Programma Scholing Opleiders 2016

Transcriptie

1 Programma Scholing Opleiders 2016 Huisartsopleiding Erasmus MC Rotterdam

2 Inleiding De huisartsopleiding Rotterdam organiseert dit jaar voor de 5e keer de Centrale Opleidersdagen in Renesse. Zowel opleiders als docenten hebben de Centrale Opleidersdagen in 2015 als inspirerend en verbindend ervaren. We hopen dan ook dat u zich ook dit jaar in groten getale aanmeldt. In 2014 zijn we gestart met een nieuw leergangsysteem voor opleiders. Doel hiervan is om een goed gestructureerd curriculum voor opleiders aan te bieden, gebaseerd op het landelijk opleidingsplan voor opleiders. Gekoppeld aan vakinhoudelijke onderwerpen willen we u de nodige didactische handvatten aanreiken om een aios in de praktijk te kunnen begeleiden en beoordelen. Het curriculum omvat zes leergangen, twee voor beginnende opleiders en vier voor gevorderde opleiders. Daarna heeft u het curriculum afgerond en kunt u als ervaren opleider het verdere keuzeonderwijs volgen. U bent inmiddels ingedeeld in één van de volgende leerganggroepen*: Naam Tinbergen & Kamerlingh-Onnes Einstein & Zernicke Kocher & Pavlov Barany & Ehrlich Fleming & Einthoven Crick Watson, Zeeman, Röntgen & Marconi Leergang 1e leergang voor beginnende opleiders Leergang 2.1 2e leergang voor beginnende opleiders Leergang 2.2 1e leergang voor gevorderde opleiders Leergang 3.1 2e leergang voor gevorderde opleiders Leergang 3.2 3e leergang voor gevorderde opleiders Leergang 3.3 4e leergang voor gevorderde opleiders Leergang 3.4 Keuzeonderwijs voor ervaren opleiders Leergang 4 *Bent u nog niet ingedeeld in een leergang, dan kunt u contact opnemen met Monique van den Bergh (m.vandenbergh.1@erasmusmc.nl). 2

3 Ook de cursussen op de opleidersdagen zijn in principe gekoppeld aan een leergang. We willen u dan ook vragen zich voor de bijbehorende cursus aan te melden. Omdat wij reeds bestaande cursussen hebben gekoppeld aan leergangen, zal het in de eerste jaren nog kunnen voorkomen dat u de cursus horend bij u leergang al heeft gevolgd. Heeft u deze cursus al gevolgd, dan stellen we u uiteraard in de gelegenheid om een andere cursus te kiezen. Ervaren opleiders staat het vrij om alle cursussen uit ons aanbod te kiezen. Cursussen op de tweedaagse voor opleiders: Leergang Cursus Data Tinbergen & Kamerlingh-Onnes Klinisch Redeneren Einstein & Zernicke Arts-patiëntcommunicatie Kocher & Pavlov Beoordelen Barany & Ehrlich Beleid bij Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) Fleming & Dilemma s rondom palliatieve zorg Einthoven en euthanasie Keuzeonderwijs ervaren opleiders Competentiegericht Coachen of Praktijkmanagement of Diversiteit / Huiselijk geweld of Ethiek, Professionaliteit & Diversiteit of GGZ Jeugd Nieuwe cursussen die gevolgd kunnen worden, zijn: - GGZ Jeugd - Ethiek / Professionaliteit & Diversiteit Wij gaan ervan uit dat deze vernieuwing van het gehele onderwijsprogramma tezamen met de nieuwe cursussen voor opleiders ook daadwerkelijk tot een verbetering van het onderwijs en afstemming met de fase van het opleiderschap in de praktijk zal leiden. Daarmede streven wij ernaar om het plezier in het opleiden te vergroten en gezamenlijk het opleidingsniveau van de aios verder te verhogen. John van Ochten, Coördinator opleiders 3

4 Centrale Opleidersdagen De Centrale Opleidersdagen op 14, 15 en 16 juni 2016 zijn bestemd voor alle opleiders van elk competentieniveau (ook evt. als u geen aios heeft). Tijdens de komende Centrale Opleidersdagen zijn er 10 verschillende cursussen op verschillende competentieniveaus, ingedeeld op leergangniveau, waar u zich voor kunt opgeven. De stage-opleiders uit het 2 e jaar kunnen zich inschrijven bij een cursus die het beste aansluit bij hun werksituatie of leerbehoefte, dan wel kan leiden tot een verhoging van het competentieniveau van de opleider. Aanmelding voor cursussen U kunt zich opgeven met behulp van het bijgevoegde aanmeldingsformulier. Wij sturen u een bevestiging van uw aanmelding. De deelnemers dienen tijdens de cursus de volledige tijd aanwezig te zijn. Het is storend voor de mede-cursisten en de cursusleiding als iemand de cursus eerder verlaat. Vanaf 1 juni zijn wijzigingen niet meer mogelijk. U zult separaat voor aanvang van de cursussen een factuur ontvangen. De kosten bedragen 350 inclusief maaltijden en overnachting. Eén week voor de start van de cursus ontvangt u een brief, waarin staat wie de docenten zijn, een deelnemerslijst en een programma met tijden. U wordt op dinsdag, resp. woensdag om 9.00 uur verwacht. Forfaitaire accreditatie Voor opleiders die nu een aios hebben, valt de tweedaagse binnen de forfaitaire accreditatie van 20 punten. Voor opleiders die ten tijde van de tweedaagse niet actief zijn als opleider, wordt de tweedaagse wel extra geaccrediteerd en wel voor 10 punten. Om hiervoor in aanmerking te komen, dient u de presentielijsten te tekenen! Dit geldt ook voor stage-opleiders uit het 2 e jaar. Voor de meeste specialismen kunnen wij deze tweedaagse ook voorzien van een accreditatie. De volledige regeling kunt u nalezen op onze website: ng/opleiders/ 4

5 Cursusprogramma Afhankelijk van de gekozen cursus bent u welkom op of op. De locatie is het conferentieoord De Zeeuwse Stromen te Renesse. U kunt zich inschrijven voor onderstaande cursussen. DINSDAG EN WOENSDAG: Leergang Cursus Data Tinbergen & Kamerlingh-Onnes Klinisch redeneren + onderwijzen vaardigheid Einstein & Zernicke Begeleiden Artspatiëntcommunicatie Kocher & Pavlov Beoordelen Competentiegericht Keuzeonderwijs ervaren opleiders Coachen Ethiek, Professionaliteit & Diversiteit WOENSDAG EN DONDERDAG: Leergang Cursus Data Barany & Ehrlich Fleming & Einthoven Keuzeonderwijs ervaren opleiders Beleid bij Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) Dilemma s rondom palliatieve zorg en euthanasie Praktijkmanagement: productiever en slimmer werken Diversiteit & Huiselijk geweld GGZ-Jeugd 5

6 Beschrijving van de inhoud van de cursussen Klinisch Redeneren het ontwikkelen van een vaardigheid Dinsdag 14 en woensdag 15 juni Docenten: Marloes Jacobs, Anne de Witt, Robert Zegers Klinisch redeneren omvat het proces van het koppelen van eigen observaties en interpretaties aan medische kennis met als doel: een juiste diagnose en beleid. Het accent wordt gelegd op doelmatigheid bij het gebruik van anamnese, lichamelijk onderzoek en aanvullende diagnostiek. Huisartsen zijn bedreven in de kunst om vanuit de veelheid van mogelijke oorzaken van klachten van patiënten de meest waarschijnlijke te kiezen. Het grote probleem voor beginnende eerstejaars aios is juist dat zij het klinisch redeneren uit de basisopleiding niet zonder meer kunnen toepassen in de huisartspraktijk. Het is van belang om klinisch redeneren van een huisartsgeneeskundige benadering te voorzien. Voor de opleider bestaat de moeilijkheid eruit dat een ervaren huisarts bij het klinisch redeneren gebruik maakt van een door de jaren heen opgebouwde patroonherkenning van ziekte en gezondheid, daardoor kan de aios het huisartsgeneeskundig klinisch redeneren niet zonder meer imiteren van diens opleider. Deze cursus biedt een strategie aan om de aios stap voor stap in te wijden in het specifiek huisartsgeneeskundig redeneren op basis van de principes van evidence-based medicine en daarnaast een patroonherkenning op te bouwen van zowel ziekte als gezondheid. U krijgt ook adviezen voor het voeren van een leergesprek dat aansluit op de leerbehoeften van de aios op het gebied van klinisch redeneren. 6

7 Begeleiden Arts-patiëntcommunicatie eerstejaars aios Dinsdag 14 en woensdag15 juni Docenten: Elsbeth de Vogel, Frits Bareman, Hilde van Meer, Levent Yurtsever Als opleider bent u een belangrijk model voor de aios. Daarnaast verwachten we van u dat u de aios feedback geeft op zijn of haar consultvoering om het leerproces te sturen. En last but not least beoordeelt u de competentie Arts-patiëntcommunicatie (APC) van uw aios; een beoordeling die u met concrete observaties onderbouwt. U maakt uiteraard kennis met het APC-curriculum dat de aios op het instituut volgen. In deze cursus oefenen we aan de hand van eigen consulten het observeren, feedback geven en beoordelen van consultvoering. Het belang van contextspecificiteit (je voert een consult anders afhankelijk van patiënt, dokter en klacht) en doelgerichtheid wordt eerst opgefrist. Daarna gaan we oefenen met observeren aan de hand van de MAASglobaal, en oefenen met nabespreken aan de hand van de ALOBAmethode (Agenda Led Outcome Based Analysis). Beoordelen van een aios Dinsdag 14 en woensdag 15 juni Docenten: Carina de Waard, Herman Bueving, Lisette Dijkink, Annemiek Koelmans, Irene Hodes Het beoordelen van de voortgang van de competentieontwikkeling van de aios hoort bij het opleiderschap. Het zwaartepunt van het leren ligt immers in de praktijk. Hier laat de aios zijn/haar persoonlijke en competentieontwikkeling zien. Het is daarom cruciaal dat u als opleider optimaal bent toegerust om die voortgang te volgen, zodat er bijtijds bijgestuurd kan worden. Als opleider stimuleert u de aios de beoordeling te gebruiken om richting te geven aan het vervolg van zijn of haar individuele leertraject en professionele ontwikkeling. Voor het beoordelen van de aios heeft u als opleider de beschikking over verschillende beoordelingsinstrumenten. In deze workshop krijgt u tools aangereikt en een praktische vaardigheidstraining om de competentieontwikkeling van uw aios zo goed mogelijk te toetsen en te kunnen beoordelen. 7

8 Beleid bij Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) Woensdag 15 en donderdag 16 juni Docenten: Manon Weltevrede, Meike Slieker, Niek Wisse De cursus Beleid bij SOLK bestaat inmiddels al meer dan 8 jaar en is afgelopen jaar aangepast nu er een NHG-standaard SOLK is gekomen. Uit onderzoek blijkt dat het perspectief van de dokter vaak niet aansluit bij het perspectief van de (SOLK)patiënt. De patiënt voelt zich niet serieus genomen, niet begrepen en blijft ongerust terwijl de dokter machteloosheid en irritatie voelt opkomen en niet in staat is om met de patiënt tot een gezamenlijk begrip van de klachten en problemen te komen. In de cursus bieden we handvatten aan die bij zullen dragen aan het optimaliseren van de arts-patiëntcommunicatie. Jullie maken kennis met cognitief gedragstherapeutische technieken voor de huisarts. Er is onder andere aandacht voor een brede klachtexploratie vanuit het biopsychosociale model, vicieuze cirkels als in standhoudende factoren en technieken bij hardnekkige ongerustheid. Als huisarts verleg je de focus van het zoeken naar de oorzaak naar de focus op factoren die de klachten mogelijk in standhouden of verergeren en de gevolgen van de klachten bij patiënt. Tevens bieden we handvatten in het begeleiden van de aios bij het ontwikkelen van doelgerichte arts-patiëntcommunicatie in consulten met SOLK-patiënten. We raden de cursus vooral aan, wanneer je nog niet eerder een cursus SOLK hebt gevolgd of wanneer dat geruime tijd (meer dan 5 jaar) geleden is geweest. 8

9 Dilemma s rondom palliatieve zorg en euthanasie Woensdag 15 en donderdag 16 juni Docenten: Alex van der Male, Michael Kevenaar, Jan Peter Eusman, Micha de Vries (opleider) Palliatieve zorg is een belangrijk aspect van het werk van de huisarts. Voor medische interventies kunnen zij terecht bij de literatuur of bij palliatieve consultatieteams. Maar hoe gaan zij om met vragen over zingeving, levenseinde, hoe bespreken wij deze onderwerpen met onze aios, hoe bevraag ik de patiënt naar authenticiteit, hoe ga ik om met euthanasievragen bij dementie en kunnen wij nog doodgaan zonder ingrijpen? Voelen wij druk van patiënten en familie bij euthanasie en sedatie? Allemaal vragen die actueel zijn en in de toekomst waarschijnlijk vaker worden gesteld. In deze tweedaagse cursus willen wij daar -samen met u- over praten, het programma vraagt veel interactie en wij nodigen u uit uw ervaringen mee te nemen en te delen met elkaar. Competentiegericht Coachen Dinsdag 14 en woensdag 15 juni Docenten: Ellen Nijenhuis en Marlies van der Meer Deze cursus is het vervolg op de tweedaagse cursus Aios begeleiden bij het IOP. Centraal in deze cursus staat de vraag Hoe kun je de aios op maat begeleiden?. Er wordt uitgegaan van het theoretische kader van Vermunt maar het accent ligt op de praktische toepassing. Het is een actief programma met veel oefeningen in het begeleiden van de aios. Praktijkmanagement: Productiever en slimmer werken als Huisarts (opleider) Woensdag 15 en donderdag 16 juni Docenten: Jeroen van Geffen, Marcel van den Berg In de moderne huisartsenpraktijk zijn traditionele timemanagementmethodes niet meer voldoende. De moderne huisarts wordt meer en meer een kenniswerker. Naast visites en spreekuren zijn er vele andere werkzaamheden zoals het verwerken van post, , 9

10 administratie, overleggen, vergaderen, werken aan allerlei projecten, het opleiden van je AIOS en vele andere taken. Om goede zorg te blijven leveren en grip en controle te houden is het belangrijk om uw werk goed te organiseren in een volledig en 100% betrouwbaar systeem. Het model van Organiseer je Praktijk bestaat uit vier onderdelen die goed georganiseerd moeten zijn; je Taken, je Tools, je Tijd en je Team. In de workshop komen deze vier pijlers aan bod. U krijgt veel praktische tips en gaat direct zelf aan de slag tijdens de training. Daarna kunt u ook meteen uw kennis delen met uw aios, zodat hij/zij ook deze tools mee kan nemen als zijn/haar eigen praktijk na de opleiding gaat starten. U leert in zes cursusblokken, verspreid over twee dagen, een nieuwe werkmethode om productiever en slimmer te werken, sneller en slimmer met om te gaan en het gebruik van handige software zoals Evernote. U krijgt hierdoor meer gedaan in minder tijd, meer tijd voor uw aios en met minder stress! Thema Ethiek & Professionaliteit / Diversiteit Dinsdag 14 en woensdag 15 juni Docenten: Naoual Hamdoula, Anne Siek, Simone van Steekelenburg, Roos Balvert, Silvy Oostlander, Hans Peter Breedveldt Boer De bedoeling bij deze cursus is, dat u zich op de 1e dag meer bewust wordt van ethische dilemma s, die in zowel de praktijksituatie als in de opleiding van een aios kunnen spelen. Doel is om uw aios daarbij te coachen bij ethische vragen. Daarnaast lijkt het of er een steeds grotere verzakelijking plaatsvindt in de huisartspraktijk en ook in de opleidingssituatie. Er is steeds meer sprake van een capability approach, maar ook kan de fragility approach soms een goede aanvulling zijn bij het huisartsgeneeskundig denken. Hoe ga je om met toenemende verzakelijking, kritiek op overdiagnostiek, dan wel medische vraatzucht? Hoe ga je anders denken over gezondheid en ziekte? Een filosofische benadering geeft vaak een andere, maar heldere kijk op het huisartsenvak. Op dag 2 wordt het thema Diversiteit behandeld, waarbij als belangrijk uitgangspunt de slogan: Huisarts, specialist in veelzijdigheid aan bod komt. Deze spreuk suggereert dat huisartsen zich niet beperken tot een doelgroep of een vak. Bovendien behoren zowel diagnostiek, curatie en palliatie tot het domein van de huisarts, en de huisarts begeleidt en ondersteunt waar nodig. De huisartsgeneeskunde is in modern jargon het portal voor de patiënt waar problemen van allerlei aard kunnen 10

11 worden neergelegd. Als poortwachter of regisseur behandelt de huisarts zelf waar mogelijk en verwijst de patiënt waar nodig op zoek naar de juiste oplossing van zijn/haar probleem. En dat kan op diverse manieren. Dat betekent dat je je als huisarts bewust moet zijn van de verschillen tussen patiënten om zo goed mogelijke zorg op maat te leveren. Maar niet alleen de verschillen tussen patiënten zijn belangrijk, ook het verschil tussen jou als huisarts en de patiënt en tussen jou en de collega s, bepalen de uitkomst van het consult. Dit aspect speelt even goed een belangrijke rol in het opleiderschap. Tijdens het eerste deel van het programma gaat de aandacht vooral uit naar genderverschillen en hoe hiermee om te gaan in de communicatie met jouw patiënt en jouw AIOS. Welk socialisatieproces heb jij als individu doorlopen? Hoe werkt dit door in omgang met patiënten? Hoe werkt dit door in omgang met AIOS? Natuurlijk is dit niet los te maken van andere aspecten van diversiteit als cultuur en sociaaleconomische status. Ook hier zal aandacht aan besteed worden. Diversiteit en Huiselijk Geweld Woensdag 15 en donderdag 16 juni Docenten: Diversiteit: Naoual Hamdoula, Anne Siek, Roos Balvert, Silvy Oostlander Huiselijk geweld: Lisa de Jonge, Roos Balvert, René Glijsteen De slogan Huisarts, specialist in veelzijdigheid, suggereert dat huisartsen zich niet beperken tot één doelgroep of één vak. Bovendien behoren zowel diagnostiek, curatie en palliatie tot het domein van de huisarts, en de huisarts begeleidt en ondersteunt waar nodig. De huisartsgeneeskunde is in modern jargon het portal voor de patiënt waar problemen van allerlei aard kunnen worden neergelegd. Als poortwachter of regisseur behandelt de huisarts zelf waar mogelijk en verwijst de patiënt waar nodig op zoek naar de juiste oplossing van zijn/haar probleem. En dat kan op diverse manieren. Dat betekent dat je je als huisarts bewust moet zijn van de verschillen tussen patiënten om zo goed mogelijke zorg op maat te leveren. Maar niet alleen de verschillen tussen patiënten zijn belangrijk, ook het verschil tussen jou als huisarts en de patiënt en tussen jou en de collega s, bepalen de uitkomst van het consult. Dit aspect speelt even goed een belangrijke rol in het opleiderschap. 11

12 Tijdens het eerste deel van het programma gaat de aandacht vooral uit naar genderverschillen en hoe hiermee om te gaan in de communicatie met jouw patiënt en jouw AIOS. Welk socialisatieproces heb jij als individu doorlopen? Hoe werkt dit door in omgang met patiënten? Hoe werkt dit door in omgang met AIOS? Natuurlijk is dit niet los te maken van andere aspecten van diversiteit als cultuur en sociaaleconomische status. Ook hier zal aandacht aan besteed worden. De tweede dag staat in het licht van huiselijk geweld. Het betreft niet alleen het signaleren, maar ook de obstakels die je tegenkomt om een melding te maken of andere stappen te ondernemen. Ten aanzien van jouw AIOS is het vooral belangrijk hoe je je AIOS begeleidt wanneer deze te maken heeft met huiselijk geweld op de werkvloer. GGZ Jeugd Woensdag 15 en donderdag 16 juni Docenten: Marcel Doornbosch, Hanneke Chardon, Arjen Muller Jeugd GGZ: van kinderschoenen naar zevenmijlslaarzen? De organisatie van de jeugd GGZ verandert in hoog tempo. Naast veranderende organisatorische aspecten zijn er ook nieuwe ontwikkelingen zoals het verschijnen van de NHG-standaard ADHD begin Wat betekent dit alles voor u als opleider in relatie tot het leergesprek met aios? We benaderen het onderwerp vanuit alle hoeken: deze tweedaagse cursus maakt op dag 1 wegwijs in de nieuwe structuur van de Jeugd GGZ, met wijkteams en de mogelijkheden tot samenwerken. Daarnaast gaan we samen met een systeemtherapeut aan de slag met uw casuïstiek kijkend naar het leergesprek. Op dag 2 gaan we -ook weer met uw eigen casuïstiek- aan de slag met alle aspecten van ADHD: uw kennis en eigen taakopvatting, diagnostiek, therapie, trends en een leergesprek met de aios. Daarnaast behandelen we diagnostiek en medicamenteus beleid bij kleine kwalen als slecht slapen, tics, etc. Op deze dag is een psychiater als consulent expert aanwezig. Aan het eind van de cursus kunt u reusachtig veel soepeler het leerproces van de aios met betrekking tot jeugd GGZ begeleiden. 12

13 14+15 of juni Centrale Opleidersdagen Opnieuw in: De Zeeuwse Stromen te Renesse Keuze uit 10 verschillende onderwerpen Veel gelegenheid om elkaar te ontmoeten en ervaringen uit te wisselen in een ontspannen sfeer. Vul snel het aanmeldingsformulier in! 13