17e Jaargang. 16 October Afl. 20.

Transcriptie

1 17e Jaargang. 16 October Afl. 20. Locale Belangen Orgaan van de Vereeniging voor Locale Belangen. Verschijnt den Isten en 16den van elke maand. De Vereeniging is opgericht in 1912 en als rechtspersoon erkend bij Gotivernements Besluit d. d. 31 Juli 1922 No. 75. Zij stelt zich ten doel, de ontwikkeling van het gewestelijk en plaatselijk zelfbestuur en de algemeene belangen van locale ressorten te bevorderen. Commissie van Redactie: F. W. M. KERCHMAN, G. de RAAD, R. SLAMET. Redactie-Secretaris: H. OBBINK. Redacteur voor locaal-technische aangelegenheden: J. J. G. E. RÜCKERT. Vaste medewerkers: Mr. C. J. van HASSELT, Gerard JANSEN, Mr. M. D. de JONG, Th. van KEMPEN, en Dr. H. J. LEVELT. Opneming van een stuk beteekent niet, dat de Redactie zich met den inhoud vereenigt. Stukken den Secretaris betreffende te zenden aan den heer G. de Raad, Karrenweg 204, Semarang, die betreffende den Penningmeester aan den Heer F. W. M. Kerchman, Pendrian 23, Semarang. Alle voor de Redactie bestemde stukken te zenden aan den Redactie-Secretaris, den heer H. Obbink, Palmenlaan Zuid 41, Semarang. Theorie en Practijk der Stadsgemeente-Financien. IV. Vervolg van blz Wel geeft in theorie de periodieite taxaties, die in bijna alle verordeningen voor de grondbedrijven zijn voorgesclireven, een stimulans tegen overkapitaliseering der grondwaarde, doch wanneer de taxatie een lagere waarde oplevert dan de boekwaarde, is een gemeente in het algemeen niet in staat de leeningen voor het grondbedrijf aangegaan terug te brengen tot de taxatiewaarde, dan wel uit de gewone middelen het verschil tusschen taxatie- en boekwaarde te beleggen. Men komt daartoe in de practijk niet, omdat de middelen ontbreken. De gemeente Buitenzorg heeft geen afzonderlijke verordening voor het grondbedrijf en brengt dan ook, volgens de algemeene bedrijfsverordening, het exploitatieverlies van dat bedrijf ten laste der algemeene gewone middelen. In zijn schrijven van 23 Februari 1929 No. 2/5/2, gevoegd bij het besluit tot goedkeuring der gemeentebegrooting 1929 van Buitenzorg, dringt het College van Gedeputeerden van West-Java met spoed aan op de vaststelling van een afzonderlijke verordening voor het grondbedrijf en verzoekt daarbij

2 1048 onmiddellijke naleving der in die verordening op te nemen taxat/evoorschriften, daar de exploitatie van dit bedrijf zonder die verordening financieel economisch zeer gevaarlijk is. Mogelijk dat de slechte financieele toestand der grondbedrijven in gemeenten met een verordening terzake, het College aanleiding tot die opmerking gaf. Gedeputeerden hechten meer waarde aan een periodiek taxatierapport dan ik, en ze meenen, dat een taxatie der gronden antwoord geeft op de vraag, of de werkelijke waarde der terreinen overeenkomt met of wei meer of minder bedraagt dan hun boekwaarde. Men meent in de periodieke hertaxatie een middel te hebben gevonden om de bijschrijving van het verlies op de kapitaalrekening te toetsen aan de werkelijke waardestijging der gronden, maar dit middel is zoo onvolkomen, dat meerdere Nederlandsche deskundigen de hertaxaties ontraden om de daaraan verbonden kosten en omdat aan de hertaxatie slechts een zeer betrekkelijke waarde kan worden toegekend, daar taxatie naar marktwaarde steeds moeilijker en de juistheid daarvan steeds problematischer wordt, naarmate de positie der gemeente op wat men dan nog de grondmarkt noemt, meer en meer monopolistisch wordt, en taxatie naar liquidatiewaarde tijdelijk zeer onder den invloed kan staan van economische momenten. In tijden van laag conjunctuur zullen de taxaties een minder gunstige waardebepaling geven, terwijl in tijden van hoog conjunctuur deze zeer bevredigend zullen zijn. Het eerste geval brengt de gemeente in moeilijkheden, wanneer zij daadwerkelijk de overkapitaliseering wil bestrijden door belegging of door extra aflossing op leeningsschuld, doch het tweede geval brengt de financieele positie der gemeente in gevaar, wanneer zij beschikt over het bedrag der taxatiewaarde, verminderd met de boekwaarde. Arnhem heeft in den laag conjunctuurtijd in 1924 de gevolgen van de periodieke taxatie ondervonden, toen de boekwaarde van het grondbedrijf bedroeg 6 millioen gulden en de taxatiewaarde A% millioen. Men heeft daar toen, voorzoover ik mij herinner, de overkapitaliseering niet in feite hersteld om de eenvoudige reden, dat die gemeente daartoe niet in staat was. Zij heeft, naar ik meen, dan ook van verder taxatiecommissies afgezien. De vraag mag voorts wel worden gesteld, of aan een taxatiecommissie, geheel of voor het grootste gedeelte uit buitenstaanders bestaande, en dus geen verantwoording dragende voor het financieel beheer der gemeente, wel zulk een belangrijke competentie als het vaststellen der waarde van de gronden, kan worden gegeven. Men leide uit het vorenstaande niet af, dat ik een verordening voor het grondbedrijf onwenschelijk vind. Beheer, administratie en boekhouding kun-

3 1049 nen verordenend geregeld worden, doch mijn betoog richt zich tegen dek. king van het exploitatieverlies middels den kapitaaldienst en tegen buiten gemeenteverband staande dure taxatiecommissies. Het door de gemeente Enschede gevolgde stelsel tot dekking van het exploitatieverlies middels den kapitaaldienst van gronden, waarvan waardevermeerdering is te verwachten, en tot dekking van dit verlies middels den gewonen dienst van gronden, waarvan geen waardevermeerdering is te verwachten, begint wat minder aanvechtbaar te worden. Maar wanneer in die tweede groep gronden aanwezig zijn, wier overkapitaliseering zonneklaar is aan te wijzen, zal op de waarde van dergelijke gronden afschrijving moeten plaats vinden, welke ten laste moet k'men van den gewonen dienst der gemeentebegrooting en ten bate van den buitengewonen dienst. (De wijze, waarop dit geschiedt, werd reeds behandeld, n.l.: Op de bedrijfsbegrooting (rekening) van lasten wordt het afschrijvingsbedrag gebracht, en als ontvangst (vrijgekomen middelen door afschrijving verkregen) en uitgaaf (bijdrage aan de gemeente) op den kapitaaldienst van de bedrijfsbegrooting (rekening) verantwoord. Op den gewonen dienst der gemeentebegrooting komt de afschrijvingspost (als bijdrage aan den gewonen dienst van het grondbedrijf) in uitgaaf, indien het exploitatieverlies van het grondbedrijf gelijk of hooger is dan het bedrag der afschrijving. Is er geen verlies op de exploitatie, dan vindt men op de gemeentebegrooting (gewonen dienst) terzake geen post.) Dat ik, die ijver voor een gezonde financieele gemeentepolitiek, vasthou aan den eisch, dat door de besturende autoriteiten der gemeente steeds wordt toegezien op de verhouding tusschen boek- en marktwaarde der gronden, behoeft voorzeker geen betoog. Ten aanzien van de administratie van een gemeentelijk grondbedrijf wordt de aandacht gevestigd op een zevental artikelen van den heer Harms, in De Gemeente-financiën" 1930 opgenomen. De Indische Bedrijvenwet (Staatsblad 1927 No. 419, Nederlandsch Staatsblad No. 174), welke volgens Staatsblad 1929 No. 372 October 1929 in werking is getreden, geeft den Gouverneur-Generaal de bevoegdheid bij ordonnantie takken van den Nederlandsch-Indischen Staatsdienst in den zin dier wet aan te wijzen tot Landsbedrijf. Dat ik deze wet hier in het kort wil behandelen, vindt haar oorzaak in het feit, dat gemeentebedrijven en Landsbedrijven wel gradueel verschil vertoonen, doch in wezen met hetzelfde doel in het leven worden geroepen, n.l. ze commercieel te administreeren. Voor de aangewezen Landsbedrijven krijgt men een volledige begrootingsboekhouding met als basis een begrooting van lasten en baten der exploitatie en van kapitaalsuitgaven en ontvangsten (artikel 1 der wet).

4 1050 Met een rekening van enkel kasmutaties kan een Landsbedrijf niet meer volstaan en men eischt dan ook een rekening van baten en lasten, met als sluitstuk een balans, waarbij het boekjaar dan samenvalt met het kalenderjaar. De wet verstaat onder kapitaal de door het Land aan een Landsbedrijf gedane en nog niet afgeloste uitkeeringen terzake van uitgaven voor voorbereiding, oprichting, uitbreiding en vernieuwing, gedane uilkeeringen terzake uitgaven ter verkrijging van voorraden en bij Landsbedrijven, tot welker werkkring het verstrekken van voorschotten behoort, de door het Land gedane uitkeeringen terzake van uitstaande voorschotten. Zij verstaat onder bezittingen de Landseigendommen in gebruik en onder beheer van een Landsbedrijf, voor zoover daarvoor uitgaven zijn gedaan voor voorbereiding, oprichting, uitbreiding en vernieuwing. Als kapitaaluitgaven noemt artikel 7 der wet: a. de kosten van voorbereiding, oprichting, uitbreiding en vernieuwing, voorzooverre die kosten niet ten laste van reserve- of vernieuwingsrekeningen worden gebracht; b. het bedrag, waarmede de waarde der voorraden op het einde van het begrootingsjaar de waarde bij den aanvang daarvan overtreft; c. bij bedrijven, tot welker werkkring het verstrekken van voorschotten behoort, het bedrag, dat op het einde van het begrootingsjaar meer aan voorschotten uitstaat dan bij den aanvang; d. een uitkeering aan het Land ten bedrage van de hieronder onder /en g bedoelde ontvangsten. De kapitaalontvangsten zijn: e. een uitkeering van het Land ten bedrage van de onder a, b en c bedoelde uitgaven; ƒ. het bedrag, waarmede de waarde der voorraden bij den aanvang van het begrootingsjaar de waarde op het einde daarvan overtreft; g. bij Landsbedrijven, tot welker werkkring het verstrekken van voorschotten behoort, het bedrag, dat op het einde van het begrootingsjaar minder aan voorschotten uitstaat dan bij den aanvang. Tot de kosten bedoeld onder sub a kunnen mede gerekend worden een bouwrente en een bijdrage in de pensioenslasten, doch in hoeverre wordt bepaald door den Gouverneur-Generaal. De bepalingen f en g zijn een logisch gevolg van b en c, terwijl deze, benevens a voldoen aan de begripsbepaling in de wet van kapitaal". Artikel 8 der Indische Bedrijvenwet geeft een omschrijving van hetgeen onder exploitatielasten en -baten wordt begrepen. Tot de exploitatielasten worden gerekend alle uitgaven, die geen kapitaalsuitgaven zijn; onder meer behooren daaronder:

5 1051 a. een uitkeering aan het Land wegens rente over het bij den aanvang van het begrootingsjaar te boek staande kapitaal, voor zoover daarover geen bouwrente in rekening wordt gebracht; b. een uitkeering aan het Land tot een percentage van de ten laste van een Landsbedrijf gebrachte bezoldigingen, als preme voor de aanspraak op pensioen, wachtgeld, verlof en dergelijke voordeden, welke door het Land aan de bij het bedrijf geplaatste landsdienaren verzekerd wordt, voor zoover de kosten van een en ander niet rechtstreeks ten laste van het bedrijf worden gebracht; c. een uitkeering aan het Land tot een telkens voor een tijdvak van vijf jaren te bepalen percentage van de waarde der Landseigendommen in gebruik bij en onder beheer van een Landsbedrijf, tegenover het risico van brand en andere ongevallen, voor zoover dat door het Land wordt gedragen; cl. de tegoedschrijvingen aan reserve- of vernieuwingsrekeningen; e. het bedrag der afschrijvingen; ƒ. de uitgaven, welke ten laste van reserve- of vernieuwingsrekeningen worden gebracht; g. de vorderingen van het Landsbedrijf, voor zoover die voor oninbaar gehouden worden; h. een uitkeering aan het Land ten bedrage van het voordeelig saldo. Tot de baten van de exploitatie behooren alle ontvangsten, die geen kapitaalsontvangsten zijn. Daaronder behooren onder meer: a. een uitkeering van het Land wegens rente over de vorderingen, welke tegenover reserve- en vernieuwingsrekeningen staan, voor zoover de reserverekeningen niet uit de winst gevormd zijn; b. een uitkeering van het Land ten bedrage van de uitgaven, welke ten laste van reserve- of vernieuwingsrekeningen worden gebracht; c. een uitkeering van het Land ten bedrage van het nadeelig saldo. De wijze, waarop de door het bedrijf aan den Lande verschuldigde kapitaalrente en de door het Land aan het bedrijf verschuldigde rente wegens de vorderingen, hiervoren genoemd onder letter a der baten, wordt geregeld, is in artikel 10 der wet neergelegd. Een afzonderlijke ordonnantie regelt verder voor ten hoogste 5 jaren de berekening van het bedrag der afschrijvingen op de bezittingen en het vormen van een algemeene en bijzondere reserve- en vernieuwingsrekening, indien en voorzooverre deze wenschelijk voorkomen. Artikel 13 der wet bepaalt, dat de aflossing op de kapitaalschuld gelijk zal zijn aan de afschrijvingen op de bezittingen, waardoor het kapitaal intact blijft. Bedragen gelijk aan de tegoedschrijvingen op de reserve- en vernieuwingsrekeningen worden door het bedrijf aan het Land uitgekeerd en

6 Ï052 aangemerkt als vorderingen van het bedrijf op het Land, terwijl de öitkeeringen van het Land aan het bedrijf ten bedrage van de uitgaven, welke ten laste van reserve- of vernieuwingsrekeningen worden gebracht, in mindering komen van genoemde vorderingen. Ik eindig deze korte beschouwing over de Indische Bedrijvenwet met de mededeeling, dat zij als een bij uitstek goede leidraad kan dienen voor een gemeentelijke bedrijfsverordening. (Wordt vervolgd), Decentraliana. C. KRAAYENBRINK. Vereischt een verordening tot wijziging eener strafverordening, wanneer op het te wijzigen artikel geen straf is gesteld, de goedkeuring van het College van Gedeputeerden? Op 28 Maart j.l is door den stadsgemeenteraad van Semarang vastgesteld een verordening tot wijziging van de Verordening betreffende de gemeentelijke waterverstrekking te Semarang", waarbij de tarieven der waterleiding werden gewijzigd. Deze wijzigingsverordening werd bij brief van den Burgemeester van 1 April d. a. v. No. 81 aan het College van Gedeputeerden ter afkondiging aangeboden. Weliswaar betrof het hier de wijziging eener strafverordening, maar waai op het desbetreffende artikel geen straf werd gesteld, was het College van B. en W. van Semarang van meening, dat de goedkeuring van het College van Gedeputeerden op de onderhavige wijzigingsverordening niet vereisclil was. Dezerzijds werd daarom verwacht aldus het schrijven van het College van B. en W. aan den Stadsgemeenteraad van 22 September 1930, datdf afkondiging dier verordening zou kunnen plaats hebben in de maand April en dientengevolge in werking zou treden met ingang van 1 Juni jl. Uitgaande van deze verwachting en om de betrokkenen voor te bereide» op de verhooging, is den waterverbruikers in April aangezegd, dat hel nieuwe tarief op 1 Juni zou ingaan, en heeft deze heffing ook inderdaad vanaf dien datum plaats gehad. Het College van Gedeputeerden heeft echter de verordening niet dadeiijlf afgekondigd, maar blijkens schrijven van 15 Juli jl. No. J 182/2 zich op het standpunt gesteld, dat deze de goedkeuring van bedoeld College behoefde. Die goedkeuring werd verleend op 15 Juli jl., waarna de afkondiging g^' schiedde in het Provinciaal blad van 29 Juli j. 1. Het is te betreuren, dat met een en ander zooveel tijd verloren is gegaan^ aangezien het nieuwe tarief thans pas met ingang van 1 Septembe'

7 Igd), de öitn, welke in minniet voor opl het gesteld gemeenterleiding van? gin? waai e ge van -t College vereisclil College, dat de and April 1. bereide» dat hel inderdaad t dadelijk ch op hfl behoefde. liging geis gegaani Septembei vm WSÊ 1053 'm werking is kunnen treden. De Gemeente derft daardoor aan inkomsten een bedrag van ruim ƒ ,. Daar komt nog bij, dat de berekening der bedragen, welke aan verschillende abonné's der waterleiding over de maanden Juni, Juli en Augustus gerestitueerd zullen moeten worden, een 'zeer omvangrijken en kostbaren arbeid voor de administratie van genoemd bedrijf zal medebrengen. Afgescheiden echter van het bovenstaande achten wij het gewenscht, dat Uw Raad een uitspraak der Regeering uitlokt inzake de vraag, of het College van Gedeputeerden niet zijne bevoegdheid heeft overschreden door de wijzigingsverordening van 28 Maart jl. goed te keuren, ofschoon zoodanige goedkeuring nergens is voorgeschreven. Immers, volgens artikel 79 lid 3 der S. G. O. is de goedkeuring van Gedeputeerden alleen noodig t. a. v. verordeningen, welke strafbepalingen inhouden. Nu worden onder strafbepalingen in het algemeen verstaan bepalingen, die aangeven welke handelingen strafbaar zijn en hoe hoog de straf is. Strafbepalingen bestaan dus uit twee onderdeden, n. 1. Ie. het door de verordening gestelde verbod of gebod (de strafnorm); 2e. de eigenlijke strafbepaling of strafbedreiging, d.i. de straf die aan de overtreding van de norm is verbonden (de poenale sanctie of strafpositie). Hieruit blijkt dus, dat de term strafbepalingen" in twee beteekenissen voorkomt, n.l.: a. in de ruimere beteekenis van strafnorm, strafbedreiging of norm met strafbedreiging. b. in de engere beteekenis van strafbedreiging (sanctie) zonder meer. Nu brengt o.i. een redelijke uitlegging van art. 79 lid 3 der S. G. O. mede, dat men aan den daarin voorkomenden term strafbepalingen" de ruimere beteekenis toekent, en derhalve aanneemt, dat de hoogere goedkeuring vereischt is zoowel voor verordeningen, welke een strafbedreiging inhouden, als voor verordeningen, welke geen strafbedreiging, doch wel een strafnorm inhouden. Immers niet alleen ten aanzien van de strafbedreigingen, maar ook t.a.v. de strafnormen geldt de eisch, dat de redactie daarvan duidelijk en goed verzorgd moet zijn met het oog op de rechtszekerheid, zoodat hoogere goedkeuring van de strafnormen evenzeer gewenscht is als die van de eigenlijke strafbedreigingen. De hier door ons aan het woord strafbepalingen" gehechte beteekenis wordt ten aanzien van het daarmede overeenkomende artikel der L. R. O. ook voorgestaan door Mr. Ph. Kleintjes in zijn werk Staatsinstellingen van Nederlandsch-lndië", tweede deel (5e uitgave) op bl. 113 en 114, waar hij schrijft:

8 1054 Het boven aangehaalde woord strafbepalingen," voorkomende in art. 55 lid 1 en 2 L. R. O., ziet niet enkel op de bepaling van straf, op de overtreding van een norm gesteld, doch op de norm en de strafpositie tezamen. De adviseur voor de decentralisatie heeft dus deze beide met de daarmede direct in verband staande voorschriften te beoordeelen." De beteekenis van art. 79 lid 3 der S. G. O. is dus naar onze meening deze, dat goedkeuring van het College van Gedeputeerden vereischt is voor de stadsgemeenteverordeningen, welke hetzij een of meer strafnormen, hetzij, een of meer strafbedreigingen, hetzij beide inhouden. Er dient thans te worden nagegaan, hoever de goedkeuring van het College van Gedeputeerden zich uitstrekt. Blijkens de uitdrukkelijke bewoordingen van art. 79 lid 3 der S. G. 0. is de goedkeuring vereischt voor de verordening in haar geheel, terwijl uit de daarop volgende artikelen 80 t'm 83 blijkt, dat het woord ^verordening" in art 79 lid 3 wordt gebezigd in de formeele beteekenis. De goedkeuring mag dus eenerzijds niet beperkt worden uitsluitend tot de strafbepalingen (normen en strafbedreigingen) maar mag anderzijds ook niet worden uitgestrekt tot bepalingen, welke niet in de verordening zelve voorkomen. Wordt dus door den stadsgemeenteraad een wijzigingsverordening vastgesteld, die geen strafbepalingen (normen noch strafbedreigingen) inhoudt. dan is de goedkeuring van het College van Gedeputeerden niet vereischt. Nu heeft genoemd College zich op het standpunt gesteld, dat de onderhavige wijzigingsverordening na de afkondiging een integreerend deel uitmaakt van de oorspronkelijke verordening. Ongetwijfeld is het juist, dat na de afkondiging der wijzigingsverordening deze met de oorspronkelijke verordening een nieuwe verordening uitmaakt in de formeele beteekenis, doch dit doet niet af aan het feit, dat vóór de afkondiging der wijzigingsverordening er 2 verordeningen (in de formeele beteekenis) naast elkaar bestaan, t.w. de oorspronkelijke verordening en de nog niet afgekondigde wijzigingsverordening. En zoolang deze 2 verordeningen nog niet tezamen één geheel uitmaken, kan niet gezegd worden, dat de wijzigingsverordening de strafbepalingen inhoudt, welke alleen in de oorspronkelijke verordening voorkomen. Indien men zou willen tegenwerpen, dat de door ons verdedigde uitlegging een formeel karakter draagt, meenen wij daartegenover te moeten opmerken, dat het gebruiken van het woord «verordening" in art. 79 lid 3 der S.G.O. in den formeelen zin ook eene formeele interpretatie rechtvaardigt. Waar dus naar onze meening het College van Gedeputeerden zijne bevoegdheden heeft overschreden, geven wij Uwen Raad beleefd in overweging, zich te wenden tot de Regeering met het verzoek haar standpunt terzake te willen kenbaar maken.

9 1055 Toekenning van subsidie bij beheersoverdrachter! van wegen aan autonome gemeenschappen. Bij schrijven van 22 Juli 1930 No. 1642/11 deelde de Ie Gouvernements Secretaris aan het College van Gedeputeerden van Oost-Java over boven vermeld onderwerp het volgende mede: Zooals Uw College bekend zal zijn is door de Regeering in beginsel aangenomen om iedere beheersoverdracht van wegen aan autonome gemeenschappen te doen gepaard gaan met een verhooging, hetzij van de aan de betrokken gemeenschap toegelegde vaste uitkeering, hetzij van het jaarlijks voor dat gebiedsdeel vast te stellen bedrag voor regelmatig terugkeerende uitgaven. Dergelijke beheersoverdrachten betroffen tot dusver meestal overdracht van wegen aan lagere autonome gemeenschappen, welke tevoren reeds bij diensten van departementen van Algemeen Bestuur in beheer waren, zoodat de middelen, welke voor het onderhoud dier wegen op de betrokken begrootingsafdeelingen beschikbaar waren, overgitigen naar de IV afdeeling, weshalve zoodanige beheersoverdrachten voor het Land in wezen geen financieële lasten ten gevolge hadden. Evenzoo zal de beheersoverdracht aan lagere autonome gemeenschappen van wegen, op tot landsdomein teruggebrachte particuliere landerijen gelegen, in wezen voor het Land niet meer uitgaven medebrengen, wijl daartegenover staat d?t na de beheersoverdracht de onderhoudskosten dier wegen niet langer ten laste van den Lande komen, althans behooren te komen. Het spreekt nochtans van zelf dat de Regeering zich hierbij moet voorbehouden elk gevc'l op zich zelf te beoordeelen. Anders staat het evenwel in die gevallen waarbij wegen, waarvan het onderhoud niet uit algemeene geldmiddelen wordt bekostigd en in beginsel ook niet ten laste van die middelen behoort te komen, aan een autonoom ressort in beheer worden overgedragen. Zoo is b.v. onlangs door een regentschap het verzoek gedaan om ten behoeve van het onderhoud van een in beheer gevraagden desaweg een landssubsidie toe te kennen. Hoewel de in zoodanige gevallen toe te kennen landssteun in het algemeen betrekkelijk gering zal zijn zoo iaat het zich nochtans aanzien dat, naarmate de werkzaamheid van de regentschapsraden zich ontwikkelt, meer en meer overdracht in beheer van desawegen zal worden verlangd, hetgeen, indien daarmede steeds een landssubsidie gepaard zoude gaan, een niet onbelangrijke vermeerdering van de landsuitgaven ten gevolge zou hebben. In verband hiermede heeft de Regeering besloten het beginsel om aan iedere beheersoverdracht van wegen een doorloopende landssubsidie of verhooging van de vaste uitkeering te verbinden slechts te handhaven voor die beheersoverdrachten welke, in verband met hetgeen hooger is opgemerkt 'n wezen geen meerdere uitgaven voor het Land ten gevolge hebben.

10 1056 Stellen derhalve autonome gemeenschappen om redenen van plaatselijk belang prijs op overdracht van desawegen dan zal het onderhoud daarvan uit eigen middelen moeten worden bestreden. Mochten die middelen niet toereikend zijn zoo zullen zij naar verruiming daarvan moeten streven. Kiet goedkeurirg dar wegenbelasti-gyerordsning vpn het regentschap Loemadjasïp. Aan het schrijven van den len Gouvcnements Secretaris van 30 Augustus 1930 No. 1978/11 over en hoofde vermeld onderworp ontleenen we het volgende: Met verwijzing naar 's Regents schrijven van 24 December 1929 No. R. 2700/8 houiende aanbieding ter goedkeuring van de in de vergadering van Uwen Raad van den 1 iden dier maand vastgestelde Wegenbelastingverordening", heb ik de eer, op last van den Gouverneur-Generaal, Uw College het navolgende mede te deelen. Bij artikel 20 der instellingsordonnantie van de Provincie Oost-java (Staatsblad 1928 No. 295) is een zij het ook voorloopige belastingverdeeling tusschen de provincie en de regentschappen vastgelegd, waarbij de wegenbelasting, welke werden geheven op het buitengewoon vervoer over de bij de voormalige gewesten in beheer zijnde wegen thans deels provinciale, deels regent-^chapswegen aan de provincie zijn toegewezen. Van den aanvang af heeft het in de bedoeling gelegen, dat in deze belastingverdeeling geen wijziging zou worden gebracht, alvorens de Commissie voor de financieele verhouding tusschen het Land, provincies, regentschappen, gemeenten en andere locale ressorten van advies zou hebben gediend en de Regeering naar aanleiding daarvan zou hebben beslist. Hieruit vloeit derhalve voort eenerzijds, dat voorshands geen bezwaar wordt gemaakt tegen het heffen van wegenbelasting door de provincie op het buitengegewoon vervoer zoowel over de provinciale als over de regentschapswegen, anderzijds echter tevens dat zulks wel het geval is ten aanzien van de heffing van een dergelijke belasting door regentschappen. In verband met het vorenstaande kan Zijne Excellentie voorshands aan bovenbedoelde verordening de vereischte goedkeuring niet verleenen. Treden loco-burgemeesters automatisch af? Men zal zich herinneren, dat de regeering op de vraag van mr. Fruin in den Volksraad, of zij het niet gewenscht achtte, in de Stadsgemeenteordonnantie een bepaling in het leven te roepen, volgens welke de locoburgemeesters bij de periodieke aftreding van de gemeenteraden automatisch hun functie zouden neerleggen, geantwoord heeft, dat dit reeds voldoende in de ordonnantie geregeld is.

11 1057-» Deze vraag en het antwoord betroffen echter slechts de loco-burgemeesters van gemeenten, vi^aarin een college van burgemeesters en wethouders bestaat. Ten aanzien van de loco-burgemeesters van gemeenten, waar geen wethouders zijn staat alleen voorgeschreven (art. 31,-1), dat de gouverneur bepaalt,' wieden burgemeester bij ongesteldheid, afwezigheid of ontstentenis vervangt. Hieruit blijkt dus niet, dat de loco-burgemeesters van die gemeenten bij. de periodieke verkiezing van een nieuwen raad automatisch zouden aftreden De gouverneur van West-Java echter heeft, naar het blad verneemt, thans bepaald, dat ook de loco-burgemeesters der gemeenten in West-Java, waarin geen wethouders zijn benoemd, bij de periodieke verkiezingen automatisch zijn afgetreden. Voor Mr. Cornells, Soekaboemi en Buitenzorg zal de gouverneur dus nieuwe loco-burgemeesters benoemen. Hoewel deze beslissing van gouverneur Hartelust volkomen in analogie met den geest van de stadsgemeente-ordonnantie moet worden geacht, ware het wellicht wenschelijk, aan art. 31 1, een bepaling toe te voegen waarbij komt vast te staan, dat de later bedoelde loco-burgemeesters om de vier jaren automatisch aftreden. Deze kwestie wordt thans immers geheel aan het oordeel van de gouverneurs overgelaten; er is dus geen enkele waarborg dat men in Oost-java bijv. deze loco-burgemeesters niet tot hun dood toe ongehinderd hun functie zal laten uitoefenen; m. a. w. bedoelde bepaling zou de homogeniteit ten goede komen. De een richt zich op den geest, de ander houdt zich gaarne aan de letter van de wet! En waarom zou deze letter voor alle loco-burgemeesters niet gelijk zijn? (Locomotief.) Overname ziekenhuizen door regentschappen: Met verwijzing naar's Regents schrijven van 20 December 1929 No. 1354/8, aldus schrijven van den len Gouvernements Secretaris van 3 Juli 1930 gericht aan den Regentschapsraad van Bangkalan waarbij krachtens machtiging van Uwen Raad aan de Regeering werd aangeboden het rapport van de Commissie tot het bestudeeren van de mogelijkheid en noodzakelijkheid van de overneming van het beheer van het Gouvernements Inlandsch Ziekenhuis door Uw College en verzocht werd om een uitspraak, of de behartiging van de ziekenzorg in het Regentschap Bangkalan al dan niet door den Regentschapsraad mag worden overgenomen, heb ik de eer, op last van den Gouverneur-Generaal, Uwen Raad mede te deelen, dat Zijne Exellentie ore vraag in het midden latend, of de financieele consequenties verbonden aan de overdracht van bedoelde ziekeninrichting door Uw ressort

12 1058 I kunnen worden aanvaard en overigens met volle waardeering voor het ten deze door Uw College genomen initiatief tlians echter bezwaarlijk incidenteel een beslissing kan nemen ten aanzien van de vraag, of aan het Regentschap Bangkalan de behartiging van de ziekenzorg binnen zijn gebied kan worden overgelaten, zoolang nog geen oplossing is gevonden inzake het vraagstuk van de overdracht van de geneeskundige Staatszorg op de lagere overheids organen. Opdracht tot uitvoering van verordenintjen aan landsdienaren c. q. provinciale ambtenaren. Onder de werking van de locale Radenordonnantie aldus het schrijven van den Regeerings-Commissaris voor de Bestuurshervorming van 11 Juni 1930 No. 140 gericht aan den Gouverneur Oost-Java kon de uitvoering van locale verordeningen, behoudens goedkeuring van het Hoofd van Gewestelijk Bestuur, mede opgedragen worden aan het hem als landsdienaar ondergeschikt personeel (vgi. art. 19a van de L. R. O.) Daardoor was het mogelijk om in locale verordeningen verschillende uitvoeringshandelingen als bijv. het verleenen van vergunningen, het aanwijzen van tijd en plaats van keuringen enz., aan Europeesche of Inlandsche bestuursambtenaren op te dragen, Art. 75 van de P. O. schenkt eene dergelijke bevoegdheid niet. Bovendien bepalen de instellings-ordonnanties der provincies dat de bevoegdheden en plichten tot dusver voor het Hoofd van Gewestelijke Bestuur voortvloeiende uit de als provinciale verordeningen gehandhaafde locale verordeningen, overgaan op het College van Gedeputeerden (') Als gevolg daarvan zijn verschillende uitvoeringshandelingen die vroeger in de peripheric plaats vonden, thans gecentraliseerd bij het College van Gedeputeerden. Vergelijkt men het genoemde art. 19a L. R. O. met art. 70 R. O. dan blijkt, dat t. a. v. de uitvoering van regentschapsbesluiten dergelijke omstandigheden bestaan, met dien verstande, dat de uitvoering van zulke besluiten niet opgedragen kan worden aan in het bijzonder Inlandsche bestuursambtenaren, die ondergeschikt zijn aan den regent. Deze omstandigheid trok ook de aandacht van de Commissie tot technische herziening van de S. G. O. de P. O. en de R. O. Zij stelt voor om de betrokken ordonnanties aan te vullen met bepalingen die de strekking hebben van art. 19a L. R. O. Hare motiveering, te vinden op blz 53 van haar verslag. De Commissie brengt daarin de eischen van de praktijk naar voren, in welk verband ik vooral zou willen wijzen op het gerief van het publiek, dat niet gediend kan wezen door centraliseering van allerlei uitvoeringshandelingen ter provinciale respectievelijk regentschapshoofdplaats. (') Vgl. voor West-Java art. 22 van de instellingsordonnantie in Staatsblad 1925 No blz.

13 1059 Ik zou er bovendien op willen wijzen, dat hoewel de bedoeling van de bestuurshervorming ongetwijfeld is om de eigen organisatie van de nieuw gesticlite staatkundige gemeenschappen te ontwikkelen, het anderzijds, in den huldigen tijd van overgang, om praktisch-economische en ook om redenen die verband houden met de postitie van het Europeesch en Inlansch B. B. in ons staatsbestel niet versmaad kan worden als het mogelijk zou blijken om, behoudens hoogere goedkeuring Europeesche en Inlandsche bestuurskrachten door inschakeling op geëigende punten in de provinciale werkzaamheden, in een samenwerkingsverhouding tot de nieuwe organen te brengen, Dat daarbij het laatste woord, bijv. middels beroep, bij provinciale organen moet blijven, spreekt vanzelf. Ik meen dat deze aangelegenheid misschien wel van zooveel gewicht is, dat zij, vooruitloopend op de technische herziening van de S. G. O., de P. 0. en R. O. aan de hand van het verslag*) van meergenoemde Commissie, apart voor zal zijn te brengen bij de Regeering. Daarom zal ik gaarne vernemen hoe hierover luiden Uw oordeel en het oordeel van het door U voorgezeten college van gedeputeerden waarop ik ten deze ook veel prijs stel, In de S. Q. O., de P.O. en de R. O. ontbreekt een artikel, overeenkomende met artikel 19a der L. R. O., dat de uitvoering van de locale verordeningen regelt (zie ook artikel 25 1 der L. R. O.). In het stelsel, in deze ontwerpen aanvaard, komt de uitvoering van 's raads verordeningen door organen van de stadsgemeente (provincie, regentschap) zelfs, ter sprake in de volgende afdeeling van dit hoofdstuk. De geldende ordonnanties hebben eveneens de uitvoering door de eigen organen geregeld, zij het naar eene andere opvatting, dan artikel 19a der L.R.O. huldigt. Weggevallen echter is de mogelijkheid om die uitvoering, in de verordeningen zelf, op te dragen aan organen van andere lichamen. Deze figuur nu is in de toepassing der decentralisatie practisch noodzakelijk gebleken en zulks n.l. tengevolge van twee oorzaken. Vooreerst dezelfde oorzaak gebrek vooral aan technisch personeel. het moge zijn uit geldgebrek dan wel uit personeelsschaarste die geleid heeft tot de figuur van landsdienaren, belast met werkzaamheden ten behoeve van het locaal ressort (artikel 113 der L.R.O.) In de tweede plaats echter ook deze, dat het Land voor eigen werkzaamheid een plaatselijken wetgever niet wel kon missen en daarom soms een beroep deed op de medewerking van den localen raad. 2oo zullen dan b. v. provinciale dierenartsen, die een rol spelen bij de uitvoering van verordeningen, ten bate van de hygiene uitgevaar- *) Verslag van de Commissie tot technische herziening van de S.Q.O., P.O. R.O. biz. 53 e.v.:

14 1060 digd door regentschappen') en stadsgemeenten; ambtenaren van den Nederlandschen of Inlandschen bestuursdienst, die provinciale verordeningen helpen uitvoeren enz. voorshands wel niet geheel zijn te missen. Ook de stadspolitie zal in enkele gevallen baat ervan kunnen hebben, indien zij buiten hare opsporingsbevoegheid (die zij ten aanzien van alle verordeningen bezit) kan beschikken over administratieve bevoegdheden, b. v. bij de ordening van het straatverkeer, die haér taak is en waarvoor de stadsgemeente ten deele als wetgever optreedt '^). Wie uitsluitend naar het klassieke Nederlandsche voorbeeld ziet, zal dergelijke figuren niet fraai vinden; zij brengen eene vermenging mede van diensten van verschillende zelfstandige lichamen, waarbij die zelfstandigheid wel eens in het gedrang kan geraken. De vraag is echter of de practijk, in het tegenwoordig stadium van organisatie van den openbaren dienst er buiten kan. En die vraag moet ontkennend worden beantwoord. De commissie bedoelt met dit artikel dan ook stellig niet het gebruik van deze figuur aan te moedigen; zij rekent slechts met hare onvermijdelijkheid in de naaste toekomst. Het wegvallen van artikel 19a der L R. O. heeft in West-Java alleen tot gevolg gehad, dat men zich redt met artikel 33 der P. O. en artikel 31 der R. O. (zie Provinciaal Verslag 1926 blz. 34), maar dit voert niet tot hetzelfde resultaat. In de verordening blijft nu in het duister, wie haar uitvoert; een nader besluit van Gouverneii*" of regent (niet afgekondigd) moet dit aangeven. Wil men de oude praktijk wederom ten wettelijken grondslag geven, dan zal men er zelfs mede rekenen, dat artikel 19a der L. R. O. nog te eng is gebleken. In overleg stellig met de betrokken diensthoofden, maar buiten de wet om, treft men in locale verordeningen opdrachten aan, gericht tot landsdienaren, niet aan het Hoofd van gewestelijk bestuur ondergeschikt^), Bij het ontwerpen van het artikel viel nog de vraag te beantwoorden, of alleen gerekend moest worden met een beroep door (kleinere) stadsgemeenten en doof regentschappen op de hoogere, beter met technisch personeel, vooral stafpersoneel,toegeruste lichamen dan wel ook op onderlingen bijstand van die gelijkstandige lichamen. Van dit laatste is aigezien; stadsgemeenten en regentschappen onderling zoeken het beter in gemeenschappelijke voorzieningen. Evenmin viel natuurlijk te rekenen met een beroep van het hoogere lichaam op de diensten van het lagere; daarvoor bestaat de figuur, van het medebestuur. Hiermede is lid 1 toegelicht; lid 2 behoeft nadere belichting niet. Zie Provinciaal Verslag West-Java 1927 blz. 34. Zie Gemeenteblad Batavij 1927 No. 70. Zie b. V. de verordening van het gewest Banjoemas op de mijnwormziekte-bestrijding van 30 Maart 1926 Jav. Crt. 29 Apiil 1925 extra bijvoegsel 28, beschikkend over den gewestelijken gouvernementsarts (B. b.8727) en over den Inspecteur D.V.ö'

15 1061 Rubriek Regentschappen. Dewan Kaboepaten dan autonomie desa. Pada waktoe jang terachir ini telah dipohonkan oleh Raad Kaboepaten Tjirebon pada Pemerentah soepaja pada Madjelis Koemetir dari Raad terseboet dibantoekan seorang penggawai B. B. (Wedana ter beschikking) boeat dikerdjakan akan mengamat-amati oeroesan desa. Tentang hal ini Pemerentah teiah memberi poetoesan, jang boieh dikatakan principieel. Ini poetoesan kami pandang adalah penting sangat sehingga terasa perloe hal itoe dibiljarakan dalam orgaan ini. Baiklah lebih doeloe kami selidiki alesan-alesannja pe moehoenan terseboet. Adapoen alesan-alesannja jaitoe lantaran desa^ dalam kaboepaten Tjirebon mempoenjai banjak wang, djoemblahnja ± l'/s millioen roepijah, wang mana sampai sekarang ada bertoempoek dan hampir tidak dipergoenakan. Menoeroet keadaan sekarang betoel begrooting^ desa mistilah dibenarkan oleh Madjelis Koemetis, akan tetapi Madjelis ini tidak dapat mengamatamati atas bagaimana didjalankannja begrooting^ itoe Lain dari itoe djoega lantaran semoea poetoesan^ desa misti di kirimkan pada Madjelis Koemetir. Tetapi menoeroet soerat Ie Gouv. Secretaris Femerintah menimbang alesan* tadi tidak mendjadikan satoe lantaran akan mengaboelkan permoehoenan Raad. Adapoen sebab^ nja ialah. Ie. Madjelis Koemetir haroeslah tertjegah toeroet tjampoer pada oeroesan roemah tangga desa, jang terdjaga oleh Wet. 2e. Bestuur Blanda dan Boemipoetra ditambah dengan bestuur kaboepaten terhanggap lebih dari tjoekoep dengan tidak perloe ditambah pegawai lain, boeat mendjalankan apa jang diwadjibkan oleh Wet prihal pemriksaan atas oeroesan^ desa dan mengoedji poetoesan^ desa. 3e. Dari notulen persidangan Raad tanggal 20 Juni 1929, ternjata sekali, bahwa Raad bermaksoed djoega akan ambtenaar itoe selainnja seolah-olah seorang adviseur, akan diberikannja djoega kekoeasaan jang tentoe ialah «memimpin" dan zelfstandig optreden" dan djika perloe bersikap terhadap kepada kepala^ distrikt" (zich zoo noodig tegen over de distrikthoofden te stellen), kekoeasaan^ mana gampang menimboelkan roepa^ perselisihan dan roepa^ keadaan di doenia bestuur jang tidak senonoh. 4e. Koeasaan mengamat-amati oeroesan-oeroesan desa jang akan dibrikannja pada pegawai tadi tidak terang dan tidak beralesan sama sekali, oleh karena telah diatoer didalam Wet badan^ mana jang berkoeadjiban nengamat-amati desa-desa. Baik Raad Kaboepaten, biarpoen madjelis Koemetir,

16 1062 walaupon boepati tidak ada hak mengadakan atoeran seloear dari apa jang telah ditetapkan dalam Wet. 5e. Tentang wang sebasar 1>2 millioen tadi baiklah dibikinkan satoe schema bagimanakah wang'^ itoe akan dipergoenakannja. Koeadjiban ini pertama-tama haroes dikerdjakan oleh Resident dan Boepati, bersama-sama dengan Raad, sedang jang mendjalankannja baiklah dipasrahkan pada pegawai^ B. B. Boemipoetra, iantaran tidak ada akan orang lain selainja mareka jang mengatahoei seloek beloeknja apa-apa jang akan dikerdjakan dan marekaiah jang akan dapat bitjarakan seioeroehnja dengan orangs ketjil. 6e. Djika Wedana tadi soedah ada, ambtenaar^ B. B. Boemipoetra tetap tidak bebas dari koeadjiban oentoek mengamat-amati oeroesan desa, sebab mareka misti mengoedjoengi vergadering^ dari Wedana ter beschikking itoe, sedang mareka selainnja dari itoe misti mengoempoelkan gegevens^ oentoek Wedana terseboet. Oleh karena sebab- terseboet diatas ini Pemerintah menimbangkan lain akal. Sebagai telah dioraikan diatas, hoeat membikin satoe schema dari apa jang akan didjalankan goena desa jang mempoenjai kapitaap sebanjak itoe, pertama ada satoe koeadjiban Resident, Regent dalam hal mana seboleh-boleh dapat membantoe. Boeat mendjalankannja tetap berkoeadjiban ambtenaar B. B. Boemipoetra, dalam oeroesan seperti prihal bagian techniek oenipamanja barangkali misti dapat bantoean dari badan^ Raad. Dengan bekerdja sama-sama djoega dengan badan^ lainnja dari Negri menoeroet timbangan Pemerentah ada satoe djalan boeat Raad memperiihatkan tenaga goena menambah populariteit (nama baik) dengan soeka memberi bantoean boeat apa jang akan dihanggap perloe goena desa^ semoeanja. Dari Iantaran oeroesan ini seharoesnja misti datangnja dari plaatselijk bestuur, maka Goepernoer Pasoendan telah dioendang soepaja hal ini dioeroeskan dengan semestinja. Demikianlah poetoesan Pemerentah atas permohonan Raad. Kalau kanii selidiki benard maka ternjatalah, bahwa Pemerentah pertama^ akan memperlindoengi hak autonomie dari desa^ dan djoega hak B. B. seoemoemnja atas koeadjibannja mengamat-amati desa^ tadi. Soedah semestinja Pemerentah memperlidoengi hak autonomie tadi demikianlah berhoeboeng dengan ketentoean pada pasal 128 Indische Staatsregeling ajat 3, jang membri hak pada desa^ (Inlandsche gemeenten) oentoek mengatoer dan mengoeroes keperloean roemah tangganja sendiri dengan mengengati oendang^ Goepernoer Djendral gewestelijk gezag atau dari bestuur-bestuur raad-raad lokaal seperti raad-raad kaboepaten. Hal ini tidak boleh disangkal lagi. Akan tetapi apakah autonomie desa akan terganggoe, djika diadakan seorang pegawai B. B- jang dibantoekan pada Madjelis Koemetir, oentoek mengamat-amati desa

17 1063 dalam hal mendjalankan begrooting-begrooting? Soedah barang tentoe ini pertanjaan bisa didjawab dengan ja" atau tidak". Itoelah tergantoeng pada malcsoednja dan artinja perkataan mengamat-amati". Djika perkataan ini dimaksoedkan toezicht" (pengawasan) dan leiding" (meminpin) jang sedjati itoelah tidak ada kabratannja, tetapi djika leiding" itoe diperloeaskan maksoednja sehingga wedana t. b. itoe bisa toeroet tjampoer dalam hal oeroesan desa, nistjajalah itoe tidak boleh diperkenankan dan berbahaja besar oentoek autonomie desa. Sebagaimana telah teratoer didalam Ordonantie Kaboepaten dewan-dewan kaboepaten haroes diamat-amati oleh Madjelis Gedeputeerden, maka adalah baiknja djika desa-desa itoe dapat pengawasan dari Madjelis Koemetir, jang djika terpandang perloe seperti telah ternjata bagai desa-desa didalam kaboepaten Tjirebon haroes diadakan soeatoe pegawai jang meloeloe bekerdja oentoek keperloean itoe. Madjelis Gedeputeerden mempoenjai djoega i pegawai-pegawai seperti Inspec-teur-Inspecteur boeat oeroesan-oeroesan wang ^Ê locale ressorten, jang haroes mengamat-amati oeroesan-oeroesan wang dari H raad-raad kaboepaten. Apakah kabratannja djika bagai oeroesan-oeroesan ^ wang dari desa-desa jang pangatahoeannja (ontwikkelingnja) misih rendah H sangat, diadakan pegawai tadi? H Terganggoelah autonomie dewan kaboepaten dan terganggoelah autonomie ^fl Autonomie desa tidak akan terganggoe asal sadja, pegawai jang di bantoe- IH kan pada Madjelis Koemetir di bri instructie jang terang, dimana semata-mata dinjatakan bahwa ia dilarangkeras tneroet tjampoer dalam poetoesan-poetoesan desa. la hendaklah nasehatkan sadja pada desa^ djalan manakah jang dilakoekan oentoek keniakmoeran dan kasedjahteraan desa, sedang Madjelis Koemetir haroes senantiasa mengawaskan pakerdjaan pegawai tadi. IM Sebaliknja timboellah pertanjaan : M «Apakah autonomie betoel-betoel tidak terganggoe, apabila seperti kehen- m dak Pemerentah hal pengawasan tadi misih tetap dipegang oleh B. B. Boe- Il mipoetra?" Djawaban kami atas pertanjaan ini ialah : boleh djadi akan tetapi il dalam praktijk sering kali kedjadian bahwa atas pimpinan B. B. Boemi- poetra autonomie desa itoe sedikitpoen artinja. Sebab kebanjakan pegawai ^''' B. B., apa poela jang teritoeng kaoem kolot" beloem menghargai betoel artinja desa-autonomie dan faedahnja decentralisatie. Beberapa dari pegawai itoe misih besifat autocratisch." Apa jang dikehendakan haroes dilakoe- ijy kan, baik dengan djalan keras biarpoen dengan setjara printah aloes". otjara printah aloes ini ialah jang mengganggoe pada autonomie desa. li Tjonto^ tentang hal ini tidak perloe di terangkan dalam karangan ini. Per- loe diperingatkan sadja, bahwa hal jang sedemikian adanja soedah diakoei 11 benar^ oleh beberapa pegawai B.B. rendah dantinggi dan djoega oleh be- [ berapa orang ahli poela. M

18 1064 Selama pelatoeran desa-autonomie jang tetatoer dalam Inlandsche Gemeente ondonnantie beloem dioebah, selama beloem diadakan raad^ desa oentoek mengganti persidangan desa, jang onpraktisch" sama sekali, selama beloem ada ketentoean, bahwa jang bisa dipilih mendjadi pembesar desa (loerah) haroes mempoenjai pengatahoean jang tjoekoep, d maka autonomie desa tidak banjak harganja dalam praktijk dan hanja berarti diatas kertas sadja, Menilik keadaan^ jang sedemikian ini, maka ternjatalah bahwa penolakan Pemerintah atas permohonan Raad Kaboepaten Tjirebon tidak akan mentjegah terganggoenja desa-autonomie, jang dalam praktijknja soedah terganggoe, babkan djika permohnnan tadi dikaboelkan ada pengharapan bahwa terganggoenja desa-autonomie tadi akan makin koerang. Adapoen sebabnja demikian. Pegawai Wedana t. b. tadi akan dibantoekan pada Madjelis Koemetir mendjadi akan melakoekan pakerdjaan^ jang akan disrahkan padanja oleh Madjelis ini. Madjelis Koemetir itoelah dapat dipilih oleh raad, jangsebagai perwakilan rajat soedah tentoe mempoenjai angan-angan democratisch". Inilah sebabnja, bahwa Madjelis Koemetir sebagai perwakilan dari raad atau sebagai bestuur harian dari raad akan djoega mempoenjai angan-angan democratisch tadi. Menilik cifat ini, maka soedah selajaknja Madjelis Koemetir senantiasa melawan keras, bilamana Madjelis Gedeputeerden akan toeroet tjampoer dalam hak roemah tangga regentschap dan soedah barang tentoe inilah cousequentienja tidak akan mengidzinkan pada pegawai tadi djika ia ini akan toeroet tjampoer dalam hal roemah tangga desa, bahkan akan memrintah keras soepaja pegawai tadi seboleh-boleh mendidik desa-desa soepaja insjaf benar akan hak-haknja. Itoelah sebabnja kira^ bahwa pegawai tadi djika perloe hendak bersikap terhadap kepala^ distrikt", jang seoemoemnja misih bercifat autocratisch dan ingin sekali soepaja kehendaknja senantiasa ditoeroet sadja oleh desa-desa. Mengengati ini semoeanja, maka kekoeatiran, bahwa nanti autonomie dedesa akan terganggoe (batja tambah diganggoenja"), bilamana pada Madjelis Koemetir di bantoekan seorang wedana t. b. oentoek mengamat-amati desa pakerdjaan mendjalankan begrooting itoelah tidak beralasan, bahkan sebaliknja. Lain dari itoe Pemerintah mengandoeng koeatiran, bahwa kemoedian akan timboel perselisihan antara B. B. Boemipoetra dan pegawai jang dibantoekan pada Madjelis Koemetir tadi hal mana kelak djoega bisa menimboelkan perselisihan antara B. B. dan Madjelis Koemetir. Kekoeatiran itoe kami pandang boekan soeatoe alesan oentoek menolak permohonan terseboet diatas. I Kami mi perintah B djoega dib R. O. Me boelnja, dengan Lagi dewan-d bahwa per atoe perseli pakerdjaan wang oem kami " dengan atoepoen tralisatie a badan jang Demikian Pemerintah pada tidak princ dan pentin menghargai dapat perl' pedindoen kan, maka Provincie I. Deng Tengah ter gai Dewan n. Deng 1930 telah oeroet-oero( IH. Den tentang pen doek" dari dari Dewan beslit^ terta Dewan Kab tertanggal

19 ^ Kami misti ingaf, bahwa pegawai B. B. Boemipoetra itoelah ada dibawah perintah Boepati, sedang pegawai Wedana t. b. jang dipohonkan tadi adaiah djoega dibawah printah Boepati, demikianlah menoeroet boenjinja pasal 30 R. O. Mendjadi perselisihan jang dikoeatirkan tadi tidak moedaii akan timboelnja, sedang djilca nanti poen ada perselisihan, hal jang sedemikian itoe dengan moedah diperdamaikan oleh Boepati. Lagi poela kalau hal ini kami bandingkan dengan keadaan^ pengawasan atas dewan-dewan kaboepaten, maka kami tetap pegangtegoeh pendapatan kami, bahwa perselisihan itoe tidak moedah terdjadi. Apakah telah terdengar soeatoe perselisihan antara Resident jang djoega dibri hak oentoek mengamat-amati pakerdjaan dewan kaboepaten dan pegawai Provincie (inspecteur oeroesan wang oempamanja) atau Madjelis Gedeputeerden? Sepandjang pengatahoean kami tidak. Perselisihan jang telah terdengar ialah antara raad kaboepaten dengan resident atau gedeputeerden. Itoelah tidak mendjadikan sebab sesoeatoepoen apa. Dimanapoen Negri jang telah mempoenjai bestuurvorm decentralisatie atjapkali adaiah perselisihan antara badan jang diamat-amati dan badan jang mengamat-amati. Inilah boekan sesoeatoe hal jang aneh! Demikianlah pemandangan kami atas kabratan-kabratan principieel dari Pemerintah atas permohonan soepaja seorang Wedana t. b. di bantoekan pada Madjelis Koemetir. Pemandengan atas lain^ kabratan kami pandang tidak principieel. Kabratan^ itoelah terbawa dari kabratan^ jang principieel dan penting tadi, maka kami rasa tidak bergoena dibitjarakan poela. Kami menghargai benar atas sikap Pemerintah tentang autonomie desa, jang haroes dapat perlindoengan, tetapi oleh karena sebagaimana telah dioraikan diatas perlindoengan ini akan lebih tebal djika permohonan terseboet diatas dikaboelkan, maka kami toeroet menesal djoega atas kepoetoesan Pemerentah terseboet Slamet. Provincie dan Dewan Kaboepaten. I. Dengan beslit Madjelis Gedeputeerden dari Raad Provincie Djawa Tengah tertanggal 5 Augustus 1930, maka diadakan Madjelis Koemetir bagai Dewan Kaboepaten Blora. Banjaknja Koemetir ditetapkan tiga. n. Dengan beslit^ tertanggal 12 Augustus 19 Augustus dan 26 Augustus 1930 telah disahkan oleh Madjelis Gedeputeerden Reglement van Orde beroeroet-oeroet dari Dewan Kaboepaten, Koedoes, Kendal dan Poerwokerto. III. Dengan beslit' tertanggal 12 Augustus telah disahkan Pelatoeran tentang pemberian penggantian wang djalan dan menginap dan wang doedoek" dari Raad Kaboepaten Tegal dan Japara. Pelatoeran tentang hal itoe dari Dewan Kaboepaten Banjoemas, Poerwokerto dan Blora disahkan dengan beslit^ tertanggal 26 Augustus. Begitoepoen pelatoeran tentang hal itoe dari Dewan Kaboepaten Demak disahkan dengan beslit Madjelis Gedeputeerden tertanggal 3 September 1930 (Provinciaal Blad).