Colofon. Tekst Karin van der Honing en Rieneke Kamminga, Veiligheidshuis Fryslân. Redactie Rieneke Kamminga, Veiligheidshuis Fryslân

Transcriptie

1 jaarverslag 2008

2 Colofon Tekst Karin van der Honing en Rieneke Kamminga, Veiligheidshuis Fryslân Redactie Rieneke Kamminga, Veiligheidshuis Fryslân Vormgeving Van Kelckhoven bno, Groningen Printwerk Repro Rechtbank Leeuwarden

3 Inhoud 5 Voorwoord Inleiding 5 Persoonsgerichte aanpak 8 Jeugd 9 Meerderjarige veelplegers 12 Huiselijk geweld 14 Overlastgevende personen 16 Criminele en overlastgevende Antillianen 18 (Ex-)gedetineerden 20 Informatiesystemen 22 Privacyconvenant 22 Financiën 23 Deelnemende organisaties 24

4 Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2008 van het Veiligheidshuis Fryslân met een vooruitblik naar In 2008 is in het Veiligheidshuis Fryslân vooral werkend geleerd en lerend gebouwd; van gewenningsfase naar een samenwerkingsverband! Het Veiligheidshuis is een inspirerende omgeving en de medewerkers zijn bereid om van elkaars interventiemogelijkheden gebruik te maken. Eerst nog wat aarzelend en vanuit de eigen kolom denkend, maar nu steeds meer vanuit gezamenlijkheid en best practices. Het Veiligheidshuis heeft zich in 2008 met name gericht op de persoonsgerichte aanpak. Er wordt in de casusoverleggen veel werk verzet, zowel in de voorbereiding als in de uitvoering. De korte lijnen zijn daarbij heel belangrijk. Er zijn per doelgroep doelstellingen omschreven, maar resultaten laten zich niet altijd in aantallen weergeven. In 2009 zal het hoe en wie van de monitoring en resultaatmeting verder worden uitgewerkt. Het is in 2008 moeilijk gebleken om de gemeenten en politie ervan te overtuigen dat het Veiligheidshuis provinciebreed denkt en handelt. In 2009 worden daarom onder meer alle driehoeken (politie/ OM/gemeente) bezocht, worden de (voorzitters van de) sociale teams nóg een keer voorgelicht, zal er een uiteenzetting worden gegeven in het Regionaal College en zullen de medewerkers van het Veiligheidshuis binnen hun organisatie een promotietoer houden. Daarnaast is het bezoek van de Commissaris van de Koningin van Fryslân aangegrepen om ook het provinciebestuur te doordringen van nut en noodzaak van het bestaan van het Veiligheidshuis Fryslân. Er is al veel werk verzet... en ook nog veel te doen. Karin van der Honing ketenmanager Veiligheidshuis Fryslân 4 Voorwoord

5 Inleiding Op 16 januari 2008 heeft staatssecretaris Albayrak het Veiligheidshuis Fryslân geopend. Het Veiligheidshuis Fryslân is gehuisvest bij het Openbaar Ministerie op de derde verdieping van het gerechtsgebouw aan het Zaailand in Leeuwarden. Het Veiligheidshuis Fryslân rekent de hele provincie Fryslân, met 31 gemeenten, tot haar werkgebied. De samenwerking in de praktijk Werkplekken In 2008 waren 32 medewerkers in/voor het Veiligheidshuis aan het werk. Alle medewerkers hebben in het Veiligheidshuis toegang tot hun werkplek bij de moederorganisatie. Het Veiligheidshuis beschikt over 15 werkplekken, die als volgt zijn verdeeld: Gemeente Leeuwarden, waaronder 4 Het Buro Saris RMC Friesland Noord Zienn (opvang en ondersteuning) Regiopolitie Fryslân 3 Openbaar Ministerie 1 Raad voor de Kinderbescherming 1 3RO 1 Reclassering Nederland Verslavingszorg Noord-Nederland Leger des Heils GGZ Friesland flexplek Dienst Justitiële Inrichtingen flexplek Vier personen zijn in dienst van het Veiligheidshuis: de ketenmanager, de managementassistente en twee informatiemakelaars. Zij staan overigens op de payroll van het Openbaar Ministerie. In de aanloop naar het Veiligheidshuis hebben de ketenpartners afspraken gemaakt over de aanwezigheid in het Veiligheidshuis. Uitgangspunt was dat het Veiligheidshuis Fryslân meer zou zijn dan een verzameling casusoverleggen en dat fysieke aanwezigheid van de ketenpartners in het Veiligheidshuis een vereiste zou zijn. In de praktijk is dat helaas niet altijd haalbaar gebleken. Alleen de drie Reclasseringsorganisaties en ggz Friesland hebben hun toezeggingen volledig waargemaakt. Voor de Regiopolitie Fryslân was het bij nader inzien geen optie om de jeugdcasusregisseurs uit elkaar te halen. Om die reden is gedurende 2008 één werkplek niet ingenomen. De werkplek t.b.v. huiselijk geweld is slechts een deel van het jaar bezet geweest. Dat had te maken met personele wisselingen en de inhoudelijke invulling van de functie van coördinator huiselijk geweld bij de politie. 5 Inleiding

6 De Raad voor de Kinderbescherming heeft in 2008 beperkt gebruikgemaakt van de werkplek binnen het Veiligheidshuis. Dit had enerzijds te maken met de krappe personele bezetting van de casusregie en anderzijds met het feit dat hun belangrijkste gesprekspartners, de jeugdcasusregisseurs van de Regiopolitie Fryslân, niet aanwezig waren. De Gemeente Leeuwarden heeft één van de vier werkplekken fulltime bezet (coördinator nazorg). Een tweede plek wordt een paar dagen per week bemenst door de zorgcoördinator. De overige twee plekken worden als flexplek gebruikt door de senior beleidsmedewerker openbare orde en veiligheid, Het Buro Saris, rmc Friesland Noord en Zienn. Het Openbaar Ministerie heeft één werkplek binnen het Veiligheidshuis Fryslân. Twee parketsecretarissen jeugd hebben gedurende een aantal maanden ook een werkplek binnen het Veiligheidshuis gehad, maar zijn sinds enige tijd gehuisvest in de kamer die aan het Veiligheidshuis grenst. Een aantal organisaties heeft geen werkplek in het Veiligheidshuis, maar neemt wel deel aan de casusoverleggen, zoals: Bureau Jeugdzorg Friesland Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld Halt Noord-Nederland Het Poortje Jeugdinrichtingen PI De Grittenborgh Sociaal team Leeuwarden Bureau Jeugdzorg Friesland heeft een subsidieverzoek bij de provincie Fryslân ingediend t.b.v. een vaste werkplek in het Veiligheidshuis, maar hierover is in 2008 geen uitsluitsel gekomen. De medewerkers van het Veiligheidshuis Fryslân hebben zich in 2008 beziggehouden met de persoonsgerichte aanpak van: Jeugd Meerderjarige veelplegers Huiselijk Geweld Overlastgevende personen Criminele en overlastgevende Antillianen (Ex-)gedetineerden De kracht van het Veiligheidshuis ligt erin dat er geen zaken worden besproken, maar personen die worden verdacht van een strafbaar feit. Vaak gaat het om personen waarmee van alles aan de hand is. Er wordt vervolgens op individueel niveau gekeken wat er nodig is om het leven van deze persoon weer op de rit te krijgen. De ene keer kan er strafrechtelijk ingrijpen nodig zijn, de andere keer hulpverlening. Ook een combinatie van deze twee behoort tot de mogelijkheden. 6 Inleiding

7 Het Veiligheidshuis Fryslân rust als het ware op twee pijlers: een justitiële pijler onder leiding van de coördinerend officier van justitie en een hulpverleningspijler onder leiding van de zorgcoördinator. De ketenmanager heeft de dagelijkse leiding in het Veiligheidshuis en vormt de schakel tussen beide pijlers. De ketenmanager legt verantwoording af aan de stuurgroep van het Veiligheidshuis. In de stuurgroep zijn de volgende organisaties vertegenwoordigd: Openbaar Ministerie Regiopolitie Fryslân 3RO Raad voor de Kinderbescherming Bureau Jeugdzorg Friesland GGZ Friesland Gemeente Leeuwarden Vereniging van Friese Gemeenten Provincie Fryslân De stuurgroep komt vier keer per jaar bijeen en staat onder voorzitterschap van de hoofdofficier van justitie. STUURGROEP VEILIGHEIDSHUIS 1 2 JUSTITIE 3 ZORG COÖRDINEREND OFFICIER VAN JUSTITIE ZORGCOÖRDINATOR KETENMANAGER 7 Inleiding

8 Persoonsgerichte aanpak De rode draad in de persoonsgerichte aanpak wordt gevormd door de casusoverleggen. De casusoverleggen worden ondersteund door een informatiemakelaar. In de loop van 2008 bleken sommige personen tot meerdere doelgroepen te behoren. Mathilde Walma casusregisseur bij Reclassering Nederland Begin 2008 kwam ik erachter dat een veelpleger, die onder mijn hoede valt, al langere tijd geen vermogensdelicten meer pleegde, maar daarentegen wel zijn vrouw mishandelde. Door de veelplegerstatus van betrokkene had de politie deze geweldsdelicten echter niet als huiselijk geweld geregistreerd. Hierdoor was de hulpverlening aan de slachtoffers (echtgenote en kinderen) ook niet op gang gekomen. Toen ik dat eenmaal in de gaten had, ben ik aangeschoven bij het casusoverleg huiselijk geweld. Daar heb ik voorgesteld de betrokken veelpleger over te hevelen. Dat is gebeurd en inmiddels is ook de zorg rondom vrouw en kinderen geregeld. 8 Persoonsgerichte aanpak

9 Jeugd In de aanloop naar het Veiligheidshuis Fryslân heeft een werkgroep advies uitgebracht over de gewenste aanpak van de doelgroep jeugd binnen het Veiligheidshuis. Het advies bestond uit het instellen van vijf casusoverleggen: Justitieel casusoverleg JCO-extra (minderjarige veelplegers en harde kernjongeren) Schoolverzuimoverleg 12-minoverleg Trajectberaad Het reguliere justitieel casusoverleg jeugd bestaat sinds 2002 en is geïntegreerd in het Veiligheidshuis. Het overleg vindt wekelijks plaats. Het casusoverleg werd jarenlang ondersteund door een lokale database. Vanaf oktober 2009 wordt gebruikgemaakt van een landelijk systeem: jco-support. Het jco-extra is in 2008 niet goed op gang gekomen. Het overleg vond op ad hoc basis plaats en beperkte zich tot minderjarige veelplegers, omdat de jeugdcasusregisseurs van de politie geen personele capaciteit hadden om aan het casusoverleg deel te nemen dan wel informatie aan te leveren. In 2008 is een begin gemaakt met het schoolverzuimoverleg en het 12-minoverleg. Bij het schoolverzuimoverleg worden de processen-verbaal door de leerplichtambtenaren van de gemeenten aangeleverd. Gezien het grote aantal Friese gemeenten is het niet haalbaar om de leerplichtambtenaren aan het schoolverzuimoverleg te laten deelnemen. Het Openbaar Ministerie zorgt voor de terugkoppeling aan de leerplichtambtenaren. Het schoolverzuimoverleg wordt gecombineerd met het 12-minoverleg: kinderen jonger dan 12 jaar, die verdacht worden van een strafbaar feit, maar nog niet vervolgd kunnen worden. Het 12-minoverleg heeft vooral een signalerende functie. Het trajectberaad is een nazorgoverleg voor minderjarigen. De regie is in handen van de Raad voor de Kinderbescherming. De Raad voor de Kinderbescherming in Fryslân is in 2008 met een pilot gestart; een combinatie van het zogenaamde netwerk- en trajectberaad. Gezien het grote aantal Friese gemeenten is ervoor gekozen de gemeenten te laten vertegenwoordigen door de rmc s. In Fryslân zijn drie rmc s. De pilot is uitgevoerd in het werkgebied van rmc De Friese Wouden (Drachten e.o.). In de loop van 2008 is het trajectberaad uitgebreid naar de hele provincie Fryslân. Helaas hadden rmc Friesland Noord (Leeuwarden) en rmc Zuidwest-Friesland (Sneek) een beperkte dan wel geen capaciteit om aan het trajectberaad deel te nemen. Het trajectberaad vond tweewekelijks plaats, maar is inmiddels een ad hoc overleg geworden. 9 Persoonsgerichte aanpak Jeugd

10 Terugkijkende op het jaar 2008 kan worden geconstateerd dat de justitieorganisaties die zich met jeugd bezighouden elkaar steeds beter weten te vinden. Dat gold altijd al voor politie, Openbaar Ministerie en Raad voor de Kinderbescherming en inmiddels is deze succesvolle samenwerking uitgebreid met Halt Noord-Nederland, Bureau Jeugdzorg Friesland en Het Poortje Jeugdinrichtingen. Het is echter een stuk lastiger gebleken om binnen het Veiligheidshuis Fryslân verbinding te leggen tussen de justitieorganisaties en de hulpverleningsorganisaties in het jeugdveld. Daar ligt voor 2009 een grote uitdaging. Gerben de Vries medewerker Leger des Heils Via de coördinator nazorg van de gemeente Leeuwarden kwam aan het licht dat een 15-jarige jongen, door de detentie van zijn vader, alleen thuis verbleef. De coördinator nazorg heeft dit vervolgens gemeld bij de Raad voor de Kinderbescherming. De Raad heeft de zaak weer ingebracht tijdens de briefing in het Veiligheidshuis en door de korte lijnen hebben de Raad en de afdeling jeugdreclassering van het Leger des Heils de zaak in een stroomversnelling weten te krijgen. Het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en Bureau Jeugdzorg hebben de zaak onderzocht en besproken in het schoolverzuimoverleg. Het uiteindelijke resultaat was dat er voor de jongen een maatregel hulp en steun is afgegeven, die later is omgezet in een ondertoezichtstelling. 10 Persoonsgerichte aanpak Jeugd

11 Doelgroep Wat is het gezamenlijk doel Verantwoording voor inbedding in VHF Toegezegde verplichting ketenpartners Werkwijze Ketenpartners Meetbare doelstellingen Jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd en tegen wie proces-verbaal is opgemaakt, moeten de week daarop worden besproken in het JCO Jongeren tot 18 jaar die verdacht worden van een strafbaar feit. Komen tot een effectieve ketenbrede aanpak van de jeugdcriminaliteit in Fryslân; Het tot stand brengen van een betere schakeling met de lokale zorginstanties, waardoor het mogelijk is om preventie en nazorg beter bij de justitiële afdoening te betrekken. Op verschillende gebieden wordt de samenwerking geïntensiveerd en de onderlinge samenhang en afstemming verbeterd. Vroegtijdig, snel en consequent reageren op (dreigend) crimineel gedrag van jongeren; Beschikbaar stellen van voldoende menskracht, deskundigheid en informatie aan het casusoverleg. Casusoverleggen Openbaar Ministerie Regiopolitie Fryslân Raad voor de Kinderbescherming Halt Noord-Nederland Bureau Jeugdzorg Friesland Het Poortje Jeugdinrichtingen RMC s Leerplichtambtenaren Analyse van de resultaten In 2008 zijn ongeveer 1250 zaken besproken met de volgende uitkomst: 3 zaken kregen lik op stuk; 67 zaken werden overgedragen; 407 zaken werden getransigeerd; 28 zaken werden ad informandum gevoegd; 96 zaken werden ter berechting gevoegd; 48 zaken werden voorwaardelijk geseponeerd; De resterende zaken zijn nog in behandeling. 11 Persoonsgerichte aanpak Jeugd

12 Meerderjarige veelplegers Het Openbaar Ministerie heeft in 2004, samen met ketenpartners, een veelplegeraanpak ontwikkeld. Deze veelplegeraanpak is op 1 april 2004 in Leeuwarden gestart en een half jaar later over de provincie uitgerold. De aanpak van meerderjarige veelplegers is een sluitende aanpak, bestaande uit preventie, repressie en nazorg. Elke veelpleger heeft in principe een aanspreekpunt bij de Reclasseringsorganisaties in de persoon van een casusregisseur. Deze casusregisseur maakt een plan van aanpak voor de veelpleger, dat is gericht op hulpverlening en zorg. Als een veelpleger het hulpaanbod afwijst dan wel halverwege afhaakt, volgt de repressieve aanpak. Een adoptieagent van de Regiopolitie Fryslân houdt de veelpleger nauwlettend in de gaten. Bij elk vergrijp volgt een reactie. Indien mogelijk wordt de veelpleger voorgeleid en gedagvaard en eist de officier van justitie een dubbele gevangenisstraf. De nazorg van veelplegers is een verantwoordelijkheid van de gemeenten. De gemeente Leeuwarden neemt deel aan het casusoverleg veelplegers. De samenwerking met de overige Friese gemeenten met betrekking tot veelplegers moet nog nader uitgewerkt worden. Ed Boelen officier van justitie veelplegers Binnen het Veiligheidshuis Fryslân hebben we geconstateerd dat het regelmatig voorkomt dat veelplegers hun identiteitsbewijs als vermist opgeven. In de praktijk blijken ze hun identiteitsbewijs dan als onderpand te gebruiken. Ik heb nu met de gemeente Leeuwarden en de Regiopolitie Fryslân afgesproken dat ik de originele identiteitsbewijzen in een kluis binnen het Veiligheidshuis bewaar en dat de betrokken veelpleger de beschikking krijgt over een geplastificeerde kopie. 12 Persoonsgerichte aanpak Meerderjarige veelplegers

13 Doelgroep Wat is het gezamenlijk doel Verantwoording voor inbedding in VHF Toegezegde verplichting ketenpartners Werkwijze Ketenpartners Veelplegers die voldoen aan de definitie van zeer actieve veelpleger: een persoon van 18 jaar of ouder die over een periode van 5 jaren meer dan 10 processen-verbaal tegen zich zag opmaken, waarvan tenminste 1 in het peiljaar, of in een periode van 2 jaar 3 veroordelingen heeft gekregen. Het peiljaar is hierin het laatste jaar. Verminderen van criminaliteit en overlast; Terugdringen van recidive door geïntegreerde aanpak. Integrale en intensieve samenwerking door middel van gezamenlijke ketensturing. Beschikbaar stellen van voldoende menskracht, deskundigheid en informatie aan het casusoverleg. Casusoverleg (1 x per maand) Openbaar Ministerie Regiopolitie Fryslân Reclassering Nederland Verslavingszorg Noord-Nederland Leger des Heils De Marwei De Grittenborgh Gemeente Leeuwarden Meetbare doelstellingen Analyse van de resultaten 1 Het aantal strafbare feiten dat de In 2008 bestond de lijst uit 114 veelplegers. groep van 114 veelplegers pleegt, In totaal zijn er 30 veelplegers van de lijst moet gehalveerd worden. afgegaan. Voor het eerste halfjaar van 2009 zijn er weer 24 bij gekomen, tot een aantal van ISD-beleid voor de 25 meest Er zijn 13 ISD-plaatsen beschikbaar in hardnekkige draaideurcriminelen; De Grittenborgh, waarvan er op dit moment hierdoor komt het aantal gepleegde 11 bezet zijn. Er staan 25 personen op de ISDstrafbare feiten gedurende 2 jaar lijst. Zij vertonen momenteel goed gedrag óf op 0. doorlopen een hulpverleningstraject. 3 Uitbreiding van het aantal veel- 3RO heeft op dit moment geen capaciteit plegers op de lijst van 114 (2008) om het aantal veelplegers op de lijst uit te naar 150 (2009) tot 250 (2010) en breiden. Er is begin 2008 een subsidieverzoek hierdoor een reductie van het ingediend bij het sociaal investeringsfonds aantal aangiften met 10% in 2008 van de provincie Fryslân, maar dat is en 15% in afgewezen. Het casusoverleg is medio 2003 gestart. Sindsdien heeft nog geen meting plaatsgevonden. Reductie van het aantal aangiften is op dit moment derhalve niet inzichtelijk. Deze vraag zal worden uitgezet bij de afdeling Control van de politie. 4 40% van het aantal veelplegers zit Op 31 december 2008 was de stand van in detentie of in een hulpverlenings- zaken: traject. Met 19% van de veelplegers is geen contact vanuit 3RO; 50% doorloopt een hulpverleningstraject; 21% van de veelplegers zit in detentie; 10% van de veelplegers heeft een kaal reclasseringscontact. 13 Persoonsgerichte aanpak Meerderjarige veelplegers

14 Huiselijk geweld In 2008 is een aanvang gemaakt met het justitieel casusoverleg huiselijk geweld. In het begin werden alle aangiften/meldingen van huiselijk geweld besproken, maar na een paar maanden is de beslissing genomen om alleen de verdachten te bespreken die door de Vroeghulp van de Reclassering zijn gezien. Het casusoverleg zag zich in 2008 geconfronteerd met personele wisselingen bij de politie, beperkte personele capaciteit van het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld en ziekte bij vertegenwoordigers van Reclassering Nederland en Bureau Jeugdzorg Friesland. Hoewel er inhoudelijk nog het nodige valt te verbeteren, is de meerwaarde van het casusoverleg in 2008 geweest dat de strafrechtelijke aanpak van huiselijk geweld inzichtelijk is geworden. Het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld fungeert als intermediair tussen het justitieel casusoverleg huiselijk geweld en de zes regionale werkgroepen, waarin de hulpverlening aan de slachtoffers centraal staat. Frits Weegenaar medewerker Verslavingszorg Noord-Nederland Een verdachte van huiselijk geweld zat in voorlopige hechtenis. Hij wilde graag bij zijn vriendin (tevens slachtoffer) zijn, die op sterven lag. De advocaat heeft toen op zijn verzoek een schorsingsverzoek bij de Raadkamer ingediend. Tijdens de behandeling van dit verzoek, heeft de coördinerend officier van justitie schorsing van de raadkamerzitting aangevraagd om met de Reclassering te overleggen. De Reclassering heeft daarop contact gezocht met het slachtoffer. Het slachtoffer gaf aan dat ze reeds afscheid van verdachte had genomen en dat ze geen contact meer met hem wilde hebben. Op basis van deze gegevens heeft de officier van justitie het schorsingsverzoek afgewezen. De rechtbank heeft de afwijzing overgenomen. 14 Persoonsgerichte aanpak Huiselijk geweld

15 Doelgroep Wat is het gezamenlijk doel Verantwoording voor inbedding in VHF Toegezegde verplichting ketenpartners Werkwijze Ketenpartners Verdachten van huiselijk geweld Stoppen van huiselijk geweld en het voorkomen van recidive door middel van gerichte interventies door nauwe samenwerking met de coördinatie 1ste Hulp bij Huiselijk Geweld; Het adviseren van de rechtbank in strafrechtelijke trajecten. De nauwere samenwerking tussen justitie en de zorg is een aanvulling op en kwaliteitsverbetering van het bestaande concept en dient als sturing van het totale proces tussen politie en de ketenpartners. Zie onder meetbare doelstellingen Casusoverleg (1 x per week) Openbaar Ministerie Regiopolitie Fryslân Reclassering Nederland Verslavingszorg Noord-Nederland Bureau Jeugdzorg Friesland (AMK) Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld Meetbare doelstellingen Analyse van de resultaten Alle huiselijk geweld-zaken In 2008 zijn 481 zaken besproken, met de worden beoordeeld volgende uitkomst: 296 zaken werden gedagvaard; 32 zaken werden onvoorwaardelijk geseponeerd; 1 zaak werd overgedragen; 11 zaken werden getransigeerd; 18 zaken werden ter berechting gevoegd; 31 zaken werden voorwaardelijk geseponeerd; De resterende zaken zijn nog in behandeling. Snellere/effectieve rapportage Het aantal rapportageverzoeken is groter dan Reclassering vooraf beoogd en dit heeft in de loop van 2008 geleid tot het verzoek om adviesrapportages i.p.v. voorlichtingsrapportages (m.u.v. de zaken waarin de Reclasseringsorganisaties een voorlichtingsrapportage nodig achten). Vroeghulp Reclassering is het Verdachten van huiselijk geweld worden in scharnier tussen justitie en het casusoverleg besproken nadat ze zijn hulpverlening gezien door de Vroeghulp van de Reclassering. Adequate afstemming met In het overleg worden via het ASHG afspraken zorghulpverlening gemaakt rondom zorghulpverlening. Goede kwaliteit van zorg voor kinderen Bij iedere casus wordt nagegaan of er kinderen betrokken zijn en of de jeugdcoördinator van de politie in dat geval ook een zorgmelding heeft gedaan. Snellere doorlooptijden politie/om Het OM kan niet aangeven of de huidige werkwijze van invloed is op de doorlooptijden. Er is geen achterstand. Ontwikkelen/implementeren aanpak De aanpak daderuithuisplaatsing is daderuithuisplaatsing (huisverbod) ontwikkeld en op 1 mei jl. in werking getreden. 15 Persoonsgerichte aanpak Huiselijk geweld

16 Overlastgevende personen Het casusoverleg overlastgevende personen is een voortzetting van het interventieteam van de gemeente Leeuwarden, dat in 2007 is opgericht. De doelgroep bestaat uit 15 (verslaafde) dak- en thuislozen uit Leeuwarden, die directe overlast in hun (woon)omgeving veroorzaken. Het Veiligheidshuis Fryslân biedt daarnaast de 22 sociale teams in Fryslân de mogelijkheid om via de zorgcoördinator lokale casussen aan het Veiligheidshuis voor te leggen. Voorwaarde is dat het betreffende sociale team zelf reeds de nodige inspanningen heeft verricht. Veelal gaat het om personen met een psychische stoornis, al dan niet verslaafd, die voor veel overlast in hun directe woonomgeving zorgen. Zij komen meestal niet in aanmerking voor een plaats in een psychiatrische inrichting en de delicten die ze plegen rechtvaardigen geen gevangenisstraf. Vaak wordt er rond deze personen een zorgoverleg georganiseerd. De gezamenlijke aanpak van het Veiligheidshuis en het sociale team is erop gericht deze personen met enige dwang op het spoor van de hulpverlening te zetten. Marjan Houkes zorgcoördinator Veiligheidshuis Een cliënt die voortdurend zijn ouders lastig viel en vernielingen aan hun woning toebracht, werd in eerste instantie voorgeleid aan de Rechter- Commissaris en daarna onder voorwaarden geschorst. Een gebiedsverbod was zo n schorsende voorwaarde. Elke keer als hij dit verbod overtrad, werd hij aangehouden en vastgezet en prompt stond de hulpverlening bij hem in de cel. Het was een kwestie van volhouden, consequent zijn en serieus nemen, waarbij de cliënt uiteindelijk onze hulp heeft geaccepteerd. 16 Persoonsgerichte aanpak Overlastgevende personen

17 Doelgroep Wat is het gezamenlijke doel Verantwoording voor inbedding in VHF Toegezegde verplichting ketenpartners Werkwijze Ketenpartners Meetbare doelstellingen Aantal behandelde casussen Overlastgevende personen in de gemeente Leeuwarden Optimaliseren van de justitie- en zorgketen rondom deze cliënten om hun situatie te verbeteren Terugdringen en voorkomen van overlast Komen tot een specifieke en eventueel onconventionele oplossing in hulp en justitie keten en een dak of woning; een plan op maat Intensief bespreken en volgen van de cliënt Het verminderen van overlast op straat In gevallen van overlast is het van belang een link te creëren tussen het veiligheidshuis en de sociale teams. In het casusoverleg worden casussen besproken die relevant zijn voor hulpverleners/justitie en/of waar direct in kan worden gehandeld en /of overdragen aan justitie of hulpverlening. Beschikbaar stellen van voldoende menskracht, deskundigheid en informatie aan het casusoverleg. Casusoverleg (1 x per 6 weken) Openbaar Ministerie Regiopolitie Fryslân Gemeente Leeuwarden GGZ Friesland Verslavingszorg Noord-Nederland Analyse van de resultaten In april 2008 waren van de 31 zaken nog 20 zaken actueel. 11 personen konden van de lijst gehaald worden omdat: 4 personen langdurig vast zitten 3 personen onderdak hadden gekregen 4 personen een traject volgen en binnen de hulpverleningen zijn ondergebracht Van de 20 zaken die overbleven konden er vervolgens 12 van de lijst gehaald worden omdat: 4 personen naar de veelplegerslijst konden 5 personen waren ondergebracht in de opvang of een woning hadden gekregen. 1 persoon was verhuisd 2 personen in de PZ Franeker waren ondergebracht voor langere tijd. 17 Persoonsgerichte aanpak Overlastgevende personen

18 Criminele en overlastgevende Antillianen Op verzoek van de gemeente Leeuwarden is het casusoverleg criminele en overlastgevende Antillianen in het Veiligheidshuis ondergebracht. Het casusoverleg heeft in de loop van 2008 steeds meer structuur gekregen en richt zich momenteel op een top tien van Antillianen die extra aandacht nodig hebben. Voor 2008 gold nog een ontheffing van het College Bescherming Persoonsgegevens met betrekking tot het registreren van gegevens op basis van etniciteit. Aangezien deze ontheffing nu niet meer geldt, heeft de Helpdesk Privacy van het Ministerie van Justitie geadviseerd het casusoverleg criminele en overlastgevende Antillianen op te heffen en de betrokken Antillianen binnen een ander casusoverleg te bespreken en te registreren. 18 Persoonsgerichte aanpak Criminele en overlastgevende Antillianen

19 Doelgroep Wat is het gezamenlijk doel Verantwoording voor inbedding in VHF Toegezegde verplichting ketenpartners Werkwijze Ketenpartners Tien meest criminele en overlastgevende Antillianen in Leeuwarden. Preventieve aanpak risico-antillianen; Terugdringen criminaliteit onder risico- Antillianen door persoonsgerichte aanpak; Aanpak nazorg. Toename van criminaliteit binnen deze doelgroep (o.a. straatroven); Uit beeld raken bij diverse maatschappelijke instanties; Centralisatie en verbinding van de te bespreken personen in verschillende casusoverleggen (matchen klantbestanden). Beschikbaar stellen van voldoende menskracht, deskundigheid en informatie aan het casusoverleg; Opstellen persoonsgericht plan van aanpak. Casusoverleg (1 x per maand) gemeente Leeuwarden Openbaar Ministerie Regiopolitie Fryslân RMC Friesland Noord Het Buro Saris Reclassering Nederland HWL/Sociaal team Radar Meetbare doelstellingen Analyse van de resultaten 1 De Antillianen die voor overlast en Er is een top tien van de meest overlastcriminaliteit zorgen worden in kaart gevende en criminele Antillianen. gebracht Antillianen komen in De begeleiding van 15 Antillianen is een begeleidingstraject van contractueel vastgelegd door de gemeente Het Buro Saris. Leeuwarden met Het Buro Saris. Deze aanpak duurt tot Afhankelijk van doelstellingen, financiën en beleid worden afspraken aangepast voor Het aantal van 15 is doorlopend. 3 Er wordt planmatig gewerkt Voor de top tien is een plan van aanpak met (per groep) aan werk, scholing, een casusregisseur. Daarnaast zijn er nog opleiding en schuldsanering. enkele anderen die door het S-team of Radar worden begeleid. 4 Bij geweldsdelicten wordt streng De repressieve aanpak gaat bij geweldsrepressief opgetreden. delicten vóór preventieve aanpak. 5 De overlastplekken worden frequent De overlastlocaties worden in de surveillance door de politie bezocht, met als doel meegenomen, maar dit wordt niet via een het tegengaan van overlast. aparte projectcode gemuteerd en is derhalve niet in aantal bezoeken weer te geven. Evenmin is op dit moment duidelijk of het frequent bezoeken van de overlastlocaties leidt tot afname van de overlast/criminaliteit. 19 Persoonsgerichte aanpak Criminele en overlastgevende Antillianen

20 (Ex-)gedetineerden Jaarlijks keren ruim 1000 gedetineerden na een lange of korte vrijheidsstraf terug in de Friese samenleving. Een goede nazorg kan het risico verkleinen dat deze mensen opnieuw de fout in gaan. Nazorg is een verantwoordelijkheid van gemeenten. De Dienst Justitiële Inrichtingen (dji) draagt zorg voor de reïntegratieactiviteiten tijdens de periode van detentie en draagt deze zorg over aan gemeenten. dji beschikt over een automatiseringssysteem, Depan, waarop gemeenten aangesloten kunnen worden. Zij worden dan via de mail geïnformeerd over het feit dat inwoners van hun gemeente in detentie verblijven en krijgen een paar weken voor de afloopdatum bericht daarover. Gemeenten hebben dan nog de tijd om, indien nodig, iets te regelen op het gebied van id-kaart, inkomen, huisvesting en zorg. Fryslân telt 31 gemeenten. Veel van deze gemeenten krijgen slechts een paar keer per jaar met nazorg te maken en ontwikkelen hierdoor weinig routine. Vanuit de gemeente Leeuwarden heeft de coördinator nazorg zitting in het Veiligheidshuis. Ook een Medewerker Maatschappelijke Dienstverlening (mmd er) van pi De Marwei heeft zitting in het Veiligheidshuis. Zij delen samen een kamer met de politie en de Reclasseringsorganisaties. Monica Beetsma MMD er bij PI De Marwei Als mmd er zorg ik ervoor dat een gedetineerde bij het verlaten van de gevangenispoort over een geldig identiteitsbewijs (id) beschikt. Veel gedetineerden zijn hun id kwijt. Vóór de komst van het Veiligheidshuis kostte mij dit nogal wat tijd en energie: eerst op de fiets van De Marwei naar het politiebureau om aangifte te doen, vervolgens door naar het stadskantoor om een nieuwe aanvraag te doen en een paar dagen later nog s die kant op om de id op te halen. Nu ik binnen het Veiligheidshuis een kamer deel met de coördinator nazorg van de gemeente Leeuwarden en de politie hoef ik alleen nog maar de deur uit om het identiteitsbewijs op te halen. 20 Persoonsgerichte aanpak (Ex-)gedetineerden

21 Doelgroep Wat is het gezamenlijk doel Verantwoording voor inbedding VHF Toegezegde verplichting ketenpartners Werkwijze Ketenpartners 1000 gedetineerden die jaarlijks vrijkomen in Fryslân. Om te voorkomen dat deze groep recidiveert, moet er een gezamenlijke aanpak komen op het gebied van pas (ID-kaart), bed (huisvesting), brood (dagbesteding) en poen (uitkering of voorschot). Slechts 1/3 deel van de ex-gedetineerden wordt door de MMD ers van de PI s gemeld aan de gemeentelijke coördinatoren; De aanpak van ex-gedetineerden is bij de gemeenten op verschillende wijze georganiseerd. Vaak fungeren gemeenten alleen als doorgeefluik en in de praktijk blijkt dat onvoldoende te zijn; De huisvesting van dakloze ex-gedetineerden is een probleem; Binnen de gemeente Leeuwarden is er behoefte aan speciale aandacht voor de ex-gedetineerde Antillianen (in samenwerking met het casusoverleg Antillianen). De nazorgcoördinator van de gemeente Leeuwarden heeft een vaste werkplek in het Veiligheidshuis. De coördinatoren van de overige 30 gemeenten kunnen in moeilijke gevallen een beroep op hem doen. Casusoverleg (1 x per 2 maanden) Gemeente Leeuwarden DJI Zienn Meetbare doelstellingen Analyse van de resultaten 5% minder recidive In Leeuwarden is de nazorg voor ex-gedetineerden goed geregeld. De overige gemeenten hebben door bemiddeling van de landelijk projectleider Nazorg inmiddels allen een nazorgcoördinator, maar de daadwerkelijke uitvoeringstaken die hierbij horen, verlopen nog niet altijd even vlot. 21 Persoonsgerichte aanpak (Ex-)gedetineerden

22 Informatiesystemen In 2008 is met verschillende informatiesystemen gewerkt; Viadesk voor meerderjarige veelplegers, een lokale database voor jeugd en Excel voor de overige doelgroepen. Al deze systemen hebben als nadeel dat er geen koppeling tussen de verschillende doelgroepen kan worden gelegd en dat onderlinge relaties niet in beeld kunnen worden gebracht. Er is daarom behoefte aan een centraal doelgroepensysteem. De verwachting is dat jco-support zal worden doorontwikkeld tot een landelijk doelgroepensysteem. In afwachting daarvan heeft het Veiligheidshuis Fryslân besloten voor de time being gebruik te maken van pix, een informatiesysteem dat is ontwikkeld door het Arrondissementsparket s-hertogenbosch. pix wordt in eerste instantie aangewend voor de doelgroepen huiselijk geweld en overlastgevende personen. Een groot aantal veiligheidshuizen in het zuiden van het land maakt al gebruik van pix. Privacyconvenant In 2008 is het privacyconvenant voorgelegd aan de Helpdesk Privacy van het Ministerie van Justitie. In april 2009 is hierop (samenvattend) het volgende advies gekomen: duidelijker te verwijzen naar het visiedocument voor de casusoverleggen en de doelen daarvan; af te zien van het casusoverleg waarin uitsluitend criminele en overlastgevende Antillianen worden besproken; De deelnemers aan de casusoverleggen kunnen geautoriseerd worden voor zover dat noodzakelijk is voor hun taak. De autorisaties hoeven dus niet beperkt te blijven tot de verantwoordelijke en de beheerder. 22 Informatiesystemen / Privacyconvenant

23 Financiën Begroting en uitputting Veiligheidshuis 2008 in euro s realisatie prognose realisatie fte werkplek schaal salaris gem. (verwachting) en prognose % Personeel projectleider / ketenmanager voorlichting 0, informatiemakelaar informatiemakelaar managementassistente GGZ Friesland Tumba veelplegersonderzoek kosten informatiemakelaar (2007 en begin 2008) scholingskosten reiskosten Totaal personeel ,65% Materieel Totaal materieel ,56% Innovatie Totaal Innovatie ,00% General Totaal uitgaven ,75% Inkomsten Veiligheidshuis (budget) Totaal subsidies Totaal doorbelast aan ketenpartners General Totaal inkomsten General Totaal uitgaven General Totaal inkomsten Kosten voor rekening van het Parket Leeuwarden Financiën

24 Deelnemende organisaties Binnenring Openbaar Ministerie Regiopolitie Fryslân Reclassering Nederland Verslavingszorg Noord-Nederland Leger des Heils Raad voor de Kinderbescherming GGZ Friesland Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) Gemeente Leeuwarden Buitenring Bureau Jeugdzorg Friesland Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) Halt Noord-Nederland Sociale teams in Fryslân 24 Deelnemende organisaties