Onze Vader die in de hemel zijt

Transcriptie

1 het gebed van jezus Onze Vader die in de hemel zijt vertaling ontstaan betekenis beleving

2 Onze Vader 12 Beproeving zeggen in plaats van bekoring is een wonderlijk goede gedachte. Marcel Poorthuis Door dit volmaakte gebed te bidden voel ik me verbonden met Christus. René de Reuver Alles wat ik écht wil en hoop, wordt samengevat in dit gebed. Erik Borgman Zoals wij geholpen zijn, zo wilden we ook anderen helpen. Clara Sies Vergeving betekent: voor iemand weer plaatsmaken in je leven. Niek Hanckmann

3 God is het gebed, hij blaast het bidden in ons aan. Als ik in de vroege ochtend ga bidden, dan wil ik aansluiten bij het woordloze roepen van mensen die niets hebben. Mensen in inrichtingen, mensen in een psychose, mensen die niet kunnen slapen, mensen die te weinig eten hebben, de allerarmsten die weer een troosteloze nacht van ontluistering achter de rug hebben: ik hoop dat ik met mijn bidden mag aansluiten bij hun zuchten. Over bidden 6 Kees Waaijman, karmeliet

4 Als je bidt, ben je nooit alleen. De mens die bidt is eigenlijk al in de sfeer van God opgenomen. Want God is overal. En als ik biddend bij God ben, voel ik me wereldwijd met ieder verbonden. Eigenlijk kan ik me geen beeld van God vormen. Van Jezus wel. Hij heeft een menselijke gestalte en nadert dichter tot de mens. Jezus zegt: hier ben ik, ik ben er voor jou. Ik heb mijn leven gegeven voor jou. Hij is degene die mij door God gegeven is. God is liefde, maar God is ook onzichtbaar, ongrijpbaar zoals de liefde. Als je vol bent van de liefde, kun je het toch niet zeggen. Liefde is klein en groot, je ervaart het en gaat erin verloren. Zo is God ook, als je bidt, nabij en wereldwijd. Hedwig Vrensen, kluizenares bij de Willibrordabdij in Doetinchem 7

5 Onze Vader 12 e joodse achtergronden Elk spannend verhaal heeft een hoofdpersoon die allerlei moeilijkheden tegenkomt. Hij weet die te overwinnen en uiteindelijk viert hij de overwinning. Eigenlijk is het met het geloof niet anders. Een mens zoekt zijn weg door het leven en komt obstakels tegen: verdriet, tegenslag, uitdagingen die hij moet overwinnen om verder te komen. De levensweg gaat samen met groei, met verdieping van levenservaring die niet mogelijk zouden zijn als een mens alleen voor het gemakkelijke en positieve zou hoeven te kiezen. Marcel Poorthuis (1955) is hoogleraar in de dialoog tussen de godsdiensten aan de Faculteit Katholieke Theologie van de Universiteit van Tilburg. Dat is misschien ook wat er bedoeld wordt met de bijbelse notie van beproeving. Abraham die gevraagd wordt zijn zoon te offeren, leert dat als een beproeving van God te zien. Hij komt daardoor tot nieuw inzicht: God wil geen geweld, maar wil dat de zoon een kind van God is, niet bezit van Abraham. Vandaar: Het gebeurde dat God Abraham beproefde. In het joodse ochtendgebed komt die gedachte weer terug, maar daar wordt tevens gebeden om niet in de macht van beproeving te geraken: Breng mij niet in de macht van het kwaad, Noch in de macht van beproeving, Noch in de macht van schande.

6 Een nieuwe bede: breng ons niet in beproeving! geworden, als we terugkijkend kunnen zeggen dat het leven ons veel heeft geleerd, ook door de dieptepunten heen. In dat licht is het een wonderlijk goede gedachte om de bede van het Onze Vader: leid ons niet in bekoring, te wijzigen. Bij bekoring weet je al dat het fout zit, dat die ervaring niets heeft te bieden. Bij verzoeking is het helemaal duivelswerk! Beeld: Marcus van Loopik Het kwade schuilt in het hart van de mens, het zijn zijn eigen begeerten. Toch mogen we in de ervaring dat het leven ons op de proef stelt ook de hand van God zien. Dat lukt vooral als we zijn gegroeid, er sterker door zijn De nieuwe versie, breng ons niet in beproeving, lijkt toe te geven dat God ons wel degelijk op de proef stelt, misschien wel heel ons leven. We mogen bidden om niet in de macht van de beproeving vast te blijven zitten, waardoor we het zicht op God zouden verliezen. Zoals de oude rebbe bad: Maak me duidelijk, God, wat de dingen die me overkomen, van me willen. Niet waarom ik lijd wil ik weten, God, maar of het verbonden is met uw Naam. 13

7 Onze Vader Geef ons heden ons dagelijks brood zin voor zin Vragen om wat echt nodig is voor jezelf en voor anderen 22

8 Clara Sies (1952) is oprichtster van de eerste voedselbank in Nederland, samen met haar man Sjaak. Ze werd joods opgevoed en bekeerde zich op haar zeventiende tot het christendom. Toen onze kinderen klein waren, ging onze winkel failliet. We hebben toen een paar jaar flink in de schulden gezeten. Het was heel moeilijk en ik heb ook wel eens flink gefoeterd op God. Toch heb ik altijd het vertrouwen gehad dat Hij ons van dagelijks brood zou voorzien. En dat is ook gebeurd, er was altijd wel iemand die ons hielp. Ik beschouw dat als voorzienigheid. Het heeft mijn vertrouwen in God gevoed. Zoals wij geholpen zijn, zo wilden we ook anderen helpen. Door anderen van dagelijks brood te voorzien kon ik mijn christen-zijn handen en voeten geven.. Het Onze Vader bid ik op momenten van dankbaarheid. Het is een allesomvattend gebed, een mini-evangelie. Er zit alles in wat ik nodig heb om christen te zijn. Er te zijn voor een ander, te zien wat iemand nodig heeft. Daarnaast geeft het Onze Vader me een veilig en beschermd gevoel. Het is een gebed waarin ik thuis kan komen. 23

9 Onze Vader en vergeef ons onze schulden zoals ook wij vergeven aan onze schuldenaren zin voor zin Uitspreken dat we tekortschieten en beloven dat wij anderen vergeving schenken 24

10 Voor mij is deze zin niet zo n grote verandering, omdat ik tijdens mijn noviciaat in België zat en daar wordt hij al zo gebeden. Het klopt beter, vind ik. Je vergeeft geen schulden, maar mensen. Dat komt dichter bij de betekenis van vergeving: voor iemand weer plaatsmaken in je leven. Ik heb deze zin altijd bijzonder gevonden, vanwege de wederkerigheid. Het is de enige zin in het Onze Vader waarin ook een belofte van onze kant zit. We beloven aan God dat wij onze schuldenaren zullen vergeven. Je zou het kunnen het lezen als een ruilhandel (als U mij vergeeft, vergeef ik anderen) maar dat is het niet. Ik geloof in de grenzeloze barmhartigheid van God. Zelfs als ik anderen niet vergeef, niet kàn vergeven, geloof ik dat God mij vergeeft. Door dit te bidden realiseer ik me dat ik iets te doen heb, het is een oproep. Als ik het Onze Vader bid en er speelt wat, bijvoorbeeld tussen mij en een medebroeder, dan kan ik deze regel niet bidden zonder daaraan te denken. Niek Hanckmann (1972), Frater van Tilburg, is lid van de Beweging van Barmhartigheid. 25

11 36 Onze Vader

12 Bidden aan het sterfbed Als ik het niet meer kan, wil jij dan voor me bidden. Mijn vader wist dat hij nog maar een paar dagen te leven had en stelde me toen deze vraag. En hij kon dat ook vragen omdat we al een paar weken heel vaak het Onze Vader hadden gebeden. Samen, hij met schorre stem door zijn ziekte en ik vaak met horten en stoten vanwege de emotie bij dit tafereel. Een paar weken duurde zijn sterfbed, eerst in het ziekenhuis en later bij hem thuis, voor het raam met uitzicht op de tuin. We konden het altijd al goed met elkaar vinden, maar we waren nooit zo verbonden met elkaar als toen. We zeiden niet eens zo veel. We baden vooral, het Onze Vader. De herhaling zorgde ervoor dat hij soms de pijn vergat en dat ik de tijd uit het oog verloor. We werden soms letterlijk één stem die tijdloos werd. Helemaal toen hij in slaap viel en niet meer wakker werd. Ik bad toen voor twee en had het gevoel dat leven en dood samenvielen. We waren voor even buiten de tijd. Met dank aan het Onze Vader dat ons optilde en verbond in een ruimte waar geen mens kan komen. Tot het moment dat mijn vader de laatste adem uitblies. Leo Fijen (1955) is directeur van Adveniat en hoofd Levensbeschouwing bij KRO-NCRV. 37

13 het gebed van jezus Op het moment dat je bidt ben jij niet meer het centrum van de wereld. Gerard de Korte, bisschop van Den Bosch In dit boekje staan inspirerende verhalen bij de zinnen van het nieuwe Onze Vader. De nieuwe gemeenschappelijke tekst voor katholiek Nederland en Vlaanderen gaat in aan het begin van de Advent In de serie Adveniat inspiratieboekjes Bestellen op en via de boekwinkel ISBN adveniat.nl