Werken met Connect. (& Ondernemen) Wegwijzer mbo Loopbaan en burgerschap. Persoonlijke activeringscode

Transcriptie

1 mbo Loopbaan en burgerschap Persoonlijke activeringscode Op deze wegwijzer ontbreekt de persoonlijke activeringscode. Werken met Connect (& Ondernemen) Wegwijzer Licentie activeren: > zie pagina _Connect_cover.indd 1 27/05/14 10:54 AM

2 Inhoud Connect: de inhoud Connect Algemeen Je licentie activeren 2 Systeemeisen 4 Connect voor student Werken met Connect 5 Connect voor docent Ondersteuning 11 Connect Actueel 12 Toetsen, beoordeling en voortgang 13 Overzicht van dimensies in Connect 15 Overzicht van competenties in Connect 19 Organisatie, lessuggesties en werkvormen 22 Wat is nieuw? 26 Een catalogus met een complete beschrijving van de inhoud van Connect is opgenomen op de methodesite: De catalogus kunt u vinden onder het kopje hulpbronnen. In de catalogus vindt u een overzicht van alle projecten die in Connect voorkomen, in dezelfde volgorde als in het digitale leermiddel en geordend naar de vijf dimensies: politiek-juridisch, economisch, sociaal-maatschappelijk, vitaal burgerschap en loopbaan Noordhoff Uitgevers bv Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp, Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photo copying, recording or otherwise without prior written permission of the publisher.

3 Je licentie activeren WEBSITE Maak je gebruik van Connect via de website, dan volg je de onderstaande procedure. Kies A als je al een account hebt aangemaakt, bijvoorbeeld vorig jaar. Kies B als je nog nooit een account hebt aangemaakt. A Ik heb al eerder gewerkt met een activeringscode. Ik heb in het verleden al een account aangemaakt. Activeren Stap 1: Ga naar de website die vermeld staat op de sticker achterop deze gids. Stap 2: Klik op inloggen. Stap 3: Volg de aanwijzingen en gebruik de activeringscode op de sticker achterop deze gids. Aan de slag Je hebt je licentie geactiveerd en je wilt aan de slag. Stap 1: Ga naar de website die vermeld staat op de sticker achterop deze gids. Je komt op de homepage van je opleiding. Ga naar stap 2. Of je komt op een openingsscherm waar je je opleiding kiest. Maak hier je keuze. Dan kom je op de homepage van je opleiding. Ga naar stap 2. Stap 2: Klik op inloggen. Stap 3: Voer je adres en wachtwoord in. B Ik heb nog niet eerder gewerkt met een activeringscode. Ik heb nog nooit een account aangemaakt. Activeren Stap 1: Ga naar de website die vermeld staat op de sticker achterop deze gids. Stap 2: Klik op account aanmaken. Stap 3: Volg de aanwijzingen en gebruik de activeringscode op de sticker achterop deze gids. Aan de slag Je hebt je licentie geactiveerd en je wilt aan de slag. Stap 1: Ga naar de website die vermeld staat op de sticker achterop deze gids. Je komt op de homepage van je opleiding. Ga naar stap 2. Of je komt op een openingsscherm waar je je opleiding kiest. Maak hier je keuze. Dan kom je op de homepage van je opleiding. Ga naar stap 2. Stap 2: Klik op inloggen. Stap 3: Voer je adres en wachtwoord in. Hulp nodig? Kijk op onze website voor hulp bij inloggen en voor andere vragen: Hulp nodig? Kijk op onze website voor hulp bij inloggen en voor andere vragen: 2 Je licentie activeren Noordhoff Uitgevers bv

4 ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING VAN JE ROC Maak je gebruik van Connect via de elektronische leeromgeving van je ROC dan geldt de volgende procedure: Account registreren en licentie activeren Stap 1: Log in op de elektronische leeromgeving van je ROC. Stap 2: Klik op de link van Connect. Stap 3: Er verschijnt nu een venster waar éénmalig een aantal gegevens wordt gevraagd. Stap 4: Volg de aanwijzingen op het venster en gebruik de activeringscode die op de sticker staat achterop deze gids. Aan de slag Je hebt je licentie geactiveerd en je wilt aan de slag. Stap 1: Log in op de elektronische leeromgeving van je ROC. Stap 2: Klik op de link van Connect. Je kunt nu aan de slag! Hulp nodig? Kijk op onze website voor hulp bij inloggen en voor andere vragen: Voor telefonische ondersteuning kun je op werkdagen van 8:00 tot 17:00 uur contact opnemen via (050) Noordhoff Uitgevers bv Je licentie activeren 3

5 Systeemeisen WAT HEB JE NODIG? Om te kunnen werken met Connect, heb je toegang nodig tot een computer met een internetverbinding. Maar let voordat je begint goed op de eisen en hulpprogramma s die je nodig hebt! De volgende eisen worden gesteld: Voor desktop-pc s/laptops Configuratie Internet Explorer 10 Internet Explorer 11 Chrome Windows Windows Windows Safari MAC OS + + Chrome OS (chromebook) + Voor tablets Hardware OS Browser ipad 2 en hoger ios7 Native (safari) Samsung Galaxy Tab 2 Android 4.1 Native (android) Software > Flash plugin: geïnstalleerd en up-to-date > Acrobat Reader: geïnstalleerd en up-to-date 4 Systeemeisen Noordhoff Uitgevers bv

6 Werken met Connect WAT IS CONNECT? Tijdens je mbo-opleiding ga je werken met Connect, een leermiddel voor de Loopbaan- en burgerschapscompetenties. Connect bestaat uit 41 op zichzelf staande projecten, waarin steeds één thema centraal staat. Thema s waar je dagelijks mee te maken hebt en krijgt: leren, werken, samenwerken, (samen)wonen, gedrag, kiezen, respect, tegenslag, vriendschap, rechten, plichten, agressie, geld en nog veel meer. De projecten van Connect zijn gegroepeerd op basis van de in het nieuwe document met Kwalificatie-eisen Loopbaan en burgerschap onderscheiden dimensies. Je docent bepaalt wanneer hij welk project wil inzetten, of laat jou kiezen. Werk met Connect aan een ijzersterk CV Iedere mbo er die een baan wil vinden, moet solliciteren. Tijdens een sollicitatie (én op je werk) komen drie belangrijke onderwerpen aan bod: 1. Algemene ontwikkeling: je moet iets van de wereld weten (en dat aan kunnen tonen). 2. Persoonlijkheid: je moet weten wie je bent en waar je goed in bent (en dat aan kunnen tonen). 3. Algemene beroepsvaardigheden: je moet beschikken over algemene vaardigheden, zoals samenwerken, plannen en organiseren (en dat aan kunnen tonen). Door de projecten van Connect ontwikkel je jezelf op deze drie punten. Met Connect werkt je dus aan een ijzersterk CV. Voor alle niveaus en alle opleidingen Loopbaan- en burgerschapscompetenties zijn voor iedereen van belang. Daarom is Connect geschikt voor studenten van alle opleidingen en van alle niveaus. De projecten in Connect zijn geordend naar niveau. Er is een onderscheid gemaakt in niveau 1-2 en niveau 3-4. De projecten zijn overzichtelijk ingedeeld in de vijf dimensies. Inzicht, houding en kennis Per project vind je in Connect een helder theoriedeel. Maar het gaat bij Loopbaan- en burgerschapscompetenties vooral om inzicht: > Inzicht in de maatschappij, zodat je er actief aan kunt deelnemen. > Inzicht in jezelf, zodat je jezelf kunt blijven ontwikkelen. > Inzicht in anderen, zodat je jezelf kunt inleven in anderen. Doordat je meer inzicht krijgt, krijg je een positievere houding ten opzichte van jezelf en ten opzichte van je omgeving. De projecten in Connect zijn gericht op het verkrijgen van dit inzicht. Noordhoff Uitgevers bv Werken met Connect 5

7 VOLLEDIG DOORZOEKBAAR De inhoud van Connect kun je doorzoeken op trefwoord via de uitgebreide zoekfunctie. Na het invullen van een woord zie je een lijst met relevante zoektermen. Als je de juiste zoekterm aanklikt, dan verschijnt linksonder het project in Connect waar je meer over dit onderwerp kunt vinden. Let op: de zoekfunctie is alleen beschikbaar in de beveiligde online versie van Connect (dus niet via de ELO van je ROC). 1. Vul een woord in. Wat kan je verwachten in het project aan kennis en opdrachten? De navigatieknoppen bovenaan het scherm leiden je in verschillende stappen door het project. 2. Kies het gewenste trefwoord uit de lijst. 3. Klik op het gevonden project, deze wordt geopend in een nieuw venster. INTRO Je begint ieder project bij Intro, dat is het vertrekpunt. De Intro bestaat meestal uit een of twee videofragmenten, met een korte inleidende tekst. In deze tekst maak je kennis met het thema en leerdoel van het project. Er is niet één vaste route door Connect: je kunt het vergelijken met een modern warenhuis waar je van alles in kunt vinden! Je docent vertelt je waarmee je op welk moment aan de slag gaat. Elk project bestaat uit dezelfde vaste onderdelen: Studiewijzer, Intro, Jezelf, Kennis, Meer, Doen, Reflectie, Toetsen en Bronnen. Hierna vind je een toelichting per onderdeel. STUDIEWIJZER In de studiewijzer vind je een handig overzicht. Hierin staat het leerdoel van het project, de belangrijke trefwoorden die aan bod komen, de dimensie, bijbehorende kerndoelen en competenties. Het aantal studiebelastinguren van ieder project is ongeveer 12. Naar eigen keuze van je docent kan er meer of minder tijd aan het project besteed worden. Introduceert thema en leerdoel van het project. Bestaat uit een of twee videofragmenten, met een korte inleidende tekst. 6 Werken met Connect Noordhoff Uitgevers bv

8 JEZELF Bij het onderdeel Jezelf ga je eerst bekijken wat je eigen ervaringen zijn met het onderwerp en wat je al weet. Dit doe je door een diagnostische toets te maken. Je leert door zaken vanuit je eigen ervaringen te bekijken en door je eigen dilemma s aan te pakken. De vragen stimuleren je om na te denken over het onderwerp. KENNIS Ieder project bevat zes tot acht kennisonderdelen: tekst (bronnen, feiten), beeld, verdieping en vragen. Kennis is nodig om meer inzicht te krijgen. Daarom bevat ieder project in Connect ook theorie. Je werkt hiermee aan de kerndoelen en competenties die in de Studiewijzer staan. Ieder hoofdstukje eindigt met een reeks interactieve vragen, opdat je de kennis die je hebt opgedaan kan toetsen. Een vraag fout beantwoord? Probeer het opnieuw. Het onderdeel Jezelf activeert aanwezige kennis en prikkelt om na te denken over het onderwerp. Bestaat uit: Je eigen ervaring; Je eigen mening; Wat weet je al. Een project bevat zes tot acht hoofdstukken, die bestaan uit tekst, beeld en vragen. Noordhoff Uitgevers bv Werken met Connect 7

9 DOEN De kern van ieder project zijn de praktische opdrachten: competentiegerichte opdrachten die leiden tot een concreet product voor in je portfolio. Je werkt hiermee aan de kerndoelen die in de Studiewijzer staan. Je leert door te ervaren, en dat ervaren bereik je door te doen. Bijvoorbeeld: in de Doe-opdracht van het project Samenwerken gaan twee groepen in je klas in tien minuten een toren bouwen van papier, een schaar en plakband. Degene met de hoogste toren wint. Dan leer je pas goed samenwerken! Bij doen ontwikkel je competenties als: overtuigen, analyseren, onderzoeken, samenwerken en ethisch handelen. In Doen staan ook de taal- en rekenopdrachten. MEER Meer biedt theorie met extra uitdaging. Je leert om op een andere manier naar het thema van het project te kijken. Een vast onderdeel is Op het werk. Bij Effe afreageren ga je bijvoorbeeld na hoe je je emoties op de werkvloer kan managen. De teksten zijn wat ingewikkelder en de opdrachten minder gestuurd. Voor als je net even wat Meer wilt! Elk project bevat een groepsopdracht en een individuele opdracht. De Doe-opdrachten kan je ook uitprinten op papier. Meer bestaat uit drie onderdelen: Waarom, hoezo?; Op het werk en Dilemma. Bij ieder onderdeel zijn vragen en Doe-opdrachten. 8 Werken met Connect Noordhoff Uitgevers bv

10 REFLECTIE Een project eindigt met het onderdeel Reflectie. Hierin kijk je terug op het project en evalueer je het proces en de producten die dat heeft opgeleverd. Daarnaast maak je nogmaals de vragen bij het onderdeel Wat weet je al? En bekijk je of je nu meer weet dan de eerste keer dat je deze toets deed. Je kijkt ook nog even terug naar wat je hebt ingevuld bij Je eigen ervaring : wat was je mening toen je aan het project begon? Is je mening nu veranderd? TOETS Bij elk project (met als uitzondering Ik aso? Jij!) hoort een toets. Dit is een eindtoets waarmee je je kennis test van wat je geleerd hebt uit de theorie. Je toetsresultaten vind je terug in het scoreformulier. Deze geef je aan je docent. In de Reflectie bekijk je of je het leerdoel hebt bereikt en wat je hebt geleerd. Met behulp van de eindtoets kunnen jij en je docent bekijken of je de stof voldoende eigen hebt gemaakt. Noordhoff Uitgevers bv Werken met Connect 9

11 BRONNEN Onder het tabblad Bronnen vind je bij elk project alle brondocumenten bij elkaar en ook alle links van de websites die in het project aan bod komen. Overzichtelijk en efficiënt! VOOR & ACHTERAF: DIMENSIETOETS Voordat je aan het project begint en als je klaar bent met een of meerdere projecten, maak je de dimensietoets. Jij en je docent kunnen dan zien hoeveel je al over een dimensie weet en wat je hebt geleerd. Alle brondocumenten van het project op een rijtje, wel zo handig! 10 Werken met Connect Noordhoff Uitgevers bv

12 Ondersteuning HELPDESK Kijk op onze website voor hulp bij inloggen en voor andere vragen: DE ACCOUNTMANAGER Wilt u een persoonlijk advies of een demonstratie van Connect, dan komt onze accountmanager graag bij u langs. U kunt mailen naar: salesbve@noordhoff.nl DOCENTENMATERIAAL EN METHODESITE Docentenhandleidingen, antwoorden, uitwerkingen en formulieren treft u in het docentengedeelte van Connect aan. Met uw docentenlicentie heeft u toegang tot het materiaal. Extra ondersteuning wordt geboden via de methodesite, in het bijzonder onder de tab hulpbronnen. Ga naar: DOCENTENTRAINING Noordhoff Uitgevers biedt u ondersteuning bij de inzet van Connect binnen uw onderwijsorganisatie. De inhoud van de docententraining bestaat uit twee onderdelen: een gebruikerstraining en een didactische training. Tijdens de gebruikerstraining wordt ingegaan op de opbouw en structuur van het leermiddel en de vereiste voorbereiding voor de lessen. In de didactische training komen onderwijskundige aspecten en de diversiteit aan toepassingsmogelijkheden aan bod. Trainingen worden op basis van offerte verzorgd. salesbve@noordhoff.nl Noordhoff Uitgevers bv Ondersteuning 11

13 Connect Actueel DE ACTUALITEIT Loopbaan,- en burgerschapsthema s zetten de student met beide benen in de maatschappij. Het is daarom voor de student aantrekkelijk als de actualiteit een prominente plaats heeft binnen het onderwijsaanbod. Connect maakt dit mogelijk door Connect Actueel. Hiermee kunt u heel eenvoudig Loopbaan- en burgerschapsthema s behandelen aan de hand van gebeurtenissen uit het nieuws. Connect Actueel brengt op een beeldende en aantrekkelijke wijze de belangrijkste gebeurtenissen van de afgelopen week in de klas. VIJF ONDERDELEN Connect Actueel bestaat uit vier onderdelen: 1. Connect Actueel Nieuwsoverzicht: hier vindt u het belangrijkste nieuws van de afgelopen week. In het onderdeel Koppensnellers moeten de studenten foto s combineren met koppen oftewel titels uit nu.nl. Daarna volgt een rubriek met nieuws via korte filmpjes uit het NOS journaal. Bij ieder filmpje hoort een korte opdracht / samenvatting die de student maakt. 2. Connect Actueel Foto-overzicht: de student krijgt een aantal opvallende nieuwsfoto s van de afgelopen week te zien en beantwoordt hier een aantal vragen over. 3. Connect Actueel Kennis en debat: in dit onderdeel vindt u kennisvragen en stellingen over het nieuws van de afgelopen week. 4. Connect Actueel Plusproject: hier vindt u actuele projecten bij een van de 41 projecten van Connect. Ideaal om te gebruiken als start of inleiding van een project in Connect. Het Plusproject bestaat uit een artikel met tekst, foto s, filmpje(s) en opdrachten. Connect Actueel is gebruiksvriendelijk en kan op verschillende manieren worden aangeboden: > Klassikaal: met laptop, beamer en geluid, digitaal schoolbord óf met een print. > In groepen met een print. > Individueel achter de pc, met een print, of als huiswerk. Uiteraard kunt u uw eigen keuze maken uit het materiaal uit Connect Actueel. De antwoorden bij de vragen zitten erbij. Connect Actueel verschijnt wekelijks en u kunt een aantal of alle onderdelen aanbieden. Die keuze is aan u! 12 Connect Actueel Noordhoff Uitgevers bv

14 Toetsing, beoordeling en voortgang In de projecten van Connect komen de dimensies en kerndoelen aan bod. De projecten dekken alle onderwerpen c.q. kerndoelen uit het document met Kwalificatie-eisen af, u kunt dat zien in het overzicht op pagina 15. In de Studiewijzer zijn ook de competenties genoemd die in het project aan bod komen. U bepaalt zelf of u naast de kerndoelen ook de competenties als leidraad voor een project wilt gebruiken. INSPANNINGSVERPLICHTING Vanaf 2011 heeft de student een inspanningsverplichting in plaats van een resultaatverplichting. U en uw ROC bepaalt zelf welke eisen u stelt aan de student. U kunt de vorderingen van de student toetsen door de student de scoreformulieren van de kennisvragen en de dimensietoets op te laten nemen in zijn portfolio. Wilt u alleen de Doe-opdracht beoordelen? Dan laat u alleen het resultaat daarvan opnemen in het portfolio. Aan de hand van een beoordelings- en evaluatieformulier, stelt u vast met welk resultaat de student een project afsluit. Een ROC moet middels een verantwoordingsdocument of jaarverslag aan de Inspectie van het Onderwijs verantwoorden wat het aan Burgerschap doet en hoe dat gebeurt. Het uitgangspunt daarbij is het nieuwe document met Kwalificatie-eisen Loopbaan en burgerschap. Alle onderwerpen, die in de kwalificatie-eisen aan bod komen, moeten worden afgedekt. In welke mate dit gebeurt, bepaalt u zelf. De onderwijsinspectie toetst de kwaliteit van Loopbaan en burgerschap bij het toezicht op de onderwijskwaliteit. INZICHT STAAT CENTRAAL Het gaat bij Burgerschap niet in de eerste plaats om het opdoen van kennis, maar om het doorgronden, begrijpen en ervaren van wat in het document met Kwalificatie-eisen staat beschreven. Inzicht dus. Inzicht dat het belangrijk is om te gaan stemmen. Dat samenwerken loont. Dat je open moet staan voor feedback. Dat je weet waar je goed en minder goed in bent. Het is niet eenvoudig om erachter te komen in welke mate de student inzichten heeft opgedaan. Aangezien de student een inspanningsverplichting heeft, gaat het erom, dat hij kan laten zien wat hij heeft gedaan om inzicht te verwerven in het onderwerp. De student moet kunnen laten zien in hoeverre hij het kerndoel bereikt heeft. Wat u wilt zien van de student, bepaalt u zelf. U kunt de student bijvoorbeeld vragen om de producten te tonen die hij in zijn portfolio heeft opgenomen, zoals: toetsen, doe-opdrachten, reflectieformulieren etc. Ook kunt u een gesprek met de student voeren over de opgedane kennis en ervaringen. Noordhoff Uitgevers bv Toetsing, beoordeling en voortgang 13

15 VOORTGANG EN ONTWIKKELING Natuurlijk wilt u zicht houden op de voortgang van uw studenten. Dit kunt u doen met het door Noordhoff Uitgevers ontwikkelde voortgangs- en registratiesysteem. U kunt nagaan in hoeverre een deelnemer kennis en inzichten heeft verworven over het onderwerp door zijn portfolio te bekijken. Per project kunt u dit portfolio en de opgedane inzichten bespreken. U kunt hierbij gebruik maken van de bewijsstukken, zoals gemaakte opdrachten en toetsen. Zoals bijvoorbeeld de dimensietoets die u als nulmeting kunt gebruiken. De beoordelings- en bespreekformulieren die bij elk project zijn opgenomen, kunt u als leidraad in het gesprek gebruiken. Centraal staat dat de deelnemer kan aantonen dat hij zich ontwikkeld heeft, dat hij kennis en inzichten heeft verworven. Een voorbeeld In het document met Kwalificatie-eisen staat bij de economische dimensie: De student heeft de bereidheid en het vermogen om een bijdrage te leveren aan het arbeidsproces en aan de arbeidsgemeenschap waar men deel van uitmaakt. De deelnemer leert bijvoorbeeld effectief omgaan met zijn inkomsten. Of nog beter gezegd: de student leert dat hij het niet lang volhoudt wanneer hij meer geld uitgeeft dan hij verdient. Een kerndoel is: leren budgetteren. Natuurlijk hoort hier theorie bij. Maar waar het echt om gaat, is dat de student laat zíen dat hij kán budgetteren. Dat doet hij door de doe-opdracht uit te voeren en een product op te leveren voor zijn portfolio waaruit dit blijkt. Bijvoorbeeld een maandbudgettering op basis van zijn eigen inkomsten en uitgaven. HOE REGISTREERT U VOORTGANG? Voor het bijhouden van de voortgang van uw studenten kunt u gebruik maken van de diverse documenten Beoordeling en registratie. Hier zitten formulieren met lijsten in waarop de studenten zelf kunnen aftekenen welke projecten ze al gedaan hebben. Voor u zelf is er een aftekenlijst per klas en een overzicht waarop u per student kunt bijhouden aan welke competentie al gewerkt is. 14 Toetsing, beoordeling en voortgang Noordhoff Uitgevers bv

16 Overzicht van dimensies in Connect In deze overzichten zie je per project (horizontaal) van Connect welke dimensie en kerndoelen (verticaal) van het document met Kwalificatieeisen op het gebied van loopbaan en burgerschap worden afgedekt. OVERZICHT DIMENSIES EN KERNDOELEN CONNECT Dimensie Politiek-juridische dimensie: het betreft de bereidheid en het vermogen om deel te nemen aan politieke besluitvorming. Kerndoelen - de deelnemer heeft kennis over en inzicht in: De kenmerken en het functioneren van een parlementaire democratie. In project Politiek. Toch leuk? Stem op mij! Jij en Nederland Mijn buurt Europa, ook voor jou! De rechtsstaat en het rechtssysteem. De rol van de overheid. De belangrijkste politieke stromingen en hun maatschappelijke agenda s. Bepaal jij wat goed voor me is? In de problemen Stelen en helen Geschiedeniscanon Mijn buurt Op de vlucht Geschiedeniscanon Jij en het milieu Jij en Nederland Op de vlucht Stelen en helen Waarom geloof jij dat? My roots Europa, ook voor jou! Mijn buurt Politiek. Toch leuk? Stem op mij! Politiek. Toch leuk? Stem op mij! Noordhoff Uitgevers bv Overzicht van dimensies in Connect 15

17 De rol en de invloed op de politieke besluitvorming van belangengroeperingen en maatschappelijke organisaties. Mijn buurt My roots Op de vlucht Jij en het milieu De invloed van de Europese Unie op het Nederlandse overheidsbeleid en daarmee op de Nederlandse samenleving. Europa, ook voor jou! De wereld een dorp De rol en de invloed van de (massa)media. De wereld een dorp Economische dimensie: Het betreft de bereidheid en het vermogen om een bijdrage te leveren aan het arbeidsproces en aan de arbeidsgemeenschap waar men deel van uitmaakt. OF: Het betreft de bereidheid en het vermogen om op adequate en verantwoorde wijze als consument deel te nemen aan de maatschappij. De maatschappelijke functies en waardering van arbeid. De factoren die van invloed zijn op de bedrijfscultuur. De arbeidsverhoudingen in Nederland. De rol en de invloed van branche- of vakorganisaties. De rol van de overheid op het gebied van arbeid. De verzorgingsstaat en de consumentenmarkt. De belangrijkste principes van budgettering. Politiek. Toch leuk? Ethiek Pesten, treiteren en stangen Samenwerken Werkloos, lekker relaxed? Afspraak is afspraak Ethiek Pesten, treiteren en stangen Samenwerken Werken voor jezelf Afspraak is afspraak Heb ik daar recht op? Voor wat hoort wat Werken voor jezelf Werkloos, lekker relaxed? Heb ik daar recht op? Voor wat hoort wat Voor wat hoort wat Werkloos, lekker relaxed Heb ik daar recht op? Jij en het milieu Daar trap jij toch niet in? Heb ik daar recht op? Help, ik kom geld tekort! Mijn eigen schuld 16 Overzicht van dimensies in Connect Noordhoff Uitgevers bv

18 Kenmerken van duurzame consumptie en productie. Jij en het milieu On the road De rol en de invloed van consumentenorganisaties. Jij en het milieu Sociaal-maatschappelijke dimensie: Het betreft de bereidheid en het vermogen om deel uit te maken van de gemeenschap en daar een actieve bijdrage aan te leveren. De invloed van de media op het bestedingspatroon van consumenten. De grondrechten en plichten in Nederland. Kenmerken van de verschillende (sub)culturen in Nederland. Kenmerken van en oorzaken van spanningen tussen verschillende (sub)culturen en bevolkingsgroepen in Nederland. Kenmerken van ethisch en integer handelen Het doel en de invloed van sociale en professionele netwerken. Daar trap jij toch niet in De wereld een dorp Bepaal jij wat goed voor me is? Effe afreageren Heb ik daar recht op? Ik aso? Jij! In de problemen Stelen en helen Jij en Nederland My roots Mijn buurt Op de vlucht Jij en Nederland Mijn buurt My roots Effe afreageren Ik aso? Jij! Jij en Nederland Mijn buurt Pesten, treiteren en stangen My roots Stelen en helen In de problemen Pesten, treiteren en stangen Voor het goeie doel Op de vlucht Mijn buurt Noordhoff Uitgevers bv Overzicht van dimensies in Connect 17

19 Dimensie Vitaal Burgerschap: Het betreft de bereidheid en het vermogen om te reflecteren op de eigen leefstijl en zorg te dragen voor de eigen vitaliteit als burger en werknemer. Loopbaan: Het betreft het geven van sturing aan het vinden van betekenisvol werk of vervolgonderwijs dat aansluit op de eigen kwaliteiten, mogelijkheden, waarden en motieven. De kenmerken van een gezonde leefwijze waaronder de nationale norm gezond bewegen. De aard, plaats en organisatie van gezondheidsbevorderende activiteiten in de samenleving en het arbeidsproces. Capaciteitenreflectie: beschouwing van de capaciteiten die van belang zijn voor de loopbaan. Motievenreflectie: beschouwing van de wensen en waarden van belang voor de loopbaan. Werkexploratie: onderzoek naar werk en mobiliteit in de loopbaan. Loopbaansturing: loopbaangerichte planning en beïnvloeding van het leer- en werkproces. Netwerken: contacten opbouwen en onderhouden op de arbeidsmarkt, gericht op loopbaanontwikkeling. Eet je fit In de stress?! Lekker uit je dak Love & sex Move it! Nee is nee. Toch? Soa s Zwanger, en wat nu? In de stress?! Move it! Soa s Zwanger, en wat nu? De baan die bij je past Debatteren Effectief studeren Lekker leren Stage met succes Tijd zat?! De baan die bij je past Effectief studeren Lekker leren Stage met succes De baan die bij je past Stage met succes Voor het goeie doel De baan die bij je past Effectief studeren Lekker leren Stage met succes Voor het goeie doel De baan die bij je past 18 Overzicht van dimensies in Connect Noordhoff Uitgevers bv

20 Overzicht van competenties in Connect In deze overzichten zie je per project (horizontaal) van Connect welke competenties (verticaal) binnen de dimensies van het document met Kwalificatie-eisen op het gebied van loopbaan en burgerschap worden afgedekt. Beslissen en activiteiten initiëren Aandacht en begrip tonen Samenwerken en overleggen Ethisch en integer onderhandelen Relaties bouwen en netwerken Overtuigen en beïnvloeden Formuleren en rapporteren Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten Analyseren Onderzoeken Leren Plannen en organiseren Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Met druk en tegenslag omgaan Afspraak = afspraak X X X X X X X Bepaal jij wat goed voor me is? X X X X Daar trap jij toch niet in? X X X X X De baan die bij je past X X X X X De wereld een dorp X X X X X X X Debatteren X X X Eet je fit X X X X X Effe afreageren X X X X Effectief studeren X X X X X X Ethiek X X Europa, ook voor jou X X X X Geschiedenis Canon X X Heb ik daar recht op? X X X X Help, ik kom geld tekort! X X X X X X Ik aso? Jij! X X X In de problemen X X X In de stress?! X X X Jij en Nederland X X X Jij en het milieu X X X X X X Lekker leren X X X X X Lekker uit je dak X X X X X X Love & Sex X X X X X X X X Mijn buurt X X X X X X X Mijn eigen schuld X X X X X X Move it! X X X X X X Noordhoff Uitgevers bv Overzicht van competenties in Connect 19

21 Beslissen en activiteiten initiëren Aandacht en begrip tonen Samenwerken en overleggen Ethisch en integer onderhandelen Relaties bouwen en netwerken Overtuigen en beïnvloeden Formuleren en rapporteren Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten Analyseren Onderzoeken Leren Plannen en organiseren Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Met druk en tegenslag omgaan My roots X X X X X Nee is nee. Toch? X X X X X X On the road X X X X X X X Op de vlucht X X X Pesten, treiteren en stangen X X X X X Politiek. Toch leuk? X X X Samenwerken X X X X X Soa s X X X X X X X Stage met succes X X X X X X Stelen en helen X X X X Stem op mij! X X X X Tijd zat! X X X Voor het goeie doel X X X X X X Voor wat hoort wat X X Waarom geloof jij dat? X X X Werken voor jezelf X X X Werkloos, lekker relaxed? X X Zwanger, en wat nu? X X X X X X 20 Overzicht van competenties in Connect Noordhoff Uitgevers bv

22 Beslissen en activiteiten initiëren Aandacht en begrip tonen Samenwerken en overleggen Ethisch en integer onderhandelen Relaties bouwen en netwerken Overtuigen en beïnvloeden Formuleren en rapporteren Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten Analyseren Onderzoeken Leren Plannen en organiseren Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Met druk en tegenslag omgaan Op de vlucht X X X Pesten, treiteren en stangen X X X X X Politiek. Toch leuk? X X X X Samenwerken X X X X X X X X X Soa s X X X X X X X Stage met succes X X X X X X Stelen en helen X X X X Stem op mij! X X X X Tijd zat! X X X X Voor het goede doel X X X X X Voor wat hoort wat X X X Waarom geloof jij dat? X X X Werken voor jezelf X X X Werkloos, lekker relaxed? X X Zwanger, en wat nu? X X X X X X Noordhoff Uitgevers bv Overzicht van competenties in Connect 21

23 Organisatie, lessuggesties en werkvormen Docent: Als ik wil dat mijn deelnemers beter leren overtuigen, beter leren analyseren of beter leren samenwerken, kijk ik welke projecten van Connect daar bij passen en rooster ik die in. Docent: Ik neem de maatschappij als uitgangspunt voor mijn onderwijs. Daarom is het voor mij handig dat ik vanuit de dimensies projecten uit Connect kan kiezen. Connect bestaat uit 41 op zichzelf staande projecten. Dé manier om met Connect te werken, bestaat niet. U gebruikt Connect zoals u dat wilt. U kunt er klassikaal mee werken, in groepen of individueel. U kunt uzelf opstellen als coach of als docent, als begeleider of als mentor. Dit zal mede afhankelijk zijn van het niveau, de interesses en behoeften van de studenten, van de actualiteit, de hulpmiddelen (bijvoorbeeld computers) die u tot uw beschikking heeft en van de beschikbare tijd. Bij de keuze van projecten kunt u zich zowel door kerndoelen als door competenties laten leiden. Elk project bestaat uit dezelfde didactische elementen die de student ondersteunen bij het verkrijgen van kennis, vaardigheden en inzicht. Werken met Connect is eenvoudig: iedere docent kan er meteen mee aan de slag, op zijn eigen manier. Een training of cursus is niet nodig. De (gratis) docentenhandleidingen bevatten ondersteunende didactische en organisatorische aanwijzingen. Connect werkt altijd, maar als u Connect optimaal wilt benutten, is het zinvol om deel te nemen aan de gratis gebruikersdagen. Bovendien vindt u op de methodesite of krijgt u via de digitale nieuwsbrief tips en trucs voor het werken met Connect. Binnen de mogelijkheden die u biedt, kunnen studenten zelf bepalen hoe zij de leerstof tot zich willen nemen. Praktisch ingestelde studenten zullen bijvoorbeeld beginnen met de Doe-opdracht. De theorie komt bij hen pas aan bod, als deze nodig is om de opdracht uit te voeren. Studenten voor wie de relevantie van een onderwerp niet direct duidelijk is, beginnen met het onderdeel Jezelf. Hierin wordt aanwezige kennis geactiveerd en een appel gedaan op al aanwezige ervaring en kennis van de student. GEBRUIK VAN COMPUTERS Connect is een digitaal leermiddel. U kunt dus niet om het gebruik van computers heen. Toch is het beslist niet noodzakelijk dat iedere student over een computer beschikt. De meeste onderdelen van Connect kunnen uitstekend zonder computer uitgevoerd worden. U bepaalt zelf per project wat u de studenten individueel op de computer laat doen en wat u klassikaal of in groepjes behandelt. KLASSIKAAL, IN GROEPJES OF INDIVIDUEEL Connect is een flexibel leermiddel dat u zowel individueel, in groepsverband of klassikaal in kunt zetten. In de docentenhandleiding treft u suggesties hoe u elk onderdeel kunt behandelen. De keuze is echter aan u. Waar u voor kiest, hangt af van: > de beschikbaarheid van computers; > de onderwijskundige visie; > het onderwerp: sommige onderwerpen zijn beter geschikt om in een groep(je) over te praten of aan te werken dan andere. Verschillende werkvormen en opdrachten ter inspiratie: Spreekbeurt geven, Excursie organiseren, Zevensprong toepassen, Groepsdiscussie voeren, Stellingen opstellen, Forumdiscussie voeren, Gevals-methode toepassen, Kort geding voeren, Debat voeren, Interview houden (op school of BPV), Collage maken, Tekst schrijven, Levensverhaal schrijven, Essay schrijven, Brief schrijven, Presentatie opstellen, Samenvatting schrijven, Verslag schrijven, Stripverhaal maken, Foto-verhaal maken, Affiche maken, Film maken, Tentoonstelling organiseren, Geluidsopname maken, Enquête opstellen/uitvoeren, Rollenspel. 22 Organisatie, lessuggesties en werkvormen Noordhoff Uitgevers bv

24 DOCENTENHANDLEIDING De (gratis) docentenhandleidingen bieden per project gedetailleerde en op het onderwerp toegesneden informatie over didactiek en organisatie. Ook vindt u hierin de antwoorden. Daarnaast zijn er diverse formulieren voor Beoordeling en registratie: > Aftekenlijsten > Checklisten (in Word!) > Evaluatieformulieren per dimensie Overige documenten: > Overzicht dimensies en kerndoelen > Competenties per project > Overzicht taalvaardigheden > Overzicht competenties per student > Overzicht rekenvaardigheden > Rekenvaardigheden per project > Taalvaardigheden per project LESSUGGESTIES Intro > Doel: de student maakt kennis met het onderwerp. > Opbouw: de student leest een korte tekst en bekijkt één of twee filmpjes over het onderwerp. Suggesties: > de student bekijkt de filmpjes en beantwoordt de vragen, die u in de docentenhandleiding vindt. Vervolgens kunt u antwoorden bespreken en studenten stimuleren om hierover het gesprek aan te gaan. > u nodigt een gastspreker uit om een lezing of presentatie over het onderwerp te geven. Jezelf Je eigen ervaring > Doel: de student staat stil bij zijn eigen ervaring met het onderwerp van het project. > Opbouw: de student beantwoordt vragen over het onderwerp en hij geeft zijn mening over het onderwerp. Suggesties: > laat studenten de vragen eerst zelfstandig of in kleine groepjes maken en bespreek de antwoorden vervolgens klassikaal. Het gaat erom dat studenten leren om hun mening te verwoorden en om op anderen te reageren. > u kunt de vragen en stellingen ook direct klassikaal bespreken. Docent aan het woord: Het onderdeel Je eigen ervaring behandel ik meestal individueel. Het gaat tenslotte over de persoonlijke kijk van de deelnemers op een onderwerp. Sommige onderwerpen behandel ik klassikaal, als ik het nodig vind dat deelnemers elkaar stimuleren en elkaar op ideeën brengen door het uitwisselen van meningen en ervaringen. Jezelf Wat weet je al > Doel: de student brengt in kaart wat hij al weet over het onderwerp van het project. > Opbouw: de student beantwoordt meerkeuzevragen over het onderwerp. Suggesties: > de studenten maken de vragen individueel. U kunt deze toets als nulmeting gebruiken en na het doorlopen van het project nogmaals laten maken om de voortgang te bekijken. > de studenten beantwoorden de vragen klassikaal. Jezelf Je eigen mening > Doel: de student leert om zijn mening over een onderwerp te verwoorden. > Opbouw: de student geeft aan of hij het eens of oneens is met een stelling en licht zijn mening toe. Suggesties: > u zet een aantal stellingen op het bord of leest telkens een stelling voor. Daarna inventariseert u wie het eens of oneens is met de stelling door middel van handopsteken. Of u verdeelt de klas in tweeën en de studenten lopen naar het eens- of oneenskamp. Per stelling laat u twee studenten hun argumenten noemen. Zo Noordhoff Uitgevers bv Organisatie, lessuggesties en werkvormen 23

25 besteedt u aandacht aan de argumentatie van de studenten. De studenten krijgen steeds gelegenheid om van mening te veranderen. > de studenten verwoorden hun mening eerst schriftelijk en gaan hier dan over discussiëren in groepjes of klassikaal. Kennis > Doel: de student doet kennis op over en verwerft inzicht in het onderwerp van het project. > Opbouw: de student leest de theorie en beantwoordt hier vragen over. Suggesties: > bespreek de theorie klassikaal en laat de studenten vervolgens de vragen beantwoorden. > laat studenten de theorie thuis lezen. De vragen kan de student thuis of in de les maken en nabespreken. > laat studenten een presentatie geven over een deel van de theorie. Of laat ze een poster of collage maken die in één oogopslag de kern van het onderwerp weergeeft. Doen > Doel: de student past de opgedane kennis toe en verwerft inzicht in het onderwerp van het project. > Opbouw: de deelnemer maakt een of twee doe-opdrachten. Het resultaat doet hij in zijn portfolio. Naast de reguliere doe-opdrachten, zijn er speciaal voor niveau 1-2 studenten extra doe-opdrachten. Daarnaast bevatten sommige projecten beroepsgerichte doe-opdrachten met een duidelijke relatie naar het werkveld. Suggesties: > Er zijn zowel individuele doe-opdrachten als doe-opdrachten die de student met twee of meer medestudenten maakt. U kunt hier zelf andere keuzes in maken, afhankelijk van de beschikbare tijd, de studenten en het onderwerp. Rekenen en Taal > Doel: de student oefent zijn reken- en taalvaardigheden. > Opbouw: de deelnemer maakt twee taalopdrachten en twee rekenopdrachten. De opdrachten zijn zoveel mogelijk gekoppeld aan het onderwerp van het project. Suggesties: > neem de opdrachten klassikaal door voordat deelnemers individueel aan de slag gaan. > laat deelnemers de opdrachten individueel of in groepjes maken. Meer > Doel: de student gaat uitgebreider en dieper op het onderwerp van het project in. > Opbouw: Meer bestaat uit drie onderdelen: > Waarom, hoezo? > Op het werk > Dilemma De opdrachten hebben dezelfde structuur als de doe-opdrachten en bevatten zowel individuele als groepsopdrachten. Suggestie: > bespreek de opdrachten klassikaal en laat de deelnemer de opdrachten thuis of in de les maken. Bespreek de opdrachten klassikaal na of laat de opdrachten in groepjes nabespreken. Reflectie > Doel: de student verwoordt wat hij heeft geleerd tijdens het project. > Opbouw: de student beantwoordt vragen en/of bespreekt zijn voortgang. Suggesties: De student kan dit op verschillende manier onderzoeken: Door de checklist in te vullen. De student vult in wat hij wel of niet heeft gedaan. Vervolgens vult u de checklist in. Deze lijst is een hulpmiddel om de voortgang van de student te bespreken. Deze evaluatie maakt duidelijk of de student alle opdrachten heeft gemaakt en kunt u daarnaast gebruiken als leidraad in een persoonlijk gesprek. 24 Organisatie, lessuggesties en werkvormen Noordhoff Uitgevers bv

26 Door nogmaals de vragen van het onderdeel Wat weet je al? te maken en van het onderdeel Wat is jouw mening? Mede aan de hand hiervan kunt u zien of er verandering bij de student, oftewel groei en ontwikkeling plaats heeft gevonden. Door de opdrachten, de voortgang en de mening en veranderingen hierin, te bespreken in een persoonlijk gesprek. Het betreft hier een procesevaluatie. Door de opdrachten te bespreken, leert de student dat kennis van invloed is op je gedachten over een onderwerp en dat je mening kan veranderen. Door de student vooraf en achteraf de dimensietoets van de bijbehorende dimensie te laten doen. Aan de hand hiervan kunt u zien of de student zich heeft ontwikkeld. Noordhoff Uitgevers bv Organisatie, lessuggesties en werkvormen 25

27 Wat is nieuw KWALIFICATIE-EISEN LOOPBAAN & BURGERSCHAP In het nieuwe document met Kwalificatie-eisen Loopbaan en burgerschap komen per dimensie veel verschillende thema s c.q. kerndoelen aan bod. Onze eindredacteur heeft nogmaals de projecten van Connect onder de loep genomen. Wat bleek: er worden meer kerndoelen door de projecten afgedekt, dan oorspronkelijk aangegeven. Uiteraard hebben we dat z.s.m. netjes aangepast en verwerkt: in de online studiewijzers van het studentendeel en docentendeel, in de docentenhandleidingen en in de overzichten. Zodat u een compleet overzicht heeft. Deze vindt u overigens ook op pagina 15 van dit boekje. LINKS Alle 82 projecten van Connect met burgerschapsdimensies en loopbaan niveau 1-2 en niveau 3-4 worden jaarlijks gecontroleerd op doodlopende links. Deze links zijn verwijderd of, waar nodig, vervangen. Daarnaast worden (de door u gemelde) correcties twee keer per jaar verwerkt en aangepast. DIMENSIETOETS In iedere dimensie vindt de student nu een Vooraf & Achteraf: de dimensietoets. De dimensietoets, voorheen het evaluatieformulier, is op uw verzoek nu geïntegreerd in het studentendeel. Deze kunt u gebruiken als nulmeting: de student maakt voordat hij met de projecten start de dimensietoets. Na het doen van enkele projecten maakt hij de toets nogmaals. CONNECT & ONDERNEMEN Het lijkt niet goed te gaan met het ondernemerschap in Nederland. Te veel (vooral startende) ondernemers kunnen hun hoofd niet boven water houden. De belangstelling voor ondernemers opleidingen lijkt af te nemen en in veel branches zijn bedrijfsopvolgers schaars. Niet alleen het bedrijfsleven, maar ook de nationale en lokale politiek maken zich grote zorgen over dit verschijnsel. Want een vitale economie heeft (startende) ondernemers broodnodig. Ondernemerschap staat dus hoog op de kaart bij diverse ROC s, zo ook bij het ROC van Amsterdam. In samenwerking met het ROC van Amsterdam heeft Noordhoff Uitgevers vier projecten ontwikkeld waarbij ondernemen een centrale rol speelt. In aansluiting op de visie van het ROC van Amsterdam, staat het ontwikkelen van ondernemende skills binnen zijn Loopbaan richting ondernemend werknemer of ondernemer centraal. Het doel van de module is dat de student zich bewust wordt van zijn ondernemende competenties en van zijn leerdoelen op dit gebied. De student leert welke kwaliteiten hij nodig heeft om een ondernemende houding te ontwikkelen. Zodat hij deze skills kan ontwikkelen en in zijn loopbaan de vervolgstappen kan zetten richting ondernemer, of ondernemend werknemer. Met deze module dekt u de kerndoelen van Loopbaan geheel af en u houdt er een student met een ondernemende houding aan over! De vier projecten zijn afgelopen jaar door diverse ROC s gebruikt. N.a.v. feedback die hieruit volgde, zijn de vier projecten onder het redactiemes gegaan. DIGITALE IDENTITEIT EN MEDIAWIJSHEID Vooral project 4: En, actie! van Ondernemen is flink onder de loep genomen. Digitale identiteit en Mediawijsheid zijn onontbeerlijk voor de student die zich online wil presenteren en slim gebruik wil maken van social media om zich te profileren via het internet. Als ondernemer in spe of als ondernemend werknemer wil je gevonden worden, maar wel graag op een positieve manier! 26 Wat is nieuw Noordhoff Uitgevers bv

28 CONNECT ACTUEEL Connect Actueel heeft een geheel eigen site, die u bereikt via www. connect.noordhoff.nl/docent via de link Connect Actueel, met uw eigen inloggegevens. Bent u al ingelogd, dan komt u rechtsstreeks bij de site. Iedere zondag vindt u hier het weekoverzicht. In de nieuwsrubriek op deze site vindt u alle inhoudelijke up-to-date informatie over Connect. Noordhoff Uitgevers bv Wat is nieuw 27

29 KWALIFICATIE-EISEN LOOPBAAN & BURGERSCHAP Het mbo kent een drievoudige kwalificering: leren, loopbaan en burgerschap. Jongeren, volwassenen, werknemers, werkzoekenden, inburgeraars en herintreders worden opgeleid voor een beroep, een vervolgopleiding en tot burgers die volwaardig deelnemen aan de maatschappij. Beroepseisen De L&B- eisen staan naast de eisen die aan studenten worden gesteld om in een bepaald beroep aan de slag te kunnen. De beroepseisen staan in het kwalificatiedossier. De Kwalificatie-eisen Loopbaan en burgerschap en het kwalificatiedossier geven dus samen aan wat verwacht wordt van iemand die een mbo-diploma krijgt. Loopbaan en burgerschap in het mbo Uw ROC moet aantonen dat zij met hun studenten met L&B bezig zijn en dat de beschreven dimensies aan bod komen. Expliciete voortgang hoeft niet meer te worden aangetoond, maar nog wel inspanning van studenten. Uw ROC kan dus zelf eisen stellen aan studenten. Denk aan aanwezigheidsplicht bij bepaalde lessen, verplichte deelname aan bepaalde activiteiten, het maken van opdrachten, werkstukken of het houden van presentaties, etc. Deze eisen leggen de instellingen vast in hun OER. ROC s leggen in een verantwoordingsdocument vast hoe zij het onderwijs en de examinering van L&B hebben ingericht. De inspectie vraagt het verantwoordingsdocument op en betrekt dit bij het gesprek op de instelling. De inspectie vraagt geen exameninstrumenten voor dit onderdeel op om deze te beoordelen. De inspectie betrekt exameninstrumenten ook niet bij het eindoordeel over de examenkwaliteit van de opleiding. Met Connect bent u er klaar voor! U kunt Connect gebruiken als u nog werkt met de oude kwalificatiedossiers en als u werkt met het document met nieuwe Kwalificatieeisen Loopbaan en burgerschap. We adviseren u wel z.s.m. over te stappen naar Connect met burgerschapsdimensies en loopbaan en uw studenten te laten werken met up-to-date lesmateriaal! 28 Wat is nieuw Noordhoff Uitgevers bv

30 mbo Loopbaan en burgerschap Persoonlijke activeringscode Op deze wegwijzer ontbreekt de persoonlijke activeringscode. Werken met Connect (& Ondernemen) Wegwijzer Licentie activeren: > zie pagina _Connect_cover.indd 1 27/05/14 10:54 AM