rbs.nl/markets RICI Enhanced SM Certificaten

Transcriptie

1 rbs.nl/markets Certificaten

2 Waarom beleggen in grondstoffen? Grondstoffen zijn een beleggingsklasse op zichzelf. De prijzen van grondstoffen zijn de afgelopen jaren sterk gestegen, met name door de toenemende vraag vanuit de opkomende economieën in Azië. Deze situatie kan door het beperkte aanbod van grondstoffen en de verder stijgende vraag vanuit Azië nog jaren voortduren. De recente prijsstijging van grondstoffen komt vooral door het beperkte aanbod, de dalende voorraden en de toenemende vraag vanuit met name de opkomende economieën in Azië. De vraag naar grondstoffen is structureel verbonden aan de grootte van de bevolking en het bruto nationaal product ( BNP ) van een land. In China bijvoorbeeld is nog steeds sprake van een sterke groei van de bevolking en is een voortdurende sterke industrialisatie gaande. Dit heeft dan ook gevolgen voor de vraag naar industrieel toepasbare grondstoffen als olie en metalen en de prijzen hiervan. Grondstoffen worden ook steeds meer van strategisch belang. Zo heeft China de export van zeldzame aardmetalen zodanig aan banden gelegd dat Westerse bedrijven in de hightechindustrie en Westerse overheden in de komende jaren tekorten van deze metalen verwachten 1. Ook de vraag naar landbouwgrondstoffen is de afgelopen jaren flink gestegen. Hier liggen demografische en economische ontwikkelingen, maar ook het stijgende gebruik van biobrandstoffen, aan ten grondslag. Door te beleggen in grondstoffen kunt u niet alleen van eventuele verdere prijsstijgingen profiteren en mogelijk een mooi rendement behalen, het is ook een manier het risico van uw beleggingsportefeuille te spreiden. Grondstofprijzen bewegen namelijk vaak anders dan, of soms zelfs tegengesteld aan, de koersen van obligaties en aandelen. Als onderdeel van uw portefeuille biedt dat mogelijk een goede basis voor een stabieler rendement op de lange termijn. Daarnaast kan een grondstoffenbelegging een bescherming bieden tegen inflatierisico, aangezien grondstofprijzen van invloed zijn op de inflatie. Een goed voorbeeld hiervan is de stijging van de benzineprijzen aan de pomp als gevolg van de stijging van de olieprijs. Grondstoffenpioniers als Jim Rogers vestigen de aandacht op de kansen die beleggen in grondstoffen biedt. Jim Rogers, medeoprichter van het bekende Quantum Fund, heeft op basis van zijn visie de RICI Enhanced Index SM ontwikkeld. Voor beleggers die van deze ontwikkelingen en de visie van Jim Rogers willen profiteren, heeft The Royal Bank of Scotland plc ( RBS plc ) 15 RICI Enhanced SM Certificaten in het assortiment. Deze Certificaten volgen diverse RICI Enhanced Indices SM, waar verschillende grondstoffen in zijn opgenomen en spelen in op specifieke kenmerken van futures op grondstoffen. 1. China to Tighten Limits on Rare Earth Exports, New York Times, 28 december Wie is Jim Rogers? Jim Rogers (69), ook wel bekend als the Indiana Jones of Investing is één van de bekendste en kleurrijkste goeroes op Wall Street. Rogers studeerde politicologie, filosofie en economie, eerst op Yale en later in het Engelse Oxford. Samen met George Soros richtte Rogers het befaamde Quantum Fund op dat zou uitgroeien tot één van de meest succesvolle fondsen aller tijden. In de eerste tien jaar steeg het fonds met meer dan 4.000%, terwijl de toonaangevende Amerikaanse S&P 500 index in dezelfde periode slechts 50% steeg. Na dit succes verliet hij op 37-jarige leeftijd de hedge fundindustrie. Begin jaren 90 maakt hij op een motorfiets een reis rond de wereld waarover hij de bestseller Investment Biker schreef. In het boek beschrijft Jim Rogers naast zijn reiservaringen zijn unieke visie op beleggen. Eind jaren 90 maakt hij in een speciaal voor hem aangepaste gele Mercedes SLK een tweede wereldreis van bijna kilometer door 116 landen. 2

3 RICI en RICI Enhanced Index SM Al vroeg in zijn carrière onderkende Jim Rogers het economisch groeipotentieel van ontwikkelingslanden, het gebrek aan investeringen in de productiecapaciteit van grondstoffen en het begrensde aanbod van bepaalde grondstoffen. Gebaseerd op deze inzichten lanceerde Jim Rogers in 1998 de Rogers International Commodity Index (RICI ). If you want to be in a bull market, you should invest in commodities. That s where we ll have a bull market for the next 10 to 20 years 2 Sinds 2005 kon de belegger al in de RICI en drie subindices beleggen door middel van een aantal Certificaten (zie figuur 1). De RICI bestaat uit 38 grondstoffen terwijl de drie subindices specifieke grondstoffen volgen op het gebied van energie, landbouw, en metalen. De RICI houdt echter geen rekening met specifieke eigenschappen van grondstoffenfutures. Uit de samenwerking tussen Jim Rogers en RBS zijn dan ook de RICI Enhanced Indices SM voortgekomen. Bij de Enhanced-strategie worden die specifieke eigenschappen van futures gebruikt met het doel het rendement te vergroten ten opzichte van de oorspronkelijke RICI. Lees de paragraaf Beleggen in grondstoffen met futures voor een toelichting op de kenmerken van futures. Lees de leaflet RICI versus RICI Enhanced Index SM voor de belangrijkste verschillen tussen de twee grootste indices van Jim Rogers. Deze leaflet is beschikbaar op 2. Bron: Jim Rogers, 28 oktober 2004, BusinessWeek Online. Als u wilt beleggen in een sterk stijgende markt dan moet u in grondstoffen beleggen. Deze markt zal de komende 10 tot 20 jaar sterk blijven stijgen. Naam RICI Agricultural Certificaat RICI Agri. Quanto Certificaat RICI Certificaat RICI Energy Certificaat RICI Energy Quanto Certificaat RICI Metals Certificaat RICI Metals Quanto Certificaat RICI Quanto Certificaat ISIN NL NL NL NL NL NL NL NL Figuur 1: Overzicht van de RICI Certificaten. Bron: RBS, 15 oktober

4 Wanneer koopt u een Certificaat? Een Certificaat is een product dat beleggers, die waar dan ook in de wereld rendement zoeken én zelf hun horizon willen bepalen, eenvoudig toegang biedt tot markten die in het verleden alleen toegankelijk waren voor professionele beleggers. Dankzij het grote aanbod kunt u inspelen op een diverse selectie van kansrijke beleggingsthema s. Van aandelen tot grondstoffen. Certificaten worden uitgegeven door The Royal Bank of Scotland N.V. en The Royal Bank of Scotland plc ( RBS ), groepsondernemingen van The Royal Bank of Scotland Group plc en zijn genoteerd op Euronext Amsterdam van NYSE Euronext ( Euronext Amsterdam ). Over The Royal Bank of Scotland N.V. en The Royal Bank of Scotland plc RBS is onderdeel van een internationale bank met een groot netwerk en specifieke lokale kennis, ervaring en deskundigheid in een groot aantal landen. RBS biedt een ruime keuze uit financiële producten en diensten voor bedrijven, instituten en particulieren. RBS N.V. heeft een credit rating van A afgeven door Standard & Poor s Ltd. (S&P), van A3 afgegeven door Moody s Investor Services (Moody s) en van A afgegeven door Fitch Inc. (Fitch). RBS plc heeft een credit rating van A afgeven door Standard & Poor s Ltd. (S&P), van A3 afgegeven door Moody s Investor Services (Moody s) en van A afgegeven door Fitch Inc. (Fitch). d.d. 26 juni Credit ratings kunnen een goede indicatie geven van de kredietwaardigheid van een bedrijf, maar beleggers wordt aangeraden hun beleggingsbeslissing niet op credit ratings te baseren. De hier weergegeven credit ratings geven de kredietwaardigheid van RBS N.V. en RBS plc weer, niet die van de Certificaten. Derhalve zijn niet alle risico s verbonden aan een belegging in Certificaten in deze credit ratings weerspiegeld. Credit ratings zijn aan wijziging onderhevig. Indien een credit rating wordt verlaagd kan dit een negatief effect hebben op de koers van Certificaten. 4

5 Schrijf u via in voor het grondstoffen weekoverzicht en ontvang iedere week een update op grondstoffengebied 5

6 Hoe werkt een Certificaat? Onderliggende waarden Certificaten hebben een transparante prijsvorming omdat de waarde van een Certificaat vrijwel één-op-één de prestatie van de betreffende onderliggende RICI Enhanced Index SM volgt. Zie voor meer informatie over de koersontwikkeling Wat is de waarde van een Certificaat? en Koersrisico. Beleggen in een grondstoffenindex geeft u uiteraard meer spreiding van risico dan een investering in één grondstof. Een belangrijk verschil tussen Certificaten met een index als onderliggende waarde en beleggingsfondsen is dat een fondsmanager de samenstelling van de onderliggende waarden van het beleggingsfonds subjectief en actief kan aanpassen. Een index daarentegen kan van samenstelling veranderen op moment van een periodieke herziening. Bij een periodieke herziening kunnen aandelen of grondstoffen worden verwijderd of juist worden opgenomen op basis van de objectieve regels die vóóraf voor die specifieke index zijn vastgesteld. Zie tevens Risico s met betrekking tot de onderliggende waarden. De RICI Enhanced Indices SM worden elk jaar in februari herzien. Indien er wijzigingen worden doorgevoerd in de samenstelling of basiswegingen van een van de grondstoffen in een index, dan gelden deze vanaf april. Naast de jaarlijkse herziening, worden de RICI Enhanced Indices SM twee maal per jaar, in april en oktober, herwogen. Hierbij worden de wegingen van de grondstoffen die deel uitmaken van een RICI Enhanced Index SM teruggezet naar de basiswegingen. Door koersbewegingen gedurende de tussenliggende perioden kunnen de wegingen namelijk toe- of afnemen. De beschikbare Certificaten. Jim Rogers heeft meerdere RICI Enhanced Indices SM ontwikkeld. Er is de breed georiënteerde RICI Enhanced Index SM waarin 36 fysieke grondstoffen zijn opgenomen. Er zijn ook subindices waarmee in fysieke energie-, landbouw- of metalengrondstoffen belegd kan worden. Daarnaast zijn er binnen deze drie categorieën ook weer onderverdelingen. RBS plc heeft 15 Certificaten uitgegeven met een specifieke RICI Enhanced Index SM als onderliggende waarde. In figuur 2 worden alle beschikbare Certificaten weergegeven. In figuren 3 tot en met 13 worden de grondstoffen die deel uitmaken van de verschillende RICI Enhanced Indices SM behorende bij de betreffende Certificaten uit figuur 2 weergegeven. 6

7 Naam ISIN Samenstelling Index Agrarische Grondstoffen Certificaat NL figuur 3 Agricultural Certificaat NL figuur 4 Agriculture Quanto Certificaat NL figuur 4 Certificaat NL figuur 5 Edelmetalen Certificaat NL figuur 6 Energy Certificaat NL figuur 7 Energy Quanto Certificaat NL figuur 7 Granen en Oliezaad Certificaat NL figuur 8 Industrial Metals Certificaat NL figuur 9 Metals Certificaat NL figuur 10 Metals Quanto Certificat NL figuur 10 Natural Gas Certificaat NL figuur 11 Olie Certificaat NL figuur 12 Quanto Certificaat NL figuur 5 Vee Certificaat NL figuur 13 Figuur 2: Overzicht van de 15 Certificaten, inclusief de unieke ISIN-codes. In de figuren 3 tot en met 13 worden de grondstoffen weergegeven die zijn opgenomen in de onderliggende index van het betreffende Certificaat. Bron: RBS, 15 oktober

8 Agrarische Grondstoffen Certificaat De grondstoffen koffie, suiker, katoen, cacao en sinaasappelsap zijn samen bekend geworden als de Soft Commodities, ofwel Agrarische Grondstoffen. Het Agrarische Grondstoffen Certificaat volgt de prijs van deze 5 grondstoffen. Zie figuur 3. Subcategorie Grondstof Weging Agrarische grondstoffen Cacao 16,22% Koffie 32,43% Robusta Koffie 10,81% Sinaasappelsap 5,41% Suiker 35,13% Figuur 3: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Agrarische Grondstoffen Certificaat. Bron, RBS 15 oktober Agricultural Certificaat en Agriculture Quanto Certificaat Bent u specifiek op zoek naar een mandje met louter landbouwgrondstoffen in combinatie met de Enhanced strategie, dan is het Agricultural Certificaat wellicht interessant voor u. De belegging in dit Certificaat omvat de subcategorieën Granen en zaden, Agrarische grondstoffen en Vezels. Met het Agriculture Quanto Certificaat wordt het wisselkoersrisico op dagbasis afgedekt. Zie figuur 4. Subcategorie Grondstof Weging Vezels Katoen 5,26% Hout 1,32% Rubber 2,63% Granen en zaden Mais 18,42% Kansas City Tarwe 5,26% Minneapolis Tarwe 1,32% Haver 1,32% Rijst 1,32% Tarwe 7,90% Palmolie 2,63% Sojabonenolie 5,26% Sojabonen 7,89% Sojabonenmeel 3,29% Vee Magere varkens 5,26% Vee 6,58% Agrarische grondstoffen Cacao 3,95% Koffie 7,89% Robusta Koffie 2,63% Sinaasappelsap 1,32% Suiker 8,55% Figuur 4: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Agricultural Certificaat en het Agriculture Quanto Certificaat. Bron: RBS 15 oktober

9 Certificaat en Quanto Certificaat Met het Certificaat en het Quanto Certificaat belegt u in de RICI Enhanced Index SM die met de Enhanced-strategie de prijsontwikkeling van 36 grondstoffenfutures volgt. Dit is de breedst gespreide index van de verschillende RICI Enhanced Indices SM. Met het Quanto Certificaat wordt het wisselkoersrisico op dagbasis afgedekt. Zie figuur 5. Subcategorie Grondstof Weging Ruwe olie Light Sweet Crude Oil 13,00% Brent Crude Oil 10,00% Distilaten en gas Natural Gas 7,00% Benzine RBOB 4,00% Stookolie 4,00% Diesel 3,00% Industriële metalen Koper 4,00% Aluminium 4,00% Zink 2,00% Lood 1,50% Tin 0,50% Nikkel 1,00% Edelmetalen Goud 4,00% Zilver 2,00% Platina 1,00% Palladium 1,00% Vezels Katoen 2,00% Hout 0,50% Rubber 1,00% Granen en zaden Mais 7,00% Kansas City Tarwe 2,00% Minneapolis Tarwe 0,50% Haver 0,50% Rijst 0,50% Tarwe 3,00% Palmolie 1,00% Sojabonenolie 2,00% Sojabonen 3,00% Sojabonenmeel 1,25% Vee Magere varkens 2,00% Vee 2,50% Agrarische grondstoffen Cacao 1,50% Koffie 3,00% Robusta Koffie 1,00% Sinaasappelsap 0,50% Suiker 3,25% Figuur 5: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Certificaat en het Quanto Certificaat. Bron: RBS 15 oktober

10 Edelmetalen Certificaat Zilver, goud, palladium en platina. Deze metalen worden uiteraard veel gebruikt voor sieraden maar kennen ook veel andere toepassingen, zoals in de autoindustrie waar platina in katalysatoren wordt verwerkt. Zie figuur 6. Subcategorie Grondstof Weging Edelmetalen Goud 50,00% Zilver 25,00% Platina 12,50% Palladium 12,50% Figuur 6: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Edelmetalen Certificaat. Bron: RBS 15 oktober Energy Certificaat en Energy Quanto Certificaat Als u specifiek wilt inspelen op een mogelijke stijging van fossiele brandstoffen dan is er de RICI Enhanced Energy Index SM. Deze omvat de categorieën Ruwe olie en Distillaten en gas. Met het Energy Quanto Certificaat wordt het wisselkoersrisico op dagbasis afgedekt. Zie figuur 7. Subcategorie Grondstof Weging Ruwe olie Light Sweet Crude Oil 31,71% Brent Crude Oil 24,39% Distillaten en gas Natural Gas 17,07% Benzine RBOB 9,76% Stookolie 9,76% Diesel 7,31% Figuur 7: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Energy Certificaat en het Energy Quanto Certificaat. Bron: RBS 15 oktober Granen en Oliezaad Certificaat Er is ook een aparte subindex voor granen en oliezaad. Het Granen en Oliezaad Certificaat volgt deze belangrijke grondstoffen. Dit omvat de grondstoffen in de categorie Granen en zaden. Zie figuur 8. Subcategorie Grondstof Weging Granen en zaden Maïs 33,73% Kansas City Tarwe 9,64% Minneapolis Tarwe 2,41% Haver 2,41% Rijst 2,41% Tarwe 14,46% Palmolie 4,82% Sojabonenolie 9,64% Sojabonen 14,46% Sojabonen meel 6,02% Figuur 8: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Granen en Oliezaad Certificaat. Bron: RBS 15 oktober

11 Industrial Metals Certificaat Industriële metalen vormen een aparte groep binnen de algemene metalen en zijn een belangrijke grondstof voor de bouw en aanleg van infrastructuur. Zie figuur 9. Subcategorie Grondstof Weging Industriële metalen Koper 30,77% Aluminium 30,77% Zink 15,38% Lood 11,54% Tin 3,85% Nikkel 7,69% Figuur 9: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Industrial Metals Certificaat. Bron: RBS 15 oktober Metals Certificaat en Metals Quanto Certificaat Met deze Certificaten speelt u in op de prijsontwikkeling van een selectie industriële- en edelmetalen in combinatie met de Enhanced-strategie. Met het RICI Enhanced SM Metals Quanto Certificaat wordt het wisselkoersrisico op dagbasis afgedekt. Zie figuur 10. Subcategorie Grondstof Weging Industriële metalen Koper 19,05% Aluminium 19,05% Zink 9,52% Lood 7,14% Tin 2,38% Nikkel 4,76% Edelmetalen Goud 19,05% Zilver 9,53% Platina 4,76% Palladium 4,76% Figuur 10: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Metals Certificaat en het Metals Quanto Certificaat. Bron: RBS 15 oktober

12 Natural Gas Certificaat Met het Natural Gas Certificaat speelt u in op de prijsontwikkeling van aardgas in combinatie met de Enhanced-strategie. Zie figuur 11. Subcategorie Grondstof Weging Distillaten en gas Natural Gas 100,00% Figuur 11: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Natural Gas Certificaat. Bron: RBS 15 oktober Olie Certificaat Dit Certificaat volgt de prijsontwikkeling van 2 soorten ruwe olie: Noordzee olie, beter bekend als Brent Crude en West Texas Intermediate, ook bekend als Light Sweet Crude. Zie figuur 12. Subcategorie Grondstof Weging Ruwe olie Light Sweet Crude Oil 56,52% Brent Crude Oil 43,48% Figuur 12: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Olie Certificaat. Bron: RBS 15 oktober Vee Certificaat Met het Vee Certificaat kunt u beleggen in de prijsontwikkeling van magere varkens en runderen waarbij de Enhanced strategie wordt toegepast. Zie figuur 13. Subcategorie Grondstof Weging Vee Magere varkens 44,44% Vee 56,56% Figuur 13: Overzicht van de grondstoffen in de onderliggende index van het Vee Certificaat. Bron: RBS 15 oktober

13 Looptijd Certificaten hebben geen vooraf vastgestelde afloopdatum. U bepaalt dus zelf hoe lang u uw belegging wilt aanhouden. Dit maakt Certificaten interessant voor zowel beleggers die gespreid op langere termijn willen profiteren van kansrijke thema s, als voor actieve beleggers die direct willen inspelen op verwachte koersbewegingen. Certificaten hebben geen vooraf vastgestelde afloopdatum. Houdt u er echter rekening mee dat RBS te allen tijde kan besluiten een Certificaat te beëindigen en daar onder uitzonderlijke omstandigheden toe genoodzaakt kan zijn. Lees voor meer informatie de paragraaf Beëindiging Certificaten. Quanto Certificaten Een Certificaat noteert in euro s. De onderliggende waarden van de Certificaten noteren echter in buitenlandse valuta. U loopt in dat geval wisselkoersrisico. Met de RICI Enhanced SM Quanto Certificaten wordt dat wisselkoersrisico op dagbasis afgedekt. Ter illustratie: bij het Certificaat loopt u wisselkoersrisico omdat de onderliggende RICI Enhanced Index SM in Amerikaanse dollars noteert en het Certificaat zelf op Euronext Amsterdam in euro noteert. Dit betekent dat een waardedaling van de dollar ten opzichte van de euro een waardedaling van het Certificaat tot gevolg heeft. Daar staat tegenover dat een waardestijging van de dollar ten opzichte van de euro een positieve invloed heeft op de waardeontwikkeling van het RICI Enhanced SM Certificaat. Bij het eveneens op Euronext Amsterdam in euro genoteerde Quanto Certificaat daarentegen, heeft een waardeverandering van de euro/dollarwisselkoers geen invloed op de waarde van het Quanto Certificaat. Voor het afdekken van het wisselkoersrisico bij Quanto Certificaten worden kosten berekend. Dit wordt de Quantopremie genoemd. Deze kosten worden uitgedrukt in een percentage op jaarbasis en zijn variabel (zie ook Kosten RICI Enhanced SM Quanto Certificaten ). Kijk op de productdetailpagina van het betreffende Quanto Certificaat op voor het actuele percentage van de Quantopremie. 13

14 Wat is de waarde van een RICI Enhanced SM Certificaat? De vier volgende, fictieve scenario s illustreren de werking van het RICI Enhanced SM Certificaat (NL ). Deze voorbeelden zijn gebaseerd op aannames en zijn ter illustratie opgenomen 3. De eerste drie voorbeelden hebben tot doel het effect op de waarde van Certificaat te illustreren als gevolg van een waardeverandering van de onderliggende RICI Enhanced Index SM. Op welke wijze veranderingen van een wisselkoers van invloed kunnen zijn op de waardeontwikkeling van het Certificaat laten wij u zien aan de hand van het vierde scenario. De voorbeelden illustreren niet de aanleiding van het stijgen of dalen van de onderliggende index, bijvoorbeeld als gevolg van de vorm van de futurecurve. Voor een toelichting op de effecten van de futurecurve op de waarde van een belegging in Certificaten, lees het hoofdstuk Beleggen in grondstoffen met futures. Alle varianten van de RICI Enhanced Indices SM worden in Amerikaanse dollar genoteerd. De verschillende RICI Enhanced SM Certificaten op deze indices zijn in euro s genoteerd op Euronext Amsterdam. Dat betekent dat veranderingen van de euro/ dollarwisselkoers ook invloed hebben op de waarde van de RICI Enhanced SM Certificaten (zie ook de paragraaf Wisselkoersrisico ). In het vierde scenario wordt verondersteld dat de EUR/USD wisselkoers verandert bij een gelijkblijvende onderliggende waarde. De voorbeelden zijn niet representatief voor toekomstige resultaten of rendementen. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Scenario 1: de onderliggende waarde stijgt Stel, de waarde van het Certificaat is 10 euro en u koopt dit Certificaat voor 10,05 euro. Het verschil van 0,05 euro ontstaat door het verschil tussen de bied- en laatprijs 4. Stel, een jaar later is de onderliggende RICI Enhanced Index SM gestegen met 15%. Na aftrek van de beheerskosten van 0,85% op jaarbasis is de waarde van het Certificaat in deze periode met 14,15% gestegen en bedraagt 11,415 euro. Als u op dat moment uw Certificaat wilt verkopen dan is dat mogelijk tegen de biedprijs van RBS N.V.. Heeft een andere belegger een kooporder tegen een hogere prijs ingelegd, dan wordt uw verkooporder volgens de regels van Euronext Amsterdam voor het geheel of een gedeelte tegen deze betere prijs uitgevoerd. In het voorbeeld bevindt de biedprijs van RBS N.V. zich op of onder het niveau van (afgerond) 11,41 euro, of te wel maximaal 14,15% hoger dan de waarde van 10 euro op het moment van aanschaf. Scenario 2: de onderliggende waarde blijft gelijk Stel dat de RICI Enhanced Index SM na 1 jaar per saldo onveranderd is. De waarde van het Certificaat is dan door de beheerskosten met 0,85% gedaald en bedraagt 9,915 euro. In dit voorbeeld zal de biedprijs zich ook op of onder het niveau van (afgerond) 9,91 euro begeven. Scenario 3: de onderliggende waarde daalt Stel dat na een jaar de onderliggende RICI Enhanced Index SM gedaald is met 15%. Na aftrek van de beheerskosten van 0,85% op jaarbasis is de waarde van het RICI Enhanced SM Certificaat in deze periode met 15,85% gedaald tot 8,415 euro uitgaande van een initiële waarde van 10 euro. In dit geval zal de biedprijs die RBS N.V. afgeeft zich na een jaar op of onder (afgerond) 8,41 euro bevinden. In het meest extreme geval kan een onderliggende waarde tot nul dalen en kan u uw volledige inleg verliezen waarbij het zo kan zijn dat het Certificaat ophoudt te bestaan. Scenario 4: verandering van de EUR/USD wisselkoers Veronderstel dat de waarde van het Certificaat 10 euro is, terwijl de EUR/USD wisselkoers 1,40 bedraagt. Stel eveneens dat de Amerikaanse dollar zodanig verzwakt ten opzichte van de euro, dat de EUR/USD wisselkoers verandert naar 1,50. Procentueel betekent dit een verzwakking van de dollar van 6,67%. De waarde van het Certificaat zal eveneens 6,67% dalen en bedraagt dan 9,33 euro. Andersom zal een in waarde stijgende dollar ten opzichte van de euro leiden tot een waardestijging van het Certificaat. Als de wisselkoers verandert naar 1,30 is de dollar 7,69% in waarde gestegen en zal het Certificaat met hetzelfde percentage in waarde stijgen tot 10,77 euro. In dit scenario worden kosten buiten beschouwing gelaten, wordt er afgerond op hele centen en wordt verondersteld dat de RICI Enhanced Index SM gelijk blijft. 3. Indicatieve prijzen of analysen in deze brochure zijn te goeder trouw opgesteld, uitgekozen en beoordeeld en derhalve wordt geen garantie gegeven ten aanzien van de juistheid, volledigheid en redelijkheid van deze prijsopgaven of analysen. 4. De biedprijs is de prijs waarvoor RBS N.V. als market maker bereid is een Certificaat te kopen. De laatprijs is de prijs waarvoor RBS N.V. als market maker bereid is een Certificaat te verkopen. Het verschil tussen de bieden laatprijzen wordt de spread genoemd. Zie voor meer informatie De markt in Certificaten 14

15 Certificaten hebben geen afloopdatum, u bepaalt zelf uw beleggingshorizon 15

16 Beleggen in grondstoffen met futures De waardeontwikkeling van een belegging in grondstoffen is in principe afhankelijk van drie factoren. Ten eerste de prijsontwikkeling van de betreffende grondstof. Als de prijs van bijvoorbeeld olie stijgt, stijgt de waarde van een belegging in een grondstoffencertificaat waar olie in is opgenomen ook. Daalt de olieprijs, dan daalt de beleggingswaarde van het grondstoffencertificaat. Ten tweede veranderingen van de relevante wisselkoers. Grondstoffen noteren in buitenlandse valuta, Certificaten in euro s. Als een valuta verzwakt ten opzichte van de euro, heeft dat een nadelige invloed op de waarde van het Certificaat gemeten in euro s en vice versa. Ten derde de vorm van de futurecurve 5. Dit laatste wordt hieronder toegelicht aan de hand van een Certificaat met als onderliggende waarde een grondstoffenfuture. 5. Met uitzondering van beleggingen in edelmetalen, waarbij in de spotprijs wordt belegd. Toelichting Futurecurve Beleggen in grondstoffen 5 gebeurt meestal door middel van termijncontracten (die ook bekend staan als futurecontracten) in plaats van in fysieke grondstoffen. Dit geldt ook voor Certificaten op grondstoffen. Futurecontracten zijn contracten waarbij een vooraf vastgestelde hoeveelheid van een bepaalde grondstof wordt geleverd en betaald op een vooraf vastgesteld moment in de toekomst. Futurecontracten zijn op de beurs verhandelbaar. De fysieke aanschaf van grondstoffen tegen de dan geldende prijs ( spotprijs ) is voor beleggers lastig en vaak niet wenselijk. Door te beleggen in futurecontracten en deze op tijd te verkopen kan fysieke levering van een grondstof worden voorkomen. Hierdoor kan toch worden geprofiteerd van mogelijke prijsstijgingen zonder dat de belegger zelf grondstoffen hoeft te bezitten. Het beleggen in futurecontracten op grondstoffen kan met verloop van tijd het rendement van een Certificaat positief dan wel negatief beïnvloeden. Futurecontracten op een bepaalde grondstof zijn beschikbaar met diverse looptijden. De termijnmarkt is een markt waar transacties in futurecontracten plaatsvinden tegen een op dat moment geldende (termijn- of future)prijs, waarbij de goederen op een toekomstig moment worden geleverd. Backwardation en Contango Afhankelijk van de onderliggende grondstof, worden er futurecontracten uitgegeven met verschillende afloopdata. Deze verschillende futurecontracten kunnen verschillende prijzen hebben. Wanneer de futureprijzen en afloopmaanden in een grafiek tegen elkaar worden afgezet, ontstaat de futurecurve. Indien de prijs voor een futurecontract waarbij levering van de betreffende grondstof meteen of binnenkort plaatsvindt, lager ligt dan de prijs voor een futurecontract met levering op een latere datum spreekt men van contango. In figuur 14 wordt de futurecurve in een contangosituatie weergegeven. Een contangosituatie kan een aantal mogelijke oorzaken hebben, waaronder kosten voor opslag, verzekering en financiering of onzekerheid over de toekomstige voorraden. De omgekeerde situatie van contango is backwardation. In dat geval is de prijs van futurecontracten voor levering op termijn lager dan die van futurecontracten die meteen of binnenkort tot leveren overgaan, zie figuur 15, voor de futurecurve in een backwardationsituatie. Dit komt bijvoorbeeld voor in geval van schaarste, een hoge vraag voor onmiddellijke levering dan wel wanneer veel investeerders verwachten dat de vraag of schaarste in de toekomst zal verminderen. 16

17 Doorrollen Wanneer voor langere termijn in een bepaalde grondstof wordt belegd, dient het futurecontract, om fysieke levering van de grondstof te voorkomen, vóór het aflopen te worden doorgerold naar een futurecontract met een langere looptijd. Dit aanhouden van futurecontracten kan rendement opleveren of juist rendement kosten. Dit is afhankelijk van de futuremarkt en hoe lang de belegging wordt aangehouden en staat los van veranderingen van de spotprijs van de betreffende grondstof. Op het moment dat de onderliggende future wordt doorgerold, wordt geen positief dan wel negatief resultaat gerealiseerd op het Certificaat. Met andere woorden de waarde van het Certificaat verandert niet op het moment van doorrollen zelf. Dit is wel het geval in de situatie dat een positie in de grondstoffenbelegging wordt aangehouden. Naarmate een futurecontract de afloopdatum nadert, zal de prijs daarvan stijgen of dalen en de actuele spotprijs benaderen. Bij het doorrollen wordt het aflopende contract verkocht en het volgende contract gekocht. In het geval van backwardation zal dat nieuwe contract lager geprijsd zijn. In het geval van contango zal het nieuwe contract hoger geprijsd zijn. Zowel een situatie van een futurecurve in backwardation als in contango kan zich bij de onderliggende grondstof(fen) voordoen. De vorm van de futurecurve kan veranderen. De vorm van de curve is dus één van de factoren die invloed heeft op het rendement van een grondstoffenbelegging door middel van futurecontracten. Andere factoren zijn de wisselkoers (zie Wisselkoersrisico ) en de verandering van de betreffende grondstoffenprijs. Kijk voor meer informatie en een weergave van actuele futurecurven van een aantal grondstoffen zoals Brent Crude Oil op Bij traditionele grondstoffenbeleggingen wordt bij de keuze van de onderliggende waarde doorgaans het futurecontract gekozen met de hoogste liquiditeit op de beurs waarop het verhandeld wordt. Vaak betekent dit dat het futurecontract met de kortste looptijd wordt geselecteerd. Bij deze keuze speelt de vorm van de futurecurve geen rol. Enhanced In samenwerking met Jim Rogers heeft RBS een aantal indices ontwikkeld onder de naam RICI Enhanced Index SM. Bij Certificaten met een RICI Enhanced Index SM als onderliggende waarde wordt niet alleen gekeken naar liquiditeit in de futurecontracten, maar ook naar de vorm van de futurecurve. Het doel hierbij is de nadelige effecten van contango te beperken en de voordelige effecten van backwardation te benutten. Dit wordt de Enhanced-strategie genoemd. Bij de Certificaten, wordt er per grondstof gekeken naar alle beschikbare futures met verschillende afloopdata. Vervolgens wordt er een selectie gemaakt van de futures die in aanmerking komen voor opname in de index. Dit gebeurt op basis van liquiditeit, zomer- en winterseizoenen en de oogstperiode. Tenslotte wordt er voor de aldus in aanmerking komende futures een doorrolkalender aangehouden, waarbij de specifieke eigenschappen, zoals de vorm van de futurecurve, bepalend zijn voor de uiteindelijke keuze voor opname in de index. Contango februari 2010 Futures Prijs januari 2010 Figuur 14: futurecurve in contango. Backwardation Futures Prijs januari 2010 februari 2010 Figuur 15: futurecurve in backwardation. 17

18 Hoe koopt/verkoopt u een Certificaat? Certificaten zijn genoteerd op Euronext Amsterdam en in principe verkrijgbaar bij alle banken en brokers die toegang hebben tot Euronext Amsterdam. U kunt Certificaten herkennen aan de hand van de unieke ISIN-code, zie figuur 2. Kijk op voor meer uitleg over de wijze waarop u tot koop/verkoop van Certificaten kunt overgaan bij uw eigen bank of broker. De markt in Certificaten Certificaten zijn genoteerd op Euronext Amsterdam met RBS N.V. als liquidity provider (market maker). Dat wil zeggen dat RBS N.V. onder normale marktomstandigheden tijdens beursuren van Euronext Amsterdam, van 09:05 tot 17:30 uur bereid is Certificaten te kopen en te verkopen. Hierdoor is het mogelijk onder normale marktomstandigheden tijdens genoemde beursuren RICI Enhanced SM Certificaten te kopen of verkopen. De prijs waarvoor RBS N.V. bereid is Certificaten te kopen wordt de biedprijs genoemd en de prijs waarvoor RBS N.V. bereid is RICI Enhanced SM Certificaten te verkopen wordt de laatprijs genoemd. Het verschil tussen de bied- en laatprijzen wordt de spread genoemd. De bied- en laatprijzen, de spread en de hoeveelheid RICI Enhanced SM Certificaten die RBS N.V. bereid is te kopen of verkopen worden bepaald aan de hand van onder andere de volgende factoren: De waarde of koers van de onderliggende waarde(n); Vraag en aanbod in Certificaten en de onderliggende waarde(n); Onzekerheid en beweeglijkheid van de markt; en De openingstijden van de beurs waarop de onderliggende waarde(n) word(t)(en) verhandeld. Door marktomstandigheden kan de spread wijzigen. Wanneer er bijvoorbeeld belangrijke cijfers worden gepubliceerd zoals jaarcijfers of macro-economische cijfers dan kan de spread (tijdelijk) worden vergroot. Als de beurs waarop de onderliggende waarde(n) verhandeld wordt gesloten is, zal de spread over het algemeen groter zijn. Als u een transactie in Certificaten doet, kan de tegenpartij ook een andere belegger zijn die op dat moment een betere prijs afgeeft dan RBS N.V.. Dit kan ertoe leiden dat u, volgens de regels van Euronext Amsterdam, voor een gedeelte van uw order of uw gehele order een uitvoering tegen deze betere prijs krijgt. Door bijzondere omstandigheden kan het voorkomen dat de handel in RICI Enhanced SM Certificaten tijdens beursuren wordt stilgelegd. Dit kan gebeuren als de handel in de onderliggende waarde wordt stilgelegd, een Certificaat uitverkocht is, indien in korte tijd een groot aantal orders wordt geplaatst, bij extreme marktomstandigheden of bij storingen in het systeem van RBS N.V., Euronext, een dataleverancier of de beurs waarop de onderliggende waarde wordt verhandeld. Heeft u vragen over de prijsvorming in een bepaald RICI Enhanced SM Certificaat, bel dan met 0900-MARKETS ( , lokaal tarief). Zie ook Handelsonderbrekingen. 18

19 Risico s Certificaten Certificaten bieden kansen op mooie rendementen maar een investering in Certificaten gaat gepaard met risico s. Certificaten zijn daarom niet geschikt voor iedere belegger. Het is van belang dat u de kenmerken en risico s van RICI Enhanced SM Certificaten begrijpt, voordat u een beleggingsbeslissing neemt. Tevens dient u zorgvuldig af te wegen of Certificaten geschikt zijn voor u gezien uw ervaring, beleggingshorizon, overige beleggingen, financiële positie, risicobereidheid en andere relevante omstandigheden. In geval van twijfel, dient u professioneel advies in te winnen. Deze brochure dient slechts ter informatie en is geen aanbieding of een uitnodiging tot het doen van een aanbieding van Certificaten. Het aanbod van Certificaten vindt uitsluitend plaats op basis van het basisprospectus, eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden. De beslissing om een Certificaat te kopen moet dan ook op basis van deze documenten worden gemaakt. Deze documenten zijn kosteloos verkrijgbaar via De volgende paragrafen bevatten slechts een overzicht van de belangrijkste risico s. Lees daarom ook de risicofactoren opgenomen in het basisprospectus en eventuele bijbehorende supplementen. Koersrisico De koersontwikkeling van een RICI Enhanced SM Certificaat is afhankelijk van de koersbewegingen van de onderliggende waarde. Hierdoor kan de waarde van een Certificaat fluctueren en kan de koers van een Certificaat lager zijn dan de prijs waarvoor het RICI Enhanced SM Certificaat is aangeschaft. RBS geeft geen enkele garantie over de koersbewegingen van Certificaten of onderliggende waarden. De volatiliteit van de onderliggende waarden kan van markt tot markt verschillen. Een belegging in een Certificaat houdt eenzelfde risico in als een directe belegging in de onderliggende waarde. Als de waarde van de onderliggende waarde tot nul daalt, kunt u uw volledige belegging verliezen. De koers van een Certificaat volgt vrijwel één-op-één de prestatie van de onderliggende waarde, maar kan hiervan afwijken doordat jaarlijks beheerskosten in rekening worden gebracht, veranderingen in de wisselkoers en door de marktbeweging van vraag en aanbod. In het specifieke geval van RICI Enhanced SM Certificaten loopt u ook nog risico op een negatief effect op het rendement van uw belegging als gevolg van de futurecurve. Wisselkoersrisico De grondstoffen die deel uitmaken van de verschillende RICI Enhanced Indices SM, noteren allemaal in een buitenlandse valuta. Dat betekent dat de koers van het in euro genoteerde Certificaat worden beïnvloed door wisselkoerseffecten. Een waardestijging van de buitenlandse valuta ten opzichte van de euro heeft een positief effect, terwijl een waardedaling in een negatief effect resulteert. Als u het wisselkoersrisico wilt uitsluiten, kunt u een Quanto Certificaat overwegen. Bij Quanto Certificaten is het wisselkoers-risico op dagbasis afgedekt. Zie voor meer informatie Quanto Certificaten en Kosten Quanto Certificaten. Handelsonderbrekingen RBS N.V. onderhoudt onder normale omstandigheden een markt in elk RICI Enhanced SM Certificaat. Door bijzondere omstandigheden kan het echter voorkomen dat er geen handel mogelijk is gedurende de beursuren van Euronext Amsterdam waardoor het niet mogelijk is een Certificaat te kopen of te verkopen. Na hervatting van de handel kunnen bied- en laatprijzen afwijken van de bied- en laatprijzen die afgegeven werden vóór het moment van handelsonderbreking. Lees voor meer informatie de paragraaf De markt in RICI Enhanced SM Certificaten 19

20 Kredietrisico Beleggers in Certificaten lopen kredietrisico op RBS plc als uitgevende instelling van RICI Enhanced SM Certificaten. Dit betekent dat in geval van insolventie van RBS plc beleggers in Certificaten mogelijk minder terugkrijgen dan de waarde van het Certificaat en in het slechtste geval zelfs hun gehele belegging kunnen verliezen. Certificaten worden aangehouden via het bewaringssysteem van Euroclear Nederland en zijn daardoor afgescheiden van het vermogen van de bank waarbij het Certificaat wordt aangehouden. Het Nederlandse en Britse depositogarantiestelsel zijn niet op RICI Enhanced SM Certificaten van toepassing. Beleggers krijgen met een belegging in Certificaten geen eigendom in de onderliggende waarde. Voor meer informatie over de kredietwaardigheid van RBS plc, zie de paragraaf Over The Royal Bank of Scotland N.V. en The Royal Bank of Scotland plc. Handel door RBS RBS plc kan als uitgevende instelling en in andere hoedanigheden long en short posities innemen in de onderliggende waarden van Certificaten. Dit kan zij doen om haar risico s met betrekking tot de RICI Enhanced SM Certificaten af te dekken of voor andere bankactiviteiten. Deze transacties kunnen de marktwaarde en verhandelbaarheid van de onderliggende waarde en/of het Certificaat (negatief als ook positief) beïnvloeden. Berekeningsagent De berekeningsagent (de juridische entiteit die de waarde van het product vaststelt) van het Certificaat is dezelfde entiteit als de uitgevende instelling. De berekeningsagent mag naar eigen inzicht aanpassingen in het Certificaat en/of onderliggende waarde maken indien er wijzigingen optreden in de onderliggende waarde bijvoorbeeld door een fusie of overname. Zulke wijzigingen kunnen een negatief effect op de waarde van een Certificaat hebben. Beëindiging Certificaten In uitzonderlijke omstandigheden is de uitgevende instelling gerechtigd een Certificaat te beëindigen tegen de marktwaarde van het betreffende Certificaat op dat moment. Deze situatie kan zich voordoen indien het voor de uitgevende instelling niet langer mogelijk is Certificaten uit te geven, posities in de onderliggende waarde in te nemen of omdat zij haar risico s niet langer afdoende kan afdekken. Ook kan het zo zijn dat er niet genoeg aandelen in aanmerking komen voor opname in de onderliggende index van een Certificaat, waardoor RBS plc genoodzaakt is het betreffende Certificaat te beëindigen. Risico s ten aanzien van grondstoffenfutures Bij Certificaten is de onderliggende waarde een index waarmee in grondstoffenfutures wordt belegd 6. Dit betekent dat de waarde van de Certificaten wordt bepaald op basis van de waarde van de future. De koers van een future kan verschillen van de prijs voor directe levering (de spotprijs). Futures hebben specifieke kenmerken ten aanzien van de prijsvorming hetgeen tot uiting komt in de vorm van de futurecurve. Deze futurecurve kan op positieve en negatieve wijze de onderliggende waarde van een Certificaat beïnvloeden. Zie voor meer informatie Beleggen in grondstoffen met futures. Risico s met betrekking tot de onderliggende waarden RBS, de indexsponsor of de indexberekeningsagent geven geen garantie over de toekomstige prestaties van onderliggende waarden van RICI Enhanced SM Certificaten. Het handelen en de overwegingen van beheerders/ eigenaren van onderliggende indices, waaronder RBS, bij de totstandkoming en implementatie van indexcriteria kunnen een nadelig effect hebben op de waarde en het rendement van de betreffende index en daarmee op de prestaties van het Certificaat. 6. Met uitzondering van beleggingen in edelmetalen, waarbij in de spotprijs wordt belegd. 20

21 Kosten Kosten Certificaten De beheerskosten van de RICI Enhanced SM Certificaten bedragen 0,85% op jaarbasis maar worden op dagbasis ten laste van de waarde van het product gebracht oftewel verwerkt in de koers van het Certificaat. Dit betekent dat de kosten in euro s gerekend variabel zijn. Hoe hoger de waarde van het Certificaat door koersstijgingen, hoe hoger de absolute beheerskosten zijn in euro s gerekend. Andersom geldt: hoe lager de waarde van het Certificaat door koersdalingen, hoe lager de in euro s gerekende beheerskosten zijn. De bovengenoemde kosten omvatten de eventuele vergoeding die aan distributeurs betaald wordt, de vergoeding voor de structurering van het product, de kosten in verband met de notering aan Euronext Amsterdam, de kosten in verband met vereffening via Euroclear Nederland en juridische en administratieve kosten. Naast de beheerskosten en de spread kan uw bank of broker kosten in rekening brengen waaronder aan- en verkoopprovisies alsmede kosten en vergoedingen voor het aanhouden van uw Certificaten. Op transacties in Certificaten is doorgaans het aandelentarief van toepassing. Uw eigen bank of broker kan u hierover informatie verschaffen. Kosten Quanto Certificaten Bij Quanto Certificaten kan het afdekken van het wisselkoersrisico (zie Quanto Certificaten ), naast de eventuele beheerskosten, aanvullende kosten dan wel opbrengsten met zich meebrengen. Per saldo kan dat betekenen dat het afdekken van het wisselkoersrisico resulteert in kosten of juist in opbrengsten. De Quantopremie is namelijk afhankelijk van een aantal factoren waaronder de rente, de volatiliteit en het verband tussen de betreffende valuta van de onderliggende waarden en de euro. Over het algemeen geldt: hoe hoger de volatiliteit (beweeglijkheid) van een valuta, des te hoger zijn de kosten voor het afdekken van het wisselkoersrisico. Dat betekent dat de hoogte van de Quantopremie variabel is en afhangt van marktomstandigheden. Ook deze kosten dan wel opbrengsten worden op dagbasis ten laste of ten gunste van de waarde van het betreffende RICI Enhanced SM Certificaat gebracht en zijn zodoende in de koers verwerkt. Kijk op de productdetailpagina van het betreffende Quanto Certificaat op voor het actuele percentage van de Quantopremie. Spread Bij het aan- en verkopen dient u ook rekening te houden met de verschillen tussen bied- en laatprijzen (zie ook de paragraaf De markt in Certificaten ). Aan- en verkoopprovisies Over transacties in Certificaten worden aan- en verkoopprovisies in rekening gebracht. Tarieven hiervoor zijn afhankelijk van uw bank of broker. Een overzicht van toepasselijke vergoedingen en kosten kunt u bij uw bank of broker opvragen. Overige kosten bank/broker Daarnaast kunnen er nog andere kosten en vergoedingen in rekening worden gebracht door uw bank of broker. Deze kosten en vergoedingen variëren per bank of broker, bijvoorbeeld een provisie voor het aanhouden van een beleggingsrekening, bewaarloon voor het effectendepot waar de Certificaten worden aangehouden en tarieven voor overboekingen van effecten. Een overzicht van toepasselijke vergoedingen en kosten kunt u bij uw bank of broker opvragen. Belastingen Tot slot kunnen over een belegging in Certificaten ook belastingen verschuldigd zijn die niet via RBS, uw bank of broker worden geïnd. De fiscale behandeling van RICI Enhanced SM Certificaten is afhankelijk van de hoogte van uw belegging in RICI Enhanced SM Certificaten, uw overige beleggingen en uw persoonlijke situatie. Raadpleeg hiervoor de belastingdienst of uw belastingadviseur. 21

22 Beleggen in zeldzame aardmetalen Beleggen in energie, landbouwgrondstoffen en metalen is al langere tijd mogelijk. Binnen het grondstoffenspectrum doet zich nu een nieuw thema voor: beleggen in zeldzame aardmetalen. Zeldzame aardmetalen worden veelvuldig toegepast in high-techapparatuur zoals windturbines, lcd-schermen, smartphones, computeronderdelen en elektrische auto s. Ter illustratie: er wordt ongeveer 30 kg aan zeldzame metalen in een Toyota Prius verwerkt. China produceert 97% van het wereldwijde aanbod en heeft exportquota opgelegd. In Westerse landen worden momenteel mijnen ontwikkeld om in een gedeelte van de almaar toenemende vraag naar zeldzame aardmetalen te voorzien. Het operationeel maken van mijnen kost echter jaren. Met het RBS Zeldzame Aardmetalen Certificaat kunt u beleggen in bedrijven die zich bezighouden met het zoeken naar nieuwe zeldzame aardmetalendepots, het opnieuw in bedrijf nemen van mijnen, het delven naar ertsen en het raffineren van zeldzame aardmetalen. Lees voor meer informatie de leaflet RBS Zeldzame Aardmetalen Certificaat, de algemene brochure Certificaten, de definitieve voorwaarden en het prospectus. Deze documenten zijn beschikbaar op Kenmerken RBS Zeldzame Aardmetalen Certificaat Uitgevende instelling The Royal Bank of Scotland plc (A/A/A3, d.d. 26 juni 2012.) Indirect beleggen in zeldzame aardmetalen Startdatum: 17 januari 2011 Beheerskosten: 0,95% op jaarbasis Uitgifteprijs: EUR 10,15 Dagelijks verhandelbaar op Euronext Amsterdam Verkrijgbaar bij uw bank of broker ISIN code: NL Informatie: 22

23 Dit document is opgesteld door The Royal Bank of Scotland plc of haar dochtervennootschappen of groepsondernemingen ( RBS ). Dit document dient uitsluitend voor informatiedoeleinden en strekt ter informering over de voornaamste karakteristieken van de effecten beschreven in dit document. Het is niet bedoeld om een uitputtende opsomming te bevatten van alle mogelijke risico s verbonden aan, of de karakteristieken van de hierin beschreven effecten. Dit document is niet opgesteld of bedoeld en maakt geen onderdeel uit van een aanbieding of een uitnodiging tot het doen van een aanbieding. Ook is het geen uitnodiging of aanbeveling tot het aangaan van een transactie of een officiële of informele bevestiging van voorwaarden. Dit document dient niet als vervanging van advies gegeven door een bank of financiële adviseur voorafgaand aan het aangaan van een derivatentransactie en vormt geen aanbiedingsdocument of prospectus. Het is ook niet bedoeld om als basis te dienen voor een beslissing tot het aangaan van transacties in effecten of financiële belangen beschreven in dit document. Potentiële beleggers wordt daarom aangeraden voorafgaand aan het aangaan van een belegging in de effecten adequate informatie over de aard van deze producten en de daaraan verbonden risico s in te winnen. Een aanbieding of een uitnodiging tot het doen van een aanbieding, uitnodiging of aanbeveling tot het aangaan van een transactie zal uitsluitend worden gedaan op basis van een aanbiedingsdocument of, indien toepasselijk, een prospectus welke kosteloos verkrijgbaar is via U kunt ook bellen op 0900-MARKETS ( , lokaal tarief) of (lokaal tarief), een sturen naar beleggen@rbs.com of per post aanvragen via RBS Markets NL, Gustav Mahlerlaan 350, 1082 ME Amsterdam. De aanschaf van effecten brengt bepaalde risico s met zich mee, zoals marktrisico s, kredietrisico s en liquiditeitsrisico s. Beleggers dienen zich ervan te vergewissen dat zij de aard van al deze risico s begrijpen voordat zij een beleggingsbeslissing met betrekking tot de effecten nemen. Beleggers dienen zorgvuldig af te wegen of de effecten geschikt voor hen zijn gezien hun ervaring, doelstellingen, financiële positie en andere relevante omstandigheden. In geval van twijfel, dienen beleggers voorafgaand aan het maken van een beleggingsbeslissing professioneel advies in te winnen dat relevant en specifiek is voor de beoogde beleggingsbeslissing. In de structurering, uitgifte en verkoop van de effecten treedt RBS niet op in een fiduciaire of adviserende rol. Alle informatie in dit document is gebaseerd op informatie afkomstig van RBS en van andere instellingen die als betrouwbaar gelden. RBS geeft in dit document een getrouwe reproductie van dergelijke informatie, echter RBS biedt geen garantie voor de juistheid van de getoonde gegevens verkregen van derden. RBS accepteert geen enkele verplichting om enige informatie opgenomen in dit document te herzien of te corrigeren. Geen handelen of nalaten van RBS of haar directeuren, werknemers, agenten of andere vertegenwoordigers met betrekking tot de informatie opgenomen in dit document vormt, of wordt geacht te vormen, een verplichting of garantie van RBS of enig ander persoon. Dit document bevat voorbeelden welke gebaseerd zijn op scenario-analyse en backtesting. Dit betekent dat de gegeven voorbeelden gebaseerd zijn op veronderstellingen en niet indicatief zijn voor toekomstige resultaten van het product. Een ieder die een effect of een ander financieel belang genoemd in dit document verkrijgt wordt uitsluitend gebonden aan de voorwaarden opgenomen in het definitieve aanbiedingsdocument of, indien toepasselijk, prospectus dat in verband hiermee wordt uitgegeven en uitsluitend op basis daarvan worden inschrijvingen voor effecten of andere financiële belangen gedaan. Onverminderd de juridische verantwoordelijkheid voor informatievoorziening, accepteert RBS geen enkele vorm van aansprakelijkheid voor kosten, schade en claims ontstaan uit, of in verband met, een belegging in effecten beschreven in dit document. RBS en/of haar dochtervennootschappen of groepsvennootschappen, verbonden vennootschappen, werknemers of klanten kunnen een belang in financiële instrumenten hebben zoals de effecten beschreven in dit document of daaraan gerelateerde financiële instrumenten. Een dergelijk belang kan omvatten het handelen, aanhouden, onderhouden van een markt in zulke instrumenten als ook het verschaffen van bank-, krediet- en andere financiële diensten aan een vennootschap of de uitgevende instelling van de effecten en financiële instrumenten beschreven in dit document. RBS treedt met betrekking tot een transactie, de effecten of andere verplichtingen beschreven in dit document, niet op als financiële adviseur of in een fiduciaire rol. RBS geeft met betrekking tot geen enkele jurisdictie een garantie of advies over fiscale, juridische en boekhoudkundige zaken. Dit document is niet bedoeld voor de distributie of het gebruik door enig persoon of entiteit in een jurisdictie of land waarin een dergelijke distributie of gebruik in strijd is met locale wet- en regelgeving. De informatie opgenomen in dit document is eigendom van RBS en is verstrekt op verzoek van een geselecteerd aantal ontvangers en mag niet (geheel of gedeeltelijk) worden verstrekt of anderszins gedistribueerd aan een andere derde partij zonder de schriftelijke toestemming van RBS. Verenigde Staten van Amerika: Dit document is uitsluitend bestemd voor verstrekking aan major institutional investors zoals gedefinieerd in Rule 15a-6 van de Amerikaanse Exchange Act van 1934, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de Exchange Act ) en mag niet worden verstrekt aan andere Amerikaanse ingezetenen. Elke Amerikaanse major institutional investor die deze informatie ontvangt komt door het ontvangst ervan overeen dat hij de informatie in dit document niet zal verstrekken of anderszins distribueren aan anderen. Amerikaanse ingezetenen die deze informatie hebben ontvangen en meer informatie willen ontvangen of een transactie in de effecten beschreven in dit document willen aangaan, kunnen contact opnemen met een vertegenwoordiger van RBS Securities Inc. via 600 Washington Boulevard, Stamford, CT, USA of bellen met RBS Securities Inc. is geregistreerd als broker-dealer bij de Amerikaanse Securities and Exchange Commission op grond van de Exchange Act en aangesloten bij de Amerikaanse Securities Investor Protection Corporation (SIPC) en de Amerikaanse Financial Industry Regulatory Authority (FINRA). De effecten zoals hierin beschreven zijn en zullen niet worden geregistreerd zoals bedoeld in de de Amerikaanse Securities Act van 1933, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de Securities Act ) en mogen niet worden aangeboden of verkocht in de Verenigde Staten van Amerika, tenzij aan qualified institutional buyers (gekwalificeerde institutionele beleggers) in lijn met Rule 144A of op grond van een andere vrijstelling van of het niet van toepassing zijn van de registratieverplichting van de Securities Act. De aanbieding of verkoop van de effecten of transacties in de effecten kunnen verder beperkt worden door toepasselijke wet- en regelgeving van de Verenigde Staten of van haar afzonderlijke staten. Potentiële beleggers dienen zichzelf daarom op de hoogte te stellen van juridische beperkingen bij het aangaan van transacties en deze na te leven. The Royal Bank of Scotland plc staat in het Verenigd Koninkrijk onder toezicht van de Financial Services Authority. Behalve in landen waarin dit wettelijk is vereist is de inhoud van dit document niet beoordeeld door toezichthouders in de landen waarin dit document wordt verstrekt. The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm danook van de inhoud van dit document is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. Dit document bevat merken van The Royal Bank of Scotland Group plc en andere vennootschappen binnen de RBS groep. De merken omvatten onder andere het logo van The Royal Bank of Scotland en de merknamen The Royal Bank of Scotland en RBS. Voor informatie over de merken van The Royal Bank of Scotland Group plc of een van haar groepsvennootschappen kunt u contact opnemen met The Royal Bank of Scotland plc, via haar hoofdkantoor op 36 St Andrew Square, Edinburgh EH2 2YB geregistreerd in Schotland onder nummer Jim Rogers, James Beeland Rogers, Jr., Rogers, Rogers International Commodity Index, RICI, RICI Enhanced, Rogers China Equity Growth Index are trademarks, service marks and/or registered trademarks of Beeland Interests, Inc., which is owned and controlled by James Beeland Rogers, Jr., and are used subject to license. The name and likeness of Jim Rogers/James Beeland Rogers, Jr. are trademarks and service marks of James Beeland Rogers, Jr. The RICI Enhanced Index SM Certificates and other products described herein are not and will not be offered or sold in the United States to or for the account of U.S. persons as defined by U.S. securities laws. Each purchaser of the RICI Enhanced Index SM Certificates and other products described herein will be asked to certify that such purchaser is not a U.S. person, is not receiving the RICI Enhanced Index SM Certificates and other products described herein in the United States, and is not acquiring the RICI Enhanced Index SM Certificates and other products described herein for the benefit of a U.S. person. The RICI Enhanced Index SM Certificates and other products described herein are not sponsored, endorsed, sold or promoted by Beeland Interests Inc. ( Beeland Interests ) or James Beeland Rogers, Jr. Neither Beeland Interests nor James Beeland Rogers, Jr. makes any representation or warranty, express or implied, nor accepts any responsibility, regarding the accuracy or completeness of this leaflet, or the advisability of investing in securities or commodities generally, or in RBS Market Access Jim Rogers RICI ETF or in futures particularly. BEELAND INTERESTS, DOES NOT, NOR DOES ANY OF ITS AFFILIATES, GUARANTEE THE ACCURACY AND/OR THE COMPLETENESS OF THE ROGERS INTERNATIONAL COMMODITY INDEX ( RICI ) OR THE RICI ENHANCED INDEX OR ANY DATA INCLUDED THEREIN. SUCH PERSON SHALL NOT HAVE ANY LIABILITY FOR ANY ERRORS, OMISSIONS, OR INTERRUPTIONS THEREIN AND MAKES NO WARRANTY, EXPRESS OR IMPLIED, AS TO RESULTS TO BE OBTAINED BY OWNERS OF RBS MARKET ACCESS JIM ROGERS RICI ETF, OR ANY OTHER PERSON OR ENTITY FROM THE USE OF THE RICI, ANY DATA INCLUDED THEREIN OR RBS MARKET ACCESS JIM ROGERS RICI ETF. BEELAND INTERESTS DOES NOT, NOR DOES ANY OF ITS AFFILIATES, MAKES ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, AND EACH EXPRESSLY DISCLAIMS ALL WARRANTIES OF MERCHANTABILITY OR FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE OR USE WITH RESPECT TO THE RICI, AND ANY DATA INCLUDED THEREIN. WITHOUT LIMITING ANY OF THE FOREGOING, IN NO EVENT SHALL BEELAND INTERESTS OR ANY ITS AFFILIATES HAVE ANY LIABILITY FOR ANY LOST PROFITS OR INDIRECT, PUNITIVE, SPECIAL OR CONSEQUENTIAL DAMAGES OR LOSSES, EVEN IF NOTIFIED OF THE POSSIBILITY THEREOF. Dit document is herzien op 7 september 2012.