VERZOENINGSVIERING MET GELEGENHEID TOT PERSOONLIJKE VERZOENING

Transcriptie

1 VERZOENINGSVIERING MET GELEGENHEID TOT PERSOONLIJKE VERZOENING De vergiffenis is één van de meest kenschetsende elementen van het christelijke leven: zeventigmaal zevenmaal vergeven. Maar hoe zullen mensen elkaar vergiffenis kunnen schenken, tenzij ze zelf steeds mogen ondervinden hoe vaak God vergeeft? De verzoeningsviering verloopt volgens een patroon dat duidelijk maakt hoe God als eerste het initiatief neemt door te spreken, en hoe wij daarop kunnen antwoorden door Hem onze kleinheid en onze onmacht toe te vertrouwen. Hij heeft ons onvoorwaardelijk lief. Hij zal ons nooit afwijzen, hoe groot ook ons kwaad is. Tijdens deze viering ontvangen we in het sacrament van de verzoening de uitdrukkelijke bevestiging dat alles van Gods kant vergeven en vergeten is. In een verzoeningsviering vinden we steeds een aantal vaste elementen terug: - Het gezamenlijk luisteren naar Gods Woord in de schriftlezingen. - Het persoonlijk bekennen van wat fout liep: als God ons aanspreekt, vraagt Hij immers om een antwoord. In een verzoeningsviering betekent dit: in het eigen hart kijken, en over alle verzachtende omstandigheden heen beseffen wat verkeerd was, en dat verwoorden in een persoonlijke belijdenis. Het is goed - en het doet goed - te kunnen zeggen: "Hier had ik het anders kunnen doen; het spijt me echt". Als het aangerichte kwaad nog moet en kan hersteld worden, zullen we daartoe een voornemen naar de toekomst te maken. - Bij een persoonlijke belijdenis spreekt de priester in de naam van Christus de vergeving (absolutie) uit. De Heer weet immers hoe mensen kapot kunnen gaan aan verlammende herinneringen. In de woorden van de priester zegt Hij: "Er is geen verleden meer. Leef naar de toekomst. En voor de mensen die geleden hebben onder jouw kwaad zullen we samen zorgen." - We staan daarin niet alleen: de hele gelovige gemeenschap bidt gezamenlijk voor ieder die schuld heeft bekend. Zo wordt duidelijk dat verzoening niet alleen iets is tussen God en mezelf, maar dat het de hele kerkgemeenschap aanbelangt.

2 1. INTREDEZANG Terwijl de priester zich naar het altaar begeeft, zingen we samen een intredelied of een psalm. 2. BEGROETING EN OPENINGSGEBED De priester begroet de deelnemers aan de viering op een vriendelijke en hartelijke wijze. Vervolgens begint hij de viering met een kruisteken, en nodigt hij in het openingswoord iedereen uit om zich in vertrouwen tot God te richten: Een paar voorbeelden: V. Beste jongeren, vrede zij u van God de Vader, en van zijn Zoon Jezus Christus. A. Amen V. Hartelijk welkom bij deze ontmoeting waar Gods goedheid ons nabij komt. Er gebeurt heel wat: in de wereld, tussen mensen, maar ook in onszelf. Laten we in dit uur even stil staan bij alles wat in ons leeft aan goede, maar ook aan kwade dingen. Moge de liefde van Christus, en de vergevende kracht van de heilige Geest ons helpen om ons kwaad aan God toe te vertrouwen. of V. Dit is een moment van bezinning; van spijt hebben over gedane dingen, van vergiffenis krijgen en opnieuw beginnen. Op deze weg is Christus onze gids: Hij leert ons naar ons leven kijken, en te beseffen waar we tekort schieten in de liefde. Laten wij ons toevertrouwen aan de Heer Jezus, en hem vragen ons te bevrijden van het kwaad waarmee we blijven rondlopen.

3 3. SCHRIFTLEZINGEN Iemand van de aanwezige catechisten of begeleiders leest een tekst uit de Schrift, waarin Gods barmhartigheid en vergevingsgezondheid centraal staan, en de mens opgeroepen wordt om het anders te gaan doen. Wat in de verzoeningsviering eerst komt, is dus niet de belijdenis van de zonden, maar de verkondiging van Gods menslievendheid. Het is pas wanneer we Gods woord gehoord hebben, dat we het kunnen beantwoorden, en ons leven er op kunnen afstemmen. De Schriftlezing vormt daarom niet alleen een goed vertrekpunt voor de persoonlijke belijdenis, ze vertolkt in de viering ook de oproep tot bekering. Luisteren naar Gods woord leidt de aandacht weg van onszelf naar Gods liefde: naar zijn erbarmen. De Schrift bevat een schat aan lezingen. Gods Woord is altijd anders, nieuw, verfrissend. Ieder van ons wordt uitgenodigd om zich steeds opnieuw te laten verrassen door deze nieuwheid. Een ruime keuze van lezingen die aangeraden worden in verzoeningsvieringen, is te vinden in de Orde van dienst voor de boeteliturgie Wanneer men meerdere lezingen voorziet, worden deze afgewisseld met een psalm of een aangepast lied. Men kan ook een stilte inlassen, die bedoeld is om iedereen de kans te geven om Gods woord te overwegen en dieper te laten doordringen. Wanneer slechts één lezing voorzien wordt, kiest men voor het evangelie. Enkele voorbeelden: - Eerste lezing - Mich 7, : God zal zich opnieuw over ons ontfermen. Al onze zonden zal Hij naar de bodem van de zee verwijzen. - Dt 6, 4-9: Gij moet de Heer uw God beminnen met heel uw hart. - (Eerste of) Tweede lezing - 2 Kor 5, 17-21: God was het die in Christus de wereld verzoende. - Rom 12, : Wordt andere mensen, met een nieuwe visie. - Evangelie - Joh 15, 9-14: Gij zij mijn vrienden als gij doet wat Ik u gebied. - Mt 25, 31-46: Al wat gij gedaan hebt voor de geringsten van mijn broeders, hebt gij voor Mij gedaan. - Lc 17, 1-4: Als uw broeder zevenmaal per dag tegen u misdoet, maar zevenmaal ook wendt hij zich tot u met de woorden: het spijt me, dan moet ge hem vergeven. - Mc 12, 30.31b: U zult de Heer uw God liefhebben met heel uw hart en met heel uw ziel, met heel uw verstand en met heel uw kracht. U zult uw naaste liefhebben als uzelf.

4 4. KORTE TOELICHTING DOOR DE VOORGANGER De toelichting vertrekt vanuit de schriftlezingen. Ze probeert de brug tussen de Schrift en het leven van de jongeren te realiseren. Ze probeert aan te tonen hoe Gods Woord voor ons ook vandaag nog goed nieuws is. Ze actualiseert Christus woorden van bemoediging, verzoening en hoop, en laat ons toe te ontdekken hoe we de verbondenheid met Christus en met elkaar kunnen vernieuwen en concreet maken. 5. MOMENT VAN GEBED EN VERZOENING Nu volgt een tijd van persoonlijke bezinning. Eventueel kan men een paar suggesties of korte vragen ter overweging op een blaadje papier aanbieden. Tijdens de tijd voor persoonlijke bezinning kunnen enkele meditatieve liederen worden gezongen, bijvoorbeeld: God, U bent liefde (Z.J. 30a), Mijn ziel verstilt (Z.J. 30c), Christus is in ons de bron (Z.J. 30e) het Taizé-refrein Spiritus Jesu Christi, Spiritus caritatis, confirmet cor tuum Ook een korte overweging kan tussendoor klinken, of een citaat of een litaniegebed, afgestemd op de situatie of de leeftijd van de aanwezigen. - Voorbeeld van een litaniegebed Een lector bidt de aanroepingen voor. De gemeenschap antwoordt telkens met het refrein: Heer, help ons weer op weg. V. Heer onze God, omdat wij niet altijd zien hoe groot de hoop is waartoe Gij ons roept, daarom bidden wij: L. Als we de goede richting kwijt zijn: Heer help ons weer op weg. Als we geen toekomst meer zien: Als we onszelf niet meer begrijpen: Als we moedeloos en zonder veerkracht zijn: Als het kil is in ons hart: Als we dreigen stil te blijven staan: Als we geen smaak meer vinden in het leven: Als we de stem van ons hart niet meer horen: Als we de stem van de ander niet meer horen: Als we uw belofte van barmhartigheid vergeten:

5 Na een moment van stilte volgt de gelegenheid om te biechten. De aanwezigen kunnen nu een persoonlijk verzoeningsgesprek hebben met één van de aanwezige priesters. Het persoonlijk verzoeningsgesprek gebeurt zonder veel omhaal van woorden, zonder overdreven scrupules: eenvoudig en oprecht. We richten ons hart tot God, en erkennen voor Hem waar we tekort schoten in de liefde; waar we het verbond met Hem verbraken; waar het kwaad dat we in ons dragen het haalde op het goede dat we wilden doen. Dan volgt het kernmoment: Gods vergiffenis wordt uitgesproken. De priester zegent de jongere, en zegt deze namens Christus en de Kerk, Gods vergeving toe: God, de barmhartige Vader, heeft de wereld met zich verzoend door de dood en de verrijzenis van zijn Zoon en de Heilige Geest uitgestort tot vergeving van de zonden; Hij schenke u door het dienstwerk van de Kerk vrijspraak en vrede. En ik ontsla u van uw zonden in de naam van de Vader en de Zoon + en de heilige Geest. Amen. Na het gesprek kan het even rustig worden, om met een dankbaar hart terug te blikken op onze ontmoeting met de Heer. We nemen de tijd om tot ons te laten doordringen wat net gebeurd is. Eventueel kunnen we ook een gebaar stellen dat uitdrukt wat niet met zoveel woorden gezegd kan worden: - bij een kruis (eventueel een Taizé-kruis) of een icoon gaan bidden. - een gebed neerschrijven. - een kaarsje aansteken bij het kruis: Waar wil ik het licht van Christus over laten schijnen in mijn leven? - knielen bij het kruis om er even te bidden. Voor andere suggesties: zie deze website onder

6 6. AFSLUITING VAN DE STILLE TIJD Wanneer iedereen de kans gekregen heeft om vergeving te ontvangen, keren de aanwezigen naar hun plaats terug. Ondertussen zingt het koor of is er passende muziek. Vervolgens nodigt een catechist of lector alle mensen uit om recht te staan, en het gebed van de Heer te bidden: V. Wij hebben onze spijt uitgesproken voor wat verkeerd was, en de Heer Jezus heeft ons vergiffenis geschonken. Laten wij open staan voor wat Hij van ons vraagt en eensgezind het gebed bidden dat Hij ons geleerd heeft: A. Onze Vader Eventueel kan hier een uitnodiging volgen om elkaar de Vrede van God toe te wensen. 7. BESPRENKELING MET DOOPWATER De aanwezigen blijven recht staan. De voorganger gaat rond in de kerk, en besprenkelt de aanwezigen met doopwater. Door de besprenkeling met doopwater worden de aanwezigen herinnerd aan hun doopsel: de doop schonk hen het nieuwe leven als kinderen van God, geroepen om in verbondenheid met Hem en met alle mensen te leven. De verzoening hernieuwt dat verbond: ze maakt het mogelijk om opnieuw te kiezen voor Jezus Christus en de weg te gaan in zijn spoor. V. Goede Vader, door het doopsel werden wij allen kinderen van de belofte: geroepen om in verbondenheid te leven met U en met alle mensen rondom ons. Hernieuw door deze verzoening uw verbond, en help ons opnieuw te kiezen voor de weg van Jezus Christus, uw Zoon. A. Amen

7 8. DANKGEBED Het is belangrijk om de viering op een goede manier af te ronden. De priester nodigt allen uit tot dankzegging, en spoort iedereen hartelijk aan om het goede te doen. Hier past het bidden of zingen van een psalm, of van een gepast lied. V. Heer, onze God, wij danken u voor de kansen die wij krijgen. Gij nodigt ons tot stappen van verzoening en vrede met U en elkaar. A. Gij schenkt uw barmhartigheid en spreekt een woord van liefde zodat wij weer tot leven komen en opstaan uit de macht van de zonde. Wij willen U danken door mensen naar uw hart te worden, door weer beeld te zijn van uw liefde, door wegen te gaan van verzoening en vergeving in de liefde van Christus, onze Heer. of V. Goede God, nog voor wij U zoeken, zijt Gij bij ons. Voor wij uw Naam kennen, zijt Gij al onze God. A. Gij hebt ons hart geopend voor uw genezende nabijheid. Ons stenen hart hebt Gij verwijderd, en Gij hebt ons een hart van vlees geschonken. Wij danken U voor deze avond, voor de vernieuwde verbondenheid die groeide tussen ons en met U. Blijf ons omringen met uw liefde, en geef dat wij ons in alle omstandigheden van ons leven aan uw Liefde toevertrouwen, door Jezus Christus, onze Heer. Amen. of Dankgebed met de woorden uit psalm 118 Men kan de psalm in twee koren zingen op onderstaande psalmtoon, of in een afwisseling tussen een solist en de gemeenschap. L. Brengt dank aan de Heer, want Hij is genadig. De aanwezigen antwoorden met het antwoord uit de psalm: A. Eindeloos is zijn erbarmen

8 Herhaalt het, dienaren van de Heer: eindeloos is zijn erbarmen Ik riep tot de Heer vanuit mijn ellende, Hij heeft mij gehoord en bevrijd. De Heer is met mij, ik ben niet bevreesd: wat kan een mens mij nog kwaad doen? De Heer is met mij, mijn bondgenoot, ik zie mijn bestrijders beschaamd staan Want beter is het te gaan tot de Heer, dan op een mens te vertrouwen; En beter is het te gaan tot de Heer dan te vertrouwen op vorsten. of Een gepast zendingslied: Laten wij met vreugde (ZJ 765) 9. ZENDING EN ZEGEN De priester zegent allen en zendt de gelovige gemeenschap boeteling heen. V. Van dag tot dag worden wij nieuwe mensen. Mogen wij Gods teken van verzoening zijn voor een verdeelde en onverzoende wereld. Zegene u daartoe de barmhartige God, Vader, Zoon en heilige Geest. A. Amen