Jaarverslag stichting milieufederatie limburg

Transcriptie

1 Jaarverslag 2013 stichting milieufederatie limburg

2 C O L O F O N Dit jaarverslag is een uitgave van Stichting Milieufederatie Limburg De Milieufederatie Limburg werd opgericht in De stichting zet zich al ruim veertig jaar in voor natuur en landschap, een gezond leefmilieu en ecologische duurzaamheid in Limburg. Zij doet dit samen met de circa honderd bij haar aangesloten organisaties. Dit werk kan de Milieufederatie doen dankzij giften, overheidsbijdragen en subsidies van onder meer de Provincie Limburg en de Nationale Postcode Loterij. Redactie en samenstelling Monique Demarteau (jaarverslag) Kim Reiners (jaarrekening en begroting) Aan dit jaarverslag werkten mee: Baker Tilly Berk Accountants & Belastingadviseurs, het bestuur van de Stichting Milieufederatie Limburg, alle medewerkers van de Milieufederatie Limburg Vormgeving & drukwerk SHD Grafimedia, Swalmen Inhoud 3 Voorwoord 4 Natuur, ruimtelijke ordening en mobiliteit 11 Milieu, water en landbouw 14 Energie en klimaat 16 Communicatie 20 Samenwerking 22 Organisatie 24 Jaarrekening Controleverklaring accountant 31 Begroting Verantwoordingsverklaring bestuur Milieufederatie Limburg 35 Rooster van aftreden bestuur Contactadres Stichting Milieufederatie Limburg Gevestigd in Het GroenHuis Godsweerderstraat GH ROERMOND T F sml@milieufederatielimburg.nl De Milieufederatie Limburg wordt financieel ondersteund door de Nationale Postcode Loterij en de Provincie Limburg Dit jaarverslag is gedrukt op FSC-papier Deze brochure is geproduceerd door SHD Grafimedia onder gecontroleerde omstandigheden conform ISO Grafimedia getoetst door de SCGM, Certificaatnummer SCGM-MZ: SOCIALE MEDIA De Milieufederatie Limburg is te vinden op de sociale netwerken Facebook en Twitter. Volg de Milieufederatie op Twitter _S_M_L_ en wordt onze vriend op Facebook. Middels de sociale media van de Milieufederatie blijf je op de hoogte van het meest actuele nieuws over natuur en milieu in Limburg. 2 JAARVERSLAG 2013

3 Voorwoord Het jaar 2013 was voor de Milieufederatie Limburg een jaar met hoogte- en dieptepunten. Een doorbraak, en daarmee ook een hoogtepunt, was het intrekken van een juridische procedure tegen de door de gemeente Venray verleende vergunning voor Racecircuit De Peel waardoor een substantiële bovenwettelijke natuurcompensatie is bedongen. De nieuwe natuur wordt aangelegd in het Loobeekdal in Venray. Dit gebied is uitgekozen in overleg met Staatsbosbeheer. Een dieptepunt is de aanleg van delen van de omstreden Buitenring Parkstad onder meer bij Amstenrade nadat de provincie een spoedprocedure bij de Raad van State om de zogenaamde no regret maatregelen te mogen uitvoeren had gewonnen. Natuurmonumenten en de Milieufederatie vinden dat de provincie een erg groot risico neemt door nu al te beginnen met de aanleg van enkele delen van de weg. Als de Raad van State over een jaar tot de conclusie komt dat de stikstofproblematiek bij het Geleenbeekdal en de Brunssummerheide niet opgelost kan worden en de resterende delen van de Buitenring niet aangelegd mogen worden, dan liggen er verspreid in Parkstad stukken 2x2-baans niet-functionele autoweg. Een ander belangrijk punt is het ondertekenen van het Manifest Evenwichtige Veehouderij in Limburg met de LLTB en de Provincie Limburg. Hierin is vastgelegd dat jaarlijks de uitstoot van ammoniak en fijnstof, het aantal geurgehinderden en de landschappelijke kwaliteit in beeld worden gebracht. Indien deze indicatoren niet alle vier op groen staan en de veestapel is gegroeid, worden extra maatregelen genomen om de negatieve impact van de veehouderij te verminderen met als uiteindelijke doel dat de veehouderij in 2025 in Limburg een lust voor de omgeving zal zijn. Verder is 2013 het jaar dat de Mergellandcorporatie - in 1997 gestart als een samenwerkingsverband van de LLTB en de Stichting Milieufederatie Limburg - een doorstart maakte. De corporatie gaat verder als Agrarische Natuur Vereniging en werkt hierbij nauw samen met Natuurrijk Limburg. De Mergellandcorporatie blijft als organisatie - en in naam - bestaan en werkt met deze samenwerking verder aan een natuurlijk en landschapsrijk Zuid-Limburg. Met 22 lokale duurzame energie-initiatieven in Limburg werd in 2013 het landelijke project HIERopgewekt afgerond. Mede als gevolg van extra financiële ondersteuning van de Provincie Limburg kunnen we het Servicepunt gelukkig ook in 2014 in de benen houden. Het belangrijkste kapitaal van de Milieufederatie zijn onze mensen; iedereen die betrokken is bij de federatie heeft met overtuiging, passie en inzet gewerkt aan de missie. Dit geldt zowel voor de medewerkers van het bureau (waar er helaas twee langdurig ziek waren), als voor de grote groep mensen die de federatie bijstaat, adviseert en stuurt: de bestuursleden, de voorlichters, de vrijwilligers, alle aangesloten organisaties en nog vele andere betrokkenen. Tijdens onze jaarlijkse achterbandag in GaiaZoo - die in 2013 in het teken stond van Navigeren in de tijd van Napoleon - waren gelukkig veel van deze mensen aanwezig. Dankzij hen kunnen we werken aan een mooi en duurzaam Limburg! Onze dank aan hen is dan ook groot. Ik kijk uit naar 2014 en de uitdagingen die op ons pad komen. We zullen er alles aan doen om ook in 2014 onze ambities waar te maken en de dingen te doen die u van de Milieufederatie Limburg mag verwachten. Hans Heijnen Directeur Milieufederatie Limburg Stichting Milieufederatie Limburg 3

4 Natuur, ruimtelijke ordening en mobiliteit De Milieufederatie Limburg zet zich in voor een rijke natuur en een mooi landschap. Dit zijn belangrijke voorwaarden voor een prettige, gezonde en groene leefomgeving. Uitbreiding van het stedelijke gebied leidt tot druk op de natuur en het buitengebied. Nieuw ruimtebeslag dient dan ook weloverwogen plaats te vinden; de ruimte is immers beperkt en kan maar één keer worden uitgegeven. Het buitengebied is onmisbaar voor het contrast met de stad en als open ruimte waarin mensen kunnen recreëren. De federatie wil bovendien voldoende, kwalitatief hoogwaardig natuurgebied behouden. Daarnaast zet de Milieufederatie zich in voor efficiënte verkeersontwikkelingen die passen in een duurzame samenleving. NATURA 2000 In ruim 130 van de 160 Nederlandse Natura 2000-gebieden kampt de natuur met een te hoge belasting door stikstof. De regels in de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) moeten gaan zorgen voor evenwicht tussen natuur en economie. De Milieufederatie Limburg heeft zich in 2013 samen met andere natuur- en milieuorganisaties bemoeid met de totstandkoming van de PAS. Deze moet niet alleen een oplossing bieden voor de economische ontwikkeling van landbouwbedrijven rondom de Natura 2000-gebieden, maar ook perspectief voor het herstel en de ontwikkeling van de uit oogpunt van Europees natuurbeleid belangrijke natuurwaarden (de natuurparels). Om de PAS als zelfstandig mechanisme te laten werken voor het verlenen van vergunningen in het kader van de Natuurbescher- mingswet is een wijziging van die wet nodig. Aan deze wetswijziging wordt momenteel hard gewerkt. Het streven is dat de PAS na goedkeuring van het parlement in 2014 van kracht wordt. Overigens is de Milieufederatie van mening dat een dieren-standstill in Limburg een voorwaarde is voor het goed functioneren van de PAS. Dit standpunt draagt de Milieufederatie uit in haar visie over de verduurzaming van de veehouderij in Limburg. Milieufederatie stelt dierenstandstill als voorwaarde voor een goed functioneren van de PAS 4 JAARVERSLAG 2013

5 NATUURBELEID De Milieufederatie Limburg streeft in het provinciaal natuurbeleid naar synergie met andere maatschappelijke belangen zoals waterveiligheid, ondernemerschap, energie of klimaat. Ze kreeg in 2013 vaak van particulieren of van aangesloten organisaties aanwijzingen van aantasting van natuurgebieden door gemeentelijke besluiten. Deze signalen worden opgepikt waarna de Milieufederatie actie onderneemt in de vorm van overleg met betreffende gemeenten, en indien nodig met het voeren van een procedure (zienswijzen, bezwaar en beroep). Conform de afspraken met de provincie (gedragscode) heeft dit vooral betrekking op plannen die nadelig zijn voor de EHS en Natura 2000-gebieden. bezighoudt met gebiedsbeleid en met de ontwikkeling van het platteland. Landschapspark De Graven heeft eind 2013 alle nog lopende projecten overgedragen aan de betrokken gemeenten en Waterschap Roer en Overmaas. In het eerste kwartaal van 2014 zal de stichting haar werkzaamheden afronden en zichzelf opheffen. Hiermee eindigt de directe bemoeienis van de Milieufederatie met De Graven. In 2013 is nog gewerkt aan projecten die het buitengebied moeten verfraaien zoals herinrichting Geleenbeekdal ter hoogte van Munstergeleen-Sittard, reconstructie Kasteelpark Elsloo, herinrichting Heidekamppark in Stein, nieuwe boslocaties rondom Sittard- Geleen en ontwikkeling Urdal-Scharberg in Stein. POL Het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL) wordt in 2014 herzien. In 2013 is door de Milieufederatie Limburg veel tijd besteed aan het inbrengen van standpunten in regiobijeenkomsten en bestuurlijke overleggen. Daarnaast heeft de Milieufederatie samen met de terreinbeheerders Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en het Limburgs Landschap gereageerd op de Eerste Contourenschets en de concept-hoofdlijnenschets POL De reactie bevatte een aantal aanbevelingen op het gebied van natuur, landschap en ruimtelijke kwaliteit. Ook is verschillende malen met de Provincie Limburg overlegd over de herijking Ecologische Hoofd Structuur (EHS) die zijn vertaling moet krijgen in het nieuwe POL. Om de aangesloten groepen bij te praten over de stand van zaken over het POL is op 1 oktober 2013 een informatieavond georganiseerd. Verfraaiing buitengebied Westelijke Mijnstreek door uitvoering landschapsproject De Graven Claim bedrijventerrein voor de groene Graetheide wordt door provincie heroverwogen Jarenlang is door de provincie een claim gelegd op het gebied Graetheide (ter hoogte van Born) als toekomstig industrieterrein ten behoeve van DSM. In het Concept-POL 2014 zijn gezien de overmaat aan bedrijventerreinen zoveel mogelijk plannen en ideeën geschrapt. Dat geldt in elk geval voor St. Joost-West, Panneslager, uitbreiding bedrijventerrein Hendrik en diverse kleinere lokale plannen. Voor de reserveringslocatie Graetheide worden opnieuw de tot nu toe beoogde vorm en omvang bekeken. Dit zal worden uitgewerkt in een nog op te stellen gebiedsvisie. LANDSCHAPSPARK DE GRAVEN Het werkgebied van Landschapspark De Graven omvat de buitengebieden van de gemeenten Schinnen, Sittard-Geleen, Beek en Stein. Stichting Landschapspark De Graven Westelijke Mijnstreek concentreert zich op de uitvoering van twaalf projecten van het speerpunt landschap uit de Regiovisie Westelijke Mijnstreek. De Milieufederatie Limburg had zitting in het platform dat zich MERGELLANDCORPORATIE De Mergellandcorporatie - in 1997 gestart als een samenwerkingsverband van de LLTB en de Milieufederatie Limburg - maakte in 2013 een doorstart. De corporatie is onderdeel van een van de vier Agrarische Natuur Verenigingen die samen Natuurrijk Limburg vormen. De oorspronkelijke doelstelling blijft bestaan. De Mergellandcorporatie gaat zich inzetten voor het behoud van het fraaie Limburgse landschap mét de ontwikkeling van de hedendaagse landbouw. Begrip creëren voor elkaars situaties - voor de landbouwers én de natuurorganisaties - en samenwerken aan projecten staan voorop. Een van de bekendste projecten van de Mergellandcorporatie is het project Bloemrijke akkerranden, een prima voorbeeld hoe agrariërs en natuurorganisaties samen opkomen voor een betere natuur. Stichting Milieufederatie Limburg 5

6 RACECIRCUIT DE PEEL De Milieufederatie Limburg heeft voor het intrekken van een juridische procedure tegen de door de gemeente Venray verleende vergunning voor het illegale Racecircuit De Peel een substantiële bovenwettelijke natuurcompensatie bedongen. De nieuwe natuur wordt aangelegd in het Loobeekdal in Venray. Dit gebied is uitgekozen in overleg met Staatsbosbeheer. De Milieufederatie Limburg maakte deel uit van een collectief van gelijkgestemden (samen met Vereniging Milieudefensie, Stichting Natuur en Rust en omwonenden) dat begin 2013 een juridische procedure was gestart bij de Raad van State inzake het Bestemmingsplan Circuit de Peel. Om races op het illegaal gelegen racecircuit mogelijk te maken, betaalde de initiatiefnemer mee aan natuurcompensatie elders, waarna de milieuorganisaties en omwonenden hun beroepsprocedure introkken. Hiermee kwam een definitief einde aan een jarenlang slepende discussie over de locatie van Racecircuit De Peel toen door het collectief en de circuiteigenaar op 14 mei 2013 een overeenkomst werd ondertekend. Overeenkomst Racecircuit De Peel maakt substantiële bovenwettelijke natuurcompensatie in Loobeekdal mogelijk In hoofdlijnen houdt de natuurcompensatie in dat in het Loobeekdal door het afgraven van de bovenste grondlaag versnelde bodemverschraling tot stand wordt gebracht. Hiermee wordt de ontwikkeling naar een vochtige, voedselarme vegetatie in gang gezet. Deze zal worden beheerd middels begrazing. Andere maatregelen die worden genomen zijn onder meer: aanleg van een educatieve poel en drie picknicklocaties, plaatsing van informatieborden, een wandelbrug over de Loobeek en een uitzichtpunt van circa drie meter hoog. Het Loobeekdal is onderdeel van Ecologische Hoofd Structuur (EHS) en behoort volgens het Natuurbeheerplan 2013 van de Provincie Limburg tot het kruiden- en faunarijke grasland. Ook valt het gebied onder de Integrale Gebiedsuitwerking Loobeekdal, waarin Provincie Limburg, gemeente Venray, Waterschap Peel en Maasvallei, LLTB en Staatsbosbeheer hebben afgesproken de natuurdoelen voor het Loobeekdal te realiseren. Financiering voor versterking van dit EHS-gebied ontbrak tot nog toe. Middels de nu overeengekomen natuurcompensatie wordt uitvoering van deze maatregelen mogelijk. DIERENBESCHERMINGSCENTRUM LIMBURG De Dierenbescherming Limburg heeft in 2013 het Dierenwelzijnscentrum Limburg aan de N297 in Born gebouwd. De afgelopen jaren is de Milieufederatie Limburg samen met lokale natuurorganisaties en Natuurmonumenten nauw betrokken geweest bij de locatie en de inpassing van het gebouw in het landschap. In een eerdere intentieovereenkomst zijn de partijen (natuurorganisaties, gemeente en Dierenbescherming) overeengekomen het verlies aan natuur door de nieuwbouw ruimschoots te compenseren. Ook heeft de gemeente Sittard-Geleen toegezegd geen medewerking meer te verlenen aan de komst van een golfbaan in het gebied rondom Kasteel Limbricht en geen verdere bebouwing toe te staan langs de N297, de provinciale weg van Born naar Millen (D). Dierenbeschermingscentrum Limburg krijgt een goede landschappelijke inpassing HELIHAVEN De gemeente Leudal heeft vrijstelling van het geldende bestemmingsplan verleend voor de vestiging en het gebruik van een helihaven in Heythuysen. De Milieufederatie Limburg is hiertegen samen met de Studiegroep Leudal en het Limburgs Landschap in het geweer gekomen vanwege de negatieve invloeden van de helicopterhaven op het leefklimaat van de inwoners van Heythuysen én op de natuur en het landschap van Natura en EHS-gebied het Leudal. In 2013 kwam de zaak voor de rechtbank. De rechtbank heeft eind 2013 de beroepen verworpen. Zij is van mening dat een beperkt aantal vluchten het leefklimaat van de inwoners van Heythuysen niet in onevenredige mate aantast en dat de natuurwaarden geen nadelige invloed ondervinden. De Milieufederatie betreurt dit besluit maar gaat niet verder in beroep tegen deze uitspraak aangezien de kans op succes nihil is. 6 JAARVERSLAG 2013

7 NACHT VAN DE NACHT Op zaterdag 26 oktober 2013 hebben ruim mensen in heel Nederland genoten van de negende Nacht van de Nacht. Dit evenement wordt jaarlijks georganiseerd door De Natuur en Milieufederaties in samenwerking met Natuur & Milieu. In Limburg namen zo n mensen deel aan een dertigtal activiteiten van de Nacht van de Nacht. Ook tien gemeenten, zes bedrijven en de Provincie Limburg deden mee. Zo had de provincie onder meer de verlichting van het Provinciehuis in Maastricht uitgeschakeld. Met de Nacht van de Nacht vragen de milieuorganisaties aandacht voor de schoonheid en het belang van donkere nachten. Ook was er veel media-aandacht voor de succesvolle Nacht van de Nacht in de media (lokaal en regionaal). Op 25 oktober 2014 is een bijzondere lustrumeditie van de Nacht van de Nacht. PLUK VAN DE PETTEFLET De Natuur en Milieufederaties lanceerden in 2013 samen met het bekende radioprogramma Vroege Vogels de Pluk van de Petteflet Natuurprijs, een natuur- en landschapsprijs voor mensen die zich concreet inzetten voor natuur en landschap. De prijs is vernoemd naar het gelijknamige kinderboek uit 1971 van schrijfster Annie M.G. Schmidt en illustrator Fiep Westendorp. In het boek zet de hoofdrolspeler Pluk zich met succes in om het betegelen van een groen gebiedje achter de Petteflet te voorkomen. ervoor dat de populatie van de zalm ondanks alle watervervuiling, aanleg van waterkrachtcentrales en stuwen en verlies van paaigebieden in deze rivier blijft bestaan. Het zalmproject ging naar de landelijke finale en maakte daar kans op de hoofdprijs van euro. Jelle Medema uit Groningen werd de uiteindelijke winnaar met zijn project Kinderen met een eigen moestuin eten gezonder. Het Limburgs zalmproject eindigde op de derde plaats. BUITENRING PARKSTAD Na de vernietiging van het Inpassingsplan door de Raad van State (RvS) in december 2011 heeft de Provincie Limburg een nieuw Inpassingsplan gemaakt om de aanleg van de Buitenring Parkstad alsnog mogelijk te maken. In dit plan is een aantal maatregelen opgenomen om de negatieve gevolgen voor natuur te voorkomen. De Milieufederatie Limburg is echter van mening dat deze maatregelen voortvloeien uit reeds bestaand beleid en onvoldoende effect hebben. Daarom is dit nieuwe Inpassingsplan samen met de achterban opnieuw aangevochten bij de RvS. In november 2012 heeft de Raad van State het plan grotendeels geschorst. Vervolgens heeft de RvS in mei 2013 aan de provincie gemeld dat de behandeling van de beroepen tegen het Inpassingsplan 2012 wordt aangehouden totdat het Europese Hof van Justitie in een vergelijkbare zaak (verbreding A2 tussen Eindhoven en Den Bosch) uitspraak heeft gedaan. Vervolgens heeft de provincie in juli 2013 toestemming gevraagd aan de RvS om alvast een deel van de Buitenring te mogen aanleggen ten noorden van Heerlen en Brunssum en bij de rotonde Avantis in Kerkrade. Deze toestemming heeft de RvS begin september 2013 gegeven. Limburgs zalmproject verovert derde plek tijdens Pluk van de Petteflet 2013 Uit de acht nominaties voor de Limburgse Pluk van de Petteflet Natuurprijs 2013 heeft de jury (bestaande uit vier GroenHuispartners) de drie beste ideeën gekozen. Winnaar werd het zalmmigratieproject dat is ingediend door Thijs Belgers uit Vlodrop. Dit grensoverschrijdende project wordt uitgevoerd door een vrijwilligersgroep van circa twintig Nederlanders en Duitsers. Zij houden zich bezig met de kweek, het uitzetten, het controleren en de monitoring van de zalmen in de Roer. De vrijwilligers zorgen De opheffing van de schorsing is beperkt tot de aanleg van de genoemde wegdelen en de bouw van viaducten en onderdoorgangen. Ingebruikname is niet toegestaan alvorens de RvS een definitieve uitspraak doet over aanleg van de weg. De werkzaamheden omvatten: bomenkap, sloop van aangekochte leegstaande panden, archeologisch onderzoek en natuurcompensatie. De definitieve uitspraak over de Buitenring wordt verwacht in de tweede helft van Stichting Milieufederatie Limburg 7

8 De door de Milieufederatie en Natuurmonumenten aangevochten Nbwet 1998-vergunning wacht ook op deze uitspraak van de RvS. De werkzaamheden rondom de Buitenring vergden in 2013 veel overleg en afstemming met aangesloten groepen en andere betrokken inwoners en belangengroepen. Raad van State schorst ingebruikname Buitenring Parkstad tot definitieve uitspraak ging uit naar de ruime randweg die het buitengebied zou doorsnijden (onder meer het waardevolle natuurgebied Exaten). De provincie besloot vervolgens om drie alternatieven verder uit te werken. Begin 2014 nemen PS en GS hierover een definitief besluit. De Milieufederatie Limburg heeft zich altijd hard gemaakt voor de oplossingsgerichte aanpak en denkt op een constructieve manier mee zodat de leefbaarheid gewaarborgd blijft en de natuurwaarden behouden en versterkt worden. N280-WEST In het besluitvormingsproces rondom de randweg N280-West, wegvak Baexem, participeert de Milieufederatie Limburg in de Werkgroep Stakeholders samen met onder meer vertegenwoordigers van de dorpsraden en bewonersorganisaties, het Limburgs Landschap, de Limburgse Land- en Tuinbouw Bond (LLTB), Cumela en de Fietsersbond. De Milieufederatie speelt een belangrijke rol bij het genereren en coördineren van draagvlak. Zo heeft zij in 2013 uitvoerig overleg gevoerd met haar achterban en andere betrokkenen. De Milieufederatie, Fietsersbond, Cumela en de LLTB hebben in dit proces samen kunnen optrekken wat de onderlinge banden heeft versterkt. Werkgroep Stakeholders delen gezamenlijke visie en brengen (vrijwel) unaniem advies uit inzake voorkeursvariant N280-West Met begrip voor elkaars belangen heeft de Werkgroep Stakeholders (met onder meer de Milieufederatie) in juni 2013 vrijwel unaniem een voorkeursvariant aangewezen, namelijk variant 3 (de variant net ten zuiden van de kern Baexem). Plaatselijke politici en aanwonenden van het huidige tracé Baexem veroorzaakten daarna ophef over de voorkeursvariant van de Werkgroep; hun voorkeur N266 In 2012 is gestart met de voorbereidingen voor een onderzoek naar de N266 in en rondom Nederweert. Het onderzoek moet duidelijk maken of een knelpuntgerichte aanpak voldoende is of dat er een nieuwe randweg moet komen. De Milieufederatie Limburg zit in de werkgroep - onder leiding van de Provincie Limburg - die een breed scala aan belangengroepen vertegenwoordigd. Gezamenlijk hopen zij dat er straks een leefbare infrastructuur komt in en rondom Nederweert. In 2013 heeft een trechtering van alternatieven en varianten plaatsgevonden. De overgebleven varianten zijn onderzocht in een MER-procedure. Volgens de planning wordt in 2014 de voorkeursvariant gekozen. Voor wat betreft het genereren van draagvlak heeft de Milieufederatie een belangrijke coördinerende rol gespeeld en leiding genomen bij de overleggen met andere partijen; dit betrof enerzijds de eigen achterban maar ook andere eensgezinde belangenbehartigers. 8 JAARVERSLAG 2013

9 ONTSNIPPERING A2 In het Meerjarenplan Ontsnippering van het Rijk zijn knelpunten aangegeven op het gebied van mobiliteit en natuur. Twee van deze knelpunten bevinden zich in de Westelijke Mijnstreek langs de A2 bij Graetheide en ten noorden van Susteren. De bedoeling is dat voor deze knelpunten vóór 2018 een oplossing wordt gevonden. Voor het knelpunt ten noorden van Susteren is de Milieufederatie in 2013 verschillende keren in overleg getreden met de gemeente Echt-Susteren, Waterschap Roer en Overmaas, Natuurmonumenten, Rijkswaterstaat en de Provincie Limburg. Maatregelen om de barrièrewerking op te heffen worden gekoppeld aan de verbreding van de A2 en de verruiming van de Geleenbeek. Door bezuinigingen van het Rijk is het nog maar de vraag of deze maatregelen in 2018 uitgevoerd zijn. De Milieufederatie streeft naar een goede ecologische verbinding tussen de natuurgebieden aan de oost- en westzijde van de A2 en het Julianakanaal. Aanvang gemaakt met ontsnipperingsmaatregelen A2-barrière zodat natuurgebieden weer verbonden worden IJZEREN RIJN De Milieufederatie Limburg is voorstander van een duurzame toekomstbestendige treinverbinding tussen Antwerpen en het Ruhrgebied. Die kan echter volgens de federatie niet gerealiseerd worden via het historische tracé van de IJzeren Rijn. In 2012 is een vergunning op basis van de Natuurbeschermingswet 1998 aangevraagd door ProRail voor goederenvervoer op het baanvak Budel-Weert (een deel van het historisch tracé van de IJzeren Rijn). Het samenwerkingsverband IJzeren Rijn bestaande uit een paar gemeenten uit de regio Weert-Roermond, de Provincie Limburg, Staatsbosbeheer en de Milieufederatie Limburg heeft hiertegen bezwaar aangetekend omdat het plan niet los gezien kan worden van een mogelijke heropening van het omstreden IJzeren Rijn-tracé. Zij zijn van mening dat de aanvraag van ProRail onvoldoende is onderbouwd om te kunnen stellen dat de natuurwaarden niet negatief worden beïnvloed. Een uitspraak op dit bezwaar wordt in 2014 verwacht. De ingebruikname van de IJzeren Rijn verkeert op dit moment in een impasse omdat de betrokken rijksoverheden (België, Nederland, Duitsland) het niet eens worden over de financiering en randvoorwaarden. De Milieufederatie hield in 2013 een en ander nauwlettend in de gaten, samen met het samenwerkingsverband IJzeren Rijn. PLANOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN De Milieufederatie Limburg is in 2013 vaak om advies gevraagd door burgers en aangesloten groepen. Meestal ging het om planologische (meerjarige) ontwikkelingen in de regio. Bijna alle dossiers lopen dan ook door in Het gaat te ver om in dit jaarverslag alle dossiers uitgebreid te beschrijven. We volstaan met het benoemen van de planologische ontwikkelingen in Limburg in de tabel op pagina 10. Daarnaast vragen ook steeds meer gemeenten de Milieufederatie om mee te denken bij de opstelling van bestemmingsplannen buitengebied of structuurvisies (o.a. door deelname aan klankbordgroepen). Aangezien gemeenten als gevolg van decentralisatie binnen de ruimtelijke ordening steeds meer bevoegdheden krijgen, werkt de Milieufederatie hier graag aan mee. Dit levert wel een capaciteitsprobleem op: de Milieufederatie beschikt over te weinig menskracht om zich gedetailleerd met gemeentelijke planvorming op het vlak van ruimtelijke ordening bezig te houden. Stichting Milieufederatie Limburg 9

10 Planologische ontwikkeling Ondernomen actie Stand van zaken Resultaat Ontwikkelingen Noord-Limburg Racecircuit De Peel Mediation Deels tegemoet gekomen aan visie SML o/+ Ontsluiting Groesbeek-Mook Overleg Door gemeente uitgesteld o Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum Zienswijze ingediend Loopt nog o Niersbrug Gennep Zienswijze ingediend Tegemoet gekomen aan visie SML + Laagvliegen Peelgebieden Bezwaarschrift ingediend Deels tegemoet gekomen aan visie SML o/+ Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum Overleg Loopt nog o Ontwikkelingen Midden-Limburg Golfbaan Eykenduyn Zienswijze ingediend Loopt nog o Helihaven Heythuysen Juridische procedure Rechtszaak verloren - Lus van Linne Zienswijze ingediend Deels tegemoet gekomen aan visie SML o/+ Bestemmingsplan buitengebied Weert Zienswijze ingediend Deels tegemoet gekomen aan visie SML o/+ N280-West Inspraak, overleg Loopt nog o N266 Nederweert Inspraak, overleg Loopt nog o Bestemmingsplan Echt-Susteren Zienswijze ingediend, overleg Tegemoet gekomen aan visie SML + Uitbreiding Nunhems Zaden Zienswijze ingediend Loopt nog o Centrale Zandwinning Weert Zienswijze ingediend Loopt nog o IJzeren Rijn Bezwaarschrift ingediend Loopt nog o Ons WCL Overleg Deels tegemoet gekomen aan visie SML o/+ Uitbreiding Melickerveld Zienswijze ingediend Loopt nog o Structuurvisie Weert Overleg Loopt nog o Bestemmingsplan Buitengebied Leudal Zienswijze ingediend Loopt nog o Ontwikkelingen Zuid-Limburg Buitenring Parkstad (Inpassingsplan) Juridische procedure Loopt nog o Buitenring Parkstad (Flora en Fauna Wet) Juridische procedure Loopt nog o Buitenring Parkstad (NB Wet) Juridische procedure Loopt nog o Buitenring Parkstad (verdiepte ligging Vaesrade) Zienswijze ingediend Loopt nog o OPAC (Graetheide) Overleg Loopt nog o Dierenbeschermingscentrum (Born) Overleg Tegemoet gekomen aan visie SML + Woningbouw Braemert Noord Overleg Loopt nog o Bomenbeleidsplan Sittard-Geleen Overleg Tegemoet gekomen aan visie SML + Heidekamppark Stein Overleg Tegemoet gekomen aan visie SML + Gebiedsvisie Gulperberg Overleg Tegemoet gekomen aan visie SML + Ontwikkelingen Drielandenpunt Vaals Overleg Loopt nog o Herontwikkeling Watersley Sittard Overleg Loopt nog o Groeve Spaubeek Overleg Loopt nog o Golfbaan Gulpen-Wittem Overleg Loopt nog o Cyclocross Valkenburg Overleg Tegemoet gekomen aan visie SML + Kippenfarm Reijmerstok Overleg Loopt nog o Maatschap Dullens Overleg Loopt nog o Miljoenenlijntje Overleg Loopt nog o Windmolens Walllonië Zienswijze ingediend Tegemoet gekomen aan visie SML + 10 JAARVERSLAG 2013 o = onbekend + = positief - = negatief o/+ = deels positief

11 Milieu, water en landbouw Een aantal plekken in Limburg heeft te maken met milieuproblemen. De bewoners ervaren daar direct wat de effecten kunnen zijn van milieuverontreiniging zoals geluids- en stankoverlast en luchtverontreiniging. Maar de Milieufederatie besteedt ook aandacht aan niet direct merkbare milieuproblemen zoals fijnstof en bodemverontreiniging. De enorme groei van landbouwbedrijvigheid legt een claim op onze leefomgeving. De ammoniakuitstoot zorgt mede voor vermesting en verzuring van natuurgebieden in Limburg. De Milieufederatie Limburg vindt dat alle economische ontwikkelingen zo duurzaam mogelijk zouden moeten zijn. Verbetering van de milieukwaliteit en de aanpak van verdroging zijn belangrijke aandachtspunten. Water is uitermate belangrijk voor Limburg. Het is de basis voor het leven van mens en natuur en draagt in belangrijke mate bij aan toerisme en recreatie in de provincie. Maar ook het gevaar van natte voeten dreigt. De Milieufederatie Limburg streeft ernaar dat in Limburg het water de ruimte krijgt, maar geen bedreiging vormt. BESTRIJDINGSMIDDELEN In 2013 is in de Tweede Kamer gediscussieerd over een mogelijk verbod op het gebruik van glyfosaathoudende onkruidbestrijdingsmiddelen, zoals Roundup. Staatssecretaris Mansveld heeft naar aanleiding hiervan voorgesteld in 2015 een verbod in te stellen voor het gebruik van deze middelen op verharde terreinen door gemeenten en bedrijven. Voor particulieren zou het verbod ook moeten gelden. De Milieufederatie vindt dit een goed voorstel en heeft in 2013 via brieven aan de verschillende Kamerfracties ervoor gepleit om in te stemmen met het verbod en zelfs een stapje verder te gaan door de middelen voor particulier gebruik ook uit de handel te nemen. De Kamer debatteert hierover in Verbod glyfosaathoudende bestrijdingsmiddelen ook voor Limburgse gemeenten LUCHTKWALITEIT De luchtvervuiling met onder meer fijnstof en stikstofoxiden blijft een punt van zorg. De Milieufederatie Limburg wil graag een bijdrage leveren aan de verbetering van de luchtkwaliteit in Limburg. Daarom nam de federatie in 2013 deel aan het Platform Luchtkwaliteit, een periodiek overleg met de grotere Limburgse gemeenten, Rijkswaterstaat, de GGD en de Provincie Limburg. Door deelname aan het platform blijft de Milieufederatie op de hoogte van ontwikkelingen op het gebied van luchtkwaliteit in de gemeenten en provincie. Hierdoor kan ze betere adviezen geven aan lokale natuur- en milieuorganisaties. Verder heeft de Milieufederatie zitting in het Platform Luchtkwaliteit Maastricht. Daardoor is ze nauw betrokken bij de uitvoering van het luchtkwaliteitplan van de gemeente. De inzet van de Milieufederatie in 2013 richtte zich met name op de gezondheid van de inwoners van de binnenstad en de bijbehorende singels. Stichting Milieufederatie Limburg 11

12 GELUIDSHINDER De Milieufederatie heeft in 2013 samengewerkt met de gemeente Beek aan de voorbereiding van een brochure inzake geluidsoverlast door airco s. Deze brochure is bedoeld om gemeenten te ondersteunen bij de bestrijding van geluidsoverlast en bevat voorlichtingsmateriaal voor inwoners die van plan zijn een airco aan te schaffen. Volgens planning wordt de folder in 2014 afgerond en gepresenteerd aan het Platform Geluid waaraan onder meer Milieufederatie, Provincie Limburg, Limburgse gemeenten en GGD deelnemen. Voorbereidingen gestart voor brochure inzake geluidsoverlast airco s VERDROGING In Limburg wordt door waterschappen, provincie en terreinbeheerders gewerkt om de belangrijkste natte natuurgebieden, de zogenaamde TOP-gebieden, te herstellen. In 2013 heeft de Milieufederatie in de provinciale Begeleidingsgroep Voortgang Verdrogingsbestrijding meegepraat over de aanpak. Eind 2013 zijn voor de uitvoering van de maatregelen zodanige afspraken gemaakt tussen waterschappen, provincie en terreinbeheerders dat de rol van de Milieufederatie kan worden beperkt tot het op afstand volgen van de projecten. De Milieufederatie is voor een algeheel beregeningsverbod (uit grondwater) in de bufferzones rond natuurgebieden in (extreem) droge perioden. In 2013 vond een aanpassing plaats van de Keur van het Waterschap Peel en Maasvallei. Het standstill-principe voor de pompcapaciteit voor beregening in droge perioden werd geschrapt. De Milieufederatie heeft hierop gereageerd door een zienswijze in te dienen. Ook is het waterschap verzocht om in de Keur duidelijke regels op te nemen op basis waarvan in perioden van grote droogte de onttrekking van grondwater kan worden stilgelegd. KADER RICHTLIJN WATER De Milieufederatie Limburg vindt het belangrijk dat de in het eerste Stroomgebiedbeheerplan van de Kader Richtlijn Water (KRW) opgenomen maatregelen voor schoon water uiterlijk in 2015 zijn uitgevoerd zodat de kwaliteitsdoelen tijdig worden gehaald. Daarom heeft de Milieufederatie in zowel in de Maasbrede Klankbordgroep KRW als in de provinciale Klankbordgroep de voortgang van de plannen nauwlettend gevolgd. Daarnaast zijn aandachtspunten meegegeven voor het op stapel staande tweede Stroomgebiedbeheerplan DELTAPLAN RIVIEREN Het Deltaplan beoogt onder meer de veiligheid tegen overstromingen te verbeteren door het riviersysteem klimaatproof te maken. In 2012 zijn de voorbereidingen getroffen die uiteindelijk in 2015 moeten leiden tot de vaststelling van het Deltaplan door de Tweede Kamer. Op initiatief van natuurorganisaties en gesteund door de Natuur en Milieufederaties, onder wie de Milieufederatie Limburg, is het concept Smart Rivers ontwikkeld. Dit heeft als uitgangspunt dat alle ingrepen in het riviersysteem van Rijn en Maas moeten zijn gebaseerd op de a-biotische genen van die rivieren. Op die manier kan naast de veiligheid ook de ruimtelijke kwaliteit verbeterd worden. De Milieufederatie heeft samen met andere natuurorganisaties in Limburg bij de provincie er op aangedrongen de Smart River schetsen te betrekken bij de voorkeursstrategie die in 2013 voor de Limburgse Maasvallei is opgesteld. Geconstateerd kan worden dat de thans voor Limburg uitgewerkte voorkeursstrategie veel elementen bevat van Smart Rivers. Of deze voorkeurstrategie uiteindelijk ook in het Deltaplan wordt opgenomen, zal in 2015 moeten blijken. 12 JAARVERSLAG 2013

13 DELTAPLAN ZOETWATER Als onderdeel van het Deltaplan Zoetwater wordt op initiatief van de oostelijke en zuidelijke provincies een plan opgesteld voor de droogteproblematiek op de hoge zandgronden. In dat kader heeft de Milieufederatie Limburg in het voorjaar van 2013 deelgenomen aan het bestuurlijke debat over de mogelijke strategieën. De Milieufederatie wil graag dat zuinig waterverbruik in de landbouw wordt bevorderd en zoveel mogelijk water op een natuurlijke wijze wordt vastgehouden. De aanvoer van gebiedsvreemd water (uit de Maas of Noordervaart) ziet de Milieufederatie niet als de meest voor de hand liggende oplossing. Tevens vindt zij ongewenst dat er nieuwe mogelijkheden komen voor de landbouw om in droge perioden het grondwater te benutten. In december 2013 heeft de Milieufederatie schriftelijk gereageerd op de voorstellen van de Stuurgroep Watervoorziening Hoge Zandgronden. INTENSIEVE VEEHOUDERIJ Een groot deel van de achterban van de Milieufederatie is zeer kritisch ten opzichte van de intensieve veehouderij en vraagt zich af of deze überhaupt duurzaam kan zijn. Een duurzame veehouderij zou volgens de Milieufederatie moeten voldoen aan criteria waarover haar achterban kritisch is zoals: ammoniak- en fijnstofemissie, gebruik van antibiotica, dierziekten, de afwaartse beweging (sanering verkeerde locaties en concentratie in de LOG s), handhaving BOM+, herstel landschappelijke kwaliteit, gebruik van gecertificeerde soja, enzovoort. Op 19 juni 2013 heeft Hans Heijnen (directeur Milieufederatie) samen met Patrick van der Broeck (gedeputeerde Provincie Limburg) en Noud Janssen (voorzitter Limburgse Land- en Tuinbouw Bond) monitoringsafspraken voor de veehouderij ondertekend. Met dit manifest is bedongen dat elk jaar vier belangrijke parameters worden bekeken: ammoniak, fijnstof, geurhinder en landschappelijke kwaliteit. Mochten de resultaten van deze parameters niet naar tevredenheid zijn, dan worden in gezamenlijk overleg maatregelen besproken om een evenwichtige ontwikkeling van de veehouderij in Limburg te stimuleren. Milieufederatie, Provincie Limburg en LLTB ondertekenen manifest voor een evenwichtige duurzame veehouderij in Limburg In 2013 werd landelijk actie gevoerd voor de Tweede Kamer die een besluit moet nemen over het vrijgeven van het aantal varkens, kippen en koeien in Nederland. Tot nu toe werd dit ingeperkt door regelingen als het melkquotum en de dierrechten. Wanneer deze per 2015 worden afgeschaft, kunnen boeren hun dieraantallen laten groeien. Het gevolg kan zijn dat er meer mestverwerkers komen, ook is er een groter risico op uitstoot van ammoniak en fijnstof. Milieudefensie is daarom in 2013 een campagne gestart, samen met de Milieufederaties Limburg, Brabant, Gelderland en Overijssel, waarin ze staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken oproept om het stelsel van dierrechten in stand te houden en uit te breiden voor koeien. De campagne bestond uit persoonlijke oproepen aan staatssecretaris Dijksma en s naar Tweede Kamerleden, alsmede protestacties op het Binnenhof in Den Haag. Op de website konden mensen een e-card versturen en een boodschap achterlaten. Stichting Milieufederatie Limburg 13

14 Energie en klimaat Door het energievraagstuk en de klimaatverandering groeit de noodzaak om over te stappen op duurzame vormen van energie. De energievoorziening zal in toenemende mate overgaan van het delven van fossiele brandstoffen naar de productie van duurzame energie zoals zon- en windenergie. De Milieufederatie Limburg staat middenin deze discussie. Ook wil de Milieufederatie een bijdrage leveren aan de verduurzaming van productie - en consumptieketens en het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving, voor zover bedrijven daarop van invloed zijn. Duurzaam- en maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn hierbij een belangrijk sleutelwoord. DUURZAME ENERGIE De Milieufederatie is voorstander van duurzame, schone energie door zon en wind. Verschillende door de Milieufederatie Limburg ondersteunde lokale energiecoöperaties hebben actief de installatie van zonnepanelen bij particulieren bevorderd. Dit heeft de toename van zonne-energie in de betrokken gemeenten positief beïnvloed. De Milieufederatie heeft Jong Nederland in Grathem, Maasbree en Geleen geadviseerd over zonnepanelen op de clubgebouwen. Dit gebeurde tijdens een presentatie aan de aangesloten leden. Het heeft ertoe geleid dat het clubgebouw in Grathem nu is voorzien van zonnepanelen. Gestage groei zon- en windenergie in provincie Limburg De Milieufederatie adviseert tevens bij initiatieven voor windenergie in Limburg. Zij kijkt hierbij naar de effecten en gevolgen voor natuur en landschap. In het kader van het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL) 2014 heeft de provincie laten onderzoeken waar in Limburg windparken kunnen worden gerealiseerd. Zij heeft de voorkeur uitgesproken windparken te realiseren van ten minste drie windmolens of meer. Het Rijk heeft met de provincies afgesproken hoeveel wind er op land gerealiseerd wordt. In Limburg is dit 95,5 MegaWatt. Deze visie is onderschreven door de Milieufederatie en andere deelnemers aan de werkateliers die de provincie in 2012 en 2013 organiseerde. SER ENERGIEAKKOORD Natuur- en milieuorganisaties (onder wie De Natuur en Milieufederaties) en groene werkgeversorganisaties zijn tevreden met het Energieakkoord dat na bijna een half jaar onderhandelen in SER-verband medio 2013 tot stand is gekomen. In deze economisch moeilijke tijd is het uniek dat onder meer investeringen zijn gevonden voor woningisolatie van huurwoningen en de bouw van windmolens op zee. Het akkoord betekent dat Nederland stappen zet naar een duurzame energievoorziening en een economie waarin minder energie wordt verspild. Energieakkoord zet Nederland in goede richting wat betreft duurzame energie 14 JAARVERSLAG 2013

15 HIEROPGEWEKT Steeds meer mensen kiezen ervoor om minder afhankelijk te worden van fossiele energie, grote energiemaatschappijen en alsmaar stijgende prijzen van gas en elektriciteit. Zij organiseren zich en richten een vereniging of coöperatie op om energie te besparen of zelf duurzame energie op te wekken. Die initiatieven ondersteunt de Milieufederatie middels het Servicepunt HIERopgewekt, ondergebracht bij de Milieufederatie in Roermond. Deze provinciale servicepunten (alle Milieufederaties hebben een Servicepunt) faciliteren platformbijeenkomsten waar (lokaal duurzame) energieinitiatiefnemers elkaar ontmoeten, informatie uitwisselen en activiteiten op elkaar afstemmen. Het Servicepunt in Roermond biedt verder eerstelijnsadvies, een netwerk en lobbyt voor lokale duurzame energie in Limburg. Daarnaast biedt het Servicepunt ondersteuning in de vorm van een bibliotheek (in de cloud) met relevante informatie. HIERopgewekt is gestart als een landelijk project, maar zal in 2014 in Limburg voortgezet worden door de Milieufederatie met steun van de Provincie Limburg. Hiertoe is in 2013 een projectvoorstel ingediend waarna financiële steun door de provincie is toegezegd. Servicepunt HIERopgewekt levert ondersteuning voor lokale initiatieven duurzame energie Op 21 juni 2013 organiseerde het Servicepunt de bustour Energiek Limburg door de provincie. De bustour stond in het teken van duurzaamheid en lokale duurzame energie-initiatieven. Voor de tocht waren (milieu)wethouders en ambtenaren van Limburgse gemeenten uitgenodigd, alsmede medewerkers van de Provincie Limburg en andere betrokken organisaties die zich bezighouden met energie en duurzaamheid. Bij de deelnemers waren ook initiatiefnemers van duurzame plannen op energiegebied in Limburg. Al met al een bijzondere groep, waarvoor de bustour een uitstekende gelegenheid was om elkaar te inspireren en met elkaar te netwerken. Op het gebied van lokale duurzame energie zijn er interessante ontwikkelingen in Limburg en het Servicepunt HIERopgewekt Limburg wilde dat graag laten zien. Er werden drie locaties in Limburg bezocht om te tonen wat er reeds is gerealiseerd in onze provincie, maar ook om te kijken wat de ambities zijn voor de toekomst. ENERGIE BESPAREN IN DETAIL(HANDEL) In 2013 is het project Energie Besparen in Detail(handel) uitgevoerd. Doel van het project is dat winkeliers in de gemeente Maastricht energiebesparingsmaatregelen nemen zowel voor hun eigen portemonnee als voor het milieu. Dit project van de Milieufederatie is gesteund door: Centrummanagement Maastricht, de gemeente Maastricht en de Kamer van Koophandel Limburg. Die laatste twee hebben een financiële bijdrage toegezegd. Door de impact van de economische crisis en moeilijke bedrijfseconomische omstandigheden waren de winkeliers huiverig om mee te doen aan het project, zo bleek in de praktijk. De investeringen voor energiebesparingen op de lange termijn bleken een te hoge drempel. In totaal zijn er vijf scans gedaan. De totale besparing komt hiermee op circa kwh en kg CO2 per jaar. BESPAREN MET STER In 2012 heeft de gemeente Maastricht haar financiële steun toegezegd aan het project Besparen met Ster. De financiering was echter onvoldoende om het project in uitvoering te brengen. Daarom is contact gezocht met de gemeente Sittard-Geleen om het project ook daar uit te voeren. Dit heeft geleid tot het project Dubbel Duurzaam in Sittard-Geleen. Doel van dit project is tweeledig namelijk woningen te onderzoeken op mogelijkheden voor energiebesparing én levensloopbestendigheid. Het projectvoorstel is in 2013 uitgewerkt en eind 2013 goedgekeurd door het college van burgemeester en wethouders. In 2014 zullen de voorbereidingen van dit project starten, de uitvoering staat gepland voor het najaar. De Milieufederatie Limburg coördineert de uitvoering van het project. Gezien de looptijd van de subsidie van het project Besparen met Ster wordt dit vergelijkbare project alsnog in het voorjaar van 2014 uitgevoerd. Omdat een deel van de voorbereidende werkzaamheden nu wordt gefinancieerd door twee gemeenten (Maastricht en Sittard) kan dit project toch doorgaan. Besparen met Ster heeft als doel woningeigenaren in twee Maastrichtse wijken ertoe te bewegen energie te besparen door maatregelen in en aan de woning uit te voeren. Stichting Milieufederatie Limburg 15

16 Communicatie Communicatie is een belangrijk onderdeel van de dagelijkse bezigheden van de Milieufederatie Limburg. Om de belangen van natuur en milieu in het maatschappelijke debat goed te kunnen vertegenwoordigen is de Milieufederatie in een permanente communicatiedialoog met haar omgeving. De Milieufederatie communiceert met verschillende doelgroepen, zoals burgers, overheden, natuur- en milieuorganisaties en media (de pers). Zij wil met deze doelgroepen informatie over natuur en milieu en haar werkzaamheden uitwisselen en daar waar raakvlakken zijn samenwerken. Ook wil ze draagvlak creëren voor haar opvattingen en standpunten. COMMUNICATIEPLAN Eind 2013 heeft het bestuur van de Milieufederatie Limburg het Communciatieplan vastgesteld. De uitgangspunten en beleidskeuzes uit het Meerjarenbeleidsplan zijn leidend voor dit communicatieplan. De reeds bestaande communicatiestrategie is met name aangepast aan in het Meerjarenbeleidsplan gesignaleerde nieuwe ontwikkelingen, zoals de inzet op nieuwe doelgroepen en netwerken, bijvoorbeeld bedrijven. Ook maatschappelijke en technologische veranderingen vroegen om een actualisering van het communicatieplan. Het medialandschap is immers uitgebreid met nieuwe (sociale) media die een directe en snelle(re) interactie met doelgroepen mogelijk maken. Die vergaande digitalisering biedt nieuwe kansen voor de Milieufederatie om door middel van een permanente dialoog met de samenleving beleid en draagvlak tot stand te brengen. Het communicatieplan heeft een praktische insteek en geeft richtlijnen voor de organisatie hoe om te gaan met communicatie. Het speerpunt voor communicatie in 2013 lag met name op het gebied van de sociale media (Facebook, Twitter, LinkedIn). In 2013 is een training hierover georganiseerd voor alle beleidsmedewerkers. LIMBURGS MILIEU Het tijdschrift Limburgs Milieu van de Milieufederatie Limburg beleefde in 2013 zijn 27ste jaargang. In het kwartaalblad is journalistieke aandacht voor een breed spectrum aan onderwerpen die te maken hebben met natuur, milieu, energie, duurzaamheid en natuurlijk de Milieufederatie Limburg zelf. Limburgs Milieu wordt gemaakt van milieuvriendelijk FSC-gecertificeerd papier. Het tijdschrift (oplage 1.000) heeft in abonnees. Het aantal abonnees stagneert al enige jaren en dat is opvallend in een markt waar de meeste tijdschriften kampen met dalende oplages en minder abonnees. De tijdschriften worden behalve aan de abonnees ook gedistribueerd via de informatiestand van de Milieufederatie en middels mailings (specifieke doelgroepen). Tevens worden de magazines uitgedeeld tijdens informatieavonden. 16 JAARVERSLAG 2013

17 DIGITALE EN NIEUWE MEDIA De website van de Milieufederatie Limburg is het online visitekaartje van de federatie. Op de website staan actuele nieuwsberichten en achtergrondinformatie over de Milieufederatie en haar beleid. De statistieken van de website worden bijgehouden met Google Analytics. Gemiddeld trok de website van de Milieufederatie per maand zo n 500 bezoeken met in totaal keer bezoeken in 2013 (6.100 in 2012). Bezoekers bekeken circa 4 pagina s per bezoek en bleven circa 4,5 minuten op de website t.o.v. 3 minuten in Daarnaast verstuurt de Milieufederatie een digitale nieuwsbrief naar de achterban en andere belangstellenden. In totaal zijn er in 2013 zeven nieuwsbrieven verstuurd naar 675 abonnees (nagenoeg hetzelfde aantal abonnees als in 2012). We zien een verschuiving van de website en de digitale nieuwsbrief naar de sociale netwerken Facebook en Twitter. Terwijl het aantal bezoekers aan de website en het aantal abonnees op de nieuwsbrief gelijk blijft, neemt het aantal mensen dat de Milieufederatie Limburg via de sociale media volgt onverminderd toe. Deze nieuwe media leverden in 2013 een zeer belangrijke bijdrage in de communicatie van de Milieufederatie naar bestaande én nieuwe doelgroepen. DIGITALE NIEUWSBRIEVEN Jaar Aantal nieuwsbrieven Abonnees SOCIALE MEDIA Jaar Facebook vrienden Facebook likes Twitter volgers VOORLICHTINGEN, EXCURSIES EN WANDELINGEN De voorlichtingsstand van de Milieufederatie stond in 2013 op een zestal locaties onder meer op de duurzaamheidsbeurs RoerOm Fair in Roermond, bij Festa Natura in Maastricht en de Gulpener Hopoogst in Reijmerstok. Via de stand is een nieuwe in 2013 gemaakte voorlichtingsfolder van de Milieufederatie verkrijgbaar. In 2014 wordt de stand geëvalueerd en indien nodig aangepast. Er zijn 74 excursies geboekt bij de Rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI). Aan deze excursies hebben circa mensen deelgenomen. Verder zijn er 62 waterwandelingen georganiseerd met in totaal deelnemers. Dit is meer dan in 2012 toen 57 wandelingen zijn geboekt. Wanneer een RWZI niet beschikbaar was voor een excursie is in plaats daarvan een waterwandeling aangeboden. Eind 2013 zijn samen met de waterschappen Roer en Overmaas en Peel en Maasvallei en het Waterschapsbedrijf Limburg (WBL) de waterwandelingen en de RWZI-excursies geëvalueerd. Daaruit is geconcludeerd dat er een professionele inhaalslag moet plaatsvinden. De voorlichterspool zal aan strengere eisen moeten voldoen. Te denken valt aan: - digitalisering van de processen (communiceren en declareren); - verjonging van het team (aangepast aan de diversiteit van de doelgroepen); - verbetering van de presentatie (kleding, herkenbaarheid, uitstraling). In dit verbeteringstraject wordt gebruikt gemaakt van de aanwezige kennis en ervaring van de huidige voorlichters. AANTAL GEBOEKTE ACTIVITEITEN Activiteit Weet Wat je Eet Klimaatadaptatie Standvoorlichtingen Excursie RWZI Waterwandelingen Energierekening Light Totaal Stichting Milieufederatie Limburg 17