Visietekst BuO Type 8 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met leerstoornissen

Transcriptie

1 Visietekst BuO Type 8 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met leerstoornissen Schooljaar

2 WIE HET WONDER VAN HET KIND NIET ZIET, DIE VERSTAAT HET HELE PLAATJE NIET Heb je al eens naar een kind gekeken? Ze kijken heel anders tegen het leven aan, ze moeten nog op hun tenen staan om alles beter te zien, ze lopen met hun neus dichter bij de grond en dichter bij de werkelijkheid Ze spreken nog zonder doekjes, ze denken rechtlijnig, ze voelen met heel hun hart. Ze stellen vragen waar geen antwoord op is, ze ontwapenen je met hun grote ogen, uit hun mond hoor je de echte waarheid en soms komt die hard aan, ze kunnen je doen blozen kinderogen kunnen je heel klein doen worden...en goed. 2

3 Visie Binnen de type 8-werking richten we ons tot normaal begaafde kinderen met specifieke leerstoornissen die binnen het gewone onderwijs een leerachterstand hebben opgelopen van één of meerdere leerjaren. We begeleiden deze kinderen individueel in hun leertraject en omringen ze met de grootste zorg! We vinden het belangrijk om te vertrekken vanuit wat kinderen al kunnen en niet zo zeer de nadruk te leggen op wat fout gaat! We gaan bij aanvang op zoek naar de sterke kanten van de leerlingen, zodat we ze heel veel positieve boodschappen en pluimen kunnen geven. Zo creëren we een warm schoolklimaat voor elk kind afzonderlijk! Als deskundig team hebben we oog voor de noden van het individuele kind. Niet elk kind heeft eenzelfde aanpak nodig. Als School voor Aangepast Individueel Onderwijs (SAIO) gaan we samen op zoek met ouders en CLB-medewerkers om een zo goed mogelijke aanpak te kunnen garanderen. Zo kunnen we een school maken op maat van het kind. Een school waar het kind kan open bloeien en op een eigen tempo verder kan ontwikkelen. We werken in niveaugroepen voor taal, wiskunde en lezen. Maar we maken ook heel veel plaats voor muzische, creatieve en praktische vaardigheden. Niet enkel het kennen is bij ons belangrijk maar ook het kunnen zetten we centraal! Vertrouwensvol de toekomst tegemoet durven gaan, je plan kunnen trekken in het latere leven, zelfstandig taken kunnen uitvoeren en je eigen beperkingen hierin kennen, geven een hoopvol beeld op de naderende jongvolwassenheid. Het is onze bedoeling om al onze kinderen, ons mannen zoals we dat zelf graag zeggen, te helpen bij het opgroeien tot GELUKKIGE mensen die hun sterke vleugels kunnen uitspreiden in het gewoon lager en/of secundair onderwijs. Daar willen we elke dag opnieuw voor gaan! Het SAIO-team 3

4 Concrete werking 1. Doelstelling Het doel van elke vorm van onderwijs is: individuen hun eigen weg helpen vinden in het leven en de samenleving van vandaag en morgen. Ons aangepast individueel onderwijs kan daarbij ook zijn steentje bijdragen, daar, waar de zorg binnen het gewoon lager onderwijs ontoereikend is om sommige leerlingen te begeleiden bij hun ontwikkeling en integratie in de maatschappij. Het is voor onze school telkens weer een nieuwe uitdaging om van de leerlingen die aan ons toevertrouwd worden, knappe jonge mensen te maken. Als einddoel streven we ernaar om minstens de basisleerstof van de eerste vier leerjaren van het gewoon basisonderwijs grondig onder de knie te krijgen. Concreet betekent dit dat SAIO zijn leerlingen zo degelijk mogelijk wil voorbereiden op hun terugkeer naar het gewoon onderwijs. Meer dan 80% van onze schoolverlaters behaalt een getuigschrift gewoon lager onderwijs en kunnen hiermee in het BSO, het beroepssecundair onderwijs, terechtkomen. 2. Doelgroep SAIO is een school voor buitengewoon lager onderwijs van het type 8. Deze vorm van onderwijs is specifiek bedoeld voor de begeleiding van normaal begaafde kinderen met leerstoornissen. Zij hebben af te rekenen met een ernstige spraak-,taal- en/of rekenstoornis. Het betreft dus leerlingen die tegen alle verwachtingen in problemen krijgen met het leren lezen, schrijven en/of rekenen. Het kind vertoont een schoolse achterstand van één of meerdere leerjaren t.o.v. zijn leeftijdsgenoten. Daardoor kunnen zij - zelfs met een jaar overzitten - het tempo en het leerstofpakket van de gewone lagere school niet meer aan. Ons type 8 onderwijs is specifiek voor kinderen van 6 jaar tot maximum 14 jaar met een normale begaafdheid en specifieke problemen zoals : lees- en spellingsstoornissen (zoals dyslexie en dysorthografie) rekenstoornissen (zoals dyscalculie) schrijfstoornissen ( zoals dysgrafie) 4

5 Uit de praktijk weten we dat deze leerstoornissen soms kunnen voorkomen met andere stoornissen. Ze kunnen gepaard gaan met AD(H)D, met een lichte vorm van autisme, met een niet-verbale stoornis (NLD) of met gedragsproblemen. De extra zorg die in de gewone basisschool geboden wordt, zal voor sommige leerlingen niet volstaan om hen optimaal te ondersteunen. Voor deze leerlingen kan een overstap naar het buitengewoon onderwijs de aangewezen oplossing bieden. De verwijzing gebeurt steeds via het CLB (Centrum voor leerlingenbegeleiding). 3. Inschrijvingsbeleid Alvorens over te gaan tot een definitieve inschrijving binnen de school, vindt er met de ouders (en eventueel andere betrokken personen) een gesprek plaats. Met dit gesprek beogen we de ouders te informeren over de concrete schoolwerking. Daarnaast proberen we een accuraat beeld te verwerven over het kind en zijn omgeving. Als ouders voldoende info verkregen hebben en wensen in te schrijven, nodigen we hen voor een 2 de maal uit, samen met hun kind, omdat we het belangrijk vinden dat deze kinderen zich een goed beeld kunnen vormen van de nieuwe school/klas waarin ze terecht gaan komen. Deze aanpak werkt rustgevend voor de kinderen en hun ouders. 4. Wat maakt onze school nu buitengewoon? Het onderscheid met het gewoon lager onderwijs bestaat er voornamelijk in dat er niet gewerkt wordt in leerjaren (het eerste, tweede, derde, leerjaar), maar wel in niveaugroepen. Zowel voor taal, rekenen als lezen komt de leerling terecht in een niveaugroep die niet onmiddellijk hoeft aan te sluiten bij zijn chronologische leeftijd, maar eerder bij zijn schools peil. Hij evolueert voor deze drie leergebieden meestal op een verschillend niveau. Een niveaugroep telt beduidend minder leerlingen dan een doorsnee klas in de gewone lagere school. Er wordt sterk geïndividualiseerd binnen de groep. Bij de realisatie van elk individueel handelingsplan kan er beroep worden gedaan op bijkomende geïndividualiseerde hulp. Deze extra hulp kan geboden worden door gespecialiseerde leerkrachten, een orthopedagoog, een kinesist of een logopedist. Het is een pluspunt dat dit in onderling overleg kan gebeuren binnen de schooluren. Zodoende worden deze leerlingen die het al moeilijk hebben met schoolse taken, niet nog eens extra belast buiten de schooluren. 5

6 Ook de pedagogische en didactische benadering verschilt met deze van de gewone lagere school. Bij de meeste leerlingen beperken we ons tot het goed beheersen van de kernleerstof van het lager onderwijs. Bij het verwerven van de leerstof ligt de nadruk niet alleen op het kennen maar staat ook het kunnen (toepassen) centraal. Vaak presteren onze kinderen beter op doeproeven dan op opdrachten die via taal worden aangeboden. In een type 8-klasje worden de opdrachten frequenter herhaald en wordt er erg gestructureerd en in kleine stappen gewerkt. Deze manier van lesgeven komt het concentratievermogen, de taakspanning en de motivatie bij onze leerlingen ten goede. Bovenvermelde aanpak brengt met zich mee dat de leerling het schools gebeuren anders zal beleven: hij zal zich terug goed in zijn vel voelen, omdat hij succes ervaart. Hij zal beter presteren en minder faalangstig reageren. Welbevinden en betrokkenheid zijn immers noodzakelijke voorwaarden om tot leren te komen. Bovendien krijgen de ouders in vele gevallen terug een gelukkig kind in huis dat zich op zijn gemak voelt en opnieuw kan genieten van schoolse zaken. 5. Organisatie De bovenvermelde doelstellingen kunnen wij slechts realiseren dankzij een specifieke en soepele structuur, welke met de jaren werd opgebouwd. Wanneer een nieuwe leerling zich met een (advies) attest type 8, afgeleverd door een CLB, op onze school aanmeldt, is het heel belangrijk om te weten in welke niveaugroep voor taal, rekenen en lezen we het kind best plaatsen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van volgende gegevens: - het inschrijvingsverslag van het CLB van de vorige school, met gegevens over de voorgeschiedenis van de leerling op sociaal, medisch en schools vlak. - eventueel aanvullende gegevens van een externe dienst, zoals een revalidatiecentrum, een logopedische dienst, een dienst voor kinderpsychiatrie of ontwikkelingsstoornissen, enz.. - aanvullende onderzoeksgegevens voor taal, rekenen en lezen door een logopedist van onze eigen school. Op basis van alle verzamelde gegevens wordt de leerling ingedeeld in de taal-, reken- en leesgroep die het best aansluit bij zijn specifiek taal-, reken- en leesniveau. Deze gegevens 6

7 worden ook gebruikt om een individueel handelingsplan voor deze leerling op te stellen. Met behulp van dit plan kunnen de hiaten op schools en voorschools vlak, die bij de overstap vanuit het gewoon basisonderwijs meestal aanwezig zijn, zoveel mogelijk worden weggewerkt om deze leerling een stevige basis te verschaffen. De niveaugroep voor taal van deze nieuwe leerling is tevens zijn administratieve klasgroep. De klastitularis van deze groep draagt de eindverantwoordelijkheid voor deze leerling op pedagogisch en didactisch vlak. Bij hem of haar volgt de leerling de overige vakken binnen een vooropgesteld klaswerkplan, zoals wereldoriëntatie, muzische en sociale vorming, leren leren, ICT, enz.. Deze leerkracht houdt het persoonlijk dossier van deze leerling bij en is het aanspreekpunt van de ouders. De klasleerkracht leidt ook alle gesprekken in verband met deze leerling, zoals o.a. rapportbesprekingen en klassenraden. Tijdens deze klassenraden worden de vorderingen, het gedrag, de zwakke maar zeker ook de sterke kanten van elke leerling besproken. De resultaten van de toetsen binnen de klasgroep, de testresultaten van ons begeleidend CLB en de bemerkingen van de individuele begeleiders worden naast elkaar gelegd. Zo kan met kennis van zaken het individueel handelingsplan van deze leerling worden bijgestuurd en kunnen extra maatregelen worden genomen. Iedere leerling wordt aldus driemaal per schooljaar geëvalueerd door een team van leerkrachten en CLB-medewerkers. Binnen onze school doorloopt elke leerling een traject van (administratieve) klasgroepen. Ook nieuwe leerlingen komen afhankelijk van hun niveau terecht in: - de speelleerklas (groep 1) - de aanvangsklassen (groep 2 en 3 ) - de vorderingsklassen ( groep 4, 5, 6, 7 en 8) - de doorstromingsklassen (groep 9 en 10) Wij hebben in de loop der jaren zelf een leerlingvolgsysteem ontwikkeld en bijgestuurd. Dit LVS bepaalt het niveau van de leerlingen en is een handig instrument om een goede groepsindeling te maken. Ons schoolwerkplan werd door onze leerkrachten zelf samengesteld. Het is gebaseerd op de ontwikkelingsdoelen voor het type 8 van het buitengewoon onderwijs. Deze ontwikkelingsdoelen werden door het ministerie van onderwijs bepaald. De leergebieden waarop deze ontwikkelingsdoelen betrekking hebben, zijn gebaseerd op de zeven leergebieden in het gewoon basisonderwijs. Deze zijn leren leren, lichamelijke opvoeding, muzische vorming, sociaal-emotionele ontwikkeling, taal, wereldoriëntatie en wiskunde. 7