Digitale dienstverlening, een vak!

Transcriptie

1 Nieuwsbrief Samenwerking / nummer 1 / januari 2006 Digitale dienstverlening, een vak! Gemeenten worden via de overheid gestimuleerd om, vanaf begin 2007, 65% van de dienstverlening ook digitaal aan te bieden. Echter, gemeenten hebben ieder voor zich vaak onvoldoende expertise en middelen in huis om dit gehele traject zelfstandig aan te pakken. De gemeenten Zwolle, Enschede, Hellendoorn, Heusden, Oldenzaal willen gezamenlijk de verdere ontwikkeling van de digitale dienstverlening oppakken. Samen met de kennisinstituten TNO en het Telematica Instituut willen zij in de eerste helft van 2006 komen tot een juridisch vormgegeven samenwerkingsverband, een aanbestedingsprocedure in gang zetten en een tiental producten ten behoeve van de digitale dienstverlening gerealiseerd hebben. De gemeente Enschede heeft de afgelopen jaren een digitaal loket ontwikkeld dat inmiddels is uitgegroeid tot een volwaardig dienstverleningskanaal voor burgers en bedrijven. Het samenwerkingsverband wil graag, met inbreng van alle partners, de digitale dienstverlening verder doorontwikkelen en in samenwerking met andere gemeenten en en het beheer organiseren. De producten die door het samenwerkingsverband worden ontwikkeld willen zij in eerste instantie graag aanbieden aan andere gemeenten. In een later stadium kunnen deze producten ook aan andere en worden aangeboden. De samenwerking staat dus nadrukkelijk open voor participatie van andere gemeenten en en. Waarom samenwerking? In 10 jaar is de wereld van de digitale dienstverlening enorm veranderd. De eerste fase, het voor de burger toegankelijk maken van informatie, werd gevolgd door de mogelijkheid van online transacties, 24 uur per dag. Inmiddels wordt er voortvarend gewerkt aan verbindingen met andere overheden en partners. De verandering zet zich dus in hoog tempo voort. Sterker nog: er loopt tal van initiatieven om die verandering te versnellen en daar houden zich tal van organisaties mee bezig. Suwi-keten, Kind-volgdossiers, Zorgloket, omgevingsvergunning, Burgerservicenummer, koppeling basisregistraties, ICTU, EGEM, Pact van Pans en zo nog vele initiatieven.

2 De rijksoverheid verlangt dat begin 2007 alle gemeenten minimaal 65% van de dienstverlening ook digitaal kunnen leveren. En dat is alleen nog maar de digitale component van de dienstverlening. De ambitie van de (rijks-) overheid reikt nog een stuk verder. Er wordt gestreefd naar transparantie van processen door alle overheidslagen heen, naar vermindering van administratieve lasten en naar versnelling van allerlei (plannings- en verantwoordings-) procedures. In die ontwikkeling wordt aan de gemeenten de positie van 'eerste ingang' voor burgers en bedrijven toegedacht. Of dat nu de ingang voor de belastingdienst is of voor de Informatiebeheergroep, voor de provincie of voor het waterschap, de gemeente is een logische ingang voor de burgers (advies commissie Jorritsma). Al deze ontwikkelingen zijn onmogelijk door één overheid te realiseren. Samenwerking is vanuit meerdere invalshoeken een absolute must. Daarom is dit samenwerkingsverband ontstaan. Op dit moment (december 2005) bestaat het samenwerkingsverband uit: Zwolle, Enschede, Hellendoorn, Heusden, Oldenzaal en de kennisinstituten TNO en Telematica Instituut. De gemeentesecretarissen van de Netwerkstad hebben inmiddels besloten dat de doorontwikkeling van het midofficeconcept in gezamenlijkheid zal plaatsvinden. Doelstelling De doelstelling van het samenwerkingsverband is om op een efficiënte manier de digitale dienstverlening door te ontwikkelen en hiervan een pakket te maken dat eenvoudig implementeerbaar is in verschillende gemeenten (zowel grote, middelgrote als kleine). Dit pakket moet worden ondersteund door aanvullende diensten vanuit leveranciers, om op deze manier een totaaloplossing op het gebied van digitale dienstverlening voor gemeenten te kunnen aanbieden. Klantgerichte digitale dienstverlening Enschede heeft een goed werkend concept op het gebied van digitale dienstverlening dat door de inwoners veelvuldig gebruikt en hoog gewaardeerd wordt. Er zijn momenteel onder andere 350 informatiemodules, 120 transactiemodules, Mijn Loket (niet anoniem gebruik maken van het digitaal loket middels de landelijke inlogstandaard DigiD), betalen via internet, Ogone internetkassa ingebruik en ook de digitale handtekening komt eraan.

3 Uitgangspunten voor digitale dienstverlening zijn: Denk vanuit de klant, van buiten naar binnen; Belast de klant niet met interne organisatieperikelen (werk aan één loket); Probeer niet alles in één keer te regelen maar ga pragmatisch aan de slag; Steek je energie niet in weerstand maar in organisatieonderdelen die er klaar voor zijn; Stimuleer de ondernemende ambtenaar. Uitgangspunten voor de samenwerking Voor een succesvolle samenwerking is een aantal uitgangspunten van belang: Gezamenlijk onderschrijven van de ambitie, doelen en uitwerking van de samenwerking. Geen samenwerking op vrijblijvende basis, maar verplichtend naar elkaar toe, zowel in de zin van bouwen aan één structuur als financieel. Voorkomen dat het wiel weer opnieuw wordt uitgevonden; zo veel als mogelijk werken op basis van ontwikkelde of nog te ontwikkelen toepassingen. Halen en brengen. De partners moeten niet alleen ontwikkelingen uit het samenwerkingsverband komen halen maar ook zelf actief ontwikkelingen inbrengen. Lef: bereidheid om te denken in mogelijkheden en kansen in plaats van onmogelijkheden en beperkingen. Bereidheid om daar waar nodig gas bij te geven en daar waar nodig even op anderen te wachten. Gebruik maken van de kansen van open source en open standaarden; zo min mogelijk leveranciersafhankelijkheid creëren. Streven naar uitwisselbare componenten en een gezamenlijk ontwikkelplatform. Wat levert het concreet op In eerste instantie worden in deze samenwerking een beperkt aantal generieke transactiemodules ontwikkeld, die via een midoffice gekoppeld worden aan de backofficesystemen. Daaromheen worden in samenwerking met bedrijven aanvullende diensten gerealiseerd, om uiteindelijk te komen tot een totaaloplossing voor digitale dienstverlening voor gemeenten.

4 Voor de implementatie van deze samenwerking is een verkenning uitgevoerd met een aantal leveranciers. De samenwerkende gemeenten zullen een aanbesteding organiseren om te komen tot een selectie van partners waarmee de diensten zullen worden ontwikkeld. Er wordt een aanbesteding voorbereid voor leveranciers. Naar verwachting wordt in de periode februari april 2006 door de geselecteerde leveranciers een aantal generieke transactiemodules gerealiseerd, die via een midoffice aan de backofficesystemen worden gekoppeld. In eerste instantie betreft het de volgende producten: Vier generieke transactiemodules verhuizing doorgeven, met koppeling aan GBA bouwvergunning aanvragen APV/Gebruiks vergunning: één standaard met ruimte voor plaatselijke /individuele inbreng uittreksel GBA aanvragen: één standaard maken voor diverse uittreksels (samenvoegen van diverse uittreksels) burgerlijke stand, inclusief digitale handtekening burgemeester en koppelen aan betaling Ontwikkelomgeving waar de producten kunnen worden ontwikkeld Testomgeving Releasemanagement (versiebeheer foutopsporing) Deze producten worden eerst geïmplementeerd bij de aangesloten gemeenten. Vanaf april zullen ze ook aan de 'gemeentemarkt' worden aangeboden Na deze producten zal er worden doorgewerkt aan een aanbod dat er voor zorgt dat gemeenten aan de 65%-norm kunnen voldoen. Omdat het samenwerkingsverband zich op termijn op alle soorten dienstverlening wil richten, zal het productenaanbod spoedig breder worden. Organisatie Het samenwerkingsverband wordt georganiseerd volgens onderstaand model: Generieke (MO-)functies identificatie (niet alleen via DigiD: ook sterkere authenticatie, identificatie van bedrijven, identificatie van overheid naar burger) betaling adresgegevens opvragen: naw blok: aanroep generiek maken, koppelen aan backoffice (en backoffices onderling ) afspraak maken Koppeling met Midoffice volgens architectuur EGEM Koppeling met BackOffice volgens architectuur (koppelvlakken) Vereniging van gemeenten Stichting Bestuur Project manager Samenwerkingsproject

5 Er wordt een vereniging, die bestaat uit de verschillende gemeenten, opgericht. Deze vereniging vormt de basis van het samenwerkingsverband. De vereniging bepaalt wat er door het samenwerkingsverband wordt gemaakt. Onder de paraplu van deze vereniging wordt een stichting bestuur opgericht. Het bestuur wordt uit leden van de vereniging samengesteld en zorgt dat de door de vereniging bepaalde zaken ook daadwerkelijk worden gemaakt. De dagelijkse gang van zaken wordt geregeld door de projectmanager, in dienst van de stichting. Deze persoon houdt toezicht op de verschillende samenwerkingsprojecten en de gang van zaken binnen het samenwerkingsverband. De, al dan niet commerciële, partners voeren de concrete projecten uit. Voordeel van de vereniging is dat gemeenten makkelijk kunnen toe-of uittreden. Het samenwerkingsverband wil flexibel zijn en doorontwikkelen, gemeenten die niet (meer) aan de uitgangsprincipes willen/kunnen voldoen of gemeenten die graag aan willen sluiten kunnen in deze juridische vorm makkelijk in en uit de vereniging. Deze juridische vorm zorgt dat het samenwerkingsverband voldoet aan de formele norm maar tegelijkertijd snelle besluitvorming kan voeren. Wat bieden wij u? De gemeenten die elkaar nu gevonden hebben concentreren zich in eerst instantie op het realiseren van de gemeenschappelijke producten per dit voorjaar. Onder begeleiding van het Telematica instituut streven zij er daarnaast naar om rond die tijd ook de juridische structuur te hebben gerealiseerd. Geïnteresseerden gemeenten die dezelfde ideeën hebben bij samenwerking nodigen wij van harte uit hun serieuze interesse kenbaar te maken. Vanaf april wordt het dan mogelijk om toe te treden tot de vereniging. Voorwaarde is wel dat u zich kunt vinden in de uitgangspunten van het samenwerkingsverband.

6 Vanaf april 2006 worden de producten 'in de markt gezet'. Nieuwe gemeenten kunnen de producten die zijn ontwikkeld dan afnemen. De eerste 10 producten worden in een bundel geleverd. Daarnaast zal het mogelijk zijn ondersteuning in te kopen voor de implementatie (procesinrichting, technische infrastructuur, software installatie, gebruikers opleidingen, etc.). Iedere gemeente kan dus een keuze maken uit het totaalaanbod. Het aantal gemeenten dat zich aandient zal bepalend zijn voor de snelheid van 'de uitrol' van de eerste bundel producten. Uiteraard is 'de staat van de gemeente' (in hoeverre u al bent ingericht op het verlenen van digitale diensten) per gemeente medebepalend. De nieuwe gemeenten kunnen op basis van de door het samenwerkingsverband ontwikkelde producten op korte termijn voldoen aan de 65%-norm digitale dienstverlening. Contact Wilt u op de hoogte gehouden worden van de activiteiten van het samenwerkingsverband of heeft u verdere vragen? Neemt u dan contact op met: Michal Kleinhans Adviseur marketingcommunicatie Gemeente Enschede m.kleinhans@enschede.nl Tel Het samenwerkingsverband heeft geen winstoogmerk, de inkomsten die worden gegenereerd, worden geïnvesteerd in de doorontwikkeling van nieuwe producten en de continuïteit van het samenwerkingsverband. Deze insteekt maakt het mogelijk dat wij producten tegen scherpe tarieven kunnen aanbieden. Door de gezamenlijke aanpak kunnen we snel meters maken en de investeringen beperken. Colofon Initiatief: Eindredactie: Vormgeving: Gemeenten Hellendoorn, Zwolle, Heusden, Oldenzaal en Enschede, Telematica Instituut, TNO Telematica Instituut: Rene Bal Gemeente Enschede: Christiaan Elferink en Michal Kleinhans Digidee Ontwerpstudio, Enschede