ActiveHouse & House of Tomorrow Today. Jos Lichtenberg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ActiveHouse & House of Tomorrow Today. Jos Lichtenberg"

Transcriptie

1 ActiveHouse & House of Tomorrow Today Jos Lichtenberg

2 Duurzaamheid Proces Efficientie Flexibiliteit Materiaal Reductie Energiebesparing Afval reductie HoTT Materiaal Materiaal reductie Afvalreductie Hernieuwbaar Hergebruik Project Energie Binnenklimaat (Zicht, Licht, Lucht, Livability) Milieu

3 Duurzaamheid Proces Efficientie Flexibiliteit Materiaal Reductie Energiebesparing Afval reductie Materiaal Materiaal reductie Afvalreductie Hernieuwbaar Hergebruik Project Energie Binnenklimaat (Zicht, Licht, Lucht, Livability) Milieu

4 Bijna energieneutraal 1974 Campus Technical University of Denmark Zero-Energy-House passivhaus

5 Bijna energieneutraal

6 Active House, Home for life, Lystrup (DK)

7 Actief VELUX WindowMaster

8 Gecontroleerde Natuurlijke Ventilatie

9 Gecontroleerde Natuurlijke Ventilatie Jaga, voorverwarmde en gefilterde buitenlucht PAGE 8

10 Reactieve Gevel Alkondor, Hengelo Vorsselmans, Loenhout SKG, Wageningen De Gevelbouw Groep, Drachten m.m.v. Somfy, Hoofddorp Trox / Merford, GorinchemTU R&D partner TU/e leerstoel Product Ontwikkeling

11 Het Actief Kozijn

12 Active House, Green Light House, Kopenhagen

13 Nieuwbouw Solarlux

14 Nieuwbouw Solarlux 0 C 10 C 20 C 30 C

15 Duurzaamheid Proces Efficientie Flexibiliteit Materiaal Reductie Energiebesparing Afval reductie HoTT Materiaal Materiaal reductie Afvalreductie Hernieuwbaar Hergebruik Project Energie Binnenklimaat (Zicht, Licht, Lucht, Livability) Milieu

16 Duurzaamheid Proces Efficientie Flexibiliteit Materiaal Reductie Energiebesparing Afval reductie Materiaal Materiaal reductie Afvalreductie Hernieuwbaar Hergebruik Project Energie Binnenklimaat (Zicht, Licht, Lucht, Livability) Milieu

17 De leidingknoop

18

19 Slimbouwen Centre Pompidou, Paris Lloyds building, London

20 Slimbouwen? inflexibiliteit

21 Slimbouwen proces Casco Gevel/Dak Installaties Afbouw Oplevering

22 Slimbouwen praktijkvoorbeelden La Fenêtre Den Haag Rode Haan Delft Kraanspoor Amsterdam

23 Slimbouwen praktijkvoorbeelden Venco Campus, Eersel

24 House of Tomorrow Today Romeinse Stadswoning Atrium voor licht en lucht

25 House of Tomorrow Today KAW/e architecten

26 House of Tomorrow Today N KAW/e Architects

27 House of Tomorrow Today Onderzoek: Slimbouwen proces Energie Comfort/gezondheid Duurzame technologie

28 House of Tomorrow Today Duurzaamheids onderwerpen kwh PV Zonneboiler met voorraadvat Luchtwarmtepomp (5 kw) Natuurlijke gecontroleerde ventilatie Lage Temperatuur Verwarming (LTV) met PCM Overgang naar zuinige apparatuur Daglicht- en zontoetreding met zonwering; Combinatie Triple glazing / HR++ (condens), Schil: Rc=6,5 m 2 K/W Beperking infiltratieverlies, luchtdichtheid (klasse 2, niet extreem) Per saldo een verbruik van kwh incl kwh biogas. Overschot aan 4000 kwh voor Elektrische auto ( km p. jr.) Gestuurd op comfort (Active House) o.a.: Ventilatie, natuurlijk 2 x bouwbesluitniveau, Thermisch comfort (LTV resp. HTK), thermische schoorsteen; Koken en haard op biogas; Slimbouwen Flexibiliteit, aanpasbaarheid Materiaalreductie (>50%) Hernieuwbare, herbruikbare resp. recyclebare materialen, reductie embodied energy en transport Elektrische auto

29 House of Tomorrow Today, scenario s met veel variabelen PV Weersverwachting (ip-koppeling) Zonneboiler Zonneboiler voorraadvat Luchtwarmtepomp Natuurlijke gecontroleerde (CO 2 /H 2 O/wind/neerslag/interne luchtsnelheid) ventilatie, dakramen, mechanische afvoeren vuile ruimtes, Aanvoeropeningen en voorverwarming Buitenzonwering (open/dicht, daglichtstand) Lage Temperatuur Verwarming (met PCM) Tijdregeling, Hot fill, LED, Energie verbruik (gediffrd naar onderdelen) Energie opbrengsten Biogas verbruik Elektrische auto, energiebeheer Comfort aspecten (T L, T R, CO 2, RV, V L, db, ) Data logging IP

30 House of Tomorrow Today Energie productie: Photo Voltaïsch (PV) Energie gebruik: Verwarming (warmtepomp) Koelen (warmtepomp) Huishoudelijk gebruik 3 MWh 2 MWh 3 MW > 12 MWh 8 MWh Energie overschot (elektrisch rijden) > 4 MWh (> km/jr) Today + 50% Investering in duurzame energie Terugverdientijd (winst 5,000,-/jr) 12 jr 8 jr Waardestijging 5 x jaarwinst Terugverdientijd o.b.v. Invest. -/- waarde 7 jr 3 jr

House of Tomorrow Today (HoTT) De toekomst van natuurlijke ventilatie

House of Tomorrow Today (HoTT) De toekomst van natuurlijke ventilatie House of Tomorrow Today (HoTT) De toekomst van natuurlijke ventilatie Jos Lichtenberg juni 2014 Seminar Scoren met Natuurlijke Ventilatie? Dat is scoren met DUCO! Wat kunnen we leren? Het HoTT als concept

Nadere informatie

Slimbouwen & ActiveHouse Jos Lichtenberg

Slimbouwen & ActiveHouse Jos Lichtenberg Slimbouwen & ActiveHouse Jos Lichtenberg Onderzoek, ontwikkeling en onderwijs in een snel veranderende wereld Duurzaam, Recyclebaar, Hernieuwbaar Efficientie, bouwkosten, exploitatiekosten Veiligheid en

Nadere informatie

Baat het niet, dan gaat het niet! de transitie naar energieleverende woningbouw

Baat het niet, dan gaat het niet! de transitie naar energieleverende woningbouw Baat het niet, dan gaat het niet! de transitie naar energieleverende woningbouw KAW Baat het niet, Joost dan van gaat t Klooster het niet! 7 mei 2013 Passivhaus versus Activehouse Activehouse of Passivhaus

Nadere informatie

Slimbouwen. roadmap naar sociale duurzaamheid en circulaire bouw. Prof. dr. ir. Jos Lichtenberg. 24 oktober 2017 Antwerpen

Slimbouwen. roadmap naar sociale duurzaamheid en circulaire bouw. Prof. dr. ir. Jos Lichtenberg. 24 oktober 2017 Antwerpen Slimbouwen roadmap naar sociale duurzaamheid en circulaire bouw Prof. dr. ir. Jos Lichtenberg 24 oktober 2017 Antwerpen Toegankelijkheid I Aanpasbaarheid I Gezondheid en Comfort I Impact op de omgeving

Nadere informatie

Industrieel Bouwen Dringende noodzaak, Enorme kansen, Wellicht bedreigend

Industrieel Bouwen Dringende noodzaak, Enorme kansen, Wellicht bedreigend Industrieel Bouwen Dringende noodzaak, Enorme kansen, Wellicht bedreigend Jos Lichtenberg Em. Hoogleraar Productontwikkeling Bouw TU/e Off Road Innovations STIB.2030 Stichting Slimbouwen Amersfoort, 21

Nadere informatie

De actuele vraag en de meerwaarde van houtskeletbouw

De actuele vraag en de meerwaarde van houtskeletbouw Samen bouwen aan Duurzaam Groningen #DGcongres De actuele vraag en de meerwaarde van houtskeletbouw Jos Lichtenberg NBvT de actuele vraag en meerwaarde van houtskeletbouw Jos Lichtenberg Duurzaamheid Duurzaamheid

Nadere informatie

Materiaalreductie factor 4', vanuit Reduce, Re-use and Recycle. Prof.dr.Ir Jos LichtenbergStichting

Materiaalreductie factor 4', vanuit Reduce, Re-use and Recycle. Prof.dr.Ir Jos LichtenbergStichting Materiaalreductie factor 4', vanuit Reduce, Re-use and Recycle Ir. Remko ZuidemaStichting Slimbouwen Prof.dr.Ir Jos LichtenbergStichting Slimbouwen - TU/e Slimbouwen organisatie Oprichting 2005 door Prof.

Nadere informatie

Jos Lichtenberg december 2015 Homelab 2050

Jos Lichtenberg december 2015 Homelab 2050 Home mind map Jos Lichtenberg december 2015 Homelab Home mind map Home mind map Home mind map Home mind map Home mind map Home mind map Home mind map Home mind map kwh/m 2 /jr Home mind map Home mind map

Nadere informatie

In 10 stappen een Active House

In 10 stappen een Active House In 10 stappen een Active House Wat is een Active House? Een Active House is een woning waar de mens centraal staat en elementen als energie, milieu en comfort in balans zijn. Dit resulteert in een gezonde,

Nadere informatie

ACTIVE HOUSE ACTIVE HOUSE. In 10 stappen. ir. Anne Struiksma Energie, duurzaamheid, circulariteit Utrecht

ACTIVE HOUSE ACTIVE HOUSE. In 10 stappen. ir. Anne Struiksma Energie, duurzaamheid, circulariteit Utrecht ACTIVE HOUSE In 10 stappen ACTIVE HOUSE In 10 stappen 1 2 ir. Anne Struiksma Energie, duurzaamheid, circulariteit ast@nieman.nl 06 83 44 12 75 Utrecht 3 4 1 INTEGRALE BOUWKWALITEIT VOOR EEN DUURZAME LEEFOMGEVING

Nadere informatie

Omschrijving. EPC 0-woning Leek, Groningen, Projectsamenvatting

Omschrijving. EPC 0-woning Leek, Groningen, Projectsamenvatting EPC 0-woning Leek, Groningen, 2009 Omschrijving Deze demonstratiewoning voor duurzaam, energieneutraal en levensloopbestendig bouwen met zijn EPC = 0, gebruik van zonne-energie en aardwarmte en gebruik

Nadere informatie

ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen

ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen ZEN en BENG Scenario s voor bijna energieneutrale woningen Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 10 december 2015 Routekaart BENG 9-12-2015 2 BENG wat gaat er veranderen Bijna EnergieNeutrale Gebouwen

Nadere informatie

De klimaatdoelen van Parijs komen met deze aanpak binnen handbereik. SSW Van Houtenweg. Het verhaal SSW Van Houtenweg.

De klimaatdoelen van Parijs komen met deze aanpak binnen handbereik. SSW Van Houtenweg. Het verhaal SSW Van Houtenweg. Het verhaal CHIEL Het bijzondere project aan de van Houtenweg demonstreert hoe sociale woningbouw vergaand verduurzaamt en daarbij comfortabel, gezond en betaalbaar wordt. De klimaatdoelen van Parijs komen

Nadere informatie

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober

Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht. Programma: Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober Aardgasloos wonen! de ENERGIEVAKMAN wil u graag helpen bij uw zoektocht Presentatie in Trefpunt Heeten -- 4 oktober 2018 -- Programma: Even voorstellen Begrippen BENG (2020) Schil Ventileren Anders verwarmen

Nadere informatie

Building Holland 2018

Building Holland 2018 Building Holland 2018 17-19 april 2018 Nut en noodzaak van Bodemenergie bij energielabel verbetering Utiliteit Paul Gerats Adviseur Energie SweBru Bureau organisatie: Ingenieursbureau voor binnenklimaat

Nadere informatie

PLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG

PLUS LEVEN. Wetgeving 2015; epc van 0,4 / Wij reeds energieneutraal in 2015 icm windenergie Wetgeving per : BENG Wie zijn wij? Wij bouwen met een visie op lange termijn. Fossiele brandstoffen raken op, grondstoffen schaars. Toekomst vraagt om integrale benadering: kijk naar gebieden en veel disciplines hierbij betrekken,

Nadere informatie

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening

Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat. wonen zonder. energierekening Itho Daalderop Installatieconcepten voor een gezond en comfortabel binnenklimaat wonen zonder energierekening regeltechniek Slimme installatieconcepten voor nieuwbouw en renovatie Vandaag nog beginnen

Nadere informatie

De weg naar vernieuwing in de bouw

De weg naar vernieuwing in de bouw De weg naar vernieuwing in de bouw De gebruiker centraal Ruimte voor innovatie Efficiënter bouwproces Toekomstbestendige gebouwen Flexibele huisvesting Bijdrage aan duurzame leefomgeving Meer rendement

Nadere informatie

Energielabel en Bodemenergie

Energielabel en Bodemenergie Energielabel en Bodemenergie 10 oktober 2017 Gebruikersoverleg bodemenergie Silvia van den Heijkant Sweegers en de Bruijn Adviseur duurzaamheid SweBru Ingenieursbureau voor binnenklimaat en technische

Nadere informatie

Energielabel en Bodemenergie

Energielabel en Bodemenergie Energielabel en Bodemenergie 27 juni 2017 Masterclass WKO Installaties Paul Gerats Adviseur energie SweBru Bureau organisatie Ingenieursbureau voor binnenklimaat en technische installaties sinds 1956,

Nadere informatie

Introductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek

Introductie. Ernst van Tongeren. Directeur Besseling Installatietechniek Introductie Ernst van Tongeren Directeur Besseling Installatietechniek Programma 1. Presentatie duurzame technieken (E. vantongeren) 2. Bouwkundige randvoorwaarden (H. Nieman) 3. Presentatie praktijkvoorbeeld

Nadere informatie

Kleinschalige energetische renovatie

Kleinschalige energetische renovatie Kleinschalige energetische renovatie Kantoor plus bovenwoning van label G naar A+ de Haas & Partners Adviseurs Duurzaam Gebouwde Omgeving Van componenten naar concept Bouwkundig Ventilatie Installaties

Nadere informatie

Schothorst Amersfoort

Schothorst Amersfoort Schothorst Amersfoort Veel voorkomende Vragen/problemen Achterstallig onderhoud Verouderde installaties Klachten over tocht en kou Ventilatie problemen ( buitenluchtkwaliteit en binnenklimaat) Verouderde

Nadere informatie

Duurzame woningverbetering

Duurzame woningverbetering Duurzame woningverbetering Op weg naar energieneutraal Houten, 20 februari 2017 Kees Stap Gemiddelde energierekening Maandrekening Gemiddeld energieverbruik jaar 15% 1500 m3 aardgas 5% 80% verwarming warmwater

Nadere informatie

Concepten voor nieuwbouw woningen EPC 0,4. 20 september 2013 Han Verheul

Concepten voor nieuwbouw woningen EPC 0,4. 20 september 2013 Han Verheul Concepten voor nieuwbouw woningen EPC,4 2 september 213 Han Verheul Concepten voor EPC,4 Concept 1: isolatie Rc = 5, HR-WTW en PV; Concept 2: warmtevraagbeperking, Rc = 7, zonneboiler en HR-WTW; Concept

Nadere informatie

PRESENTATIE AANVRAGEN? info@academynl.nl. ir. Chris Zijdeveld

PRESENTATIE AANVRAGEN? info@academynl.nl. ir. Chris Zijdeveld PRESENTATIE AANVRAGEN? info@academynl.nl PASSIEF EN NZEB Nearly Zero Energy Buildings vogel in de hand... vogel in de hand... of vogels in de lucht? we moeten kiezen: waan van de dag we moeten kiezen:

Nadere informatie

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool?

Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Grip op je energieprestaties -wat doet de NZEB-tool? Masterclass door Clarence Rose, DNA in de Bouw / Azimut Bouwbureau en Carl-peter Goossen, DNA in de Bouw / BouwNext 2 Masterclass Introductie NZEB-tool

Nadere informatie

2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar?

2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar? Erik Franke Franke Architekten 1 oktober 2008 Den Haag 2008: 7 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar! 2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar? 2020: 4,3 miljoen

Nadere informatie

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas

SolarFreezer. Comfort zonder aardgas SolarFreezer Comfort zonder aardgas Jacques Mathijsen April 2017 1 Energie per woning Gemiddeld energie verbruik in Nederland woning met 2.2 personen Elektrische energie 100% = 3.500 kwh Thermische energie

Nadere informatie

Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0

Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 Energieprestatie in de toekomst Verdouw Beurs 2.0 ing. A.F. (André) Kruithof Oktober 2015 Programma Op weg naar 2050: doelstellingen bestaande bouw & nieuwbouw BENG-indicatoren Energiezuinigheid in de

Nadere informatie

NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL

NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL NIEUWBOUW ZONDER AARDGAS DUURZAAM EN COMFORTABEL Gefeliciteerd, u gaat straks uw eigen woning (ver) bouwen! Dit betekent heel veel mogelijkheden en complexe vraagstukken. En moet u dan ook nog iets met

Nadere informatie

Naar energieneutrale sociale woningvoorraad in 2050

Naar energieneutrale sociale woningvoorraad in 2050 Naar energieneutrale sociale woningvoorraad in 2050 Datum mei 2017 1 Naar energieneutrale sociale woningvoorraad in 2050 Datum mei 2017 Samenvatting 1 2 3 Betreft Naar energieneutrale sociale woningvoorraad

Nadere informatie

Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Voor onafhankelijke informatie en advies over: Raoul Santibanez Voor onafhankelijke informatie en advies over: Energie besparen en energie opwekken Luchtkwaliteit in huis Comfortverbetering in huis Levensloopbestendig wonen Klimaat adaptief wonen Subsidies,

Nadere informatie

Active House: woningen die meer geven dan nemen

Active House: woningen die meer geven dan nemen Active House: woningen die meer geven dan nemen Door: Haico van Nunen en Yuri van Bergen Als we om ons heenkijken vormt de bestaande woningvoorraad onze leefomgeving voor de komende eeuw(en). Dezelfde

Nadere informatie

Datum: 7 april 2017 Dorpshuis, gymzaal en kerkelijk centrum de Schakel te Leerbroek Ref C01

Datum: 7 april 2017 Dorpshuis, gymzaal en kerkelijk centrum de Schakel te Leerbroek Ref C01 Architecten Loor en Verkuil T.a.v. Dhr.E.Loor Molenstraat 51 4201 CW Gorinchem Datum: 7 april 2017 Dorpshuis, gymzaal en kerkelijk centrum de Schakel te Leerbroek Ref.16132.C01 Naar aanleiding van ons

Nadere informatie

Energieprestaties grondgebonden woningen

Energieprestaties grondgebonden woningen Energieprestaties grondgebonden woningen Meer wooncomfort met minder energie Het slimme duurzame bouwconcept. Van VolkerWessels Stap voor stap naar minder energiegebruik De overheid stelt steeds scherpere

Nadere informatie

kijk, leer en kopieer: het etrium

kijk, leer en kopieer: het etrium kijk, leer en kopieer: het etrium ir. Jeroen Scheepmaker sr.. consultant business development PROVADA - DUURZAAMHEIDSPAVILJOEN - 8 juni 2011 Source: Wassermann, Manos Meisen feiten etrium: zeer energiezuinig

Nadere informatie

Overal Energie Neutraal

Overal Energie Neutraal Voorlopig ontwerp, mei 2016 Overal Energie Neutraal Deze opdracht betreft het voorlopig ontwerp van een nieuw te bouwen woonhuis, zoveel mogelijk energie neutraal. Deze relatief grote woning (265 m2) komt

Nadere informatie

Energieadvies VvE de Wetering Blaricum

Energieadvies VvE de Wetering Blaricum Energieadvies VvE de Wetering Blaricum Samenvatting van het advies Inleiding De voorstellen, die door SeinENergie zijn ontwikkeld, zijn gebaseerd op de kennis en ervaring die in ruim 30 jaar zijn opgedaan.

Nadere informatie

DE MEEST EFFICIËNTE OPLOSSING OM TE GENIETEN VAN MAXIMAAL COMFORT

DE MEEST EFFICIËNTE OPLOSSING OM TE GENIETEN VAN MAXIMAAL COMFORT DE MEEST EFFICIËNTE OPLOSSING OM TE GENIETEN VAN MAXIMAAL COMFORT VERWARMING, KOELING EN WARM WATER IN ÉÉN SYSTEEM DE RVL- l PLUS WARMTEPOMP VAN FERROLI IS ENERGIE VOOR DE TOEKOMST: Schoon Duurzaam Geen

Nadere informatie

Miel Karthaus Martijn de Gier

Miel Karthaus Martijn de Gier Miel Karthaus Martijn de Gier Fig 1 1/5 13 3 5 1 17 12 11 18 2 11 31 16 15 12 14 8 7 4 6 22 21 20 19 9 10 e versus WarmBouwen 8 Verhouding tussen warmteweerstand en warmtestroomdichtheid

Nadere informatie

Op weg naar klimaatneutraal bouwen

Op weg naar klimaatneutraal bouwen Op weg naar klimaatneutraal bouwen Waarom klimaatneutraal bouwen? Klimaatneutraal bouwen Klimaatneutraal bouwen Energieneutraal bouwen CO 2 neutraal bouwen Regelgeving en initiatieven EPBD EPC en Energielabel

Nadere informatie

Slimbouwen, werk in proces!

Slimbouwen, werk in proces! Slimbouwen, werk in proces! Presentatie WVTTK architecten Eindhoven Joost van t Klooster 1 november Nieuwegein, 11 november Zwolle en 18 november Berkel-Enschot 15h45-16h30 VMRG-regiobijeenkomsten november

Nadere informatie

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB

Toelichting vanuit het gezichtspunt Ingenieur Speciale technieken en EPB Energiezuinige zwembaden: Case Study Bart Callens is Senior Project Engineer bij VK Engineer. Daar leidt hij het projectteam van ingenieurs en design assistants, zowel voor sportinfrastructuur, maar eveneens

Nadere informatie

ATLAS - TU/E DUURZAAMHEID EN GEZONDHEID 27 SEPTEMBER 2016

ATLAS - TU/E DUURZAAMHEID EN GEZONDHEID 27 SEPTEMBER 2016 ATLAS - TU/E DUURZAAMHEID EN GEZONDHEID 27 SEPTEMBER 2016 VOORSTELLEN Olaf Oosting Peter van Mierlo ONGEZONDE GEBOUWEN ONGEZONDE GEBOUWEN ONGEZONDE GEBOUWEN ONGEZONDE GEBOUWEN ONGEZONDE GEBOUWEN ONGEZONDE

Nadere informatie

CLIMATE ADAPTIVE BUILDING SHELLS EEN VOORONDERZOEK

CLIMATE ADAPTIVE BUILDING SHELLS EEN VOORONDERZOEK CLIMATE ADAPTIVE BUILDING SHELLS EEN VOORONDERZOEK Leo Bakker 1, Bart de Boer 2, Pieter de Wilde 3 Marinus van der Voorden 1 1 TNO Bouw en Ondergrond, Delft, Nederland 2 Energieonderzoek Centrum Nederland,

Nadere informatie

FOELIEWEG 1 NUL-OP-DE-METERWONING IN UTRECHT

FOELIEWEG 1 NUL-OP-DE-METERWONING IN UTRECHT FOELIEWEG 1 NUL-OP-DE-METERWONING IN UTRECHT WIE BEN IK? Studie; TU Eindhoven, Bouwtechniek (productontwikkeling) 2009 afgestudeerd Adviseur Energieneutraal bouwen bij Agentschap NL Voorheen SenterNovem,

Nadere informatie

Het kan minder! ing. P. Hameetman

Het kan minder! ing. P. Hameetman Het kan minder! ing. P. Hameetman manager innovatie BAM Vastgoed bv Inleiding Afbakening: Presentatie is toegespitst op woningbouw Verdieping van technische mogelijkheden 2 Klimaatakkoord Gemeenten en

Nadere informatie

Bedrijfspresentatie. Gemeenteraad Delft 27 november 2018 Delft

Bedrijfspresentatie. Gemeenteraad Delft 27 november 2018 Delft Bedrijfspresentatie Gemeenteraad Delft 27 november 2018 Delft Even voorstellen oprichting in 1995 (23 jaar), vestiging in Delft (60 medewerkers) duurzaam bedrijfspand ontwikkeling, productie, verkoop,

Nadere informatie

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,

EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en

Nadere informatie

DUURZAAM WAGENINGEN PRESENTATIE LUCHT-WATER WARMTEPOMPEN. Arie Kalkman

DUURZAAM WAGENINGEN PRESENTATIE LUCHT-WATER WARMTEPOMPEN. Arie Kalkman DUURZAAM WAGENINGEN PRESENTATIE LUCHT-WATER WARMTEPOMPEN Arie Kalkman DuurzaamWageningen: Bewonersinformatie warmtepompen Over TNO: TNO is een onafhankelijke not-for-profit onderzoeksorganisatie (voor

Nadere informatie

energiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe

energiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe energiebesparing bestaande bouw Noord-West Veluwe Marc Smijers M 06-23924330 www.smijers-energieadvies.nl info@smijers-energieadvies.nl 1 Onderwerpen Hoe komt energielabel tot stand Relatie (of niet!)

Nadere informatie

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst

De weg van de energietransitie d.d VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst De weg van de energietransitie d.d. 20-11-2018 - VEBOA - Alphen aan den Rijn Dhr. E.J. Reemst M3E groep (Vestigingen Rotterdam, Breda, Amsterdam ) M3E Kostenmanagement M3E Brandveiligheid consultants M3E

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2016 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2016, Vito, oktober 2017 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2016 bedraagt 6,4% Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

Alkondor Circulair. 4 juni Martijn Veerman

Alkondor Circulair. 4 juni Martijn Veerman Alkondor Circulair 4 juni 2018 Martijn Veerman m.veerman@alkondor.nl Scope Alkondor Hengelo 1 Engineering 2 Productie 3 Montage 4 Beheer en Onderhoud Uitwerken, ontwikkelen, informatie koppelen en tekenen

Nadere informatie

Duurzaamheidsprestatie van. Metalen Gebouwen

Duurzaamheidsprestatie van. Metalen Gebouwen 33 Duurzaamheidsprestatie van 14-10-2010 / Theo Henrar The world of steel Metalen Gebouwen MDG Symposium Bauke Bonnema Tata Steel Construction Centre Nov 2010 Inhoud Duurzaamheid: Drivers Meten Metaal

Nadere informatie

BOUWHULPGROEP ACTIVE HOUSE Ontwerpen met specificaties

BOUWHULPGROEP ACTIVE HOUSE Ontwerpen met specificaties BOUWHULPGROEP ACTIVE HOUSE Ontwerpen met specificaties BOUWHULPGROEP: advies en architectuur Architectuur en stedenbouw: de bestaande stad Advisering: wijk- en locatieontwikkeling Innovatie: energie, milieu

Nadere informatie

Energie en water de circulaire economie

Energie en water de circulaire economie Energie en water de circulaire economie Prof. Dr. Ad van Wijk 4-6-2014 28-5-2014 Delft University of Technology Challenge the future Circular Economy (EMF) 2 Six principles of the Circle Economy All materials

Nadere informatie

Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen

Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs Installatieadviseur Advies & engineering Duurzaamheid & innovatie Realisatie & exploitatie

Nadere informatie

Energiecafé010 Optimaal gebruik van je dak Corine Erades 5 November Energiecafé010 Optimaal gebruik van je dak Corine Erades 5 November 2016

Energiecafé010 Optimaal gebruik van je dak Corine Erades 5 November Energiecafé010 Optimaal gebruik van je dak Corine Erades 5 November 2016 Energiecafé010 Optimaal gebruik van je dak Corine Erades 5 November 2016 Energiecafé010 Optimaal gebruik van je dak Corine Erades 5 November 2016 Bron: gemeente Rotterdam Maak optimaal gebruik van je dak

Nadere informatie

Maak optimaal gebruik van je dak voor:

Maak optimaal gebruik van je dak voor: Maak optimaal gebruik van je dak voor: het opwekken van electriciteit, het oogsten van warmte, voor regenwaterbuffering, voor het bevorderen van biodiversiteit, het tegengaan van oververhitting, voor tuinieren

Nadere informatie

Binnen klimaat verbeteren & Energie besparen. HVAC met Zelflerende software die 24 uur vooruitdenkt en ingrijpt

Binnen klimaat verbeteren & Energie besparen. HVAC met Zelflerende software die 24 uur vooruitdenkt en ingrijpt Binnen klimaat verbeteren & Energie besparen HVAC met Zelflerende software die 24 uur vooruitdenkt en ingrijpt Energietransitie Fossiele brandstoffen uit faseren CO 2 -footprint verkleinen Energie besparen

Nadere informatie

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool

EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool EPB in Vlaanderen en hoe te gebruiken als verkoopstool Inleiding EPB Wat Waarom Wanneer De 7 Eisen van EPB Huidige normen Normen 2016 E Peil als verkoopstool technieken 2 1 Wat EPB Energie Prestatie voor

Nadere informatie

Wierden Europaring 7 woningen nul-op-de-meter groot onderhoud. 12 februari 2019

Wierden Europaring 7 woningen nul-op-de-meter groot onderhoud. 12 februari 2019 Wierden Europaring 7 woningen nul-op-de-meter groot onderhoud 12 februari 2019 2 EVEN VOORSTELLEN Johan Kleinjan Ter Steege Bouw Vastgoed Hardenberg Berto Boeve Loohuis Installatietechnieken Wouter Ribberink

Nadere informatie

Passiefbouwen. Waarom Passiefbouwen? Wat is Passiefbouwen? Wat zijn de voordelen van Passiefbouwen? Wat zijn de (meer)kosten van Passiefbouwen?

Passiefbouwen. Waarom Passiefbouwen? Wat is Passiefbouwen? Wat zijn de voordelen van Passiefbouwen? Wat zijn de (meer)kosten van Passiefbouwen? Passiefbouwen Waarom Passiefbouwen? Wat is Passiefbouwen? Wat zijn de voordelen van Passiefbouwen? Wat zijn de (meer)kosten van Passiefbouwen? Waarom is er niet meer Passief gebouwd? Waarom Passiefbouwen?

Nadere informatie

Marsaki: Het projectmanagementbureau van de woningcorporaties en voor IEDEREEN! Onze aandeelhouders: RWS partner in wonen. L escaut woonservice

Marsaki: Het projectmanagementbureau van de woningcorporaties en voor IEDEREEN! Onze aandeelhouders: RWS partner in wonen. L escaut woonservice Marsaki: Het projectmanagementbureau van de woningcorporaties en voor IEDEREEN! Onze aandeelhouders: RWS partner in wonen L escaut woonservice Woonburg Zeeuwland 1 De Wooneco-alliantie 2 Minder dan een

Nadere informatie

Energieneutraal via de Passief bouwen route

Energieneutraal via de Passief bouwen route Energieneutraal via de Passief bouwen route ing. J.J.P. (Jan Pieter) van Dalen Slotsymposium 14 september 2015 Verbouw monument Verbouw van een monument Monument als bedoeld in art. 1 onder d (Monumentenwet

Nadere informatie

Toekomstbestendig bouwen in Heerebosch fase 2 4 oktober Arthur Rijken Gemeente Gemert-Bakel Tijmen Jansen Bureau JREA

Toekomstbestendig bouwen in Heerebosch fase 2 4 oktober Arthur Rijken Gemeente Gemert-Bakel Tijmen Jansen Bureau JREA Toekomstbestendig bouwen in Heerebosch fase 2 4 oktober 2017 Arthur Rijken Gemeente Gemert-Bakel Tijmen Jansen Bureau JREA Agenda Korte terugblik 4 juli Stand van zaken programma van eisen Wensen en aanbevelingen

Nadere informatie

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016

De ontwikkeling van Smart grids. Our common future. Prof.dr.ir. Han Slootweg. 30 september 2016 De ontwikkeling van Smart grids Our common future Prof.dr.ir. Han Slootweg 30 september 2016 Agenda Het energiesysteem Verduurzaming van het energiesysteem De energietransitie Smart Grids 2 Energievoorziening

Nadere informatie

Datum: 18 februari 2013-22 januari 2014 Project: NAM-gebouw De Boo te Schoonebeek Referentie: 2012032 20079

Datum: 18 februari 2013-22 januari 2014 Project: NAM-gebouw De Boo te Schoonebeek Referentie: 2012032 20079 Datum: 18 februari 2013-22 januari 2014 Project: NAM-gebouw De Boo te Schoonebeek Referentie: 2012032 20079 Uitgangspunt Bestaand, oorspronkelijk gebouw had als gebruik een mix aan functies. Dit waren

Nadere informatie

Inleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten

Inleiding Basisbegrippen Energie Materialen Vormgeving Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Bruikbaarheid Binnenklimaat Kosten Wat kan er gebeuren in de wereld als de productie niet kan voldoen aan de stijgende vraag? Fossiele brandstof en delfstoffen zijn eindig. Probleemstelling is dus eenvoudig

Nadere informatie

Het dak als energiebron

Het dak als energiebron Optimaal gebruik van je dak Rotterdam heeft 14,5 vierkante kilometers aan platte daken. Die ruimte biedt volop kansen om benut te worden voor het opwekken van energie, voor regenwaterbuffering, voor het

Nadere informatie

BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je?

BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je? BENG, ZEN en/of NOM? Wie ben je? Harm Valk Simon Verduijn Nieman Groep Stroomversnelling / Endule Samenwerkingsdag Stroomversnelling / ZEN-Platform 12 oktober 2017 BENG = Bijna EnergieNeutraal Gebouw Nieuw

Nadere informatie

Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG)

Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG) Op weg naar bijna energieneutraal bouwen in 2020 Jean Frantzen Adviseur duurzaam bouwen Kennisevent Routekaart richting energieneutraal bouwen R c 2,5 R c 3,5 R c

Nadere informatie

EPC concepten 0,4. Trias Energetica...2 EPC 0,4 concepten - Vrijstaande woning...3 EPC 0,4 concepten - Geschakelde woning...4.

EPC concepten 0,4. Trias Energetica...2 EPC 0,4 concepten - Vrijstaande woning...3 EPC 0,4 concepten - Geschakelde woning...4. etaalbare kwaliteit! EPC en 0,4 14 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 1996 1998 2000 2006 2011 2015 Inhoudsopgave: Trias Energetica...2 EPC 0,4 en - Vrijstaande woning...3 EPC 0,4 en - Geschakelde woning...4 EPC

Nadere informatie

Route kaart naar aardgasvrij

Route kaart naar aardgasvrij Route kaart naar aardgasvrij Aanpak en benadering Bewoner/eigenaar: Comfort / gezondheid Lagere woonlasten Waarde / toekomst Maatregelen: Isolatie en ventilatie Installatie Duurzame energie No-Regret 2

Nadere informatie

ADVIES ENERGIECONCEPT BUREAU NIEMAN KLUSWONINGEN CAPADOSESTRAAT 9-11 DEN HAAG

ADVIES ENERGIECONCEPT BUREAU NIEMAN KLUSWONINGEN CAPADOSESTRAAT 9-11 DEN HAAG ADVIES ENERGIECONCEPT BUREAU NIEMAN KLUSWONINGEN CAPADOSESTRAAT 9-11 DEN HAAG Beschrijving voorgesteld (energetisch) maatregelenpakket om EPC 0,2 te halen. De maatregelen die benodigd zijn om een EPC van

Nadere informatie

BEWONERSBIJEENKOMST-WETERINGDUURZAAM- - 19-MAART-2013- - DE-TWEEDE-UITLEG-

BEWONERSBIJEENKOMST-WETERINGDUURZAAM- - 19-MAART-2013- - DE-TWEEDE-UITLEG- ! BEWONERSBIJEENKOMST-WETERINGDUURZAAM- - 19-MAART-2013- - DE-TWEEDE-UITLEG- The convenient Inconvenient sponsored by Philips. Ecologisch voetafdruk London heeft 48.868.000 global hectare nodig = 6.63

Nadere informatie

Energiezuinig bouwen en verbouwen. Philip Moorthamers Projectleider

Energiezuinig bouwen en verbouwen. Philip Moorthamers Projectleider Energiezuinig bouwen en verbouwen Philip Moorthamers Projectleider 23-6-2014 2 Energiezuinig bouwen en verbouwen Beperken warmteverliezen Isolatie Luchtdichtheid Beperken oververhitting Luchtdichtheid

Nadere informatie

ENERGIENEUTRALE REGIOKANTOREN ENEXIS

ENERGIENEUTRALE REGIOKANTOREN ENEXIS ENERGIENEUTRALE REGIOKANTOREN ENEXIS Regiokantoor Enexis Enexis brengt stroom en gas bij mensen en bedrijven thuis. Vandaag en morgen. Met de energie van morgen zijn we vandaag al bezig. Zo zijn we bezig

Nadere informatie

ZEN en BENG Nieuwe inzichten over bijna energieneutrale woningen

ZEN en BENG Nieuwe inzichten over bijna energieneutrale woningen ZEN en BENG Nieuwe inzichten over bijna energieneutrale woningen Ir. Harm Valk Nieman Groep Platform ZEN 22 maart 2016 Routekaart BENG 22-3-2016 2 BENG Drie indicatoren Lijkt op de PHPP 1. Energiebehoefte

Nadere informatie

Trias energetica. Verdiepende opdracht

Trias energetica. Verdiepende opdracht 2015 Trias energetica Verdiepende opdracht Inleiding; In dit onderdeel kun je meer leren over de Trias energetica, een strategie voor het bereiken van een zo duurzaam mogelijke energievoorziening. Pagina

Nadere informatie

Energieverspilling is zinloos

Energieverspilling is zinloos Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 2/25 3/25 1. Praktijk van het verleden

Nadere informatie

Presentatie VvE SEINENERGIE. VOOR duurzame ontwikkeling

Presentatie VvE SEINENERGIE. VOOR duurzame ontwikkeling Presentatie VvE Winnaar Nationaal Energieprijs 2004 Winnaar Nationaal Energie Toekomst Trofee 2005 Genomineerd Nationaal Energie Toekomst Trofee 2006 2e Prijs Nationaal Energie Toekomst Trofee 2007 European

Nadere informatie

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025

Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Duurzame energie Fryslân Quickscan 2020 & 2025 Willemien Veele Cor Kamminga 08-04-16 www.rijksmonumenten.nl Achtergrond en aanleiding Ambitie om in 2020 16% van de energie duurzaam op te wekken in Fryslân

Nadere informatie

Harm Hofman Probus november 2018

Harm Hofman Probus november 2018 Harm Hofman Probus 2000 12 november 2018 Stappenplan: probleemloos naar gasloos Niet zomaar wat van de plank kopen Inventari- satie Meten is weten Analyse en plan vorming Fasering Uitvoering Uit- voering

Nadere informatie

Team Vitale Kantoren!

Team Vitale Kantoren! 30-11-2016 Pitch Kantoor vol Energie Foto: Nature Desks WHY HOW WHAT We zijn ervan overtuigd dat we met de kennis van nu een beter wereld kunnen creëren. Daarvoor is multidisciplinair handelen een voorwaarde.

Nadere informatie

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal

Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal Ing. Vincent Keppel Accountmanager Vabi Kennissessie: CO 2 neutraal het echte verhaal TIP: Houd pen en papier bij de hand!!!! Ir. Roy Zold Directeur PVM welke data & welk doel Vraagstelling corporaties

Nadere informatie

Uitgevoerd door: Caubergh Huygen, Lowexnet

Uitgevoerd door: Caubergh Huygen, Lowexnet Uitgevoerd door: Caubergh Huygen, Lowexnet In opdracht van Platform energietransitie Gebouwde Omgeving, Innovatiewerkgroep, 2007 Inhoudsopgave 2 1. Inleiding 2. Het concept 3 - - - - - - 3. Contouren voor

Nadere informatie

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2015

Inventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2015 1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2015, Vito, september 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2015 bedraagt 6,0 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie

Nadere informatie

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit

DE RYCK Klima. 1 kw primaire energie 2,25 kw warmte. ŋ verlies op motor 10% netto vermogen op WP 34% geeft warmte afvoer verwarmingscircuit DE RYCK Klima LUWAGAM : pomp lucht-water aangedreven met gasmotor PAUL DE RYCK Werking op laag niveau (buitenlucht min. 0 C) omzetten naar warmte op hoog niveau (buiswater max. 50 C) Serreverwarming buis

Nadere informatie

Naar energieneutrale sociale woningvoorraad in 2050

Naar energieneutrale sociale woningvoorraad in 2050 Naar energieneutrale sociale woningvoorraad in 2050 1 Naar energieneutrale sociale woningvoorraad in 2050 Samenvatting 1 2 3 Betreft Naar energieneutrale sociale woningvoorraad in 2050 4 Betreft Naar energieneutrale

Nadere informatie

Energie besparen is verleidelijk

Energie besparen is verleidelijk Energie besparen is verleidelijk Wie / wat is Energie Actief Soest (EAS)? 14 maart 2019 EAS en Groene Kerk - Emmakerk 1 Energie Actief Soest Ontstaan in 2011 / 2012 met Zonaanbidders Burgerinitiatief bestaat

Nadere informatie

Maatschappelijk Vastgoed als Businesscase. 20 april 2012 Ger van der Zanden

Maatschappelijk Vastgoed als Businesscase. 20 april 2012 Ger van der Zanden Maatschappelijk Vastgoed als Businesscase 20 april 2012 Ger van der Zanden Agenda Verdienen met duurzame casco s Geschiedenis van de bouw Multifunctioneel bouwen Aanbevelingen Vragen Relatie MFA s en vloeren?

Nadere informatie

7 STAPPEN VOOR ENERGIEBESPARING IN EEN TANGRAMHUIS:

7 STAPPEN VOOR ENERGIEBESPARING IN EEN TANGRAMHUIS: TANGRAMHUIS 7 STAPPEN VOOR ENERGIEBESPARING IN EEN TANGRAMHUIS: 1 - ZON - Maak gebruik van de zon, de enige kostenloze energieleverancier! Onze woningen worden naar de zon georiënteerd, dat wil zeggen

Nadere informatie

Energieverspilling is zinloos

Energieverspilling is zinloos Aan de slag in de Bestaande Bouw Energieverspilling is zinloos in het verleden en daarna samengesteld door: Martin Liebregts Haico van Nunen Donderdag 13 september 2007 Milieu - Aandacht in de tijd 2/31

Nadere informatie

Info sessie warmtepompen met bodem energie

Info sessie warmtepompen met bodem energie Info sessie warmtepompen met bodem energie Waarom warmtepomp Werking warmtepomp Waarom hybride Werking hybride Leo Janssen TPA Vaillant T.b.v Omgevings Dienst Midden Holland November 2013 Waarom een warmtepomp?

Nadere informatie

BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie

BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie Edwin van Noort Dutch Green Building Council Inleiding tot BREEAM NL DGBC is opgericht in juni 2008 Marktinitiatief: zorg voor 1 gemeenschappelijke taal in vastgoed

Nadere informatie

Tergooi Hilversum Uitbreiding fase 1

Tergooi Hilversum Uitbreiding fase 1 Tergooi Hilversum Uitbreiding fase 1 Warmte- en koudevraag voor klimatisering op basis van dynamische gebouwsimulaties Antonin van de Bree / Wim van Houdt a.vandebree@lbpsight.nl / WHoudt@tergooi.nl Tergooi

Nadere informatie

WATERSTOF DC IN SMART MULTI COMMODITY GRID S

WATERSTOF DC IN SMART MULTI COMMODITY GRID S 4 april 2019 dr.ir. ing. Sander Mertens WATERSTOF DC IN SMART MULTI COMMODITY GRID S Even voorstellen De Haagse Hogeschool 26.000 studenten uit 140 landen 1.900 medewerkers 25 lectoren toegepast onderzoek

Nadere informatie