Vanuit eigen kracht de verbinding zoeken

Transcriptie

1 Vanuit eigen kracht de verbinding zeken Verslag van de bereikte resultaten tijdens de Hei-dag van de Gemeenteraad 26 ktber 2013 BMC 01 nvember 2013 drs. D. Buis J.P.D. Trmmelen MSc Crrespndentienummer: AD /10

2 INHOUD DEELNEMERS EN AGENDA 3 STELLINGEN 4 DENKBOOM VAN LANDERD 7 BIJLAGE 1: PROGRAMMA VAN DE HEI-DAG 10 2/10

3 Deelnemers en Agenda Op zaterdag 26 ktber 2013 zijn de gemeenteraadsleden bijeen gekmen vr hun Hei-dag. Ok het cllege was aanwezig. Zij zaten in de tweede ring en hebben in de discussie geparticipeerd, als daar m werd gevraagd. Gemeenteraad Dhr. M. Bhmer (PL) Dhr. C. Dirks (CDA) Dhr. P. Kremers (CDA) Dhr. K. Zwaans (DS97) Dhr. C. Reitsma (CDA) Dhr. H. van den Brek (RPP) Dhr. P. Jnkerguw Dhr. B. Maathuis (DS97) Dhr. A. de Luw (RPP) Agenda Onderstaande agenda diende als Leidraad vr de hei-dag. Als nderdeel van de Hei-dag zijn negen stellingen behandeld en zijn we gezamenlijk aan de slag gegaan met de beantwrding van vijf vragen. Het vlledige prgramma en de presentatie treft u als bijlage. Cllege van Burgemeester en Wethuders en ambtelijke ndersteuning Burgemeester Bakermans Wethuder Tindemans Wethuder Van Dngen Wethuder Raaijmakers Dhr. J. Lenssen, Dhr. J. Huijs, Griffier gemeentesecretaris Dhr. K. Veld, beleids- / bestuursadviseur Begeleiding BMC Dhr. D. Buis Mw. J. Trmmelen 3/10

4 Stellingen 1. We hebben het te lang vr ns uitgeschven, maar vandaag geven we duidelijkheid welke weg we vr de gemeente Landerd inslaan. Hewel de meningen lijken te verschillen p basis van deze stelling, is iedereen het er ver eens dat er vandaag meer duidelijkheid gegeven kan wrden. Of men nu k daadwerkelijk té lang heeft gewacht, is ng maar de vraag. Het is een prces waar de gemeente in verkeert. De gemeenteraadsleden zien het als waardevl dat het vandaag mgelijk is m meningen uit te wisselen. Cnclusie gemeenteraad: Het is nu de tijd m een keuze te maken. Een vrm f richting van die keuze willen we vandaag bereiken. 2. We meten ns niet laten leiden dr discussies c.q. dssiers uit het verleden, maar meten ns vandaag richten p de tekmst van Landerd De gemeenteraadsleden willen zich niet zzeer laten leiden dr het verleden, maar een verleden heeft de gemeente wel. Daar met aandacht vr zijn, niet in de laatste plaats mdat men daarvan kan leren. Luisteren naar wat de bevlking vindt, is hierin een belangrijk aandachtspunt. Cnclusie gemeenteraad: De gemeente Landerd heeft een verleden, dat gedeeltelijk het huidige imag kan bepalen. Daar kunnen we van leren en zegt iets ver wat we in de tekmst den. 3. In alles wat we gaan den, is het belang van de burgers van Landerd leidend. De gemeente werkt vr haar inwners, dus het staat buiten kijf dat het handelen in het belang van de burgers is. Een discussie vindt plaats ver wie die burger dan is. Want k buiten de gemeentegrenzen wnen burgers, waarvr men zich verantwrdelijk velt. Het reginale belang zu in dat geval k meetellen. Cnclusie gemeenteraad: Vanzelfsprekend werkt de gemeente Landerd vr het belang van haar burgers. Sms kan het reginale belang (van meerdere burgers) het lkale belang verstijgen. Het kan daarm zijn dat samenwerking met mliggende gemeenten p krte termijn niet direct vrdeel plevert, maar p langer termijn met dit vrdeel altijd in beeld zijn. 4. Als we z dr gaan, als we niet kiezen, raakt de burger het vertruwen in het gemeentebestuur van Landerd kwijt. Het is in het belang van de burger dat er een keuze wrdt gemaakt. Daarmee kan men k duidelijkheid verschaffen aan de kiezers. Het bestuur van de gemeente kan de keuzes verzien en een 4/10

5 bestuursmatige keuze maken. Het is k ng maar de vraag f de burger geïnteresseerd is in deze keuze. Cnclusie gemeenteraad: De cnclusie is tweeledig. Ja, we meten keuzes maken vr de tekmst. Daarnaast is het vertruwen van de burger k belangrijk. Maar het is ten zeerste de vraag f die twee elementen direct met elkaar te maken hebben. 5. Alleen kunnen we de tekmstige taken niet meer aan. Het merendeel van de aanwezige raadsleden geeft aan dat in de tekmst de taken niet alleen dr de gemeente Landerd gedaan kunnen wrden. De kracht en de kunde is niet altijd binnen het gemeentehuis aanwezig. Dit kun je k anders zien: de gemeente Landerd kan als zij dat vraf met maatschappelijke partijen afstemt de taken gerust alleen aan, het is alleen de vraag f we dat k willen. Dit zijn twee verschillende invalsheken. De gemeenteraadsleden stellen vast dat de gemeente Landerd p het sciale dmein vrnamelijk zelf aan zet met zijn, en dat p andere terreinen, zals ruimtelijke rdening en ecnmie de samenwerking in de regi meer vr de hand ligt. Cnclusie gemeenteraad: We meten m ns heen kijken m de samenwerking te zeken. 6. Dr de samenwerking met andere gemeenten krijgen we een krachtigere stem in de regi en bij de prvincie. Een krachtige stem vanuit de gemeente Landerd is van belang. Natuurlijk bepaalt het te kiezen samenwerkingsverband k de daadwerkelijke kracht. De gemeenteraad wil in ieder geval wel een stem daarin hebben. Daarnaast is het van belang dat de samenwerking een strategische agenda heeft, zdat er k gezamenlijk met de andere gemeenten een krachtige stem in de regi naar vren wrdt gebracht. Cnclusie gemeenteraad: Een krachtige stem vanuit het lkale niveau en vanuit het intergemeentelijke niveau is van belang. 7. In nze keuze vr samenwerkingspartners is cngruentie en reginale evenwichtige verhudingen een streven. De gemeenteraadsleden beamen allen dat er behefte is aan cngruentie in de samenwerking. Dit brengt meer samenhang met zich mee en daardr ntstaat er een gezamenlijke kracht. Dit betekent verigens k geven en nemen. Cnclusie gemeenteraad: Er is behefte aan cngruente samenwerking. Dit betekent k investeren in elkaar. 8. Samenwerking zal t.z.t. leiden tt een greiprces naar herindeling. Het wrd herindeling rept de assciatie p dat de (demcratische) legitimiteit minder kan wrden. Tegelijkertijd realiseren de gemeenteraadsleden zich dat je er altijd ng zelf bij 5/10

6 bent als er vr een samenwerkingsverband wrdt gekzen. In de discussie wrden twee invalsheken nderscheiden: Samengaan en daarmee herindelen is een lgisch vervlg als een samenwerking wrdt ingezet. Het is k de vraag f het vr gemeenteraadsleden reëel is m alles ng aan te kunnen. Aan de andere kant leeft de vertuiging dat men niet direct te veel de samenwerking met pzeken, als daar ng geen ndzaak te is. Deze twee uitgangspunten bepalen k het verschil in het tijdspad. Meten men snelle stappen nemen f geleidelijk naar de tekmst bewegen? Duidelijk is dat er een realistisch eindbeeld vr gen met zijn. Vervlgens gaat het erm gezamenlijk tt een standpunt te kmen wat de gemeente wil uitstralen en waar je ver wilt gaan. Imag is hierin een belangrijk punt. Cnclusie gemeenteraad: De gemeenteraadsleden zijn het er ver eens dat samenwerken een greiprces is. De te nemen stappen en de snelheid daarvan hangt af van het eindbeeld dat vr gen staat. Het is van belang dat dit gezamenlijk wrdt afgewgen. 9. Landerd met zich fcussen p een herindeling en vanuit dat perspectief een gede strategie bepalen m te fuseren met partners. De gemeenteraadsleden hebben ng niet gezamenlijk bepaald wat de stip p de hrizn met zijn. Als dit herindelen is, dan beweeg je daar naar te. Maar dat is dus ng de vraag. De discussie maakt in ieder geval duidelijk dat afhankelijk van de stip p de hrizn de strategie in de te nemen stappen bepalend is vr het succes. Hierin staat de gemeente Landerd niet alleen, en is zij k afhankelijk van mliggende gemeenten. Cnclusie gemeenteraad: Het is de vraag f Landerd zich met fcussen p herindeling. Wel is duidelijk dat er een gede strategie bepaalt met wrden. Hierin meten de gemeente inzetten p mechanismen die zij kan beïnvleden. Het is tegelijkertijd duidelijk dat men in de samenwerking met andere gemeenten niet veral ver gaat. Cnclusie van de gemeenteraad aan de hand van de stellingen We meten richting geven aan de ntwikkelingsrichting van de gemeente Landerd. Herindeling is niet het uitgangspunt, maar is een mgelijk gevlg van de plitiek-bestuurlijke mgeving en sterk afhankelijk van de slagkracht van de gemeente(n) p lange(re) termijn. Er zijn samenwerkingspartners ndig. Deze bieden meerwaarde gelet p de delstellingen van de gemeente. De partners dienen cngruent en reginaal evenwichtig zijn. Cmmitment en inzet is hierbij essentieel. Vrijwillig, maar niet vrijblijvend. De visie p lange termijn is ng nzeker en kent verschillende pties. Op krte termijn ligt de fcus p intensivering van de samenwerking. Het pad dat we uitstippelen met vr de tekmst niets uitsluiten. Dit is een greiprces, waarin we mede k afhankelijk zijn van mechanismen vanuit de mliggende gemeenten. 6/10

7 Denkbm van Landerd De vijf vragen uit het middag-prgramma, heeft de gemeenteraad in subgrepen behandeld. Aan de hand van een zgenaamde Denkbm van Landerd zijn de vragen ingevuld en later p de dag plenair gepresenteerd. De resultaten van de plenaire behandeling zijn in dit verslag pgenmen. Onderscheid in 4 verschillende niveaus Op basis van de plenaire discussie destilleren wij vier niveaus in samenwerken. Niveau 1: Gemeente Landerd werkt zelfstandig aan bepaalde taken en pgaven. Bepaalde taken zal de gemeente Landerd zelfstandig uitveren. Dit heeft niet vanzelfsprekend betrekking p de pgaven p peratineel niveau (dienstverlening en bedrijfsvering). Niveau 2: Gemeente Landerd werkt samen met de Maashrst gemeenten (Uden, Oss, Bernheze en Landerd). Vr Veghel en Bekel is het mgelijk m aan te sluiten. Dit betekent dat de gemeente Landerd intensievere samenwerking zekt met de Maashrst gemeenten; de zgenemde rmpgemeenten. De gemeente Veghel en Bekel behren hier niet te, maar gezien de reginale samenhang, kunnen deze gemeenten aansluiten. Dit verhaal verandert als gemeente Veghel grter wrdt, dr een samenwerking aan de westelijke zijden. De gemeenteraad is zich bewust van het dynamische speelveld en zal in een dergelijk situatie weer terug m de tafel gaan. 7/10

8 Niveau 3: Gemeente Landerd werkt als nderdeel van de Maashrstgemeenten samen met andere regi's f ' rmpen'. Ok gemeenten m de Maashrst gemeenten heen bereiden zich vr p samenwerkingsverbanden. Deze geclusterde samenwerkende gemeenten kunnen in de tekmst samen ptrekken met de Maashrst-gemeenten. Het is van belang dat deze samenwerkende gemeenten dezelfde visie delen in de samenwerking p reginaal niveau (niveau 4). Niveau 4: Gemeente Landerd werkt (als participant van de Maashrst gemeenten) in de grte regi Nrd-Ost Brabant.aan strategische vraagstukken. Dit betreft de 5-sterrenregi In Nrd-Ost Brabant. Samenwerken vanuit de rmpgemeenten (Maashrst) De Maashrst gemeenten vrmen tezamen een rmp. Zals in niveau 3 aangegeven kan Maashrst als rmp in de tekmst k aansluiting vinden met andere rmpgemeenten. Hier is het vlgende van belang: De samenwerking wrdt krachtiger. De rmpgemeenten hebben eenzelfde strategische visie (niveau 4). De gemeenteraad stelt de kaders en tetst deze achteraf De gemeenteraad heeft tijdens de hei-dag al verschillende kaders genemd. Denk hierbij aan: Landerd 2020, kwaliteit vrzieningenniveau, inhud en vrm binnen de samenwerking in het sciale dmein, rganiseren van tezicht, behud van culeur lcale. Het is nu aan de gemeenteraad m het kader vr samenwerking p te maken en vast te stellen. Afspraken meten niet in betn wrden gegten, want de (verkenning in) samenwerken is een dynamisch prces. Het kader stellen, maar k het tetsen achteraf vraag m discipline van de gemeenteraad. Samenwerking in het sciale dmein verdient extra aandacht De drie transities in het sciale dmein vragen m vr 2015 de implementatie te hebben geregeld. Hewel de gemeente Landerd hierin de samenwerking zekt met mliggende gemeenten, is het k van belang hier p lkaal niveau het prces te vlgen en de implementatie te vlbrengen. Dit vraagt m extra strategische denkkracht die p lkaal niveau met wrden gerganiseerd, zdat p intergemeentelijk niveau de samenwerking kan wrden vrtgezet. Prcesafspraken 1) Tijdens de hei-dag is de prcesafspraak gemaakt dat de gemeenteraad kmt met een kader vr samenwerking. Dit kader heeft twee delen: - Herriëntatie p bestaande samenwerkingsverbanden Het kader vr samenwerking maakt het mgelijk m de reeds 77 samenwerkingsverbanden te evalueren. Wat gaat ged en wat kan beter? Op basis daarvan kan een herriëntatie plaatsvinden. 8/10

9 - Een verdere verkenning van de samenwerking met Maashrst gemeenten 2) Het vaststellen van het kader maakt dat het cllege aan de slag kan met de verkenning van samenwerking binnen de Maashrst gemeenten. Als uit de verkenning blijkt dat de uitkmst van de verkenning er anders uitziet dan (alleen) de Maashrst gemeenten (en eventueel de gemeenten Veghel en Bekel), wrden de vervlgstappen weer besprken in de gemeenteraad. De gemeenteraad gaat dan pnieuw m de tafel. 3) In de verkenning van samenwerking is het van belang m na te gaan p welke dmeinen men kan samenwerken en he de samenwerking wrdt ingericht. De wat en he vraag meten in beeld wrden gebracht. Tijdens de hei-dag zijn al aandachtspunten meegegeven vr de he-vraag, zals: mandaatverlening en de rganisatie van uitveringskracht. Cnclusie van de gemeenteraad aan de hand van de Denkbm van Landerd Omdat we de samenwerking willen verkennen, maken we afspraken ver nze mgelijke samenwerkingspartners en nderscheiden we daarin vier niveaus: (1) Gemeente Landerd werkt zelfstandig aan bepaalde taken en pgaven, (2) Gemeente Landerd werkt samen met de Maashrst gemeenten (en eventueel gemeenten Veghel en Bekel), (3) Gemeente Landerd werkt als nderdeel van de Maashrst gemeenten samen met andere regi s f rmpen en (4) Gemeente Landerd werkt als participant in de Maashrstgemeenten in de regi Nrd-Ost Brabant samen. In navlging van de discussie tijdens de hei-dag stelt de gemeenteraad de kaders vr samenwerking vast en tetst zij deze achteraf. Gezien de recente ntwikkelingen vragen de pgaven in het sciale dmein extra aandacht. Het cllege kan aan de hand van het kader vr samenwerking aan de slag met de verkenning van samenwerking binnen de Maashrst gemeenten. Als uit de verkenning blijkt dat de uitkmst van de verkenning er anders uitziet dan (alleen) de Maashrst gemeenten (en eventueel de gemeenten Veghel en Bekel), wrden de vervlgstappen weer besprken in de gemeenteraad. Zdra de verkenning vraagt m een nadere uitwerking in het rganiseren van samenwerking, kmt de wat en he vraag in beeld. Tijdens de hei-dag heeft de gemeenteraad hier al enkele aandachtspunten vr meegegeven. 9/10

10 Bijlage 1: Prgramma van de Hei-dag Delstelling van de heidag vr de gemeenteraad: Helderheid in psitie- en ambitiebepaling ver de samenwerking c.q samengaan van de gemeente Landerd, m de huidige en tekmstige taken in het kmend decennium te kunnen blijven vervullen Inlp Infrmatie Onderzeken, tekmstige taken p een rij gezet dr BMC Stand van zaken drntwikkeling rganisatie, van Landerd 2.0 naar Landerd 3.0 per dr Jan Lenssen Pauze Discussie Discussie n.a.v. stellingen, met behulp van de BMC methde: Bevragen : is de stelling duidelijk? Meningsvrming: discussie ver de stellingen. Cnclusie: welke mening is de Raad tegedaan ver de stelling? Stellingen: We hebben het te lang vr ns uitgeschven, maar vandaag geven we duidelijkheid welke weg we vr de gemeente Landerd inslaan. We meten ns niet laten leiden dr discussies c. q. dssiers uit het verleden maar meten ns vandaag richten p de tekmst van Landerd In alles wat we gaan den, is het belang van de burgers van Landerd leidend. Als we z dr gaan, als we niet kiezen, raakt de burger het vertruwen in het gemeentebestuur van Landerd kwijt. Alleen kunnen we de tekmstige taken niet meer aan. Dr de samenwerking met andere gemeenten krijgen we een krachtigere stem in de regi en bij de prvincie. In nze keuze vr samenwerkingspartners is cngruentie en reginale evenwichtige verhudingen een streven. Samenwerking zal t.z.t. leiden tt een greiprces naar herindeling. 10/10

11 Landerd met zich fcussen p een herindeling en vanuit dat perspectief een gede strategie bepalen m te fuseren met partners Lunch Gesprek en discussie ver samenwerking c.q. samengaan Gesprek Aan de slag in drie grepen met de vlgende vragen: Welke randvrwaarden c.q. kaders geeft de Raad mee vr samenwerking dan wel samengaan met andere gemeenten? Telichting? Is het wenselijk dat de gemeente Landerd in principe samenwerkt met steeds dezelfde gemeenten? Mtivatie! Welke gemeenten zijn de lgische partners van de gemeente Landerd? Om welke redenen? Wat betekent dit vr samenwerking p strategisch, tactisch en peratineel niveau? Welke gemeenten in de regi sluit je uit? Om welke redenen? Terugkppeling uit de grepen, verdere gedachtewisseling plenair. Discussie Pauze Opbrengsten van de dag ( dr BMC ) en he verder? 11/10