Reflectie op de Miljoenennota 2016

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Reflectie op de Miljoenennota 2016"

Transcriptie

1 Reflectie op de Miljoenennota 2016 Hans Kasper LWV Limburg lunch 21 september 2015

2 Koppen in de media voor Prinsjesdag 2015 Voor (in de uitlekfase/vergiet): Economie groeit, maar kabinet moet toch voorzichtig blijven Nederland geeft weer geld uit Alleen gepensioneerde profiteert niet van herstel In de koopkrachtplaatjes gaat iedereen er volgend jaar op vooruit Prinsjesdag: eindelijk een feestje, maar zonder slingers Feestbegroting met een donker randje Kabinet blij, burger somber Fraai begin van een onzekere week : genoeg goed nieuws voor Rutte II; maar ook genoeg kansen het kabinet te ontregelen Na al het bezuinigen is het even tijd voor leuke dingen Rutte II heeft perfecte storm in de rug Nederlandse economie geeft kabinet stevige rugwind Stop zwabberbeleid Er blijft voldoende werk over voor Rutte 2

3 Koppen in de media vorige week, op en na Prinsjesdag Het zoet smaakt bitter Rutte is blij, maar houdt het sober Begroten op hoop van zegen De groei trekt aan, het kabinet deelt uit, maar buiten rommelt het Bang voor onrust van buiten af Als de economie blijft groeien, blijven de lasten dalen Extra duwtje nodig voor extra banen Meer op loonstrook, langer verlof voor vaders Koopkracht op peil? Geldt niet voor iedereen Ouderen vergeten in feestbegroting Geen hervorming van belastingen, wel lagere lasten: is dat wel verstandig? Sleets kabinet Rutte II geeft een winstwaarschuwing af Fijn dat het nu weer wat losser kan De uitgaven aan zorg groeien harder dan de economie De sociale strijd moet nu echt gaan beginnen (FNV, Heerts) Focus op economie, lastenverlichting, versterken investeringsruimte en innovatief vermogen, uitbouw exportpositie (werkgevers)

4 Reflecties: inkomsten en uitgaven van de overheid (miljard ) inkomsten uitgaven tekort EMU saldo % ,0 257,4-13,4-2,9% ,4 260,9-13,5-2,4% ,1 267,0-17,9-2,4% ,8 259,6-12,8-2,1% ,5 262,1-8,6-1,4% Bruto binnenlands product in 1950: 8,4 miljard (Forum) We geven nog steeds meer uit dan er in komt.. (in 5 jaar: 66,2 mld) Afgelopen jaren ongeveer miljard bezuinigd; nu 5 lastenverlichting gepland (zal dat er door komen?; hing samen met belastinghervorming; komt er nu zonder die hervorming) En we calculeren in de beheersbare inkomsten al 2 miljard minder in vanwege minder aardgasopbrengsten Waaier van waarschijnlijkheid van uitkomsten

5 Reflecties: structureel en conjunctureel Conjunctureel tekort neemt af vanwege meevallers (meer of incidentele inkomsten; minder of incidentele uitgaven) Structureel te kort neemt toe Meestal ga je voor het omgekeerde: Keynesiaans is het om tijdelijke tekorten te laten oplopen om economie te stimuleren; nu wordt dat al voor het structurele tekort geaccepteerd -> gevaarlijk, zeker als we nu wat juichen en in aanloop naar verkiezingen willen uitdelen -> gevaarlijk want ook geen enkele onderneming kan zich dat permitteren -> gevaarlijk als we zo sterk afhankelijk zijn van externe factoren in een open economie (wereldhandel, BRIC, vluchtelingen, Oekraïne, etc) en succes vooral aan ons zelf (kabinetsbeleid) toeschrijven -> gevaarlijk want lastenverlichting levert pas banen op als je als bedrijf ook meer omzet kunt realiseren

6 Reflectie: regeren is ook implementeren Regering is tevreden met alle ingevoerde/afgesproken hervormingen van arbeidsmarkt, ontslagrecht, zorg, decentralisaties naar gemeenten, etc? Is de regering nu uitgeregeerd? NEE, we gaan door met de belastinghervorming Geen of onvoldoende overzicht van implementatie (PGB en SVB; gemeenten verschillen in eisen aan jeugdzorg bijv; zorgverzekeraars en hun administratieve eisen aan zorgverleners) werkzaamheden, kosten, planning, onbedoelde effecten, onvoorziene effecten Geen grenslandtoets of euregio

7 Het debat dat komt Dominantie van vluchtelingenproblematiek: voor ons veel geschoolde vakkrachten Cliché s: * klip en klaar * met alle respect ( interesting study ) * boter bij de vis * dat verdient geen schoonheidsprijs * het is van tweeën een * met stoom en kokend water * hom of kuit * stip aan de horizon * het moet niet (veel) gekker worden * piketpaaltjes slaan Veel vaag verbaal gekletter waar burger niet veel van snapt: geeft dat het vertrouwen waar iedereen naar op zoek is????

8

Gemeentefinanciën Najaar2017

Gemeentefinanciën Najaar2017 Gemeentefinanciën Najaar2017 FAMO, 27 september 2017 Teun Eikelboom Hoofd Financiele Regelgeving en Toezicht Een eclectisch verhaal Miljoenennota Septembercirculaire Formatie 2017 Verantwoording Miljoenennota:

Nadere informatie

Gemeentefinanciën Voorjaar 2017

Gemeentefinanciën Voorjaar 2017 Eerst de techniek, daarna de politiek Gemeentefinanciën Voorjaar 2017 FAMO, 9 juni 2017 Annelies Kroeskamp Hoofd Bekostiging Binnenlands Bestuur Ministerie BZK Techniek of politiek? Financiën: de rek is

Nadere informatie

Stand van zaken Participatiewet. Sjoerd Potters

Stand van zaken Participatiewet. Sjoerd Potters Stand van zaken Participatiewet Sjoerd Potters Allereerst: de overheidsuitgaven (1/2) De uitdaging is om de uitgaven te beheersen. Grootste uitgaven zijn zorg (77,8 miljard) en sociale zekerheid (78,6

Nadere informatie

Kijktip: NOS Rutte, Verhagen en Wilders over de val

Kijktip: NOS Rutte, Verhagen en Wilders over de val Kijktip: NOS Rutte, Verhagen en Wilders over de val Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen bekijken drie filmpjes van de NOS, twee van 21 en één van 24 april. Daarna beantwoorden ze vragen over deze

Nadere informatie

Inbreng CDA debat Sociaal Akkoord

Inbreng CDA debat Sociaal Akkoord Inbreng CDA debat Sociaal Akkoord Het is goed dat werkgevers en werknemers een sociaal akkoord hebben gesloten. In deze tijd van crisis is het belangrijk dat zij elkaar gevonden hebben. Nederland kenmerkt

Nadere informatie

Een uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014

Een uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014 Een uitdagende arbeidsmarkt Erik Oosterveld 24 juni 2014 Wat waren de gevolgen van de recessie? Hoeveel banen zijn er verloren gegaan? In welke sectoren heeft de recessie het hardst toegeslagen? Werkgelegenheid

Nadere informatie

Focus op Prinsjesdag 2017

Focus op Prinsjesdag 2017 Focus op Prinsjesdag 2017 Economisch Bureau Nederland 19 september 2017 Nico Klene Tel: +31 (0)20 628 4204 nico.klene@nl.abnamro.com Macro Economische Verkenning 2018 Het CPB verwacht 3,3% economische

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 IX Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB) en de begrotingsstaat van Nationale Schuld (IXA) voor het

Nadere informatie

Nieuwsbrief Prinsjesdag 2015 NIEUWSBRIEF. over de gevolgen van Prinsjesdag 2015 voor uw personeelsbeleid

Nieuwsbrief Prinsjesdag 2015 NIEUWSBRIEF. over de gevolgen van Prinsjesdag 2015 voor uw personeelsbeleid NIEUWSBRIEF over de gevolgen van Prinsjesdag 2015 voor uw personeelsbeleid Via deze speciale Prinsjesdag-nieuwsbrief brengen wij u volledig op de hoogte van Prinsjesdag 2015 die relevant zijn voor werkgevers.

Nadere informatie

Focus op Prinsjesdag. 16 september Kernpunten. Economisch Bureau Nederland / september 2015

Focus op Prinsjesdag. 16 september Kernpunten. Economisch Bureau Nederland / september 2015 Focus op Prinsjesdag 2015 Economisch Bureau Nederland 020-628 4204 / 383 2657 16 september 2014 15 september 2015 Kernpunten Macro Economische Verkenning 2016 De economische groei loopt in 2016 verder

Nadere informatie

Prinsjesdag 2015 Breeuwen Kernpunten: Macro Economische verkenning 2016 - de economische groei loopt in 2016 op van 2,0% naar 2,4% - de wereldhandel trekt weer aan na onverwachte terugval - de

Nadere informatie

Verdieping: Bezuinigingen en koopkrachteffecten

Verdieping: Bezuinigingen en koopkrachteffecten Verdieping: Bezuinigingen en koopkrachteffecten Korte omschrijving werkvorm: Het Kabinet Rutte II gaat in de periode 2013-2017 per saldo 15,1 miljard euro bezuinigen op de overheidsuitgaven 1. Leerlingen

Nadere informatie

Miljoenennota in begrijpelijke taal

Miljoenennota in begrijpelijke taal Samenvatting Miljoenennota in begrijpelijke taal D66 krijgt het voor elkaar 20180920102008_1837.adpro.indd 1 9/20/2018 10:20:25 AM Wat is de Miljoenennota? 2 Elk jaar presenteert de minister van Financiën

Nadere informatie

Stand van zaken Participatiewet / Quotumwet. Sjoerd Potters

Stand van zaken Participatiewet / Quotumwet. Sjoerd Potters Stand van zaken Participatiewet / Quotumwet Sjoerd Potters Allereerst: de overheidsuitgaven De uitdaging is om de uitgaven te beheersen. Grootste uitgaven zijn de sociale zekerheid (77,6 miljard) en de

Nadere informatie

Hoofdstuk 14 Conjunctuur

Hoofdstuk 14 Conjunctuur Hoofdstuk 14 Conjunctuur Open vragen 14.1 CPB: groei Nederlandse economie valt terug naar 1% in 2005 In 2005 zal de economische groei in Nederland licht terugvallen naar 1% ten opzichte van een groei van

Nadere informatie

Analyse Prinsjesdag 2016 Troonrede & Miljoenennota

Analyse Prinsjesdag 2016 Troonrede & Miljoenennota Analyse Prinsjesdag 2016 Troonrede & Miljoenennota Inhoud 1. Samenvatting Miljoenennota en Troonrede 2. Advies Raad van State 3. Budgettair beleid per Ministerie 4. Vervolg 2016 Samenvatting Miljoenennota

Nadere informatie

Begrotingsregels kabinet Balkenende IV

Begrotingsregels kabinet Balkenende IV Begrotingsregels kabinet Balkenende IV De Nederlandse begrotingsregels zijn de budgettaire spelregels waaraan het kabinet en de coalitiepartijen zich aan het begin van een vierjarige regeringsperiode committeren

Nadere informatie

Mededelingen De voorzitter: Ik deel aan de Kamer mee dat het volgende lid zich heeft afgemeld: Madlener.

Mededelingen De voorzitter: Ik deel aan de Kamer mee dat het volgende lid zich heeft afgemeld: Madlener. Mededelingen Ik deel aan de Kamer mee dat het volgende lid zich heeft afgemeld: Madlener. Deze mededeling wordt voor kennisgeving aangenomen. Aanbieding rijksbegrotingen 2014 Aan de orde is de rijksbegrotingen

Nadere informatie

Samenvatting Miljoenennota Hoofdpunten beleid mln. 100 mln. 92 mln. 63 mln. 1,9 mld. 1,2 mld. 1,0 mld. 0,5 mld

Samenvatting Miljoenennota Hoofdpunten beleid mln. 100 mln. 92 mln. 63 mln. 1,9 mld. 1,2 mld. 1,0 mld. 0,5 mld Samenvatting Miljoenennota 219 Hoofdpunten beleid 219 Prioriteiten en actualiteiten Lager volume gaswinning 3 mln Ondersteuning regio Groningen 1 mln Voorbereiding brexit bij Douane en NVWA 92 mln Oprichting

Nadere informatie

We kunnen de vergrijzing betalen. Dick Scherjon, bestuursadviseur

We kunnen de vergrijzing betalen. Dick Scherjon, bestuursadviseur We kunnen de vergrijzing betalen Dick Scherjon, bestuursadviseur Duurzaamheidsscore Oost-Groningen Zeeuws-Vlaanderen Groot-Rijnmond Zuidoost-Drenthe Zuid-Limburg Delfzijl en omgeving Overig Groningen Midden-Limburg

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Verdieping: Het huishoudboekje van Nederland

Verdieping: Het huishoudboekje van Nederland Verdieping: Het huishoudboekje van Nederland Korte omschrijving werkvorm In deze werkvorm leren leerlingen meer over de inkomsten en uitgaven van Nederland. In 2015 heeft de Nederlandse regering voor het

Nadere informatie

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 D66 is tevreden met het regeerakkoord. Samen met VVD, CDA en ChristenUnie willen we veel bereiken, maar we kiezen ook voor

Nadere informatie

Agenda. De Rit van Rutte II. De kool en de geit

Agenda. De Rit van Rutte II. De kool en de geit Prinsjesdaglezing Agenda De Rit van Rutte II De kool en de geit 2 Nederlandse economie is tijdens Rutte II weer gaan groeien 5 4 3 2 1 0-1 -2-3 -4-5 % % 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 5 4 3 2 1 0-1

Nadere informatie

CPB Notitie. Economierapportage maart De wereldeconomie. Datum : 27 maart 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken

CPB Notitie. Economierapportage maart De wereldeconomie. Datum : 27 maart 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken CPB Notitie Datum : 27 maart 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken Economierapportage maart 2003 1 De Nederlandse economie blijft ondermaats presteren. Dit geldt zelfs indien door een voorspoedig

Nadere informatie

Focus op Prinsjesdag. 16 september 2014. Kernpunten. Economisch Bureau Nederland 020-628 4204 / 383 2657. 15 september 2015

Focus op Prinsjesdag. 16 september 2014. Kernpunten. Economisch Bureau Nederland 020-628 4204 / 383 2657. 15 september 2015 Focus op Prinsjesdag 2015 Economisch Bureau Nederland 020-628 4204 / 383 2657 16 september 2014 15 september 2015 Kernpunten Macro Economische Verkenning 2016 De economische groei loopt in 2016 verder

Nadere informatie

De wereld van het sociaal domein. Raadsbijeenkomst 28 januari 2014 Eerste bespreking beleidsplannen en De Verbinding

De wereld van het sociaal domein. Raadsbijeenkomst 28 januari 2014 Eerste bespreking beleidsplannen en De Verbinding De wereld van het sociaal domein Raadsbijeenkomst 28 januari 2014 Eerste bespreking beleidsplannen en De Verbinding Presentatie: Bestaat uit twee onderdelen : Inhoudelijk Financieel Wat komt er op ons

Nadere informatie

Crisismaatregelen. Welke van de volgende onderwerpen zou dan niet aan de orde mogen komen?

Crisismaatregelen. Welke van de volgende onderwerpen zou dan niet aan de orde mogen komen? Crisismaatregelen De financiele en economische crisis zorgt ervoor dat o.a. de pensioenfondsen op dit moment geen dekking meer hebben voor het uitbetalen van pensioenen in de toekomst en dat het ernaar

Nadere informatie

Welkom. Prinsjesdaglezing Rabobank. Een bank met ideeën. 6 oktober Rabobank Valkenswaard en Waalre

Welkom. Prinsjesdaglezing Rabobank. Een bank met ideeën. 6 oktober Rabobank Valkenswaard en Waalre Welkom Prinsjesdaglezing 2 Rabobank. Een bank met ideeën. 6 oktober 2 Rabobank Valkenswaard en Waalre Programma 6.3 uur Welkomstwoord Johan van de Louw, manager Bedrijven Rabobank Valkenswaard en Waalre

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 360 Wijziging van het Belastingplan 2016 D NOTA NAAR AANLEIDING VAN HET VERSLAG Ontvangen 21 december 2015 Inhoudsopgave 1. Algemeen 1 2. Inkomensbeleid

Nadere informatie

Prinsjesdaglezing. Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam. Landgoed Voorlinden, Wassenaar

Prinsjesdaglezing. Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam. Landgoed Voorlinden, Wassenaar Prinsjesdaglezing Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Landgoed Voorlinden, Wassenaar Economisch beeld: constant (somber) beeld sinds juni BBP groei (%) -½ (was -¾) 2012 2013 ¾ EMU saldo (%bbp)

Nadere informatie

Prinsjesdag 2014. Stand van zaken MKB. Rabobank Nederland, september 2014

Prinsjesdag 2014. Stand van zaken MKB. Rabobank Nederland, september 2014 Prinsjesdag 2014 Stand van zaken MKB Rabobank Nederland, september 2014 Internationale omgeving Basisscenario De wereldeconomie groeit ook in 2014, met name in de VS, maar spectaculair is het allemaal

Nadere informatie

Wat doet Den Haag met mijn geld?

Wat doet Den Haag met mijn geld? 65 jaar begroten PRINSJESDAG SPECIAL Wat doet Den Haag met mijn geld? Er lijkt jaar na jaar maar weinig te veranderen in de rijksbegroting. Tot je al die Miljoenennota s naast elkaar legt Tekst: Paul Scheer

Nadere informatie

Conjunctuurtest voorjaar 2012

Conjunctuurtest voorjaar 2012 Conjunctuurtest voorjaar 0 Vereniging FME-CWM, Zoetermeer, februari 0 Kasper Buiting, beleidsadviseur Onderzoek en Economie www.fme.nl Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag zonder bronvermelding

Nadere informatie

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Inleiding regeerakkoord 2017-2021 Vertrouwen in de toekomst Inleiding Mensen in Nederland hebben veel vrijheid. Nederlanders vormen een sterke groep. Iedereen kan proberen om verder te komen in zijn leven.

Nadere informatie

Herstel economie. Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien

Herstel economie. Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien Miljoenennota 2017 Herstel economie Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien Ontwikkelingen (1) Overheidsfinanciën in balans Schuld daalt voor het eerst

Nadere informatie

Economische voorjaarsprognoses 2015: herstel wint aan kracht dankzij economische rugwind

Economische voorjaarsprognoses 2015: herstel wint aan kracht dankzij economische rugwind Europese Commissie - Persbericht Economische voorjaarsprognoses 2015: herstel wint aan kracht dankzij economische rugwind Brussel, 05 mei 2015 De economie in de Europese Unie profiteert dit jaar van een

Nadere informatie

De Wet Werk en Zekerheid in economisch grillige tijden

De Wet Werk en Zekerheid in economisch grillige tijden WHITEPAPER SEPTEMBER 2014 De Wet Werk en Zekerheid in economisch grillige tijden Goed nieuws: de economische crisis lijkt voorbij te zijn. Het Centraal Planbureau 1 meldde in maart van dit jaar dat de

Nadere informatie

1. Inleiding 2. Analyse 2.1. Een derde van de ouders geeft aan minder te gaan werken

1. Inleiding 2. Analyse 2.1. Een derde van de ouders geeft aan minder te gaan werken 1. Inleiding Vorig jaar kondigde de regering grote bezuinigingen aan op de kinderopvang. De bezuinigingen lopen op tot 774 miljoen in 2015. In 2012 snijdt de regering met zo'n 400 miljoen euro in de kinderopvang.

Nadere informatie

Reactie op Prinsjesdag

Reactie op Prinsjesdag Reactie op Prinsjesdag Nadat de Troonrede is uitgesproken en de plannen voor volgend jaar officieel zijn bekendgeworden is onderzoek gedaan naar de reactie van de Nederlanders. Vandaag is het Prinsjesdag.

Nadere informatie

Miljoenennota door René Boon

Miljoenennota door René Boon Miljoenennota door René Boon .. .. .. .. .. ... .. Conclusies: Herstel Nederlandse economie, maar wel kwetsbaar In 2015 komen overheidsfinanciën in rustiger vaarwater terecht Toch nog groot tekort, circa

Nadere informatie

Prinsjesdag Wat denkt u dat in het komend jaar met de economie in Nederland zal gebeuren?

Prinsjesdag Wat denkt u dat in het komend jaar met de economie in Nederland zal gebeuren? Prinsjesdag 2010 Onderzoek voorafgaande aan Prinsjesdag 2010 is vergeleken met de resultaten van de voorgaande vijf jaren. De veranderingen zijn evident ten aanzien van de opvattingen over de economie

Nadere informatie

Prinsjesdag 2015: 10 wijzigingen voor je portemonnee

Prinsjesdag 2015: 10 wijzigingen voor je portemonnee Prinsjesdag 2015: 10 wijzigingen voor je portemonnee Prinsjesdag 2015: wijzigingen voor je portemonnee Op Prinsjesdag presenteert het kabinet in de Miljoenennota zijn financiële toekomstplannen voor 2016.

Nadere informatie

Kabinetsbeleid Gezondheidszorg in het licht van de toekomst. Marcelis Boereboom Directeur-Generaal Langdurige Zorg

Kabinetsbeleid Gezondheidszorg in het licht van de toekomst. Marcelis Boereboom Directeur-Generaal Langdurige Zorg Kabinetsbeleid Gezondheidszorg in het licht van de toekomst Marcelis Boereboom Directeur-Generaal Langdurige Zorg Inhoud 1.Gevolgen van stijgende zorguitgaven 2.Oplossingen nu en in de toekomst Blik op

Nadere informatie

Van gelijk en gelijkheid naar onredelijk maatwerk

Van gelijk en gelijkheid naar onredelijk maatwerk Cluster C Van gelijk en gelijkheid naar onredelijk maatwerk Decentralisatie AWBZ taken naar de Wmo Linda Hazenkamp Programma Voorstellen De huidige Wmo: cijfers en historie De kabinetsplannen AWBZ en Wmo

Nadere informatie

Economische opgeving. Wereldeconomie op een kruispunt

Economische opgeving. Wereldeconomie op een kruispunt Economische opgeving Wereldeconomie op een kruispunt Inhoud Blik op de wereld Risico s en onzekerheden Nederlandse economie 2 Internationale omgeving: doormodderen Groei van de wereldeconomie blijft dit

Nadere informatie

Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Waarom is er besloten om te bezuinigen? Wordt de economie kapot bezuinigd?

Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Waarom is er besloten om te bezuinigen? Wordt de economie kapot bezuinigd? Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Er is een pakket van 6 miljard euro aan aanvullende bezuinigingen overeenkomen. De bezuinigingen worden hoofdzakelijk gevonden via uitgavenbeperkingen binnen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1997 1998 25 600 Nota over de toestand van s Rijks Financiën Nr. 3 BRIEF VAN HET LID DE HOOP SCHEFFER Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Verdieping: Eerste reactie partijen

Verdieping: Eerste reactie partijen Verdieping: Eerste reactie partijen Korte omschrijving werkvorm: Uit de berekeningen van het CPB blijkt dat het begrotingstekort van Nederland in 2013 en 2014 niet onder de door de EU gestelde 3%-norm

Nadere informatie

Verandering is dichterbij dan je denkt

Verandering is dichterbij dan je denkt Verandering is dichterbij dan je denkt Tegenbegroting 2016 Verandering is dichterbij dan je denkt Soms slaat verbazing om in boosheid. Het overkomt me niet vaak, maar de afgelopen maanden kreeg het kabinet

Nadere informatie

Focus op Prinsjesdag 2016

Focus op Prinsjesdag 2016 Focus op Prinsjesdag 2016 Economisch Bureau Nederland 20 september 2016 Philip Bokeloh Tel: +31 (0)20 383 2657 philip.bokeloh@nl.abnamro.com Nico Klene Tel: +31 (0)20 628 4204 nico.klene@nl.abnamro.com

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 29 544 Arbeidsmarktbeleid Nr. 445 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

2016D38962 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

2016D38962 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG 2016D38962 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport bestond er bij een aantal fracties behoefte een aantal vragen en opmerkingen voor te

Nadere informatie

25-01-2015, Jaargang 2, Editie 4. Mario Draghi slaagt voor zijn eerste examen

25-01-2015, Jaargang 2, Editie 4. Mario Draghi slaagt voor zijn eerste examen 25-01-2015, Jaargang 2, Editie 4 Mario Draghi slaagt voor zijn eerste examen Het is alweer ruim twee jaar geleden, dat Mario Draghi een verdere verdieping van de crisis in Europa afwendde. Hij deed dat

Nadere informatie

Investeren in brede welvaart

Investeren in brede welvaart Investeren in brede welvaart Prinsjesdag 2019 Rogier Aalders 18 september 2019 Inhoud Wat doet het kabinet voor onze welvaart? Economische groei versus welvaart Huizenmarkt Wat zijn de problemen? Hoe zit

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Conjunctuur

Praktische opdracht Economie Conjunctuur Praktische opdracht Economie Conjunctuur Praktische-opdracht door een scholier 1660 woorden 8 oktober 2006 6,9 43 keer beoordeeld Vak Economie PRAKTISCHE OPDRACHT Conjunctuur. De conjuncturele situatie

Nadere informatie

Tekortreducerende maatregelen

Tekortreducerende maatregelen Tekortreducerende maatregelen 2011-2017 MEV2014-versie CPB Achtergronddocument Wim Suyker 17 september 2013 1 1 Inleiding Vanaf 2011 zijn netto tekortreducerende maatregelen genomen door de achtereenvolgende

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum 23 april 2013 Betreft Werkgelegenheid

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum 23 april 2013 Betreft Werkgelegenheid > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

De ijnmanager. Cartoons juni 2012. Luc Timmers

De ijnmanager. Cartoons juni 2012. Luc Timmers De ijnmanager Cartoons juni 2012 Luc Timmers Alle cartoons mogen gratis gekopieerd en verspreid worden Gratis? Jazeker! Tegenprestatie? De Lijnmanager Gratis is voor bijna niks Volg @Delijnmanager op Twitter

Nadere informatie

Samenvatting Economie Hoofdstuk 8

Samenvatting Economie Hoofdstuk 8 Samenvatting Economie Hoofdstuk 8 Samenvatting door een scholier 1279 woorden 6 december 2005 5,7 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Kern van de economie Economie Hoofdstuk 8 Paragraaf 1 Functies van

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Directie Buitenlandse Financiële Betrekkingen Korte Voorhout 7 2511 CW

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 400 B Vaststelling van de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2013 33 400 C Vaststelling van de begrotingsstaat van het provinciefonds

Nadere informatie

1 Overzicht

1 Overzicht 1 Overzicht 2011-2017 Op basis van de huidige beleidsvoornemens bedragen in de jaren 2011 tot en met 2017 de tekortreducerende maatregelen gemiddeld 7 mld euro per jaar (circa 1% bbp per jaar). Cumulatief

Nadere informatie

Aan de leden van Tweede Kamer Postbus EA Den Haag. Den Haag, 26 september Betreft: Miljoenennota 2007 Ref.

Aan de leden van Tweede Kamer Postbus EA Den Haag. Den Haag, 26 september Betreft: Miljoenennota 2007 Ref. Aan de leden van Tweede Kamer Postbus 20018 2500 EA Den Haag Den Haag, 26 september 2006 Betreft: Miljoenennota 2007 Ref.: LCR/060118/ER/JL Geachte dames en heren, De Landelijke Cliëntenraad heeft kennisgenomen

Nadere informatie

CPB Notitie. Economierapportage september De wereldeconomie

CPB Notitie. Economierapportage september De wereldeconomie CPB Notitie Nummer : 2002/69 Datum : 17 september 2002 Aan : De Minister van Economische Zaken Economierapportage september 2002 1 De economische groei in de industrielanden zal door de onrust op de financiële

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

27926 Huurbeleid. Lijst van vragen en antwoorden Vastgesteld 11 oktober 2016

27926 Huurbeleid. Lijst van vragen en antwoorden Vastgesteld 11 oktober 2016 27926 Huurbeleid Nr. 269 Lijst van vragen en antwoorden Vastgesteld 11 oktober 2016 De algemene commissie voor Wonen en Rijksdienst heeft een aantal vragen voorgelegd aan de minister voor Wonen en Rijksdienst

Nadere informatie

Economische najaarsprognoses 2013: geleidelijk herstel, externe risico's

Economische najaarsprognoses 2013: geleidelijk herstel, externe risico's EUROPESE COMMISSIE PERSBERICHT Brussel, 5 november 2013 Economische najaarsprognoses 2013: geleidelijk herstel, externe risico's In de afgelopen maanden zijn er een aantal bemoedigende signalen geweest

Nadere informatie

Ouderen en de arbeidsmarkt. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1

Ouderen en de arbeidsmarkt. Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende stellingen met betrekking tot ouderen van 55 + en de arbeidsmarkt?...2 2 Oudere werknemers moeten goedkoper

Nadere informatie

Werkstuk Maatschappijleer Miljoenennota 2006

Werkstuk Maatschappijleer Miljoenennota 2006 Werkstuk Maatschappijleer Miljoenennota 2006 Werkstuk door een scholier 1813 woorden 6 november 2006 5,2 5 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 2. Inhoudsopgave 3. Inleiding 4. Hoofdstuk 1 Welke plannen

Nadere informatie

5,6. Praktische-opdracht door een scholier 2583 woorden 20 december keer beoordeeld

5,6. Praktische-opdracht door een scholier 2583 woorden 20 december keer beoordeeld Praktische-opdracht door een scholier 2583 woorden 20 december 2002 5,6 76 keer beoordeeld Vak Economie Iedereen heeft met geld te maken, jong en oud. Jongeren misschien wat minder dan oudere mensen, maar

Nadere informatie

Spreektekst Partij Voor de Vrijheid. Algemene Beschouwingen en Voorjaarsnota. 03 juli 2013

Spreektekst Partij Voor de Vrijheid. Algemene Beschouwingen en Voorjaarsnota. 03 juli 2013 Spreektekst Partij Voor de Vrijheid Algemene Beschouwingen en Voorjaarsnota 03 juli 2013 De Drentse bevolking zit midden in een financiële en economische crisis. En met dit kabinet van VVD en PvdA weten

Nadere informatie

Nieuwsbrief Sociaal Domein Kop van Noord-Holland

Nieuwsbrief Sociaal Domein Kop van Noord-Holland Nieuwsbrief Sociaal Domein Kop van Noord-Holland Maandag 28 juli 2014 Nieuwsbrief nummer 3 Colleges Den Helder, Schagen en Hollands Kroon wijzigen samenwerking Sociaal Domein De colleges van Den Helder,

Nadere informatie

De Staten-Generaal bestaat uit de parlementsleden van de eerste en tweede Kamer. Het zijn dus onze parlementsleden.

De Staten-Generaal bestaat uit de parlementsleden van de eerste en tweede Kamer. Het zijn dus onze parlementsleden. Boekverslag door M. 1031 woorden 19 februari 2013 5.2 46 keer beoordeeld Vak Economie Prinsjesdag Opdracht 1 Waarom is het de koning die de troonrede voorleest? De koningin staat aan het hoofd van de Nederlandse

Nadere informatie

Begrotingsbeleid bij het Rijk en de relatie met gemeentefinanciën

Begrotingsbeleid bij het Rijk en de relatie met gemeentefinanciën Begrotingsbeleid bij het Rijk en de relatie met gemeentefinanciën VNG-congres Gemeentefinanciën Kyra Eikelboom-Doek Programma - Begrotingsbeleid bij het Rijk - Actuele ontwikkelingen: Miljoenennota 2014

Nadere informatie

KIEZEN VOOR GROEI Meerjaren begroting 2007-2010

KIEZEN VOOR GROEI Meerjaren begroting 2007-2010 KIEZEN VOOR GROEI Meerjaren begroting 2007-2010 Analyse huidige situatie: vijf over twaalf Het ledental daalt structureel en met grote snelheid. (netto - 8.000 per jaar) Het ledenbestand vergrijst en wordt

Nadere informatie

De Zorgmeetlat. Wat belooft de regering aan verpleegkundigen en verzorgenden in 2015? De Rijksbegroting VWS 2015 langs de meetlat van V&VN

De Zorgmeetlat. Wat belooft de regering aan verpleegkundigen en verzorgenden in 2015? De Rijksbegroting VWS 2015 langs de meetlat van V&VN De Zorgmeetlat Wat belooft de regering aan 300.000 verpleegkundigen en verzorgenden in 2015? De Rijksbegroting VWS 2015 langs de meetlat van V&VN 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoe is de Zorgmeetlat opgebouwd?

Nadere informatie

CPB Notitie. Bijstelling meerjarencijfers Inleiding. Datum : 3 juli 2003

CPB Notitie. Bijstelling meerjarencijfers Inleiding. Datum : 3 juli 2003 CPB Notitie Datum : 3 juli 2003 Bijstelling meerjarencijfers 2004-2007 1 Inleiding De analyse van het Hoofdlijnenakkoord in mei 2003 in CPB Notitie 2003/49 is gebaseerd op het voorzichtige scenario van

Nadere informatie

DECENTRALISATIE STAND VAN ZAKEN BREDE COMMISSIE 26 AUGUSTUS 2013

DECENTRALISATIE STAND VAN ZAKEN BREDE COMMISSIE 26 AUGUSTUS 2013 DECENTRALISATIE STAND VAN ZAKEN BREDE COMMISSIE 26 AUGUSTUS 2013 Doel: Informeren over proces tot nu toe Informeren over vervolgstappen Opbouw presentatie Wat is er aan de hand? Wat hebben we tot nu toe

Nadere informatie

50PLUS heeft acht prioriteiten verwerkt in zijn Tegenbegroting 2019:

50PLUS heeft acht prioriteiten verwerkt in zijn Tegenbegroting 2019: TEGENBEGROTING 2019 50PLUS heeft acht prioriteiten verwerkt in zijn Tegenbegroting 2019: 1) De AOW-leeftijd in 2019 bevriezen op 66 jaar en in 2020 verlagen naar 65 jaar 50PLUS heeft altijd gestreden voor

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 002 Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2015) Nr. 77 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 18 november

Nadere informatie

UIT groei en conjunctuur

UIT groei en conjunctuur Economische groei. Economische groei drukken we uit in de procentuele groei van het BBP op jaarbasis. De groei van het BBP heeft twee oorzaken. Het BBP kan groeien omdat de prijzen van producten stijgen

Nadere informatie

De economische omgeving. Een cruciaal jaar voor Nederland en Europa

De economische omgeving. Een cruciaal jaar voor Nederland en Europa De economische omgeving Een cruciaal jaar voor Nederland en Europa Inhoud Wereldeconomie Traag herstel Verengde Staten Europa Nederland Ook 2017 een conjunctureel goed jaar Ons land staat er heel goed

Nadere informatie

2010D16438 Voorlopige rekening 2009

2010D16438 Voorlopige rekening 2009 2010D16438 Voorlopige rekening 2009 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld { april 2010 De vaste commissie voor Financiën 1, heeft over de Voorlopige rekening 2009 (Kamerstuknummer 32326, nr. 1) de

Nadere informatie

Algemene uitkering

Algemene uitkering Onderwerp Decembercirculaire 2010 van het Gemeentefonds. Beslispunten 1. De Decembercirculaire 2010 voor kennisgeving aan te nemen; 2. Op basis van de uitkomsten van de Decembercirculaire 2010 de begroting

Nadere informatie

Tekort of overschot vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/73822

Tekort of overschot vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/73822 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 29 March 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/73822 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

61e Ondernemerspanel. MKB-Nederland TNS NIPO

61e Ondernemerspanel. MKB-Nederland TNS NIPO 61e Ondernemerspanel MKB-Nederland TNS NIPO 61e Ondernemerspanel MKB-Nederland TNS NIPO Samenvatting van de resultaten van het 61 e panelonderzoek onder ondernemers in het midden- en kleinbedrijf door

Nadere informatie

De zorgmiljarden in de Miljoenennota

De zorgmiljarden in de Miljoenennota De zorgmiljarden in de Miljoenennota HEAD CONGRES 2016 Houten, 9-10 Juni Richard Doornbosch Plv directeur Macro-Economische Vraagstukken en Arbeidsmarkt It is not a solution, if its not affordable Dr davis

Nadere informatie

ons kenmerk BB/U201301355 Lbr. 13/079

ons kenmerk BB/U201301355 Lbr. 13/079 1309115 VNG 1 5 OKT. 2013 OF. m IxJ A. gs.ses Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Vereniging van Netderlancise Gemeenten informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Addendum VNG Reactie

Nadere informatie

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Ben je van plan om op 9 juni te gaan stemmen? Ja 698 83,1 Nee 39 4,6 Ik weet het nog niet 103 12,3 Stemgedrag PVV/ Wilders PvdA

Nadere informatie

Trendbreuk in rijksuitgaven

Trendbreuk in rijksuitgaven 94 Boekman 95 Sociaal-liberaal cultuurbeleid Dossier cijfers Trendbreuk in rijksuitgaven kunst en cultuur Bastiaan Vinkenburg Dit artikel gaat over geld dat het rijk besteedt aan kunst en cultuur. Is dat

Nadere informatie

Polsslag Ondernemend Limburg januari 2018

Polsslag Ondernemend Limburg januari 2018 Polsslag Ondernemend Limburg januari 2018 VKW Limburg en UNIZO Limburg houden de vinger aan de pols van de Limburgse economie POL Themabevraging januari 2018 Outlook 2018 1 Evaluatie 2017 volgens sector

Nadere informatie

Stand van zaken Sociaal Domein

Stand van zaken Sociaal Domein Stand van zaken Sociaal Domein Van transitie naar transformatie Gemeenteraad 27 oktober 2016 Voorbereiding Inhoud 2013 2020 Implementatie en borging Transformatie 1-1-2015 transitie heden Waar staan we

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 29 544 Arbeidsmarktbeleid Nr. 503 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Inbreng Sybrand Buma (debat begrotingsakkoord)

Inbreng Sybrand Buma (debat begrotingsakkoord) Gesproken woord geldt Inbreng Sybrand Buma (debat begrotingsakkoord) Wat Nederland nodig heeft is een beleid gericht op meer banen, en het structureel versterken van de economie. Zonder verdere belastingverhoging,

Nadere informatie

Meerjarenbeleidsplan voor onze cliënten

Meerjarenbeleidsplan voor onze cliënten Meerjarenbeleidsplan 2015 2018 voor onze cliënten Wybe O. Sierksma Raad van Bestuur Stichting Sprank 2 april 2015 Als de Heer niet helpt bij het bouwen van het (sprank) huis Het is voorjaar 2018 2018 Droom,

Nadere informatie

had ik (misschien) al iets meer details over het zogenaamde septemberpakket kunnen vertellen,

had ik (misschien) al iets meer details over het zogenaamde septemberpakket kunnen vertellen, Inleiding Maarten Camps DNB seminar 12 september 2012 Dames en heren, Ik ben met plezier naar Bussum gekomen, maar dacht wel even: jammer dat dit seminar niet een week later wordt gehouden. Dan had ik

Nadere informatie

Kinderopvangbegroting 2013: gezond verstand vs. briljante geesten

Kinderopvangbegroting 2013: gezond verstand vs. briljante geesten Kinderopvangbegroting 2013: gezond verstand vs. briljante geesten 19-10-2012 Kinderopvangbegroting 2013: gezond verstand vs. briljante geesten R A P P O R T A G E Inhoudsopgave INLEIDING... 2 NIEUW! MEEVALLERS

Nadere informatie

Bijdrage aan behandeling programmabegroting 2014 ( )

Bijdrage aan behandeling programmabegroting 2014 ( ) Datum : 6 november 2013 Bijdrage aan behandeling programmabegroting 2014 ( 2013-320) Meneer de voorzitter, geachte collega s en belangstellenden, We spreken vandaag alweer de laatste programmabegroting

Nadere informatie

Vertrouwen duidelijkheid D66

Vertrouwen duidelijkheid D66 Rijksbegroting 2014 Vertrouwen duidelijkheid D66 Alternatief begrotingsplan De Nederlandse economie verkeert in zwaar weer. Voor de derde keer in vier jaar bevinden wij ons in een recessie. Aan het eind

Nadere informatie