vaststellingen Onze welvaart kalft af Welvaartscreatie Arbeidsparticipatie Werktijd Productiviteit BBP Capita 15-65 Bevolking
Nadere informatieTitel 1 (eigen middelen): miljoen EUR. Titel 3 (overschotten, saldi en aanpassingen): miljoen EUR
Raad van de Europese Unie Brussel, 17 juni 2016 (OR. en) 9586/16 BUDGET 15 TOELICHTING Betreft: Ontwerp van gewijzigde begroting nr. 2 bij de algemene begroting 2016: Boeking van het overschot van het
Nadere informatieDe financie le toestand van de Vlaamse gemeenten: analyse van de meerjarenplannen 2014-2019
De financie le toestand van de Vlaamse gemeenten: analyse van de meerjarenplannen 2014-2019 1. BBC of de beleids- en beheerscyclus Sinds het boekjaar 2014 werken de lokale besturen (gemeenten, OCMW s,
Nadere informatieBrussel,... De Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur, Inburgering, Wonen, Gelijke Kansen en Armoedebestrijding, Liesbeth Homans.
Gezien om gevoegd te worden bij het ministerieel besluit van... tot vaststelling van de modellen en de nadere voorschriften van de beleidsrapporten, de rekeningenstelsels en de digitale rapportering van
Nadere informatieBBC & BBC-DR. Beleids- en beheerscyclus voor lokale besturen Digitale rapportering. Gent, 12 mei 2016 Shopt IT
BBC & BBC-DR Beleids- en beheerscyclus voor lokale besturen Digitale rapportering Gent, 12 mei 2016 Shopt IT Beleids- en Beheerscyclus (BBC) Beleidscyclus & Financiële cyclus Planning Evaluatie Uitvoering
Nadere informatieBUDGET AGB Energiepunt Mechelen Grote Markt Mechelen
BUDGET AGB Energiepunt Mechelen Grote Markt 21 28 Mechelen BUDGET Financiële nota AGB Energiepunt Mechelen Grote Markt 21 28 Mechelen Rapportgegevens : Titel : Type beleidsrapport : Naam bestuur : NIS-code
Nadere informatieAan het college van burgemeester en schepenen,
Ham, 19 september 2011 Aan het college van burgemeester en schepenen, Betreft: Schriftelijke vraag met schriftelijk antwoord over de Gemeentelijk Holding Geacht college, De Gemeentelijk Holding (verder:
Nadere informatieNOTA AAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Goedkeuring en machtiging tot ondertekening van het Wijzigingsprotocol tot modernisering van het Verdrag
Nadere informatieDE VLAAMSE MINISTER VAN BESTUURSZAKEN, BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, TOERISME EN VLAAMSE RAND,
Ministerieel besluit tot vaststelling van de modellen en de nadere voorschriften van de beleidsrapporten en de toelichting ervan, en van de rekeningstelsels van de gemeenten, de provincies en de openbare
Nadere informatieFinanciën. Hoe wordt je gemeente bestuurd? Introductiesessies voor gemeenteraadsleden avond 3. Gemeentefinanciën 7/02/2013
Hoe wordt je gemeente bestuurd? Introductiesessies voor gemeenteraadsleden avond 3 Financiën Gemeentefinanciën Politiek beleid is keuzen maken Keuzen kunnen maar gerealiseerd als daar middelen tegenover
Nadere informatieBrussel,... De Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur, Inburgering, Wonen, Gelijke Kansen en Armoedebestrijding, Liesbeth Homans.
Gezien om gevoegd te worden bij het ministerieel besluit van... tot vaststelling van de modellen en de nadere voorschriften van de beleidsrapporten, de rekeningenstelsels en de digitale rapportering van
Nadere informatieBudget AGB Infrastructuur Maaseik 2019
AGB Infrastructuur Maaseik Markt 1 368 MAASEIK NIS-code: 7221 MAASEIK Budget AGB Infrastructuur Maaseik 219 Secretaris Peter Graux Voorzitter Dirk Verlaak AGB Infrastructuur Maaseik Budget 219 1 Inhoudstafel
Nadere informatieAGBM Markt MAASEIK NIS-code: AUTONOOM GEMEENTEBEDRIJF MAASEIK. Budget AGB Maaseik Voorzitter. Secretaris. Dirk Verlaak.
AGBM Markt 1 368 MAASEIK NIS-code: 7221 AUTONOOM GEMEENTEBEDRIJF MAASEIK Budget AGB Maaseik 219 Secretaris Peter Graux Voorzitter Dirk Verlaak AGB Maaseik Budget 219 1 Inhoudstafel budget 219 - AGB MAASEIK
Nadere informatieTB1: Exploitatiebudget per beleidsdomein Initieel budget MJP 2014
TB1: Exploitatiebudget per beleidsdomein Initieel budget 2016 - MJP Totaal Algemene financiering OMGEVING VEILIGHEID VRIJE TIJD INTWERKING I. Uitgaven 23.073.151 626.883 4.886.695 4.197.419 7.862.898 5.499.256
Nadere informatieDe overheid geeft (te)veel uit? Weet u hoeveel
Page 1 of 6 Gepubliceerd op DeWereldMorgen.be (http://www.dewereldmorgen.be) De overheid geeft (te)veel uit? Weet u hoeveel en aan wat? door Phi-Rana di, 2013-11-12 15:45 Phi-Rana Er wordt vaak gezegd
Nadere informatieM1 Financieel doelstellingenplan
meerjarenplan 2019 M1 Financieel doelstellingenplan Dorpsstraat 44, 3670 Oudsbergen NIS-code 72042 Algemeen directeur: Guy Bodeux Financieel directeur: Jan Thijs Financiële nota Meerjarenplan Afdrukdatum:
Nadere informatieAdvies. Tussentijds advies over het begrotingsbeleid van de Vlaamse gemeenschap
Brussel, 16 juni 2009 160609_Begrotingsadvies 2009_ tussentijds Advies Tussentijds advies over het begrotingsbeleid van de Vlaamse gemeenschap 2009 2014 Inleiding Volgens de gebruikelijke procedure brengt
Nadere informatieSlechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)!
Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Vragen aangeduid met een * toetsen in het bijzonder het inzicht en toepassingsvermogen. Deze vragenreeksen zijn vrij beschikbaar.
Nadere informatieEuropees Stabiliteit en GroeiPact verdrukt
Europees Stabiliteit en GroeiPact verdrukt Vereniging van Nederlandse Gemeenten investeringen gemeenten Jan van der Lei, 6 december 2016 Nieuwegein EMU-saldo is mutatie financieel Vereniging van Nederlandse
Nadere informatieP E R S B E R I C H T. De jaarlijkse conjunctuurnota van DEXIA noteert een recordgroei van de investeringen met 6,6%
P E R S B E R I C H T Dexia N.V., Rogierplein 11, B-1210 Brussel / 1, Passerelle des Reflets, Paris-La Défense 2, F-92919 La Défense Cedex Rekeningnr. : 068-2113620-17 - RPR Brussel BTW BE 0458.548.296.
Nadere informatieProvinciale budgetten
Provinciale budgetten I. BUDGET 2016... 2 A. EXPLOITATIEBUDGET... 2 1. definitie... 2 2. vergelijking provincies totaal exploitatiebudget (incl. de intern verzelfstandigde agentschappen)... 2 3. vergelijking
Nadere informatieBudget AGB Maaseik Toelichting
AGBM Markt 1 368 MAASEIK NIS-code: 7221 AUTONOOM GEMEENTEBEDRIJF MAASEIK Budget AGB Maaseik 219 - Toelichting Secretaris Peter Graux Voorzitter Dirk Verlaak AGB Maaseik Toelichting bij budget 219 1 Inhoudstafel
Nadere informatieBBC en BBC-DR Beleids- en beheerscyclus lokale besturen Digitale rapportering. Antwerpen, 8 december 2016 V-ICT-OR, Manage IT Geert Mertens, Adviseur
BBC en BBC-DR Beleids- en beheerscyclus lokale besturen Digitale rapportering Antwerpen, 8 december 2016 V-ICT-OR, Manage IT Geert Mertens, Adviseur Beleids- en Beheerscyclus (BBC) Implementatie: Algemene
Nadere informatieREKENHOF. Onderzoek van de begroting 2016 van de Vlaamse Gemeenschap
REKENHOF Onderzoek van de begroting 2016 van de Vlaamse Gemeenschap Vlaams Parlement, Commissie Algemeen Beleid, Financiën en Begroting 17 november 2015 1. Normnaleving 1. Normnaleving Doelstellingen overheden
Nadere informatieBudgetten wijzigen voor niet-specialisten
Budgetten wijzigen voor niet-specialisten Ben Gilot Stafmedewerker financiën VVSG 21.11.2014 Gemeenten en OCMW s 1 kennen specifieke regels voor de aanwending van publieke gelden. Deze regels met betrekking
Nadere informatiemeerjarenplan AGB Meeuwen-Gruitrode
meerjarenplan 2019 M1 Financieel doelstellingenplan Dorpsstraat 44 NIS-code 72042 Waarnemend secretaris: Guy Bodeux Voorzitter: Kurt Plessers Financiële nota Meerjarenplan Afdrukdatum: 07/03/2019 Volgnummer
Nadere informatieOCMW Toelichting bij budget 2019
OCMW Toelichting bij budget 219 Algemeen directeur: Kathleen Bergoets Financieel directeur: Luc Vandijck Rapportgegevens : Titel : Type beleidsrapport : Naam bestuur : NIS-code bestuur : Adres bestuur
Nadere informatieBudget Toelichting
Budget 2017 - Toelichting (Raad van Bestuur 07/11/2016) (NIS-code: 72039 - ond.nr.: 898.822.982) Pastorijstraat 30 3530 Houthalen-Helchteren 1 Toelichting bij budget 2017 2 Inhoudsopgave Schema TB 1: Exploitatiebudget
Nadere informatieADVIES VAN DE COMMISSIE. van betreffende het ontwerpbegrotingsplan van BELGIË
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 28.11.2014 C(2014) 8800 final ADVIES VAN DE COMMISSIE van 28.11.2014 betreffende het ontwerpbegrotingsplan van BELGIË NL NL ADVIES VAN DE COMMISSIE van 28.11.2014 betreffende
Nadere informatieVR DOC.0915/2BIS
VR 2018 2007 DOC.0915/2BIS Besluit van de Vlaamse Regering houdende de nadere regels voor de toekenning van subsidies aan de private uitbetalingsactoren voor de uitbetaling van toelagen in het kader van
Nadere informatieBronnen en overgang naar het ESR (Brusselse gemeenten)
Bronnen en overgang naar het ESR (Brusselse gemeenten) Databronnen Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Uitgaven: Geboekte uitgaven - aanrekeningen (bronnen = boekhoudsystemen Phoenix, Stesud,
Nadere informatieProvinciale budgetten
Provinciale budgetten I. BUDGET 2018... 2 A. EXPLOITATIEBUDGET... 2 1. definitie... 2 2. vergelijking provincies totaal exploitatiebudget (incl. de intern verzelfstandigde agentschappen)... 2 3. vergelijking
Nadere informatieProvinciale budgetten
Provinciale budgetten I. BUDGET 2015... 2 A. EXPLOITATIEBUDGET... 2 1. definitie... 2 2. vergelijking provincies totaal exploitatiebudget (incl. de intern verzelfstandigde agentschappen)... 2 3. vergelijking
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken Nr. 1421 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 22 maart 2017 De vaste commissie
Nadere informatieVAN REYBROUCK, Geert. De Belgische fiscaliteit en parafiscaliteit in een Europees kader
VAN REYBROUCK, Geert. De Belgische fiscaliteit en parafiscaliteit in een Europees kader Documentatieblad, Brussel, FOD Financiën, LXe jaargang, nr. 5, juli-augustus 2000, pp.39-238 Samenvatting In deel
Nadere informatieCentraal Planbureau 1 Europa in crisis
1 Europa in crisis Waarom dit boek? Vergelijkbaar met De Grote Recessie van 2 jaar geleden qua vorm en stijl qua beoogde doelgroep Euro-crisis ingrijpend voor ons dagelijkse leven / welvaart oplossing
Nadere informatieBronnen en overgang naar het ESR (Waalse provincies)
Bronnen en overgang naar het ESR (Waalse provincies) Databronnen Uitgaven : geboekte ontvangsten - aanrekeningen (bron : boekhoudsysteem + ecomptes) Ontvangsten : geboekte netto vastgestelde rechten (bron
Nadere informatieAdvies over de begroting 2018
Advies over de begroting 2018 Hans Maertens, ondervoorzitter SERV Erwin Eysackers, studiedienst SERV 12 juli 2017 Overzicht 2 Gunstig macro-economisch klimaat Belgische overheidsfinanciën onvoldoende verbeterd
Nadere informatiePROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN
PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Vergadering van 26 september 2013 Toelichting Bevoegd deputatielid: Luk Lemmens Telefoon: 03 240 52 65 Agenda nr. 2/4 Provinciale initiatieven. Dienstverlenende vereniging IGEAN.
Nadere informatieUitdagingen voor het Europees monetair beleid en het Belgisch economisch beleid na de crisis
Uitdagingen voor het Europees monetair beleid en het Belgisch economisch beleid na de crisis Jan Smets 29ste Vlaams Wetenschappelijk Economisch Congres, Gent, 19 november 2010 DS.10.09.340 Het Europees
Nadere informatieNaar een sterker lokaal sociaal beleid Organisatie van het sociaal beleid na integratie gemeente-ocmw
Naar een sterker lokaal sociaal beleid Organisatie van het sociaal beleid na integratie gemeente-ocmw Ronde van Vlaanderen 28/1/15 12/2/15 Hasselt, Gent, Torhout, Malle, Leuven Inhoud 2 - Vlaams regeerakkoord
Nadere informatieMeerjarenplan 2014-2019
Meerjarenplan 2014-2019 Deel 2 Financiële nota In dit tweede deel van het meerjarenplan wordt de financiële vertaling gemaakt van het te voeren beleid voor de komende 6 jaren. Vanaf boekjaar 2014 wordt
Nadere informatieECONOMISCHE EN SOCIALE CONVERGENTIE IN DE EU: BELANGRIJKE FEITEN
VOLTOOIING VAN DE EUROPESE ECONOMISCHE EN MONETAIRE UNIE Bijdrage van de Commissie aan de Leidersagenda #FutureofEurope #EURoadSibiu ECONOMISCHE EN SOCIALE CONVERGENTIE IN DE EU: BELANGRIJKE FEITEN Figuur
Nadere informatieBUDGET 2015 GEMEENTE MERKSPLAS
BUDGET 2015 GEMEENTE MERKSPLAS INHOUDSTAFEL 1. INLEIDING... 3 2. MISSIE... 5 3. BELEIDSNOTA... 6 3.1. DOELSTELLINGENNOTA... 6 3.2. DOELSTELLINGENBUDGET... 16 3.3. FINANCIËLE TOESTAND... 17 3.4. LIJST OVERHEIDSOPDRACHTEN...
Nadere informatieIdentificatie rapportering 2014
Identificatie rapportering 214 Naam entiteit: Categorie: Adres: Contactpersoon : Instituut voor Tropische Geneeskunde S1312 Nationalestraat 155, 2 Antwerpen Annemieke Rabijns Telefoonnummer: 3/247.62.45
Nadere informatiePROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN
PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN Vergadering van 23 mei 20 Verslag van de deputatie Bevoegd deputatielid: Luk Lemmens Telefoon: 03 240 52 65 Agenda nr. 0/3 Vaststellen beleidsdomeinen en beleidsvelden vanaf
Nadere informatieBUDGET AGB PATRI Kazernestraat SINT-TRUIDEN NIS-code : 71053
AGB PATRI Kazernestraat 13 38 SINT-TRUIDEN NIS-code : 7153 BUDGET 219 Voorzitter Raad van Bestuur : Veerle Heeren Algemeen directeur : Kathleen Bergoets AGB PATRI - BUDGET 219 - Toelichting budget 1 AGB
Nadere informatieVerandering zal niet volstaan, een totale ommekeer is noodzakelijk!
in miljoen euro Verandering zal niet volstaan, een totale ommekeer is noodzakelijk! Sp.a analyseerde de jaarrekeningen van 2004 tot en met 2011 en de begrotingsvooruitzichten voor 2012, 2013 en 2014. Het
Nadere informatieGlossarium. Begroting
1. Glossarium Begroting Verwachte uitgaven die nodig zijn voor de behoeften van de Staat of van andere overheden voor een bepaalde periode en raming van de ontvangsten om die uitgaven te dekken. Wet tot
Nadere informatieBronnen en overgang naar het ESR (Duitstalige gemeenten)
Bronnen en overgang naar het ESR (Duitstalige gemeenten) Databronnen Boekhoudprogramma s van de gemeenten. Methodes gebruikt bij het ontbreken van gegevens Belangrijkste correcties om over te gaan naar
Nadere informatieAANGEPAST MEERJARENPLAN IN FUNCTIE VAN BUDGET 2018
AGBM Markt 1 368 MAASEIK NIS-code: 7221 AUTONOOM GEMEENTEBEDRIJF MAASEIK AANGEPAST MEERJARENPLAN 214-22 IN FUNCTIE VAN BUDGET 218 Secretaris Peter Graux Voorzitter Dirk Verlaak AGB Maaseik Budget 218 en
Nadere informatieWaar staan we? Enkele begrippen verduidelijkt Van waar komen we? Waar gaan we naartoe? 30 JAAR DEFICITS EN SCHULD IN BELGIË. Inhoud van de lezing
UNIVERSITEIT DERDE LEEFTIJD LEUVEN 3 JAAR DEFICITS EN SCHULD IN BELGIË Inhoud van de lezing Enkele begrippen verduidelijkt Van waar komen we? Waar gaan we naartoe? Prof. André Decoster Centrum voor Economische
Nadere informatieA. Inleiding. beroepen. 2 Hervorming verschenen in het Publicatieblad van de Europese Unie L158 van 27 mei 2014.
Advies van 7 september 2017 over het ontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 12 november 2012 met betrekking tot de beheervennootschappen van instellingen voor collectieve
Nadere informatieToelichting bij het budget
Toelichting bij het budget Schema TB1: exploitatiebudget per beleidsdomein... 45-47 Schema TB2: evolutie van het exploitatiebudget... 48-49 Schema TB3: transactiekredieten voor investeringsverrichtingen
Nadere informatieJaarrekening OCMW 2018
Jaarrekening OCMW 218 2 Inhoud Beleidsnota... 5 De doelstellingenrekening...7 De financiële toestand...1 De financiële nota... 13 De exploitatierekening...14 De investeringsrekening...15 De liquiditeitenrekening...
Nadere informatieAdvies MAT budgetwijziging 2016/1
ADVIES MAT BUDGETWIJZIGING 2016/1 Gemeenteraad d.d. 30 juni 2016 1 1. VOORWOORD Het advies van het MAT over het ontwerp van de budgetwijziging 2016/1 slaat enkel op de wettelijkheid en de te verwachten
Nadere informatieJaarrekening GEMEENTE 2018
Jaarrekening GEMEENTE 218 2 Inhoud Beleidsnota... 5 De doestellingenrekening...7 De financiële toestand...1 De financiële nota... 13 De exploitatierekening...14 De investeringsrekening...16 De liquiditeitenrekening...
Nadere informatieAUTONOOM GEMEENTEBEDRIJF NIJLEN
AUTONOOM GEMEENTEBEDRIJF NIJLEN BUDGET 215 Inhoudsopgave budget 215 1. Beleidsnota 1.1. Doelstellingennota 1.2. Schema B1: Het doelstellingenbudget 1.3. De financiële toestand 1.4. Lijst met opdrachten
Nadere informatieRAAD VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN ZITTING VAN 29 NOVEMBER 2016 NOTULEN
RAAD VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN ZITTING VAN 29 NOVEMBER 2016 NOTULEN Aanwezig: BUYS Rosette, OCMW-voorzitter, DE MUL Bettie, DE WOLF Rita, STASSIJNS Annita, LAUWERS Karen, VEREST Paul, VAN DEN BROECK
Nadere informatieNationale rekeningen voldoen aan nieuwe internationale richtlijnen
Nationale rekeningen voldoen aan nieuwe internationale richtlijnen De Nederlandse nationale rekeningen voldoen vanaf vandaag als één van de eerste lidstaten van de Europese Unie aan de nieuwe internationale
Nadere informatieMichiel Verbeek, januari 2013
Michiel Verbeek, januari 2013 1 2 Eens of oneens? De bankiers zijn schuldig aan de kredietcrisis. De huidige economische crisis is het gevolg van de kredietcrisis van 2008. Als een beurshandelaar voor
Nadere informatie