Populatie gerichte eerstelijns zorg: Bouwstenen voor de inrichting. Marc Bruijnzeels

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Populatie gerichte eerstelijns zorg: Bouwstenen voor de inrichting. Marc Bruijnzeels"

Joannes Christian Timmermans
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Populatie gerichte eerstelijns zorg: Bouwstenen voor de inrichting Marc Bruijnzeels

2 Grote probleem

3 Oplossing: Tangram

4 Wereldwonder van de zorg Topklinische zorg na verwijzing 3 e lijn Specialistische zorg na verwijzing 2 e lijn Eerste contact met professionele zorgsysteem 1 e lijn Open populatie 0 e lijn

5 Als we niets doen!

6 Uit het regeerakkoord (2012): Een derde prioriteit betreft het bevorderen van (regionale) samenwerking tussen zorgaanbieders. Dure, complexe en acute zorg willen we concentreren; minder complexe zorg organiseren we dichter bij de mensen. Beide is goed voor kwaliteit én kosten.

7 Structuurnota van Hendriks (1974) Uitgangspunten Samenhang 1 e lijn en ziekenhuisplannnig Dichter bij de mensen: versterkte 1 e lijn Stimulering gezondheidscentra met hulpverleners in dienstverband Versterking invloed bevolking Functieverdeling ziekenhuis en 1 e lijn met substitutie als invalshoek

8 Twee culturen in de eerste lijn Ziektespecifiek Community individuele aanpak zorgstandaarden integrale bekostiging zorggroepen integratie 1 e en 2 e lijn 1,5 e lijns centra populatie aanpak zorgprogramma s GEZ module gezondheidscentra integratie 1 e en 0 e lijn van ZZ naar GG Ondernemersrationaliteit Maatschappelijke rationaliteit

9 Hoe bereiken we nog meer geïntegreerde extramurale gezondheidszorg? Anders gezegd: Wat moeten we nog meer stimuleren?

10 Triple Aim

12 Verschillende toepassingen Primary care organisatie Zorgverzekeraar (Health Plan) Ziekenhuis Werkgever (Bellin Health) Health Maintenance Organisatie

13 Triple Aim: effectief! Verrichtingen

14 Determinanten van gezondheid

15 7 bouwstenen 1. Populatiemanagement 2. Risicostratificatie 3. Geïntegreerde Zorg 4. Visie op Substitutie 5. Klinisch Leiderschap 6. Geïntegreerde Financiering 7. Evidence based veranderen

16 1. Populatiemanagement

17 Mens en populatie gericht Nulde lijn Eerste lijn Tweede lijn DM2 CVRM?

18 Voorkomen van meerdere ziekten bij > 55 jaar

19 Overlap tussen 65-plussers met multimorbiditeit, beperkingen en kwetsbaarheid 52 Multimorbiditeit 12 Beperkingen Kwetsbaarheid 2

20 Definities populatiemanagement The coordination of care delivery across a population to improve clinical and financial outcomes, through disease management, case management and demand management (McGraw Hill 2002) the technical field of endeavor which utilizes a variety of individual, organizational and cultural interventions to help improve the morbidity patterns (i.e., the illness and injury burden) and the health care use behavior of defined populations. (Hillman 2008)

21 Kenmerken PHM PHM is distinguished from disease management by including more chronic conditions and diseases, by use of "a single point of contact and coordination," and by "predictive modeling across multiple clinical conditions". PHM is considered broader than disease management in that it also includes "intensive care management for individuals at the highest level of risk" and "personal health management... for those at lower levels of predicted health risk."

22 Reikwijdte van populatiemanagement

23 vor interactieve kaart Almere Den Haag

24 2. Risicostratificatie

25 Risicostratificatie volgens Kaiser Permanente

26 Risicopiramide Casemanagement Diseasemanagement Zelfmanagement

27 3. Geïntegreerde Zorg

28 4. Visie op Substitutie

29 4. Visie op substitutie het doelbewust en doelgericht vervangen van een (deel van een) bestaande voorziening door een (deel van een) andersoortige voorziening, waarbij de oorspronkelijke functie vervuld blijft worden en wel voor een vergelijkbare patiëntenpopulatie Bron: Wiersma, 1989

30 Alle terschelling gangers (n=94)

31 De bedoeling? Bron: Brief Schippers 14 okt 2011

32 Uit de oude doos? Structuurnota van Hendriks (1974) Samenhang 1 e lijn en ziekenhuisplannnig Dichter bij de mensen: versterkte 1 e lijn Stimulering gezondheidscentra met hulpverleners in dienstverband Versterking invloed bevolking Functieverdeling ziekenhuis en 1 e lijn met substitutie als invalshoek

33 Substitutie: meerdere perspectieven en belangen Minister Schippers in haar brief van 31 augustus 2015: Verschuiven van geld Maureen Bisagnano (CEO IHI): Verplaatsen van deskundigheid White Paper VVAA: Verplaatsing van activiteiten en taken - binnen de tweede lijn zelf - van de tweede naar de eerste lijn - van de tweede en eerste naar de nulde lijn (thuis).

34 We zien allemaal iets anders

35 VANDAAG: Anderhalfdelijnszorg -> substitutie van wat? Generalistisch Laagdrempelig Zo min mogelijk verwijzen Anderhalf? Laag complex: efficiënt behandelen Efficiënte diagnostiek Hoog complex Specialistisch Hoge drempel Ziek Eerstelijn Specialistische zorg

Organiseer op de juiste schaal Economies of scope (kwaliteitsvoordelen) Niveau 1: Eerstelijnsvoorziening Niveau 2: Wijkgerichte Gezondheidscentra Niveau 3: Regionale Backoffice

36 Organiseer op de juiste schaal Economies of scope (kwaliteitsvoordelen) Niveau 1: Eerstelijnsvoorziening Niveau 2: Wijkgerichte Gezondheidscentra Niveau 3: Regionale Backoffice organisaties Niveau 4: Landelijke Backoffice organisaties Hoog Hoog Prevalentie Laag Laag Economies of scale (doelmatigheidsvoordelen) Lokaal (micro) Regionaal (meso) Landelijk (macro)

37 Alleen de vraag is dan: Hoe bereiken we substitutie? Wat moeten we daarvoor doen? Onderzoek naar de succes- en faalfactoren van substitutie door regionale samenwerking. Opdracht van VVAA aan Jan van Es Instituut.

38 4 sleutels voor een succesvolle samenwerking Sleutelfactoren in de bovenstroom (Ratio) Sleutel 1: Gezamenlijke visie en strategie bepalen Sleutel 2: Gezamenlijk besluiten en besturen Bepalen Besturen Betekenis Belangen Sleutel 4: Waarde ontsluiten en betekenis creëren Sleutel 3: Bespreken van de belangen Sleutelfactoren in de onderstroom (Emotie) Copyright 2013, Jan van Es Instituut, Kenniscentrum voor de geïntegreerde eerstelijnszorg

39 Regenboogmodel van integratie van zorg Macro niveau (Systeem) Meso niveau (Organisatie) Meso niveau (Professional) Micro niveau (Client/ burger) Bron: Valentijn et al 2013

40 Methode van onderzoek 1. Selectie van 10 verschillende regio s 2. Drie stake holders: eerste lijn, tweede lijn en verzekeraar 3. Kwantitatieve vragenlijst mate van integratie 4. Kwalitatieve verdieping Eerste resultaten van de eerste 12 interviews uit 6 verschillende regio s.

41 Succesfactoren voor samenwerking 1. Lange traditie van samenwerking Bepalen Besturen 2. Visie en doel van de partners kennen Betekenis Belangen

42 Succesfactoren voor samenwerking 1. Steady kern team Bepalen Betekenis Besturen Belangen 2. Ook gewoon DOEN 3. Communicatie: specialisten aan specialisten, sterke huisartsvoorzitter helpt 4. Sleutelfiguur voor relatiebeheer

43 Succesfactoren voor samenwerking 1. Omgaan met elkaars belangen Bepalen Besturen 2. Denken in toegevoegde waarde Betekenis Belangen dan ben je aan het kijken wat voor de patient of de client dienstig zou zijn, zo dicht mogelijk bij huis, en dan moet je vanuit je eigen rol gaan proberen of dat zo goed mogelijk ergens te zetten. Want sommige dingen hoeven we ook niet zelf te doen, dat kan ook goedkoper via de Welzijn, nou, dat is de andere kant, maar daar hoor je niemand over want het moet allemaal vanuit het ziekenhuis naar de eerste lijn.

44 Succesfactoren voor samenwerking 1. Vertrouwen creëren Bepalen Betekenis Besturen Belangen 2. Intrinsieke motivatie van de professionals

45 4 sleutels voor een succesvolle samenwerking Sleutelfactoren in de bovenstroom (Ratio) 1. Lange traditie 2. Gemeenschappelijke visie en doel Bepalen Besturen 1. Steady kern team 2. Ook gewoon DOEN 3. Communicatie 4. Sleutelfiguur 1. Vertrouwen creëren Betekenis Belangen 2. Intrinsieke motivatie van de professionals Sleutelfactoren in de onderstroom (Emotie) 1. Omgaan met elkaars belangen 2. Denken in toegevoegde waarde Copyright 2013, Jan van Es Instituut, Kenniscentrum voor de geïntegreerde eerstelijnszorg

46 De Regenboog van de substitutievoorbeelden Macro niveau (Systeem) Meso niveau (Organisatie) Meso niveau (Professional) Micro niveau (Client/ burger) Bron: Valentijn et al 2013

47 Succesfactoren van integratie Professioneel: Interprofessionele samenwerking - Ontmoeten van professionals - Kennis delen via scholing - Gebruik protocollen met verstand - Balen van onnodig dure zorg - Aansluiting leefwereld professionals.

48 Succesfactoren van integratie Organisatorisch: - Bestuurlijke afstemming - Voldoende middelen - Eigen huis op orde

49 Succesfactoren van integratie Systeem: - Niet afleiden door verkeerde prikkels - Regionale aanpak - Cijfermatige onderbouwing

50 Faalfactoren - Praktijkvariatie als start - Vrije tijd van de participanten - Produktiedenken - Wet- en regelgeving

51 Verbeterpunten - Patiëntenperspectief - Aansluiting gezondheidsdoelen populatie

52 De meest kritische succesfactoren Functionele Integratie Normatieve integratie

53 Mogelijk aanwezige scenario s Noodzakelijke voorwaarde Organisaties in regio op orde Vertrouwen door omgaan met belangen Ja Nee Intrinsieke motivatie professionals Ja Nee Ja Nee Bestuurlijke afstemming Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee

Vergelijkbare documenten

Succesvolle Substitutie: hoe bereik je dit? Marc Bruijnzeels, Jan van Es Instituut 6 november 2015

Succesvolle Substitutie: hoe bereik je dit? Marc Bruijnzeels, Jan van Es Instituut 6 november 2015 De bedoeling? Bron: Brief Schippers 14 okt 2011 Uit de oude doos? Structuurnota van Hendriks (1974) Samenhang