VMBO-SECTORWERKSTUK THEMATISCHE MODULE WAT MERK IK VAN DE EUROPESE UNIE?

Transcriptie

1 VMBO-SECTORWERKSTUK THEMATISCHE MODULE WAT MERK IK VAN DE EUROPESE UNIE? Europese Unie/Audiovisual Service Hot issues van de Europese Unie LEERLINGENMATERIAAL

2 Toelichting op de opzet In de basismodule vind je: Vooraf: Stappenplan De hot issues van de Europese Unie Presentatievormen in zijn algemeenheid In de afzonderlijke thematische modules vind je per thema: Toelichting op het thema uit de reeks hot issues van de Europese Unie Voorbeelduitwerkingen van hoofdvragen Voorbeelduitwerkingen van deelvragen Suggesties voor literatuur, illustratiemateriaal, websites, adressen, de koppeling met gastlessen Presentatievormen toegespitst op het thema Voor een goed opgezet sectorwerkstuk moet je beide onderdelen bestuderen. De volgorde die je het beste kunt aanhouden is: Basismodule: Basismodule: Thematische module: Thematische module: Thematische module: Thematische module: Thematische module: OF: Basismodule: Vooraf: Stappenplan De hot issues van de Europese Unie Toelichting op het thema uit de hot issues Voorbeelduitwerkingen van hoofdvragen Voorbeelduitwerkingen van deelvragen Suggesties voor adressen, literatuur, websites, illustratiemateriaal, de koppeling met gastlessen Presentatievormen toegespitst op het thema Presentatievormen in zijn algemeenheid Verder raden we je een bezoek aan de website aan. Je vindt daar alle onderdelen van de modules, met links naar alle in de tekst genoemde websites. Verder vind je daar over de verschillende thema s veel achtergrondinformatie die je kunt gebruiken voor de inhoud van je sectorwerkstuk. En als je geen zin meer hebt in het werken aan je sectorwerkstuk, kun je daar ook terecht voor een online spelletje, quiz of kruiswoordpuzzel. VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 2

3 Inhoudsopgave Leerlingenmateriaal Toelichting op het thema Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 4 Voorbeelduitwerkingen van mogelijke hoofdvragen pag. 8 Voorbeelduitwerkingen van mogelijke deelvragen pag. 10 Suggesties voor adressen, literatuur, websites, illustratiemateriaal, de koppeling met gastlessen pag. 11 Presentatievormen pag. 19 VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 3

4 Toelichting op het thema Wat merk ik van de Europese Unie? Europa en de Europese Unie. Die begrippen worden vaak door elkaar gebruikt. Ten onrechte. Europa is een werelddeel met 49 landen. De Europese Unie is een samenwerkingsverband waar 27 landen in Europa deel van uitmaken. Europa omvat kortom méér landen dan die van de Europese Unie alleen. Zwitserland bijvoorbeeld ligt midden in Europa, maar maakt geen deel uit van de Europese Unie. In het oranje de landen van de EU, in het grijs de overige landen van Europa In dit pakket draait het om de Europese Unie (EU). Goed. De Europese Unie dus. Voor de een is het een ver-van-mijn-bedshow waar je nooit bij stil staat. Voor de ander is het een interessant onderwerp waar veel over te lezen en horen valt. Of het je interesseert of niet, je hebt gewild of ongewild veel meer met de Europese Unie te maken dan je denkt. Wist je bijvoorbeeld dat 70% van alle wetten in Nederland van de Europese Unie komt? Ook jongeren hebben veel meer met de EU te maken dan ze denken. We hebben voor jullie voorbeelden verzameld van de invloed van de EU op jullie dagelijks leven. VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 4

5 Zo mag je de EU wel dankbaar zijn dat je beltegoed tegenwoordig niet meer verloren kan gaan. En dat bellen naar iemand in een ander EU-land de afgelopen jaren zo n 60% goedkoper is geworden! Ook kun je dankzij de euro nu de prijzen van allerlei wannahaves (goederen die je per se wilt hebben) zoals de beste MP3-speler onderling goed kunt vergelijken. Stel een MP3-speler kost in het ene land 170 euro en in het andere land 180 euro. Dan weet je wel in welk land je die MP3-speler wilt aanschaffen. Vroeger zat te te rekenen. Welke was goedkoper? Die van 400 gulden (in Nederland) of die van 7600 franken (in België). VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 5

6 De EU noemt deze belangrijke onderwerpen hot issues. Ze zijn voor jongeren niet allemaal even interessant. De aanpak van fiscale fraude, de vrijmaking van de postmarkt, de aanpak van internationale criminaliteit en de vergrijzing, het zal wel. Als je ze wel interesseren, google dan op hot issue + de hierboven gegeven term en je hebt het zo gevonden. Vergrijzing Wél belangrijk voor jongeren zijn de onderwerpen die op de vorige pagina genoemd zijn: mobiele telefonie shoppen zonder grenzen dankzij de euro En nog niet eerder genoemde onderwerpen als: internetprivacy cyberpesten vakanties in het buitenland werken in het buitenland alcoholcampagnes Deze onderwerpen zijn verder uitgewerkt in teksten op de website van het project: Een echte EU-jongere? VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 6

7 Mooie voornemens genoeg, zou je zeggen. Maar wat komt er van al die mooie voornemens terecht? Aan jou om dat te onderzoeken. Er zijn verschillende vragen die je jezelf kunt stellen, bijvoorbeeld: 1. Waarom vindt de EU het belangrijk om onder jongeren campagne te voeren tegen cyberpesten? 2. Hoe makkelijk is het om in een ander EU-land te werken? 3. Zijn we echt zoveel beter af met de euro? 4. Koekjes zijn lekker, maar cookies zijn gevaarlijk. Is het terecht dat de EU waarschuwt voor het internetbedrijf Doubleclick dat verantwoordelijk is voor veel cookies op je computer? 5. De EU is voor een vrije markt. Waarom bemoeit ze zich dan toch met mobiele telefonie-aanbieders? Deze vragen zouden een goed startpunt kunnen zijn voor je sectorwerkstuk. Antwoorden op die vragen kun je onder andere vinden op de eerder genoemde website van het project: VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 7

8 Voorbeelduitwerkingen van mogelijke hoofdvragen bij het thema Wat merk ik van de Europese Unie? Je kunt altijd enkele hoofdvragen uit het gekozen onderwerp afleiden; soms lijken ze op elkaar, maar zijn ze anders geformuleerd, dat heeft te maken met het soort hoofdvragen dat je jezelf wilt stellen: Er zijn verschillende soorten hoofdvragen en onderzoeken: Beschrijvend: Je probeert een situatie te beschrijven. Vergelijkend: Je probeert overeenkomsten en verschillen te ontdekken. Verklarend: Je gaat antwoord geven op de vraag Hoe komt het dat? Waardebepalend: Je wilt een persoonlijk oordeel geven over het onderwerp. Voorspellend: Je gaat uitzoeken hoe het verder zal gaan met Probleemoplossend: Je wilt voorstellen doen om een probleem aan te pakken. Beschrijvend Welke rol speelt de Europese Unie bij de bescherming van privacy op internet? Wat doet de EU om de kosten van mobiele telefonie laag te houden? Wat doet de EU om werken in een ander land makkelijker te maken? Welke campagnes voert de EU tegen alcoholmisbruik en cyberpesten? Vergelijkend Wat zijn de verschillen tussen alcoholgebruik door jongeren in Europa en door jongeren in Amerika? Verklarend Waarom is reizen door Europa dankzij de euro makkelijker geworden? Waarom doen niet alle landen van de EU mee met de euro? Waarom richten de campagnes van de EU tegen alcoholmisbruik en cyberpesten zich vooral op jongeren? De EU is een vrije markt. Waarom heb je voor sommige beroepen dan toch een bewijs van goed gedrag nodig om in een ander land te mogen werken? VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 8

9 Waardebepalend Wat vind ik ervan dat de Europese Unie zoveel jongerencampagnes voert? Voorspellend Zal het de EU lukken om computervredebreuk binnen Europa succesvol te bestrijden? Anders gezegd: Het zal de EU wel/niet lukken om computervredebreuk binnen Europa succesvol te bestrijden. Probleemoplossend Hoe bereiken we dat álle landen van de EU de euro als betaalmiddel gebruiken? Je kunt ook heel andere hoofdvragen bedenken over Wat merk ik van de Europese Unie? aan de hand van de volgende vraagwoorden: Wat? Wie? Waar? Waarom? Welke? Wanneer? Hoe? Hoelang? Hoeveel? De hoofdvraag die je kiest is de vraag die de inhoud van je onderzoek bepaalt. De hoofdvraag moet in het kort samenvatten wat je wilt onderzoeken. Het antwoord is als het ware al de titel van je werkstuk. VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 9

10 Voorbeelduitwerkingen van mogelijke deelvragen bij het thema Wat merk ik van de Europese Unie? Kun je het antwoord op je hoofdvraag beschouwen als de titel van je onderzoek, dan vormen de deel- of subvragen de hoofdstukken van je werkstuk. Ook voor de deelvragen kun je uitgaan van het rijtje vraagwoorden dat we op de vorige pagina al gegeven hebben: Wat? Wie? Waar? Waarom? Welke? Wanneer? Hoe? Hoelang? Hoeveel? We gaan niet alles voorkauwen, maar geven hieronder slechts enkele voorbeelden rond het vraagwoord waarom. De deelvragen rond andere vraagwoorden kun je zelf wel bedenken. Waarom? Waarom mogen sommige EUlanden (nog) niet met de euro meedoen? Waarom maakt de EU zich zo druk om de kosten van mobiele telefonie? Waarom heeft de EU Safer Internet Day in het leven geroepen? Waarom zijn de grenscontroles binnen de EU afgeschaft? Waarom heeft de EU de Richtlijn voor gegevensbescherming opgesteld? VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 10

11 Suggesties voor adressen, literatuur, websites, illustratiemateriaal, de koppeling met gastlessen Er is heel veel materiaal beschikbaar over het thema Wat merk ik van de Europese Unie?, maar het is niet altijd makkelijk te vinden. We geven hieronder enkele suggesties en verwijzen verder naar de website van het project ( waar je over de invloed van Europa op je dagelijks leven nog veel meer kunt vinden. Adressen Er zijn diverse organisaties die zich met de gang van zaken in de Europese Unie bezighouden: Europees Platform Kennemerplein MJ Haarlem Telefoon: EuropeAid Europese Commissie Dienst voor Samenwerking EuropeAid B Brussel België EUROPEAID-info@ec.europa.eu VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 11

12 Europees Parlement Bureau Nederland Korte Vijverberg AB Den Haag Telefoon: epdenhaag@europarl.europa.eu Europese Beweging Nederland Postbus LK Den Haag ebn@ser.nl Nederland in de Europese Unie Herengracht BW AMSTERDAM Telefoon: info@nederlandindeeuropeseunie.nl VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 12

13 Je kunt ook bellen of schrijven naar het ministerie van Buitenlandse Zaken dat veel projecten en informatie over Europese samenwerking heeft: Ministerie van Buitenlandse Zaken Postbus EB Den Haag Telefoon: VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 13

14 Literatuur Er zijn verschillende artikelen en boeken over de Europese Unie te vinden. Bijvoorbeeld in de plaatselijke bibliotheek. We raden je aan om daar zeker eens te gaan kijken. Verder kunnen we je aanraden: Blij met de Europa Een informatiepakket voor een werkstuk of spreekbeurt Centrum voor Mondiaal Onderwijs Postbus HK Nijmegen Telefoon: VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 14

15 Internet Ook op internet is de nodige informatie over Wat merk ik van de Europese Unie? te vinden. We hebben een selectie gemaakt: Informatievraagbaak over de Europese Unie Portaalsite van de Europese Unie Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in Nederland Informatiesite over heel veel Europese thema s Startpagina met veel links EUTube: filmpjes van de Europese Unie bij YouTube bij elkaar gezet EUtube Site over Europa voor jongeren van jaar; beetje verouderd maar nog steeds interessant Dossier van Kidsweek over de EU VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 15

16 Europese Jongeren Site 1 Europese Jongeren Site 2 Click on Europa en geef Europa nog één kans com_content&task=blogcategory&id=13&itemid =26 Subpagina van Click on Europe waar jongeren uit Europa over Europa praten Reizen in Europa Website over de digitale wereld Dag over Veiliger Internet, uitgeroepen door de EU De EU-campagne tegen cyberpesten Het verhaal van Linda Eilers die in Duitsland haar eigen bedrijf begonnen is De leukste winkels van Europa EU wil online winkelen binnen Europa makkelijker maken De geschiedenis van de euro VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 16

17 TIP: Als je op internet zoekt op Europa of Europese Unie vind je miljoenen hits. Beter kun je zoeken op een combinatie van deze termen met een bepaald thema als werken of cyberpesten. Bij deze werkbladen hoort ook een educatieve website waar je nog meer informatie over Wat merk ik van de Europese Unie? voor je sectorwerkstuk kunt vinden. Kijk daarvoor op de website VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 17

18 Illustratiemateriaal De makkelijkste manier om aan illustratiemateriaal te komen is uiteraard het internet. Je kunt op vele manieren naar plaatjes zoeken. Met Google gaat dat vaak het beste. Ga naar en klik op de knop afbeeldingen (in de adresbalk bovenin komt dan het volgende te staan: N.B.: je mag niet zonder toestemming zomaar afbeeldingen gebruiken. Houd daar rekening mee. De Europese Unie biedt ook veel foto s aan. Bijvoorbeeld op photo/index_en.cfm. Dit is een algemene plaatjesbank over allerlei onderwerpen. Je moet wel eerst inloggen voordat je foto s kunt downloaden, maar je kunt gratis een inlognaam met wachtwoord krijgen. Veel plaatjes uit dit pakket komen daarvandaan. Koppeling met gastlessen Je kunt ook regelen dat er iemand die veel van Europa afweet je school bezoekt. Dat kan iemand zijn van de Europese Beweging Nederland, het Europees Platform of van een andere organisatie die zich met de Europese Unie bezighoudt. De adressen vind je op pagina Regel wel van tevoren met je leerkracht wanneer er iemand langs zou kunnen komen en bereid het bezoek goed voor. Bedenk van tevoren welke vragen je zou willen stellen. Misschien kun je die vragen van tevoren opsturen, zodat de gastdocent zich goed kan voorbereiden, maar verwacht niet dat die persoon antwoord op al je vragen zal hebben. Je zult toch echt ook zelf naar antwoorden moeten zoeken. VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 18

19 Presentatievormen Het woord sectorwerkstuk kan je op het verkeerde been zetten. Werkstuk lijkt immers te verwijzen naar een schriftelijk verslag. Maar vergis je niet. De vorm waarin je de resultaten van je onderzoek kunt presenteren is geheel vrij. We geven hieronder een overzicht van mogelijke presentatievormen, zoveel mogelijk toegespitst op het thema Wat merk ik van de Europese Unie?. De lijst is niet uitputtend, maar we komen wel een heel eind. Sommige vormen zijn makkelijker te realiseren dan andere. Een combinatie is natuurlijk ook mogelijk. Als je nog een briljant ander idee voor een presentatievorm hebt, mag je die natuurlijk ook gebruiken. Aan jou de keus. Collage + mondelinge toelichting Een goede collage is niet makkelijk te maken. Want je moet maar net de teksten en foto s vinden die precies aansluiten bij wat je wilt overbrengen. Als het om Wat merk ik van de Europese Unie? gaat zul je op zoek moeten naar krantenartikelen en webteksten die als ondersteuning van je mondelinge toelichting dienen. Bedenk van tevoren wat de boodschap is die je kwijt wilt en ga dan zoeken. Wat je niet kunt vinden voor je collage kun je verwerken in je mondelinge toelichting. Essay of artikel Een essay is een persoonlijk gekleurd verhaal. In een essay geef je je eigen mening over het onderwerp weer. Vind je bijvoorbeeld dat de Europese Unie meer jongerencampagnes moet opzetten? Vind je dat de EU strengere straffen moet opleggen aan winkeliers die sterk alcoholische dranken aan minderjarigen verkopen? Moet volgens jou de EU de invoering van de euro in alle EU-landen verplicht stellen? Een artikel is beschouwend; een neutraal verhaal dat je best mag toelichten met wat je er zelf van vindt, maar waarin je eigen mening niet het belangrijkste onderdeel is. Een artikel over de voor- en nadelen van de euro, bijvoorbeeld voor de schoolkrant, gaat vooral op de feiten in en heeft een logische opbouw. VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 19

20 Geschreven verslag of werkstuk Een van de makkelijkste en meest voor de handliggende, maar daarom ook minst originele manier om de resultaten van je onderzoek te presenteren is een geschreven verslag of werkstuk. Maak van je hoofdvraag ( Wat is de invloed van de EU op het dagelijkse leven van jongeren? ) het centrale thema van je werkstuk en van de deelvragen ( Waarom vindt de EU het belangrijk om campagne te voeren tegen cyberpesten? ) de afzonderlijke hoofdstukken. Je vindt op de website van het Centrum voor Mondiaal Onderwijs een rijtje tips voor een goed werkstuk bij Fotocollage, fotopresentatie of fotoverslag Een foto zegt vaak meer dan duizend woorden. Als het gaat om een presentatie waarom foto s centraal staan, dan brengt het onderwerp De invloed van de EU op het dagelijkse leven van jongeren beperkingen met zich mee. Je kunt niet zomaar even naar het buitenland om foto s te gaan maken. Je bent dus afhankelijk van foto s van anderen. Elders hebben we je al gewezen op plekken op internet waar je gratis foto s vandaan kunt halen. Als je een vergelijking wilt maken tussen het dagelijkse leven in de Nederland en in andere EU-landen, dan kun je het Nederlandse deel natuurlijk wel zelf fotograferen. Hoorspel, rollenspel of toneelstuk In een hoorspel of toneelstuk kun je van alles over het thema Wat merk ik van de Europese Unie? kwijt. Je kunt naspelen hoe jongeren de Europese politici duidelijk maken wat zij van Europa vinden, je kunt een EU-campagne omzetten in een eigen hoorspel, je kunt de situatie nabootsen waarin je voor de invoering van de euro aan de grens steeds geld moest wisselen enz. enz. Schrijf wel alle rollen uit en oefen enkele keren van tevoren, voordat je het resultaat op de planken brengt. VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 20

21 Mondelinge voordracht of spreekbeurt Een makkelijk lijkende presentatievorm is de mondelinge voordracht of spreekbeurt. Maar pas ook: het is moeilijker dan je denkt. Je moet niet alles van papier voorlezen, maar tegelijkertijd er wel voor zorgen dat je niets vergeet. Het voordeel van een spreekbeurt is natuurlijk dat je bijvoorbeeld vol vuur kunt vertellen over de invloed van EU op het dagelijkse leven van jongeren, over het gemak van de euro enz. Je vindt op de website een paar tips voor een goede spreekbeurt. Posterpresentatie of tentoonstelling Het verschil tussen een posterpresentatie of tentoonstelling en een fotopresentatie zit in de grootte van de foto s. Een tentoonstelling hang je op ooghoogte op zodat er meer mensen tegelijk naar kunnen kijken. Teksten zijn alleen bedoeld als ondersteuning van de foto s of posters. Voor de rest geldt hier hetzelfde als voor de fotoverslagen: je kunt niet even naar het buitenland om foto s te gaan maken. Je bent dus afhankelijk van foto s van anderen. Eerder hebben we je al gewezen op plekken op internet waar je gratis foto s vandaan kunt halen. Als je een vergelijking wilt maken tussen het dagelijkse leven van een jongere in Nederland en in een ander land, kun je de foto s in Nederland zelf wel maken. VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 21

22 Diapresentatie, videopresentatie of Powerpoint-presentatie Een presentatie met audiovisuele middelen is altijd een prettige vorm. Als het gaat om de Wat merk ik van de Europese Unie? heb je met dezelfde beperkingen te maken als bij fotopresentaties (zie de vorige pagina). Het makkelijkst is dan nog een Powerpointpresentatie. De fout die veel mensen hiermee maken is dat de vorm belangrijker wordt dan de inhoud. Je kunt een hele mooie gelikte presentatie maken waarvan je echter niets opsteekt. Zorg ervoor dat de inhoud het belangrijkst blijft. Reeks stellingen Je kunt je standpunt of je bevindingen over de invloed van de Europese Unie ook toelichten aan de hand van een reeks stellingen. Het is echter niet makkelijk om goede stellingen te bedenken waarin je alles wat je kwijt wilt kunt stoppen. Stellingen zorgen er wel voor dat je een levendige discussie kunt bewerkstelligen. Voorbeeld van een stelling: De Europese Unie moet nog meer veel meer doen aan jongerencampagnes. Gastles Je kunt de reeks stellingen ook verwerken in een gastles die jij aan je medeleerlingen geeft. Maak een lesopzet voor 50 minuten en zet je klasgenoten aan het werk. Geef hen informatie (teksten, foto s) en laat hen antwoord geven op jouw vragen, opdrachten en bediscussieer met hen eventueel de stellingen die je bedacht hebt. Website Op Kennisnet vind je een handig hulpmiddel om een website te maken: de Websitemaker. Hiermee kun je al snel een simpele website in elkaar zetten. Je vindt het hulpmiddel op Wellicht kun je het maken van een website als afronding van je sectorwerkstuk tevens gebruiken als inzending voor de Thinkquest-wedstrijd (kijk daarvoor op de site: Een website over de invloed van de Europese Unie op het dagelijkse leven van jongeren zal zeker tot de originele inzendingen behoren en je kunt er leuke prijzen mee winnen. Denk van tevoren goed na over wat je kwijt wilt op je website en hoe je je gegevens gaat presenteren. Houd er rekening mee dat internet een grafisch medium is; stel geen ellenlange teksten samen en zorg voor voldoende plaatsjes. Breng ook voldoende hyperlinks aan, bijvoorbeeld tussen je hoofdvraag en deelvragen. Als je externe links aanbrengt, controleer dan van tijd tot tijd of de links nog kloppen. Zorg ervoor dat de inhoud centraal blijft staan. VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 22

23 Deze thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? maakt deel uit van een reeks modules over de hot issues van de Europese Unie. De hele reeks bestaat uit: Basismodule rondom de hot issues van de Europese Unie Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? Thematische module Europa en de mensenrechten Thematische module Europa en de vluchtelingen Thematische module Europese Ontwikkelingssamenwerking Thematische module Europa en het milieu Thematische module Europa en de dieren Zie voor meer informatie: VMBO-Sectorwerkstuk Thematische module Wat merk ik van de Europese Unie? pag. 23