SPECIFIEKE CRITERIA VOOR AKKERBOUW- EN VOLLEGRONDSGROENTEN

Transcriptie

1 MILIEUKEUR CERTIFICATIESCHEMA PLANTAARDIGE PRODUCTEN UIT OPEN TEELT met SPECIFIEKE CRITERIA VOOR AKKERBOUW- EN VOLLEGRONDSGROENTEN Datum van ingang: januari 07 Herziening per: januari 08 Vastgesteld door: Code: SMK PP.6 Publicatie van dit schema onder voorbehoud van tussentijdse wijzigingen. Het meest recente certificatieschema en eventuele aanvullende besluiten staan gepubliceerd op Het woordmerk en het beeldmerk (logo) Milieukeur zijn wettelijk beschermd en gedeponeerd bij het Benelux Merkenbureau onder nummer / Bij onterecht gebruik van het woordmerk of het beeldmerk worden sancties opgelegd.

2 INHOUDSOPGAVE Specifieke Criteria Plantaardige Producten uit Open Teelt (Alleen de vet gedrukte onderdelen van deze inhoudsopgave zijn in dit document opgenomen). Afbakening Verplichte eisen Keuzemaatlatten Keuzemaatlat algemeen Keuzemaatlat werkomstandigheden Keuzemaatlat Natuur- en Landschapsbeheer Keuzemaatlat Klimaat... 8 Bijlage : Uitwerking voorbeeld Gewasbeschermings-, bemestings- en waterplan Bijlage : Bemesting... 3 Bijlage 3: Protocol residu onderzoek Milieukeur Open Teelt Bijlage 4a: Regeling uitzondering bestrijdingsmiddelen Bijlage 4b: Lijst van toegestane gewasbeschermingsmiddelen voor akkerbouw en vollegrondsgroente incl. carrots Germany (in apart document opgenomen) Bijlage 4c: Approved pesticides in Southern Europe Bijlage 4d: Lijst van toegestane gewasbeschermingsmiddelen voor hardfruit en steenfruit Bijlage 4e: Lijst van toegestane gewasbeschermingsmiddelen voor aardbeien (vollegrond, tunnels onverwarmd en stellingen) Bijlage 4f: Lijst van toegestane gewasbeschermingsmiddelen voor houtig kleinfruit Bijlage 4g: Lijst van toegestane gewasbeschermingsmiddelen voor boomkwekerijgewassen Bijlage 4h: Aandachtstoffen Milieukeur Bijlage 5: Actieve stofnorm zomerbloemen 4 Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina van 4

3 Specifieke criteria voor akkerbouw en vollegrondsgroenten Tekortkomingen: bij initiële audit moet aan alle eisen voldaan zijn om voor certificatie in aanmerking te komen (geen major of minor tekortkomingen) Nr. Criterium Beoordelingsrichtlijn en interpretatie 0.0 Iedere certificaathouder en eventuele deelnemers moet(en) aan de algemene eisen (Algemene Eisen bij Milieukeur en Barometercertificatieschema s) voldoen. Deze Algemene Eisen bij Milieukeur en Barometercertificatieschema s staan apart vermeld bij elke productgroep en / of dienst. Vigerende versie op website SMK bij productgroep en / of dienst. Iedere certificaathouder en eventuele deelnemers moet(en) aan de specifieke criteria voor de betreffende productgroep voldoen. Een ketenregisseur die zelf geen product produceert of be-/verwerkt behoeft alleen aan de eisen voor ketenregie te voldoen.. Afbakening Nr. Criterium Beoordelingsrichtlijn en interpretatie AV. Aanmelding kan alleen voor producten die voorkomen in tabel aan het eind van dit hoofdstuk. Controleer of gewas in tabel voorkomt. Als voor een product geen buitenlandse eisen zijn geformuleerd, gelden de Nederlandse eisen. AV. Een aanvraag voor de gewassen heeft betrekking op het gehele kalenderjaar (van januari tot en met 3 december). Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 3 van 4

4 . Verplichte eisen bij initiële audit moet aan alle eisen voldaan zijn om voor certificatie in aanmerking te komen bij vervolgaudits telt iedere tekortkoming als een major tekortkoming Nr. Criterium Beoordelingsrichtlijn en interpretatie A.0 Keuzemaatlatten Een certificaathouder en/of deelnemer dient de volgende score te behalen op de vier keuzemaatlatten (zie 3. t/m 3.4): Minimaal evenveel bonuspunten met de keuzemaatlat algemeen (paragraaf 3.) als behaalde maluspunten door toepassing milieubelastende gewasbeschermingsmiddelen. Bij vast personeel minimaal 4 punten en bij alleen tijdelijk personeel minimaal punten op de keuzemaatlat werkomstandigheden (paragraaf 3.). Minimaal 4 punten op de keuzemaatlat natuur en landschapsbeheer (paragraaf 3.3). Minimaal 0 punten voor de keuzemaatlat klimaat (paragraaf 3.4) Controleer of de digitale checklist correct is ingevuld en voldoende punten zijn behaald. Bovenstaande wordt aangetoond door middel van de ingevulde digitale checklist keuzemaatregelen Milieukeur (te downloaden via > certificatieschema s). Deze wordt na goedkeuring door de CI opgestuurd naar SMK. Bemesting B. Stikstofbemesting Op bedrijfsniveau voldoen aan gebruiksnormen voor stikstof uitgesplitst naar gewas en grondsoort (zie bijlage ). B. Fosfaatbemesting Op bedrijfsniveau voldoen aan de gebruiksnorm voor fosfaat, gebaseerd op de fosfaattoestand van de bodem (zie bijlage ). Het hiervoor noodzakelijke grondonderzoek wordt volgens het wettelijke protocol uitgevoerd en is vier jaar geldig. Kopieën van de resultaten van het volledige grondonderzoek moeten worden overlegd (zie bijlage ). B.3 Bemestingsplan Er is een bemestingsplan voor het gehele bedrijf aanwezig, opgesteld door vakbekwame* adviseur of vakbekwame* teler waarmee wordt aangetoond dat aan de gestelde eisen kan worden voldaan (zie bijlage ). Het bemestingsplan bestaat uit een berekening voor de stikstofbemesting, fosfaatbemesting en organische stofbalans. Alle perceel/gewascombinaties zijn opgenomen in het plan. Het bemestingsplan wordt minimaal één maal per jaar voorafgaand aan de teelt geactualiseerd en 5 jaar bewaard. Controleer of de stikstofgebruiksnorm voldoet aan de gestelde norm en bepaald is volgens de vereiste berekeningen. Controleer of de fosfaatgebruiksnorm voldoet aan de gestelde norm en bepaald is volgens de vereiste berekeningen. Controleer of het bemestingsplan voldoet aan de gestelde eisen. Controleer de kwalificaties van de opsteller van het bemestingsplan. Stikstof In het bemestingsplan voor stikstof moet worden vermeld: Totale aanvoer van stikstof uit organische- en kunstmest, per hectare en per perceel. Berekende hoeveelheid werkzame stikstof uit organische mest. Bodemvoorraad stikstof. Analyseresultaat N-mineraal monster. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 4 van 4

5 Nr. Criterium Beoordelingsrichtlijn en interpretatie Fosfaat In het bemestingsplan voor fosfaat moet worden vermeld: Totale aanvoer van fosfaat uit organische- en kunstmest, per hectare en per perceel. Pw-getal per perceel. De analyse daarvan mag niet ouder zijn dan 4 jaar. Organische stofbalans Voor elk product / elke teelt** onder Milieukeur dient een organische stof balansberekening te worden gemaakt. Hierbij mag de teler zelf één perceel uitkiezen (van de percelen waarop het betreffende gewas geteeld wordt), waarvoor hij deze berekening uitvoert. De berekening van de organische stof (OS) balans bestaat uit: de aanvoer van effectieve organische stof (EOS) met gewasresten, groenbemesters, organische meststoffen en bodemverbeteraars (zoals compost) de afbraak van organische stof in de bodem (= afvoer); het verschil tussen aanvoer en afvoer van OS vormt de OS-balans. De berekening wordt uitgevoerd voor de gehele gewasrotatie van het betreffende perceel. Onder gewasrotatie wordt de terugkerende reeks van gewassen en tussenteelten verstaan in de opeenvolgende jaren. Dit betekent dat voor deze berekening gekeken moet worden welke gewassen er de afgelopen jaren op dit perceel hebben gestaan, tot minimaal vier jaar terug. Daarbij moeten alle hoofd- en tussengewassen (groenbemester e.d.) worden meegenomen en alle aanvoer van compost en mest. Voor bedrijven met verhuur van percelen geldt dat alle teelten en activiteiten (bijv. groenbemesters, aanvoer org. stof) die deel uitmaken van de gewasrotatie op het betreffende perceel dienen te worden meegenomen in de berekening, ook als deze niet in eigen beheer worden uitgevoerd. Bij teelt op huurland / pachtgrond dient de teler aan te tonen dat ófwel de organische stofbalans van de eigen (Milieukeur) teelt positief is, ófwel dat er op rotatieniveau voldoende organische stof op het betreffende perceel wordt aangevoerd, leidend tot een positieve organische stofbalans op rotatieniveau. Het resultaat van de organische stofbalansberekening dient minimaal neutraal te zijn. Ofwel: de aanvoer van EOS is minimaal even hoog als de afbraak. Indien de organische stofbalans negatief is, dient een actieplan te worden gemaakt met de mogelijke stappen om in het volgende jaar een positieve balans te realiseren. Indien dit in de praktijk niet haalbaar is, dient dit verklaard te worden. Voor de berekening kan gebruik worden gemaakt van de organische stofbalans Excel applicatie op de website van Milieukeur (zie > certificatieschema s). * Vakbekwaam houdt in dat de teler of adviseur met een relevant diploma en/of getuigschrift kan aantonen, dat hij/zij in staat is om bijvoorbeeld een berekening voor de hoeveelheid meststoffen te kunnen uitvoeren, en kennis heeft van de hoeveelheid meststoffen die een gewas nodig heeft. ** Voor akkerbouw en vollegrondsgroenten: Onder product / teelt worden de producten verstaan zoals gespecificeerd in Tabel. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 5 van 4

6 Nr. Criterium Beoordelingsrichtlijn en interpretatie B.4 Registratie meststoffengebruik Controleer of registratie aanwezig is en conform de richtlijnen Registreer volledige inkoop, voorraad, verbruik stikstof- en fosfaathoudende meststoffen (inclusief organische meststoffen). is ingevuld. Registreer dagelijks gebruik (dosering, datum, volledige naam meststof, naam toepasser) meststoffen op perceelsniveau. B.5 Keuring kunstmeststrooier Controleer of keuringsrapport aan de voorgeschreven criteria Keuring van de kunstmeststrooier mag niet ouder zijn dan 4 jaar en wordt uitgevoerd door een vakbekwame deskundige conform de richtlijnen van de EN voldoet. De verplichte keuring geldt niet voor kunstmeststrooiers met een werkbreedte kleiner dan meter. In andere landen van Europa (m.u.v. Nederland) geldt: Voor de kunstmeststrooier en overige bemestingsapparatuur wordt een vierjaarlijkse kalibratie uitgevoerd door een vakbekwame* deskundige, waarbij de afwijking van de bemestingsgift maximaal ± 5% mag bedragen. * Vakbekwaam houdt in dat de deskundige met een relevant diploma en/of getuigschrift kan aantonen, dat hij/zij over de benodigde kennis beschikt om een dergelijke keuring en/of kalibratie uit te voeren. B.6 Onderhoudswerkzaamheden Registreer onderhoudswerkzaamheden aan bemestingsapparatuur, inclusief de werkzaamheden ten behoeve van kalibraties. B.7 Cadmiumgehalte fosfaatmeststoffen Het cadmiumgehalte in de toegepaste fosfaatmeststoffen mag maximaal 0 mg/kg fosfaat bedragen, geldt ook voor mixen. Het cadmiumgehalte van de gebruikte fosfaatmeststoffen moet worden aangetoond met een certificaat of schriftelijke verklaring (ondertekend en gedateerd) van de leverancier. B.8 Aanwending dierlijke mest De wettelijke voorschriften voor aanwending van meststoffen dienen te worden nageleefd. Voor de toepassing van drijfmest gelden de volgende aanvullende voorwaarden: Toepassing van onbewerkte drijfmest is tot uiterlijk augustus toegestaan. Vanaf augustus tot 3 september is alleen toepassing van producten van bewerkte drijfmest toegestaan, met N-werkingscoëfficiënt van minimaal 80%, op percelen waar uiterlijk 30 september een groenbemester wordt geteeld of datzelfde najaar bollen worden geplant. B.9 Gehaltes zware metalen in compost Compost voldoet aan de hieronder genoemde wettelijke eisen (opgenomen in de Meststoffenwet) voor wat betreft de gehalten aan zware metalen. Dit moet worden aangetoond aan de hand van een certificaat of analyserapport opgesteld door een hiervoor ISO 705 geaccrediteerd laboratorium. Een door producent en leverancier ondertekend vervoersbewijs waarin wordt verwezen naar het analyserapport geldt ook als zodanig. Cadmium: < mg/kg ds Chroom: < 50 mg/kg ds Koper: < 90 mg/kg ds Kwik: < 0,3 mg/kg ds Nikkel: < 0 mg/kg ds Lood: < 00 mg/kg ds Zink: < 90 mg/kg ds Arseen: < 5 mg/kg ds Controleer of onderhoudsregistraties voldoen. Controleer of het cadmiumgehalte voldoet. Controleer bemestingsregistraties op het toepassen van onbewerkte mest. Controleer aan de hand van analyserapport of vervoersbewijs of samenstelling compost voldoet. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 6 van 4

7 Nr. Criterium Beoordelingsrichtlijn en interpretatie B.0 Het gebruik van aangevoerd slib is niet toegestaan. Controleer of aangevoerd slib is toegepast in bemestingsregistratie. BAV. BAV. BAV.3 BAV.4 BAV.5 BAV.6 Voor de teelt van brouwgerst voldoen aan de gebruiksnormen voor stikstof op de aanwezige brouwgerstpercelen. Voor de teelt van brouwgerst voldoen aan de gebruiksnormen voor fosfaat op de aanwezige brouwgerstpercelen. N-mineraal bemonstering Per gewas en per voorvrucht wordt minimaal één N-mineraal monster genomen. Analyse vindt plaats door een ISO 705 geaccrediteerd laboratorium. Het analyseresultaat is aantoonbaar. De N-mineraal bemonstering kan achterwege blijven bij gebruik van de volgende instrumenten ter sturing van de stikstofbemesting: stikstofvenster, bladsteeltjesonderzoek bladsapmetingen, stikstofbijmestsystemen, crop-scan of nitracheck. Voor de teelt van gewassen op water in de open lucht is een analyse van het stikstofgehalte in het water vereist voorafgaand aan elke stikstofgift. Voor de teelt van brouwgerst is geen N-mineraal monster nodig (in verband met het zelfregulerende karakter van de teelt: een teveel aan N-bemesting geeft geen brouwgerstwaardige kwaliteit). Groenbemester of volggewas na uitrijden dierlijke mest in juli Indien in juli onbewerkte dierlijke mest wordt uitgereden, is inzaaien van een groenbemester of het planten van bloembollen in het lopende jaar verplicht. Stikstofvanggewas De inzaai van een stikstofvanggewas na de teelt van maïs op zand- en lössgrond is verplicht. Dit gewas mag niet worden bemest en mag niet voor februari van het daaropvolgende jaar worden vernietigd. Groenbemester De teelt van een groenbemester, anders dan na maïs, levert extra stikstofgebruiksruimte op die in andere teelten kan worden benut (zie bijlage voor de extra ruimte per groenbemester een grondsoort) indien de groenbemester voor september is gezaaid, voor klei- en veengronden geldt aanvullend dat de groenbemester minimaal 0 weken op het veld moet staan; voor zandgrond geldt dat de groenbemester pas na december mag worden onder gewerkt. Controleer of de stikstofgebruiksnorm voldoet aan de gestelde norm en bepaald is volgens de vereiste berekeningen. Controleer of de fosfaatgebruiksnorm voldoet aan de gestelde norm en bepaald is volgens de vereiste berekeningen. Controleer administratief of aan de gestelde criteria wordt voldaan. Controleer administratief de datum van het uitrijden van dierlijke mest. Controleer visueel de inzaai van een groenbemester / ander gewas. Controleer of zaaizaad voor een dergelijk gewas is aangeschaft door aantonen van factuur van leverancier of loonwerk. Controleer of aan de voorwaarden wordt voldaan voor de extra stikstofgebruiksruimte. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 7 van 4

8 Gewasbescherming G. Gewasbeschermingsmiddelen Alleen middelen die voorkomen op de lijsten van toegestane gewasbeschermingsmiddelen voor Milieukeur (zie bijlage 4b) mogen worden toegepast in de betreffende gewassen. Daarnaast zijn ook stoffen toegestaan die voorkomen op de RUB-lijst (Regeling Uitzondering Bestrijdingsmiddelen) (bijlage 4a). Voor de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen gelden minimaal de wettelijke richtlijnen. Het toestaan van gewasbeschermingsmiddelen in Milieukeur is gebaseerd op werkzame stof, waarbij één middelnaam/productnaam als voorbeeld in de lijst wordt weergegeven. Andere gewasbeschermingsmiddelen zijn toegestaan mits ze dezelfde werkzame stof(fen) bevatten én de maximale hoeveelheid werkzame stof per toepassing zoals vermeld in de lijst niet wordt overschreden. Voor onkruidbestrijding tussen twee teelten in zijn alle middelen met een wettelijke toelating toegestaan. Bij de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen is het gebruik van een erkend minimaal 75% driftreducerende spuittechniek verplicht (voor een overzicht van doppen en overige technieken die daaraan voldoen zie De basis Milieukeur eis voor driftreductie (75% voor akkerbouw en vollegrondsgroenten) geldt voor het hele perceel en voor alle percelen. Aanvullende driftbeperkende maatregelen zoals aangegeven in bijlage 4 gelden alleen voor percelen grenzend aan oppervlaktewater, voor het hele perceel. Daarnaast zijn de wettelijke gebruiksvoorschriften (maximale doseringen, de toepassingsperiode en eventuele aanvullende gebruiksvoorschriften) van kracht. Voor zaaizaadontsmetting, zaadcoating of stekmiddelen zijn alle wettelijk toegelaten middelen toegestaan. Gewasbeschermingsmiddelen waarvan de wettelijke toelating en de eventuele opgebruikregeling meer dan een half jaar is verlopen, mogen niet op het bedrijf aanwezig zijn. Veiligheidstermijnen voor gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor aanvang van de oogst moeten worden gehanteerd. Controleer of toepassing gewasbeschermingsmiddelen volgens norm verloopt. Het juiste gebruik van gewasbeschermingsmiddelen wordt beoordeeld aan de hand van een administratieve beoordeling van de gewasbeschermingsmiddelenregistratie, een fysieke beoordeling van de aanwezige middelen in de middelenkast en het nemen van residumonsters op het bedrijf. Uit de gewasbeschermingsmiddelenregistratie moet blijken dat de aanvullende gebruiksvoorschriften (zoals genoemd in de lijsten met toegestane middelen) zijn nageleefd. Balansberekening Bij de beginaudit vindt een inventarisatie van de bestrijdingsmiddelenkast plaats. Bij teeltaudit tijdens het teeltseizoen wordt de verbruiksregistratie doorgenomen. Beoordeeld wordt of aan de eisen wordt voldaan. Bij eindaudit wordt het verbruik berekend door het verschil te bepalen tussen de beginvoorraad (opgenomen bij de beginaudit) en de aankopen tijdens de teelt (m.b.v. facturen) en de na de teelt daadwerkelijk aanwezige voorraad van de bestrijdingsmiddelen in de bestrijdingsmiddelenkast. Het berekende verbruik wordt vergeleken met de registratie van de toepassing van de bestrijdingsmiddelen. Toelichting: Pleksgewijze toepassing wordt gedefinieerd als een toepassing op maximaal 0% van een hectare product. Dat betekent dat op een hectare 0% van de toegestane dosering mag worden toegepast in het geval een middel voor alle producten mag worden gebruikt. In het geval op een perceel meerdere producten staan waarvoor verschillende toelatingen gelden, betekent dit dat de 0% wordt berekend over de oppervlakte binnen het perceel waarop de producten worden geteeld waarvoor de toelating geldt. Pleksgewijze toepassing wordt berekend over het totale perceel, inclusief eventuele grasbanen en/of zwarte stroken. G. Residu onderzoek Middels een jaarlijks residuonderzoek op het gewas (bladmonster) dient te worden aangetoond dat er geen gewasbeschermingsmiddelen zijn toegediend die niet wettelijk zijn toegelaten en/of niet zijn toegestaan binnen dit Milieukeurschema. Het residu onderzoek dient te voldoen aan de criteria zoals gesteld in het Protocol residu onderzoek Milieukeur Open Teelt (zie Bijlage 3). Controleer of aan de gestelde Controleer of aan de criteria van het Protocol residu onderzoek Milieukeur Open Teelt wordt voldaan (Bijlage 3). Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 8 van 4

9 G.3 Aandachtstoffen en toegestane middelen Een aantal gewasbeschermingsmiddelen is aangemerkt als aandachtstof vanwege schadelijkheid voor het milieu (waterkwaliteit, bijen) of voor de humane gezondheid. Zie bijlage 4h. Daarnaast zijn alle stoffen waarbij een toepassing leidt tot meer dan 00 milieubelastingspunten voor waterleven, bodemleven of grondwater aangemerkt als milieubelastend. Milieubelastende middelen en aandachtstoffen zijn alleen toegestaan binnen een Milieukeurteelt als ze voor de betreffende teelt worden beoordeeld als noodzakelijk in een geïntegreerde gewasbeschermingsaanpak gericht op behoud van opbrengst en kwaliteit (zie bijlage 4b: toegestane gewasbeschermingsmiddelen). Voor elke toepassing van een milieubelastend middel en voor elke toepassing van aandachtstoffen worden per ha maluspunten toegekend. Zie hiervoor de bijlagen met toegestane gewasbeschermingsmiddelen. De maluspunten voor toepassing van milieubelastende middelen / aandachtstoffen voor het waterleven komen te vervallen indien de rand van het perceel minimaal 4 m is verwijderd van de insteek van de sloot. Het aantal maluspunten wordt berekend aan de hand van de toegepaste dosering ten opzichte van de etiket dosering en afgerond op eentiende. Bij gebruik van bijvoorbeeld een halve dosering, mag het aantal maluspunten worden gehalveerd. Controleer het aantal maluspunten. Let op: Een maluspunt voor de toepassing van milieubelastende middelen wordt niet toegekend als de toepassing aantoonbaar en controleerbaar onder de 00 milieubelastingspunten blijft voor het bodemleven, het grond- en het oppervlaktewater door middel van: Een aangepaste dosering (zie boven). Gebruik van driftbeperkende maatregelen die verder gaan dan de basiseis van 75% driftreductie en maatregelen die in de lijst van toegestane middelen zijn genoemd (bijvoorbeeld gebruik van 90% driftbeperkende doppen). Pleksgewijze toepassing; maluspunten vervallen bij pleksgewijze toepassing, mits de milieubelasting onder de 00 milieubelastingspunten komt. Er wordt hierbij uitgegaan van een 0% toepassing van de etiketdosering. De indeling van de driftbeperkende doppen en technieken is terug te vinden op de site van Helpdesk water met zoekterm doppen ( Top 0 probleemstoffen van bestrijdingsmiddelenatlas (MAC EQS) en probleemstoffen VEWIN/ RIWA 04 en SZW lijst (juli 04) en WHO lijst (009) Op basis van de Milieumeetlat ( Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 9 van 4

10 G.4 Actieve stofnorm Per gewas geldt een maximum voor de hoeveelheid werkzame stof per hectare per jaar: de actieve stofnorm (zie tabel ). Voor meermalige teelten geldt de actieve stofnorm per teelt. De volgende toepassingen worden meegerekend: Zaaizaad-) of pootgoedontsmetting (indien toegepast op eigen bedrijf). Alle toepassingen van zaaien of planten t/m oogst product Na-oogst behandeling van het product De volgende middelen vallen buiten de kg-norm: Bacterie- / schimmelpreparaten en natuurlijke vijanden bewaarmiddelen (alleen in de schuur) kiemremmingsmiddelen minerale olie uitvloeiers ijzer(iii)fosfaat kaliumwaterstofcarbonaat zwavel G.5 Toegestane perceelsvariatie actieve stof De toegestane hoeveelheid werkzame stof per perceel mag met maximaal 5% worden overschreden onder de voorwaarde dat deze hoeveelheid op andere percelen met Milieukeurproduct wordt gespaard. De gespaarde hoeveelheid mag maximaal jaar worden bewaard, waarna deze vervalt. De gebruikte hoeveelheid glyfosaat op bedrijfsniveau valt buiten het spaarsysteem. G.6 Gewasbeschermingsplan Er is een gewasbeschermingsplan voor de aangemelde gewassen aanwezig, opgesteld door een vakbekwame* adviseur of een vakbekwame* teler waarmee wordt aangetoond dat aan de gestelde eisen kan worden voldaan (zie bijlage ). Dit plan wordt minimaal één maal per jaar voorafgaand aan de teelt geactualiseerd en 5 jaar bewaard. * Vakbekwaam houdt in dat de teler of adviseur met een relevant diploma en/of getuigschrift kan aantonen, dat hij/zij in staat is om een gewasbeschermingsmiddelenplan op te stellen, en kennis heeft van de ziekten en plagen die in een gewas kunnen optreden. G.7 Registratie gewasbescherming Actuele registratie van inkoop, voorraad, en verbruik van gewasbeschermingsmiddelen (inclusief biologische middelen) voor het gehele bedrijf van oogst tot oogst. Registratie verbruik (dosering, datum, volledige middelnaam en/of Ctgb code), toepasser, reden toepassing en toepassingsmethode op perceelniveau. Registraties dagelijks in logboek bijwerken. Vermeld reden voor afwijking van het gewasbeschermingsplan in logboek. G.8 Bewijs Vakbekwaamheid Toepassers van gewasbeschermingsmiddelen zijn in bezit van een geldig Bewijs van Vakbekwaamheid (voorheen spuitlicentie). Controleer de gebruikte hoeveelheid werkzame stof na de teelt aan de hand van de registraties en/of facturen van loonwerkers. Controleer de overschreden hoeveelheid werkzame stof en de gespaarde hoeveelheid. Controleer of het gewasbeschermingsplan voldoet aan de gestelde normen. Controleer of registraties aanwezig zijn en conform eisen zijn ingevuld. Controleer of toepassers in het bezit zijn van een geldig Bewijs van Vakbekwaamheid. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 0 van 4

11 G.9 Keuring spuitapparatuur De keuring van de spuitapparatuur mag maximaal twee jaar oud zijn. De tweejaarlijkse spuitkeuring kan worden omgezet in de wettelijke driejaarlijkse spuitkeuring indien jaarlijks zelfcalibratie plaatsvindt waarbij de werking van de doppen wordt getoetst en een onderhoudsrapport aanwezig is met de uitgevoerde acties bij afwijkingen van de dopafgifte groter dan 0%. De spuitapparatuur moet zijn goedgekeurd door een erkend bedrijf (NL; erkend door Stichting Kwaliteitseisen Landbouwtechniek (SKL). Van spuitapparatuur waarvoor geen SKL erkende keuring beschikbaar is, dient jaarlijks de werking van de doppen te worden getoetst middels zelfcalibratie waarbij een onderhoudsrapport aanwezig is met de uitgevoerde acties bij afwijkingen van de dopafgifte groter dan 0%. De verplichte keuring geldt ook voor motorvatspuiten (= inrichting voorzien van mechanisch aangedreven vloeistofpomp met drukregeling en een tank van minimaal 00 liter die in gebruik is voor de toediening van gewasbeschermingsmiddelen). In andere landen van Europa (m.u.v. Nederland) geldt: Voor de keuring van spuitapparatuur is deelname aan een onafhankelijk keuringsnetwerk verplicht. Indien dit niet aanwezig is moet de kalibratie worden uitgevoerd door een vakbekwame* deskundige, conform de eis van de norm ISO 568. In deze norm is een afwijking van de dopafgifte van maximaal 0% van de nominale afgifte toegestaan. * Vakbekwaam houdt in dat de deskundige met een relevant diploma en/of getuigschrift kan aantonen, dat hij/zij over de benodigde kennis beschikt om een dergelijke keuring en/of kalibratie uit te voeren. G.0 Onderhoudswerkzaamheden Registreer onderhoudswerkzaamheden aan spuitapparatuur, inclusief werkzaamheden ten behoeve van kalibraties. G. Werkzaamheden loonbedrijf Bij gebruikmaken van een loonwerkbedrijf geldt: Loonwerker is in het bezit van een VKL certificaat. Certificaathouder/deelnemer registreert dagelijks opdrachten (incl. perceel, dosering, datum, naam (Ctgb-code) en reden per perceel op gewasniveau Loonwerker registreert dagelijks de toepassingen: dosering, datum, naam en Ctgb-code, naam toediener, apparatuur op gewasniveau. Beide registraties worden binnen 7 uur na toepassing centraal verwerkt. Afwijkingen van het gewasbeschermingsplan worden met redenen geregistreerd. Om insleep van voornamelijk grondgebonden ziekten te voorkomen moet de loonwerker met schoongemaakte oogstmachines werken. G. Chemische grondontsmetting Chemische grondontsmetting mag niet zijn toegepast op de aangemelde percelen gedurende de laatste vier jaar. Een uitzondering hierop is mogelijk voor recent aangekocht of gehuurd land voor zover de certificaathouder daar contractueel geen mogelijkheid heeft gehad om chemische ontsmetting door de vorige eigenaar te voorkomen. Controleer het keuringsrapport op datum en resultaat en/of controleer de sticker op de spuitapparatuur op geldigheid. Controleer de onderhoudsrapporten van de zelfcalibratie als onderbouwing van de driejaarlijkse spuitkeuring. In andere landen van Europa (m.u.v. Nederland) geldt: Controleer of de spuitmachine gekalibreerd is door een vakbekwame deskundige (niet de teler/eigenaar zelf), waarbij de afwijking van de afgifte bij een dop bij een bepaalde druk en de bemestingsgift binnen de maximaal toegestane afwijking valt. Controleer of onderhoudsregistraties voldoen. Controleer of loonwerk voldoet aan eisen. Controleer registraties of grondontsmetting heeft plaatsgevonden. CI heeft het recht bij VWA (voorheen PD) na te gaan of laatste vier jaar vergunning voor chemische grondontsmetting is verleend. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina van 4

12 G.3 Onkruidbestrijding randen het schonen van sloten, slootoevers en taluds grenzend aan aangemelde percelen en ook de randen van aangemelde percelen gebeurt door maaien. probleemonkruiden** in de teeltvrije zone mogen pleksgewijs met rugspuit, spuitlans of onkruidstick met glyfosaat of MCPA worden bestreden, mits wordt voldaan aan alle wettelijke voorschriften. **Akkerdistel, akkerkers (gele kers), akkermelkdistel, akkerpaardenstaart, grote brandnetel, heermoes, haagwinde, groot en klein hoefblad, kleefkruid, knolcyperus, kruipende boterbloem, kweek, moerasandoorn, ridderzuring, riet, varkensgras en veenwortel. G.4 Verpakkingen gewasbeschermingsmiddelen Verpakkingen van gewasbeschermingsmiddelen behandelen conform de regeling gewasbeschermingsmiddelen en biociden, 5, artikel 8.3. Lege verpakkingen afvoeren conform de richtlijnen van de Stichting Opruiming Restanten Landbouwbestrijdingsmiddelen (STORL). G.5 Doorspoelen spuittank De spuittank moet eerst worden doorgespoeld, wanneer bij wisseling naar een ander gewas het risico aanwezig is dat residu van niet toegestane middelen op dat gewas terechtkomen (achtergebleven in spuittank na bespuiting vorige gewas). G.6 Voldoen aan activiteitenbesluit Bij de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen (bijv. aanmaken, transporteren en toediening) en het gebruik van spuitapparatuur (bijv. vullen, reinigen (buiten- en binnenkant) en stallen) moet worden voldaan aan de bijbehorende eisen uit het Activiteitenbesluit. G.7 Erfemissiescan Het bedrijf heeft de Erfemissiescan (via ingevuld en naar aanleiding hiervan een lijst met actiepunten ter voorkoming van erfemissie opgesteld. De scan dient eens per drie jaar opnieuw uitgevoerd te worden. Per jaar wordt ten minste actiepunt om erfemissie te voorkomen uitgevoerd. De actiepuntenlijst is alleen relevant zo lang uit de Erfemissiescan blijkt dat er actiepunten ter voorkoming van erfemissie kunnen worden uitgevoerd. Controleer of het schonen van genoemde terreintypen door maaien is gebeurd en of de genoemde probleemonkruiden volgens eis zijn behandeld. Controleer of verpakkingen worden behandeld en afgevoerd volgens de genoemde richtlijnen. Het reinigen van de spuittank wordt beoordeeld aan de hand van de residucontroles (zie G.). Controleer of bij toepassing van gewasbeschermingsmiddelen en het gebruik van spuitapparatuur wordt voldaan aan Activiteitenbesluit Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina van 4

13 GAV. GAV. GAV.3 GAV.4 Bijlages toegestane gewasbeschermingsmiddelen Voor de teelt van akkerbouwgewassen en vollegrondsgroenten in Nederland en overige landen in Noord Europa geldt bijlage 4b. Voor de teelt van akkerbouwgewassen en vollegrondsgroenten in de EU zone Noord in landen die niet genoemd zijn in bijlage 4b, gelden de lijsten voor Nederland. Voor de teelt van akkerbouw en vollegrondsgroenten in de EU zone Zuid geldt het schema Plant products in Southern Europe. Actieve stofnorm De maximaal toegestane hoeveelheid actieve stof per product, staat weergegeven in tabel aan het eind van dit hoofdstuk. Gebruiksnorm glyfosaat op bedrijfsniveau Gyfosaat telt niet mee met de actieve stofnorm van het gewas, maar hiervoor geldt een norm op bedrijfsniveau. Voor het hele bedrijfsareaal mag op jaarbasis maximaal 0,75 kg glyfosaat per hectare worden toegepast zonder toekenning van maluspunten (inclusief selectieve toepassingen zoals het spuiten van randen en paden). Voor deze registratie op jaarbasis is eis G.4 NIET van toepassing. Bij een gebruik van > 0,75 en <,0 kg werkzame stof glyfosaat/ha geldt maluspunt/ha gewas met Milieukeur. Bij een gebruik vanaf,0 kg werkzame stof glyfosaat/ha gelden maluspunten/ha gewas met Milieukeur. Voor heuvelachtig terrein zie GAV.5. Bijvoorbeeld: Een bedrijf dat deelneemt met 0 ha aardappelen op een totaal bedrijfsareaal van 60 hectare mag per jaar 0,75 kg/ha x 60 ha = 45 kg werkzame stof gebruiken aan glyfosaat zonder maluspunten. Indien meer dan 45 kg wordt verbruikt maar minder dan 60 kg, wordt voor elke aangemelde hectare aardappelen maluspunt berekend. Gebruiksnorm glyfosaat in heuvelachtig gebied In een gebied met een gemiddelde helling > % en < 8%, is een extra hoeveelheid van,0 kg werkzame stof glyfosaat per ha toegestaan voor onkruidbestrijding mits gebruik wordt gemaakt van niet kerende grondbewerkingstechniek om erosie te bestrijden. Dit geldt altijd voor de volgende plaatsen in Nederland: Eijsden, Maastricht, Meerssen, Stein, Geleen, Beek, Schinnen, Nuth, Voerendaal, Simpelveld, Vaals, Gulpen-Wittem, Margraten, Valkenburg aan de Geul, Sittard, Onderbanken, Brunssum, Landgraaf, Heerlen en Kerkrade. Controleer administratieve de hoeveelheid toegepaste glyfosaat op bedrijfsniveau. Bij de beoordeling van de gebruikte hoeveelheid glyfosaat wordt uitgegaan van de e van de maand waarin de administratieve beoordeling plaatsvindt en daarbij zullen de daarvoor liggende maanden genomen worden voor de berekening. Dit verschilt tov de afbakening zoals gegeven in G.4 Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 3 van 4

14 Water W. Waterplan In het geval het bedrijf gebruik maakt van beregening of irrigatie moet een waterplan worden opgesteld door vakbekwame* adviseur of vakbekwame* teler. Met dit waterplan wordt aangetoond dat voor de aangemelde gewassen aan de gestelde eisen kan worden voldaan. In het waterplan moet worden vermeld: Een inschatting van de hoeveelheid water die komend seizoen wordt gebruikt (gebaseerd op ervaring in vorig seizoen). De waterbron die wordt gebruikt. De beregenings- of irrigatietechniek die wordt toegepast. Er wordt minimaal maatregel uit criterium W.3 toegepast. Het waterplan wordt minimaal één maal per jaar voorafgaand aan de teelt geactualiseerd en 5 jaar bewaard* Vakbekwaam houdt in dat de teler of adviseur met een relevant diploma en/of getuigschrift kan aantonen, dat hij/zij in staat is om bijvoorbeeld een berekening voor de hoeveelheid water te kunnen uitvoeren, en kennis te hebben van de hoeveelheid water die een gewas nodig heeft. W. Registratie beregening en beregeningsplanner Gedurende het teeltseizoen wordt: De gebruikte hoeveelheid water geregistreerd, uitgesplitst naar waterbron. Gebruik gemaakt is van een beregeningsplanner of beregeningswijzer bij toepassing van additoneel water; Een beregeningsadvies door een ervaren adviseur geldt ook als zodanig. W.3 Keuzemaatregelen beregening Bij gebruik van aanvullend water is minimaal van de onderstaande maatregelen verplicht: Sproeiboom in plaats van beregeningskanon. Gebruik druppelaars. Afstellen beregeningsinstallatie (afgifte dopjes, verdeling m.b.v. maatbekers). Toepassing fertigatie. Vaste beregening (niet mobiel). Actuele vochtmetingen met behulp van tensiometer of watermarks. Inunderen (drains vol laten lopen vanuit de sloten). Controleer of het waterplan voldoet aan de gestelde normen. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 4 van 4

15 Teeltvrije zone T. Een kleinere teeltvrije zone kan alleen worden aangehouden na schriftelijke goedkeuring van het waterschap of bij een officiële regeling met het waterschap/hoogheemraadschap (zoals de Overgangsregeling Boomteelt en Vaste plantenteelt mbt activiteitenbesluit die Hoogheemraadschap Rijnland met de boomtelers in Boskoop is overeengekomen). TAV. Voor alle gewassen wordt een teeltvrije zone aangehouden naast watergangen en waterdragende sloten, m.u.v. greppels en droge sloten die gedurende de teelt op dit perceel geen water bevatten (d.w.z. niet meer dan à dagen in de periode tussen maart en 3 oktober). De teeltvrije zone wordt niet bemest en bespoten. Deze teeltvrije zone bedraagt: Voor aardappelen, asperges, wortel, prei, schorseneren, sla/ijssla, uien: 50cm. Voor gerst, graszaad, haver, rogge, tarwe: 5 cm. Voor andijvie, kroten en knolselderij: 50 cm. Voor overige akkerbouwgewassen: 50 cm. Voor alle overige groentegewassen: 75 cm. Reiniging Glasopstanden GL. Alleen fluormiddelen voor glasreiniging op basis van ammoniumbifluoride zijn toegestaan. Middelen op basis van waterstoffluoride (dampwerking) zijn niet toegestaan. Aan de buitenzijde van de kas moet het water van de bovenzijde worden opgevangen en hergebruikt. Aan de binnenzijde is reiniging met hogedrukspuit en water ook een optie. Aanvullend zijn middelen op basis van zuren, waterstofperoxide en het gebruik van milde zepen (inclusief Savona) beschikbaar en toegestaan. Afval A. Afvalverwerking en -scheiding Organisch en anorganisch afval scheiden, apart verwerken of afvoeren. Groenafval - zoals takken, bladeren en maaisel mag op perceel blijven. Anorganische afvalstromen gescheiden afvoeren in de volgende fracties voor zover daar in de regio inzamelsystemen voor beschikbaar zijn: tuinbouwfolies, plastic potten, bindmaterialen, schermdoeken, glas, asbest, papier en chemisch afval. Afspraken met afvalverwerkende bedrijven in contracten afsluiten. A. Afvalwater Lozingen op het oppervlaktewater van afvalwater met ontsmettings- of gewasbeschermingsmiddelen zijn niet toegestaan. Afvalwater van het reinigen van producten moet op het bedrijf zelf worden verwerkt. A.3 Registratie Registreer soort, hoeveelheid en bestemming van afval afkomstig van het bedrijf (kunststof, substraat, gewas, gevaarlijk afval, overig). Controleer of verklaring van of officiële regeling met waterschap aanwezig en geldig is. Controleer de breedte van de teeltvrije zone bij de beginaudit of de teeltaudit visueel. De afstand wordt gerekend vanaf het midden van de plant tot de insteek van de watergang. Administratieve beoordeling van de registraties. Visueel beoordelen of opvang en hergebruik van water plaats vindt bij de reiniging van het glas. Controleer of afval volgens de eisen wordt afgevoerd en controleer de nota s van de afvalverwerkende bedrijven. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 5 van 4

16 Verpakkingen V. Kunststof consumentenverpakking* van het Milieukeur gecertificeerde product moet zodanig worden ontworpen dat de effectieve recycling wordt vergemakkelijkt door het vermijden van het gebruik van potentieel verontreinigende stoffen en onverenigbare stoffen waarvan bekend is dat deze scheiden of recycleren belemmeren of de kwaliteit van het recyclaat verminderen. Het etiket of de wikkel, de sluiting en, waar van toepassing, barrièrecoatings mogen geen van de in tabel A (zie hieronder) genoemde materialen en onderdelen bevatten. *Definitie consumentenverpakking: De consumentenverpakking vormt samen met het product een verkoopeenheid voor de eindgebruiker of consument (bijv. PET fles frisdrank of zakje om vleeswaren). Het product kan vaak niet zonder deze verpakking worden verkocht. Controleer aankoop verpakkingsmateriaal via de aankoopbonnen Controleer administratief de samenstelling (welke materialen en componenten) van de verpakkingselementen (verpakking, inclusief de container, het etiket of de wikkel, kleefstoffen, sluiting en barrièrecoating) aan de hand van informatie van de leverancier (via aankoopbonnen of anderszins) Controleer fysiek bij producten of de verpakking voldoet aan het criterium. Dit mag aan de hand van een monster van de primaire verpakking. tabel A bij V. VERPAKKINGSELEMENT UITGESLOTEN MATERIALEN EN COMPONENTEN ) ETIKET OF WIKKEL SLUITING BARRIÈRECOATINGS PS-etiket of -wikkel in combinatie met een PET-, PP- of HDPE-foodtain PVC-etiket of -wikkel in combinatie met een PET-, PP- of HDPE-foodtainer PETG-etiket of -wikkel in combinatie met een PET-foodtainer Wikkels gemaakt van ander polymeer dan de foodtainer Etiketten of wikkels die zijn gemetalliseerd Etiketten of wikkels versmolten in de verpakking ( in mould labeling ) en gemaakt van een andere polymeer dan de verpakking PS-sluiting in combinatie met een PET-, PP- of HDPE-foodtainer PVC-sluiting in combinatie met een PET-, PP- of HDPE-foodtainer PETG-sluitingen en/of sluitingsmateriaal met een dichtheid van meer dan g/cm3 in combinatie met een PET-foodtainer Sluitingen van metaal (m.u.v. bier), glas, EVA Sluitingen gemaakt van siliconen. Uitgezonderd zijn siliconen sluitingen met een dichtheid < g/cm3 in combinatie met een PET- foodtainer en siliconen sluitingen met een dichtheid > g/cm3 in combinatie met een PP- of HDPE-foodtainer Metaalfolie of afdichtingen die bevestigd blijven aan de foodtainer of de sluiting ervan nadat het product is geopend Polyamide, EVOH, functionele polyolefinen, gemetalliseerde en verduisterende barrières. Verpakkingen van vleesproducten mogen maximaal 5% EVOH als barrièrecoating bevatten. EVA ETHYLEENVINYLACETAAT, EVOH ETHYLEENVINYLALCOHOL, HDPE POLYETHYLEEN MET HOGE DICHTHEID, PET POLYETHYLEENTEREFTALAAT, PETG GLYCOL-GEMODIFICEERD POLYETHYLEENTEREFTALAAT, PP POLYPROPYLEEN, PS POLYSTYREEN, PVC POLYVINYLCHLORIDE. Werkomstandigheden WE Overleg duurzaam en veilig werken. Aandachtspunten voor duurzaam en veilig werken worden minimaal één maal per jaar met de betrokken medewerkers besproken in een werk- of teamoverleg. Van dit overleg is een verslag aanwezig (minimaal lijstje afspraken en datum van volgend werkoverleg) dat voor betrokken medewerkers toegankelijk is. Controleer verslag teamoverleg. Bij initiële audit bij bedrijf dat dit nog niet regelmatig doet: datum van eerste overleg moet zijn vastgesteld. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 6 van 4

17 WE. WE.3 WE.4 WE.5 Beschermingsmaterialen De benodigde persoonlijke beschermingsmaterialen (PBM's) zijn beschikbaar en er is toezicht op het juiste gebruik. Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) Aanwezigheid RI&E van maximaal vier jaar oud en bijbehorend verbeterplan. Het verbeterplan wordt jaarlijks bijgewerkt. Training en opleiding Bedrijf zorgt voor opleidingen en trainingen van medewerkers. Overzicht van gevolgde trainingsactiviteiten per medewerker aanwezig (certificaten of getuigschriften). Werkinstructie Ingehuurd personeel krijgt instructies over werkzaamheden in bedrijf. WE Behandeling volgens de CAO en wettelijk minimum loon.6 Personeel, zowel eigen als ingehuurd, wordt volgens de sector CAO behandeld. sector CAO aanwezig en in de ondertekende schriftelijke arbeidsovereenkomsten van iedere medewerker wordt naar de CAO verwezen. Personeel via uitzendbureau wordt volgens de CAO voor de uitzendbranche behandeld. Dit kan in Nederland worden aangetoond door te werken met uitzendbureaus die voldoen aan de eisen van NEN In geval geen CAO aanwezig is aantonen dat het minimumloon wordt uitbetaald, zowel voor eigen als (via een uitzendbureau) ingehuurd personeel. Het minimumloon betreft het wettelijk minimumloon, dan wel het minimumloon dat door werkgevers- en werknemersorganisaties is overeengekomen. WE Registratie medewerkers.7 Actuele registratie medewerkers bedrijf (volledige namen, functieomschrijving, geboortedatum, startdatum, sofinummer, kopie identiteitskaart/paspoort). Omwonenden OM. Teler houdt in zijn werk rekening met omwonenden en geeft openheid over zijn bedrijfsvoering. Teler moet zichtbaar kunnen maken dat en hoe hij met zijn omgeving communiceert m.b.t. de agrarische activiteiten. Aanvullende registraties X. De data van de oogst van de gewassen. Bij doorlopende oogst moet de hoeveelheid geoogst product en herkomst op het bedrijf per datum worden geregistreerd. Controleer aanwezigheid materialen. Controleer het toezicht houden op het juiste gebruik. Dit toezicht kan blijken uit verslagen van werkoverleggen of uit aanwezige registraties of uit interviews op het bedrijf. Aantoonbaar met GlobalGap certificaat. Controleer of RI&E aan eisen voldoet, evenals het verbeterplan. Aantoonbaar met geldig GlobalGap certificaat. Lijst opleidingen of trainingen waaraan medewerkers hebben deelgenomen. Aantoonbaar met geldig GlobalGap certificaat. Controleer de medewerkers op het ontvangen van instructies. Dit kan blijken uit verslagen van werkoverleggen, instructiemateriaal uit aanwezige registraties of uit interviews op het bedrijf. Aantoonbaar met GlobalGap certificaat. Administratieve audit op aanwezigheid van de sector CAO in het bedrijf en de verwijzing naar de CAO in de schriftelijke arbeidsovereenkomsten van iedere medewerker. Voor de vaste medewerkers gaat het om CAO Open Teelt Personeel via uitzendbureau geldt CAO voor uitzendbranche Uitzendbureaus die NEN zijn gecertificeerd staan vermeld op de website Getekende contracten van eigen als ingehuurd personeel inzien (steekproef van twee medewerkers). Conformiteitsverklaring van een accountant inzien. Toetsing inhoud personeelsdossier. Een conformiteitsverklaring van een accountant kan volstaan. Administratieve en visuele inspectie van uitgevoerde communicatie gericht op omwonenden. De volgende communicatievormen komen in aanmerking: organisatie open dagen / bedrijfsbezoeken voor omwonenden, op omwonenden gerichte berichten, informatieborden). Controleer administratief of aan de gestelde criteria wordt voldaan. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 7 van 4

18 Tabel Lijst van te telen Milieukeurgewassen binnen Nederland Akkerbouwgewassen Groentegewassen en kruiden Aardappelen consumptie (incl. combiteelt +zetmeel) Andijvie Asperges Aardappelen pootgoed Babyleaves Bieten (suiker en voeder)* Bladselderij Blauwmaanzaad* Bleekselderij Erwten (inclusief conserven)* Bloemkool/broccoli Gerst (winter en zomer) Boerenkool Graszaden* Courgette Haver* Chinese kool Karwij* Koolraap* Lupine Knolselderij Luzerne* Knolvenkel Maïs* Kroten Wortelen Kruiden divers Schorseneren Peterselie Stamslabonen, tuinboon en conservenerwten Peulen (stam- en rijspeul) Tarwe (winter en zomer) (incl. spelt) Prei Bruine boon en veldboon (droog te oogsten) Rabarber Uien (incl. sjalotten) Raddichio Rosso Vlas* Rettich/daikon* Witlof en cichorei (alleen de wortelteelt) Rucola Winterkoolzaad* Sla/ijssla Overige akkerbouwgewassen, geteeld zonder Sluitkool (wit, rood, savooie, spits) toepassing gewasbeschermingsmiddelen Spinazie Spruitkool Veldsla Diverse soorten zomerbloemen* Overige vollegrondsgroentegewassen, geteeld zonder toepassing gewasbeschermingsmiddelen * Bij belangstelling voor certificering van deze gewassen kunt u een verzoek indienen bij SMK voor het opstellen van een lijst met toegestane gewasbeschermingsmiddelen. Babyleaves dienen voor 66% of meer te bestaan uit slasoorten. De overige soorten mogen uitsluitend bestaan uit andijvie-, kool- of bietensoorten. Deze categorieën omvatten resp. elk akkerbouw- en groentegewas dat zonder toepassing van gewasbeschermingsmiddelen wordt geteeld en niet specifiek op de lijst met te telen milieukeurgewassen staat vermeld. Voorwaarde is dat de teelt daarvan plaatsvindt zonder toepassing van gewasbeschermingsmiddelen (uitgezonderd RUB-lijst (Regeling Uitzondering Bestrijdingsmiddelen), bijlage 4a van certificatieschema). Indien een bedrijf wordt gecertificeerd voor de teelt van overige akkerbouw- en/of groentegewassen dan mag op het certificaat de algemene aanduiding overige akkerbouwgewassen en/of overige groentegewassen worden gebruikt of alle afzonderlijke gewassen die daaronder vallen mogen genoemd worden. Wel dient de productie (in areaal, ha) van elk afzonderlijk gewas dat onder deze categorie valt opgegeven te worden bij de Certificerende Instelling. De gewassen die vallen onder overige akkerbouwgewassen, geteeld zonder toepassing gewasbeschermingsmiddelen en overige groentegewassen, geteeld zonder toepassing gewasbeschermingsmiddelen dienen verder aan alle eisen van het Milieukeurschema te voldoen. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 8 van 4

19 Tabel Toegestane hoeveelheid werkzame stof De maximaal toegestane hoeveelheid werkzame stof die u kunt gebruiken (uitgedrukt in kg per hectare per aangemeld gewas) is als volgt: Andijvie 3 Peen 3,5 Asperge 5 Peulen,5 Babyleaves 3 Pootaardappelen (NAK-certificaat) Bieten (suiker en voeder),5 Prei 9 Blauwmaanzaad 4 Rabarber,5 Bleekselderij 5 Raddichio Rosso 4 Bloemkool/broccoli,5 Rettich/daikon 3 Boerenkool 3 Rogge (winter) Chinese kool Rucola 3 Conservenerwten Sla/ijssla 4,5 Consumptieaardappelen + zetmeel (inclusief combiteelt) Vroege teelt Late teelt (loofvernietiging na 5-8) 5 7,5 Sluitkool 3 Courgette,5 Spelt Gerst (winter en zomer),5 Spinazie 3,5 Graszaden 3 Spruitkool 7 Haver Stamslabonen/bruine bonen Karwij 4 Tarwe (zomer en winter) Knolselderij 5 Tuinbonen/veldbonen,5 Knolvenkel Uien * Koolraap 4 Veldsla 3 Koolzaad (winter) 4 Vlas,5 Kroten,5 Witlof en cichorei 3 (alleen de wortelteelt) Kruiden, aromatische 3 Zomerbloemen, groep / / 3 6 / 9 / (zie bijlage 5) Lupine Luzerne 3,5 Maïs *Uien kg ( + max 3 kg in jaren met aantoonbaar verhoogde valse meeldauw druk) Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 9 van 4

20 3. Keuzemaatlatten Op de vier keuzemaatlatten moet minimaal het onderstaande aantal punten worden behaald. Het niet voldoen geldt als een major tekortkoming. 3.: Keuzemaatlat algemeen: Er moeten minimaal evenveel bonuspunten worden behaald met keuzemaatregelen uit de keuzemaatlat algemeen als het aantal toegewezen maluspunten door toepassing van milieubelastende middelen (bonus/malus systeem) berekend als totaal voor het perceel met het hoogste aantal maluspunten. 3.: Keuzemaatlat werkomstandigheden: 4 punten 3.3: Keuzemaatlat natuur en landschapsbeheer: 4 punten 3.4: Keuzemaatlat klimaatlat: 0 punten Bonus / malus systeem Het puntensysteem omvat de volgende onderdelen per gewas Maluspunten: Voor elke toepassing van een milieubelastend middel of aandachtstof worden per ha maluspunten afgetrokken. Zie hiervoor de bijlagen met toegestane middelen (bijlage 4.b) en paragraaf G.3. Het aantal behaalde maluspunten is afhankelijk van de toegepaste gewasbeschermingsmiddelen. Bonuspunten: Voor de toepassing van keuzemaatregelen uit de keuzemaatlat Algemeen (3.) worden bonuspunten toegekend. Met deze bonuspunten kunnen maluspunten worden gecompenseerd Bij elke keuzemaatregel staat het aantal bonuspunten vermeld. Bonuspunten op perceelsniveau gelden voor de afzonderlijke percelen van de aangemelde gewassen. Per perceel: De punten worden op perceelsniveau berekend. Bonuspunten die behaald worden op bedrijfsniveau gelden voor alle afzonderlijke percelen op het bedrijf. Milieukeur Plantaardige Producten Open Teelt, akkerbouw en vollegrondsgroenten januari 07 januari 08 Pagina 0 van 4