Brandstofreductie ingehuurd materieel

Transcriptie

1 Ketenanalyse scope 3 Brandstofreductie ingehuurd materieel Opgesteld door: Jan Bergsma

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Inleiding Doelstelling Onderwerp ketenanalyse Afbakening Beschrijving van de waardeketen Beschrijving van de activiteiten Het werkgebied Partners binnen de waarde keten Identificatie en berekening van emissies Transport naar en van de projectlocatie Draaien met materieel Uitgangspunten Totale emissie Reductie Reductie mogelijkheden Totale reductiemogelijkheden Reductiedoelstellingen Veluwenkamp Data en data kwaliteit Reeds uitgevoerde ketenanalyses Onzekerheden... 9

3 1 Inleiding 1.1 Doelstelling De belangrijkste doelstelling voor het uitvoeren van deze ketenanalyse is onderzoeken en herkennen van de CO2 reductiekansen, het definiëren van de reductiedoelstellingen en het meten/monitoren van de voortgang. Op basis van het inzicht vanuit de Scope 3 emissie en de ketenanalyse worden reductiedoelstellingen geformuleerd en opgenomen in het energie actieplan waarop actief wordt gestuurd om de reductiedoelstelling te behalen. Veluwenkamp neemt met het opstellen van de ketenanalyse stappen om partners binnen de eigen keten actief te betrekken bij de reductiedoestellingen. 1.2 Onderwerp ketenanalyse Vanuit de scope3 rapportage van de meest materiele emissies is er een doelstelling bepaald voor deze ketenanalyse. Vanuit de scope3 inventarisatie van een tweetal projecten is er een top 5 van emissie bepaald, die vervolgens zijn beoordeeld op: Relevantie; Mogelijkheid voor kostenbesparing; Het voorhanden zijn van betrouwbare informatie; Potentiële reductiebronnen; Beïnvloedingsmogelijkheden Deze inventarisatie en beoordeling heeft uiteindelijk geleid tot het volgende onderwerp voor de ketenanalyse: Brandstofreductie bij ingehuurd materieel 1.3 Afbakening Om een goede analyse te maken is er een afbakening nodig, omdat het onderwerp te breed is om een analyse SMART te maken. Derhalve is er gekozen voor de volgende situaties: Inhuur van een 5 tons rupskraan die voor een dag wordt ingehuurd. Inhuur van een 15 tons rupskraan die een volle week wordt ingehuurd

4 2 Beschrijving van de waardeketen 2.1 Beschrijving van de activiteiten Veluwenkamp Beheer is een modern infra- en cultuurtechnische bedrijf dat als partner optreed voor (hoofd) aannemers maar ook zelfstandig opdrachten uitvoert voor gemeenten, provincies, waterschappen, Staatsbosbeheer en andere natuur en landschapsorganisaties. efficiënte groothandel in alle beton-, wegen- en waterbouwmaterialen. Daarnaast worden werkzaamheden uitgevoerd voor commerciële bedrijven, agrarische bedrijven en particulieren. Veluwenkamp Beheer heeft de beschikking over een breed machine en wagenpark om de werkzaamheden op een efficiënte en milieu vriendelijke wijze te kunnen uitvoeren. Daarnaast huur Veluwenkamp ook veel materieel in om pieken op te vangen of werk te kunnen uitvoeren waarvoor Veluwenkamp zelf niet het juiste materieel ter beschikking heeft. De waardeketen voor de projecten of uit te voeren werkzaamheden is transparant. Voor de uitvoering van werkzaamheden komt steeds de centrale vraag of de werkzaamheden in eigenbeheer worden uitgevoerd of dat er inhuur of gedeeltelijke inhuur plaatsvindt. Afhankelijk van de beschikbaarheid van materieel en personeel wordt hier door de uitvoering en planning een keuze in gemaakt. Vervolgens wordt er een keuze gemaakt van het in te huren bedrijf. Locatie speelt daarbij een rol om een CO2 reductie in scope 3 te kunnen realiseren. Onderstaand is de waardeketen van Veluwenkamp schematisch weergegeven

5 Voor de ketenanalyse is er gekozen voor een tweetal situaties die veel voorkomen voor het uitvoeren van de aangenomen werkzaamheden; 1. Inhuur van een 5 tons rupskraan die voor een dag wordt ingehuurd Voor onze opdrachtgever Siers Oldenzaal worden alle graaf en aanvulwerkzaamheden uitgevoerd voor aanleg van openbare netwerken van kabels, leidingen en rioleringen. Daarnaast staat Veluwenkamp 24/7 ter beschikking indien er storingen worden gemeld en er graaf en aanvulwerkzaamheden moeten worden verricht. De planning van de werkzaamheden is altijd op korte termijn, waardoor niet altijd eigen materieel ter beschikking is en er ingehuurd moet worden bij collega bedrijven. 2. Inhuur van een 15 tons rupskraan die een volle week wordt ingehuurd Voor het uitvoeren van graaf- en aanvulwerkzaamheden, het laden van auto s, of compostering komt het regelmatig voor dat er voor een week een zwaardere kraan wordt ingehuurd. Veluwenkamp heeft 3 kranen van 15 ton op zwaarder in haar bezit en deze kennen een hoge bezettingsgraad. Ook deze kranen werken in het eerder genoemde werkgebied. 2.2 Het werkgebied Het werkgebied is groot en strekt zich uit van Midden Veluwe tot Duitse Grens en van Harderwijk tot Oldenzaal. 2.3 Partners binnen de waarde keten Om adequaat te kunnen reageren op de vraag van onze opdrachtgever zijn er samenwerkingsverbanden met collega s betreffende inhuur. De partners zijn allen gevestigd binnen het werkgebied Loonbedrijf Bomhof Laag Zuthem Loonbedrijf Grolleman Hasselt Loonbedrijf Oldenhof Heerde Mulder Eykelkamp Zwolle Van Mourik Beekbergen Van Norel Grondverzet Wapenveld Shovelverhuur Schipper Beilen Ondanks het feit dat alle partners binnen het werkgebied zijn gevestigd is er toch nog sprake van grote reisafstanden. Met name voor de werkzaamheden richting Twente is er weinig dekking. Voor de ketenanalyse wordt er derhalve uitgegaan van een reisafstand enkele reis van 50 km.

6 3 Identificatie en berekening van emissies 3.1 Transport naar en van de projectlocatie Het transport van de kranen is afhankelijk van het type kraan. In de gekozen situaties hebben we te maken met verschillende situaties. De 5 tons rupskraan wordt vervoerd met een daarvoor aangepaste bakwagen. De machinist van de kraan vervoerd azijn eigen kraan. De kraan blijft niet op het werk staan en gaat derhalve dagelijks mee naar de bedrijfslocatie en veelal de woonlocatie van de machinist. Het woon-werkverkeer vindt plaats met een geladen bakwagen. Kranen zwaarder dan 10 ton worden over het algemeen altijd met een dieplader uitgevoerd. De kraan wordt eenmalig aangevoerd en eenmalig afgevoerd. De kraan blijft op het werk staan tot de werkzaamheden zijn afgerond. Voor het woon-werkverkeer van de machinist wordt gebruik gemaakt van een bedrijfswagen in de vorm van een kleine bestelwagen of een bedrijf bus. 3.2 Draaien met materieel Afhankelijk van de aard van de werkzaamheden draait het materieel het aantal ingehuurde uren of een percentage daarvan. Ervaring leert dat bij de werkzaamheden voor Siers de kranen 60% van de daadwerkelijke uren effectief aan het werk zijn. De 15 tons kranen worden ingezet op een locatie en kunnen over het algemeen meer effectieve uren draaien dan de kleinere kranen op het project Siers. Uitgangspunt in de ketenanalyse is dat deze kranen 95% van het aantal ingehuurde uren effectief draaien. 3.3 Uitgangspunten Voor het bepalen van de CO2 uitstoot is het van belang te weten wat het verbruik en gewichten van de verschillende kranen en transportmiddelen zijn. Op basis van de ervaringscijfers zoals die bij Veluwenkamp bekend zijn wordt er in de ketenanalyse gerekend met de volgende uitgangspunten: Situatie 1 * Gewicht van de kraan 5 ton * Verbruik van de kraan 8 ltr/uur * Effectieve draaiuren 60 % * Verbruik bakwagen 0,2 ltr/km Situatie 2 * Gewicht van de kraan 15 ton * Verbruik van de kraan 15 ltr/uur * Effectieve draaiuren 95 % * Verbruik dieplader 0,33 ltr/km * Verbruik bedrijfsauto 0,1 ltr/km 3.4 Totale emissie In bijlage 1 is in een Excel sheet een berekening opgesteld voor de twee te beoordelen situaties. CO2 uitstoot/dag CO2 uitstoot/inhuur uur CO3 uitstoot/ effectief draaiuur Situatie 1 271,6 kg 33,95 kg 56,58 kg Situatie 2 510,5 kg 63,82 kg 67,18 kg

7 Uit de emissieverdeling van situatie 1 blijkt dat 54% van de emissie wordt veroorzaakt door de aan en afvoer van materieel en personeel. De emissie van het draaien is ondergeschikt aan het transport. Reductie is te behalen door het verminderen van het transport door kortere afstanden en het toepassen van een kraan met schone motoren. Uit de emissieverdeling van situatie 2 blijkt dat 28% van de emissie wordt veroorzaakt door de aan en afvoer en het transport van het personeel. Deze reductie is ondergeschikt aan het draaien van de kraan. Reductie is te behalen door het inzetten van een kraan met schone motoren en het verzorgen van een retourvracht in combinatie met de aan en afvoer en het verminderen van het transport door korte afstanden. De keuze van de inhuur, locatie en type kraan, is zeer bepalend voor de CO2 uitstoot. Organisatorische maatregelen zijn derhalve noodzakelijk om een reductie te kunnen realiseren. Binnen het sectorinitiatief van Cumela wordt ingespeeld op genoemde punten. Binnen het initiatief wordt er onderzoek gedaan naar de volgende punten: 1. Het nieuwe stallen 2. Gedragsverandering / gedragsbeïnvloeding 3. Technische toepassingen en additieven

8 4 Reductie 4.1 Reductie mogelijkheden Om CO2 te reduceren zijn er verschillende mogelijkheden. Situatie 1 * het reduceren van de reisafstand Door het halveren van de reisafstand kan er per dag een reductie van 73,8 kg CO2 worden behaald * het inzetten van schonere motoren en het nieuwe draaien Door het inzetten van schonere motoren kan er een reductie van 6,2 kg CO2 (5%) worden behaald. Situatie 2 * het reduceren van de reisafstand Door het halveren van de reisafstand kan er per dag een reductie van 80.8 kg CO2 worden behaald, in het woon-werkverkeer en een reductie van 274 kg CO2 in de aan en afvoer van e kraan. * het inzetten van schonere motoren en het nieuwe draaien Door het inzetten van schonere motoren kan er een reductie van 16,42 kg CO2 (5%) worden behaald * het plannen van retourvrachten voor diepladder Door het plannen van een retourvracht kan er een reductie van 106,6 kg CO2 worden behaald, echter deze optie is zeer moeilijk in te vullen, gezien hete specifieke transportmiddel. 4.2 Totale reductiemogelijkheden Uit de bovengenoemde reductiemogelijkheden komt naar voren dat er twee mogelijkheden zijn die direct kunnen leiden tot een reductie van de CO2 uitstoot. In beide situaties zien we dat het transport van personeel en materieel naar de locatie een behoorlijke reductiemogelijk geeft indien deze afstand wordt gehalveerd. Door het halveren van de transportafstanden kan de totale CO2 uitstoot voor Transport en distributie voor de inkoop worden gehalveerd, waarmee een reductie van 12,9% op de scope 3 CO2 uitstoot kan worden behaald. Dit is echter een theoretische benadering. De praktijk zal enigszins anders zijn. Als Veluwenkamp hebben wij ons het doel gesteld om een reductie van 10% op de scope 3 CO2 uitstoot te realiseren voor Om deze doelstelling te realiseren worden er naar aanleiding van de scope3 ketenanalyse de volgende actie uitgezet en opgenomen in het energie actieplan: 1. Bij het inkoop van onderaanneming rekening houden met de reisafstand (max 25 km enkele reis naar projectlocatie) 2. Afspraken maken met onderaannemers betreffende de te gebruiken machine en inzet van schonere machines 3. De onderaannemers voorlichten over CO2 reductie en de reductiedoelstellingen van Veluwenkamp 4. Carpoolen naar projectlocatie verplichten 5. Kleinere kranen op de werken laten staan 4.3 Reductiedoelstellingen Veluwenkamp Veluwenkamp heeft zich zelf een aantal doelstellingen t.a.v. CO2 reductie opgelegd. Deze doelstellingen zijn opgenomen in het energie actieplan en zijn: Reductie doelstelling voor Scope 1: 10 % CO2 reductie in 2024 t.o.v Reductie doelstelling voor Scope 2: 45 % CO2 reductie in 2024 t.o.v Reductie doelstelling voor scope 3: 10% CO2 reductie in 2024 t.o.v. 2014

9 5 Data en data kwaliteit 5.1 Reeds uitgevoerde ketenanalyses Op internet circuleren verschillende ketenanalyses betreffende het onderwerk van brandstofreductie van ketenpartner. Echter deze analyse spitsen zich meer toe op een langdurige inzet van het materieel op een werk. Bij Veluwenkamp komt deze situatie bij de uitvoering van de normale activiteiten nauwelijks of niet voor. Er is steeds sprake van een korte inzet van materieel van onderaannemers op de projecten waarbij de factor transport een belangrijke bijdrage levert in de totale CO2 uitstoot. Om deze reden verschilt de metanalyse van Veluwenkamp van de reeds bestaande ketenanalyses. 5.2 Onzekerheden In paragraaf 3.3 zijn de uitgangspunten voor de ketenanalyse benoemd. Deze uitgangspunten kennen een aantal onzekerheden. Voor het verbruik van de hoeveelheid brandstof voor de kranen en transportmiddelen is er uitgegaan van ervaringscijfers van de machinisten en technische dienst. De jarenlange ervaring leert ons dat deze uitgangspunten de realiteit behoorlijk benaderen. Het verbruik van de kranen is sterk afhankelijk van de grondslag waarin gewerkt moet worden. Het verbruik van het transportmiddel is afhankelijk van de locatie en de weersomstandigheden. Het aantal draaiuren voor de kranen is eveneens op basis van ervaring bepaald. Zeker voor situatie 1 is dit een belangrijk punt. Hier is sprake van een onzekerheid. Met ingang van 2015 worden het verbruik van machines en transportmiddelen op voertuigniveau gemeten. Begin 2016 kan worden beoordeeld of voor deze ketenanalyse een aanpassing noodzakelijk is. De verwachting is dat dit niet noodzakelijk is, immers de verhoudingen zullen gelijk blijven. De verbruiken binnen de ketenanalyse zijn omgerekend naar de GHG emissies met behulp van de conversiefactoren van de CO₂ prestatieladder 2.2. Voor deze ketenanalyse van Veluwenkamp, zijn de meest actuele emissiefactoren van emmissiefactoren.nl gebruikt.