Adressen Zorggroep Noorderbreedte

Transcriptie

1 2008 JAARDOCUMENT

2 WEST-TERSCHELLING 2 Adressen Zorggroep Noorderbreedte KOLLUM 1 TZUMMARUM 1 NOARDBURGUM 4 HURDEGARYP 1 HARLINGEN H 1 5 LEEUWARDEN H GROU 1 HEERENVEEN H Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) MCL Henri Dunantweg AD Leeuwarden Telefoon: MCL Harlingen Achlumerdijk AJ Harlingen Telefoon: MCL Dialysecentrum Súdhaghe Thialfweg PW Heerenveen Telefoon: (0513) H Ziekenhuis 1 Verzorgingshuis 2 Gecombineerd Verzorgingshuis/ Verpleeghuis 3 Verpleeghuis/Somatisch 4 Verpleeghuis/Psycho-geriatrisch 5 Verpleeghuis/Somatisch/ Psycho-geriatrisch Noorderbreedte, persoonlijke zorg en wooncomfort Noorderbreedte Henri Dunantweg AD Leeuwarden Telefoon: Zorgcentrum De Batting Achlumerdijk AJ Harlingen Telefoon: Zorgcentrum De Spiker Saltryperlaan VD Harlingen Telefoon: Zorgcentrum De Stilen Longway CN West-Terschelling Telefoon: Zorgcentrum Nij Bethanië Nij Bethanië EJ Tzummarum Telefoon: Zorgcentrum Bornia Herne Borniastraat AD Leeuwarden Telefoon: Zorgcentrum Nieuw Mellens Borniastraat AD Leeuwarden Telefoon: Zorgcentrum Abbingahiem Jansoniusstraat BM Leeuwarden Telefoon: Zorgcentrum Erasmushiem Trosdravik CK Leeuwarden Telefoon: Zorgcentrum Nij Friesma Hiem De Waring HZ Grou Telefoon: Zorgcentrum Nieuw Toutenburg Zomerweg ME Noardburgum Telefoon: Zorgcentrum Meckama State Tsjerk Hiddesstraat AM Kollum Telefoon: Zorgcentrum Bennema State Rijksstraatweg DE Hurdegaryp Telefoon: Noorderbreedte Thuiszorg Telefoon: Nynke Marowijnestraat 10 Postbus CG Leeuwarden Telefoon: Noorderbreedte Expertisecentrum Borniastraat AD Leeuwarden Telefoon:

3 1 Jaardocument 2008 j a a r d o c u m e n t

4 2 3 Inhoud Voorwoord Voorwoord / Foarwurd 3 Verslag van de Raad van Toezicht 6 Verslag van de medische staf MCL 8 1 Uitgangspunten van dit verslag 9 2 Profiel van de organisatie Over Zorggroep Noorderbreedte 2.2 Structuur van het concern 2.3 Kerngegevens Kernactiviteiten Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Werkgebied 2.4 Belanghebbenden 3 Governance Bestuur en toezicht Zorgbrede Governance Code Raad van Bestuur Raad van Toezicht 3.2 Bedrijfsvoering 3.3 Cliëntenraden 4 Beleid, inspanningen en prestaties Meerjarenbeleid 4.2 Algemeen beleid 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid 4.4 Kwaliteitsbeleid patiënten en cliënten Kwaliteit van zorg Klachten Toegankelijkheid Veiligheid 4.5 Kwaliteit medewerkers Personeelsbeleid Kwaliteit van werk Kennis, opleiding en onderzoek 6 Jaarrekeningen 57 Zorggroep Noorderbreedte geconsolideerd Geconsolideerde balans per 31 december 2008 Geconsolideerde resultatenrekening over 2008 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2008 Kasstroomoverzicht over 2008 Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening over 2008 Zorggroep Noorderbreedte Balans per 31 december 2008 Resultatenrekening over 2008 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december 2008 Mutatieoverzicht materiële vaste activa Onderhanden projecten Langlopende schulden Toelichting op de resultatenrekening Bezoldiging bestuurders en toezichthouders Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens MCL BV Balans per 31 december 2008 Resultatenrekening over 2008 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december 2008 Mutatieoverzicht materiële vaste activa Toelichting op de resultatenrekening over 2008 Noorderbreedte BV Balans per 31 december 2008 Resultatenrekening over 2008 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans per 31 december 2008 Mutatieoverzicht materiële vaste activa De zorg is vaak in het nieuws en helaas niet altijd positief. Veranderingen in beleid en financiering hebben grote gevolgen voor zorg instellingen in Nederland. Soms zo groot dat het lastig is overeind te blijven. Het stormt in zorgland en dat was ook voor Zorggroep Noorder breedte in 2008 voelbaar. Neem bijvoorbeeld de opgelegde productie beperking in de thuiszorg met alle gevolgen van dien voor organisatie en personeel. Een ander voorbeeld is de onduidelijkheid over het nieuwe kapitaallastenregime waardoor de financiering van nieuwe bouwprojecten lastiger wordt. En dan zwijgen we nog maar even over de invoering van DBC s, ZZP s en de aanbesteding via de WMO. Natuurlijk, al deze ontwikkelingen bieden ook kansen en in het verslagjaar hebben we er weer veel gegrepen. We hebben hard gewerkt aan de 3 K s: klantgerichtheid, kwaliteit en kostenbewustzijn. In die volgorde, want onze eerste aandacht gaat uit naar de klant. Dat bewijzen onze medewerkers dag in dag uit. Natuurlijk staan ook kwaliteit en kostenbewustzijn hoog op de agenda. Dat maakt ons een zorgbedrijf, - met de nadruk op zorg. Zowel bij Noorderbreedte als bij het MCL zijn er veel initiatieven om de klantgerichtheid te vergroten. Neem de invoering van kleinschalige zorg bij Noorderbreedte, waarbij we de zorg afstemmen op wensen en leefritme van onze klant. Of de opening van een speciale polikliniek voor Huntingtonpatiënten waarmee Noorderbreedte voor op loopt in Europa. Het project Sensor in het MCL is ook een goed voorbeeld van klantgerichtheid. Een meer gedifferentieerde verpleeg kundige organisatie is goed voor de continuïteit van zorg en daarmee voor de tevredenheid van patiënten. Ander voorbeelden waaruit klantgerichtheid blijkt: de opening van het Centrum Obesitas Nederland, de uitbreiding van de MRI-capaciteit, het project gastvrijheid en het uitbrengen van een speciale gedragscode voor MCLmedewerkers. Deze en andere initiatieven komen uitgebreid aan bod in dit jaardocument. Dan kwaliteitsontwikkeling. Opnieuw kregen zeven locaties van Noorderbreedte het felbegeerde HKZ-keurmerk, dat brengt het totaal op twaalf, en in het MCL is met kracht gewerkt aan de ontwikkeling van het patiëntveiligheidssysteem. Er waren visitaties en audits, bijvoorbeeld naar het gebruik van medische apparatuur. Ook is veel energie gestoken in opleidingen, stages en hebben we ook herintreders en zij-instromers proberen te interesseren voor werk in onze organisatie. En dat is nodig, want als we de ramingen mogen geloven, zullen we steeds meer moeite moeten doen om aan voldoende gekwalificeerd personeel te komen. Naast prachtig werk hebben we geïnteresseerden nog veel meer te bieden: goede arbeidsvoorwaarden, loopbaanmogelijkheden en een aantrekkelijk gezondheidsbeleid. Als we het over kwaliteit hebben, noemen we nadrukkelijk ook onze Raad van Toezicht. Er is een auditcommissie, die op de cijfers let en een benoemingscommissie, die over vacatures van de Raad van Toezicht en Raad van Bestuur gaat. Daarnaast hebben wij, en dat is bijzonder, een commissie die zich bezighoudt met de ontwikkeling van normen om toezicht te kunnen houden op de kwaliteit van de zorg. En dat past uitstekend bij de toenemende verantwoordelijkheid die Raden van Toezicht hebben. Terugkijkend mogen we tevreden zijn. Daarvoor een speciaal woord van dank aan alle medewerkers. Wij beseffen dat er in deze turbulente tijden veel van hen wordt gevraagd. We zijn blij dat we op ieders inzet, vakmanschap en betrokkenheid kunnen blijven rekenen. Mr. W.J.G. Blaauw Voorzitter Raad van Bestuur 4.6 Samenleving Toelichting op de resultatenrekening over Financieel beleid Bijlagen De toekomst 55 A Personalia B Promoties en publicaties C Patiëntenbijeenkomsten D Opleidingsplaatsen, opleiders en plaatsvervangend opleiders E Resultaten focusgroepen MCL F Resultaten cliëntenraadpleging Noorderbreedte

5 4 5 Foarwurd De soarch is faak yn it nijs en spitich genôch net altyd posityf. Feroarings yn beleid en finansiering hawwe grutte gefolgen foar soarchynstellings yn Nederlân. Bytiden sa grut dat it lestich is oerein te bliuwen. It stoarmet yn soarchlân en dat wie ek foar Zorggroep Noorderbreedte yn 2008 te fielen. Nim bygelyks de opleine produksje beheining yn de thússoarch mei allegear gefolgen foar organisaasje en meiwurkers. In oar foarbyld is de ûndúdlikens oer it nije kapitaallêstenrezjym wêrtroch de finansiering fan nije bouprojekten lestiger wurdt. En dan ha we it noch mar efkes net oer de ynfiering fan DBC s, ZZP s en de oanbesteging fia de WMO. Fansels, al dizze ûntwikkelingen biede ek kânsen en yn it ferslachjier ha we der wer in soad grepen. We ha hurd wurke oan de trije K s: klantfreonlikens, kwaliteit en kostenbewustwêzen. Yn die folchoarder, want ús earste oandacht giet út nei de klant. Dat bewize ús meiwurkers dei yn dei út. Fansels stean ek kwaliteit en kosten bewustwêzen heech op de aginda. Dat makket ús in soarchbedriuw mei de neidruk op soarch. Sawol bij Noorderbreedte as bij it MCL binne der in soad inisjativen om de klantfreonlikens, te fergrutsjen. Nim de ynfiering fan lytsskalige soarch bij Noorderbreedte, dêr t we de soarch ôfstimme op de winsken en it libbensritme fan ús klant. Of de iepening fan in spesjale polyklinyk foar Huntingtonpasjinten dêr t Noorderbreedte mei foarop rint yn Europa. It projekt Sensor yn it MCL is ek in goed foarbyld fan klantgerichtheid. In mear differensjerre ferpleechkundige organisaasje is goed foar de kontinuïteit fan soarch en dêrmei foar de tefredenens fan pasjinten. Oare foarbylden wêrút klantgerichtheid blykt: de iepening fan it Centrum Obesitas Nederland, de útwreiding fan de MRI-kapasiteit, it projekt gastfrijens en it útbringen fan in spesjale gedrachskoade foar MCL-meiwurkers. Dizze en oare inisjativen komme útgebreid oan bod yn dit jierdokument. Dan kwaliteitsûntwikkeling. Sân lokaasjes fan Noorderbreedte krigen it felbegearde HKZ-keurmerk en yn it MCL is hurd wurke oan de ûntwikkeling fan it pasjintfeilichheidssysteem. Der wienen fisitaasjes en audits, bygelyks nei it gebrûk fan medyske apparatuer. Ek is der in soad energy stutsen yn opliedingen, staazjes en ha we ek besocht heryntreders en sydynstreamers te interessearjen foar wurk yn ús organisaasje. En dat is ek nedich, want as wij de roaiings leauwe meie, sille wij hieltyd mear muoite dwaan moatte om oan fol dwaande kwalifisearre personiel te kommen. Neist prachtich wurk ha wij belangstellenden noch folle mear te bieden: goeie arbeidsfoarwaarden, loopbaanmooglikheden en in oantreklik sûnensbelied. As wij it oer kwaliteit hawwe, neame wij mei klam ek ús Rie fan Tafersjoch. Der is in auditkommisje dy t op de sifers let en in beneamings kommisje, dy oer fakatueres fan de Rie fan Tafersjoch en Rie fan Bestjoer giet. Dêrneist ha wij, en dat is bysûnder, in kommisje dy t har dwaande hâldt mei de ûntwikkeling fan noarmen om tafersjoch hâlde te kinnen op de kwaliteit fan de soarch. En dat past poerbêst bij de tanimmende ferantwurdlikens die Rieden fan Tafersjoch hawwe. As wij werom sjoche meie wij tefreden wêze. Dêrfoar in spesjaal wurd fan tank oan alle meiwurkers. Wij beseffe dat der yn dizze turbulinte tiden in soad fan harren frege wurdt. Wij binnen bliid dat we op de ynset, fakmanskip en belutsenheid fan eltsenien rekkenje bliuwe kinne. Mr. W.J.G. Blaauw Foarsitter Rie fan Bestjoer

6 6 7 Verslag van de Raad van Toezicht In zijn vergadering van 21 april 2009 heeft de Raad van Toezicht het jaardocument en de jaarrekening 2008 van de stichting Zorggroep Noorderbreedte goedgekeurd en definitief vastgesteld. Ernst & Young accountants heeft de jaarrekening gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien. De Raad van Toezicht is van mening dat het resultaat bevredigend is. Zorggroep Noorderbreedte is financieel gezond. Noorderbreedte en het MCL hebben sluitende meerjarenbegrotingen. Het eigen vermogen van Zorggroep Noorderbreedte en van beide onderdelen voldoet aan de eisen van het Waarborgfonds voor de zorgsector. Die financiële stevigheid is nodig. Door veranderend beleid en de markt werking in de zorg zullen de financiële risico s de komende jaren immers blijven toenemen. Als gevolg daarvan zal het eigen vermogen versterkt dienen te worden. Overleg De Raad van Toezicht overlegde in het verslagjaar 2008 zeven keer in aanwezigheid van de Raad van Bestuur en één keer vond een besloten vergadering plaats. In het verslagjaar zijn diverse agendapunten en thema s besproken, zoals brandveiligheid, samenwerking met Het Friese Land, centrumvorming, ontwikkeling van kleinschalige zorg, de splitsing van de stichting Zorggroep Noorderbreedte in Medisch Centrum Leeuwarden B.V. en Noorderbreedte B.V., de kaderbrief 2009 van Noorderbreedte en de samenwerking van het MCL met ziekenhuis De Tjongerschans in Heerenveen. De kwaliteit van zorg was ook nadrukkelijk punt van bespreking, aan de hand van de rapportages van de betreffende commissie van de Raad van Toezicht. Uiteraard zijn ook de begrotingen van 2008 en 2009 besproken. In de besloten vergadering is het functioneren van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur aan de orde geweest. Ook de relatie tussen beide raden kwam ter sprake. Een volledig overzicht van de vergaderingen en de daar besproken onderwerpen staat in het hoofdstuk Governance van dit jaar document. Ook is elke vergadering gesproken over de ontwikkelingen binnen het MCL en Noorderbreedte. Dit gebeurde aan de hand van de mededelingen van de Raad van Bestuur die als bijlage bij de vergaderstukken zijn gevoegd en zo nodig ter vergadering zijn aangevuld. Daarnaast stonden ook mededelingen vanuit de diverse commissies van de Raad van Toezicht op de agenda. De voorzitter van de Raad van Toezicht heeft zo n tien keer informeel gesproken met de voorzitter van de Raad van Bestuur. Ook op andere manieren heeft de Raad van Toezicht zich in het verslag jaar op de hoogte gesteld van ontwikkelingen binnen de organisatie. Zo was een delegatie van de Raad van Toezicht op 30 januari aanwezig bij een vergadering van de ondernemingsraad van Noorderbreedte. Daarnaast heeft de voorzitter van de Raad van Toezicht op 18 september informeel overleg gehad met het dagelijks bestuur van de centrale ondernemingsraad van Zorggroep Noorderbreedte. Op 25 september was een delegatie van de Raad van Toezicht aanwezig bij een vergadering van de centrale cliëntenraad van Noorder breedte. Op 30 januari heeft een delegatie van de Raad van Toezicht gesproken met een delegatie van de Raad van Toezicht van Het Friese Land over de stand van zaken rond een eventuele samenwerking. Op 26 maart heeft de voorzitter een congres over marktwerking in de zorg bijgewoond. Op 24 november ten slotte was de heer Minderhoud aanwezig bij het symposium Ethiekbeleid MCL. Auditcommissie In de auditcommissie (ingesteld in 2004) hebben vanuit de Raad van Toezicht de heren Baks (vanaf oktober 2006; voorzitter vanaf oktober 2007) en Van Erkelens (vanaf mei 2006) zitting. De commissie houdt toezicht op het financieel beleid en de risicobeheersing van de instelling. De commissie heeft in het verslagjaar drie maal vergaderd in aanwezigheid van de Raad van Bestuur (13 februari, 14 april en 4 december). Onderwerpen van bespreking waren de exploitatiebegroting 2008 (in aanwezigheid van de controllers de heren Littooy en Van der Valk), de jaarstukken 2007 (in aanwezigheid van de beide controllers en de accountants) en de exploitatie begroting 2009 (in aanwezigheid van de heer Littooy). Op 25 april vond een gesprek plaats met de accountant, zonder de Raad van Bestuur en de controllers. Remuneratie- en benoemingscommissie De remuneratie- en benoemingscommissie (ingesteld in 2004) is samen gesteld uit de volgende leden van de Raad van Toezicht: de heren Ybema (vanaf mei 2004; voorzitter tot 1 januari 2008) en Griffioen (vanaf juni 2007; voorzitter per 1 januari 2008). Deze commissie adviseert de Raad van Toezicht op het gebied van selectie, benoemingen en beloning van leden van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur. In het verslagjaar heeft de commissie tweemaal formeel vergaderd in aanwezigheid van de voorzitter van de Raad van Bestuur (25 april en 10 december). Daarnaast hadden de commissie leden regelmatig onderling contact. Belangrijke punten van bespreking waren de uittredingsregeling van de voorzitter van de Raad van Bestuur, de onder handelingen met vrijgevestigd specialisten en de vacatures die per 1 juli 2009 zullen ontstaan in de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur. Ook is de besloten vergadering van de Raad van Toezicht over het functioneren van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur van 15 december in de commissie voorbereid. Commissie Toezicht Kwaliteit van de Zorg De commissie Toezicht Kwaliteit van de Zorg is ingesteld in De commissie adviseert de Raad van Toezicht over het uitvoeren van de verant woordelijkheden op het gebied van toezicht op de kwaliteit van de zorg. De commissie is samengesteld uit twee leden van de Raad van Toezicht, te weten de heer Minderhoud (voorzitter) en mevrouw Zomer. De commissie heeft in 2008 tweemaal vergaderd, in aanwezigheid van de heren Van Eijndhoven en Lettink (Raad van Bestuur), Van der Broek (coördinator kwaliteit MCL), mw. J. Meindersma (beleidsmedewerker medische staf MCL) en dhr. M.C. Kirchner (directeur Noorderbreedte). Besproken zijn onder andere de rapportages 2007 van Noorderbreedte en MCL en de concept jaarverslagen van Zorggroep Noorderbreedte en de medische staf. Verder is uitgebreid gesproken over de verantwoordelijkheid van de Raad van Toezicht, Raad van Bestuur en medische staf voor de kwaliteit van zorg en heeft de commissie gesproken met diverse verantwoordelijken voor de kwaliteit binnen Noorder breedte en het MCL. Op 12 december had de commissie overleg met de voorzitter van de medische staf. Samenstelling Raad van Toezicht Na een periode van 10 jaar zal de heer Minderhoud in 2009 afscheid nemen als lid van de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht spreekt langs deze weg alvast zijn waardering uit voor zijn deskundigheid, inzet en betrokkenheid. Samenstelling Raad van Bestuur De heer Van Eijndhoven, lid van de Raad van Bestuur heeft eind 2008 aangegeven gebruik te willen maken van de OBU. Hij zal op 1 juli 2009 uit de Raad van Bestuur vertrekken. De heer Van Eijndhoven werd in 1994 lid van de Raad van Bestuur van Zorggroep Noorderbreedte. Met veel waardering kijken we terug op wat er onder zijn leiding is bereikt. Er kwamen beeldbepalende, grote bouwprojecten tot stand: de concentratie en nieuwbouw van het MCL in Leeuwarden, de samenvoeging van Dukdalf en het ziekenhuis van Harlingen tot één locatie, en verschillende andere bouwprojecten. De laatste tijd heeft de heer Van Eijndhoven zich vooral ingezet voor het hartcentrum en diverse kwaliteits projecten binnen de organisatie. De heer Van Eijndhoven zal worden opgevolgd door de heer Littooy, thans directeur Financiën en Informatievoorziening MCL, tevens controller van Zorggroep Noorderbreedte. De Raad van Toezicht dankt de leden van de Raad van Bestuur die ook in het verslagjaar op een persoonlijke en integere manier hun werk hebben gedaan. De samenwerking is goed en evenwichtig geweest, waar bij de leden elkaar steeds goed hebben aangevuld. Naar de mening van de Raad van Toezicht is er in het verslagjaar op geen enkele wijze sprake geweest van belangenverstrengeling tussen leden van de Raad van Bestuur en de organisatie. Dank De Raad van Toezicht kijkt met waardering terug op de behaalde resultaten van Daarom tot slot een woord van dank aan alle medewerkers die zich hiervoor hebben ingezet. Drs. G. Ybema, voorzitter Raad van Toezicht Zorggroep Noorderbreedte

7 8 9 Verslag van de medische staf MCL De medische staf in het MCL stelt zichzelf twee hoofddoelen: patiënten krijgen nu en in de toekomst topzorg geboden en de leden van de medische staf zien hun belangen binnen het MCL goed behartigd. Werken aan de kwaliteit en veiligheid in de zorg is speerpunt in het beleid van de medische staf in het MCL. Het goed functioneren van de vakgroepen en de individuele specialisten is volgens de medische staf een belangrijke voorwaarde voor die kwaliteit. In januari 2007 werd gestart met de uitvoering van een systeem van interne visitatie van vakgroepen en in december 2008 is de eerste ronde geheel volgens plan voltooid. Daar zijn we trots op! Ook het functioneren van individuele specialisten zal voortaan worden geëvalueerd. In november 2008 stelde de Rompstaf een plan hiervoor vast. Daarnaast werd over drie interne audits gerapporteerd aan Directie MCL en Rompstaf en werden verbeter plannen vastgesteld en in uitvoering genomen. Zorg in het MCL als STZ-ziekenhuis onderscheidt zich volgens de medische staf door enerzijds voortdurend nieuwe diagnostische en behandel mogelijkheden te realiseren, anderzijds door voortdurend te werken aan kwaliteit en veiligheid in de zorg. Veilige zorg voor patiënten met complexe ziektebeelden vraagt veel over leg in multidisciplinaire teams binnen het ziekenhuis en met andere zorgverleners in de keten. De medische staf stimuleert deze ontwikkelingen en dringt aan op het creëren van goede randvoorwaarden zoals ICT. De voortschrijdende ontwikkelingen op het gebied van de ICT bieden mogelijkheden voor verbetering van kwaliteit en veiligheid. Daarom heeft de medische staf in 2008 drie leden tijdelijk gedeeltelijk vrijgesteld om de inhoud van een basis-epd te ontwikkelen en is meegewerkt aan het maken van afspraken over het elektronisch verwijzen door huis artsen. Per 1 januari 2009 kunnen huisartsen patiënten elektronisch verwijzen. Om in de toekomst topzorg te kunnen bieden is opleiding van artsen en specialisten nu hard nodig. Ook wetenschappelijk onderzoek nu is van belang voor de kwaliteit van zorg in de verdere toekomst. De medische staf besprak het opleidings- en wetenschapsbeleid in 2008 meerdere malen in het overleg met de directie MCL. Het creëren van de noodzakelijk randvoorwaarden was eveneens een punt van regelmatig overleg. De positie van de medische staf in het ziekenhuis wordt voor een belang rijk deel bepaald door de wijze waarop de medische staf de functionele belangen van de leden behartigt. Hiervoor is een transparante besluitvormingsstructuur nodig, leden worden op verschillende momenten en manieren bij inhoudelijke vraagstukken betrokken, formele en informele besprekingen en ontmoetingen worden in een goede mix aangeboden. Het bestuur medische staf MCL (BMS) bestuurt de vereniging. Het BMS informeerde de Rompstaf maandelijks over de ingenomen standpunten en besprak belangrijke strategische keuzes vooraf in de vergaderingen. Om de coherentie binnen de medische staf te bewaken werd in oktober besloten de maandelijkse vergaderingen van de Rompstaf, waarvoor ook de leden van de directie MCL worden uitgenodigd, vooraf te laten gaan door een bijeenkomst van uitsluitend (net) gemandateerde vertegenwoordigers van de vakgroepen en het BMS. Het is inmiddels een traditie geworden: de leden van de medische staf en de directie MCL ontmoeten elkaar eens in de twee jaar op meerdaagse werkconferenties en discussiëren over het medisch beleid, kwaliteit en de onderlinge relatie. In maart 2008 namen ruim 120 leden van de medische staf en alle leden van de directie MCL deel aan deze conferenties. 1 Uitgangspunten van dit verslag De veranderingen in de markt van de zorg vragen ook oplettendheid van vakgroepen en centra. Het Klinisch Chemisch Laboratorium (KCL) en de klinisch chemici hebben zich actief voorbereid op de toenemende concurrentie en met succes strategische allianties gezocht in Noord-Nederland. Verschillende medisch-inhoudelijke vernieuwingen werden door vakgroepen voortvarend ter hand genomen. Zo werd het Centrum voor Obesitas Nederland geopend, start per 1 januari 2009 een alcoholpoli voor jongeren en plaatsten de interventiecardiologen nieuwe hartkleppen via de buikslagader. Mw. E. van Pinxteren - Nagler Voorzitter bestuur medische staf MCL Jaarverslag medische staf op

8 10 11 Voor u ligt het Jaardocument van Zorggroep Noorderbreedte. De verslag legging volgt net als voorgaande jaren de indeling van het Jaar document Maatschappelijke Verantwoording. Daarnaast biedt het extra informatie. Zo is een aparte paragraaf gewijd aan onze inspanningen en resultaten op het gebied van opleiding en onderzoek. Ook gaat het verslag in een apart hoofdstuk in op toekomstige ontwikkelingen en beleid. Waar mogelijk en zinvol confronteren we de behaalde resultaten met doelen voor 2008 zoals die in de kaderbrief van het MCL en het activiteitenplan van Noorderbreedte staan. De periode van verslaggeving is verslagjaar 2008 (lopend vanaf 1 januari tot en met 31 december). Dit Jaardocument doet verslag over de stichting Zorggroep Noorderbreedte en de beide onderdelen Medisch Centrum Leeuwarden (hierna: MCL) en Noorderbreedte, persoonlijk zorg en woon comfort (hierna: Noorderbreedte). De gevraagde informatie wordt in principe verstrekt op concernniveau en waar nodig op het niveau van de onderdelen. Naast het maatschappelijk verslag (hoofdstukken 1 tot en met 4), bestaat dit Jaardocument uit de Jaarrekening (hoofdstuk 6) en de feitelijke gegevens in de webenquête DigiMV. Een aantal tabellen uit DigiMV is daar waar relevant in de lopende tekst van het maatschappelijk verslag opgenomen. De integrale versie van DigiMV maakt geen onderdeel uit van dit papieren verslag, maar is in te zien op onze speciale jaarverslagpagina op internet: Daar zijn ook de andere jaarverslagen te vinden waar in dit Jaardocument naar wordt verwezen, zoals het jaarverslag van de medische staf, het milieujaarverslag en het jaarverslag medezeggenschap. 2 Profiel van de organisatie Wij benadrukken dat de inhoud van dit concernjaarverslag voldoet aan de eisen die uit het oogpunt van good governance aan onze instelling worden gesteld. Uitgangspunt hierbij zijn de eisen die het stramien Jaarverantwoording zorginstelling 2008 van het ministerie van VWS aan de jaarverslaglegging stelt. Bovendien hebben we de inhoud van het Jaardocument getoetst aan de criteria uit de vragenlijst Corporate Governance zorginstellingen jaarverslag 2007 van Ernst & Young.

9 Over Zorggroep Noorderbreedte Zorggroep Noorderbreedte verleent ziekenhuiszorg (onderdeel MCL) en verzorging, verpleging en thuiszorg (onderdeel Noorderbreedte) aan inwoners van Friesland. ALGEMENE IDENTIFICATIEGEGEVENS Naam rechtspersoon Stichting Zorggroep Noorderbreedte Adres Henri Dunantweg 2 Postcode 8934 AD Plaats Leeuwarden Telefoonnummer (058) Identificatienummer(s) NZa MCL: Noorderbreedte: 650/8137 Nummer Kamer van Koophandel adres info@znb.nl Internetpagina De Stichting Zorggroep Noorderbreedte is 100% aandeelhouder van MCL BV en Noorderbreedte BV. mcl BV Het MCL staat in het hart van de zorg. Het MCL is een centrum voor medisch specialistische zorg, waar alle kwalitatief hoogwaardige vormen van diagnostiek, behandeling en verpleging beschikbaar zijn op basis van de meest moderne inzichten. Medici en medewerkers zijn gedreven om op een deskundige manier de beste zorg te verlenen. Aandacht voor de patiënt staat daarbij centraal. Teamwork, vaak in multidisciplinaire teams, maakt goede zorg mogelijk. Het MCL is inno va tief en investeert in de nieuwste medische ontwikkelingen. Daarbij ligt, naast professioneel handelen, het accent op zorglogistiek. Het MCL verleent uitstekende basiszorg voor de patiënten in het verzorgings gebied. Deze zorg is klantgericht en van een aantoonbaar kwalitatief hoog niveau. Daarnaast neemt het MCL voor de gehele provincie Friesland een plaats in tussen het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en de andere Friese ziekenhuizen. Dit komt tot uit drukking in een aantal regionale (top-)functies, subspecialisaties, multi disciplinaire samenwerkingsverbanden en niet in de laatste plaats in aandacht voor onderwijs en onderzoek. Het MCL is lid van de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidings- Ziekenhuizen (STZ). Het MCL biedt ziekenhuiszorg op twee locaties: in Leeuwarden en in Harlingen. Ook zijn er dialysecentra in Heerenveen en Kollum (in voorbereiding). Het MCL is in 2007 geaccrediteerd door het Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen (NIAZ). noorderbreedte BV Leven zoals u gewend bent. Dat is in vijf woorden de missie van Noorder breedte persoonlijke zorg en wooncomfort. Noorderbreedte omvat twaalf zorgcentra in Noord-Fryslân, Noorderbreedte Thuiszorg, woon vormen voor bijzondere doelgroepen en serviceorganisatie Nynke. Vanuit de zorgcentra wordt zorg en service geboden aan mensen uit de wijk of dorp. Ze maken steeds vaker deel uit van multifunctionele centra met een divers aanbod van voorzieningen. Daarnaast wordt (klein schalige) verpleeghuiszorg geboden aan mensen die intensieve zorg nodig hebben. 2.2 Structuur van het concern structuur Algemeen Vanaf 1 januari 2008 is de stichting Zorggroep Noorderbreedte 100% aandeel houder van de MCL BV en de Noorderbreedte BV. Elk onderdeel heeft een eigen directie. Boven de directie staat de Raad van Bestuur die bestaat uit drie leden. Een Raad van Toezicht, bestaande uit zes leden, houdt toezicht op de Raad van Bestuur. Controllers op het gebied van financiën, sociale zaken en ICT ondersteunen de Raad van Bestuur. Een overzicht van de aan Zorggroep Noorderbreedte gelieerde entiteiten staat in onderstaand kader. AAN ZORGGROEP NOORDERBREEDTE GELIEERDE ENTITEITEN Stg. Klinisch Chemisch Laboratorium (KCL) Stg. Trombosedienst Friesland Noord KCL BioAnalys BV MCL Lease 1997 BV MCL Lease 1998 BV MCL Lease 1999 BV Stg. Hermes Stg. Maaltijdservice voor Senioren Stg. Woonservice Senioren Stg. Onroerendgoed Exploitaite Noorderbreedte Stg. Erasmushiem Woningen Centrum voor Obestitas Nederland BV Fase BV MCL De directie van ziekenhuis MCL bestaat uit zeven leden. De zorg is georganiseerd in centra. In elk centrum is de zorg voor een bepaalde patiëntencategorie ondergebracht. Centrummanager en gemandateerd specialist geven leiding aan de kliniek en poli kliniek. Alle centra vallen onder een van de twee onder delen beschouwende vakken of snijdende vakken. De derde poot wordt gevormd door het Medisch Facilitair Bedrijf (MFB). De drie onderdelen worden geleid door drie directeuren die weer leiding geven aan de centrummanagers binnen hun eigen onderdeel. Naast deze drie directeuren, bestaat de directie uit twee leden van de Raad van Bestuur, een lid van de medische staf/praktiserend specialist en de directeur Informatie & Administratie. Noorderbreedte De directie van Noorderbreedte bestaat uit drie leden. De voorzitter is tevens lid van de Raad van Bestuur. De directie Noorderbreedte vormt samen met de controller Noorderbreedte, de manager HRM en de directiesecretaris, het Directieoverleg Noorderbreedte (DNB). Bedrijven en afdelingen Enkele bedrijven en afdelingen werken voor de gehele organisatie. Het gaat om het Facilitair Bedrijf (FB), Personeel en Organisatie (P&O), Informatie en Administratie (DIA) en Voorlichting en Communicatie (V&C). Organogram znb OR VAR Cliëntenraad Directie MCL B.V. Beschouwende vakken Snijdende vakken MFB Centrum Centrum Centrum Medische Staf Auletius Instituut Centrum Centrum Centrum Centrum Centrum Centrum Centrum Centrum Centrum Stichting ZNB Raad van Toezicht Raad van Bestuur Vastgoedbedrijf P&O Facilitair Bedrijf DIA Sector Sector Sector Vastgoedbedrijf Alle activiteiten op het gebied van vastgoed komen samen in een apart Vastgoedbedrijf. Het Vastgoedbedrijf houdt zich als regieorganisatie bezig met vastgoedontwikkeling, huisvestingsadvies, projecten, vastgoedbeheer, huur-verhuur, veiligheid (bedrijfshulpverlening), onderhoud en services. Directie Noorderbreedte B.V. Centrale Cliëntenraad OR Medische Staf: de medisch specialist in de directie zit op voordracht van de Medische Staf zonder last of ruggespraak; DIA = Dienst Informatie en Administratie; MFB = Medisch Facilitair Bedrijf, omvat tevens ICT; P&C = Planning en Control; P&O = Personeel en Organisatie. COR = Centrale Ondernemingsraad; OR = Ondernemingsraad; VAR = Verpleegkundige Adviesraad. Social control Financial control Voorlichting en Communicatie COR P&C HRM Locaties Expertisecentrum Thuiszorg Klantenservice Locatie Locatie Locatie Locatie Locatie Locatie Locatie Locatie Locatie Locatie Locatie Locatie

10 14 15 Medezeggenschapsstructuur MCL Nucleaire geneeskunde Productie Aantal Medewerkers De formele vertegenwoordiging van het personeel is geregeld op concernniveau (centrale ondernemingsraad - COR), op het niveau van de onderliggende directies (twee ondernemingsraden - OR) en op het niveau van de locaties, diensten en bedrijven van MCL en Noorderbreedte (15 onderdeelscommissies - OC, waarvan 12 voor Noorderbreedte en drie voor het MCL). De COR bestaat uit 6 gekozen OR-leden, 3 uit elke OR. Salarisbeleid Besluiten directie MCL Beleid MCL Harlingen Roosterbeleidsregels Uurtarief/kostenverrekening medisch specialisten Besmettingsrisico Samenwerking met De Tjongerschans Samenwerkingsverband met aantal ziekenhuizen in Nederland Jaarverslag loopbaanadviescentrum Oogheelkunde Orthopedie Plastische chirurgie Pulmologie Psychiatrie Radiodiagnostiek Radiotherapie Reumatologie Revalidatie Aantal in verslagjaar geopende DBC s Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK Waarvan medisch specialistische zorg, uitgesplitst in: Aantal in A-segment (tarieven NZa) Aantal in B-segment (vrije prijzen) Aantal in verslagjaar gesloten DBC s Waarvan DBC-GGZ in PAAZ en PUK Waarvan medisch-specialistische zorg, uitgesplitst in: Aantal in A-segment (tarieven NZa) De taakverdeling en werkwijze van de ondernemingsraad (OR) ligt vast in een reglement. Verder beschikt de OR over een eigen budget binnen de begroting van de instelling. De Raad van Bestuur heeft een periodiek overleg met de COR. Daarnaast is er overleg met de Raad van Toezicht (zie 3.1.3). De volgende onderwerpen zijn in 2008 aan de orde gekomen: Algemeen Tuberculosebeleid Jaarlijkse functioneringsgesprekken medewerkers Daar waar nodig is instemming of een positief advies verkregen. Patiënten en cliënten Patiënten en cliënten zijn vertegenwoordigd door cliëntenraden. Meer hierover in 3.3. Urologie Vaatchirurgie verloskunde Overig Noorderbreedte AWBZ functies Aantal in B-segment (vrije prijzen) Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige en ondersteunende producten O(V)P s, waaronder verrichtingen op verzoek van de eerste lijn Aantal in verslagjaar aan verzekeraar in rekening gebrachte overige trajecten en verrichtingen Aantal in verslagjaar uitgevoerde operatieve verrichtingen in curatieve zorg exclusief GGZ-DBC s in PAAZ en PUK Aantal klinische opnamen exclusief interne overnamen in Financiële rapportages Productiecijfers 2.3 Kerngegevens Persoonlijke verzorging Verpleging verslagjaar Waarvan opnamen in PAAZ en PUK Verzuimcijfers en gezondheidsbeleid Wijziging en invoering van diverse richtlijnen en procedures voor het personeel Kernactiviteiten Ondersteunende begeleiding Activerende begeleiding Aantal ontslagen patiënten in verslagjaar Aantal eerste polikliniekbezoeken in verslagjaar Samenwerking met ondernemingsraad van het Klinisch Chemisch Laboratorium MCL Behandeling Verblijf op grond van de AWBZ Waarvan eerste poliklinische contacten in PAAZ en PUK Aantal overige polikliniekbezoeken in verslagjaar Stappenplan juridische herstructurering ZNB; uitvoering personeelsbeleid na splitsing Sourcingsstrategie Sociaal plan outsourcing Typering Algemeen Ziekenhuis Zelfstandig Behandelcentrum (ZBC) Overige AWBZ prestaties Advies, instructie en voorlichting Waarvan overige poliklinische contacten in PAAZ en PUK Aantal dagverplegingsdagen (normaal en zwaar) of deeltijdbehandelingen in verslagjaar Waarvan psychiatrische deeltijdbehandelingen in PAAZ en PUK Beleidsnotitie Vastgoedbedrijf Aantal klinische verpleegdagen in verslagjaar (inclusief Bedrijfsfitness Wijziging spaarreglement Veiligheidsbeleid Personeelsinformatiesysteem Brandveiligheid/Bedrijfshulpverlening Structuur medezeggenschap Medezeggenschap FaSe BV Bijzondere concernonderdelen Apotheek Specialismen Anesthesiologie Doelgroepen cliënten AWBZ-zorg Somatische aandoening of beperking Psychogeriatrische aandoening of beperking Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengst verkeerde bed) Waarvan klinische verpleegdagen in PAAZ en PUK Waarvan verkeerde-bed-dagen Personeel Aantal Aantal personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten per einde verslagjaar Algemene heelkunde Aantal FTE personeelsleden in loondienst exclusief medisch 2.107,3 Noorderbreedte Reorganisatie thuiszorg Cardiochirurgie Cardiologie Dermatologie MCL Kerngegevens productie, capaciteit, personeel en opbrengsten specialisten per einde verslagjaar Aantal medische specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) per einde verslagjaar 175 Evaluatie kleinschalige zorg Overgang naar CAO VV&T Activiteitenplan Noorderbreedte 2008 Rapportages regiegroepen Voedingsorganisatie Noorderbreedte Innovatieve projecten Nieuw Toutenburg: plan van aanpak Tango; evaluatie eerste fase deconcentratie Gynaecologie Hematologie Interne geneeskunde Kaakchirurgie Keel-, Neus en Oorheelkunde Kindergeneeskunde Klinische oncologie Capaciteit Aantal beschikbare bedden/plaatsen voor klinische capaciteit en dag/deeltijdbehandeling per einde verslagjaar Waarvan plaatsen voor psychiatrische deeltijdbehandeling Aantal 700 Aantal FTE medische specialisten (loondienst + inhuur + vrij 163,91 beroep) per einde verslagjaar Bedrijfsopbrengsten Bedrag in euro s Totaal bedrijfsopbrengsten verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten Opleidingsjaarplan 2008 Maag- darm, leverziekte Waarvan PAAZ- en PUK-bedden 48 Invoering Zorgzwaartepakketten Mondziekten Beleid positionering verpleeghuisartsen Noorderbreedte Nefrologie Kadernota 2009 Neurologie Jaarverslag onafhankelijke klachtenbemiddeling Noorderbreedte Neurochirurgie Evaluatie functie locatiemanager Nierziekten

11 16 17 Capaciteit per locatie Aantal beschikbare bedden 700 Waarvan bedden voor hartbewaking 20 Waarvan bedden voor intensive care met mogelijkheid voor 16 beademing Waarvan bedden voor intensive care zonder mogelijkheid 6 voor beademing Spoedeisende hulp per locatie MCL Leeuwarden beschikt over een afdeling spoedeisende hulp De afdeling spoedeisende hulp is een 7x24-uursafdeling van minimaal het basis ziekenhuisniveau, zoals omschreven door het Bouwcollege in de uitvoeringstoets gewenste ziekenhuisspreiding, eerste tranche 14 januari 2002 (rapport nr. 520). Vergunningen op grond van artikel 2 Wet bijzondere medische verrichtingen Transplantaties Niertransplantatie Nee Harttransplantatie Nee Longtransplantatie Nee Levertransplantatie Nee Pancreastransplantatie Nee Transplantatie van de dunne Nee darm Haematopoëtische Nee stamceltransplantaties Transplantatie van de eilandjes Nee van Langerhans Radiotherapie Nee Bijzondere neurochirurgie Nee Hartchirurgie Openhartoperatie (OHO) Ja Automatic implantable cardiovertor defibrillator (AICD) Ja Ritmechirurgie Nee Percutane transluminale coronaire angioplastiek (PTCA) Ja Klinisch genetisch onderzoek en erfelijkheidsadvisering Nee In vitro fertilisatie (IVF) Nee Neonatale intensive care unit (NICU) Nee Aanwijzingen op grond van artikel 8 Wet bijzondere medische verrichtingen op 31 december Pediatrische intensive care unit (PICU) Hemofiliebehandeling Traumazorg Pijnrevalidatie en revalidatietechnologie HIV-behandelcentra (Humaan immunodeficiëntie virus) Cochleaire implantaties Uitnameteams orgaandonatie Nee Nee Nee Nee Ja Nee Nee Noorderbreedte Kerngegevens productie, capaciteit, personeel en opbrengsten Cliënten Aantal intramurale cliënten per einde verslagjaar Aantal cliënten dagactiviteiten per einde verslagjaar 344 Aantal extramurale cliënten exclusief cliënten 820 dagactiviteiten per einde verslagjaar Capaciteit Aantal beschikbare plaatsen met AWBZ-verblijf per einde verslagjaar Productie Aantal intramurale verzorgingsdagen in verslagjaar Aantal intramurale verpleegdagen in verslagjaar Aantal dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar Aantal uren extramurale productie in verslagjaar (exclusief dagactiviteiten) Personeel Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde 1.215,8 verslagjaar Bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Waarvan overige bedrijfsopbrengsten Kerngegevens hulp bij het huishouden (Wmo) Cliënten hulp bij het huishouden Aantal/bedrag Aantal cliënten per einde verslagjaar 593 Aantal cliënten over het gehele verslagjaar (afgesloten 812 trajecten plus cliënten die per einde verslagjaar nog hulp ontvangen) Productie hulp bij het huishouden Aantal uren productie in verslagjaar Waarvan via persoonsgebonden budget 0 Waarvan alleen huishoudelijke hulp (HH1) Waarvan organisatie van huishouding (HH2) Waarvan huishoudelijke hulp bij ontregelde huishouding 0 (HH3) Waarvan overig 0 Personeel hulp bij het huishouden Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 5 Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 3,0 Bedrijfsopbrengsten hulp bij het huishouden Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar Werkgebied Zorggroep Noorderbreedte richt zich van oudsher op patiënten en cliënten in de noordelijke helft van Friesland. Mede door de toegenomen marktwerking in de zorg, zijn de grenzen van het werkgebied opgeschoven. Het werkgebied beslaat inmiddels de hele provincie. Het MCL richt zich met het aanbod van specialistische zorg zelfs op patiënten van daarbuiten. Noorderbreedte biedt AWBZ- en WMO-zorg in de zorgkantoorregio Friesland. 2.4 Belanghebbenden Interne belanghebbenden Medewerkers Bij de Zorggroep werken ongeveer medewerkers. Zij worden vertegenwoordigd door ondernemingsraden op diverse niveau s. Meer hierover in 2.2. Patiënten en cliënten Patiënten en cliënten zijn vertegenwoordigd door cliëntenraden. Meer hierover in 3.3. Ook in 2008 zijn diverse voorlichtingsbijeenkomsten voor en focusgroepen met patiënten georganiseerd (zie bijlage C + E). Medische staf De vereniging medische staf bestaat uit de medisch specialisten die in het MCL werken. Het bestuur van de medische staf (BMS) overlegt maandelijks met de directie van het MCL, vooral over het ziekenhuisbeleid op strategisch niveau. Ook hebben de voorzitter en vicevoorzitter van de directie wekelijks een informeel gesprek gevoerd met de voorzitter van de medische staf. In beide overleggen is ook aandacht voor de kwaliteit van het functioneren van vakgroepen en individuele medisch specialisten. Daarnaast heeft het bestuur van de medische staf maandelijks informeel overleg met de heer H.R. Pasma, praktiserend medisch specialist in de directie MCL. De medische staf brengt jaarlijks een eigen jaarverslag uit. De belangrijkste onderwerpen die in het verslagjaar met de medische staf zijn besproken: Juridische herstructurering van de Zorggroep Noorderbreedte Samenwerking met Friese ziekenhuizen Elektronisch patiëntendossier Voorbereiden elektronisch verwijzen Jaardocument 2007 Managementinformatiebeleid Financieel kader 2009 Excellente zorg in het MCL Onderzoeksrapportage naar aanleiding van de OK-brand in Almelo Onderhandelingen met collectief van vrijgevestigden over uurtarief en kostenverrekeningen Ontwikkelingen in de thuiszorg Stand van zaken beddenverdeelplan Stand van zaken ziekenhuisverplaatste zorg Samenwerking laboratoria Martini, Isala en MCL Aanpak vermijdbare sterfte in het MCL In maart en april zijn opnieuw drie werkconferenties georganiseerd. Doel is het contact tussen specialisten onderling en tussen de medische staf en de directie te versterken. Inhoudelijke thema s waren: efficiëntie in de zorg; de nieuwe functioneringssystematiek Individueel Functioneren Medisch Specialisten (IFMS); patiëntveiligheid en de veranderende financiering en het effect hiervan op de verhouding tussen de medische staf en de directie. De opkomst was groter dan ooit: in totaal bezochten 120 specialisten en de voltallige directie de conferenties. Verpleegkundigen De verpleegkundige adviesraad (VAR) is een onafhankelijk adviesorgaan, dat professionele belangen van de verpleegkundigen behartigt en een bijdrage levert aan de beleidsontwikkeling binnen het MCL. De directie van het MCL overlegt regelmatig met deze vertegen woordiging van verpleegkundigen over het ziekenhuisbeleid en over diverse ontwikkelingen in het vak van verpleegkundige. Ook organiseert de VAR verschillende activiteiten, symposia en bijeen komsten voor verpleegkundigen. De VAR heeft in 2008 onder andere aandacht besteed aan ontwikkelingen op het gebied van patiëntveiligheid en het project Sensor. Ook heeft de VAR het symposium Doorbreek de rituelen bijgewoond. Dit symposium over onnodige handelingen in de zorg werd georganiseerd door het Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging. De VAR heeft dit onderwerp in het ziekenhuis onder de aandacht gebracht. Externe belanghebbenden Verwijzers Op allerlei manieren is in 2008 geïnvesteerd in een goede relatie met verwijzers, bijvoorbeeld door hen op de hoogte te houden van actuele ontwikkelingen via de speciale relatiebladen Extra (MCL) en Breedbeeld (Noorderbreedte). Verder gingen in 2008 de nieuwe websites van Zorggroep Noorderbreedte, MCL en Noorderbreedte online. Ook zijn in 2008 scholingsavonden georganiseerd voor medewerkers van huisartsenpraktijken en tandartsassistenten. Verder is in april een klinische les georganiseerd voor huisartsen over overgewicht bij kinderen. Een andere belangrijke ontwikkeling in de relatie tussen ziekenhuis en huisartsen is het digitaal verwijzen via

12 18 19 de internetapplicatie ZorgDomein. Meer hierover in 4.2. Het bestuur van de medische staf en de directie van het MCL hebben in 2008 twee keer overleg gehad met de Commissie Noord van de Friese Huisartsen Vereniging. Op de agenda stonden onder andere punten als digitale communicatie, onderzoek naar huisartsentevredenheid en de ontwikkeling van MCL Harlingen. Doelstelling o.b.v. KADERbrief MCL Het MCL beschouwt huisartsen en andere 1 e lijns verwijzers als belangrijke klanten. Gezorgd wordt voor goede afstemming en betrokkenheid door raad pleging en gezamenlijke activiteiten. Toelichting Op allerlei manieren is in 2008 geïnvesteerd in een goede relatie met verwijzers: relatiebladen, scholing en overleg. Resultaat + Wonen en zorg Het verplaatsen van zorg naar wijken en dorpen en het scheiden van wonen en zorg brengt nieuwe partners in beeld. Zo ook het aan besteden van huishoudelijke zorg in het kader van de WMO. Gemeenten bijvoorbeeld. Verder hebben ook woningstichtingen, project ontwikkelaars, welzijnsorganisaties, wijkverenigingen, ouderenbonden, zorg organisaties, patiënten- en cliëntenorganisaties en allerlei dienst verlenende organisaties in meer of minder mate belang bij Noorder breedte. Te noemen zijn: De Beukelaar, GGZ Friesland, Interzorg, Palet, Samenzorg, Zienn, Stichting Skewiel Trynwâlden, Talant, Talma Sions berg, Tellens, Thuiszorg De Friese Wouden, Thuiszorg Het Friese Land, Zorgkwadrant, Ziekenhuizen, Alzheimer stichting Friesland, lokale huisartsen verenigingen en apothekers in werkgebied, WoonFriesland, de Bouw vereniging Harlingen, Welkom, Nieuw Wonen Friesland, Phanos, Woningstichting Kollumer land, Stichting Te Plak, CIZ, Zorgnet, gemeenten en organisaties voor ouderenwelzijn in het werkgebied en de Stichting Maaltijd voorziening. aangeboden, waarvan het grootste gedeelte in verschillende media is geplaatst of aanleiding gaf tot een perscontact. Verder is Zorgbelang Fryslân te noemen. Deze organisatie behartigt de belangen van patiënten en andere zorgvragers in de provincie. Bovendien voert Zorgbelang in samenwerking met het MCL jaarlijks focusgroepen uit (zie pagina 36). Uiteraard is ook de samenleving als geheel een belang hebbende van de Zorggroep (zie hoofdstuk 4). Regionale ziekenhuizen Daarnaast onderhoudt het MCL ook contact met de andere ziekenhuizen in Friesland in Heerenveen, Dokkum, Sneek en Drachten. Zo verzorgt het MCL de coördinatie en een gedeelte van het onderwijs voor co-assistenten voor De Tjongerschans, het Antonius Ziekenhuis en Nij Smellinge, die elk twaalf co-assistenten hebben. De afdeling Voor lichting en Communicatie van het MCL ontwikkelde en coördineerde bovendien de regionale campagne voor het gebruik van het burger servicenummer (BSN) in de zorg. UMCG Belangrijke partner voor het MCL is het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Het MCL werkt op diverse terreinen met dit zieken huis samen, bijvoorbeeld bij de hoofdhalsoncologie en in de afdeling post intensive care/high care neonatologie. Sinds 1995 bestaat de affiliatie met het MCL. Palliatief Netwerk Noordwest Friesland Noorderbreedte en MCL maken deel uit van het Palliatief Netwerk Noord west Friesland. Doel van het netwerk is om in de regio draagvlak en ketenzorg te organiseren voor palliatieve zorg. Voorbeelden van initiatieven van dit netwerk zijn: een palliatief adviesteam, scholing en een jaarlijks terugkerend symposium. Regionetwerk Zorg Noorderbreedte heeft in 2008 een samenwerking voorbereid met regionale zorgorganisaties in Huizen, Borne, Warmond, Terborg, Groenlo, Winschoten, Zevenbergen, Heerlen en Assen. Doel van de samen werking is de krachten te bundelen, bijvoorbeeld op het gebied van innovatie, wetenschappelijk onderzoek, ICT en gezamenlijke inkoop. Er is nadrukkelijk geen intentie tot fusie. De partners behouden hun lokale en regionale herkenbaarheid en binding. De samen werking zal in 2009 worden bekrachtigd. Onderwijs en opleiding Ook op het gebied van onderwijs is het UMCG een belangrijke partner voor het MCL. Het MCL verzorgt in samenwerking met het UMCG de opleiding van arts-assistenten die in opleiding zijn tot medisch specialist. Andere samenwerkingsverbanden op het gebied van onder wijs en opleiding zijn die met de Technische Universiteit Twente, hoge scholen, ROC s (bijvoorbeeld bij het opzetten van opleidingsafdelingen) en last but not least met de andere opleidings ziekenhuizen in Nederland in de vereniging Samenwerkende Top klinische opleidingsziekenhuizen (STZ). In de zogenoemde Onderwijs- en Opleidingsregio Noord- en Oost-Nederland (OOR N&O) werkt het UMCG samen met een aantal regionale ziekenhuizen, waar onder het MCL aan onderwijs voor studenten geneeskunde en AIOS. Daarnaast werkt het MCL als opleidingsziekenhuis samen met de Friese ziekenhuizen in het Regionaal Ondersteunend Onderwijs voor Satelliet ziekenhuizen (ROOS). Landelijk Dementieprogramma In totaal 22 zorgaanbieders, waaronder Noorderbreedte, werken samen in de koploperregio Ketenzorg Dementie Friesland, vervolg op het landelijk Dementieprogramma. In vier deelprojecten is gewerkt aan het gezamenlijk verbeteren van de dienstverlening aan mensen met dementie en hun verzorgers, het bevorderen van samenhang en samen werking en een betere afstemming op de vraag. De resultaten zijn in november 2008 gepresenteerd. Overig Andere belangrijke externe belanghebbenden voor Zorggroep Noorder breedte zijn bijvoorbeeld overheden, zorgverzekeraars, kapitaal verschaffers en toezichthouders. Minister Klink liet zich tijdens een bezoek aan het MCL op 3 april informeren over de nieuwste ontwikkeling op medisch-technologisch gebied. Ook de pers en media zijn belangrijke externe belanghebbenden. In 2008 zijn door de afdeling Voorlichting en Communicatie 170 persberichten aan de pers