MJA-Sectorrapport 2011 Universitair Medische Centra. Datum: 2 juli 2012 Status: eindversie Kenmerk: /BHW/SR/304

Transcriptie

1 MJA-Sectorrapport 2011 Universitair Medische Centra Datum: 2 juli 2012 Status: eindversie Kenmerk: /BHW/SR/304

2

3 Colofon Projectnaam: MJA-monitoring Universitair Medische Centra Locatie: Utrecht Contactpersoon: Ir. B.P.F. Huenges Wajer Ondersteunend Adviesbureau: Arcadis Nederland BV

4

5 Inhoud Hoofdstuk 1. Inleiding... 1 Hoofdstuk 2. Overzicht ontwikkeling energieverbruik... 1 Hoofdstuk 3. Verklaring verandering energieverbruik... 2 Hoofdstuk 4. Spiegeling aan het MJP... 3 Hoofdstuk 5. Resultaten per pijler... 3 Hoofdstuk 6. Tabellen... 5

6

7 Samenvatting Kerngegevens Sectorgegevens <Sectornaam> Aantal deelnemende inrichtingen 9 Aantal inrichtingen in dit rapport 9 Aantal toetreders 0 Aantal uittreders 0 Werkelijk energieverbruik 2011 (TJ) 5.497,3 Effecten van maatregelen 2011 t.o.v t.o.v Procesefficiencyverbetering 12,5% 3,0% Besparing in de keten [TJ] 45,3 14,4 Duurzame energie [TJ] 1085,5-20,5 Resultaten Energieverbruik Het totale werkelijke energieverbruik van de sector bedroeg 5.497,3 TJ in Dit is ongeveer 4,1% lager dan in Dit effect wordt voornamelijk veroorzaakt doordat het jaar 2011 een warmere winter en koudere zomer had dan Hierdoor is er in 2011 relatief minder energie verbruikt voor het verwarmen en koelen van gebouwen. Doordat er minder energie is ingekocht is het aandeel ingekochte duurzame energie ook afgenomen. Het vloeroppervlak van de deelnemende instellingen is in het jaar 2011 met m 2 (3,8%) toegenomen tot een totaal van m 2. Uitvoering van het meerjarenplan van de sector De inhoud van de EEP s vormt normaal gesproken de basis voor het opstellen van een meerjarenplan (MJP). Een MJP voor deze sector voor de periode zal niet meer tot stand komen. Hoewel de brancheorganisatie en de betrokken instellingen ook in voorgaande jaren deelnamen aan MJA 3 heeft de sector heeft pas in december 2011 formeel MJA3 ondertekend en het is niet zinvol om voor de beperkte resterende looptijd alsnog dit plan op te stellen. De ambitie van Universitair Medische Centra gezamenlijk voor de verbetering van de energieefficiency in de periode is 24,8% (1.337 TJ). Deze ambitie is opgebouwd uit de optelling van verwachtte besparingen ten opzichte van het basisjaar 2008 met geplande maatregelen (zeker en voorwaardelijk) uit de EEP s. Het gaat om maatregelen op het gebied van procesefficiency (649 TJ), ketenefficiency (8 TJ) en duurzame energie (679 TJ). Na drie jaar bedraagt het jaarlijkse effect van maatregelen 1397,5 TJ ten opzichte van het basisjaar Hoewel de totale gerealiseerde besparing al het planniveau heeft bereikt blijft de gerealiseerde cumulatieve procesefficiencyverbetering vanaf 2009 in het 3 e jaar van 341,3 TJ achter bij de geplande procesefficiency over de planperiode omdat afgezien van eventuele aanvullende maatregelen - de in 2012 geplande maatregelen een besparing van 135 TJ betreffen.

8 Energiebesparing in het proces Nieuwe procesmaatregelen hebben een besparing van 174,4 TJ opgeleverd. De totale PEbesparing van nieuwe maatregelen bedraagt 341,3 TJ over de periode De belangrijkste procesmaatregelen zijn: Aanleggen laagtemperatuurnet met Warmte Wisselaar en vervangen schoorstenen (voor afkoelen rookgassen); Nieuwe regelstrategie luchtbehandeling; Controleren en opnieuw inregelen klimaat installaties. Energiebesparing in de keten Ketenmaatregelen hebben in 2011 een totale besparing van 45,3 TJ opgeleverd. Het totale absolute effect van ketenmaatregelen is 10,8 TJ hoger dan vorig jaar. De belangrijkste ketenmaatregelen zijn: Besparing primaire energie door co-generatie; Digitale loonstroken; Vergroening woon-werkverkeer. Inzet duurzame energie De totale inzet van duurzame energie in de sector bedraagt 185,5 TJ in Het totale absolute effect van duurzame-energiemaatregelen is 1045,3 TJ hoger dan vorig jaar. De duurzame-energiemaatregelen zijn: Inkoop groene stroom (99,1%); Warmte koude opslag (0,8%); Zonnestroom (0,1%). Vooruitblik Algemene ontwikkelingen Er zijn drie belangrijke trends te noemen die directe invloed hebben op het energiegebruik in de nabije toekomst: Toename van de volumedruk: er moeten (veel) meer patiënten worden behandeld, meer studenten en artsen opgeleid Kapitaal- en energie-intensiever worden van medische apparatuur (nieuwe, meer energie consumerende apparaten) Toename van het aantal m2 per patiënt: meer hang naar comfort (strengere eisen aan binnenklimaat) en privacy (toename van het aantal eenpersoonskamers) Concentratie van basisfuncties, efficiënter gebruik van beschikbare m2, en trainen en leren op afstand etc. een dempend effect heeft Scheidslijnen tussen 1e, 2e en 3e lijn curatieve zorg vervagen in de toekomst. Het ontstaan van nieuwe vormen en netwerken betekent ook dat er verschuivingen in energieverbruik binnen de zorgketen gaan plaatsvinden.

9 Convenantactiviteiten Er zijn een aantal projecten die in het kader van het convenant binnen de sector in uitvoering zijn: 1. Routekaarten UMC s: Project met als doel een toekomstvisie en een strategie voor de UMC s te ontwikkelen. (Oplevering medio 2012) 2. Regionale aanpak Rotterdam energiebesparing-erasmus MC (m.n. DCMR): Waarbij kennis en ervaringen uit de UMC s wordt overgedragen naar de regionale ziekenhuizen. 3. Gebruikersgroep ICT: Waarbij deelnemers kennis uitwisselen met als doel de energieefficiency binnen hun organisatie te verbeteren op basis van een ICT-scan. 4. Kwantificering KE-maatregelen: Doel van dit project is het kwantificeren en uitwerken van een aantal veel voorkomende ketenmaatregelen. 5. Symposium Groene ICT voor het Hoger Onderwijs en UMC s.

10 Hoofdstuk 1. Inleiding Dit rapport bevat de resultaten van uw sector in het kader van het MJA3-convenant. De grafieken in hoofdstuk 2 tot en met 5 geven u overzichten van: de ontwikkeling van het energieverbruik van uw sector vanaf ultimo 2005; de verklaring van de verandering in energieverbruik ten opzichte van vorig jaar; de spiegeling ten opzichte van het meerjarenplan (MJP) van uw sector; de ontwikkeling van het effect van de PE-, KE- en DE-maatregelen vanaf Hoofdstuk 6 geeft de achterliggende informatie weer in tabellen. Dit sectorrapport is opgesteld op basis van de door bedrijven aangeleverde gegevens in het kader van de jaarlijkse MJA-monitoring. De berekeningen in dit rapport zijn gebaseerd op de methodiek energie-efficiency zoals die is afgesproken in het MJA3-convenant. Details over de methodiek kunt u vinden in de Handreiking Monitoring op de website van Agentschap NL. Hoofdstuk 2. Overzicht ontwikkeling energieverbruik Onderstaande grafiek laat het jaarlijkse energieverbruik van uw sector vanaf 2005 zien. * betreft het energiegebruik van de aan de monitoring deelnemende instellingen De verschuiving in de mix van het energieverbruik is te verklaren doordat de WKK van het AMC Academisch Medisch Centrum eind 2010 is stilgezet. Hierdoor vindt een verschuiving plaats van aardgas en gas-/ dieselolie (overige brandstoffen) naar elektriciteit en aardgas. Medio 2012 komt een nieuwe WKK in bedrijf, deze zal enkel op aardgas draaien (niet op gas-/ dieselolie). Eindversie MJA-Sectorrapport 2011 UMCs Pagina 1 van 1

11 Hoofdstuk 3. Verklaring verandering energieverbruik Onderstaande grafiek geeft aan in welke mate verschillende factoren de verandering in het energieverbruik tussen het verslagjaar en het jaar daarvóór verklaren. Maatregelen in het proces (PE-maatregelen) hebben een besparend effect tot doel (het relatieve energieverbruik wordt minder). Het Volume-effect (effect door verschil in productiehoeveelheid) is verhogend (meer energieverbruik) bij hogere productie of verlagend bij lagere productie. Het deel Overige invloedsfactoren is de optelsom van alle invloedsfactoren die de sector heeft gerapporteerd, zoals hogere/lagere capaciteitsbezetting ten opzichte van vorig jaar of gunstige/ongunstige weersomstandigheden ten opzichte van vorig jaar. Deze optelsom kan uiteindelijk besparend of ontsparend zijn. Voor deze rapportage geld dat het gehele besparende effect door invloedsfactoren te wijten is aan invloeden vanuit het klimaat. Er zijn een aantal ontsparende invloeden opgegeven (bijvoorbeeld voor veranderingen aan installaties), deze vallen echter in het niet bij de invloedsfactor klimaat. De post Onverklaard is de restpost. Deze restpost is besparend wanneer het verwachte energieverbruik in het monitoringjaar (de optelsom van de eerste vier posten in de grafiek) hoger is dan het werkelijke energieverbruik. De restpost is ontsparend wanneer het verwachte energieverbruik lager is dan het werkelijke energieverbruik. Hoe kleiner de restpost, des te beter het werkelijke energieverbruik in de sector is verklaard. Eindversie MJA-Sectorrapport 2011 UMCs Pagina 2 van 2

12 Hoofdstuk 4. Spiegeling aan het MJP Onderstaande grafiek geeft de jaarlijkse ontwikkeling aan van het effect van de getroffen EEPmaatregelen binnen de sector ten opzichte van het EEP-basisjaar (2008). De horizontale lijn is de MJP-doelstelling voor 2012 op basis van zekere en voorwaardelijke maatregelen. In de bovenstaande grafiek is te zien dat de totale doelstelling (EEPs) zo goed als gehaald is. Hoofdstuk 5. Resultaten per pijler Het MJA3-convenant kent drie pijlers: procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie. De grafieken geven de jaarlijkse effecten per pijler vanaf 2006 weer. Wanneer er voor een jaar geen effect zichtbaar is zijn er dat jaar geen (PE-, KE- of DE-)maatregelen uitgevoerd. * Ontwikkeling cumulatieve besparing vanaf 2006 (percentage afgeleid van index); Procesmaatregelen worden eenmalig gerapporteerd waarbij de besparing ook in de daaropvolgende jaren blijft bestaan. Eindversie MJA-Sectorrapport 2011 UMCs Pagina 3 van 3

13 * Toename (t.o.v. 2005) ketenbesparing als percentage van het totale energiegebruik (+ de procesefficiency-besparingen) in het betreffende jaar; Ketenmaatregelen hebben alleen effect in het jaar waarop ze zijn gerapporteerd * Toename (t.o.v. 2005) gebruik DE als percentage van het totale energiegebruik in het betreffende jaar Eindversie MJA-Sectorrapport 2011 UMCs Pagina 4 van 4

14 Hoofdstuk 6. Tabellen De eerste tabel hieronder bevat de gerapporteerde gegevens over het jaarlijkse energieverbruik en de uitgevoerde maatregelen vanaf De laatste rij van de tabel geeft de EEI weer. De tweede tabel geeft een overzicht van het effect van geplande en gerealiseerde maatregelen op jaarbasis ten opzichte van het MJP-basisjaar Er is daarbij niet gecorrigeerd voor gewijzigde omstandigheden (bijvoorbeeld het productieniveau). De derde tabel geeft een overzicht van alle bedrijven die vanaf 2005 (ooit) hebben gerapporteerd. Van deze bedrijven zijn alle beschikbare cijfers vanaf 2005 tot en met 2010 in het sectorrapport meegenomen. In de derde kolom is per bedrijf aangegeven of ook de gegevens over 2011 in dit rapport zijn verwerkt. De vierde tabel geeft de lijst van in uitgevoerde maatregelen per UMC weer. Voor de tabellen geldt dat wanneer er geen maatregelen zijn uitgevoerd er een 0 wordt weergegeven. Alle waarden zijn in TJ primair per jaar. Tabel 1 Energie- en besparingscijfers Resultaten per jaar [TJ] Werkelijk energieverbruik Besparing door PE-maatregelen n.v.t KE-besparing in de productieketen KE-besparing in de productketen Inkoop van duurzame energie Opwekking van duurzame energie * in 2005 waren er geen DE en KE maatregelen en in 2006 waren geen KE maatregelen Tabel 2 Effecten van uitgevoerde maatregelen in 2011 Categorie Subcategorie Verwacht eindresultaat in 2012 (MJP) Effect [TJ] ten opzichte van basisjaar 2008 Gerealiseerd jaarlijks effect t/m verslagjaar Procesmaatregelen 19,2 34,9 Installaties en gebouwen 548,5 288,6 Procesefficiency Energiezorg en gedragsmaatregelen 81,6 17,8 Strategische projecten 0,0 0,0 Subtotaal procesefficiency 649,3 341,3 Maatregelen in de productieketen 0,0 11,9 Ketenefficiency Maatregelen in de productketen 8,3-1,0 Subtotaal ketenefficiency 8,3 10,8 Inkoop van duurzame energie 19, ,4 Duurzame energie Opwekking van duurzame energie 659,8 5,9 Subtotaal duurzame energie 679, ,3 Totaal 1.337, ,5 Voor ketenprojecten en duurzame energie is de gerealiseerde energie efficiencyverbetering in de periode gelijk aan de omvang in 2011 minus de omvang in het basisjaar 2008, aangezien deze maatregelen ieder jaar gerapporteerd worden. Procesmaatregelen worden eenmalig gerapporteerd waarbij de besparing over meerdere jaren de som is van de besparing in deze jaren. Eindversie MJA-Sectorrapport 2011 UMCs Pagina 5 van 5

15 Tabel 3 Deelnemende bedrijven binnen de sector Bedrijfsnaam Status in 2011 Meegenomen in 2011? Toelichting Academisch Ziekenhuis Groningen (UMCG) Deelnemer Ja Geen bijzonderheden Academisch Ziekenhuis Maastricht Deelnemer Ja Geen bijzonderheden Academisch Ziekenhuis Utrecht (UMC) Deelnemer Ja Geen bijzonderheden AMC Academisch Medisch Centrum Deelnemer Ja Geen bijzonderheden Centrum voor Revalidatie UMCG (Beatrixoord) Deelnemer Ja Geen bijzonderheden Erasmus MC Rotterdam Erasmus Medisch Centrum Deelnemer Ja Geen bijzonderheden Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) Deelnemer Ja Geen bijzonderheden UMC St Radboud Bedrijf Huisvesting Deelnemer Ja Geen bijzonderheden VU Medisch Centrum Deelnemer Ja Geen bijzonderheden *** Eindversie MJA-Sectorrapport 2011 UMCs Pagina 6 van 6

16 Tabel 4 In 2011 uitgevoerde maatregelen PE-Maatregelen Subcategorie Installaties en gebouwen Energiezorg en gedragsmaatregelen Procesmaatregelen Omschrijving uitgevoerde maatregelen Besparing (GJ) Instelling Vrije koeling bouwdeel 25 2,6 UMCG 1. Controleren en opnieuw inregelen klimaat installaties 17,4 UMCG 10. Installaties energiecentrale optimaliseren 4,7 UMCG 2. Bijplaatsen absorber koelmachine in de energiecentrale 0 UMCG 4. Controleren en opnieuw inregelen en aanpassen 0,4 UMCG verlichtingsinstallaties 5. Toepassen van geknikte stooklijnen in de installaties 4,5 UMCG 6. Toepassen van frequentie omvormers 6,1 UMCG 7. Gewijzigde inzet ijsbuffers 7,2 UMCG 9. Vervanging TL verlichting door een nieuwe generatie TL verlichting met slimme schakeling 0,42 UMCG Hoog frequent verlichting 1,0 AZM Ventilatie Centrale keuken en personeelsrestaurant 0,9 AZM Aanleg permanent koudwaternet, die 18 kleinere decentrale koelmachines vervangt door warmtepomp 6,7 UMC Aanleggen laagtemperatuurnet met WW en vervangen 25,0 UMC schoorstenen (voor afkoelen rookgassen) Plaatsen kleine hulp drinkwaterpomp, voor nacht(laag)verbruik 0,5 UMC Daglichtregeling parkeergarage P2 1,2 AMC Nieuwe regelstrategie luchtbehandeling 19,6 AMC Vervangen enkel glas door HR++ glas 0,1 Beatrixoord 11) Automatische regeling verlichting 0,2 Beatrixoord 3) Laagtoerenbedrijf luchtbehandeling deel 3 0,1 Beatrixoord 7) HF-verlichting met spiegelarmaturen deel 3 0,1 Beatrixoord Vervanging condenspotten 14,2 EMC A5 Schakelen verlichting Boerhaveplein 0,1 LUMC A6 Daglichtschakeling op trappenhuizen gebouw 2 0,02 LUMC A7 Uitbreiding daglichtregeling centrale hal gebouw 1 0,02 LUMC O2.2 Vervangen isolatie hoofdleidingen Stoom en CV ,1 LUMC V4> Nieuwe aandrijving liften D1&D2 0,4 LUMC V5> Nieuwe aandrijving liften K1&K2 0,4 LUMC V7.3> Verbeterde dakisolatie ,4 LUMC Z28.1> Waterkoeling -80C vriezer ,2 LUMC Z5> Vervangen lijnverlichting geb 1 naar T16 0,7 LUMC Z6> HR-motoren in bestek luchtbehandelingskasten 0,7 LUMC vervangende nieuwbouw 0 Radboud 27. Energie zuinige diepvriezers M379 0,2 Radboud 29. Installatie daglicht afh.regelingen m230 0,03 Radboud 30. Installatie aanwezigheiddetectie ,9 Radboud 31. Nieuwe armaturen in de gangen op onderverd. 0,8 Radboud 33. Dubbel glas M245 0,003 Radboud 34. Extra TSA voor nachtverlaging M362 0 Radboud ALG 14 vervangen vluchtverlichting door LED 0,3 VUMC ALG 9 nog meer liften 0,001 VUMC CCA6 Submeter elektra plaatsen 0 VUMC GZ1 Vervangen TL lampen door TL-D Eco lampen. 1,9 VUMC K11 uitbreiding met douches 0,3 VUMC K13 Vervangen TL lampen door TL-D Eco lampen. 0,2 VUMC K15 Radiatoren in de zomerperiode uitschakelen. 0,1 VUMC K16 Luchtlekkage LBK nr 124 t.b.v. apotheek verhelpen. 0,8 VUMC K17 Optimalisatie bedrijfstijden en stooklijnen klimaatinstallaties 1,2 VUMC K3 Beglazing Boelelaan vervangen 1,6 VUMC PK10 Toepassen TL verlichting met HF VSA en spiegeloptiek 1,1 VUMC PK11 Toepassen aanwezigheidsschakeling verlichting toiletruimtes 0,03 VUMC PK12 Vervangen TL lampen door TL-D Eco lampen. 1,4 PK6 Kierdichting ventilatieluiken 0,3 VUMC VUMC 32. Schakelingen en tijden verlichting aangepast o.a. liften 0,4 Radboud 5. Optimalisatie div. techn. installaties, codes 1039,1145,1292, 1324, ,5 Radboud ALG1 Uitschakelen kopieerapparatuur buiten bedrijfstijd 0,1 VUMC ALG10 Verbetering energiezorg 0 VUMC ALG4 Gedragscampagnes 0,5 VUMC Inductie-units beddentorens 15,0 AMC Z29.1>Vervanging -80C vriezers op basis van TCO 25 stuks ,8 LUMC 26. Effect M806 toerenregelingen en optimale inzet ketels 9,7 Radboud 28. Aanschaf armaturen met leds M340 en M205 1,5 Radboud Eindversie MJA-Sectorrapport 2011 UMCs Pagina 7 van 7

17 KE-Maatregelen Subcategorie Productieketen Omschrijving uitgevoerde maatregelen Besparing (GJ) Instelling A8> Digitale Loonstroken LUMC 0,04 LUMC Vergroening Woonwerkverkeer 0 VUMC Besparing door energiecentrum, besparing primaire energie door cogeneratie 45,3 VUMC DE-Maatregelen Subcategorie Omschrijving uitgevoerde maatregelen Besparing (GJ) Instelling Inkoop van 100% groene stroom 55,0 AZM Inkoop duurzame Toepassing 100% groene stroom 128,2 UMC energie inkoop groene stroom ,7 EMC 25. Groene certificaten, inkoop duurzame elektriciteit 180 Radboud WKO ,9 UMCG Omgevingswarmte WKO ,8 LUMC 8. M340 Warmte- en koudeopslag in de bodem, code ,8 Radboud Zonnestroom Zonnestroom installatie ism RU 0,01 Radboud Eindversie MJA-Sectorrapport 2011 UMCs Pagina 8 van 8