Hoofdvragen van de Sociologie
|
|
- Vincent van Veen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoofdvragen van de Sociologie Scheefheid en mobiliteit Sociale ongelijkheid: - Ongelijkheid van verdelingen (scheefheid); - Ongelijkheid van kansen (mobiliteit). Hoorcollege: Technologieën en ideologieën IV: Sociale mobiliteit Docent: Maarten Wolbers m.wolbers@maw.ru.nl Homepage: 1 Een samenleving heeft perfecte sociale mobiliteit als er geen samenhang bestaat tussen de posities van ouders en hun kinderen. Er dan sprake van een open samenleving. Intergenerationele mobiliteit: tussen ouders en kinderen. Intragenerationele mobiliteit: binnen een mensenleven (loopbanen). 2 Maten voor openheid Intergenerationele beroepsmobiliteit in Nederland Andere maten voor de openheid van een samenleving: - Trouwpatronen: wie trouwt met wie?; - Vriendschapspatronen: wie gaat met wie om? Hoe ontwikkelde de intergenerationele beroepsmobiliteit zich in Nederland, afgemeten aan de beroepsklasse van een zoon en de beroepsklasse van diens vader? Weber: de openheid van het stratificatiestelsel van een samenleving blijkt uit mobiliteit, connubium en convivium. Aan de twee tabellen voor Nederland in en in in UAF, tabel 24.10, blz. 538, voegen we een derde tabel toe voor Nederland in De gegevens stammen uit meerdere enquêtes onder aselecte steekproeven uit de Nederlandse bevolking die in de desbetreffende jaren zijn gehouden. 4 1
2 Intergenerationele beroepsmobiliteit in Nederland (2) In de enquêtes wordt met standaardvragen aan mannen naar hun huidige beroep gevraagd en naar dat van hun vader. De titels worden met een standaardclassificatie van de International Labor Organization ingedeeld. Voor de volgende cijfers zijn die met het zogeheten klassenschema van Erikson, Goldthorpe en Portocarero (EGP) tot drie klassen teruggebracht. Meer klassen zijn mogelijk. Men kan ook werken met prestigeschalen. Beroepsklassen De drie onderscheiden beroepsklassen zijn als volgt (van hoog naar laag): - Grote zelfstandigen, managers, professies (hoog); - Kleine zelfstandigen, eenvoudige hoofdarbeid, geschoolde handarbeid (midden); - Ongeschoolde en geoefende handarbeid (laag). 5 6 Mobiliteitstabel Een mobiliteitstabel neemt niet een persoon als eenheid waarover gegevens worden gepresenteerd, maar een relatie tussen twee personen. De personen worden met behulp van dezelfde variabelen gekarakteriseerd. Voorbeelden van relaties tussen twee personen: - Vader en zoon, beroep van beiden; - Moeder en dochter, opleiding van beiden; - (Echt)genoot en (echt)genote, wel/niet werken voor beiden. Mobiliteitstabel (2) We brengen geen gegevens voor dochters en moeders en beroepsmobiliteit tabellen daarover. In de onderzochte periode nam het percentage werkende vrouwen toe, wat de ontwikkeling in vader-dochter mobiliteit tot een apart verhaal maakt. Verder hebben nog altijd te weinig moeders een beroep om tot bruikbare uitspraken over moeder-kind beroepsmobiliteit te komen. Er is wel veel onderzoek gedaan naar onderwijsmobiliteit, dat zowel over zonen en dochters als vaders en moeders handelt
3 Vader-zoon beroepsmobiliteit Nederland ; absolute aantallen omgerekend tot promilles hoog mid laag totaal hoog Vader midden laag Vader-zoon beroepsmobiliteit (2) Nederland ; absolute aantallen omgerekend tot promilles hoog mid laag totaal hoog Vader midden laag totaal totaal Vader-zoon beroepsmobiliteit (3) Nederland ; absolute aantallen omgerekend tot promilles hoog mid laag totaal hoog Vader midden laag Hoeveel zonen zijn in wat betreft beroepsklasse stabiel? Tel de cijfers in de cellen op de hoofddiagonaal van de tabel op: = 542. Hoeveel zonen stegen? Immobiel versus mobiel Tel de cijfers onder de hoofddiagonaal op: = 260. totaal Hoeveel zonen daalden? Tel de cijfers boven de hoofddiagonaal op: =
4 Opwaarts versus neerwaarts mobiel Opwaarts mobiel: - Hoeveel zonen stegen één stap? = Hoeveel zonen stegen twee stappen? 67. Neerwaarts mobiel: - Hoeveel zonen daalden één stap? = Hoeveel zonen daalden twee stappen? 34. Herhaal dit voor en voor Cijfers samengevat Stabiel Gestegen één stap twee stappen Gedaald één stap twee stappen Totaal Geen eenvormige trend Het percentage stabielen daalde, maar bleef later gelijk. Het percentage stijgers blijft toenemen. Het percentage dalers steeg eerst en werd later lager. Stijging over grote afstand neemt niet uniform toe, maar in wel hoger dan in Daling over grote afstand neemt niet uniform toe en is in zelfs lager dan in Absolute versus relatieve mobiliteit Tot nu toe hebben we alleen gekeken naar de zogeheten binnencellen van de mobiliteitstabel bij het bepalen van het percentage (im)mobielen ( absolute mobiliteit). Laten we nu gaan kijken naar de randverdelingen of marginalen. Hierbij nogmaals de mobiliteitstabel voor , maar dan de aantallen voor de binnencellen weggelaten, maar wel met de aantallen in de randverdelingen
5 Absolute versus relatieve mobiliteit (2) Nederland ; absolute aantallen omgerekend tot promilles hoog mid laag totaal hoog 265 Vader midden 530 laag 205 totaal Absolute versus relatieve mobiliteit (3) Volgens de randverdelingen zijn er in Nederland in voor 265 zonen met een hoge herkomst 437 plaatsen die op een hoge bestemming neerkomen. Elke zoon van hoge herkomst kan een hoge bestemming krijgen en dan nog zijn er hoge plaatsen voor mensen van een midden (of lage) herkomst over. De laatste mensen stijgen, niet omdat in Nederland een overheid met een bepaalde ideologie gelijke kansen heeft bewerkstelligd, maar omdat er plaatsen over zijn. Waarom zijn er plaatsen over? door technologische ontwikkelingen zijn er steeds meer hoge (hooggekwalificeerde) posities op de arbeidsmarkt ontstaan. 18 Absolute versus relatieve mobiliteit (4) Met andere woorden: de absolute mobiliteit vormt geen maat voor de gelijke kansen in een samenleving. De absolute (of totale) mobiliteit (percentage mobielen) in een samenleving is de optelsom van: - Structurele mobiliteit (afgedwongen door veranderingen in de beroepsklassenstructuur); - Relatieve (of circulatie-)mobiliteit (voortgekomen uit gelijkheid van kansen). Alleen de relatieve mobiliteit zegt dus iets over de mate van openheid in een samenleving. Ongelijke kansen hoog laag nieuw totaal Vader hoog a b a + b laag c d c + d nieuw totaal a + c b + d a + b + c + d Hoe ongelijk is volgens deze tabel de uitkomst van de wedijver tussen mensen met een hoge dan wel lage herkomst om een hoge dan wel lage bestemming?
6 Kansverhouding De kans voor iemand van hoge herkomst op een hoge bestemming: a / (a + b). De kans voor iemand van hoge herkomst op een lage bestemming: b / (a + b). De kans voor iemand van hoge herkomst op een hoge dan wel lage bestemming: {a /( a + b)} / {b / (a + b)} = a / b. Deze kansverhouding wordt in het Engels odds genoemd. Relatieve kansverhouding Hoe verhoudt de kansverhouding op een hoge dan wel lage bestemming voor iemand van hoge herkomst zich tot de kansverhouding op een hoge dan wel lage bestemming voor iemand van lage herkomst? De mate waarin in deze samenleving de kansen ongelijk zijn bedraagt: ( a / b ) / ( c / d) = ( a * d ) / (b * c) Op overeenkomstige wijze geldt dat: De kans voor iemand van lage herkomst op een hoge dan wel lage bestemming: {c /( c + d)} / {d / (c + d)} = c / d. 21 De eerste formule is die voor de relatieve kansverhouding (odds ratio), de tweede die voor het kruisproduct. Odds ratio en kruisproduct zijn logisch gelijk aan elkaar. 22 Relatieve kansverhouding (2) Relatieve mobiliteit in Nederland Als de odds ratio 1 bedraagt, dan zijn de kansen in een samenleving gelijk (perfecte sociale mobiliteit). Hoe meer de odds ratio boven de 1 uitkomt, des te ongelijker zijn de kansen. Als de odds ratio onder de 1 komt (lager dan 0 kan niet), dan doet zich zoiets voor als positieve discriminatie: zonen van hoge herkomst krijgen een lage bestemming (worden uiterst zelden gevonden en vergeten we hier). Ook: hoe hoger de odds ratio, des te meer afgesloten voor elkaar zijn de beroepsklassen in een samenleving; hoe dichter bij 1, des te opener ze voor elkaar zijn Odds ratio hh-mm 4,3 2,0 2,9 Odds ratio hh-ll 12,1 5,3 5,2 Odds ratio mm-ll 4,7 2,5 1,7 Conclusies: - Tussen en gingen de klassen van de Nederlandse samenleving opener voor elkaar staan; - Tussen en raakten de hoge klasse afgezonderd van de midden klasse. De oude trend zette niet door. 24 6
7 (Inter)nationale verschillen Van een beschrijvingsvraag en een trendvraag, (Ontwikkelingen in intergenerationele beroepsmobiliteit in Nederland) naar een vergelijkingsvraag en toetsingsvraag. (Internationale verschillen in intergenerationele beroepsmobiliteit verklaard) Politiek-culturele theorie Internationale verschillen in intergenerationele beroepsmobiliteit kunnen worden begrepen met behulp van de politiek-culturele hypothese van het technologisch evolutionisme. Deze hypothese stelt dat de politieke en culturele geschiedenis van een land zorgt voor verschillen in sociale mobiliteit: - Nieuwe versus oude landen; - Socialistische (sociaal-democratische) partijen in regering Politiek-culturele theorie (2) Nieuwe versus oude landen: - Hoe ouder een land is, des te meer klasse-barrières zijn er als gevolg van een feodaal verleden ontstaan (d.w.z. de elite heeft er zich ingegraven en zij kan zich handhaven) die sociale mobiliteit beperken. Oude landen: West-Europa. Nieuwe (of immigratie-)landen: Verenigde Staten, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland. Politiek-culturele theorie (3) Socialistische partijen in regering: - Hoe langer er socialistische partijen in de regering van een land hebben gezeten, des te meer activistische politieke ideologieën (ten aanzien van onderwijsdeelname en gelijke behandeling) er zijn doorgevoerd om gelijke kansen te bewerkstelligen en sociale mobiliteit te verhogen. Staatssocialisme: Oost-Europa. Socialisten in regering: Scandinavische landen, Frankrijk, Engeland, Nederland. Nooit socialisten in regering: Verenigde Staten
8 Landenverschillen in relatieve mobiliteit Erikson, Goldthorpe en Portocarero vergeleken de vader-zoon beroepsmobiliteit in Zweden, Engeland en Frankrijk in 1972 met elkaar. Zweden was toen het langst sociaal-democratisch, Frankrijk was het nauwelijks geweest, Engeland bij tijd en wijle. Voorspelling op basis van politiek-culturele hypothese: Zweden laagste odds ratio s, Frankrijk de hoogste. Zweden Engeland Frankrijk Odds ratio hh-mm 3,9 4,2 6,2 Odds ratio hh-ll 10,0 18,6 20,3 Odds ratio mm-ll 1,3 1,7 1,9 29 Landenverschillen in relatieve mobiliteit (2) De politiek-culturele hypothese van het technologisch evolutionisme wordt bevestigd. Als deze hypothese klopt, dan moeten de odds ratio s voor Nederland in hoger zijn dan die voor Zweden en lager dan die voor Frankrijk. Dat zijn ze twee van de drie keer (de uitzondering is de mm-ll odds ratio): Zweden NL Frankrijk Odds ratio hh-mm 3,9 4,3 6,2 Odds ratio hh-ll 10,0 12,1 20,3 Odds ratio mm-ll 1,3 4,7 1,9 30 Landenverschillen in relatieve mobiliteit (3) Wanneer maar twee beroepsklassen (hoofd- versus handarbeid) worden onderscheiden, zijn voor meer landen min of meer vergelijkbare gegevens beschikbaar om verschillen in intergenerationele beroepsmobiliteit tussen landen te bestuderen (Heath, 1981). Ook dan wordt de politiek-culturele hypothese bevestigd. Er is meer relatieve mobiliteit in staatssocialistische landen, sociaaldemocratische landen en nieuwe (of immigratie-)landen dan in overige industrielanden. Landenverschillen in relatieve mobiliteit (4) In 2004 verscheen er een boek onder redactie van Breen waarin voor een dozijn landen tabellen voor vader-zoon beroepsmobiliteit met elkaar worden vergeleken en waarin zeven van land tot land goed vergelijkbare beroepsklassen worden onderscheiden. De tabellen hebben betrekking op rond Nu weer blijken de Scandinavische landen het meest open
9 De oude deelvragen van het ongelijkheidprobleem De nieuwe deelvragen van het ongelijkheidprobleem ongelijkheid ongelijkheid scheefheid openheid scheefheid mobiliteit connubium mobiliteit convivium intergenerationeel intragenerationeel intergenerationeel intragenerationeel absolute percentages relatieve kansen
Naar een open samenleving?
Schoon formaat: 170 x 240 x 7 mm. De rmo is de adviesraad van de regering en het parlement op het terrein van participatie van burgers en stabiliteit van de samenleving. De rmo werkt aan nieuwe concepten
Nadere informatieOnderwijs als nieuwe sociale scheidslijn?
Onderwijs als nieuwe sociale scheidslijn? De gevolgen van onderwijsexpansie voor sociale mobiliteit, de waarde van diploma s en het relatieve belang van opleiding in Nederland Jochem Tolsma & Maarten H.J.
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/140699
Nadere informatieWijnimport Nederland naar regio
DO RESEARCH Wijnimport Nederland naar regio Sterke opmars wijn uit Chili Jeroen den Ouden 1-10-2011 Inleiding en inhoudsopgave Pagina I De invoer van wijn in Nederland 1 II De invoer van wijn naar herkomst
Nadere informatieOngelijkheid aan het werk
Ongelijkheid aan het werk Oordelen van arbeiders, bedienden en leidinggevenden over sociale ongelijkheid en mobiliteit In dit artikel bespreken we hoe Vlaamse werknemers uit verschillende beroepsklassen
Nadere informatieSamenvatting resultaten Zest onderzoek Wat wilt U? onder leden en niet-leden van de Water Alliance in 2014.
Samenvatting resultaten Zest onderzoek Wat wilt U? onder leden en niet-leden van de Water Alliance in 2014. Vanuit het watertechnologisch bedrijfsleven in Nederland is er een sterke behoefte aan een verbindende
Nadere informatieCBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt
CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt Tussen maart en mei is het aantal mensen met een baan met gemiddeld 6 duizend per maand gestegen. De stijging is volledig aan vrouwen toe te schrijven. Het
Nadere informatieEvolutie van het arbeidsongevallenrisico in de privésector in België tussen 1985 en 2013
Evolutie van het arbeidsongevallenrisico in de privésector in België tussen 1985 en 2013 Verschillende factoren bepalen het aantal arbeidsongevallen. Sommige van die factoren zijn meetbaar. Denken we daarbij
Nadere informatiePDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/90014
Nadere informatieDe jonge uitkeringstrekkers ten laste van de RVA
De jonge uitkeringstrekkers ten laste van de RVA Vooraf Door de aanbevelingen van de Europese Unie is de aandacht momenteel vooral gericht op de werkgelegenheidsgraad van de oudere uitkeringstrekkers.
Nadere informatieTabellen uit de positionpaper, opgesteld in opdracht min OCW, januari 2014
1 Tabellen uit de positionpaper, opgesteld in opdracht min OCW, januari 2014 De meeste relevante tabellen met betrekking tot partneralimentatie zijn uit de positionpaper 1. Persoonlijk bruto inkomen Tabel
Nadere informatieBeeld van het Europees Parlement in Nederland
Directoraat-generaal Voorlichting Afdeling Analyse van de publieke opinie Ter attentie van het DG Voorlichting van het Europees Parlement Afdeling Analyse van de publieke opinie Brussel, september 2013
Nadere informatieMonitor Jeugdwerkloosheid Amsterdam over 2016
1 Monitor Jeugdwerkloosheid Amsterdam over 20 Fact sheet april 20 De totale werkloosheid onder Amsterdamse jongeren is het afgelopen jaar vrijwel gelijk gebleven aan 2015. Van de 14.000 Amsterdamse jongeren
Nadere informatieVerandering in de frequentie van het gemengde huwelijk
Verandering in de frequentie van het gemengde huwelijk G. Dekker Aan het kerkelijk gemengde huwelijk wordt vanuit de sociale wetenschappen niet zo bijzonder veel aandacht geschonken. De belangstelling
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 33 000 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2012 Nr. 229 BRIEF
Nadere informatieWaar bleef een half miljard onderwijsgeld?
Waar bleef een half miljard onderwijsgeld? Financiële analyse van bestedingen in de lumpsum Jos Verkroost 15 maart 2018 De politiek-maatschappelijke context Het Nederlands onderwijs krijgt lumpsumbekostiging
Nadere informatieArbeidsmarktontwikkelingen 2016
- Arbeidsmarktontwikkelingen 2016 Factsheet maart 2017 Het aantal banen van werknemers en zelfstandigen in Amsterdam nam het afgelopen jaar toe met bijna 14.000 tot bijna 524.000 banen, een groei van bijna
Nadere informatie80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER,
Meting juni 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl 80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER, AL ZIEN MINDER
Nadere informatieCBS: Meer mensen aan het werk, vooral jongeren
CBS: Meer mensen aan het werk, vooral jongeren Het aantal mensen met een baan is de afgelopen drie maanden met gemiddeld 6 duizend per maand toegenomen. Vooral jongeren hadden vaker werk. De beroepsbevolking
Nadere informatieParagraaf 10.1 : Populatie en Steekproef
Hoofdstuk 10 Statistische Variabelen (H5 Wis A) Pagina 1 van 8 Paragraaf 10.1 : Populatie en Steekproef Les 1 : Herhaling Definitie Betrouwbaarheidsinterval (BI) Betrouwbaarheidsinterval (BI) = { de waarden
Nadere informatieOpgave 3 Een nieuwe klassenmaatschappij?
Opgave 3 Een nieuwe klassenmaatschappij? 19 maximumscore 4 een beschrijving van twee moderniseringsprocessen op economisch gebied (per proces 1 scorepunt) 2 het aangeven van het gevolg: vraag naar hogeropgeleide
Nadere informatiePersbericht. Arbeidsmarkt ook in 2001 gunstig. Centraal Bureau voor de Statistiek
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB02-27 7 februari 2002 9.30 uur Arbeidsmarkt ook in 2001 gunstig De reeks van jaren met een gunstige arbeidsmarkt is in 2001 voortgezet. De groei van de
Nadere informatiePERSBERICHT Stichting tegen Kanker Leuvensesteenweg 479 1030 Brussel 02/743 45 75 (communicatie)
AANTAL ROKERS STIJGT OPNIEUW: MEER MENSEN HERBEGINNEN, MINDER STOPPEN Brussel, 1 maart 2010. Het percentage rokers is in 2009 opnieuw significant gestegen, tot 32% dagelijkse rokers. Deze stijging doet
Nadere informatieAnalyse ontwikkeling leerlingaantallen
Analyse ontwikkeling leerlingaantallen Naar aanleiding van de 1 oktobertelling 2014 heeft VGS Adivio weer een korte analyse uitgevoerd waarbij onderzocht is in hoeverre de leerlingaantallen onderhevig
Nadere informatieWerkloosheidscijfers Tijdelijke werkloosheid Faillissementen
De impact van de economische crisis in West Limburg Werkloosheidscijfers Tijdelijke werkloosheid Faillissementen MEI 2009 1. Werkloosheid 1.1 Niet werkende werkzoekenden Een eerste indicator die de economische
Nadere informatieDe Nederlandse vacaturemarkt in Q2 2015
De Nederlandse vacaturemarkt in Q2 2015 Deze studie is gebaseerd op statistieken uit Jobfeed, de Big Data tool voor vacatures Introductie Het aantal vacatures in het tweede kwartaal van 2015 is met 26%
Nadere informatiePersbericht. Gevoelens van onveiligheid iets verminderd. Centraal Bureau voor de Statistiek
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-015 1 maart 2012 9.30 uur Gevoelens van onveiligheid iets verminderd Minder Nederlanders voelen zich onveilig Slachtofferschap veel voorkomende criminaliteit
Nadere informatieNieuwsflits Arbeidsmarkt. Regio Flevoland april 2018
Nieuwsflits Arbeidsmarkt Regio Flevoland april 2018 Hogere arbeidsmobiliteit in Flevoland In april is het aantal WW-uitkeringen in Flevoland afgenomen ten opzichte van vorige maand. Door de gunstige economische
Nadere informatieMonitor. alcohol en middelen
Gemeente Utrecht, Volksgezondheid Monitor www.utrecht.nl/gggd alcohol en middelen www.utrecht.nl/volksgezondheid Thema 3 Gebruik van de verslavingszorg in Utrecht - 2012 1 Colofon Uitgave Gemeente Utrecht,
Nadere informatieBuurtprofiel: Heugemerveld hoofdstuk 11
Buurtprofiel: hoofdstuk. Inleiding In dit hoofdstuk worden de kenmerken van het buurtprofiel voor gepresenteerd. Over de jaren, en worden de ontwikkelingen weergegeven en tevens wordt de leefbaarheid in
Nadere informatieCBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen
CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen Het aantal mensen met werk is in de periode februari-april met gemiddeld 2 duizend per maand toegenomen. Vooral jongeren en 45-plussers gingen aan de slag.
Nadere informatieArbeidsmarktmobiliteit van ouderen
Arbeidsmarktmobiliteit van ouderen Jan-Willem Bruggink en Clemens Siermann Werkenden van 45 jaar of ouder zijn weinig mobiel op de arbeidsmarkt. Binnen deze groep neemt de mobiliteit af met het stijgen
Nadere informatieOverzicht van de Nederlandse online vacaturemarkt
Overzicht van de Nederlandse online vacaturemarkt Deze studie is gebaseerd op statistieken uit Jobfeed, de Big Data tool voor vacatures 1. Introductie 2. Vacatures 2. Meest gevraagde beroepen 3. Steden
Nadere informatieFORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009
FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 29 Groei van werkloosheid onder zet door! In het 2 e kwartaal van 29 groeide de werkloosheid onder (niet-westers)
Nadere informatieJong en oud op de arbeidsmarkt,
Jong en oud op de arbeidsmarkt, 2007-2011 Gerda Gringhuis en Ben Dankmeyer 1. Inleiding De gemiddelde leeftijd van de bevolking neemt toe. De vergrijzing zorg er voor dat meer mensen aanspraak maken op
Nadere informatieEindexamen economie havo II
Opgave 1 Buitenland en overheid in de kringloop In de economische wetenschap wordt gebruikgemaakt van modellen. Een kringloopschema is een model waarmee een vereenvoudigd beeld van de economie van een
Nadere informatiedaling is omgeslagen in een stijging
AANTAL BIJSTANDSUITKERINGEN STIJGT IN 2009 MET 9% daling is omgeslagen in een stijging Aantal bijstandsuitkeringen stijgt met 9% in 2009 Voor het eerst sinds het bestuursakkoord is het aantal huishoudens
Nadere informatiePercentage voorgelegde vermoedens van misbruik neemt af
foto: Wiesje Peels Adviezen en meldingen over seksueel misbruik 1996 2005 Percentage voorgelegde vermoedens van misbruik neemt af Door Adrie Wolzak Iedereen die zich zorgen maakt over een kind, kan die
Nadere informatieTabel 69: Verdeling van het gavpppd volgens geslacht en hoofdvervoerswijze. meerdere verplaatsingen heeft gemaakt.
2.2 Gavpppd en socio-economische kenmerken Iedereen die mobiliteit en verplaatsingsgedrag bestudeert, heeft wellicht al wel eens van een studie gehoord waarin socio-economische kenmerken gebruikt worden
Nadere informatieBrussels Observatorium voor de Werkgelegenheid
Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Juli 2013 De evolutie van de werkende beroepsbevolking te Brussel van demografische invloeden tot structurele veranderingen van de tewerkstelling Het afgelopen
Nadere informatieRESP. NR. : MULTI- HH NR.: VERSIE 1. Europees Sociaal Onderzoek 2006. Aanvullende vragenlijst
RESP. NR. : 1 2 3 4 5 6 MULTI- HH NR.: 7 VERSIE 1 Europees Sociaal Onderzoek 2006 Aanvullende vragenlijst ALS U EEN MAN BENT, WILT U DAN VRAAG 1 BEANTWOORDEN? ALS U EEN VROUW BENT, WILT U DAN VRAAG 2 BEANTWOORDEN?
Nadere informatieAllochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010
FORUM Maart Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt 9-8e monitor: effecten van de economische crisis In steeg de totale werkloosheid in Nederland met % naar 26 duizend personen. Het werkloosheidspercentage
Nadere informatieDe evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België Samenvatting en kernboodschappen
De evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België 2018 Samenvatting en kernboodschappen September 2018 ANNEX 6 : NEDERLANDSTALIGE SAMENVATTING EN KERNBOODSCHAPPEN VAN DE ANALYSE
Nadere informatieFact sheet. Monitor jeugdwerkloosheid Amsterdam. nummer 5 maart 2013
Fact sheet nummer 5 maart 2013 Monitor jeugdwerkloosheid Amsterdam Er zijn ruim 133.000 jongeren van 15 tot en met 26 jaar in Amsterdam (januari 2012). Met de meeste jongeren gaat het goed in het onderwijs
Nadere informatieStoppen als huisarts: trends in aantallen en percentages
Dit rapport is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen worden gebruikt met bronvermelding. Stoppen als huisarts: trends in aantallen en percentages Een analyse van de huisartsenregistratie over de
Nadere informatieAantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016
Aantal huisartsen en aantal FTE van huisartsen vanaf 2007 tot en met 2016 Werken er nu meer of minder huisartsen dan 10 jaar geleden en werken zij nu meer of minder FTE? LF.J. van der Velden & R.S. Batenburg,
Nadere informatieKWANTITATIEVE REGIOANALYSE TECHNISCH BEROEPSONDERWIJS
- editie 2006 KWANTITATIEVE REGIOANALYSE TECHNISCH BEROEPSONDERWIJS REGIO MIDDEN- EN WEST-BRABANT - Samenvatting - Een initiatief van index Technocentrum Midden- en West-Brabant index Technocentrum Mozartlaan
Nadere informatiemaatschappijwetenschappen pilot vwo 2019-II
Opgave 2 Deeltijdklem Bij deze opgave horen de figuur 1, tabel 1 en tekst 3. Inleiding Deze opgave gaat over Europese verschillen tussen werkende mannen en werkende vrouwen, en over de zogenaamde deeltijdklem,
Nadere informatieSociaal-economische schets van Leiden Zuidwest 2011
Sociaal-economische schets van Zuidwest 2011 Zuidwest is onderdeel van het en bestaat uit de buurten Haagwegnoord en -zuid, Boshuizen, Fortuinwijk-noord en -zuid en de Gasthuiswijk. Zuidwest heeft een
Nadere informatiePensioenaanspraken in beeld
Pensioenaanspraken in beeld Deel 1: aanspraken naar geslacht en burgerlijke staat Elisabeth Eenkhoorn, Annelie Hakkenes-Tuinman en Marije vandegrift bouwen minder pensioen op via een werkgever dan mannen.
Nadere informatieOntwikkeling leerlingaantallen
Ontwikkeling leerlingaantallen Elk jaar wordt op 1 oktober het leerlingaantal van elke basisschool geregistreerd door de Dienst Uitvoering Onderwijs (). Op basis van deze leerlingtelling wordt de bekostiging
Nadere informatieM200412 Opleidingsniveau in MKB stijgt
M200412 Opleidingsniveau in MKB stijgt A.M.J. te Peele Zoetermeer, 24 december 2004 Meer hoger opgeleiden in het MKB Het aandeel hoger opgeleiden in het MKB is de laatste jaren gestegen. Met name in de
Nadere informatieEindexamen vwo economie I
Opgave 1 1 maximumscore 1 Uit het antwoord moet blijken dat de hoogte van de arbeidsinkomensquote 0,7 / 70% is. 2 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat als b 1 daalt, het inkomen na belastingheffing
Nadere informatieMobiliteit van leraren tussen onderwijssectoren
Mobiliteit van leraren tussen onderwijssectoren Versie 2 Datum 15 oktober 2018 Status Definitief Onze referentie 1427719 Colofon Directie Projectnaam Contactpersoon Kennis/DUO Mobiliteit leraren Ministerie
Nadere informatieAantal medewerkers West-Brabant
Regio West-Brabant 1. Werkgelegenheid Zorg en Welzijn West-Brabant In dit katern volgt een overzicht van diverse arbeidsmarktfactoren in de sector zorg en welzijn in de regio West-Brabant. Waar mogelijk
Nadere informatieJoost Meijer, Amsterdam, 2015
Deelrapport Kohnstamm Instituut over doorstroom vmbo-mbo t.b.v. NRO-project 405-14-580-002 Joost Meijer, Amsterdam, 2015 Inleiding De doorstroom van vmbo naar mbo in de groene sector is lager dan de doorstroom
Nadere informatieDiversiteit in Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en Eerste Kamer in 2011
Onderzoek Diversiteit in Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en Eerste Kamer in 2011 Het Huis voor democratie en rechtsstaat heeft na de verkiezingen van 2 maart 2011 de diversiteit in de nieuwe Provinciale
Nadere informatieFactsheet Schorsingen en verwijderingen
Factsheet Schorsingen en verwijderingen Elektronische meldingen 2009/2010 tot en met 2013/2014 Kern Scholen voor voortgezet onderwijs zijn verplicht aan de inspectie te melden als zij een leerling langer
Nadere informatieSociaaleconomische positie van ouders en kinderen naar herkomst
Sociaaleconomische positie van ouders en kinderen naar herkomst Ruben van Gaalen 1) en Annemarie de Vos 2) De integratie van immigranten vergt doorgaans enkele generaties. Dit artikel vergelijkt de sociaaleconomische
Nadere informatieFactsheet Groothandel in Bloembollen 2016
Factsheet Groothandel in Bloembollen 2016 Ontwikkelingen in de sector op basis van de administratie van Colland Arbeidsmarkt in 2015 Colland Bestuursbureau, 28 oktober 2016 1609-0229 Pagina 2 33 Inhoudsopgave
Nadere informatieToerisme in perspectief
Toerisme in perspectief NBTC afdeling Research Leidschendam 10-7-2012 Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en
Nadere informatiePublished in: Tijdschrift voor Sociologie
Onderwijs als nieuwe sociale scheidslijn? De gevolgen van onderwijsexpansie voor sociale mobiliteit, de waarde van diploma's en het relatieve belang van opleiding in Nederland Tolsma, J.; Wolbers, M.H.J.
Nadere informatieWerkloosheidsuitkeringen (WW)
Horizontale as: % +/- t.o.v. jaar eerder Werkloosheidsuitkeringen (WW) Ontwikkeling aantal WW-uitkeringen 2014 en 2015-1 -7,5% 20% 15% 10% 5% - 2014-2,5% 2015 0% -5% -10% -15% -20% 2,5% 7,5% 1 Verticale
Nadere informatieOverzicht van de Belgische online vacaturemarkt in 2016
Overzicht van de Belgische online vacaturemarkt in 2016 Deze studie is gebaseerd op statistieken uit Jobfeed, Textkernel s Big Data tool voor online vacatures. 1. Introductie 2. Vacatures 3. Provincies
Nadere informatieSterke toename alleenstaande moeders onder allochtonen
Carel Harmsen en Joop Garssen Terwijl het aantal huishoudens met kinderen in de afgelopen vijf jaar vrijwel constant bleef, is het aantal eenouderhuishoudens sterk toegenomen. Vooral onder Turken en Marokkanen
Nadere informatieMarriages and births in the Netherlands/nl
Marriages and births in the Netherlands/nl Statistics Explained Waarom nog trouwen? Burgerlijke staat en geboortes in Nederland Tekst: Lydia Geijtenbeek - Centraal Bureau voor de Statistiek. Gegevens geëxtraheerd
Nadere informatiePotplanten en jonge planten 2007
Importnota Potplanten en jonge planten 2007 HBAG Bloemen en Planten Aalsmeer, oktober 2008 Jan Lanning Monique Sassen Inleiding Het HBAG Bloemen en Planten heeft op basis van het meest recente AIPH-Union
Nadere informatieFactsheet Indicatie zorgvraag Amsterdam 2030 Prognoses van functioneren en chronische aandoeningen 1
Factsheet Indicatie zorgvraag Amsterdam 2030 Prognoses van functioneren en chronische aandoeningen 1 Inleiding Hoe functioneren mensen en welke chronische aandoeningen hebben ze? Wat willen ze? Wat kunnen
Nadere informatieEerste Resultaten Arbeidskrachtenonderzoek 2002 EERSTE RESULTATEN ARBEIDSKRACHTEN ONDERZOEK CURAÇAO 2002
EERSTE RESULTATEN ARBEIDSKRACHTEN ONDERZOEK CURAÇAO 2002 1 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Samenvatting 4 Bonaire 4 Curacao 4 Methodologie 4 Definities 5 Bonaire 6 I Werkenden 8 I.1 Geslacht 8 I.2 Leeftijd 9
Nadere informatieSamenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1
Samenvatting Maatschappijleer Hoofdstuk 1 Samenvatting door M. 1184 woorden 8 juni 2013 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Delphi Hoofdstuk 1 De staat kan wetten maken, regels die voor alle
Nadere informatieFactsheet Open Teelten Bloembollen 2016
Factsheet Open Teelten Bloembollen 2016 Ontwikkelingen in de sector op basis van de administratie van Colland Arbeidsmarkt in 2015 Colland Bestuursbureau, 1 december 2016 1610-0864 Pagina 2 33 Inhoudsopgave
Nadere informatieHoog opgeleide personen in de Nederlandse Antillen
Hoog opgeleide personen in de Nederlandse Antillen Mike Jacobs Op alle eilanden van de Nederlandse Antillen is het percentage hoog opgeleide personen tussen 1992 en 2001 toegenomen. In 2001 blijkt een
Nadere informatiePraktische opdracht Maatschappijleer Helmond statistieken
Praktische opdracht Maatschappijleer Helmond statistieken Praktische-opdracht door een scholier 3812 woorden 19 augustus 2010 4 3 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding We hebben gekozen voor het
Nadere informatieEVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -20% IN 2020
/ Archief cijfers EVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -20% IN 2020 Vlaams Gewest 2013 / 1.12.2015 1.12.2015 Evaluatie doelstelling zelfdoding: -20% in 2020 1/14 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers
Nadere informatieResultaten Arbeidskrachtenonderzoek Curacao 2009
Resultaten Arbeidskrachtenonderzoek Curacao Curacao: Fort Amsterdam; Tel.: 4611031/4626226 25Hinfo@cbs.an Bonaire: Kaya Governador Debrot 41; Tel.: 0717 676; 26Hcbs.bon@telbonet.an St.Maarten: W.G.Buncamperroad
Nadere informatieKinderopvang in Arnhem
Kinderopvang in Arnhem (cijfers 2015) Februari 2017 Onderzoek & Statistiek 1 Inhoudsopgave: 1. Kerncijfers kinderopvang in Arnhem 2. Inleiding 3. Ontwikkelingen in de kinderopvang 4. Cijfers over kinderen
Nadere informatieVraag nr. 351 van 26 februari 2013 van PAUL DELVA
VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 351 van 26 februari 2013 van PAUL DELVA Nederlandstalig onderwijs Brussel Capaciteit
Nadere informatieVBO-analyse. over de verhouding tussen het loonaandeel en de winsten van bedrijven
VBO-analyse over de verhouding tussen het loonaandeel en de winsten van bedrijven Dalend loonaandeel gaat niet naar dividenden, maar naar meer investeringen en belastingen Terwijl het loonaandeel daalt,
Nadere informatieMeer over jeugdigen in Leiden staat in hoofdstuk 13 over Jeugd. Meer over ouderen in Leiden staat in hoofdstuk 14 over Welzijn en zorg.
Hoofdstuk 1 Bevolking 1.1 Inleiding In dit hoofdstuk gaat het om de Leidse bevolking: hoeveel inwoners zijn er, wat zijn hun kenmerken, waar in de stad wonen zij, zijn vragen waarop dit hoofdstuk ingaat.
Nadere informatie(65%) Totaal Mannen Vrouwen. Totaal jaar jaar
Ontwikkeling van de WW in de periode 21 24 Ton Ferber Tussen eind 21 en eind 24 is het aantal WW-uitkeringen bijna verdubbeld. Vooral het aantal uitkeringen aan mannen jonger dan 45 is sterk gestegen.
Nadere informatieDun & Bradstreet Onderzoek naar betalingstermijnen bij bedrijven onderling
Dun & Bradstreet Onderzoek naar betalingstermijnen bij bedrijven onderling Analyse voor: Ministerie van Economische Zaken 24 augustus 2015 Dun & Bradstreet Inhoud Dun & Bradstreet Onderzoek naar betalingstermijnen
Nadere informatieKengetallen Mobiliteitsbranche 2003-2013
Kengetallen Mobiliteitsbranche 2003-2013 Kengetallen Mobiliteitsbranche 2003-2013 drs. W. van Ooij MarktMonitor Januari 2015 Kengetallen Mobiliteitsbranche 2003-2013 . Kengetallen Mobiliteitsbranche 2003-2013
Nadere informatieGrondwaterstandindicator freatisch grondwater December 2014
Grondwaterstandindicator freatisch grondwater December 2014 De grondwaterstandindicator geeft een beeld van de huidige stijghoogte van het grondwater ten opzichte van het verleden. De analyse van de stijghoogtegegevens
Nadere informatieDemografische levensloop van jongeren na het uit huis gaan
Carel Harmsen en Liesbeth Steenhof In dit artikel wordt de levensloop gevolgd van jongeren die in 1995 het ouderlijk huis hebben verlaten. Hierbij wordt ook aandacht besteed aan de verschillen tussen herkomstgroeperingen.
Nadere informatiePersbericht. Werkloosheid in alle provincies gedaald
Persbericht PB99-191 28 juli 1999 9.30 uur Werkloosheid in alle provincies gedaald De gunstige ontwikkeling op de arbeidsmarkt in 1998 leidde in alle provincies tot een daling van de werkloosheid en een
Nadere informatieDe eerste baan is niet de beste
De eerste baan is niet de beste Auteur(s): Velden, R. van der (auteur) Welters, R. (auteur) Willems, E. (auteur) Wolbers, M. (auteur) Werkzaam bij het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA)
Nadere informatiePositieve trends in (gezonde) levensverwachting
Positieve trends in (gezonde) levensverwachting 13 stijgt nog steeds in 28 78,3 jaar voor mannen en 82,3 jaar voor vrouwen Stijging levensverwachting vooral door daling sterfte op hogere leeftijden Recente
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Werkloosheid niet-westerse allochtonen in 2008 licht gedaald
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB09-013 17 februari 2009 9.30 uur Werkloosheid niet-westerse allochtonen in 2008 licht gedaald Minder sterke daling werkloosheid niet-westerse allochtonen
Nadere informatieGrondwaterstandindicator freatisch grondwater September 2014
Grondwaterstandindicator freatisch grondwater September 2014 De grondwaterstandindicator geeft een beeld van de huidige stijghoogte van het grondwater ten opzichte van het verleden. De analyse van de stijghoogtegegevens
Nadere informatieVergrijzing, verkleuring en individualisering. Voor wie verstandig handelt!
Vergrijzing, verkleuring en individualisering Trendsamenvatting Naam Definitie Scope Conclusies Invloed Impact Bronnen Vergrijzing, verkleuring en individualisering De wereldbevolking neemt toe, waarbij
Nadere informatieVerdringing op de Nederlandse arbeidsmarkt: sector- en sekseverschillen
1 Verdringing op de Nederlandse arbeidsmarkt: sector- en sekseverschillen Peter van der Meer Samenvatting In dit onderzoek is geprobeerd antwoord te geven op de vraag in hoeverre het mogelijk is verschillen
Nadere informatieKLIMAATVERANDERING. N.B. : Voor de algemene analyse zie de analytische synthese.
Directoraat-generaal Communicatie EENHEID PUBLIEKE OPINIE Brussel, 15/10/2008 KLIMAATVERANDERING Speciale Eurobarometer 300 Voorjaar 2008 Eerste ruwe resultaten: Europees gemiddelde en belangrijke nationale
Nadere informatieFACTSHEET SCHORSINGEN EN VERWIJDERINGEN 2016/2017 PRIMAIR ONDERWIJS
FACTSHEET SCHORSINGEN EN VERWIJDERINGEN 2016/2017 PRIMAIR ONDERWIJS februari 2018 1 Samenvatting Het aantal gemelde schorsingen is in 2016/2017 licht gestegen ten opzichte van het voorafgaande schooljaar.
Nadere informatieImpact van de activeringsmaatregelen op de tewerkstelling van werknemers met een buitenlandse nationaliteit
Impact van de activeringsmaatregelen op de tewerkstelling van werknemers met een buitenlandse nationaliteit Dienst Studies Studies@rva.be Inhoudstafel: 1 INLEIDING 1 2 OVERZICHT VAN DE VOORNAAMSTE ACTIVERINGSMAATREGELEN
Nadere informatieEVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -20% IN 2020
/ cijfers EVALUATIE DOELSTELLING ZELFDODING: -% IN Vlaams Gewest 1 / 1.9.1 1.9.1 Evaluatie doelstelling zelfdoding: -% in 1/1 Gepubliceerd op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/cijfers op 1.9.1 door: Heidi
Nadere informatieOverzicht van de Nederlandse online vacaturemarkt in het eerste kwartaal van 2017
Overzicht van de Nederlandse online vacaturemarkt in het eerste kwartaal van 2017 Deze studie is gebaseerd op statistieken uit Jobfeed, de Big Data tool voor online vacatures van Textkernel Inhoudsopgave
Nadere informatieFACTSHEET SCHORSINGEN EN VERWIJDERINGEN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS. ELEKTRONISCHE MELDINGEN OVER DE SCHOOLJAREN 2011/2012 TOT EN MET 2015/2016
FACTSHEET SCHORSINGEN EN VERWIJDERINGEN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS. ELEKTRONISCHE MELDINGEN OVER DE SCHOOLJAREN 2011/2012 TOT EN MET 2015/2016 Pagina 1 van 13 Kern Scholen voor voortgezet onderwijs zijn
Nadere informatieSociale media in Nederland Door: Newcom Research & Consultancy
Sociale media in Nederland Door: Newcom Research & Consultancy Sociale media hebben in onze samenleving een belangrijke rol verworven. Het gebruik van sociale media is groot en dynamisch. Voor de vierde
Nadere informatieToerisme in perspectief. NBTC Holland Marketing Afdeling Research
Toerisme in perspectief NBTC Holland Marketing Afdeling Research Inleiding In dit rapport wordt op hoofdlijnen een beeld geschetst van trends en ontwikkelingen in het (internationaal) toerisme en de factoren
Nadere informatieLangzaam maar zeker zijn ook de gevolgen van de economische krimp voor de arbeidsmarkt zichtbaar
In de vorige nieuwsbrief in september is geprobeerd een antwoord te geven op de vraag: wat is de invloed van de economische situatie op de arbeidsmarkt? Het antwoord op deze vraag was niet geheel eenduidig.
Nadere informatie