21 april Praktijkvariatie NVAG. Erik-Jan Vlieger

Transcriptie

1 21 april 2011 Praktijkvariatie NVAG Erik-Jan Vlieger

2 Wat is praktijkvariatie? Definitie: het bestaan van regionale verschillen in indicatiestelling die niet op basis van populatiekenmerken te verklaren zijn Tot nu toe: Ontwikkelde indicatoren meten de kwaliteit van uitgevoerde behandelingen (doing things right) Maar nauwelijks tot geen aandacht voor indicatiestelling Praktijkvariatie gaat juist hierover: Doen we eigenlijk wel de juiste dingen? 2

3 Waar gaat het over? Komt veel voor; grootste kostenpost Overgaan tot operatie/therapeutische interventie terwijl conservatieve behandeling een (tenminste evengoed) alternatief is -> Tonsillen, Hernia, Baarmoederverwijdering zijn de klassiekers Patiënt in follow-up houden terwijl terugverwijzen naar 1e lijn een (tenminste evengoed) alternatief is -> Follow-up zorg bij AMI, CVA Overgaan tot opname terwijl poliklinische (of evt. dag-) behandeling een (tenminste evengoed) alternatief is Komt veel voor; relatief minder grote kostenpost -> Even aankijken bij pijn op de borst Variatie in intensiteit van geleverde zorg -> Bijv. gedurende laatste zes maanden van het leven Deels naar gekeken; komt veel voor Nog niet naar gekeken 3

4 Drie onderzoeken verricht conclusies: Praktijkvariatie komt in ons land veel voor minder dan 10 jaar geleden maar bestaat nog steeds en is voor bepaalde aandoeningen verbazend groot Resultaten zijn vergelijkbaar met uitkomsten in andere landen Praktijkvariatie bestaat ook tussen landen Nederland opereert ook gemiddeld 400% (!) vaker tonsillen dan Canada 4

5 Plexus en praktijkvariatie Juli 2009 Praktijkvariatie in Nederland Onderzoek voor VWS naar mate van praktijkvariatie van 15 aandoeningen Juni 2010 Reduceren van praktijkvariatie: budgettaire effecten van scherpere indicatiestelling Onderzoek voor VWS naar besparingsmogelijkheden van terugdringen van praktijkvariatie op basis van 4 aandoeningen Juli 2010 Praktijkvariatie rond indicatiestelling in Nederlandse ziekenhuizen Presentatie van de indicator praktijkvariatie voor 6 aandoeningen in opdracht van Zichtbare Zorg 5

6 Hoe werkt het? 1. Berekenen ongecorrigeerde praktijkvariatie per regio Aantal galblaas operaties per 1000 inwoners 2. Bepalen significante populatiekenmerken Leeftijdsopbouw, SES 3. Constructie verzorgingsgebied per instelling Je wilt immers spreken over aanbieders, niet over regio s 4. Berekenen gecorrigeerde praktijkvariatie indicator Hoeveel wordt geopereerd gegeven aandoening-specifiek verzorgingsgebied? Met gedetailleerdere data mogelijkheden voor: Corrigeren voor verwijseffecten Beter corrigeren voor meer patiëntkenmerken 6

7 Voorbeelden 1. Ziekten van Adenoïd en Tonsillen (ZAT) 2. Benigne prostaat hyperplasie (BPH) 3. Nekhernia (We hebben gekeken naar > 20 aandoeningen; nog een aantal belangrijke staan op de wensenlijst) 7

8 Amandelen (ZAT) Gewogen gemiddelde: 363 operaties / inwoners / jaar Conversieratio bij ziekenhuizen is fors lager maar geen 50%. Komt wrsch door betere poortwachterfunctie huisartsen! Aantal operaties per inwoners gecorrigeerd voor relevante populatiekenmerken Flevoziekenhuis: CR 626 Acad Zkh Maastricht: 744 Elkerliek: 751 8

9 Voorbeeld praktijkvariatie: ZAT (2) Bron: DIS data , resultaten zijn gecorrigeerd voor leeftijd 9

10 ZAT: Internationaal perspectief 10

11 BPH: Internationaal perspectief 11

12 Voorbeeld praktijkvariatie: BPH Bron: DIS data , resultaten zijn gecorrigeerd voor leeftijd 12

13 BPH Gewogen gemiddelde: 65 operaties / inwoners / jaar Aantal operaties per inwoners gecorrigeerd voor relevante populatiekenmerken 13

14 Variatie is nog veel groter dan in de vorige voorbeelden Voorbeeld praktijkvariatie nekhernia Bron: DIS data 2008, resultaten zijn gecorrigeerd voor relevante populatiekenmerken 14

15 Nekhernia Amphia heeft minder aggressief Wat gebeurt beleid hier? is factor 3 verschil! Nederla Factor 3 verschil! Nekhernia 1 Legenda Nederland per 4-positie postcode 0-1 Waarschijnlijk artefact: gaan naar Belgie Europa landen Aantal operaties per inwoners gecorrigeerd voor relevante populatiekenmerken Erkend topcentrum (patiënten komen van ver), maar aggressief beleid voel je in de regio... 15

16 Volgende stappen Aanvullende analyses van verwijseffecten Betere analyses van patiëntkenmerken Nu gaande, op basis van VECTIZ data Verhaal is rond, af Richtlijnen aanpassen: indicatiestelling meenemen! Rapport voor VWS Juni 2010 besparingspotentieel door reductie Praktijkvariatie is conservatief ingeschat - 1 Miljard Euro 16

17 17

18 Ellende van het Macro Compensatie Instrument Onbeheersbare volumegroei maakt inzet Macro Compensatie Instrument noodzakelijk Je moet niet willen dat t ingezet wordt - NZa Prisoners Dilemma: optimale gedrag individu is niet optimaal voor de groep Logisch gedrag: keihard groeien op alle fronten Tegelijk: groeien is besmet, lastig om te specialiseren -> rem op concentratie Gevolg: toepassing Macro Compensatie Instrument valt te verwachten Hoe kom je daar vanaf? 18

19 Definieer goed en fout volume Goede volumegroei: Groei door demografische kenmerken Groei door uitbreiding eigen marktaandeel =reductie van marktaandeel van een concurrent Foute volumegroei: Groei door veranderde indicatiestelling = toename praktijkvariatie 19

20 Omgang met groei Groei door demografische kenmerken is toegestaan als het niveau van praktijkvariatie onder de 75% percentiel ligt. De omvang van de groei moet overeenkomen met de ontwikkeling van demografische kenmerken Voor alle andere groei geldt het Macro Compensatie Instrument 20

21 Lol van Goed / Fout Volume Vervuiler betaalt / eerlijk Vooraf groei vast te stellen Helder beleid per maatschap en per patiëntengroep Je kunt direct sturen: aan de hand van geopende DBCs T+2 jaar -> T+3 maanden 21