Commissie Welzijn 8 september 2014

Transcriptie

1 Commissie Welzijn 8 september 2014 Orgaan: Locatie: Datum: Aanvang: Commissie Welzijn Raadzaal, Raadhuisplein 1, Voorhout maandag 08 september :00 uur 1. (20:00-20:15 uur) Opening 2. (20:15-20:15 uur) Vaststellen agenda 3. (20:15-20:15 uur) Spreekrecht burger 4. (20:15-20:15 uur) Mededelingen 5. (20:15-20:15 uur) Lijst van ingekomen stukken Stukken Welzijn Lijst van ingekomen stukken d d 25 september (20:15-20:15 uur) Actielijst en lijst van toezeggingen Stukken Actielijst voor commissies 7. (20:15-20:15 uur) Regionale zaken Samenvatting Doel: informerend/opinierend 8. (20:15-20:45 uur) Presentatie Collectief vraagafhankelijk vervoer / Regiotaxi Samenvatting Doel: informerend Presentatie over de stand van zaken en ontwikkelingen op gebied van collectief vraagafhankelijk vervoer. Stukken W02 - Holland Rijnland - Jaaroverzicht 2013 regiotaxi (20:45-21:45 uur) Toekomstbestendig peuterspeelzaalwerk en peuteropvang in Teylingen Samenvatting

2 Doel: besluitvormend De3Kernen, de organisatie voor peuterspeelzaalwerk binnen de gemeente Teylingen, heeft in 2013 bij de gemeente aangegeven de exploitatie niet rond te krijgen met het subsidiebedrag van ,-. Dit bedrag is in het kader van 'Back to Basics' in drie jaar tijd van ,- naar ,- verlaagd. Samen zijn we op zoek gegaan naar een mogelijke oplossing voor dit probleem. Hiervoor zijn diverse toekomstscenario's onderzocht. De raad krijgt in dit voorstel de uitwerking van deze scenario's voorgelegd. Doel van het onderzoek naar de toekomstscenario's is het toekomstbestendig maken van de bedrijfsvoering van De3Kernen. Het college en De3Kernen adviseren gezamenlijk voor het uitwerken van een voorkeursscenario. Stukken WE RV Toekomstbestendig peuterspeelzaalwerk en peuteropvang in Teylingen WE Bijlage 1 Stichting peuterspeelzalen De3Kernen geeft de voorkeur aan scenario G WE Bijlage 2 Rapport Advies toekomstbestending peuterspeelzaalwerk en peuteropvang 10. (21:45-22:00 uur) Marap 1 en Begrotingswijziging 2014-III ISD Bollenstreek Samenvatting Doel: besluitvormend De ISD Bollenstreek heeft een marap uitgebracht over de realisatie van de begroting van de eerste vier maanden van Op basis van deze marap heeft de ISD een begrotingswijziging opgesteld. De gemeenteraad wordt gevraagd haar gevoelens te uiten over deze voorgenomen wijziging. De begrotingswijziging wordt voorgesteld omdat de exploitatiekosten en de kosten voor de Programma's Participatie en Inkomen hoger uitvallen dan begroot. De begrotingswijziging betekent voor Teylingen een kostenstijging van ,-. Dit bedrag wordt gedekt vanuit de hogere Rijksbijdrage. Stukken WE RV Marap 1 en Begrotingswijziging 2014-III ISD Bollenstreek WE Bijlage 1 1e Marap 2014 ISD WE Bijlage 2 begrotingswijziging ISD 2014-III WE Bijlage 3 Zienswijze ontwerpbegrotingswijziging ISD 2014 III 11. (22:00-22:45 uur) Opiniërende bespreking conceptbeleidsplan Wmo Samenvatting Doel: opiniërend Vanuit een aantal fracties is verzocht om het conceptbeleidsplan Wmo, dat thans ter inzage ligt, opiniërend te bespreken. In oktober staat besluitvorming gepland. Met de opiniërende behandeling kunnen voorbereidend op de besluitvorming vragen en standpunten uitgewisseld worden. Stukken W11 - College - Concept-Beleidsnota Wmo BW-00535

3 W11 - Bijlage 1 - CONCEPTBeleidsnota_Wmo_28-7[1] W11 - Bijlage 2 - Overzicht van wijzigingen die welniet zijn doorgevoerd nav opmerkingen stuurgroepleden op conceptnota versie (22:45-22:45 uur) Rondvraag 13. (22:45-22:45 uur) Sluiting

4 Welzijn (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's.

5 FOLDER

6 Einde bijlage: Welzijn Terug naar het agendapunt

7 Lijst van ingekomen stukken d d 25 september 2014 (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's.

8 DOCUMENT Ingekomen stukken Vergadering raad 25 september 2014 Alle stukken zijn in te zien via A. Ingekomen stukken Nr. Datum Afzender Korte omschrijving inhoud zaak-nr. Commissie Voorstel W Muziekleraar in Teylingen Muziekonderwijs in Teylingen Welzijn v.k.a. W Gemeenschappelijke Regeling Kust-, Duin- en Bollenstreek Jaarstukken 2013 Welzijn v.k.a. W02a Maregroep Sociaal Jaarverslag 2013 Welzijn v.k.a. W Oogvereniging Speciale aandacht voor doofblinden in uw gemeente Welzijn v.k.a. W College van burgemeester en wethouders Verordening jeugdhulp _BW_00473 Welzijn v.k.a. W College van burgemeester en wethouders Uitvoeringsnota - Lokaal Gezondheidsbeleid _BW_00466 Welzijn v.k.a. W Vereniging van Nederlandse Gemeenten Herziene Modelverordening voorzieningen huisvesting onderwijs (met diverse bijlagen) Welzijn Voor pre-advies naar college W07 Juni 2014 ViaViela BV/4kidsbv Hoge legesheffing gastouderopvang Welzijn v.k.a. W Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Middelen wijkteams en Informele zorg Welzijn v.k.a. W Gemeente Kerkrade Motie Kinderpardon Welzijn v.k.a. W10 Juni 2014 Gemeente Hellevoetsluis Motie Kinderpardon Welzijn v.k.a. W College van burgemeester en wethouders Concept beleidsnota Wmo _BW_00535 Welzijn v.k.a. W Inspectie SZW Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Rapportage 'Ken uw klanten' Welzijn v.k.a. W Inwoners gemeente Teylingen Reactie aan college op uitplaatsingsvoorstel STV Welzijn Ter afhandeling aan college College van burgemeester en Jaarrekening 2013 GR Kust-, Duin- en

9 W wethouders Bollenstreek 2014_BW_00551 Welzijn v.k.a. W FNV, CNV en VCP Grote zorgen om WMO 201 (afschrift van brief aan het college) Welzijn v.k.a. R FNV, CNV en VCPOmgevingsdienst West-Holland Eerste begrotingswijziging Ruimte v.k.a. R02 Juni 2014 Inwoners gemeente Teylingen, kern Sassenheim Afschrift brief aan redactie De Teylinger over klachten van speeltuin gelegen bij De Uiver (n.a.v. brief R24 commissie Ruimte dd 17 juni jl.) Ruimte v.k.a. R College van burgemeester en wethouders Zienswijze op Concept notitie Reikwijdte en detailniveau planmer Structuurvisie schaliegas 2014_BW_00463 Ruimte v.k.a. R College van burgemeester en wethouders Rapportage metingen vliegtuiggeluid _BW_00503 Ruimte v.k.a. R College van burgemeester en wethouders Starten vooroverleg en inspraak voorontwerpbestemmingsplan Jacoba van Beierenweg 146A, Voorhout 2014_BW_00481 Ruimte v.k.a. R College van burgemeester en wethouders Opdrachten van adviesdiensten door Terra Ontwikkeling C.V. in het project Hooghkamer 2014_BW_00458 Ruimte v.k.a. R College van burgemeester en wethouders Opdrachten van adviesdiensten door Terra Ontwikkeling C.V. in het project Hooghkamer 2014_BW_00458 Ruimte v.k.a. R De mede-eigenaren van pand Herenstraat 2 en 2A te Voorhout Voorontwerp bestemmingsplan N444 en reconstructie Nagelbrug Ruimte Ter afhandeling aan college R College van burgemeester en wethouders Motie Vestiging Intratuin en bijlagen 2014_BW_00441 Ruimte v.k.a. R College van burgemeester en wethouders Vaststelling Wijzigingsplan 2A-2B Beukenhof, Sassenheim "Sassenheim West" 2014_BW_00423 Ruimte v.k.a. R Raad van State Bp Bedrijventerrein Oosthoutlaan zitting 2 oktober Ruimte Ter afhandeling aan college R Raad van State reactieve aanwijzing Bp Bedrijventerrein Oosthoutlaan zitting 2 oktober Ruimte Ter afhandeling aan college R La Gro Advocaten Het vonnis van de rechtbank Den Haag d.d. 30 juli 2014 in de zaak van de gemeente Teylingen over onteigening van het perceel ter grootte van 1300 m² kadastraal bekend gemeente Voorhout, Ruimte Ter afhandeling aan college

10 sectie A nummer 2692 (thans nummer 5405 en 5406) (grondplannummer 2). R Inwoners gemeente Teylingen, Boerhaavestraat Voorhout Overlast ratten en staat van onderhoud riool Ruimte Ter afhandeling aan college R Inwoners gemeente Teylingen, Cayennehof Voorhout Brief Gemeenteraad Teylingen inzake problematiek afsluiten doorgang Cayennehof / Dillestraat Ruimte Ter afhandeling aan college R College van burgemeester en wethouders Principeverzoek oprichten 1 woning Hyacintenlaan 1 te Warmond 2014_BW_00549 Ruimte v.k.a. R Inwoners gemeente Teylingen, omgeving Menneweg Sassenheim Woningbouwontwikkeling Menneweg 55, Sassenheim Ruimte Ter afhandeling aan college R College van burgemeester en wethouders Aanvraag verklaring van geen bezwaar tegen oprichten van een jachthavengebouw Veerpoler Warmond Ruimte Ter afhandeling aan college R Raad van State Exploitatieplan Hooghkamer herziening Ruimte v.k.a. BFT College van burgemeester en wethouders Veiligheidsjaarplan _BW_00302 BF&T v.k.a. BFT College van burgemeester en wethouders Implementatie kader evenementenveiligheid veiligheidsregio Hollands Midden 2014_BW_00375 BF&T v.k.a. BFT Nederlandse Vereniging tot bevordering van de Zondagsrust en de Zondagsheiliging Verzoek eerbiedigen van de zondag BF&T v.k.a. BFT Vereniging van Nederlandse Gemeenten Ledenraadpleging principeakkoord Cao Gemeenten BF&T v.k.a. BFT Veiligheidsregio Hollands Midden Programmabegroting 2015 en afronding zienswijzen BF&T v.k.a. BFT Provincie Zuid-Holland Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader 2014 'kwestie van evenwicht' BF&T v.k.a. BFT Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Beveiliging Suwinet door gemeenten BF&T v.k.a. BFT College van burgemeester en wethouders Holland Rijnland vergadering Algemeen Bestuur 25 juni _BW_00444 BF&T v.k.a. BFT Provincie Zuid-Holland Reactie op jaarrekening BF&T v.k.a.

11 BFT Burgemeester van Teylingen Interventieprotocol DHW BF&T v.k.a. BFT Stichting De Molen van Sassenheim. Opmerking over Jaarverslag commissie bezwaar en klachten BF&T Ter afhandeling aan college BFT10 Ingetrokken BFT Inwoner van de gemeente Heemstede De Westeinder, Kaag en Braassem: wie wint de hoofdprijs? Ervaringen van een passant BFT v.k.a. B. Raadsmededelingen (van college aan de gemeenteraad) Nr. Datum Korte omschrijving inhoud Commissie Voorstel Voortgang project Elsgeest Ruimte v.k.a Informatie over hondenschool Best Mate Ruimte v.k.a Tijdelijke huisvesting Op de Waard - Liduina Welzijn v.k.a voortgang bestemmingsplan Buitengebied Ruimte v.k.a Back to Basics 2014_BW_00153 Welzijn v.k.a Beantwoording van de motie Ondernemerschap (VVD 7 november 2013) 2014_BW_00156 BF&T v.k.a Stand van zaken Ruïne van Teylingen 2014_BW_00178 Ruimte v.k.a Jaarrekening 2014_BW_ BF&T v.k.a Uitwerking speerpunten en actiepunten WMO onderzoek De sociale Kracht van Teylingen en de evaluatie vrijwilligersbeleid Teylings Goud 2014_BW_00234 Welzijn v.k.a Raadsmededeling naar aanleiding van ingekomen stuk over handhaving (com. BF&T d.d. 27 februari) 2014_BW BF&T v.k.a Aanvullende investeringsbijdrage tennisbaan sportpark Overbos 2014_BW_00372 Welzijn v.k.a Wet Markt en Overheid BF&T v.k.a mei Meicirculaire BF&T v.k.a Herfinanciering leningen korfbalvereniging TOP Sassenheim 2014_BW_00439 Welzijn v.k.a Toptakenwebsite en notitie online communicatie 2014_BW_00585 BF&T v.k.a Motie Vuurwerk D _BW_00583 BF&T v.k.a. C. Openstaande stukken voor pre-advies Nr. Datum Afzender Korte omschrijving inhoud Zaaknummer Voorstel

12 D. Burgerinitiatief Nr. Datum Afzender Korte omschrijving inhoud Commissie Voorstel Laatste versie: Commissievergaderingen 8, 9 en 10 september, raadsvergadering 25 september 2014

13 Einde bijlage: Lijst van ingekomen stukken d d 25 september 2014 Terug naar het agendapunt

14 Actielijst voor commissies (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's.

15 DOCUMENT Raadsvergadering 25 september 2014 Actielijst/lijst van toezeggingen raad en commissies, schriftelijke vragen en openstaande moties (actiepunten worden opgenomen en afgevoerd indien als zodanig geconcludeerd door de raad c.q. commissie). Commissie Welzijn Datum Ontvangst Actie/toezegging College Afgesproken afhandeldatum w nov 12 Halfjaarlijks rapporteren/monitoren effecten Wmo beleid Van Kempen aug 2014 w sep 13 w sep 13 Staza proces t Onderdak: o.a. brandveiligheid, schoonmaak, duurzaamheid Terugkoppeling over gebruik regeling extra bezoek schoolarts jarigen in het kader Gezamenlijk inschatten van de Zorgbehoefte GIZ (RDOG HM) Van Kempen Van Kempen medio 2014 w nov 13 Acties voortkomende uit het WMO onderzoek naar de sociale kracht van Teylingen Van Kempen 8 sept 2014 Zie raadsmededeling w jan 13 Brede conferentie schulddienstverlening n.a.v. opiniërende discussie Van Kempen 3 e kwartaal 2014 w apr 14 Terugkoppeling Aanpassingen sport- en recreatiepark Elsgeest, over zaken die nog uitgewerkt moeten worden in plan o.a. parkeren, toestemming provincie. Van der Zon jul 2014 w jun 14 Periodiek commissie informeren over fraudewet, n.a.v. evaluatie. Van Kempen Jun 2015 via jaarstukken ISD Commissie Ruimte

16 Datum Ontvangst Actie/toezegging College Afgesproken afhandeldatum Commissie BFT Datum Actie/toezegging College Afgesproken afhandeldatum Bft jun 2013/16 okt 2013 Brief VNG cameratoezicht/live view (ingekomen stuk 7) Met nadere achtergrondinformatie en discussiestuk van het college agenderen voor cie BFT. 16 okt 2013: besproken tijdens presentatie woninginbraken: notitie komt beschikbaar dec burgemeester Dec 2013/mei 2014 Bft okt 2013 Stand van zaken burgerparticipatie Van Velzen Vast actiepunt Bft okt 2013 Evaluatie Drank en Horecaverordening. Afgesproken in raad 31 oktober 2013 Burgemeester Sept 2014 Bft januari 2013 Motie Vuurwerk 4.0 Vóór 1 juli 2014 notitie over vuurwerkbeleid voor te leggen V.d Stoel Vóór 1 juli 2014 BFt feb 2014 Stand van zaken alsnog realiseren glasvezel V. Velzen September 2014 BFT01 18 jun 2014 Toekomstgericht plan voor het Bloemencorso met netwerkmogelijkheden en invulling van de afbouw van subsidie in de richting van de methodiek van Back to Basics. V. Velzen Aangenomen, maar nog niet afgehandelde moties Datum raad Actie/toezegging Commissie Afgesproken afhandeldatum Ruïne van Teylingen (behouden ruïne als icoon voor Teylingen) Ruimte Commissievergadering 9 september Digitale dialoog BF&T Meenemen in evaluatie initiatiefvoorstel brede inzet communicatie (dec 2013) Oproep gezamenlijk onderzoek en kosten/batenanalyse Bloemencorso BF&T juni/november Onmiddellijk overgaan tot het verstrekken van langlopende vergunningen BF&T Verenigingen, stichtingen en reclamebeleid BF&T Update : Peperbussen worden in mei 2014 geplaatst. Tevens komt er in mei 2014 een raadsmededeling beschikbaar Bestuurlijke toekomst Duin- en Bollenstreek: Aanvullingen voor de uitwerking van de BF&T Motie blijft staan in afwachting van

17 gemeenschappelijke regeling coalitieakkoorden Bestuurlijke toekomst Duin- en Bollenstreek: Gezamenlijke missie, visie en strategie ontwikkelen BF&T Motie blijft staan in afwachting van coalitieakkoorden Subsidiebeleid Back to basics Welzijn 14 april Extra middelen voor armoedebeleid Welzijn 3 e kwartaal Resultaten actiepunten lokaal gezondheidsbeleid Welzijn 8 sept Rookvrije schoolpleinen Welzijn 8 sept Motie Vuurwerk 4.0 BFT Vóór 1 juli Wisselwinkel BFT Vestiging Intratuin BFT Teylingen volledig duurzaam 2030 BFT Communicatie Leerlingenvervoer Welzijn Maatwerk Participatiewet Welzijn Ondernemend Werkgevers servicepunt Welzijn Openstaande initiatief voorstellen: Datum Ontvangen Inhoud vraag Datum uitgezet in Afgesproken organisatie/wethouder afhandeldatum afgehandeld Aanleg glasvezelnetwerk (CDA) In afwachting onderzoek Brede communicatie met inwoners (VVD, D66, CDA) Procedurevoorstel besproken in Presidium van Schriftelijke vragen Datum Ontvangen Inhoud vraag Datum uitgezet in organisatie/wethouder afgehandeld (alle schriftelijke vragen zijn in te zien op Compensatie voor chronisch zieken en gehandicapten (CDA) CO2-reductie doelstelling in de duurzaamheidsagenda (PvdA) (97102)

18 Onderhoudstoestand Zijldijk te Warmond (DCA) Gevolgen van de mondiale top in Den Haag voor de bereikbaarheid van Teylingen (ChristenUnie) Woninginbraken (VVD) Vragenlijsten GGD (VVD) Seniorenhuisvesting (PvdA) Misdaadcijfers in Teylingen (VVD) Verlenen bouwvergunning in relatie tot brandwerendheid (CDA) De staat van onderhoud van het gemeentelijk monument villa West-End, Hoofdstraat 165 in Sassenheim (CDA) Inkoop Wmo Teylingen (CDA) Verlenen van een bouwvergunning (vervolg op schriftelijke vraag ) (CDA) Datum bijstelling: 19 augustus 2014 Commissie Ruimte, Welzijn en BFT d.d. 8, 9 en 10 september, raadsvergadering 25 september

19 Einde bijlage: Actielijst voor commissies Terug naar het agendapunt

20 W02 - Holland Rijnland - Jaaroverzicht 2013 regiotaxi (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:206969#

21

22 INHOUDSOPGAVE BLADZIJDE 1. Inleiding Gebruik van de Regiotaxi... 4 Ritten... 4 Personen... 7 Meereizenden, gratis begeleiders, kinderen... 9 Gratis begeleiding SoHo-honden Zones Vervoerspassen Stiptheid rituitvoering Loosritten Warme terugbelservice Klachtenoverzicht Klachtenafhandeling Telefonische bereikbaarheid Gebruik ophaalpunten Afgifte en inwisseling tegoedbonnen Top vertrek- en bestemmingsadressen Trivia Conclusie Add. I Rittengebruik over de jaren Add. II.I Rittenoverzicht Regiotaxi Add. II.II Overzicht betaalde zones t.o.v. aantal ritten... 35

23 Management informatie 1. Inleiding Het derde jaar waarin De Vier Gewesten het CVVvervoer in deze regio verzorgt en het eerste jaar dat de Regiotaxi de Rijnstreekhopper vervangt in Alphen aan den Rijn, Rijnwoude en Nieuwkoop. Voor zowel de nieuwe klanten als chauffeurs bleek er toch wel een periode van gewenning nodig te zijn om de nieuwe spelregels onder de knie te krijgen. Halverwege het jaar werd de inzet van één van de nieuwtoegetreden taxibedrijven beëindigd en moest het vervoer anders ingericht worden. Toch is de gewenste kwaliteit iedere keer behaald, soms zelfs ruim. Uiteraard zijn er ook dingen misgegaan en klachten ingediend. Deze vormen dan ook een vast agendapunt in het overleg tussen Holland Rijnland en De Vier Gewesten en de afhandeling van de klachten wordt op de voet gevolgd. Klachten zijn daarbij ook welkome signalen: pas als bekend is dat iets niet goed loopt, kan er actie op ondernomen worden. Klanten worden dan ook op allerlei manieren in de gelegenheid gesteld klachten in te dienen. Klachten kunnen eenvoudig worden ingediend met de klachtenkaart die iedere klant met een (Wmo- of OV-)pas thuis heeft ontvangen, of in de Regiotaxi en op het gemeentehuis beschikbaar zijn. Helaas geven niet alle klanten hun klachten op. Ook nu geldt weer dat zowel de opdrachtgever als de vervoerder hun uiterste best zullen doen om de Regiotaxi een goed functionerend systeem voor alle klanten te laten en blijven zijn. 3

24 2. Gebruik van de Regiotaxi Ritten Met de aansluiting van de Rijnstreekgemeenten sluit 2013 met een totaalstand van ritten op de meter. Met drie gemeenten erbij levert dit een eindstand op die bijna 30% hoger is tov. 2012, hoewel in sommige gemeenten ook een afname van het vervoer zichtbaar is. Om toch een vergelijking te kunnen maken en de Wmo-ritten, uitgezonderd die van de Rijnstreekgemeenten met elkaar vergelen worden, blijkt dat er 1,31% minder ritten (-3.425) is gemaakt tov Het vierde kwartaal van 2013 sluit af met ritten, wat neerkomt op gemiddeld ritten per dag. Onder de noemer RS Soc. Begel. is ook een flink aantal ritten gemaakt. Een toelichting hierop: RS Soc. Begel. is een afkorting voor Rijnstreek Sociale Begeleiding. Alle Wmogerechtigden uit Alphen aan den Rijn, Nieuwkoop en Rijnwoude mochten in 2013 tijdens een ongelimiteerd aantal ritten een sociaal begeleider meenemen. De sociale begeleiders die als gezelschap meereizen - dus niet als medisch begeleider - reizen als OV reiziger, maar betalen het Wmo tarief. Het kopje deur-sterhaltevervoer heeft betrekking op reizigers uit de kernen Nieuwkoop en Noorden naar station Woerden (en vice versa). Toen Arriva het regulier openbaar vervoer in deze regio overnam, bleken deze ritten niet meer gemaakt te kunnen worden, tenzij tegen een veel hoger tarief dan voorheen (het OV-tarief van de Regiotaxi). Na overleg met de Provincie en De Vier Gewesten is besloten dat de Regiotaxi deze leemte tijdelijk zou gaan invullen en in april zijn de reizigers middels een aparte folder op de hoogte gesteld van hun nieuwe reismogelijkheden. Voor het eerste kwartaal zijn derhalve geen cijfers, omdat de nieuwe reismogelijkheid per april is ingegaan. Het vervoer is in december, met ingang van de nieuwe dienstregeling weer overgenomen door Arriva. Doelgroep Pashouders 4 e kw e kwartaal e kwartaal 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,72% ,04% RS Soc. Begel ,50% Deur-sterhaltevervoer ,30% Wmo-gebruikers Alphen aan den Rijn ,59% Hillegom ,84% ,52% Kaag & Braassem ,39% ,24% Katwijk ,54% ,78% Leiden ,48% ,004% Leiderdorp ,61% ,80% Lisse ,84% ,66% Nieuwkoop ,63% Noordwijk ,48% ,24% Noordwijkerhout ,79% ,62% Oegstgeest ,73% ,60% Rijnwoude ,02% Teylingen ,20% ,61% Voorschoten ,94% ,38% Zoeterwoude ,40% ,69% Totaal ,00% ,15% Aantal uitgevoerde ritten 4 e kwartaal 2013 in verhouding tot

25 Doelgroep Pashouders 1 e kw e kwartaal e kwartaal 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,30% ,43% RS Soc. Begel ,04% Deur-sterhaltevervoer Wmo-gebruikers Alphen aan den Rijn ,35% Hillegom ,23% ,11% Kaag & Braassem ,99% ,32% Katwijk ,17% ,01% Leiden ,53% ,75% Leiderdorp ,38% ,93% Lisse ,64% ,12% Nieuwkoop ,65% Noordwijk ,93% ,90% Noordwijkerhout ,23% ,74% Oegstgeest ,55% ,44% Rijnwoude ,27% Teylingen ,12% ,57% Voorschoten ,93% ,84% Zoeterwoude ,69% ,88% Totaal ,00% ,74% Aantal uitgevoerde ritten 1 e kwartaal 2013 in verhouding tot 2012 Doelgroep Pashouders 2 e kw e kwartaal e kwartaal 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,51% ,84% RS Soc. Begel ,21% Deur-sterhaltevervoer ,13% Wmo-gebruikers Alphen aan den Rijn ,55% Hillegom ,80% ,37% Kaag & Braassem ,74% ,83% Katwijk ,89% ,85% Leiden ,62% ,92% Leiderdorp ,68% ,61% Lisse ,34% ,00% Nieuwkoop ,05% Noordwijk ,67% ,77% Noordwijkerhout ,41% ,87% Oegstgeest ,85% ,26% Rijnwoude ,78% Teylingen ,77% ,71% Voorschoten ,37% ,77% Zoeterwoude ,63% ,62% Totaal ,00% ,53% Aantal uitgevoerde ritten 2 e kwartaal 2013 in verhouding tot

26 Pashouders 3 e kw e kwartaal e kwartaal 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,67% ,40% RS soc. begel ,43% Deur-sterhaltevervoer ,22% Wmo-gebruikers Alphen a/d Rijn ,04% Hillegom ,19% ,37% Kaag & Braassem ,53% ,96% Katwijk ,70% ,48% Leiden ,71% ,01% Leiderdorp ,96% ,05% Lisse ,97% ,80% Nieuwkoop ,97% Noordwijk ,27% ,91% Noordwijkerhout ,76% ,01% Oegstgeest ,90% ,94% Rijnwoude ,24% Teylingen ,96% ,23% Voorschoten ,88% ,51% Zoeterwoude ,60% ,56% Totaal ,00% ,36% Aantal uitgevoerde ritten 3 e kwartaal 2013 in verhouding tot 2012 Doelgroep TOTAAL 2013 TOTAAL 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,83% ,43% RS soc. begel ,29% Deur-sterhalte 597 0,16% Wmo-gebruikers Alphen a/d Rijn ,63% Hillegom ,51% ,72% Kaag & Braassem ,67% ,17% Katwijk ,82% ,96% Leiden ,58% ,67% Leiderdorp ,65% ,23% Lisse ,20% ,94% Nieuwkoop ,08% Noordwijk ,60% ,34% Noordwijkerhout ,05% ,99% Oegstgeest ,75% ,76% Rijnwoude ,82% Teylingen ,75% ,95% Voorschoten ,03% ,59% Zoeterwoude ,58% ,37% Totaal ,00% ,47% Totaal aantal uitgevoerde ritten 2013 in verhouding tot

27 Personen Hoeveel reizigers werden er uiteindelijk vervoerd met al deze ritten? Kwartaal 4 sluit af met een reizigersaantal van personen, wederom een forse stijging die toe te schrijven is aan de uitbreiding met de Rijnstreekgemeenten. Echter vallen ook hier de schommelingen die sommige gemeenten maken goed op. Over heel 2013 mocht de Regiotaxi uiteindelijk reizigers vervoeren, gemiddeld reizigers per dag. Ook hier is nog wel een vergelijking te maken door de Wmo-ritten, uitgezonderd de Rijnstreekgemeenten naast elkaar te plaatsen en zien we dat in ,81% minder passagiers ( ) plaatsnamen in vergelijking met Doelgroep Pashouders 4 e kw e kwartaal e kwartaal 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,64% ,21% RS soc. begel ,41% Deur-sterhalte ,31% Wmo-gebruikers Alphen a/d Rijn ,94% Hillegom ,80% ,95% Kaag & Braassem ,44% ,87% Katwijk ,67% ,18% Leiden ,47% ,41% Leiderdorp ,66% ,09% Lisse ,78% ,88% Nieuwkoop ,41% Noordwijk ,37% ,76% Noordwijkerhout ,78% ,80% Oegstgeest ,85% ,38% Rijnwoude ,91% Teylingen ,15% ,52% Voorschoten ,96% ,63% Zoeterwoude ,45% ,46% Totaal ,00% ,22% Aantal vervoerde personen 4 e kwartaal 2013 t.o.v. 4 e kwartaal 2012 Doelgroep Pashouders 1 e kw e kwartaal e kwartaal 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,25% ,88% RS Soc. Begel ,97% Deur-sterhaltevervoer Wmo-gebruikers Alphen aan den Rijn ,86% Hillegom ,02% ,98% Kaag & Braassem ,97% ,49% Katwijk ,28% ,60% Leiden ,67% ,34% Leiderdorp ,51% ,09% Lisse ,56% ,27% Nieuwkoop ,45% Noordwijk ,73% ,31% Noordwijkerhout ,17% ,52% Oegstgeest ,64% ,69% Rijnwoude ,20% Teylingen ,02% ,49% Voorschoten ,98% ,74% Zoeterwoude ,72% ,72% Totaal ,00% ,00% Aantal vervoerde personen 1 e kwartaal 2013 t.o.v. 1 e kwartaal

28 Doelgroep Pashouders 2 e kw e kwartaal e kwartaal 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,45% ,35% RS Soc. Begel ,13% Deur-sterhaltevervoer ,16% Wmo-gebruikers Alphen aan den Rijn ,95% Hillegom ,70% ,39% Kaag & Braassem ,72% ,56% Katwijk ,04% ,22% Leiden ,66% ,59% Leiderdorp ,84% ,05% Lisse ,25% ,27% Nieuwkoop ,80% Noordwijk ,51% ,44% Noordwijkerhout ,37% ,44% Oegstgeest ,89% ,12% Rijnwoude ,68% Teylingen ,75% ,75% Voorschoten ,45% ,40% Zoeterwoude ,65% ,06% Totaal ,00% ,07% Aantal vervoerde personen 2 e kwartaal 2013 t.o.v. 2 e kwartaal 2012 Doelgroep Pashouders 3 e kw e kwartaal e kwartaal 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,68% ,60% RS Soc. Begel ,33% Deur-sterhaltevervoer 248 0,27% Wmo-gebruikers Alphen a/d Rijn ,38% Hillegom ,16% ,52% Kaag & Braassem ,47% ,42% Katwijk ,78% ,69% Leiden ,92% ,01% Leiderdorp ,00% ,82% Lisse ,88% ,49% Nieuwkoop ,74% Noordwijk ,08% ,86% Noordwijkerhout ,72% ,06% Oegstgeest ,04% ,80% Rijnwoude ,11% Teylingen ,89% ,14% Voorschoten ,89% ,36% Zoeterwoude ,66% ,55% Totaal ,00% ,65% Aantal vervoerde personen 3 e kwartaal 2013 t.o.v. 3 e kwartaal

29 Doelgroep TOTAAL 2013 TOTAAL 2012 Stijging/Daling tov OV-Algemeen ,78% ,33% RS Soc. Begel ,20% Deur-sterhaltevervoer 723 0,18% Wmo-gebruikers Alphen a/d Rijn ,03% Hillegom ,42% ,21% Kaag & Braassem ,65% ,57% Katwijk ,94% ,62% Leiden ,67% ,86% Leiderdorp ,75% ,91% Lisse ,12% ,60% Nieuwkoop ,86% Noordwijk ,43% ,22% Noordwijkerhout ,01% ,43% Oegstgeest ,85% ,92% Rijnwoude ,72% Teylingen ,70% ,94% Voorschoten ,07% ,80% Zoeterwoude ,62% ,32% Totaal ,00% ,24% Totaal aantal vervoerde personen 2013 t.o.v Naast deze hier boven getelde personen stapten ook nog meereizenden, gratis begeleiders en kinderen in de Regiotaxi. De meereizenden tellen in feite als volwaardig reiziger mee, aangezien zij ook voor hun rit betalen; maar worden in de administratie gescheiden genoteerd. De kinderen in het overzicht, zijn kinderen onder de 4 jaar en reizen gratis mee. Worden al deze personen nog meegeteld, dan komt het totaal aantal mensen dat in 2013 in een Regiotaxi plaatsnam uit op passagiers. Doelgroep 1 e kwartaal e kwartaal 2013 Meereizenden Gratis begeleiding Kinderen Meereizenden Gratis begeleiding Aantallen % tov. aantal ritten Aantallen % tov. aantal ritten Kinderen OV-Algemeen ,39% ,32% 5 RS Soc. Begel Deursterhaltevervoer Wmo-gebruikers Alphen a/d Rijn ,52% ,53% 5 Hillegom ,04% ,50% 0 Kaag & Braassem ,13% ,33% 0 Katwijk ,71% ,94% 6 Leiden ,15% ,37% 4 Leiderdorp ,90% ,74% 2 Lisse ,80% ,76% 2 Nieuwkoop ,66% ,71% 0 Noordwijk ,92% ,91% 0 Noordwijkerhout ,91% ,95% 1 Oegstgeest ,15% ,60% 0 Rijnwoude ,19% ,25% 0 Teylingen ,18% ,72% 3 Voorschoten ,47% ,32% 3 Zoeterwoude ,96% ,41% 0 Totaal Aantallen meereizenden, gratis begeleiders en kinderen 9

30 Doelgroep 3 e kwartaal e kwartaal 2013 Meereizenden Gratis begeleiding Kinderen Meereizenden Gratis begeleiding Aantallen % tov. aantal ritten Aantallen % tov. aantal ritten Kinderen OV-Algemeen ,31% ,97% 19 RS Soc. Begel Deursterhaltevervoer Wmo-gebruikers Alphen a/d Rijn ,52% ,25% 8 Hillegom ,38% ,79% 0 Kaag & Braassem ,60% ,87% 0 Katwijk ,71% ,26% 7 Leiden ,37% ,63% 18 Leiderdorp ,32% ,69% 27 Lisse ,97% ,95% 5 Nieuwkoop ,36% ,52% 4 Noordwijk ,39% ,45% 0 Noordwijkerhout ,15% ,31% 0 Oegstgeest ,44% ,78% 0 Rijnwoude ,29% ,44% 0 Teylingen ,39% ,20% 0 Voorschoten ,80% ,19% 0 Zoeterwoude ,31% ,88% 0 Totaal Aantallen meereizenden, gratis begeleiders en kinderen Gratis begeleiding Zoals te zien is in bovenstaande tabellen, zijn er tussen de gemeenten flinke verschillen in de aantallen gratis begeleiders. Een gemeente is vrij om zelf de begeleiding toe te kennen en iedere gemeente hanteert hiervoor een al dan niet met andere gemeenten gedeeld - protocol. Om de vinger te kunnen leggen op deze verschillen, zijn halverwege 2011 alle gemeenteprotocollen naast elkaar gelegd. Alle protocollen bleken nagenoeg op elkaar aan te sluiten. SoHo-honden Het aantal trouwe viervoeters dat regelmatig hun baas of bazin vergezelt in de taxi is in de volgende tabel weergegeven. Deze cijfers waren altijd een stabiel gegeven, maar in 2013 is er sprake van vrijwel een verdubbeling tot (4 e kwartaal) een verdrievoudiging van het aantal meereizende honden. 10

31 Doelgroep 1 e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal 2013 Totaal 2012 OV-Algemeen RS Soc. Begel Deur-sterhaltevervoer Wmo-gebruikers Alphen a/d Rijn Hillegom Kaag & Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Nieuwkoop Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Rijnwoude Teylingen Voorschoten Zoeterwoude Totaal Aantallen meereizende SOHO-honden Zones Alle reizigers, meereizenden, begeleiders, kinderen en SOHO-honden verreden in 2013 een totaal van zones ( in 2012). Omgerekend naar ritten betekent dit een ritgemiddelde van 3,13 zones per rit (incl. opstapzone, gelijk aan 2012). Doelgroep 1 e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal 2013 OV-Algemeen , , , ,43 RS Soc. Begel , , , ,51 Deur-sterhaltevervoer , , ,57 Wmo-gebruikers Alphen a/d Rijn , , , ,93 Hillegom , , , ,58 Kaag & Braassem , , , ,67 Katwijk , , , ,31 Leiden , , , ,51 Leiderdorp , , , ,97 Lisse , , , ,46 Nieuwkoop , , , ,71 Noordwijk , , , ,28 Noordwijkerhout , , , ,56 Oegstgeest , , , ,16 Rijnwoude , , , ,81 Teylingen , , , ,25 Voorschoten , , , ,37 Zoeterwoude , , , ,66 Totaal , , , ,07 Aantal verreden zones en de gemiddelden per rit 11

32 Vervoerspassen De aangeleverde management-gegevens m.b.t. de aantallen uitgegeven vervoerspassen bleken niet te kloppen. Door een nog onbekende maar waarschijnlijk - softwarematige fout ontstonden er verschillen tussen wat in het systeem stond opgeslagen en de gegevens die bij Holland Rijnland werden aangeleverd. Daarom treft u hieronder een gecorrigeerd overzicht aan dat het totaal aantal passen aan het eind van 2013 weergeeft. Per 2014 zullen de aantallen weer maandelijks vergeleken worden. Procentueel gezien hebben de gemeenten Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout en Zoeterwoude het hoogste aantal inwoners met een vervoerspas; dit is eenvoudig te verklaren door de aanwezigheid van gespecialiseerde zorginstellingen in deze gemeenten: de Weeligenberg, Willem van den Bergh, het Raamwerk en Swetterhage. Oegstgeest en, met name, Katwijk komen erg laag uit. Dit is ook al jaren onveranderd Aantallen inwoners 1 %-ge inwoners OV ,10% Alphen a/d Rijn ,70% Hillegom ,07% Kaag & Braassem ,12% Katwijk ,28% Leiden ,62% Leiderdorp ,44% Lisse ,33% Nieuwkoop ,90% Noordwijk ,74% Noordwijkerhout ,27% Oegstgeest ,97% Rijnwoude ,36% Teylingen ,32% Voorschoten ,23% Zoeterwoude ,52% Totaal ,42% Aantallen pashouders per gemeente op en in percentage op het totaal aantal inwoners 1 Aantallen per

33 >20 ritten >10 ritten >5 ritten 4 ritten 3 ritten 2 ritten Aantallen ritten gemaakt door Wmo-pashouders 1 rit 0 ritten Totaal Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Van alle uitgegeven passen, zo blijkt uit deze cijfers, gebruikt slechts 30% deze om daadwerkelijk met de Regiotaxi te reizen. Al in de vorige contractperiode werd waargenomen dat veel mensen de pas hebben voor de zekerheid, maar er geen daadwerkelijk gebruik van maken. De 30% die de pas wel gebruikt, maakt er daarentegen geregeld gebruik van; slechts 3% maakt er maar één rit per maand mee, de overige gebruikers 2 of meer ritten per maand.

34 3. Stiptheid rituitvoering Rit op tijd Rit te laat Rit te vroeg Persoon op tijd Persoon te laat Persoon te vroeg Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Totaal Aantal gereden ritten en personen en hoeveel hiervan te laat/vroeg waren Weliswaar vindt u in bovenstaande tabel kolommen waarbij de rit, danwel de persoon te vroeg gereden werd, deze cijfers worden niet meegenomen in het kwaliteitspercentage. Ritten die te vroeg worden verreden, geschieden, volgens de informatie van De Vier Gewesten, in overeenstemming met de klant, met name bij ziekenhuizen waar de taxi s af en aan rijden. De Vier Gewesten geeft aan dat als taxi en klant allebei gereed zijn, al is de taxi te vroeg, het niet van klantvriendelijkheid zou getuigen de klant te laten wachten, omdat het anders buiten de 15-minutenmarge valt. In hoeverre dit inderdaad in overeenstemming is met de klant, wordt gemeten door de klachten naast dit gegeven te leggen (over 2013 is er één klacht over een te vroege taxi binnengekomen). Om deze redenen is besloten de te-vroegritten niet in het kwaliteitspercentage op te nemen en deze secuur te blijven controleren aan de hand van de klachten. Bovenstaande cijfers omgezet naar percentages brengt ons dan tot het volgende: Rit te laat 2013 Rit te laat 2012 Persoon te laat 2013 Persoon te laat 2012 Januari 4,68% 3,36% 4,65% 3,33% Februari 3,94% 3,12% 3,94% 3,20% Maart 3,75% 1,94% 3,75% 2,02% April 3,87% 2,75% 3,87% 2,81% Mei 4,92% 2,14% 4,92% 2,15% Juni 4,29% 2,01% 4,29% 2,09% Juli 4,62% 2,96% 4,62% 2,98% Augustus 4,37% 2,13% 4,37% 2,14% September 4,33% 2,20% 4,33% 2,27% Oktober 4,74% 3,13% 4,72% 3,24% November 4,63% 4,78% 4,65% 4,86% December 4,73% 4,89% 4,80% 5,00% Totaal 4,41% 2,95% 4,41% 3,01% Percentages te-laatritten gemeten t.o.v. het totale aantal; vergelijking met 2012 De Regiotaxi dient maandelijks een minimaal kwaliteitsniveau te halen, waarbij 95% van het aantal vervoerde personen op tijd dus binnen de toegestane marges van 15 minuten te vroeg / 15 minuten te laat moet worden opgehaald. 14

35 Loosritten Om eender welke reden kan het voorkomen dat chauffeur en klant elkaar niet treffen. In dit geval wordt gesproken over een loosrit. De klant wordt in een dergelijk geval op de hoogte gesteld dat de taxi is geweest middels een kaartje in de bus. Over 2013 zijn de volgende cijfers beschikbaar. Totaal ritten Totaal loosritten Percentage Januari ,43% Februari ,56% Maart ,41% April ,71% Mei ,71% Juni ,75% Juli ,93% Augustus ,98% September ,93% Oktober ,81% November ,60% December ,63% Totaal ,70% Aantallen en percentages loosritten Hoewel het in 2012 lukte om dit percentage omlaag te brengen (tot rond de 1%), kent 2013 wederom een stijging van de loosritten. Warme terugbelservice Eén van de maatregelen in de strijd tegen loosritten is de terugbelservice. Hierbij worden de klanten persoonlijk (warm) gebeld door de chauffeur met de mededeling dat hij naar de klant onderweg is. Helaas komt het nog zeer regelmatig voor dat klanten hun telefoonnummer niet willen geven uit privacy-overwegingen. NB! De chauffeur beschikt niet zelf over het nummer van de klant. Het contact dat met de klant wordt gelegd, loopt via de centrale. 15

36 4. Klachtenoverzicht In 2013 zijn er in totaal 240 klachten ingediend. Op een totaal aantal ritten komt dit neer op 0,07%. Omdat het aantal klachten nog altijd onder de één procent ligt tov. het aantal verreden ritten, wordt ook regelmatig navraag bij de gemeenten en de diverse ouderen- en gehandicaptenplatforms gedaan. Toch levert dit amper meer op dan dat wat reeds bekend is. Toch is 240 klachten een verdubbeling van het aantal tov (132). De invoering van de Regiotaxi in de Rijnstreek zal hier zeker debet aan zijn, omdat de spelregels hier nog moesten doordringen en tevens het vervoersvolume met een derde is toegenomen. Klachten zijn altijd welkome signalen om zaken die niet goed gaan aan de kaak te kunnen stellen en op te lossen. Door verschillende klachten kon regiobreed een discussie worden opgestart over twee belangrijke stellingen. Moet er tijdens de rit zelf, op verzoek van de klant, afgeweken kunnen worden van het bestemmingsadres. Met het oog op de klantvriendelijkheid werden deze verzoeken tot dusver altijd gehonoreerd door de chauffeurs; enkele incidenten toonde echter maar al te duidelijk de keerzijde hiervan aan en in overleg met alle verantwoordelijke ambtenaren is besloten dat dit niet meer mogelijk is. Vanuit de praktijk klinken weinig geluiden dat dit door reizigers als vervelend of klantonvriendelijk wordt ervaren. De tweede stelling luidde of begeleiding bij medische indicatie al dan niet verplicht moet worden. Hieruit kwam, vrijwel anoniem, naar voren dat dit per individueel geval bekeken moet worden. Met de vervoerder is afgesproken dat dit een aparte indicatie wordt. Overigens was deze discussie bij de start van deze contractperiode ook al gevoerd. Met als resultaat dat begeleiding niet verplicht gesteld is. Nu wordt per persoon gekeken of de verplichting van begeleiding als noodzakelijk moet worden gesteld. Het niet verschijnen van een voertuig en te laat op de bestemming aankomen staan, wederom, als voornaamste klachten in het overzicht. Indien klachten betrekking hebben op personen worden deze door de vervoerder hierop aangesproken en indien van toepassing worden maatregelen genomen. Veel van de ingediende klachten zijn door de klantenservice gegrond verklaard. Ter compensatie voor het ongemak ontvangen de klanten in zo n geval één of meerdere tegoedbonnen om gratis mee te reizen. Ongegronde klachten ontstaan veelal wanneer de spelregels van de Regiotaxi niet bekend zijn bij de klant. De top 5 van klachten wordt aangevoerd met het niet komen opdagen van de taxi (68 klachten, 28,3) en te laat worden opgehaald (52 klachten, 21,6%). Op de derde plaats volgen klachten die betrekking hebben op het gedrag van de chauffeur (37 klachten, 15,4%), te laat opgehaald met als gevolg te laat op de bestemming aankomen volgt met 27 klachten (11,25%) op de vierde plaats. Het verkeerd plannen van een combinatie leidde in 2013 tot 14 klachten (5,83%). Voor het indienen van een klacht kunnen klanten gebruik maken van een klantenreactiekaart. Deze zijn aan de Wmo-klanten toegezonden en bij gebruik ontvangt men direct een nieuwe. Daarnaast zijn de taxi s standaard voorzien van reactiekaarten en tevens op ieder gemeentehuis en bij de ISD Bollenstreek en Participe beschikbaar. Klachten kunnen, uiteraard, ook telefonisch en per ingediend worden en via de website van de Regiotaxi en die van Holland Rijnland. 16

37 Medium Aantal Percentage Post/Reactiekaart 60 25% Telefoon % % Onbekend 1 1% Totaal % Wijze van klachtindiening Klachtenafhandeling De klachtenafhandeling wordt door Holland Rijnland zeer nauwlettend in de gaten gehouden en de klachtenoverzichten zijn een vast agendapunt bij het maandelijks overleg met De Vier Gewesten. De klanten van wie de klacht gegrond wordt verklaard, dat is het merendeel van de klagers, ontvangt een excuusbrief met één of meerdere tegoedbonnen. Ook wordt regelmatig persoonlijk telefonisch contact gelegd waarbij de klacht met de klant wordt besproken. Klachten dienen binnen 14 dagen door de Klantenservice afgehandeld te zijn. Gemiddeld in de praktijk komt dit uit op 8 dagen. 17

38 Aard: jan feb mrt apr mei juni juli aug sep okt nov dec Taxi Te laat opgehaald Te laat opgehaald, te laat op bestemming Te vroeg opgehaald 1 1 Combinatie Reistijd 1 Klacht chauffeur Geen voertuig Verkeerd voertuig Klacht over voertuig 1 2 Afrekenwijze Callcenter/Klantenservice Reserveringsfout Informatievoorziening agent Attitude telefonist Werkwijze telefonist Verkeerd tarief 1 1 Klant Overig Ongeval met letselschade 1 Aansprakelijkheid 1 TOTAAL gegrond: TOTAAL ongegrond: TOTAAL gedeeltelijk gegrond: TOTAAL open: Gem. afhandeltijd 9,68 11,02 7,93 5,94 9,24 10,06 7,49 4, ,06 5,07 6,86 Afhandeling > 2 weken Aantal ritten: Aard van de ingediende klachten 2 Combinatie van te laat opgehaald, verkeerd voertuig en reserveringsfout 3 Combinatie van attitude telefonist en klacht chauffeur; Combinatie van reserveringsfout en terugbelservice

39 5. Telefonische bereikbaarheid reserveercentrale Wanneer iemand de centrale belt om een Regiotaxi te bestellen, dient de telefoon binnen 90 seconden te zijn beantwoord. Holland Rijnland kan zich erin vinden, wanneer dit in 95% van de inkomende telefoontjes lukt. jan feb mrt apr mei juni Ingekomen Beantwoord Beantwoord ná 90 sec Gemiddelde wachttijd 1:11 0:57 1:02 1:13 1:10 0:49 % beantwoord in 90 sec. 98,55% 98,88% 98,61% 98,28% 98,45% 98,40% juli aug sep okt nov dec Totaal Ingekomen Beantwoord Beantwoord ná 90 sec Gemiddelde wachttijd 0:47 0:37 0:47 0:45 0:48 1:10 0:57 % beantwoord in 90 sec. 98,97% 99,22% 99,00% 99,21% 99,12% 98,51% 98,76% Aantallen ingekomen telefoontjes en wijze van afhandeling In het klachtenoverzicht is te zien dat er geen klachten meer over de telefonische bereikbaarheid zijn. Hoewel excessen altijd kunnen en zullen voorkomen, bedraagt de gemiddelde wachttijd 57 seconden. Over de telefoontjes die voortijdig door de klant opgehangen worden, zijn niet alle cijfers bekend; indicatief kan gezegd worden dat de gemiddelde tijd waarna men het bellen opgeeft, rond de 32 seconden ligt.

40 6. Gebruik ophaalpunten Momenteel zijn er 5 ophaalpunten voor de Regiotaxi te vinden in de Breestraat te Leiden, nabij het Stadhuis; bij het Station Leiden Centraal; bij het Bevrijdingsplein te Leiden; nabij de Winkelhof te Leiderdorp; bij Winkelcentrum de Aarhof in Alphen a/d Rijn 4. Deze ophaalpunten hebben als doel om klant en chauffeur van de Regiotaxi elkaar op drukkere en/of onoverzichtelijke locaties eenvoudiger te laten treffen en misverstanden over de exacte ophaalplaats te voorkomen. Daarbij kunnen reizigers gebruik maken van een verkorte vooraanmeldtijd van dertig minuten. In onderstaande tabel wordt het gebruik per maand weergegeven. Eerst ziet u het aantal ritten en daarachter het aantal loosritten op dit punt. Breestraat Stationsplein Winkelhof Bevrijdingsplein Aarhof Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Totaal Gebruik van de ophaalpunten en loosritten op dit punt Ophaalpunt Breestraat Het ophaalpunt op de Breestraat stond altijd bekend als een stabiel punt qua gebruik, maar in 2013 schommelen de cijfers op en neer en wordt een percentage loosritten van rond de 6% genoteerd. Vanuit de Regiotaxi-Klankbordgroep wordt herhaaldelijk aandacht gevraagd voor de vele gestalde fietsen alhier, waardoor mensen met rolstoel of rollator de taxi niet kunnen bereiken. Grafische weergave gebruik ophaalpunt Breestraat over de jaren Hoewel deze nog niet officieel in gebruik is genomen en een bord vooralsnog ontbreekt, wordt het punt wel al alszodanig gebruikt (en met succes!). 20

41 Ophaalpunt Station Leiden Centraal Het gebruik van het ophaalpunt op het station, is door de jaren heen altijd al een schommelend gegeven geweest; ook het loospercentage op dit punt bedraagt nog altijd zo n 4 procent. al kent het wel nog een loospercentage van vier-en-een-kwart procent. De huidige locatie voelt ook ietwat weggemoffeld. Klanten zelf maken liever gebruik van de achterzijde van het station om in de taxi plaats te nemen of uit te stappen(lebkov), maar gemeente Leiden vindt het niet wenselijk het ophaalpunt naar deze locatie te verplaatsen. Grafische weergave gebruik ophaalpunt Station Leiden over de jaren Ophaalpunt nabij de Winkelhof te Leiderdorp Dit punt wil nog wel eens van boven naar beneden schommelen, maar gemiddeld is het gebruik goed. Aantallen loosritten blijven beperkt tot 3%. Grafische weergave gebruik ophaalpunt Winkelhof over de jaren Ophaalpunt Bevrijdingsplein te Leiden Het eerste jaar dat het punt op het Bevrijdingsplein in gebruik is en de cijfers stellen niet teleur, terwijl het percentage loosritten met 2% ook zeer redelijk is. Aanleiding om hier een ophaalpunt te plaatsen, was de verbouwing van het hele plein en de onduidelijke situatie over waar klant en chauffeur elkaar zouden moeten treffen. 21

42 Grafische weergave gebruik ophaalpunt Bevrijdingsplein over 2013 Ophaalpunt De Aarhof te Alphen aan den Rijn Het gebruik van dit, zelfs nog niet officiele, ophaalpunt overtreft alle verwachtingen, terwijl de loosritten niet hoger dan 1,6% bedragen. Grafische weergave gebruik ophaalpunt Aarhof over

43 7. Afgifte en inwisseling tegoedbonnen Wanneer de taxi te vroeg of te laat arriveert, krijgt de klant van de chauffeur een tegoedbon voor één zone (incl. opstapzone) uitgereikt. Ook bij klachten die achteraf worden ingediend en gegrond worden verklaard, krijgt de klant de bon bij de afhandeling van de klacht meegezonden. De bonnen mogen gespaard worden voor een rit van maximaal 5 zones. Cijfers over de hoeveelheid uitgereikte tegoedbonnen, worden niet geregistreerd. Wel is in te zien hoeveel gratis ritten er zijn uitgevoerd, geplaatst naast het aantal te-laatritten per maand. Te laat ritten Uitgevoerde gratis ritten Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Totaal Aantallen te-laatritten en uitvoering gratis ritten 23

44 8. Top vertrek- en bestemmingsadressen Onderstaande lijst is samengesteld op basis van de maandelijkse top-30 die door de vervoerder wordt aangeleverd. Een leeg vak betekent dat de locatie die maand niet in deze top-30 stond. Soms is zelfs een eenmalige piek genoeg om tot deze gelederen door te kunnen dringen (bijvoorbeeld de Keukenhof). Synoniem Plaats jan feb mrt apr mei juni LUMC Leiden Rijnland Ziekenhuis Leiderdorp Diaconessenhuis - Poli Leiden Rijnland ziekenhuis Alphen aan den Rijn Bernardus verzorgingshuis Sassenheim De Zevensprong Sassenheim Rijnlands revalidatiecentrum Leiden Winkelcentrum Aarhof Alphen aan den Rijn Diaconessenhuis - Hoofdingang Leiden Verpleeghuis Zuijdtwijck Leiden Verpleeghuis Leythenrode Leiderdorp Verpleeghuis Overrijn Leiden Spaarne Ziekenhuis Hoofddorp Woudsoord Verzorgingstehuis Woubrugge Club 58 Leiden Zorgerf Boerengeluk Nieuw Vennep SWA Alphen aan den Rijn Wijckerslooth verpleeghuis Oegstgeest Aldi, Ridderhof Alphen aan den Rijn Westerhove Alphen aan den Rijn Trefpunt Noordwijk Zh Halte V&D/Breestraat Leiden Verpleeghuis Oudshoorn Alphen aan den Rijn Marienhaven Warmond Albert Heijn Winkelhof Leiderdorp Rijnveste Leiden 94 Bloemswaard verzorgingshuis Hillegom Landgoed Ursula Nieuwveen 102 Woon-Zorgcentrum Groot Hoogwaak Noordwijk Zh Willem vd Bergstichting Noordwijk Zh Albert Heijn Bevrijdingsplein Leiden Romanuszaal Leiden Hoflandhuis Voorschoten Verpleeghuis Rijn & Vliet Leiden Verpleeghuis Overduin Katwijk Zh Leger des Heils GGZ Voorhout Leiden Voorhout Ursula zaal, Trefpunt Nieuwveen Halte Mc Donalds WC Leidschenhage Leidschendam Centraal Station Leiden Leiden 101 Jeroen Zorgcentrum Noordwijk Zh Verzorginshuis Lorentzhof Leiden Keukenhof Lisse 179 Hoogvliet Alphen aan den Rijn 121 Munnekeweij Noordwijkerhout

45 Synoniem Plaats juli aug sep okt nov dec Totaal LUMC Leiden Rijnland Ziekenhuis Leiderdorp Diaconessenhuis - Poli Leiden Rijnland ziekenhuis Alphen aan den Rijn Bernardus verzorgingshuis Sassenheim De Zevensprong Sassenheim Rijnlands revalidatiecentrum Leiden Winkelcentrum Aarhof Alphen aan den Rijn Diaconessenhuis - Hoofdingang Leiden Verpleeghuis Zuijdtwijck Leiden Verpleeghuis Leythenrode Leiderdorp Verpleeghuis Overrijn Leiden Spaarne Ziekenhuis Hoofddorp Woudsoord Verzorgingstehuis Woubrugge Club 58 Leiden Zorgerf Boerengeluk Nieuw Vennep SWA Alphen aan den Rijn Wijckerslooth verpleeghuis Oegstgeest Aldi, Ridderhof Alphen aan den Rijn Westerhove Alphen aan den Rijn Trefpunt Noordwijk Zh Halte V&D/Breestraat Leiden Verpleeghuis Oudshoorn Alphen aan den Rijn Marienhaven Warmond Albert Heijn Winkelhof Leiderdorp Rijnveste Leiden Bloemswaard verzorgingshuis Hillegom Landgoed Ursula Nieuwveen Woon-Zorgcentrum Groot Hoogwaak Noordwijk Zh Willem vd Bergstichting Noordwijk Zh Albert Heijn Bevrijdingsplein Leiden Romanuszaal Leiden Hoflandhuis Voorschoten Verpleeghuis Rijn & Vliet Leiden 476 Verpleeghuis Overduin Katwijk Zh Leger des Heils Leiden GGZ Voorhout Voorhout Ursula zaal, Trefpunt Nieuwveen 299 Halte Mc Donalds WC Leidschenhage Leidschendam Centraal Station Leiden Leiden Jeroen Zorgcentrum Noordwijk Zh 227 Verzorginshuis Lorentzhof Leiden 187 Keukenhof Lisse 179 Hoogvliet Alphen aan den Rijn 121 Munnekeweij Noordwijkerhout

46 9. Trivia Voorheen konden klanten ritoverzichten tegen betaling toegestuurd krijgen; sinds begin 2013 wordt er geëxperimenteerd met een systeem waarbij iedereen, die via een automatische incasso betaald, een eigen account bij de Regiotaxi heeft en zijn eigen ritgegevens kan inzien. Bij hoge uitzondering kunnen nog overzichten tegen betaling worden opgevraagd bij de klantenservice. In juni is er op zowel Provinciaal als regionaal niveau een dag inz. doelgroepenvervoer georganiseerd. Resp. bestuurders en beleidsambtenaren en ambtenaren en indicatie-stellers konden tijdens een rondrit in een bus ervaren hoe het is om te reizen in het regulier openbaar vervoer wanneer men een beperking heeft. In april heeft een zone-wijziging in Kaag en Braassem en omgeving plaatsgevonden, zodat de route niet meer dwars door de Kagerplassen gepland wordt. Voor sommige reizigers heeft dit tot gevolg dat de reis duurder is geworden. In de voorgaande jaren hebben zij echter voordeliger gereisd dan eigenlijk zou hebben gemoeten. De maand mei is een lastige maand qua vervoer, omdat veel instellingen nog even met groepen het staartje van de Keukenhof mee willen pikken. Reeds bij de start van de huidige conctractperiode is er gesproken over, wanneer iemand een indicatie heeft voor medische begeleiding, het dan verplicht gesteld zou moeten worden dat men altijd in het bijzijn van de begeleider reist. Ambtelijk is men het er over eens dat de vraag voor begeleiding de ene dag stringenter zal zijn dan de andere en het om deze reden niet sec verplicht te stellen. Ook de platforms waren die mening bij aanvang van het contract toegedaan. Wel moet de mogelijkheid bestaan voor individuele reizigers een begeleiding verplicht te stellen, wanneer de omstandigheden hiernaar nopen. De gemeenten kunnen een verplichte begeleiding aangeven. De administratie is hiervoor aangepast. Het is enkele keren voorgekomen dat iemand tijdens de rit aangaf naar een ander adres te willen, waar dit had kunnen leiden tot ernstige situaties. Om deze reden is afgesproken dat tijdens de rit niet meer van de bestemming afgeweken kan worden; hooguit wanneer dit alsnog van tevoren telefonisch is afgestemd. 10. Conclusie Samengevat zien we dat over het jaar 2013: a. de stijging mn. veroorzaakt wordt door het toetreden van de Rijnstreekgemeenten. Netto wordt er een lichte daling genoteerd met ritten en vervoerde personen; b. er bij gemeenten nog altijd onderling grote verschillen zijn in de toekenning van gratis begeleiding; c. SoHo-honden frequent en bijna 2x zoveel in vergelijking met 2012 worden meegenomen: 500 keer; d. gemiddeld 3,13 zones per rit (incl. opstapzone) worden gebruikt; e. slechts 30% van de mensen die een budget toegekend hebben gekregen daadwerkelijk gebruik hiervan maken; f. het aantal loosritten flink is toegenomen, tot 1,70%; g. de stiptheid goed is met gemiddeld 4,41% van de reizigers die te laat worden opgehaald; h. er in totaal 240 klachten zijn ingediend, waarvan het overgrote merendeel gegrond is verklaard; i. de telefonische bereikbaarheid van de reserveringscentrale goed op het gewenste niveau zit met gemiddeld 57 seconden wachttijd; j. ook het gebruik van de ophaalpunten is naar tevredenheid. Tevens zijn er ophaalpunten aan het Bevrijdingsplein en de Aarhof gerealiseerd, waarbij het gebruik van deze laatste de verwachtingen verre overtreft; 26

47 k. hoeveel gratis ritkaarten zijn uitgegeven is niet exact aan te geven. Wel zijn er gratis ritten verreden in

48 Addendum I Rittengebruik over de jaren 28

49 29

50 30

51 31

52 32

53 Addendum II.I Rittenoverzicht Regiotaxi 2013 PLAATS Vervoerspassen in 2013 (gem.) JAN FEB MRT APRIL MEI JUNI JULI AUG SEPT OKT NOV DEC TOT.2013 Alphen aan den Rijn Hillegom Kaag & Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Nieuwkoop Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Rijnwoude Teylingen Voorschoten Zoeterwoude OValgemeen Deursterhalte RS. Soc. Begel Subtotaal Wmo TOTAAL Gem. per dag 1.015, , , , ,7 990,6 907,8 864, , , , , ,5 Zones Gem. zones per rit 3,1 3,1 3,1 3,2 3,2 3,2 3,2 3,2 3,2 3,2 3,1 3,1 3,1 33

54 PLAATS % ritten % passen 1e kwartaal 2e kwartaal 3 e kwartaal 4 e kwartaal Alphen aan den Rijn 12,63 12, Hillegom 5,51 7, Kaag & Braassem 3,67 5, Katwijk 2,82 7, Leiden 25,58 31, Leiderdorp 4,65 5, Lisse 4,20 6, Nieuwkoop 4,08 5, Noordwijk 5,59 8, Noordwijkerhout 4,05 5, Oegstgeest 2,75 3, Rijnwoude 2,82 2, Teylingen 6,75 9, Voorschoten 3,03 4, Zoeterwoude 1,58 2, OV-algemeen 8,83 4, Deur-sterhalte RS. Soc. Begel. 1, Subtotaal Wmo TOTAAL Gem. per dag 1.046, ,46 924, ,58 Zones Gem. zones per rit 3,09 3,17 3,20 3,14 34

55 Addendum II.II Rittenoverzicht Regiotaxi 2013 overzicht betaalde zones t.o.v. aantal ritten PLAATS JAN FEB MRT APRIL MEI JUNI JULI AUG SEPT OKT NOV DEC TOT.2013 Alphen aan den Rijn Hillegom Kaag & Braassem Katwijk Leiden Leiderdorp Lisse Nieuwkoop Noordwijk Noordwijkerhout Oegstgeest Rijnwoude Teylingen Voorschoten Zoeterwoude OValgemeen Deursterhalte RS. Soc. Begel TOTAAL

56 PLAATS 1e kw. gem. aantal zones per rit zones t.o.v. geregistr. passen 2e kw. gem. aantal zones per rit zones t.o.v. geregistr. passen 3e kw. gem. aantal zones per rit zones t.o.v. geregistr. passen 4e kw. gem. aantal zones per rit zones t.o.v. geregistr. passen Alphen aan den Rijn ,83 18, ,90 20, ,95 19, ,93 23,48 Hillegom ,59 21, ,61 18, ,66 15, ,58 16,53 Kaag & Braassem ,61 18, ,85 17, ,82 15, ,67 16,24 Katwijk ,28 10, ,39 9, ,40 8, ,31 8,58 Leiden ,52 15, ,60 14, ,60 13, ,51 14,22 Leiderdorp ,85 15, ,89 15, ,93 15, ,97 17,03 Lisse ,45 18, ,52 16, ,59 14, ,46 15,52 Nieuwkoop ,65 18, ,75 20, ,85 18, ,71 24,14 Noordwijk ,11 16, ,20 15, ,38 14, ,28 16,44 Noordwijkerhout ,56 18, ,61 19, ,64 15, ,56 17,16 Oegstgeest ,20 15, ,23 16, ,20 15, ,16 16,40 Rijnwoude ,64 21, ,72 26, ,76 28, ,81 30,91 Teylingen ,17 17, ,28 16, ,36 15, ,25 15,58 Voorschoten ,49 15, ,44 16, ,43 13, ,37 14,85 Zoeterwoude ,56 15, ,65 14, ,66 13, ,66 13,22 OValgemeen , , , ,43 Deursterhalte , , ,57 RS. Soc. Begel , , , ,51 TOTAAL , , , ,07 36

57 Einde bijlage: W02 - Holland Rijnland - Jaaroverzicht 2013 regiotaxi Terug naar het agendapunt

58 WE RV Toekomstbestendig peuterspeelzaalwerk en peuteropvang in Teylingen (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:227875#

59 VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van september 2014 Besluit nummer: 2014_Raad_00078 Onderwerp: Toekomstbestendig peuterspeelzaalwerk en peuteropvang in Teylingen - Besluitvormend Beknopte samenvatting: De3Kernen, de organisatie voor peuterspeelzaalwerk binnen de gemeente Teylingen, heeft in 2013 bij de gemeente aangegeven de exploitatie niet rond te krijgen met het subsidiebedrag van ,-. Dit bedrag is in het kader van 'Back to Basics' in drie jaar tijd van ,- naar ,- verlaagd. Samen zijn we op zoek gegaan naar een mogelijke oplossing voor dit probleem. Hiervoor zijn diverse toekomstscenario's onderzocht. De raad krijgt in dit voorstel de uitwerking van deze scenario's voorgelegd. Doel van het onderzoek naar de toekomstscenario's is het t oekomstbestendig maken van de bedrijfsvoering van De3Kernen. De gemeente en De3Kernen adviseren gezamenlijk voor het uitwerken van een voorkeursscenario. Bestemd voor: Commissie Welzijn DE GEMEENTERAAD AANHEF Ingewonnen advies/adviezen: Team FIN (AO) Bijgevoegde bijlage(n): Visie van De3Kernen Advies over een toekomstbestendig peuterspeelzaalwerk en peuteropvang in Teylingen MOTIVERING Aanleiding en context: De gemeente Teylingen kent een organisatie voor peuterspeelzaalwerk: De3Kernen. Deze organisatie exploiteert zes peuterspeelzalen in Sassenheim, Voorhout en Warmond. De raad heeft in het kader van 'Back to Basics' besloten in drie jaar tijd ,- te bezuinigen op het peuterspeelzaalwerk. De3Kernen heeft bij de gemeente aangegeven de exploitatie niet rond te krijgen met het subsidiebedrag. Daarom is deze korting zowel in 2013 als in 2014 verzacht door een gemeentelijke (niet structurele) bijdrage van ,-. In de afgelopen periode hebben de gemeente en De3Kernen gezamenlijk onderzocht hoe het peuterspeelzaalwerk in de gemeente Teylingen toekomstbestendig kan worden georganiseerd, zodat de organisatie de exploitatie wel sluitend kan krijgen. Hierbij is rekening gehouden met het veranderende landelijke beleid rondom het peuterspeelzaalwerk en de p 1 van 5

60 kinderopvang. Ook zijn best practises van hervormingen bij soortgelijke organisaties in het land en in de regio meegenomen in het onderzoek. Aan expertisecentrum JSO is gevraagd met een plan te komen voor een toekomstbestendige bedrijfsvoering en financieringssystematiek voor De3Kernen. Dit plan schetst de gevolgen voor de gemeente, De3Kernen en de inwoners die gebruik maken van peuterspeelzaalwerk of de kinderopvang. Beoogd resultaat: Peuterspeelzaalwerkorganisatie De3Kernen kan de komende jaren peuteropvang blijven aanbieden binnen de eerder vastgestelde beleidskaders en financiële kaders. Argumentatie: 1.1 Met de invoering van scenario G blijft het peuterspeelzaalwerk behouden. Wanneer de status quo wordt gehandhaafd, heeft De3Kernen jaarlijks minimaal ,- extra nodig om de exploitatie rond te krijgen. Dat is structureel boven de begroting kijkende naar hetgeen is vastgelegd in Back to Basics. Daarnaast verandert het landelijk beleid op het gebied van peuteropvang. Het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang worden geharmoniseerd. Om De3Kernen aan te laten sluiten op het veranderende landelijke beleid en de exploitatie met de verlaagde subsidiering voor de komende jaren sluitend te houden, is het noodzakelijk om de bedrijfsvoering en financiering van de organisatie tegen het licht te houden en waar nodig te moderniseren. In de bijlage zet expertisecentrum JSO toekomstscenario's voor De3Kernen uiteen. Hierbij is ook gebruik gemaakt van succesvolle moderniseringen van soortgelijke organisaties in de regio (o.a. Noordwijk en Lisse). Deze scenario's zijn besproken met de gemeente en met De3Kernen. Hieruit is een voorkeursscenario gekomen, scenario G. Doorrekeningen tonen aan dat bij dit scenario De3Kernen financieel uitkomt met de verlaagde subsidie en de aanpassingen wenselijk zijn voor de gemeente, de organisatie en ouders die gebruik maken van peuterspeelzaalwerk of kinderopvang. De aanpassingen binnen scenario G zijn uitvoerbaar voor de De3Kernenen en te realiseren voor 1 januari De3Kernen geeft aan voorkeur te hebben voor deze modernisering en garant te staan voor de uitvoering hiervan (zie bijlage). De overige scenario's sluiten onvoldoende aan op de belangen van de inwoners, De3Kernen of de gemeente. De3Kernen heeft een jarenlange goede subsidierelatie met de gemeente Teylingen. Ook is de peuteropvang naar volle tevredenheid van de ouders. Het huidige kabinet gaat de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk verder harmoniseren. Dit heeft onder andere invloed op de groepsgrootte en de financiering door ouders die hier gebruik van maken. Met het voorkeursscenario kan De3Kernen binnen de financiële afspraken met de gemeente de taken rondom de peuteropvang blijven uitvoeren in de komende jaren. 1.2 Het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang zijn erg belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang leveren een bijdrage op cognitief, sociaal-emotioneel en motorisch gebied voor ieder kind. Het doel is alle kinderen een gelijke start en gelijke kansen te kunnen bieden als zij met vier jaar naar de basisschool gaan. Men constateert dat jaarlijks een aantal kinderen op de basisschool start met een taal- en /of ontwikkelingsachterstand. In het kader van het preventief jeugdbeleid is het wenselijk die ontwikkelingsachterstand eerder aan te pakken: je kunt er niet vroeg genoeg bij zijn. Vanuit deze optiek wordt de peuterspeelzaal en de kinderopvang een belangrijke vindplaats voor kinderen met een (potentiële) ontwikkelingsachterstand. Ook draagt het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang bij aan de functies taalstimulering en achterstandsbestrijding. Dit uit zich in een landelijke, sluitende regeling: de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). De gemeente is, als regisseur van de sluitende aanpak, bestuurlijk verantwoordelijk voor het scheppen van samenhang en samenwerking binnen en tussen de verschillende voorzieningen. De3Kernen is een van de partijen binnen Teylingen die VVE uitvoert. 1.3 Het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang hebben een preventieve werking en voorkomen zo zwaardere en duurdere zorgvragen binnen de Jeugdwet en de Wmo Door de functies van het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang en uitvoering van VVE heeft het werk van De3Kernen een preventieve werking. Kinderen met een ontwikkelingsachterstand worden in een vroeg stadium herkend en ondersteund. Gezinnen met (potentiële) ondersteuningsbehoeftes zijn hierdoor dan ook eerder in beeld. Het is voor de gemeente en maatschappelijke kernpartners mogelijk om in een vroegtijdig stadium de benodigde ondersteuning in te zetten. Dit is een positieve ontwikkeling voor het welzijn van de inwoners van Teylingen. Deze werkwijze beperkt en voorkomt zwaardere en duurdere zorgvragen voor de Jeugdzorg of de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in een later stadium. 1.4 De kosten voor peuterspeelzaalwerk en kinderopvang voor inwoners van Teylingen veranderen nauwelijks. p 2 van 5

61 Door de veranderingen binnen het landelijke beleid (de harmonisering van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang) verandert de financiering van peuteropvang voor tweeverdieners binnen onze gemeente. In de huidige situatie maakt iedere ouder gebruik van eendoor de gemeente gefinancierde peuterplaats. Met de harmonisering is de gemeente niet meer verantwoordelijk voor de financiering van peuterplaatsen voor inwoners met een modaal of hoog inkomen. Tweeverdieners (modaal of hoog inkomen) vallen in de nieuwe situatie onder de Wet kinderopvang en maken gebruik van de tegemoetkoming van het Rijk voor de kosten van peuteropvang: de kinderopvangtoeslag. Deze toeslag ontvangt men via de Belastingdienst. In de praktijk zullen de tweeverdieners in eerste instantie een hoger bedrag betalen aan De3Kernen voor de peuterplaats. Een groot deel van dit bedrag ontvangen zij via de Belastingdienst weer terug. Kostwinnersgezinnen (laag inkomen) vallen niet onder de Wet kinderopvang en kunnen geen kinderopvangtoeslag ontvangen. Deze groep blijft gebruik maken van de gemeente gefinancierde peuterplaatsen. Voor hen verandert er in de nieuwe situatie vrijwel niets. Bij De3Kernen bedraagt de groep tweeverdieners ongeveer 60% van het bestand. Deze gezinnen vallen door het veranderende landelijk beleid qua financiering niet meer onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. Dit heeft gevolgen voor de subsidie die de gemeente aan De3Kernen verleent. De kostwinnersgezinnen blijven wel gebruik maken van een door de gemeente gefinancierde peuterplaats. Het onderzoek van JSO toont aan dat de kosten voor peuteropvang voor de kostwinnersgezinnen iets omlaag gaan en de kosten voor tweeverdieners iets omhoog. Een gedetailleerde uiteenzetting van de kosten in de nieuwe situatie is terug te vinden in bijlage 3. Op deze wijze is het voor alle ouders met kinderen mogelijk laagdrempelig gebruik te (blijven) maken van peuteropvang. De gemeente, JSO en De3Kernen verwachten in de nieuwe situatie weinig tot geen uitval van het aantal peuters die naar de opvang wordt gebracht. 2.1 Het voorkeursscenario is doorgerekend en toont financiële haalbaarheid aan. De raad heeft eerder de subsidie van De3Kernen met ,- verlaagd. Hierop heeft de organisatie haar bedrijfsvoering aangepast. Ondanks deze aanpassingen geeft De3Kernen aan de exploitatie niet rond te krijgen. Hierop is de subsidieverlaging in 2013 en 2014 eenmalig verzacht met ,- om de exploitatie sluitend te krijgen. JSO toont met het voorkeursscenario aan dat het mogelijk moet zijn met een verlaagde subsidie de komende jaren de exploitatie rond te krijgen. Geadviseerd wordt om het subsidiebedrag voor De3Kernen te bepalen op ,-. Tevens wordt op basis van het onderzoek van JSO geadviseerd om dit bedrag tot en met het jaar 2018 vast te zetten. Hiermee biedt de gemeente De3Kernen de financiële zekerheid om de modernisering door te voeren. 3.1 De gemeente heeft de wens na 2018 de inkoop van peuterplekken in Teylingen open te stellen voor alle aanbieders. De3Kernen heeft tijd nodig om de organisatie om te zetten naar het voorkeursscenario en de bedrijfsvoering daar op in te richten. Tegelijkertijd erkent de gemeente dat het niet wenselijk is om slechts één subsidierelatie aan te gaan met één organisatie die alle peuteropvang uitvoert. Door ook andere organisaties deel te laten nemen aan deze taken wordt een monopolypositie voorkomen en kan een gezonde marktwerking plaatsvinden. Daarom wordt geadviseerd om in het jaar 2015 te starten met een verkennend onderzoek naar de mogelijkheden van een vrije inkoop van peuteropvangplekken in Teylingen. Dit onderzoek zal samen met De3Kernen en overige aanbieders van VVE en kinderopvang plaatsvinden. Alternatieven: Wanneer de status quo wordt gehandhaafd, heeft De3Kernen jaarlijks minimaal een extra subsidie van ,- nodig om de exploitatie rond te krijgen. Dat is structureel boven de begroting kijkende naar hetgeen is opgenomen in Back to Basics. In het onderzoek van JSO worden ook andere toekomstscenario's beschreven. Deze zijn niet wenselijk voor de gemeente, De3Kernen en de inwoners. Dit vanwege financiële redenen of vanwege onvoldoende aansluiting bij de landelijke ontwikkelingen. Kanttekening: De toekomstscenario's uit het onderzoek van JSO bevatten aannamens die, hoewel in dit stadium voldoende onderbouwd, in de praktijk anders kunnen uitvallen. Voorbeelden zijn de verdere invloed van de recessie op de peuteropvang en de ontwikkeling van het aantal tweeverdienersgezinnen in onze gemeente. Mocht in de toekomst blijken dat De3Kernen niet de peuteropvang kan exploiteren voor ,- dan komen wij hier bij de raad op terug. p 3 van 5

62 Aanpak / uitvoering: Geadviseerd wordt het voorkeursscenario G verder uit te werken en uit te gaan voeren. Na het raadsbesluit gaat De3Kernen aan de slag met de praktische doorvoering van de modernisering. De inzet van personeel en het administratiesysteem worden anders ingericht. Ook worden de ouders geinformeerd over de wijzigingen binnen de peuteropvang. In de communicatie trekken we samen op met De3Kernen om zo een heldere en eenduidige boodschap over te kunnen brengen aan zowel ouders die nu al gebruik maken van de peuteropvang als aan toekomstige ouders. Voor 1 januari 2015 is de modernisering doorgevoerd. De voortgang en uitvoering van de modernisering worden continu gemonitord door de gemeente. Participatie niveau: Samenwerkingspartner Duiding participatie niveau: De gemeente en De3Kernen zijn in goede samenwerking gekomen tot een voorkeursscenario. De gemeente stelt de financiële en beleidskaders op voor de peuteropvang. De3Kernen gaat aan de slag met de modernisering van de organisatie en de communicatie richting ouders. Dit laatste gebeurt uiteraard in nauwe afstemming met de gemeente. Deze beslissing wordt genomen rekening houdend met volgende adviezen: Team FIN (AO) Het advies is gunstig. akkoord Op voorstel van het college van burgemeester en wethouders Beslist het volgende: VOORSTEL Besluitpunt 1: In te stemmen met de keuze van het uitvoeren van voorkeursscenario (scenario G) voor het toekomstbestendig maken van peuteropvang in Teylingen. BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Maatschappelijke Ontwikkeling Welzijn & Onderwijs Financiële consequenties: De3Kernen heeft voor 2015 een subsidiebedrag aangevraagd van ,-. Met het invoeren van het voorkeursscenario is berekend dat De3Kernen een jaarlijkse subsidie van ,- nodig heeft voor de exploitatie van de peuterspeelzalen. Wij stellen dan ook voor het subsidiebedrag vanaf 2015 aan te passen naar ,-. Dit levert de gemeente een jaarlijkse besparing op van ,-. Opgemerkt wordt dat deze doorrekening erg strak is gezien mogelijke onvoorziene kosten bij de modernisering van de organisatie en de uitvoering van het nieuwe landelijke beleid. Mocht blijken dat De3Kernen de peuteropvang niet kan exploiteren voor het geraamde bedrag, dan zullen we hiervoor een voorstel voorleggen aan de raad. Met het aannemen van scenario G zijn frictiekosten uitgesloten. Tot 2018 worden de financiële gegevens van De3Kernen getoetst en geëvalueerd. De uitwerking van het voorkeursscenario kent financiële consequenties voor de gemeente. Het te verstrekken subsidiebedrag van de gemeente aan De3Kernen gaat per 2015 terug van ,- naar ,-. p 4 van 5

63 STEMMING Ontwerpbesluit door de gemeenteraad in vergadering van 25 september 2014 BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT p 5 van 5

64 Einde bijlage: WE RV Toekomstbestendig peuterspeelzaalwerk en peuteropvang in Teylingen Terug naar het agendapunt

65 WE Bijlage 1 Stichting peuterspeelzalen De3Kernen geeft de voorkeur aan scenario G (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:227873#

66 Teylingen 22 juli 2014 Stichting peuterspeelzalen De3Kernen geeft de voorkeur aan scenario G. De3Kernen heeft samen met de gemeente gewerkt aan een kwalitatief sterk netwerk om de peuters van 2 tot 4 jaar heen. Niet alleen spelen en ontmoeten, maar ook stimuleren en signaleren is wat er op een peuterspeelzaal gebeurd. Een uitstekende voorbereiding op de basisschool waar kinderen door middel van voor- en vroegschoolse educatie begeleid worden in de ontwikkeling. De doorgaande lijn met de basisschool is vastgelegd en de deskundigheid van de pedagogisch medewerkers is hoog. Alle medewerkers zijn geschoold in het werken met een VVE-programma en nog eens 50% van hen heeft een gespecialiseerde tutor opleiding gevolgd. Tevens wordt er gewerkt met een zorgplan van waaruit tijdig signaleren en (indien nodig) doorverwijzen een waardevol gevolg is. De samenwerking met het CJG en de basisscholen waarborgen een zorgvuldig opgebouwd preventief netwerk om gericht en adequaat hulp te bieden aan ouders en kinderen met een opvoedingsvraag. De peuterspeelzaal ziet jaarlijks meer dan 400 kinderen tussen de 2 en 4 jaar en hun ouders. Een belangrijke schakel in de pedagogische basisvoorziening binnen het nieuwe jeugdzorgbeleid. Waarom scenario G.? De harmonisatie binnen de peuteropvang gaat in 2015 eindelijk zijn beslag krijgen. Een logische stap is ook de harmonisatie van de financiën. Wij denken dat het overstappen naar een vorm waarin ouders gebruik maken van de kinderopvangtoeslag een prima verandering is. Belangrijk is dat we de ouders en kinderen die geen gebruik kunnen maken van deze toeslag gaan verliezen, omdat de peuteropvang voor hen eenvoudig weg niet meer te betalen is. Het gezamenlijk zorgvuldig opgebouwd netwerk wordt dan in een klap te niet gedaan als er een belangrijke doelgroep wegvalt. Daarom zal subsidie vanuit de gemeente voor deze groep altijd noodzakelijk blijven. Ook de kwaliteit van de organisatie en de deskundigheid van de pedagogisch medewerkers kan en mag in onze ogen niet uitgehold worden. Immers een deskundig team zorgt voor een deskundige begeleiding van zowel kinderen als ouders. De relatief lage meerkosten van de formatie-uren om dit team op dit niveau te laten draaien komen dubbel en dwars terug in de preventieve werking van de begeleiding. Binnen scenario G kan De3Kernen haar doelstellingen blijven waarmaken. Stichting peuterspeelzalen De3Kernen Ludi van Zanten directeur

67 Einde bijlage: WE Bijlage 1 Stichting peuterspeelzalen De3Kernen geeft de voorkeur aan scenario G Terug naar het agendapunt

68 WE Bijlage 2 Rapport Advies toekomstbestending peuterspeelzaalwerk en peuteropvang (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:227874#

69 Advies over een toekomstbestendig peuterspeelzaalwerk en peuteropvang in Teylingen Colofon Uitgever: JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling Tekst: Drs. Theo Blom (Expertisecentrum JSO) en Ir. Chris Posma (Syneff Consult) Datum uitgave: juli 2014 Bezoekadres: JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling Nieuwe Gouwe Westzijde 1, 2802 AN Gouda Postbus 540, 2800 AM Gouda T F E info@jso.nl Copyright 2014 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling Uit deze uitgave mag niets worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, retrieval systemen of op welke andere wijze dan ook zonder toestemming van JSO. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

70 Inhoudsopgave 1. Inleiding Aanleiding Aanpak en werkwijze Opbouw van het rapport Ontwikkelingen op het terrein van het peuterspeelzaalwerk en kinderopvang Geschiedenis peuterspeelzaalwerk De kinderopvang Harmonisering peuterspeelzaalwerk en kinderopvang De Wet OKE en VVE Verdere harmonisering Peuteropvang Het peuterspeelzaalwerk in Teylingen Stichting Peuterspeelzaalwerk De3Kernen Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Financiën van De3Kernen in vergelijking landelijke kengetallen De scenario s Model A, B en C Tussentijdse conclusie A, B en C Scenario s D, E, F en G Tussentijdse conclusie A, F en G Consequenties voor ouders Het meerjarenscenario Bijlage 1 Leeswijzer kengetallen Bijlage 2 Scenario Modellen Bijlage 3 Scenario voor Ouderbijdrage Bijlage 4 Meerjaren scenario G Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 2 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

71 1. Inleiding 1.1 Aanleiding De gemeente Teylingen kent een organisatie voor peuterspeelzaalwerk: Stichting Peuterspeelzaalwerk De3Kernen. Deze organisatie exploiteert zes peuterspeelzalen in Sassenheim, Voorhout en Warmond. De3Kernen voert een actief beleid op het terrein van de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) met het programma Peuterpraat. De Raad heeft op basis van de nota Back to basics besloten ,00 te bezuinigen op het peuterspeelzaalwerk in drie jaar tijd. In 2013 en 2014 wordt deze korting verzacht door een eenmalige bijdrage van ,00. Door de gemeente Teylingen en De3Kernen is gekeken hoe het peuterspeelzaalwerk in de gemeente Teylingen toekomstbestendig kan worden georganiseerd en wat daar de financiële consequenties van zijn. Hierbij is het zogeheten Noordwijkse model aan de orde geweest waarbij tweeverdieners die gebruik maken van de peuterspeelzaal een beroep doen op de kinderopvangtoeslag, en kostwinnersgezinnen gebruik maken van een door de gemeente gefinancierde peuterplaats, met instandhouding van de Voor- en Vroegschoolse Educatie. De gemeente en De3Kernen hebben aan JSO en Syneff Consult gevraagd om in co-creatie een plan te ontwerpen waarin de consequenties van een combinatie van kinderopvangtoeslag-plaatsen en gesubsidieerde peuterplaatsen worden geschetst, inclusief de financiële gevolgen daarvan. 1.2 Aanpak en werkwijze Er is: een financiële analyse gemaakt op basis van de jaarstukken 2013 en aanvullende gegevens over huisvesting, personeelssamenstelling, openingstijden en andere productkenmerken; een bespreking geweest met De3Kernen omtrent de eerste resultaten van de analyse over 2013 in conceptvorm, hiervan was het doel om naast het bieden van inzicht ook verificatie en correctie van de gegevens te realiseren; een interview met de gemeente geweest over de gemeentelijke beleidsuitgangspunten betreffende het peuterspeelzaalwerk en de Voor- en Vroegschoolse Educatie. De gemeente heeft aanvullende informatie verschaft, bijvoorbeeld op demografisch gebied; door de adviseurs een aantal toekomstscenario s opgesteld inclusief de financiële doorrekening. Deze zijn vervolgens gepresenteerd en besproken op een bijeenkomst waar zowel de gemeente als De3Kernen vertegenwoordigd waren; een huidig rapport opgesteld. 1.3 Opbouw van het rapport In hoofdstuk 1 zal kort (de geschiedenis van) het peuterspeelzaalwerk worden geschetst, en de relatie peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Daarna wordt ingegaan op de plannen van het kabinet om deze twee werksoorten te harmoniseren en welke stappen daarvoor al zijn gezet. In hoofdstuk 2 wordt het peuterspeelzaalwerk in Teylingen beschreven en wordt de financiële situatie afgezet tegen landelijke kengetallen. In hoofdstuk 3 worden een aantal toekomstscenario s beschreven en toegelicht inclusief de financiële consequenties van de verschillende scenario s. In hoofdstuk 4 zullen wij beargumenteerd weergeven wat in onze optiek het voorkeursscenario is. In de bijlagen zijn een aantal financiële aspecten gedetailleerd uitgewerkt. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 3 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

72 2. Ontwikkelingen op het terrein van het peuterspeelzaalwerk en kinderopvang 2.1 Geschiedenis peuterspeelzaalwerk Het peuterspeelzaalwerk is de oudste werksoort van de kinderopvang. Het is in het midden van de jaren zestig ontstaan. De initiatiefneemsters waren vooral moeders die in de gordijnen vliegen omdat ze met hun handen en voeten aan hun schoongepoetst huis en kleine kinderen zijn gekluisterd (De Speelzaal, Arnhem, 1969). De speelzalen werden aanvankelijk door moeders gerund. Vervolgens doen de eerste betaalde leidsters hun intrede. Het speelzaalwerk neemt al snel een grote vlucht. Lag het accent eerst op de ontwikkeling van moeders, gaandeweg komt het accent op de peuter te liggen. De peuterspeelzaal levert een bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen op cognitief, sociaalemotioneel en motorisch gebied. Het stelt kinderen tevens in staat met de steeds kleiner wordende gezinnen - met leeftijdsgenootjes te spelen en wordt gezien als een nuttige voorbereiding op het basisonderwijs. De functies van het peuterspeelzaalwerk worden omschreven als: spelen, ontwikkelen en ontmoeten. Momenteel kent elk dorp of wijk één of meerdere speelzalen. Landelijk bezoeken gemiddeld 60% van de peuters in de leeftijdscategorie 2(½) - 4 jaar een speelzaal. Dit percentage loopt momenteel wel terug. Decentralisatie In 1975 stelt het Rijk via een interim-regeling voor het plaatselijk jeugd- en jongerenwerk, subsidie beschikbaar. In 1981 komt de rijksregeling te vervallen en worden de middelen gedecentraliseerd naar gemeenten. Vanaf dat moment is het speelzaalwerk een puur gemeentelijke aangelegenheid. De inkomsten van het overgrote deel van de peuterspeelzalen bestaat uit de ouderbijdragen en de gemeentelijke subsidie. De decentralisatie van het peuterspeelzaalwerk heeft er toe geleid dat er grote verschillen bestaan tussen peuterspeelzalen in verschillende gemeenten of zelfs ook binnen één en dezelfde gemeente. Dat kunnen verschillen zijn in groepsgrootte, werken met vrijwilligers op de groep of met één of twee betaalde en gekwalificeerde krachten, ouderbijdrage (verschil in hoogte en een vaste dan wel inkomensafhankelijke ouderbijdrage), regels over binnen- en buitenruimte, de hoogte van de gemeentelijke subsidie en de subsidiegrondslag, enzovoort. Er is in de jaren tachtig weinig specifieke aandacht voor het peuterspeelzaalwerk. Het vormt onderdeel van het welzijnswerk en wordt elk jaar trouw opgenomen in de gemeentelijke begroting. Voor en Vroegschoolse Educatie In de loop van de jaren tachtig en later treedt een kentering op. Er wordt geconstateerd dat een aantal kinderen al dan niet van allochtone afkomst op de basisschool komt met een taal- en /of ontwikkelingsachterstand. In het kader van het preventief jeugdbeleid wordt gesteld dat het wenselijk is het bestrijden van die ontwikkelingsachterstand eerder aan te pakken: je kunt er niet vroeg genoeg bij zijn. Vanuit deze optiek wordt de peuterspeelzaal een belangrijke vindplaats voor kinderen met (een potentiële) ontwikkelingsachterstand. Gemeenten ontwikkelen daar zelf beleid op, maar ook het Rijk zet zich daar actief voor in. Naast de basisfuncties spelen, ontwikkelen en ontmoeten voor het peuterspeelzaalwerk, komen daar taalstimulering en achterstandsbestrijding bij. Dit uit zich in de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). Dit is een landelijke regeling waarbij het Rijk middelen ter beschikking stelt aan gemeenten voor het werken aan betere ontwikkelingskansen voor Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 4 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

73 kinderen in de leeftijd van 0 6 jaar. Een essentieel onderdeel daarvan vormt de sluitende aanpak en doorgaande lijn. De sluitende aanpak houdt in dat alle instellingen binnen een wijk of gemeente die zich richten op kinderen van 0-6 jaar en hun ouders, zich er samen voor inspannen om een vraaggericht, preventief en vooral samenhangend aanbod te creëren, zodat kinderen optimaal worden ondersteund in hun ontwikkeling en ouders optimaal worden ondersteund bij de opvoeding. De gemeente is als regisseur van de sluitende aanpak bestuurlijk verantwoordelijk voor het scheppen van samenhang en samenwerking, binnen en tussen de verschillende voorzieningen. Gemeenten ontvangen geoormerkte middelen van het rijk voor de voorschoolse educatie. Deze aanpak gericht op preventie en vroegsignalering sluit naadloos aan op de doelstellingen van de Wet maatschappelijke ondersteuning. 2.2 De kinderopvang Zoals eerder beschreven is het peuterspeelzaalwerk in de loop van de jaren uitgegroeid tot een basisvoorziening: overal aanwezig en financieel laagdrempelig. De kinderopvang was daarentegen zeker in vergelijking met omringende landen karig ontwikkeld. Eind jaren tachtig werd de kinderopvang politiek gezien een hot item. Om werkende ouders in staat te stellen zorg en arbeid te combineren was uitbreiding van kinderopvang noodzakelijk: de kinderopvang als arbeidsmarktinstrument. Vanaf 1990 zijn er verschillende stimuleringsmaatregelen kinderopvang geweest, waarbij het Rijk aan gemeenten middelen ter beschikking stelde om de kinderopvang uit te breiden. In 1991 telde de kinderopvang kindplaatsen, anno 2014 zijn dat kindplaatsen. Daar is de forse krimp die de sector de laatste jaren kende, in verdisconteerd. Vanaf ongeveer 2000 vindt een discussie plaats over een stelselwijziging wat in 2005 leidde tot invoering van de Wet kinderopvang. Kinderopvangtoeslag Essentie van de Wet kinderopvang is vraaggestuurde financiering. Ouders maken gebruik van kinderopvang en krijgen een factuur van de kinderopvangorganisatie voor het aantal uren dat zij van de opvang gebruik maken. Met die factuur kunnen ouders naar de belastingdienst en ontvangen zij kinderopvangtoeslag afhankelijk van hun inkomen. Hoe lager het inkomen, des te hoger de kinderopvangtoeslag. Om voor kinderopvangtoeslag in aanmerking te komen dienen beide ouders te werken (of bij eenoudergezinnen de betreffende ouder). Kostwinnersgezinnen waarbij dus één ouder werkt komen niet in aanmerking voor kinderopvangtoeslag. Verder is het aantal uren dat ouders gebruik kunnen maken van kinderopvangtoeslag, aan een maximum gebonden. Het maximum aantal uren bedraagt (voor hele dagopvang) 140% van het aantal arbeidsuren van de ouder die het minste aantal uren werkt. Stel de minst werkende ouder werkt twintig uur dan ontvangen de ouders kinderopvangtoeslag over maximaal 28 uur. Met de invoering van de Wet kinderopvang is de financiële band tussen kinderopvang en gemeente (als subsidiegever) doorgesneden. GGD De Wet kinderopvang kent een aantal kwaliteitseisen waaraan de kinderopvang moet voldoen. Dat betreft de groepsgrootte, de beroepskracht-kind-ratio (BKR), de buiten- en binnenruimte, het vierogen-principe, medezeggenschap van ouders enzovoort. Het is aan gemeente toe te zien op deze eisen. Een taak die is uitbesteed aan de GGD. Verder dienen gemeente te handhaven als regels niet worden nageleefd. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 5 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

74 2.3 Harmonisering peuterspeelzaalwerk en kinderopvang Na de invoering van de Wet kinderopvang in 2005 ontspon zich een discussie of financiering en weten regelgeving van het peuterspeelzaalwerk en kinderopvang, niet meer met elkaar in lijn konden worden gebracht: harmonisering. Schema 1: Verschillen kinderopvang peuterspeelzaalwerk Kinderopvang Peuterspeelzaalwerk Financiering Kwaliteitseisen Ouders betalen (kostendekkend) uurtarief met tegemoetkoming rijksoverheid (kinderopvangtoeslag) Kwaliteitseisen (landelijk) geregeld in Wet kinderopvang Gemeenten financieren (veelal) peuterspeelzaalwerk en ouders betalen vaste of inkomensafhankelijke ouderbijdrage die per gemeente verschillend is Gemeentelijke verordening Deze discussie leidt er toe dat per 1 augustus 2010 de Wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (Wet OKE) van kracht wordt. Deze wet heeft tot doel een aantal kwaliteitseisen voor het peuterspeelzaalwerk landelijk vast te leggen. De financiering van het peuterspeelzaalwerk en kinderopvang blijft met de Wet OKE zoals die in schema 1 is weergegeven. Wat behelst de Wet OKE en waaraan dienen peuterspeelzalen te voldoen? Dat zijn de volgende zaken: leidster-kind ratio is 1:8; de maximale groepsgrootte is 16; minimaal één leidster heeft SPW3 diploma en wordt betaald conform CAO Welzijn; pedagogisch beleid is vastgelegd; vrijwilligersbeleid is vastgelegd; er is een risico-inventarisatie uitgevoerd; alle leidsters en vrijwilligers beschikken over een VOG; instellen van een vorm van oudervertegenwoordiging, inclusief klachtenregeling. De GGD houdt toezicht op de kwaliteitseisen in het peuterspeelzaalwerk. Verder zijn peuterspeelzalen verplicht zich in te schrijven in het landelijk register kinderopvang en peuterspeelzalen. Er blijven een paar wezenlijke verschillen tussen peuterspeelzaalwerk en kinderopvang. Schema 2: verschillen peuterspeelzaalwerk en kinderopvang Kinderopvang Peuterspeelzaalwerk Groepsgrootte horizontale groep 2- en 3-jarigen 14 kinderen 16 kinderen Beroepskracht-kind-ratio Twee beroepskrachten op een groep van veertien kinderen Minimaal één beroepskracht op zestien kinderen Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 6 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

75 Bij de invoering van de Wet OKE waren er peuterspeelzalen die met twee vrijwilligers op de groep werkten. Na invoering van de Wet OKE moet er minimaal één beroepskracht op de groep staan. Dat leidt tot hogere kosten. Omdat de hogere kosten het gevolg zijn van landelijke wet- en regelgeving is het Rijk gemeenten tegemoet gekomen door extra middelen in het Gemeentefonds te storten. Het gaat in totaal om 35 miljoen. De gemeente Teylingen krijgt jaarlijks ,28 op basis van deze uitkering. Deze middelen zijn niet geoormerkt. 2.4 De Wet OKE en VVE Als gevolg van de Wet OKE krijgen gemeenten een inspanningsverplichting om te zorgen voor voldoende gespreid aanbod van voorschoolse educatie, voor die kinderen die een risico lopen op een achterstand in de Nederlandse taalontwikkeling. Daarbij zijn gemeenten vrij om te definiëren wat een doelgroepkind is. Het Rijk legt als het ware wel een bodem voor wat een doelgroepkind is: dat zijn de zogeheten gewichtenkinderen uit het onderwijs. Maar een gemeente mag deze groep uitbreiden met bijvoorbeeld kinderen die een achterstand dreigen op te lopen in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Voor peuterspeelzalen die voorschoolse educatie aanbieden worden aanvullende kwaliteitseisen gesteld. Deze zijn: aanbod van vier dagdelen of tien uur per week per kind; twee beroepskrachten per groep die tevens geschoold zijn in het werken met een VVEprogramma; het VVE-programma waarmee gewerkt wordt is gericht op het gestructureerd en samenhangend stimuleren van de ontwikkeling op het gebied van taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling; peuterspeelzalen dragen gegevens over aan de schoolbesturen van de kinderen die hebben deelgenomen aan de voorschoolse educatie (de zogeheten overdracht in het kader van de doorgaande lijn). Verder stelt deze regeling dat de ouderbijdrage van doelgroepkinderen moet worden vastgesteld op het niveau dat overeenkomt met de netto kosten voor kinderopvang van ouders die in aanmerking komen voor de hoogste toeslag kinderopvang van de belastingdienst. Ouders betalen dan een ouderbijdrage voor twee dagdelen, waarbij de overige twee dagdelen gefinancierd worden uit de VVE-middelen die de gemeente van het Rijk ontvangt, om de opvang van doelgroepkinderen zo laagdrempelig mogelijk te houden. 2.5 Verdere harmonisering Op 17 juni 2014 heeft minister Asscher een brief naar de Tweede Kamer gestuurd getiteld: Een betere basis voor peuters. Hier worden plannen ontvouwd voor een verdere harmonisering van kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Wij lichten er één punt uit dat relevant is voor dit rapport en inmiddels is omgezet in wetgeving. Het gaat er hierbij om dat de groepsgrootte van horizontale groepen van 2- en 3-jarigen in de kinderopvang van veertien naar zestien is opgehoogd met ingang van 1 januari De groepsgrootte uit schema 2 is nu zowel in het peuterspeelzaalwerk als in de kinderopvang zestien geworden. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 7 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

76 2.6 Peuteropvang Tot slot willen wij in dit hoofdstuk waarin wij de context van het peuterspeelzaalwerk in Teylingen schetsen, ingaan op een ontwikkeling die gaande is en die vergaande gevolgen nu al heeft voor de sector en ook de aanleiding vormt van dit onderzoek: peuteropvang. Tweeverdieners en kostwinnersgezinnen Er werd er lange tijd van uit gegaan dat kinderopvang voor werkende ouders is en peuterspeelzaalwerk voor kostwinnergezinnen. Die veronderstelling bleek een aantal jaren geleden niet (meer) op te gaan. Leidsters merkten het op. Ouders brengen s ochtends hun kind naar de peuterspeelzaal, maar komen het niet zelf ophalen om ongeveer uur. Dat doet de buurvrouw of opa en oma. Vervolgens haalt één van de ouders hun kind om uur op bij de buren of opa en oma. Kortom: ouders combineren de peuterspeelzalen met informele opvang, omdat zij werken, zorg en arbeid combineren. De reden waarom werkende ouders hun kind naar de peuterspeelzaal brengen (en niet naar de kinderopvang) kan divers zijn: vanwege verschil in kosten, kinderopvang biedt geen halve dagopvang, de speelzaal is dichterbij, ouders geven de voorkeur aan een peuterspeelzaal (beeldvorming), enzovoort. Gaandeweg werd dit duidelijk voor gemeenten en een aantal gemeenten verbond daar consequenties aan. Gemeenten stelden zich op het standpunt dat werkende ouders een beroep kunnen doen op de kinderopvangtoeslag. Deze gemeenten stelden zich de vraag waarom zij peuterplaatsen zouden subsidiëren voor werkende ouders die een beroep kunnen doen op de kinderopvangtoeslag. Kinderopvangtoeslag voor tweeverdieners Een aantal gemeenten nam het besluit dat tweeverdieners gebruik moeten maken van de kinderopvangtoeslag. Kostwinnersgezinnen kunnen gebruik maken van door de gemeente gefinancierde peuterplaatsen. Vervolgens is de vraag wat er met doelgroepkinderen gebeurt. Als sprake is van een doelgroepkind, vallen ouders dan onder de ouderbijdrageregeling zoals geschetst is aan het einde van paragraaf 2.4 (laagste tarief uit kindertoeslagtabel voor twee dagdelen), of is het feit dat beide ouders werken van doorslaggevend belang en dienen zij een beroep te doen op de kinderopvangtoeslag. De meeste gemeenten kiezen er voor dat bij doelgroepkinderen ouders gebruik kunnen maken van de gemeentelijke regeling en geen beroep hoeven te doen op de kinderopvangtoeslag. Het doel om kinderen vier dagdelen dan wel minimaal tien uur op te vangen prevaleert dan boven kostenoverwegingen. Voor peuterspeelzalen die zowel met kinderopvangtoeslag werken als ook door de gemeente gefinancierd werden, kwam de term peuteropvang in zwang. Eisen kinderopvang Echter, peuterspeelzalen staan geregistreerd in het landelijk register kinderopvang en peuterspeelzalen als peuterspeelzaalwerk en niet als kinderopvang. Dat laatste is een vereiste voor ouders om een beroep te kunnen doen op de kinderopvangtoeslag. Peuterspeelzalen schreven zich vervolgens in als kinderopvang in het landelijk register, met als consequentie dat zij aan de landelijk geldende kwaliteitseisen voor kinderopvang moeten voldoen. Zo geldt voor peuterspeelzalen een maximale groepsgrootte van zestien kinderen en voor kinderopvang van zestien kinderen (tot ) Peuterspeelzalen zijn zo n 3 tot 3,5 uur per dagdeel open. Omdat speelzalen merkten dat ouders het bezoek aan de speelzaal combineren met informele opvang, zoals geschetst aan het begin van deze paragraaf, hebben zij besloten hun openingstijden te verruimen zodat ouders met één arrangement Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 8 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

77 van doen hebben. In sommige gemeenten blijkt dit succesvol, in andere gemeenten slaat het totaal niet aan en zijn ouders tevreden met kortdurende opvang. Verder volgen peuterspeelzalen de vakanties van het onderwijs, d.w.z. zijn twaalf weken in het jaar gesloten. De peuteropvang werkt in het algemeen ook met deze twaalf weken sluiting. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 9 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

78 3. Het peuterspeelzaalwerk in Teylingen 3.1 Stichting Peuterspeelzaalwerk De3Kernen De Stichting Peuterspeelzaalwerk De3Kernen is de aanbieder van peuterspeelzaalwerk in Teylingen, waarmee de gemeente gesubsidieerd peuterspeelzaalwerk en Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) aanbiedt. De3Kernen is in 2008 ontstaan als gevolg van een fusie van drie organisaties voor peuterspeelzaalwerk in Voorhout, Sassenheim en Warmond. De gemeente heeft destijds de aanzet tot deze fusie gegeven. De3Kernen biedt regulier peuterspeelzaalwerk aan VVE in geïntegreerde groepen. De3Kernen exploiteert 244 peuterplaatsen op zes locaties: De Peuterkorf (twee locaties) in Sassenheim Dribbel, Kiekeboe en Olleke Bolleke in Voorhout De Woezel in Warmond De gemeente Teylingen stuurt naar alle ouders van jonge peuters een informatiebrief over de peuterspeelzalen. Dit heeft een positief effect op het aantal aanmeldingen. Uitgangspunten van De3Kernen zijn: kwalitatief goede opvang voor kinderen van 2 tot 4 jaar; het kind staat centraal, de opvang moet aansluiten bij de ervaring en behoefte van het kind; sterke betrokkenheid van ouders en leidsters bij de voortgang van hun kinderen; veel aandacht voor creatieve uitingen voortkomend uit projectgericht werken; stimulering van de communicatie en de woordenschat ontwikkeling van het kind (VVE) Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) De gemeente Teylingen heeft afspraken met De3Kernen over de Voor- en Vroegschoolse Educatie. Van het Rijk ontvangt Teylingen ,00 aan (geoormerkte) middelen voor VVE. Het VVE-budget wordt ingezet voor: tutoring, aanvulling ouderbijdragen en scholing van leidsters. Een deel gaat naar de Ambulante educatieve dienst Leiden (AED). De gemeente Teylingen hanteert een brede definitie van doelgroepkinderen. Doelgroepkinderen zijn kinderen die een (eventuele) achterstand hebben of dreigen op te lopen in hun ontwikkeling. De3Kernen indiceert kinderen in nauw overleg met het Centrum voor jeugd en gezin (CJG). Alle locaties van De3Kernen zijn VVE-locaties. Er wordt onder leiding van gediplomeerde leidsters gewerkt met het programma Peuterpraat. Er zijn negen leidsters opgeleid tot tutor. Een tutor kan een kind extra begeleiding geven. Peuterpraat is een programma voor de brede ontwikkeling van peuters. Het biedt een leidraad om de verschillende ontwikkelingsgebieden bij jonge kinderen (2-4 jaar) te stimuleren en in te spelen op eventuele ontwikkelingsachterstanden. Peuterpraat beschrijft activiteiten om de zes verschillende ontwikkelingsgebieden systematisch te stimuleren: spraak- en taalontwikkeling, luistervaardigheid, sociaal-emotionele ontwikkeling, (ontluikende) rekenvaardigheid, motorische ontwikkeling en spelvaardigheid. Bovendien helpt Peuterpraat de pedagogisch medewerkers een goede planning te maken, zodat er kansen worden gecreëerd en gegrepen om kinderen te stimuleren in hun ontwikkeling. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 10 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

79 In het kader van de doorgaande lijn tussen voorschoolse voorzieningen en het (basis)onderwijs vindt er overdracht plaats van De3Kernen naar de basisscholen. Bij doelgroepkinderen is sprake van zogeheten warme overdracht: er vindt een gesprek plaats tussen de leidster waar het kind bij op de groep zit en de toekomstige leerkracht en/of intern begeleider. Bij niet-doelgroepkinderen vindt (koude) overdracht plaats in de vorm van een overdrachtsformulier. Dit krijgen de ouders mee die het dan kunnen inleveren op de school waar hun kind naar toe gaat. Doelgroepkinderen bezoeken de speelzaal minimaal drie dagdelen. De openingstijden bedragen 3,5 uur per dagdeel, waarmee men aan de wettelijke eis voldoet dat een doelgroepkind de speelzaal vier dagdelen dan wel 10 uur per week bezoekt (zie par. 1.4) De ouderbijdrage voor een doelgroepkind bedraagt 118,00 op jaarbasis. 3.3 Financiën van De3Kernen in vergelijking landelijke kengetallen Wij hebben de financiële situatie bij De3Kernen geanalyseerd en vergeleken met de resultaten van een landelijk kengetallenonderzoek. In bijlage 1 zijn de resultaten daarvan schematisch weergegeven. De landelijke kengetallen bieden een handvat om een vergelijking te kunnen maken op uiteenlopende terreinen, zoals: openingstijden, inzet van pedagogisch personeel, overhead, huur, inkomsten uit ouderbijdrage en inkomsten uit subsidie. De landelijke kengetallen bieden een handvat om te kunnen vergelijken, maar vormen geen keurslijf waaraan een peuterspeelzaal zou moeten voldoen. Een afwijking boven of beneden min, betekent niet dat men maatregelen moet gaan treffen om aan het gemiddelde te gaan voldoen. Een zogeheten afwijking vraagt in de eerste plaats om een verklaring hoe het komt dat een organisatie onder of boven een gemiddelde zit. Op veel punten scoort De3Kernen gemiddeld, zoals in het schema terug te zien is. Daar gaan wij verder niet op in. Wij gaan nu in op de punten waarbij De3Kernen boven dan wel onder het gemiddelde zit. Openingstijden De3Kernen heeft een openingstijd van 3,5 uur per dagdeel. Dit is 17% meer dan de landelijk gemiddelde waarde. Deze (langere) openingstijd heeft tot gevolg dat met drie dagdelen kan worden voldaan aan de VVE-eis van tien uur per week. Bezettingsgraad De kindbezetting is met 99% aan de hoge kant. Wij komen hierop terug bij de toekomstscenario s. Het aantal uren professionele inzet per groep bedraagt 19,6 formatie-uren in 2013 (bijlage 1, KG5.3), waarbij opgemerkt moet worden dat dit in 2014 terug is gebracht tot 18,7 uur, waarmee wij verder rekenen. Personele inzet De inzet van het aantal uren van pedagogisch medewerkers vormt een gevoelig punt binnen de sector. Als basis kan dienen dat een leidster een arbeidsovereenkomst krijgt voor de uren dat een peuterspeelzaal open is. Dat zijn de groepgebonden uren. Vervolgens is er de discussie over de nietgroepsgebonden uren, ook wel aangeduid met taakuren. Dan gaat het om voorbereidingstijd, opruimen na sluitingstijd, observeren van kinderen en bijhouden van de observatielijsten, invullen overdrachtsformulier, oudergesprekken, contact met het CJG en onderwijs, etc. Als het om taakuren gaat zijn er grote verschillen tussen peuterspeelzalen. Dat blijkt ook uit de kengetallen, waarbij de bandbreedte ligt tussen 10,1 uur en 15,3 uur (bijlage 1, KG5.3). De 18,7 uur van De3Kernen ligt dus aan de hoge kant. Dit komt deels door de langere openingstijd van 17% en deels vanwege kwaliteitskeuzes die door De3Kernen zijn gemaakt. Zo is er bewust Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 11 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

80 gestreefd naar beperkte overheadkosten opdat er meer financiële ruimte is voor leidsterinzet op de groepen. Verder maken leidsters zelf schoon. Bij uitbesteding van schoonmaak zouden de kosten daarvan uitkomen op ,00 hetgeen gelijk staat aan 1,0 formatie-uren per groep. Deze werkwijze functioneert naar ieders tevredenheid en wij zien geen argument om hier iets aan te willen veranderen. Binnen de formatie-tijd besteden de leidsters gemiddeld ook nog ongeveer 0,9 formatie-uren aan specifieke overhead taken van administratieve aard. Overhead Het aantal uren overhead personeel bedraagt 2,2 formatie-uren per groep. De landelijke bandbreedte (bijlage 1, KG5.5.1) ligt tussen de 1,6 en 4,0. Voor het geboden product van De3Kernen zouden wij op 3,3 uur uitkomen. De besparing van 1,1 formatie-uren per groep wordt door De3Kernen overgeheveld naar extra leidsteruren op de groep. Kostprijs Bij de kengetallen ligt de kostprijs per uur (bijlage 1, KG6.6) tussen de 1.540,00 en 2.079,00. Bij De3Kernen ligt de kostprijs per uur op 2.082,00. Langere openingstijden en een hoge inzet van leidsters vormen daarvoor dus de verklaring. Er is geen reden de openingstijden aan te passen gezien de VVE-eis van tien uur per week. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 12 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

81 4. De scenario s Er zijn zeven modellen/scenario s ontwikkeld. De eerste drie scenario s vormen varianten op de huidige situatie, waarbij financiering plaatsvindt op basis van ouderbijdragen en gemeentelijke subsidie. Verder zijn er vier scenario s ontwikkeld, waarbij tweeverdieners een beroep op de kinderopvangtoeslag doen en de resterende peuterplaatsen gefinancierd worden door ouderbijdrage en gemeentelijke subsidie. 4.1 Model A, B en C We nemen eerst de modellen/scenario s A, B en C door (zie ook bijlage 2). Model A Scenario B Scenario C = situatie 2014 Subsidie , , ,00 Eenmalige extra subsidie ,00 geen geen Fte per groep 0,52 0,52 0,47 Eenmalige Geen geen ,00 reorganisatiekosten Saldo , , ,00 Kostprijs per uur 7,62 7,63 7,10 Een korte toelichting Model A beschrijft de huidige situatie over De totale subsidie - inclusief de ,00 eenmalig over bedraagt ,00. Het saldo van de bedrijfsvoering op basis van de huidige aannames bedraagt 9.940,00 negatief. Scenario B is gelijk aan scenario A minus de eenmalige ,00 subsidie. Het eindsaldo is een verlies van ongeveer ,00. Hiermee is duidelijk dat De3Kernen het niet gered zou hebben zonder de eenmalige subsidie in De subsidie in dit model bedraagt ,00. Scenario C is gelijk aan scenario B, maar dan met een bezuiniging van 10% op de personeelskosten. Het eindsaldo is dan een verlies van ongeveer ,00. De subsidie blijft op ,00 staan. Een bezuiniging van 10% op de personeelskosten gaat gepaard met gedwongen ontslagen. Dat brengt op basis van de CAO Welzijn reorganisatiekosten met zich mee: eenmalige ontslagvergoeding en aanvulling op WW. Deze kosten bedragen ,00. Dat resulteert dan in een feitelijk negatief saldo van meer dan ,00. Een gedetailleerde uitwerking is te vinden in bijlage Tussentijdse conclusie A, B en C Bij model A hebben wij het format van het landelijk kengetallen onderzoek gebruikt en daar de gegevens van het peuterspeelzaalwerk in Teylingen ingevoerd. Daarmee is het eenvoudig geworden een vergelijking te maken tussen Teylingen en de landelijke kengetallen, zoals in paragraaf 3.3 is gebeurd. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 13 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

82 Model A biedt geen perspectief voor de toekomst gezien het raadsbesluit op basis van de nota Back to basics om in totaal ,00 op het peuterspeelzaalwerk te bezuinigen. De reparatie van dat besluit in 2014, is slechts eenmalig geweest. Uit scenario B blijkt dat als we model A continueren voor bijvoorbeeld 2015, zonder de eenmalige ,00 De3Kernen tegen een exploitatietekort van ,00 aanloopt. Dit is dus geen hanteerbaar scenario. Uit de vergelijking met de kengetallen is een relatief hoge inzet van pedagogisch personeel door De3Kernen zichtbaar. Als wij hier 10% op korten leidt dat tot lagere kosten. Echter, de kosten die zo n reorganisatie met zich meebrengt leidt tot een negatief saldo van circa ,00. Dit is dus ook geen hanteerbaar scenario. 4.3 Scenario s D, E, F en G We hebben een viertal andere toekomstscenario s ontworpen (zie ook bijlage 2). Dit zijn scenario s met een geharmoniseerd aanbod. Daarbij maken tweeverdieners gebruik van de kinderopvangtoeslag en kostwinnersgezinnen maken gebruik van een door de gemeente gefinancierde peuterplaats. In scenario D en E zijn wij uitgegaan van een groepsgrootte van veertien peuters conform vigerende wet- en regelgeving. In scenario F en G zijn wij uitgegaan van een groepsgrootte van zestien peuters, zoals deze naar verwachting zou kunnen worden. Lopende dit onderzoek is de groepsgrootte van zestien peuters wettelijk geregeld (paragraaf 2.5). Daarmee zijn scenario D en E komen te vervallen en zijn deze scenario s ook niet meer in de bijlagen terug te vinden. Wij zetten de wezenlijke verschillen tussen model A (huidige situatie) en de door ons ontwikkelde scenario s F en G in schema (zie ook bijlage 2). Model A Scenario F Scenario G Openingstijden 3,45 uur 3,45 uur 3,45 uur Bezettingsgraad 95% 95% 95% Inzet fte per groep 0,52 0,47 0,49 Aantal bezette plaatsen 91% 31% 31% gemeente-subsidie/- inkoop Aantal bezette plaatsen 9% 9% 9% met VVE-subsidie Aantal bezette plaatsen 0% 60% 60% van ouders met kinderopvangtoeslag Gemiddelde kostprijs 7,62 7,46 7,74 per uur Totale subsidie/jaar , , ,00 Reorganisatiekosten geen ,00 geen Saldo/bedrijfsresultaat De3Kernen 9.940,00 negatief , ,00 Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 14 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

83 Een korte toelichting De openingstijd van 3,5 uur wordt gehandhaafd. Het zou voor werkende ouders handig kunnen zijn de openingstijden te verruimen. Een peiling onder ouders uitgevoerd door De3Kernen, geeft aan dat ouders hier geen behoefte aan hebben. Wij hebben als uitgangspunt genomen dat 60% procent van de ouders tweeverdiener is en in aanmerking komt voor kinderopvangtoeslag. Dit uitgangspunt is allereerst gestoeld op een aanname van De3Kernen. Verder is deze aanname gebaseerd op ervaringsgegevens van andere gemeenten, waar men ook de overstap heeft gemaakt naar een geharmoniseerd aanbod. Bij invoering bleek 60% een goede inschatting. Het essentiële verschil tussen scenario F en G, is dat wij in scenario F 10% bezuinigen op inzet pedagogisch personeel en in scenario G slechts met 5%. Deze scenario s zijn met De3Kernen besproken en zij zijn van mening dat een bezuiniging van 5% op de formatie-uren, bij zorgvuldige afstemming mogelijk is zonder frictiekosten door een betere planning en inroostering van het pedagogisch personeel. Bij een bezuiniging van 10% zijn reorganisatiekosten niet te vermijden. Deze bedragen volgens onze berekeningen ,00 die over twee jaar gespreid worden. 4.4 Tussentijdse conclusie A, F en G Al eerder is de conclusie getrokken dat scenario s die gebaseerd zijn op de huidige situatie geen perspectief bieden. Het meest in het oog lopende verschil tussen scenario F en G, is de bezuiniging in de formatie-uren: in scenario F met 10% en scenario G met 5%. In beide scenario s is geen variatie aangebracht in de subsidiebehoefte. Een forsere bezuiniging op loonkosten leidt tot een wat lagere kostprijs. Verder leidt een bezuiniging van 10% tot kwaliteitsverlies. Daarbij brengt een bezuiniging van 10% op personeel, forse reorganisatiekosten met zich mee die de bezuiniging de komende jaren gedeeltelijk ongedaan maken. Scenario G lijkt het beste scenario voor de toekomst met een lichte daling van personeelskosten zonder dat dit met kwaliteitsverlies gepaard gaat en tot een acceptabele kostprijs leidt. 4.5 Consequenties voor ouders Ouders die hun kind naar één van de peuterspeelzalen van De3Kernen brengen, betalen nu een inkomensafhankelijke ouderbijdrage. Deze ouderbijdragetabel bevat veertien inkomenscategorieën. Ouders in de laagste categorie met een gezinsinkomen tot ,00 betalen een ouderbijdrage van 44,00 per maand en dat elf keer per jaar. Ouders in de hoogste categorie met een gezinsinkomen vanaf ,00 betalen een ouderbijdrage van 118,00 per maand en dat elf keer per jaar. In scenario F en G gaat 60% van de ouders te maken krijgen met een tegemoetkoming van het Rijk voor de kosten van peuteropvang, de kinderopvangtoeslag. Als we de ouderbijdragetabel die door De3Kernen wordt gehanteerd en in overleg met de gemeente Teylingen is vastgesteld, vergelijken met de kinderopvangtoeslagtabel dan blijkt het volgende. Bij de inkomens tot circa ,00 zijn de ouders die gebruik maken van de kinderopvangtoeslag iets goedkoper uit. Bij de inkomens vanaf ,00 en daarboven zijn de kinderopvangtoeslag ouders wat duurder uit. Nemen we gemiddelden over alle categorieën dan blijkt het volgende. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 15 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

84 Rekenbedrag per uur 7,00 Peuteropvang (kinderopvangtoeslag) Peuterspeelzaal (gemeentelijke subsidie) Gemiddelde ouderbijdrage per uur Gemiddelde ouderbijdrage per jaar 3,44 3,63 962, ,35 In bijlage 3 worden de gevolgen voor de ouderbijdrage voor zowel peuteropvang (tweeverdieners) als peuterspeelzaalwerk (kostwinnergezinnen) gedetailleerd weergegeven. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 16 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

85 5. Het meerjarenscenario Scenario G lijkt het beste scenario voor de toekomst, met een lichte daling van personeelskosten zonder dat dit met kwaliteitsverlies gepaard gaat en ook tot een acceptabele kostprijs leidt. De3Kernen geeft ook de voorkeur aan scenario G. Dit scenario is voor de periode doorgerekend als voorkeurscenario (bijlage 4). In het meerjarenscenario zijn een aantal variabelen iets aangepast. De capaciteit in peuterplaatsen bedroeg 266 in 2013 en is teruggebracht naar 244 in 2014, doordat een aantal locaties zijn omgezet van peuterspeelzaal naar kindercentrum, waarbij aan de huidige maximale groepsgrootte van de Wet kinderopvang wordt voldaan. In de financiële bijlagen is daarom met 244 gerekend. Met de voorziene harmonisering per 2015 rekenen wij in het toekomstscenario G (weer) met 266 peuterplaatsen. Verder heeft de harmonisering tot gevolg dat leidsters onder de CAO Kinderopvang gaan vallen, wat op termijn tot wat lagere loonkosten leidt. De minister heeft in zijn brief van 17 juni 2014 maatregelen aangekondigd meer HBO-geschoolden in te willen zetten. Daar is qua loonkosten op geanticipeerd in de meerjarenbegroting. Het resultaat van de doorrekening is dat bij een constant all-in subsidieniveau van ,00/jaar gedurende die periode het in principe mogelijk is 266 peuterplaatsen te exploiteren met 9% VVEkinderen en 60% kinderen van werkende ouders. Met het oog op een beheersbare overgang van CAO en financieringswijze, is het aan te bevelen aan De3Kernen het perspectief van een meerjarensubsidie te bieden, bijvoorbeeld voor de periode Tot slot adviseren wij om de gevolgen van de invoering van peuteropvang nauwlettend te monitoren en deze gevolgen halfjaarlijks gezamenlijk te evalueren door de gemeente Teylingen en De3Kernen. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 17 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

86 Bijlage 1 Leeswijzer kengetallen Het spreadsheet met de kengetallen kent vier kolommen. De eerste drie kolommen tonen de resultaten van het kengetallenonderzoek. Er zijn drie kolommen met daarboven 25, 50 en 75. De middelste kolom (50) is de mediaanwaarde. De mediaanwaarde geeft het getal aan waar 50% van de respondenten boven zit en waar 50% van de respondenten onder zit. Dit is een gemiddelde, waarbij de grootte van een organisatie niet van invloed is op het gemiddelde. Ook vreemde uitschieters zijn niet van invloed op de mediaanwaarde, waardoor dit kengetal robuust is. In de linker kolom (25) staat de 25%-percentiel waarde, ofwel de ondergrens waaronder 25% van de organisaties nog een lagere waarde heeft. In de rechter kolom (75) staat de 75%-percentiel waarde, ofwel de bovengrens waarboven 25% van de organisaties een hogere waarde heeft. Tussen de ondergrens en de bovengrens ligt de bandbreedte, waarbinnen de helft van de onderzochte organisaties valt. De rechterkolom bevat de waarden bij De3Kernen. Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 18 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

87 Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 19 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

88 Bijlage 2 Scenario Modellen Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 20 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

89 Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 21 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

90 Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 22 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

91 Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 23 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

92 Bijlage 3 Scenario voor Ouderbijdrage 2014 Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 24 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

93 Bijlage 4 Meerjaren scenario G Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

94 Advies peuterspeelzaalwerk Teylingen 26 JSO Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling

95 Einde bijlage: WE Bijlage 2 Rapport Advies toekomstbestending peuterspeelzaalwerk en peuteropvang Terug naar het agendapunt

96 WE RV Marap 1 en Begrotingswijziging 2014-III ISD Bollenstreek (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:227880#

97 VOORSTEL OPSCHRIFT Vergadering van september 2014 Besluit nummer: 2014_Raad_00081 Onderwerp: Marap 1 en Begrotingswijziging 2014-III ISD Bollenstreek - Besluitvormend Beknopte samenvatting: De ISD Bollenstreek heeft een marap uitgebracht over de realisatie van de begroting van de eerste vier maanden van Op basis van deze marap heeft de ISD een begrotingswijziging opgesteld. De gemeenteraad wordt gevraagd haar gevoelens te uiten over deze voorgenomen wijziging. De begrotingswijziging wordt voorgesteld omdat de exploitatiekosten en de kosten voor de Programma's Participatie en Inkomen hoger uitvallen dan begroot. De begrotingswijziging betekent voor Teylingen een kostenstijging van ,-. Dit bedrag wordt gedekt vanuit de hogere Rijksbijdrage. Bestemd voor: Commissie Welzijn DE GEMEENTERAAD AANHEF Bijgevoegde bijlage(n): marap wijziging zienswijze ontwerpbegrotingswijziging 2014 III.pdf MOTIVERING Aanleiding en context: De ISD Bollenstreek heeft een marap uitgebracht over de realisatie van de begroting van de eerste vier maanden van Op basis van deze marap heeft de ISD een begrotingswijziging opgesteld. Conform artikel 45 van de Wet Gemeenschappelijke Regeling heeft het Dagelijks Bestuur van de ISD de raad de begrotingswijziging 2014-III toegezonden. De gemeenteraad wordt gevraagd haar gevoelens te uiten over deze voogenomen wijziging. De gemeenteraad wordt verzocht om haar zienswijze kenbaar te maken op de begrotingswijziging. De gemeenteraad kan haar zienswijze bekend maken voordat het Algemeen Bestuur de begrotingswijziging vaststelt in zijn vergadering van 6 oktober De begrotingswijziging wordt voorgesteld omdat de exploitatiekosten en de kosten voor de Programma's Participatie en Inkomen hoger uitvallen dan begroot. De begrotingswijziging betekent voor Teylingen een kostenstijging van ,-. Dit bedrag wordt gedekt vanuit de hogere Rijksbijdrage. p 1 van 3

98 Beoogd resultaat: Inzicht geven in het verloop van de kosten van de programma's en het uitbrengen van een afgewogen zienswijze op de begrotingswijziging 2014-III van de ISD Bollenstreek. Argumentatie: 1.1 Het vaststellen van de marap is een bevoegdheid van het Algemeen Bestuur. In onderstaand overzicht staat beschreven wat de stand van zaken is binnen elk programma. Exploitatiekosten De reguliere exploitatiekosten blijven binnen de begroting. In verband met de continuering tot 1 januari 2015 van de inzet van de ISD bij de pilot Werkgeversservicepunt, huurt de ISD ter vervanging uitzendkrachten in. Hierdoor is er een overschrijding op de post Inhuur en uitzendkrachten. Programma Participatie Voor het Programma Participatie geldt dat de ISD nooit meer geld uitgeeft dan er via het Participatiebudget voor dit doel vanuit het Rijk ontvangen wordt. In 2014 hebben we extra geld ontvangen in het gemeentefonds voor de handhavingstaak van personen die voor 1 januari 2013 inburgeringsplichtig zijn geworden. Daarnaast is er vanuit 2013 nog geld beschikbaar voor inburgering. Deze middelen worden ter beschikking gesteld aan de ISD. Programma Inkomen Het aantal bijstandscliënten is sneller gestegen dan verwacht. Voor Teylingen zijn er nu 221 cliënten terwijl met 218 cliënten rekening was gehouden. Voor de hele Bollenstreek was in de begroting uitgegaan van 950 bijstandsgerechtigden, dit zijn er nu 980. Hier staat echter een hoger Rijksbudget tegenover. Programma Zorg Binnen het Programma Zorg zijn er wel incidentele overschrijdingen maar voor de afzonderlijke gemeenten is het totaal ongeveer gelijk aan de begroting. Voor dit programma wordt dan ook geen begrotingswijziging voorgesteld. 2.1 De voorliggende stukken leiden tot de zienswijze op de begrotingswijziging 2014-III zoals hieronder verwoord. Als gevolg van de genoemde externe ontwikkelingen (zie onder 1.1) stijgt de gemeentelijke bijdrage aan de ISD Bollenstreek met ,-. De achterliggende reden hiervan is zodanig, dan dit geen aanleiding geeft tot het maken van opmerkingen. Voorgesteld wordt dan ook een instemmende zienswijze uit te brengen. 3.1 De begrotingswijziging moet worden verwerkt in de gemeentelijke begroting. Alternatieven: Niet van toepassing. Kanttekening: Niet van toepassing. Aanpak / uitvoering: Na besluitvorming in de raad, wordt de bijgevoegde zienswijze verzonden aan de ISD. Participatie niveau: Initiatiefnemer, Beleidseigenaar Op voorstel van het college van burgemeester en wethouders Beslist het volgende: p 2 van 3

99 VOORSTEL Besluitpunt 1: De 1e marap 2014 van de ISD Bollenstreek voor kennisgeving aan te nemen. Besluitpunt 2: In te stemmen met de bijgevoegde brief aan de ISD Bollenstreek waarin de zienswijze op de begrotingswijziging 2014-III wordt verwoord. Besluitpunt 3: De financiële consequenties van de begrotingswijziging te verwerken in de Najaarsrapportage BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Maatschappelijke Ontwikkeling Zorg Financiële consequenties: Voor de verschillende programma's zien de kosten er als volgt uit: Programma Begroting 2014 (na wijziging 2014-II) Begrotingswijziging 2014-III Begroting na wijziging Exploitatie Participatie Inkomen Zorg Totaal De verschillen zijn reeds verklaard onder argument 1.1. Voor het Programma Participatie ontvangen wij een Rijksbudget. De uitgaven van de ISD zijn altijd gelijk aan dit Rijksbudget. Het voorlopige Rijksbudget voor het Programma Inkomen is ,- terwijl we in de gemeentelijke begroting een bedrag van ,- is opgenomen. Dit leidt tot een positief saldo voor de gemeente van ,-. Van het positieve saldo is reeds het negatieve verschil van begrotingswijziging 2014-II gefinancierd ( ,-) en moet ook begrotingswijziging 2014-III gefinancierd worden ( ,-). Uiteindelijk blijft er dan nog steeds een positief saldo over ( , , ,- = ,-). Het financiële voordeel houden we gereserveerd omdat er mogelijk nog een stijging van het aantal bijstandscliënten volgt in Tevens moeten we rekening houden met grote negatieve financiële effecten binnen het Programma Inkomen vanaf Door het verkorten van de WW en de toestroom van Wajongers naar de gemeente, kan het aantal bijstandscliënten vanaf 2015 fors stijgen. In het najaar ontvangt de gemeente de definitieve budgetten over De definitieve financiële consequenties van de budgetten en de tweede marap zullen daarna in de Najaarsrapportage worden verwerkt. STEMMING Ontwerpbesluit door de gemeenteraad in vergadering van 25 september 2014 BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT p 3 van 3

100 Einde bijlage: WE RV Marap 1 en Begrotingswijziging 2014-III ISD Bollenstreek Terug naar het agendapunt

101 WE Bijlage 1 1e Marap 2014 ISD (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:227877#

102 1 e Marap 2014

103 Inhoudsopgave Inhoudsopgave...2 Voorwoord...3 Exploitatieoverzicht...4 Toelichting...5 Klanten WWB...8 In- en uitstroom klanten WWB...9 Zorg Overzicht WMO voorzieningen Bijzondere bijstand Lijst van afkortingen e Marap 2014 Mei

104 Voorwoord Voor u ligt de 1 e Marap 2014 van de Gemeenschappelijke Regeling Intergemeentelijke Sociale Dienst Bollenstreek, Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen. Vooruitlopend op het besluit van het Algemeen Bestuur hebben wij begrotingswijziging 2014-II verwerkt in de Marap. In deze Marap rapporteren wij over de realisatie van de eerste vier maanden van 2014 vertaald naar de verwachting over het hele jaar. Daarbij hebben we gebruik gemaakt van de realisatie over 2013, de reeds bekende ontwikkelingen in 2014 en de realisatie over de eerste vier maanden van We hebben nog niet alle gegevens (facturen) over de eerste vier maanden ontvangen. Daardoor moeten we ons in een aantal gevallen baseren op een inschatting van de facturen/afrekeningen die we nog zullen ontvangen. Bij deze inschattingen hebben we rekening gehouden met alle wijzigingen in wetgeving en beleid, zoals die op dit moment bekend zijn. Wij stellen voor om een begrotingswijziging voor de programma s Exploitatiekosten, Participatie (uitgaven gelijk aan totaal budgetten) en Inkomen in te dienen. De verschillen op het programma Zorg zijn relatief klein, daarom stellen we voor om deze voorlopig zo te laten. Lisse, mei 2014 Dagelijks Bestuur Intergemeentelijke Sociale Dienst Bollenstreek 1 e Marap 2014 Mei

105 Exploitatieoverzicht Tabel 1 overzicht van verwachte baten en lasten 2014 Begroting Verwachting X Verschil Lasten Salariskosten ISD Personeelsvergoedingen ISD Overige personeelskosten Huur werkcentrum Automatisering Reclame- en promotiekosten Vakliteratuur Huisvestingskosten Kantoorkosten Accountantskosten Advieskosten Inhuur en uitzendkrachten Uitbestedingen Teylingen Sociale recherche 0 0 Uitvoeringskosten Algemene kosten Bankkosten en Rente 0 0 Afschrijving kantoormeubilair Incidentele baten en lasten 0 0 Exploitatiekosten Doorbelasting Participatiebudget Totaal exploitatiekosten Uitkeringen Participatie Inkomen Zorg Totaal Uitkeringen Totaal lasten ISD Bijdrage gemeente Resultaat e Marap 2014 Mei

106 Toelichting Exploitatiekosten De reguliere exploitatiekosten blijven binnen de begroting. In verband met de continuering tot 1 januari 2015 van de inzet van de ISD bij de pilot Wgsp, huren wij uitzendkrachten in voor vervanging van de twee consulenten die bij het Wgsp zitten. Hierdoor is er een overschrijding op de post Inhuur en uitzendkrachten in verband met de kosten voor het 2 e halfjaar. Participatie De verwachte uitgaven in de begroting zijn gebaseerd op het voorlopig P-budget Dit budget kan gedurende het jaar worden aangepast. Daarnaast is er extra geld beschikbaar gesteld via het gemeentefonds voor de handhavingstaak van personen die voor 1 januari 2013 inburgeringsplichtig zijn geworden. Daarnaast zal in 2014 het laatste deel van de WIN reserve vrijvallen. De ISD geeft nooit meer geld uit dan beschikbaar is via de budgetten en de meeneemregeling. Het P-budget kunnen we ook in 2014 voor een belangrijk deel inbesteden. Dat wil zeggen dat we de eigen participatieactiviteiten uit dit budget financieren, waardoor deze kosten niet op de bijdrage van de gemeenten drukken Voorlopig Extra Meeneem- WIN Vrijval WIN Totaal Verwachte (x 1.000) P-budget inburgering regeling 2013 reserve reserve Kosten Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal Kosten participatie: 2014 (x 1.000) Begroot Verwacht Verschil Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal e Marap 2014 Mei

107 Inkomen De ontwikkeling van het cliëntenaantal blijft zorgwekkend. We verwachten dat de kosten nog iets boven de begroting uit zullen stijgen, met zo n We verwachten dat de totale kosten BUIG uit zullen komen op Maar daar staat tegenover dat de voorlopige budgetten van de gebundelde uitkeringen totaal op zijn vastgesteld. Budget versus kosten: 2014 Voorlopig Verwachte (x 1.000) budget kosten Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal Kosten BUIG: 2014 (x 1.000) Begroot Verwacht Verschil Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal Budget BUIG versus begrotingswijziging: 2014 Voorlopig Begroot Meer Begrotings- (x 1.000) budget budget budget wijziging Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verwacht een neerwaartse aanpassing van het macrobudget van 8%. Rond de zomer wordt het nader voorlopig budget bekendgemaakt. Het ministerie stelt in september het budget 2014 definitief vast. In de 2 e marap kunnen we meer zeggen over de verhouding tussen het budget en de verwachte kosten. 1 e Marap 2014 Mei

108 Zorg De stelselwijziging met betrekking tot de eigen bijdrage Wmo via het CAK is in het resultaat verwerkt. Daar staat tegenover begrotingswijziging 2014-II. In de gemeente Lisse, Noordwijk en Teylingen hebben grote woningaanpassingen plaatsgevonden. Dit resulteert in een lichte overschrijding van de begroting. De kosten voor inrichting huisraad bij de Bijzondere Bijstand zijn voor de gemeenten Lisse, Noordwijk en Teylingen aanzienlijk hoger door de hoge instroom van mensen vanuit het COA. In totaal zijn de verschillen per gemeente ten opzichte van de begroting niet zo groot. Wij stellen voor de 2 e marap af te wachten omdat veel posten gebaseerd zijn op inschattingen. 1 e Marap 2014 Mei

109 Bijlage-ISD in cijfers per 30 april 2014 Klanten WWB Uitsplitsing WWB uitkeringen op basis van uitkeringssoort Soort Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen ISD Bollenstreek WWB uitkering WWB inrichting WWB krediethypotheek BBZ omniet BBZ lening Totaal Uitsplitsing WWB uitkeringen op basis van geslacht Geslacht Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen ISD Bollenstreek Man Vrouw Totaal Uitsplitsing WWB uitkeringen op basis van leeftijdscategorie Leeftijdscategorie Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen ISD Bollenstreek Jonger dan en 26 jaar en 35 jaar en 45 jaar en 55 jaar en 65 jaar Totaal Uitsplitsing WWB uitkeringen op basis van uitkeringsduur Uitkeringsduur Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen ISD Bollenstreek Korten dan 6 maanden < 12 maanden < 2 jaar < 5 jaar < 10 jaar > 10 jaar Totaal Aantal uitkeringen WWB en IOAW/Z Leeftijdscategorie Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen ISD Bollenstreek WWB WWB inrichting BBZ Totaal WWB IOAW IOAZ Totaal e Marap 2014 Mei

110 In- en uitstroom klanten WWB Detailoverzicht in- en uitstroom WWB Stand Redenen instroom: Andere oorzaak Beëindiging huwelijk/relatie Beëindiging zelfstandig beroep of bedrijf Einde arb contract geen/laag recht op WW Einde ZW / WW uitkering Gevestigde zelfstandige In afwachting andere voorliggende voorziening Intering vermogen Nieuwkomer vanuit de COA Oorzaak bij partner Starten zelfstandig bedrijf (BBZ) Te lang verblijf buitenland Uit detentie Verhuizing vanuit andere gemeente/land Wijzigings (gezins)norm Totaal instroom Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal Redenen uitstroom: Aangaan relatie Ander inkomen Arb. dienstbetr./uitk. ziekte Bereiken AOW gerechtigde leeftijd Gaan volgen van onderwijs met studiefinanciering Geen inlichtingen In detentie Kunnen volgen onderwijs met studiefinanciering Niet verschenen op oproepen re-int gesprek Niet willen nakomen verpl art 9 en 55 Oorzaak bij partner Op verzoek client Overlijden Te lang verblijf in het buitenland Uitk. arbeidsongeschiktheid Verhuizing andere gemeente Verhuizing naar buitenland Wijziging (gezins)norm Zelfstandig beroep of bedrijf Totaal uitstroom stand per Termen zijn gebaseerd op CBS-gegevens. Hieronder valt bijvoorbeeld doorstroom WW naar WWB. De aantallen bij zowel in- als uitstroom zijn hoger dan werkelijk. De reden hiervoor is dat in sommige gevallen een administratieve beëindiging en toekenning heeft plaatsgevonden. Dat gebeurt bijvoorbeeld als de norm wordt gewijzigd van echtpaar naar alleenstaande. 1 e Marap 2014 Mei

111 Zorg Tabel 2 Verwachte zorg 2013 per gemeente Hillegom Lisse (x 1.000) realisatie begroting verwacht verschil realisatie begroting verwacht verschil Zorg Wmo-Hbh ZIN Wmo-Hbh PGB Wmo - hulp bij het huishouden totaal Wmo - rolstoelen Wmo - vervoersvoorzieningen Collectief vervoer Overige Wmo vervoersvoorzieningen Wmo - woonvoorzieningen Wmo - onderzoekskosten Wmo- Eigen bijdrage Subtotaal Wmo Inkomensondersteunende voorzieningen Bijzondere bijstand Kinderopvang Subtotaal inkomensondersteunende voorzieningen Programma Zorg Noordwijk Noordwijkerhout (x 1.000) realisatie begroting verwacht verschil realisatie begroting verwacht verschil Zorg Wmo-Hbh ZIN Wmo-Hbh PGB Wmo - hulp bij het huishouden totaal Wmo - rolstoelen Wmo - vervoersvoorzieningen Collectief vervoer Overige Wmo vervoersvoorzieningen Wmo - woonvoorzieningen Wmo - onderzoekskosten Wmo - Eigen bijdrage Subtotaal Wmo Inkomensondersteunende voorzieningen Bijzondere bijstand Kinderopvang Subtotaal inkomensondersteunende voorzieningen Programma Zorg e Marap 2014 Mei

112 Teylingen Totaal (x 1.000) realisatie begroting verwacht verschil realisatie begroting verwacht verschil Zorg Wmo-Hbh ZIN Wmo-Hbh PGB Wmo - hulp bij het huishouden totaal Wmo - rolstoelen Wmo - vervoersvoorzieningen Collectief vervoer Overige Wmo vervoersvoorzieningen Wmo - woonvoorzieningen Wmo - onderzoekskosten Wmo- Eigen bijdrage Subtotaal Wmo Inkomensondersteunende voorzieningen Bijzondere bijstand Kinderopvang Subtotaal inkomensondersteunende voorzieningen Programma Zorg Overzicht WMO voorzieningen Tabel 3 Aantal WMO voorzieningen per gemeente Categorie-omschrijving Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal Handbewogen rolstoelen Elektrische rolstoelen Rolstoelfietsen Duwwandelwagens Actief vastframe rolstoelen Scootmobielen Fietsvoorzieningen Collectief vervoer Woonvoorziening Liftvoorzieningen Huishoudelijke hulp * De kosten voor woonvoorziening bestaan slechts voor een klein deel uit huur hulpmiddelen. Het grootste deel bestaat uit koop van trapliften en een enkele verbouwing. 1 e Marap 2014 Mei

113 Bijzondere bijstand Tabel 4 Bijzonder bijstand Hillegom Lisse Noordwijk Chronisch zieken Collectieve verzekering SSCA Computer minima Aanvullend levensonderhoud Kosten inrichting huisraad Kosten witgoed Langdurigheid Kosten maatschap.zorg Algemene kosten Teruggevorderde bedragen Totaal Noordwijkerhout Teylingen Totaal Chronisch zieken Collectieve verzekering SSCA Computer minima Aanvullend levensonderhoud Kosten inrichting huisraad Kosten witgoed Langdurigheid Kosten maatschap.zorg Algemene kosten Teruggevorderde bedragen Totaal e Marap 2014 Mei

114 Lijst van afkortingen AB Algemeen Bestuur ABP Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds AO Administratieve Organisatie AOW Algemene OuderdomsWet Arbo Arbeidsomstandigheden AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten BB Bijzondere Bijstand BBV Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten Bbz Besluit bijstandsverlening zelfstandigen 2004 BUIG Bundeling van Uitkeringen Inkomensvoorziening aan Gemeenten CAK Centraal Administratie Kantoor CVV Collectief Vraagafhankelijk Vervoer CWI Centrum voor Werk en Inkomen DB Dagelijks Bestuur EB Eigen Bijdrage Fido Financiering decentrale overheden fte full-time equivalent GGD Gemeenschappelijke GezondheidsDienst GR Gemeenschappelijke Regeling HbH Hulp bij het huishouden IAU Incidentele aanvullende uitkering IC Interne Controle I-deel Inkomens-deel Ioaw Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers Ioaz Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze zelfstandigen ISD Intergemeentelijke Sociale Dienst KCC Klant Contact Centrum KTO KlantTevredenheidsOnderzoek MAU Meerjarige aanvullende uitkering MT Management Team MTO MedewerkersTevredenheidsOnderzoek NVVK Nederlandse Vereniging voor VolksKrediet NVVK vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren OR OndernemingsRaad P&O Personeel en Organisatie PC Product Centrum P-deel Participatie-deel PGB PersoonsGebonden Budget PIB Persoonlijk Inburgeringsbudget RI&E Risico Inventarisatie en Evaluatie ROA Regeling opvang asielzoekers Sdv Schulddienstverlening Sisa Single information single audit SSCA Sportieve en Sociaal Culturele Activiteiten SVB Sociale VerzekeringsBank SZW Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid UWV Uitvoeringsinstituut WerknemersVerzekeringen W-deel Werk-deel WEB Wet educatie en beroepsonderwijs WI Wet Inburgering WIA Wet Inkomen naar Arbeidsvermogen WIJ Wet Investeren in Jongeren Wmo Wet maatschappelijke ondersteuning Wgsp WerkGeversServicePunt WSNP Wettelijke Schuldsanering Natuurlijke Personen Wvg Wet voorziening gehandicapten WW WerkloosheidsWet WWB Wet werk en bijstand ZIN Zorg In Natura 1 e Marap 2014 Mei

115 Einde bijlage: WE Bijlage 1 1e Marap 2014 ISD Terug naar het agendapunt

116 WE Bijlage 2 begrotingswijziging ISD 2014-III (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:227878#

117 N O T I T I E Aan Dagelijks bestuur Van Freek Seiffers Onderwerp Begrotingswijziging 2014-III Datum 27 mei 2014 Ter besluitvorming Inleiding In verband met recente ontwikkelingen met financiële consequenties stellen wij voor de begroting 2014 op diverse punten aan te passen. Voorstel Wij stellen u voor om begrotingswijziging 2014-III voor een totaal bedrag van vast te stellen, deze aan de gemeenteraden aan te bieden om hun zienswijze kenbaar te maken en door het algemeen bestuur te laten vaststellen. Inhoudelijk/cijfermatig De begrotingswijziging heeft betrekking op de onderdelen Exploitatiekosten, Participatie en Inkomen. Exploitatiekosten In verband met de continuering tot 1 januari 2015 van de inzet van de ISD bij de pilot Wgsp, huren wij uitzendkrachten in voor vervanging van de twee consulenten die bij het Wgsp zitten. Hierdoor is er een overschrijding van op de post Inhuur en uitzendkrachten in verband met de kosten voor het 2 e halfjaar. Doorbelasting Participatiebudget De extra kosten van de uitzendkrachten in verband met de pilot Wgsp worden uit het participatiebudget betaald, voor eenzelfde bedrag Participatie De begrote uitgaven zijn gebaseerd op het voorlopig P-budget, de extra vergoeding uitvoeringskosten inburgering, meeneemregeling 2013 en de WIN reserve. De ISD past de uitgaven aan, aan de hoogte van het budget. Deze begrotingswijziging gaat om een totaal bedrag van , bestaand uit: meeneemregeling De extra uitgaven via de WIN reserve, worden bekostigd uit de vrijval WIN-reserve. Participatie oorspronkelijke begroting nieuwe begroting Vrijval WIN reserve verschil Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal

118 Inkomen De cliëntenaantallen stijgen al geruime tijd en daardoor stijgen ook de uitgaven. We constateren dat de inkomsten uit arbeid en overige inkomsten van onze cliënten teruglopen, waardoor de gemiddelde uitkering per cliënt stijgt. Deskundigen verwachten dat het einde van de recessie in zicht is, maar het blijft lastig om over een langere termijn voorspellingen te doen over de cliëntenaantallen. De hogere uitgaven spelen niet alleen bij de ISD maar zijn in het hele land te zien. Dat heeft een gunstig effect op het Bundeling van Uitkeringen Inkomensvoorziening aan Gemeenten (BUIG budget) dat de gemeenten ontvangen. De totale uitgaven bij de ISD zullen naar verwachting hoger uitvallen dan begroot. Dit leidt tot de volgende begrotingswijziging per gemeente: Kosten BUIG 2014 begroot verwacht verschil Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal Daar staat tegenover dat de gemeenten meer budget tegemoet kunnen zien. Budget BUIG 2014 a voorlopig budget 2014 b budgetten begroting 2014 c a - b verschil Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen Totaal Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verwacht een neerwaartse aanpassing van het macrobudget van 8%. Rond de zomer wordt het nader voorlopig budget bekendgemaakt. En in september zal het budget 2014 definitief worden vastgesteld. Financiële paragraaf Dit leidt in totaal tot de volgende begrotingswijziging per gemeente: in euro's Exploitatie Doorbelasting P-budget Participatie Inkomen Totaal Hillegom Lisse Noordwijk Noordwijkerhout Teylingen totaal Per saldo ontvangen de gemeenten dus meer BUIG-budget, waarvan aan de ISD moet worden doorbetaald. Van de meeruitgaven uit het Participatiebudget betaalt de ISD uit de WIN-reserve en de gemeenten uit de meeneemregeling. Voorstel: Stel begrotingswijzing 2014-III vast.

119 Einde bijlage: WE Bijlage 2 begrotingswijziging ISD 2014-III Terug naar het agendapunt

120 WE Bijlage 3 Zienswijze ontwerpbegrotingswijziging ISD 2014 III (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:227879#

121 zienswijze begroting en opdrachtformulering 2013 ISD Bollenstreek Postbus AG LISSE Verzenddatum zaaknummer afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling onderwerp uw kenmerk behandeld door zienswijze ontwerpbegrotingswijziging 2014-III Geacht bestuur, bijlage Roalda van Tilburg telefoon U heeft aan de gemeenteraad de ontwerpbegrotingswijziging 2014-III aangeboden. In deze brief stellen wij u op de hoogte van de gemaakte opmerkingen door de gemeenteraad op 25 september Postbus ZJ Voorhout gemeente@teylingen.nl T F Bestuurscentrum Raadhuisplein 1 Voorhout Gemeentekantoor Wilhelminalaan 25 Sassenheim Begrotingswijziging U heeft ons een begrotingswijziging 2014-III aangeboden. In de begrotingswijziging worden aanpassingen gedaan in drie programma s: Programma Inkomen: stijging van het aantal bijstandsgerechtigden. Programma Participatie: aanpassing budget aan het ontvangen rijksbudget. Programma Exploitatie: extra kosten voor inhuur vanwege het verlengen van de pilot WGSP. De gemeenteraad heeft geen opmerkingen op de begrotingswijziging 2014-III en dient dan ook een positieve zienswijze in. Tot slot Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, dan kunt u contact opnemen met Roalda van Tilburg via telefoonnummer of via de r.vantilburg@teylingen.nl. Met vriendelijke groet, De gemeenteraad van Teylingen, Robert van Dijk griffier Anne Lize E.C. van der Stoel Burgemeester

122 Einde bijlage: WE Bijlage 3 Zienswijze ontwerpbegrotingswijziging ISD 2014 III Terug naar het agendapunt

123 W11 - College - Concept-Beleidsnota Wmo BW (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:227990#

124 BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 29 juli 2014 Besluit nummer: 2014_BW_00535 Onderwerp Concept beleidsnota Wmo Besluitvormend Beknopte samenvatting In juni/ juli 2014 is de kadernota Wmo vastgesteld door de gemeenteraden van Lisse, Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen. De uitwerking van deze kadernota treft u aan in het nu voorliggende concept beleidsplan Wmo Bollenstreek De colleges van de vijf hiervoor genoemde Bollengemeenten wordt gevraagd dit concept beleidsplan Wmo vrij te geven voor inspraak. Na de inspraakperiode wordt de nota, voorzien van het advies van de Wmo-adviesraden en eventueel andere adviezen en een reactie hierop, voor vaststelling aan uw college en de raad voorgelegd. Bevoegd portefeuillehouder: Arno van Kempen HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS AANHEF Bijgevoegde bijlage(n): CONCEPTBeleidsnota Wmo 28-7 Wijzigingen in beleidsnota nav opmerkingen stuurgroepleden MOTIVERING Volgende feiten gaan aan de beslissing vooraf: Vanaf 1 januari 2015 krijgen gemeenten meer verantwoordelijkheden op het gebied van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Op grond van de Wmo 2015 moet de gemeenteraad periodiek een plan voor maatschappelijke ondersteuning vaststellen. Met de gemeenten Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen is een traject ingegaan om te komen tot gezamenlijk Wmo beleid. Op 3 juli 2014 heeft uw raad de kadernota Wmo Bollenstreek vastgesteld. De concept beleidsnota Wmo Bollenstreek is de verdere uitwerking van deze kadernota. Deze nieuwe beleidsnota Wmo Bollenstreek vervangt de regionale Wmo nota Hierbij wordt ingespeeld op de toekomstige nieuwe taken vanuit de AWBZ. Dit voorstel is voorbereid binnen de projectorganisatie 3D en wordt op gelijke wijze aan de betrokken colleges voorgelegd. p 1 van 3

125 Deze beslissing wordt genomen om volgende redenen: 1.1 Nieuw regionaal beleid ter inzage De Wmo beleidsnota Bollenstreek is tot stand gekomen in samenwerking met de gemeenten Lisse, Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen. Bij de uitwerking wordt op onderdelen samenwerking gezocht met Katwijk. De inspraak regelt dat ingezetenen en belanghebbenden bij de voorbereiding van gemeentelijk beleid worden betrokken D tafelbijeenkomst Op 10 juni jongstleden heeft een 3D tafelbijeenkomst plaats gevonden. Hier is met de raadsleden van Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen onder andere het gesprek gevoerd over de uniforme werkwijze in het lokale Wmo loket (toegang). De uitkomsten van deze bijeenkomst zijn verwerkt in de beleidsnota. 1.3 Bijeenkomst Burgerkracht Op 7 juli jongstleden hebben we een thema-avond over burgerkracht georganiseerd. Hier is met diverse vrijwilligersorganisaties, welzijnsorganisaties, zorgaanbieders, de lokale aanspreekpunten voor mantelzorg en vrijwilligerswerk, wmo-adviesraden en raadsleden het gesprek gevoerd over wat er nodig is om de burgerkracht in onze gemeenten optimaal te benutten. De uitkomsten van deze bijeenkomst zijn in de Wmo beleidsnota verwerkt. 1.4 Bijeenkomst Wmo adviesraden Op donderdagavond 10 juli jl. heeft een vertegenwoordiging van de bestuurders met een vertegenwoordiging van de Wmo adviesraden gesproken over de invulling van de Wmo nota. De opmerkingen van de Wmo adviesraden zijn meegenomen in de beleidsnota. 2.1 Het concept beleidsplan is nadrukkelijk een document dat voorlegd moet worden aan het WMO adviesplatform. Het WMO platform adviseert de gemeente (gevraagd en ongevraagd) over onderwerpen die verband houden met de WMO. Het concept beleidsplan is bij uitstek een document waarover het WMO platform advies gevraagd moet worden. Beslist het volgende: BESLISSING Besluitpunt 1: De concept Beleidsnota Wmo Bollenstreek vrij te geven voor inspraak van 30 juli tot en met 9 september p 2 van 3

126 Besluitpunt 2: De concept Beleidsnota Wmo Bollenstreek voor advies voor te leggen aan het Wmo adviesplatform Teylingen. Besluitpunt 3: De concept Beleidsnota Wmo Bollenstreek ter kennisname te brengen van de raad. BIJKOMENDE INFO BIJ HET BESLUIT Maatschappelijke Ontwikkeling Zorg Financiële consequenties: Aan het ter inzage leggen van de nota zijn geen kosten verbonden. De Wmo nota wordt uitgevoerd met de middelen die gereserveerd zijn in de gemeentelijke begroting. BIJLAGEN DIE INTEGRAAL DEEL UITMAKEN VAN HET BESLUIT Goedgekeurd door het college van burgemeester en wethouders in vergadering van 29 juli 2014 p 3 van 3

127 Einde bijlage: W11 - College - Concept-Beleidsnota Wmo BW Terug naar het agendapunt

128 W11 - Bijlage 1 - CONCEPTBeleidsnota_Wmo_28-7[1] (terug naar agendapunt) De inhoud van deze bijlage is te vinden vanaf de hierna volgende pagina's. #####PDFINCLUDE#####gured2:227987#

129 Beleidsnota Wmo Bollen5 gemeenten Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen Concept Datum: 28 juli 2014 Pagina 1 van 44

130 Inhoud 1. INLEIDING AANLEIDING VISIE EN UITGANGSPUNTEN INWONERS CENTRAAL BETROKKENEN IN HET BELEIDSTRAJECT LEESWIJZER SAMENHANG SAMENHANG DRIE DECENTRALISATIES... 8 SAMENHANG PARTICIPATIEWET... 8 SAMENHANG JEUGDWET... 8 VERDERE UITWERKING SAMENHANG... 9 ACTIEPUNT... 9 SAMENHANG MET WONEN, ZORG EN WELZIJN VERBINDING MET ZORGVERZEKERINGSWET EN WIJKVERPLEEGKUNDIGE ZORGVERZEKERINGSWET WIJKVERPLEEGKUNDIGE ACTIEPUNT MEEDOEN BURGERKRACHT MANTELZORG EN VRIJWILLIGE INZET WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? ACTIEPUNTEN BURGERINITIATIEVEN EN WIJK- EN BUURTINITIATIEVEN WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? PREVENTIE EN VROEGTIJDIGE SIGNALERING WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? ACTIEPUNT TOEGANG Pagina 2 van 44

131 WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? ONDERSTEUNING IN DE VORM VAN VOORZIENINGEN ALGEMENE VOORZIENINGEN WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? ACTIEPUNTEN NIEUWE WETTELIJKE TAKEN ALGEMENE VOORZIENINGEN UURS BESCHIKBAARHEID VAN TELEFONISCH OF ELEKTRONISCH LUISTEREND OOR CLIËNTONDERSTEUNING WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? ACTIEPUNT MAATWERKVOORZIENINGEN WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAT WE DIT BEREIKEN? ACTIEPUNTEN BESCHERMD WONEN WAT WILLEN WE BEREIKEN? ACTIEPUNT SPECIALISTISCHE BEGELEIDING WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? PGB WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? ACTIEPUNTEN KWALITEIT EN TOEZICHT KWALITEIT WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? ACTIEPUNTEN TOEZICHT ACTIEPUNTEN MONITORING WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? Pagina 3 van 44

132 ACTIEPUNTEN FINANCIËN COMMUNICATIE WAT WILLEN WE BEREIKEN? HOE GAAN WE DIT BEREIKEN? ACTIEPUNTEN BIJLAGE 1 BEGRIPPENLIJST BIJLAGE 2 TABEL ACTIEPUNTEN BIJLAGE 3 AFSPRAKEN CLIËNTONDERSTEUNING MEE Pagina 4 van 44

133 1. Inleiding 1.1. Aanleiding Vanaf 2015 krijgen gemeenten de verantwoordelijkheid voor bijna alle ondersteuning aan mensen die het alleen niet redden op het gebied van werk & inkomen, zorg, welzijn, opvoeding en jeugdzorg. De verantwoordelijkheid voor Jeugdzorg, Werk (Participatiewet) en uitbreiding van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) komen van het rijk naar de gemeente. De gemeenten Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen (Bollenstreek) werken gezamenlijk aan het inrichten van deze nieuwe taken. Waar in deze nota wordt gesproken over we of wij bedoelen we dan ook deze vijf gemeenten. In de kadernota Wmo hebben de Bollenstreekgemeenten een beleidskader geschetst dat de koers bepaalt voor de herinrichting van maatschappelijke ondersteuning en de uitbreiding met de AWBZ-taken waar de gemeente de komende jaren verantwoordelijk voor wordt. In deze beleidsnota worden de kaders verder uitgewerkt en wordt een aantal keuzes gemaakt met betrekking tot de uitvoering. Op moment van schrijven is over een aantal zaken nog geen duidelijkheid van het rijk. In de meicirculaire zijn de budgetten opgenomen die gemeenten in 2015 ontvangen. De gegevens van cliënten zijn nog niet bekend bij de gemeenten. Toegezegd is dat die informatie in juli komt. Tegelijkertijd zijn we in volle gang met de voorbereidingen om te zorgen dat op 1 januari 2015 de nieuwe cliënten ondersteuning kunnen krijgen. Omdat de voorbereidingstijd kort is en het werk voor een deel in 2014 al voorbereid moet worden, is het noodzakelijk om een aantal keuzes te maken. Het is echter niet de bedoeling het beleid in graniet te verankeren. We zijn van mening dat de transitie (overname en organisatorische inbedding van nieuwe taken) niet vanaf de start een transformatie (het omvormen van voorzieningen, integraal werken en cultuurverandering) is. Voor deze beleidsnota kiezen we dan ook voor een looptijd van twee jaar. In 2015 en 2016 willen we eerst de basis neerzetten en ervaring opdoen met nieuwe doelgroepen en aanbieders. In deze beleidsnota gaan we uit van een gefaseerde invoering om vanaf 2016 in dialoog met aanbieders, Wmo-adviesraden en cliënten te zoeken naar innovatie en herschikking. Op korte termijn moeten maatregelen leiden tot een besparing. Belangrijk onderdeel daarvan is dat in het inkooptraject van bestuurlijke aanbesteding aanbieders gestimuleerd worden met een innovatief aanbod te komen en gevraagd worden van individuele voorzieningen algemene voorzieningen te maken. Voor algemene voorzieningen geldt dat de toegang eenvoudiger is en dat het met minder administratieve lasten gepaard gaat. Er kunnen verbindingen gelegd worden met andere partijen als bijvoorbeeld welzijnsorganisaties. In deze beleidsnota stellen we een zachte landing voor, zowel voor de cliënten als de aanbieders. Het accent ligt op de transitie. De transformatie wordt geleidelijk ingezet. In eerste instantie richten we ons op de transitie, we zorgen ervoor dat huidige cliënten hun huidige ondersteuningsaanbod behouden en er voor nieuwe cliënten een aanbod beschikbaar is. De exacte organisatorische uitwerking hiervan volgt in de rest van We willen goed zicht hebben en houden op hoe het gaat en zullen onze gemeenteraden regelmatig informeren. Pagina 5 van 44

134 1.2. Visie en uitgangspunten Deze nota is een uitwerking van de kadernota Wmo Bollenstreek. De kadernota is in juni/juli 2014 door de vijf gemeenteraden vastgesteld. In de kadernota zijn de visie en de uitgangspunten op de nieuwe Wmo beschreven die we voor de volledigheid hieronder nogmaals benoemen. De inwoners van de Duin en Bollenstreek kunnen allemaal meedoen, kunnen zich ontplooien en verantwoordelijkheid nemen voor zichzelf, voor elkaar en de leefomgeving. Voor de groep inwoners voor wie dat geheel of gedeeltelijk niet haalbaar is, is tijdelijke of langdurige ondersteuning beschikbaar. Iedere inwoner kan met zijn talenten, mogelijkheden, beperkingen en problemen meedoen. De kracht van de samenleving wordt benut om diegenen die dat nodig hebben informeel te helpen en te steunen om mee te doen (eigen kracht, 0 e lijn). Inwoners die er in het dagelijkse leven niet (helemaal) uitkomen kunnen in hun directe (informele) omgeving terecht voor informatie, advies en lichte hulp. Als dat niet lukt, kunnen zij een beroep doen op algemene voorzieningen of op een vangnet van ervaren professionals (1 e lijn) die op zoek gaan naar de kracht van mensen zelf en hun netwerk. Iedere inwoner regisseert zijn eigen leven en de manier waarop hij of zij meedoet. Waar mogelijk zonder hulp, maar soms ook met hulp op één of meer leefgebieden. Voor de kleine groep inwoners die langdurige ondersteuning nodig heeft, wordt de regie bij een specialist (2 e lijn) belegd. Om de visie verder te concretiseren hanteren we de volgende uitgangspunten: Uitgaan van individueel maatwerk. We gaan uit van wat de inwoner nodig heeft om (weer) te kunnen participeren en daarmee van het uiteindelijke resultaat. Goede aansluiting op bestaande voorzieningen. We leggen verbindingen met andere Wmo-voorzieningen en andere gemeentelijke domeinen (reintegratie, wonen, onderwijs). Innovatie. We roepen het maatschappelijk middenveld op om samen met ons te zoeken naar effectieve en goedkope activiteiten die aansluiten op de behoefte van onze inwoners. Nadruk op preventie en vroegsignalering. Een focus op preventie en vroegsignalering leidt tot een stevig fundament dat inwoners stimuleert en kansen biedt om te participeren in de samenleving. We verwachten dat inwoners niet of minder snel een beroep doen op professionele ondersteuning. Het betekent ook dat de gemeente het accent legt op algemene voorzieningen. Een maatwerkvoorziening is pas aan de orde als algemene voorzieningen geen uitkomst bieden. We gaan de sociaal-maatschappelijke infrastructuur versterken en ondersteunen. Formele en informele ondersteuning: goede verbinding. Door in te zetten op een goede verbinding en afstemming tussen de formele en informele ondersteuning en hier concrete afspraken over te maken met aanbieders streven we naar een situatie waarin de formele ondersteuning aanvullend is op de informele ondersteuning en waar de formele ondersteuning, als die echt nodig is, de informele ondersteuning versterkt. Van welzijn naar professionele zorg: vloeiende overgang. We gaan zorgdragen voor een vloeiende overgang van ondersteuning op welzijnsgebied naar ondersteuning in de vorm van professionele begeleiding. Goede aansluiting Wmo-AWBZ-Zorgverzekeringswet. Met de overgang van de begeleiding en verzorging vanuit de AWBZ naar respectievelijk de Wmo en de Zorgverzekeringswet en met de extramuralisering, worden schotten tussen systemen verplaatst. Pagina 6 van 44

135 We gaan er samen met de zorgverzekeraars voor zorgen dat de inwoner zo min mogelijk last heeft van het verplaatsen van deze schotten. Kiezen juiste schaalniveau. Uitgangspunt is om de ondersteuning zo dicht mogelijk bij de inwoner te organiseren. We gaan opschalen naar de subregio Bollenstreek of regio Holland Rijnland indien het volume van de desbetreffende doelgroep lokaal te beperkt is of als de ondersteuning een heel specialistisch karakter heeft. Per type ondersteuning kan de benodigde schaalgrootte dus anders zijn. Bevorderen inclusief beleid. Algemene voorzieningen moeten zo veel als mogelijk toegankelijk zijn voor iedereen, met of zonder beperking Inwoners centraal In ons denken en doen staan onze inwoners centraal. Zij zijn steeds het vertrekpunt bij het formuleren van beleid. De nieuwe Wmo brengt voor veel inwoners grote veranderingen met zich mee. Bij het maken van beleidskeuzes is het dan ook belangrijk om een duidelijk beeld te hebben van de mensen waar het om draait. Daarom hebben we in deze nota ter illustratie voorbeelden opgenomen van (fictieve) inwoners en hun leefsituaties en/of ervaringen. Deze voorbeelden zijn te lezen in de groene kadertjes aan het begin van een hoofdstuk of paragraaf Betrokkenen in het beleidstraject De totstandkoming van deze nota heeft plaatsgevonden in samenspraak met diverse partijen. De Wmo-adviesraden zijn betrokken bij de uitwerking van de thema s burgerkracht, toegang, voorzieningen en samenhang met de andere decentralisaties. Ook bij het inkooptraject van maatwerkvoorzieningen zijn zij betrokken. Op 7 juli heeft een thema-avond over burgerkracht plaatsgevonden. Hier is samen met raadsleden, wmo-adviesraden, vrijwilligersorganisaties, de lokale aanspreekpunten voor mantelzorg en vrijwilligerswerk, welzijnsorganisaties en zorgaanbieders het gesprek gevoerd over mantelzorg, vrijwillige inzet en buurt- en wijkinitiatieven. De verzamelde input is verwerkt in hoofdstuk 3 van deze nota. De participatie van de Wmo-adviesraden in het beleidstraject vinden wij belangrijk. Ook in de nabije toekomst zullen wij bij de doorontwikkeling van het beleid een beroep op de kennis en kunde van de leden van de adviesraden doen. De veranderingen in de Wmo vragen een belangrijke rol van de adviesraden. Samenwerking tussen de adviesraden van de Bollen5gemeenten heeft voor ons een meerwaarde Leeswijzer De indeling van deze beleidsnota is als volgt. Hoofdstuk 2 gaat in op de samenhang met de andere decentralisaties, het project Wonen, Zorg en Welzijn en de samenwerking met de Zorgverzekeringswet de wijkverpleegkundigen. Hoofdstuk 3 geeft een overzicht van onze inzet op burgerkracht (3.1.) en preventie en vroegsignalering (3.2.). In hoofdstuk 4 beschrijven wij de inrichting van het toegangsproces. Hoofdstuk 5 gaat over algemene voorzieningen, maatwerkvoorzieningen en het pgb. Vervolgens gaat hoofdstuk 6 in op ondersteuning in de vorm van voorzieningen (algemene voorzieningen en maatwerkvoorzieningen). Hoofdstuk 6 gaat over kwaliteit en toezicht. Hoofdstuk 7 betreft de financiën en in hoofdstuk 8 volgt tot slot de communicatie. In bijlage 1 is een begrippenlijst opgenomen. Daar waar mogelijk zijn in de hoofdstukken actiepunten opgenomen. Bijlage 2 geeft een overzicht van deze actiepunten. Pagina 7 van 44

136 2. Samenhang Samenhang in de praktijk Wij stellen u voor aan het fictieve gezin De Vries. Vader Jan (55) heeft zijn baan verloren en zit in de WW. Roos (14) heeft een verstandelijke beperking. Moeder Els (51) zorgt zelf voor haar met hulp van professionele begeleiders. Daarnaast doet Els boodschappen voor oma Riek die herstelt van een heupoperatie. Zoon Jeroen (19) verliet vroegtijdig en zonder diploma het Vmbo. Hij werkt sinds een paar jaar bij een sociale werkvoorziening. Zoon Wouter (16) is een beetje lastig, hij spijbelt af en toe en is een keer in aanraking gekomen met bureau Halt Samenhang drie decentralisaties De drie decentralisaties, Wmo, Jeugdwet en Participatiewet, worden afzonderlijk uitgewerkt. Het gaat op dit moment om verschillende wetten met een eigen wettelijk kader. De aanbieders en partijen die uitvoering geven aan de verschillende wetten staan op dit moment nog ver uit elkaar als het gaat om de aansturing, financiering en taken. De gemeenten krijgen de kans om integraal te werken omdat de financiële schotten (voor een deel omdat het inkomensdeel uitgezonderd is) wegvallen. Dit wordt tegelijkertijd een uitdaging omdat het nodig is om budgettair houvast te hebben en te kunnen monitoren wat resultaten zijn. In de voorbereiding van de drie decentralisaties hebben de gemeenten in Holland Rijnland samengewerkt. Op het terrein van de Wmo is een aantal zaken voorbereid die voor een deel in handreikingen zijn vertaald die door de afzonderlijke gemeenten gebruikt kunnen worden. Een aantal specialistische zaken worden in Holland Rijnland verband geregeld. In de Bollenstreek is door de gemeenten Hillegom, Lisse, Noordwijk, Noordwijkerhout en Teylingen samengewerkt in projectvorm. Met de gemeente Katwijk heeft een uitwisseling plaatsgevonden en is op een aantal onderdelen samen opgetrokken, waaronder het traject van aanbesteding. Uitgangspunt van de samenwerking van de gemeenten in de Bollenstreek is dat met elkaar meer bereikt wordt dan afzonderlijk. Samen kunnen gemeenten een partner zijn voor zorgaanbieders en maatschappelijke organisaties. Met elkaar kunnen eenduidige afspraken gemaakt worden waardoor efficiënter en innovatiever gewerkt kan worden. Samenhang Participatiewet Zelf kunnen voorzien in levensonderhoud door betaald werk is de optimale vorm van participatie. Bij de uitvoering van de Participatiewet wordt daar naar gestreefd, ook voor mensen met een arbeidsbeperking. Gezien de huidige situatie op de arbeidsmarkt is op korte termijn niet te verwachten dat voor iedereen betaald werk is en haalbaar is. Er zal efficiënt met de middelen voor re-integratie omgegaan moeten worden. Door verbanden te leggen tussen Wmo en Participatiewet beogen we om voor elke inwoner een aanbod te creëren. Dit kan in de vorm van een tegenprestatie door bijvoorbeeld vrijwilligerswerk of maatschappelijk nuttige activiteiten. Ook kunnen nieuwe vormen van dagbesteding, die passen bij het ontwikkelingsniveau van betrokkene, ontwikkeld worden. Samenhang Jeugdwet Uitgangspunt van het jeugdzorgbeleid is het streven naar de werkwijze één gezin, één plan waarbij een integrale aanpak voor het hele gezin voor ogen staat. Dat plan vormt de verbinding met ondersteuning van onderwijs, Wmo, Werk en inkomen en schulddienstverlening. Dat betekent dat vanuit alle domeinen met de principes vanuit één gezin, één plan gewerkt moet worden. Dat is Pagina 8 van 44

137 nodig om een integraal plan op maat voor het kind of het gezin op te stellen waar alle leefdomeinen die een rol spelen in de problematiek aan de orde komen. Er is in Holland Rijnland gestart met enkele pilots van jeugd- en gezinsteams die gevormd zijn uit maatschappelijke organisaties die zich specifiek richten op jeugdzorg. Deze jeugd- en gezinsteams zijn verbonden aan het Centrum voor Jeugd en Gezin. Als het gaat om hulpmiddelen voor jeugdigen is dat ondergebracht bij de Wmo. Dat betekent dat er dwarsverbanden gelegd moeten worden tussen de verschillende teams (jeugd- en gezinsteam, sociaal team en Servicepunt Werk). Verdere uitwerking samenhang Op dit moment vindt er, wanneer er sprake is van multiproblematiek, afstemming plaats tussen de drie kolommen (Wmo, Jeugd, Participatie). In eerste instantie kiezen we voor een werkwijze waarbij sprake is van integraliteit in 2 e lijn. Dit betekent dat in die gevallen waarin multiproblematiek wordt geconstateerd de coördinatoren van de drie kolommen in overleg bepalen bij welke kolom het primaat heeft voor de zorg en ondersteuning. In 2015 werken we de samenhang tussen de drie decentralisaties verder uit; we werken toe naar een eenduidige werkwijze (één gezin, één plan ) en gebruik van instrumenten. Actiepunt In 2015 werken wij de samenhang tussen de drie decentralisaties verder uit. Samenhang met Wonen, Zorg en Welzijn De veranderingen in het sociale domein versnellen de al langer lopende ontwikkeling van kleinschalige woonvormen in de wijk voor mensen met beperkingen en het leveren van meer zorg aan huis. Om de gewenste kansen op het gebied van wonen, zorg en welzijn te realiseren, ligt er een complexe investeringsopgave: Renoveren van zorgvastgoed en (gedeeltelijk) herbestemmen voor andere woonzorgvormen. Transformatie van vrijkomend zorgvastgoed. Geschikt maken van bestaande woningen voor mensen met beperkingen. Ontwikkelen van nieuwe woon-zorgconcepten. Beter benutten van de mogelijkheden van technologie voor langer zelfstandig wonen. Op peil houden of toevoegen van voorzieningen in de buurt voor behoud of vergroting van de woonkwaliteit. Innoveren van bestaande zorgprocessen om meer (zwaardere) zorg op maat aan huis mogelijk te maken. In Holland Rijnlandverband is een werkgroep Wonen, Zorg en Welzijn actief met de volgende opdracht : Samen met zorgkantoor, zorgaanbieders en corporaties gaan de gemeenten in Holland Rijnland de tekorten en overschotten aan zorgproof woningen in beeld brengen en nemen zo nodig passende maatregelen. De gemeenten in Holland Rijnland starten een communicatietraject richting bewoners om hen te informeren, bewustzijn te creëren, te begeleiden en te faciliteren bij aanpassingen van woningen om met zorgvraag - langer thuis te kunnen blijven wonen. De gemeenten in Holland Rijnland verkennen mogelijke belemmeringen in regelgeving om bestaande woningen zorgproof te maken. De gemeenten in Holland Rijnland gaan met de zorgaanbieders in gesprek om een beeld te krijgen van de omvang van het vrijkomende zorgvastgoed en de mogelijkheden voor herinvulling (in relatie tot de woningprogrammering). Pagina 9 van 44

138 In de Duin en Bollenstreek werken we samen aan een actieplan dat medio 2015 klaar is. In het actieplan worden subregionale procesafspraken gemaakt die door middel van eenduidige aanbevelingen lokaal uitgewerkt kunnen worden. In het actieplan worden onder andere de volgende punten uitgewerkt: Eenduidige subregionale afspraken met de woningbouwcorporaties en de zorgaanbieders. Afstemming prestatieafspraken woningbouwcorporaties. Afstemming criteria inrichten openbare ruimte. Afstemming bestemmingsplanvoorschriften Verbinding met Zorgverzekeringswet en wijkverpleegkundige Zorgverzekeringswet Mensen die langdurige zorg en ondersteuning nodig hebben, moeten zo min mogelijk hinder ondervinden van de overgang van de Zorgverzekeringwet naar de Wmo. De Holland Rijnland gemeenten maken afspraken met zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid (namens alle zorgverzekeraars). Beide partijen stemmen de organisatie van de samenhangende zorg en ondersteuning voor inwoners goed met elkaar af. In de samenwerkingsagenda staan de volgende thema s benoemd waarover afspraken worden gemaakt: 1. Het bevorderen van de samenwerking tussen aanbieders die ondersteuning in een wijk bieden. Bijvoorbeeld hoe werken een wijkverpleegkundige, een huisarts, een maatschappelijk werker en een buurtwerker goed samen. Zowel de zorgverzekeraars als gemeenten krijgen hiervoor extra budgetten. 2. Preventie en gezondheidsbevordering. Gemeenten en zorgverzekeraars gaan vroegsignalering en preventie op elkaar afstemmen. 3. De overgang van de zorg en ondersteuning per 1 januari moet zo soepel mogelijk verlopen. 4. Er komen minder plekken in verzorgings- en bejaardenhuizen. Dit heeft gevolgen voor wonen, zorg en welzijn. Mensen die zorg en ondersteuning nodig hebben blijven langer thuis wonen. Hierop moet zorg aan huis goed georganiseerd worden en huizen moeten hierop beter worden ingericht. Bij het inkoopbeleid van Zorg en Zekerheid wordt rekening gehouden met de wensen van de gemeenten. Ook bij het beleid rondom wijkverpleegkundigen wordt rekening gehouden met het gemeentelijk beleid. Wijkverpleegkundige Vanaf 1 januari 2015 wordt verpleging en verzorging overgeheveld van de AWBZ naar de zorgverzekering. Daarmee komt wijkverpleging onder het basispakket van de Zorgverzekeringswet te vallen. Maar ook in de Wmo is de inzet van wijkverpleegkundigen van belang. Inwoners kunnen vanaf 2015 rechtstreeks of bijvoorbeeld via hun huisarts, Wmo-loket of gezondheidscentrum in contact komen met een wijkverpleegkundige. Zij staat aan de zijde van de inwoner bij het beoordelen van wat ze nodig hebben aan verpleegkundige zorg om langer thuis te kunnen wonen. De wijkverpleegkundige hoeft niet altijd de persoon te zijn die daadwerkelijk de zorg verleent. Deze kan ook verleend worden door een verpleegkundige of een verzorgende. De wijkverpleegkundige coördineert alle zorg rondom de cliënt en stemt af met andere hulpverleners, zoals de huisarts, medisch specialist en de maatschappelijk werker. De wijkverpleegkundigen krijgen straks de ruimte om zelf in te schatten hoeveel tijd er nodig is voor een cliënt. Pagina 10 van 44

139 Gemeenten krijgen in het gemeentefonds een bedrag voor wijkverpleegkundigen, omgerekend circa 2 euro per inwoner vanaf Wij overleggen met het zorgkantoor over de inzet van de wijkverpleegkundigen. We willen zorgen dat de wijkverpleegkundigen vooral worden ingezet in signalering van problemen en preventie. Ook kunnen zij een coördinerende rol krijgen bij de oplossing van complexe gevallen. Zij worden de verbindende schakel tussen welzijn en medische zorg. Actiepunt In 2014 maken we afspraken met de zorgverzekeraars over de inzet van wijkverpleegkundigen. Wij zorgen voor de implementatie van deze afspraken. Pagina 11 van 44

140 3. Meedoen De moeder van Melle Melle is autistisch. De zorg voor Melle trekt een wissel op het gezin. Zonder hulp gaat het niet. Mijn man werkt in het weekend zodat hij doordeweeks een dag thuis is en ik kan werken. Verder springen familie en buren bij. Er zijn genoeg ouders die deze hulp niet hebben. Dan wordt het bijna onmogelijk om als moeder te blijven werken. Je kunt niet zomaar een oppas vinden die om kan gaan met een autistisch kind. Ik zou me geen raad weten zonder vangnet. We willen dat alle inwoners in onze gemeenten mee kunnen doen, zich kunnen ontplooien en verantwoordelijkheid nemen voor zichzelf, voor elkaar en hun leefomgeving. Dit is nodig om de gewenste verschuiving van professionele zorg naar meer informele zorg mogelijk te maken. Om dit te bereiken richten we ons op burgerkracht (paragraaf 3.1.) en vroegtijdige signalering en preventie (paragraaf 3.2.) Burgerkracht Het centrale thema van de Wmo is de eigen kracht en zelfredzaamheid van de inwoner en zijn of haar sociale netwerk. Inwoners zorgen voor zichzelf én voor een ander om participatie aan de samenleving mogelijk te (blijven) maken. Dit noemen we burgerkracht. Als gemeenten willen we burgerkracht ondersteunen, waarderen en waar nodig stimuleren en faciliteren. In deze paragraaf maken we onderscheid in de volgende uitingsvormen van burgerkracht: mantelzorg, vrijwillige inzet in de zorg en burgerinitiatieven en buurt- en wijkinitiatieven Mantelzorg en vrijwillige inzet Bij zowel vrijwillige inzet als mantelzorg gaat het om een vorm van inzet voor de (naaste) omgeving. Echter, vrijwillige inzet en mantelzorg verschillen ook van elkaar. Mantelzorgers kiezen er in tegenstelling tot vrijwilligers niet voor om iets voor een ander te doen. Mantelzorg overkomt je omdat je een emotionele band hebt met degene die zorg nodig heeft. Daarentegen is het zijn of worden van zorgvrijwilliger een bewuste keuze. Mantelzorgers zijn in tegenstelling tot vrijwilligers minder vrij om te besluiten de zorg/ondersteuning te beëindigen. Met de nieuwe Wmo wordt een nog groter beroep gedaan op mantelzorgers en vrijwilligers dan voorheen. Het Sociaal Cultureel Planbureau heeft in 2013 becijferd dat 20% van de volwassenen mantelzorg verleent. Het aantal vrijwilligers wordt geschat op 8 tot 15% van alle volwassenen. De verwachting is dat het aantal mantelzorgers en vrijwilligers de komende jaren zal stijgen. Doordat de intensieve zorgverlening (aantal uren zorg) de afgelopen jaren is toegenomen, is ook het aantal mantelzorgers dat zwaar belast of overbelast is, gestegen. Ook zijn de hulpvragen die op vrijwilligers en mantelzorgers afkomen complexer geworden. Van belang is dat mantelzorgers en vrijwilligers goede ondersteuning krijgen, goed toegerust zijn en kunnen rekenen op rugdekking als dat nodig is. De Wmo geeft de gemeenten hierin een belangrijke taak. Het rijk stelt hiervoor extra gelden beschikbaar 1. Het beleid met betrekking tot het ondersteunen en stimuleren van mantelzorg en vrijwillige inzet is voor gemeenten niet nieuw. In 2007, met de invoering van de Wmo, kregen gemeenten hierin al een taak. De Bollen5gemeenten doen al veel op het gebied van onder andere het geven van informatie en advies, scholing, het werven van vrijwilligers en de waardering van mantelzorgers en 1 Ministerie van VWS, Middelen wijkteams en informele zorg, DMO Pagina 12 van 44

141 vrijwilligers. Op een aantal terreinen wordt ook samengewerkt, zowel tussen de gemeenten als de maatschappelijke organisaties. Omdat de inzet van vrijwilligers en mantelzorgers meer dan ooit nodig is, is het noodzakelijk dat we blijven inzetten op goede ondersteuning, maar ook op de groei van de onderlinge hulpverlening. De hieronder genoemde beleidsdoelstellingen zijn gedeeltelijk een voortzetting van bestaand beleid maar betekenen soms ook een verdere verdieping, verandering of nieuw beleid als gevolg van de nieuwe wetgeving. Wat willen we bereiken? We willen dat mantelzorgers en vrijwilligers adequaat en effectief ondersteund worden, zodat zij het langer en beter volhouden. We willen dat mantelzorgers en vrijwilligers waardering voelen voor de taken die zij op zich nemen. We willen het vrijwilligerspotentieel optimaal benutten. Hoe gaan we dit bereiken? Gezien het verschil tussen mantelzorgers en vrijwilligers is onze inzet bij vrijwilligers meer gericht op het stimuleren en faciliteren van mensen om meer vrijwilligerswerk te verrichten. De ondersteuning is vooral gericht op het optimaliseren van de tevredenheid van vrijwilligers door goede informatie, advies en waardering en op het matchen van vraag en aanbod. Bij mantelzorgers richten we ons niet zozeer op het bevorderen van mantelzorg, maar juist meer op ondersteuning van mantelzorgers. Hierbij houden we rekening met de volgende aandachtsgebieden: informatie, advies en begeleiding, emotionele steun, educatie, praktische hulp, respijtzorg, financiële tegemoetkoming en materiële hulp. Concreet werken de Bollen5gemeenten de volgende activiteiten gezamenlijk uit: Het Wmo-onderzoek en de mantelzorger Omdat we willen dat mantelzorgers indien nodig goede ondersteuning ontvangen, besteden we hier aandacht aan in het Wmo-onderzoek (voorheen: keukentafelgesprek). Ook op dit moment wordt aan de mantelzorger al de mogelijkheid geboden om mee te komen naar het onderzoeksgesprek. Dit om goed te kunnen afstemmen wat de mantelzorger wel en niet kan doen voor zijn naaste en waar eventueel ondersteuning nodig is. Echter, nu is het gesprek nog vooral gericht op de zorgvrager. We gaan echter toe naar een situatie waarin er niet alleen oog is voor de zorgvrager, maar ook voor de mantelzorger. Ook voor de eventuele ondersteuning van de mantelzorger hebben we aandacht. We wijzen de mantelzorger op de mogelijkheid tot een extra gesprek met de mantelzorgconsulent waarin verder gesproken kan worden over de behoeften en vragen van de mantelzorger bijvoorbeeld op het gebied van sociale contacten en respijtzorg. Bij de inrichting van de toegang houden wij rekening met de positie van de mantelzorger (zie hoofdstuk 4 voor de definitie van toegang en de verdere inrichting van het toegangsproces). Dit houdt in dat wij zo nodig zorgen voor scholing voor onze gespreksvoerders zodat zij goed toegerust zijn om het gesprek met de mantelzorgers op vakkundige wijze te voeren. Ook passen wij het functieprofiel van de gespreksvoerders in de toegang aan zodat nieuwe medewerkers over de juiste competenties beschikken. In onze opdracht aan zorgaanbieders leggen wij vast dat de dienstverlening niet alleen op de zorgvrager wordt gericht maar ook op de mantelzorger(s) rondom de zorgvrager. Pagina 13 van 44

142 Respijtzorg Een belangrijke vorm van ondersteuning van mantelzorgers is het bieden van respijtzorg. Respijtzorg is het tijdelijk overnemen van de totale zorg door een professional of vrijwilliger ter ontlasting van de mantelzorger. Vormen van respijtzorg zijn onder andere thuisopvang, dagopvang, kortdurende opname. In de Bollenstreek zijn de mogelijkheden voor respijtzorg beperkt. Er lopen diverse initiatieven om met als doel deze mogelijkheden uit te breiden. Welzijn Teylingen is een project gestart waarbij ingezet wordt op verbreding van het aanbod van dagbestedingsactiviteiten en de werving van vrijwilligers die taken van mantelzorgers tijdelijk over kunnen nemen. De gemeente Noordwijk heeft als pilot 10 respijtzorgtrajecten ingekocht bij zorghotel de Kim. Met die 10 trajecten gaat Noordwijk onderzoeken welke mensen zich melden en hoe die kunnen worden opgevangen. Dat kunnen overbelaste mantelzorgers zijn, maar ook de zorgvragers zelf. We willen zorgen voor een breed aanbod van respijtzorg. Op die manier kan een vorm van ondersteuning worden gekozen die het best aansluit bij de behoeften van zowel mantelzorger als zorgvrager. Om dit te bereiken voeren we in het eerste half jaar van 2015 een inventarisatie uit. Hiermee brengen we de mogelijkheden voor respijtzorg in de Bollenstreek in beeld en zien we welke aanvullingen er op het gebied van respijtzorg nodig zijn. De uitkomsten van de inventarisatie gebruiken we ook voor het bevorderen van het gebruik, bijvoorbeeld voor het geven van informatie tijdens het Wmo-onderzoek over de mogelijkheden voor respijtzorg in de regio. Mantelzorgcompliment De waardering van mantelzorgers wordt een expliciete taak van gemeenten. Volgens de wet dient bij verordening te worden bepaald op welke wijze het college zorg draagt voor een jaarlijkse blijk van waardering voor de mantelzorgers van cliënten in de gemeente. Het budget van het mantelzorgcompliment wordt per 1 januari 2015 overgedragen aan het deelfonds sociaal domein van het gemeentefonds. De Bollen5gemeenten gaan de mogelijkheid onderzoeken om het mantelzorgercompliment als een waardering te geven in de vorm van bijvoorbeeld vouchers. Met behulp van die vouchers kunnen mantelzorgers en/ of de cliënt extra hulp inschakelen, het inzetten voor waardering, deelnemen aan (ontspannende) activiteiten of aan het sociaal cultureel leven of sportactiviteiten. Hoe dit vouchersysteem verder vorm en inhoud moet krijgen, werken wij in de tweede helft van 2014 uit. Uiterlijk eind 2014 is duidelijk hoe het mantelzorgcompliment wordt ingevuld zodat er vanaf 2015 uitvoering aan kan worden gegeven. De VNG heeft aangekondigd met een handreiking te komen voor de inrichting en uitvoering van het mantelzorgcompliment. Bij de uitwerking van het vouchersysteem houden wij hier rekening mee. Combinatie werk en mantelzorg We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het ondersteunen van mantelzorgers. Ook werkgevers spelen een belangrijke rol. Eén op de acht werknemers combineert werk met mantelzorg. Een deel van de werkende mantelzorgers komt in de knel door het combineren van werk en mantelzorg 2. Wanneer werkgevers binnen onze gemeentegrenzen zich dit realiseren én hier rekening mee houden, raken minder werkende mantelzorgers overbelast. We willen het onderwerp mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid agenderen bij de werkgevers in onze 2 Ministerie van VWS, Kamerbrief Versterken, verlichten en verbinden, 20 juli 2013, DMO Pagina 14 van 44

143 gemeenten. Hiertoe stellen wij in 2016 een actieplan op. Bij het opstellen van het actieplan wordt het Servicepunt Werk betrokken. Jonge mantelzorgers Om jonge mantelzorgers gezond op te laten groeien is het belangrijk dat zij tijdig worden herkend. Kinderen en jongeren die opgroeien met zorg zijn in vergelijking met hun leeftijdsgenoten eerder zelfstandig. En ze leren al vroeg praktische vaardigheden. Negatieve gevolgen die op korte en langere termijn kunnen ontstaan 3 : ze hebben meer opgroei- en opvoedproblemen; meer lichamelijke en emotionele klachten; ze doen op latere leeftijd vaker een beroep op de (geestelijke) gezondheidszorg. De ondersteuning van jonge mantelzorgers vinden wij belangrijk. Wij willen dat er voor hen een laagdrempelig, samenhangend ondersteuningsaanbod beschikbaar is. Zodra dit mogelijk is maken wij hierover afspraken met de jeugd- en gezinsteams. Ondersteuningsaanbod, afgestemd op de vraag De Bollen5gemeenten bieden lokaal een gevarieerd pakket van ondersteuning dat aansluit bij de grote diversiteit aan situaties en vragen van mantelzorgers en zorgvrijwilligers. De lokale aanspreekpunten zoals de vrijwilligerssteunpunten en mantelzorgconsulenten willen we behouden. Kennisoverdracht, communicatie en registratie zijn onderwerpen die we in de regio samen uitwerken, omdat wij denken dat schaalgrootte daar leidt tot efficiëntie, maar ook tot een beter aanbod. Over de organisatie hiervan maken wij in 2015 afspraken met de betreffende uitvoerders. Wij hechten hierbij een groot belang aan het lokale gezicht in de uitvoering. Goede samenwerking en afstemming tussen professionele zorg, vrijwillige inzet en mantelzorg. Omdat er in de nieuwe Wmo (nog) meer nadruk komt te liggen op de ondersteuning in de directe omgeving van de inwoner is een goede verbinding tussen de formele en informele ondersteuning belangrijk. We willen dat formele en informele zorgverleners hierover samen afspraken maken. Mogelijk kan dit in de vorm van een regionaal netwerk. De gemeenten vervullen hierin een stimulerende rol en pakken dit in 2015 op. Hierin bekijken we ook structurele mogelijkheden rondom training van vrijwilligers door professionals. Bereiken en benutten vrijwilligerspotentieel Menig zelfredzame inwoner is best bereid om (structureel en/of incidenteel ) iets voor een bekende en ook onbekende dorpsgenoot te doen. De uitdaging is om deze inwoners te vinden én te zorgen dat ze op de juiste plek terecht komen, dat wil zeggen een goede match tussen diegene die zorg vraagt en zorg geeft. Mede op basis van gesprekken met onze welzijnsorganisaties, zorgaanbieders, Wmo adviesraden en inwoners hebben we geconstateerd dat de match tussen vraag naar zorg en het aanbod beter kan en moet. We verwachten dat een gezamenlijke aanpak in de Bollenstreek kan leiden tot verbetering. We willen toe naar een systeem dat eenduidig is, maar ook past bij ieders lokale welzijnsinfrastructuur. Hierbij kijken we ook naar de samenhang met de bestaande vacaturebanken. Verder willen we dat het systeem ook toepasbaar is voor de invulling van wederkerigheid (zie volgende kopje) en de tegenprestatie in het kader van de Participatiewet. Omdat we de mening van uiteindelijke gebruikers van het systeem belangrijk vinden richten we een gebruikerspanel op dat mee kan denken in de te maken keuzes. Dit panel richten we in het 3 Mezzo, factsheet Opgroeien met Zorg, april 2010 Pagina 15 van 44

144 laatste kwartaal van 2014 op. In het eerste kwartaal van 2015 zijn er concrete aanbevelingen voor een systeem Wederkerigheid We gaan er van uit dat iedereen nuttig wil zijn en iets voor een ander kan doen als daarvoor mogelijkheid is. Ook als iemand zelf een beperking heeft dan kan hij of zij nog iets voor een ander betekenen. Wederkerigheid is een mogelijkheid die aan inwoners wordt geboden om hun maatschappelijk participatie te vergroten en eenzaamheid te bestrijden. Aan de inwoner wordt gevraagd iets terug te doen voor de ondersteuning die hij krijgt aangeboden, bij voorkeur in de vorm van het ondersteunen van anderen. We denken hierbij aan bepaalde vormen van vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld als middel om eenzaamheid te bestrijden. Wederkerigheid is geen verplichting. Bij het vormgeven van wederkerigheid is het koppelen van vraag en aanbod belangrijk. Te denken Hierbij kan gedacht worden aan middelen als buurtapp s. Wederkerigheid wordt een onderdeel van het Wmo-onderzoek. Hiertoe stellen we een actieplan op samen met de coördinatoren van de lokale loketten. Daarnaast scholen wij medewerkers van de lokale loketten zo nodig, zodat zij goed toegerust zijn om het onderwerp wederkerigheid bespreekbaar te maken. Planologisch faciliteren van woonruimte om mantelzorg mogelijk te maken Door het faciliteren van woonruimte kan de zorgvrager in de buurt van de mantelzorg wonen of andersom. Het faciliteren van huisvesting heeft verschillende voordelen. Denk hierbij aan het langer zelfstandig wonen en het voorkomen van eenzaamheid van de zorgvrager. Het vermindert tevens de (reis)druk van de mantelzorger. De Bollenstreek wil het planologisch faciliteren van woonruimte mogelijk maken door dit in de bestemmingsplannen vast te leggen en de regeldruk om woonruimte aan te vragen te beperken. In 2015 komt er een actieplan Wonen, Zorg en Welzijn waarbij planologisch faciliteren van woonruimte wordt uitgewerkt. Krachtenbundeling lokale welzijnsorganisaties Wij verwachten dat onze lokale welzijnsorganisaties door samenwerking kunnen komen tot innovatie. Wij doen dan ook een beroep op onze welzijnsorganisaties om hun krachten te bundelen. Waar nodig zullen wij hen daarin faciliteren. Actiepunten Bij de inrichting van de toegang (2014) houden wij rekening met het Wmo-onderzoek en de mantelzorger: wij trainen zo nodig de gespreksvoerders en passen het functieprofiel aan. In onze contracten met zorgaanbieders spreken wij af dat zij in hun dienstverlening en communicatie aandacht hebben voor zowel de zorgvragen als de mantelzorger en voor beide inzetten op het stimuleren van eigen kracht (2014). In de eerste helft van 2015 voeren wij een inventarisatie uit naar de mogelijkheden voor respijtzorg. Vervolgens doen wij concrete aanbevelingen voor eventuele wijzigingen en/of uitbreiding van de mogelijkheden. In de tweede helft van 2014 werken wij uit hoe we vorm en inhoud geven aan het mantelzorgcompliment in de Bollenstreek. In 2016 stellen wij, in samenwerking met formele en informele zorg een actieplan op ten behoeve van een betere combinatie van werk en mantelzorg. In 2014 maken wij afspraken met de jeugd- en gezinsteams over de ondersteuning, signalering en doorverwijzing van (jonge) mantelzorgers. Pagina 16 van 44

145 In 2015 maken wij met de lokale (welzijns)organisaties afspraken over een gezamenlijk ondersteuningsaanbod voor mantelzorgers en vrijwilligers, afgestemd op de vraag. We stimuleren in 2015 de totstandkoming van een regionaal netwerk tussen organisaties voor professionele zorg, vrijwillige inzet en mantelzorg. In het eerste kwartaal 2015 gaan we samen met een gebruikerspanel op zoek naar een systeem om vraag en aanbod van zorg bijeen te brengen passend bij ieders lokale welzijnsinfrastructuur. Tevens moet het rekening houden met reeds bestaande instrumenten (bijv. vrijwilligersvacaturebanken) en de tegenprestatie (Participatiewet). Het gebruikerspanel wordt in het laatste kwartaal 2014 opgericht. Samen met de coördinatoren van de lokale loketten stellen we een actieplan wederkerigheid op en scholen waar nodig gespreksvoerders. In 2015 maken wij een actieplan voor regionaal beleid rondom het planologisch faciliteren van woonruimte om mantelzorg mogelijk te maken Burgerinitiatieven en wijk- en buurtinitiatieven Lokale initiatieven voorzien in behoeften Mevrouw Zwinkels is een van de initiatiefnemers om met mensen die (tijdelijk) niet zelfstandig naar buiten kunnen, op sleeptouw te nemen op een comfortabele tweepersoonsfiets. Duofietsen is samen genieten. We hebben zo n leuk team. En de gasten waarmee we op pad gaan op de duofiets daar krijg je energie van. Zij vertellen een verhaal. En genieten er van om buiten te zijn. Het is gewoon heel leuk voor beiden om te doen! Een andere belangrijke vorm van burgerkracht zijn eigen initiatieven van inwoners. Steeds vaker worden voorzieningen en activiteiten door inwoners zelf gerealiseerd. Denk bijvoorbeeld aan buurtkamers, zorgcoöperaties, buurtmoestuinen. Maatschappelijke initiatieven op het gebied van welzijn, preventie en zorg leveren een belangrijke bijdrage aan de verschuiving van formele naar informele zorg. Vanuit de gemeenten willen we hier vooral een faciliterende en stimulerende rol in spelen. Wat willen we bereiken? We willen meer initiatieven van inwoners die bijdragen aan de sociale cohesie en ondersteuning van wijk- of buurt(bewoners) Hoe gaan we dit bereiken? Faciliteren van buurt- en wijkinitiatieven We weten dat het voor inwoners soms moeilijk is om - wanneer ze een goed idee of initiatief hebben - dit te realiseren of 'de weg te vinden'. Daarom informeren, stimuleren en faciliteren we waar nodig. Dit kan in de vorm van een financiële bijdrage (buurtbudget) en/of begeleiding. In Lisse en Teylingen spelen de wijk- en buurtregisseurs hierbij bijvoorbeeld een belangrijke rol. Communicatie Communicatie zien wij als een belangrijk instrument om het ontstaan van initiatieven te stimuleren. We zien veel bruisende initiatieven van inwoners en willen deze voorbeelden delen. We gebruiken hiervoor onze websites, de lokale huis-aan-huis bladen en de sociale media (zie ook het hoofdstuk communicatie). Pagina 17 van 44

146 3.2. Preventie en vroegtijdige signalering Een plek om echt contact te maken Truus heeft een buurtkamer opgericht. Een buurtkamer bereikt ongeveer dertig mensen, waaronder een trouwe groep van zo n dertien man. Elke woensdag is er koffie en elke maand een lunch. Het is een plek om echt contact te maken. Als je een idee hebt voor een initiatief in de buurt dan moet je niet eindeloos na blijven denken. Je moet het gewoon doen! We zetten in op sociale samenhang en een samenleving waarin inwoners elkaar kennen en waar inwoners gekend worden. We willen problemen of hulpvragen zo veel mogelijk voorkomen en zijn alert op ongewenste en problematische ontwikkelingen. De uitdaging is om de sociale samenhang en veerkracht in de wijken en buurten te versterken zodat problemen worden voorkomen, klein blijven en zoveel mogelijk in de sociale context worden opgelost. Wat willen we bereiken? Preventie en vroegtijdige signalering zodat problemen worden voorkomen, klein blijven en zoveel mogelijk in de sociale context worden opgelost. We willen dat iedereen naar vermogen een eigen netwerk heeft. Hoe gaan we dit bereiken? We richten ons op preventie en vroegtijdige signalering door middel van het inzetten van sociale teams, het benutten informele netwerken, het bevorderen van ontmoeting, veiligheid en toegankelijkheid en het voorkomen en bestrijden van huiselijk geweld. Sociale teams Soms signaleert iemand een probleem of vraag bij een inwoner die niet alleen of samen met andere inwoners op te lossen is. Het is belangrijk dat mensen dan weten waar ze met deze signalen terecht kunnen. Voor de ondersteuning aan kwetsbare inwoners overwegen we het opzetten van sociale teams. Een sociaal team kent de buurt en wordt gekend. Zo kan het team op het juiste moment ingeschakeld worden door inwoners en informele netwerken van organisaties. En weet het team ook wie zij kunnen inschakelen. De samenstelling van een sociaal team past bij de vragen en behoeften die er in het gebied zijn en kan dus per Bollengemeente verschillen. Op dit moment wordt er in Noordwijk en Hillegom gewerkt aan het opzetten van sociale teams. De ervaringen uit Noordwijk en Hillegom nemen wij mee in onze overweging. Begin 2015 is er duidelijkheid over het wel of niet oprichten van sociale teams. Leefbaarheid Ontmoeting en elkaar kennen zijn van belang voor sociale samenhang en voor het ontstaan van initiatieven in wijken en buurten. In sommige buurten en wijken in onze gemeenten zijn er buurten wijkcentra waar inwoners terecht kunnen voor een kopje koffie en een praatje. Maar niet in iedere gemeente zijn dergelijke ontmoetingsplekken beschikbaar. Wel zijn er andere accommodaties, zoals bijvoorbeeld scholen, die soms ook een deel van de dag niet gebruikt worden. Wij zijn voorstander laagdrempelige ontmoetingsplekken en zullen het ontstaan daarvan zo mogelijk faciliteren. Pagina 18 van 44

147 Veiligheid We willen zorgen voor een veilige woonomgeving voor onze inwoners. De samenwerking in de veiligheidsketen vinden we belangrijk en we zorgen daarom voor een nauwe verbinding tussen de sociale teams, de jeugd- en gezinsteams en de politie en de lokale zorgnetwerken. Vanuit de decentralisatie Jeugd wordt bezien op welke wijze wij in de Duin en Bollenstreek aansluiten bij het Veiligheidshuis Hollands Midden. Het Veiligheidshuis is een samenwerkingsverband van gemeentelijke, zorg- en justitiepartners met als doel dat de veiligheids- en zorgketen met elkaar worden verbonden. De partners in het Veiligheidshuis zitten samen aan tafel om de problemen van jeugdigen en volwassenen te bespreken en plannen van aanpak op te stellen. Voorkomen en bestrijden huiselijk geweld Slachtoffers van huiselijk geweld kunnen worden belemmerd in het deelnemen aan de samenleving. De nieuwe Wmo maakt gemeenten nadrukkelijk verantwoordelijk voor de preventie en aanpak van huiselijk geweld, ook als de hulp uiteindelijk geleverd wordt op regionaal of landelijk niveau. Onder huiselijk geweld wordt onder andere verstaan: (ex-)partnergeweld, kindermishandeling, ouderenmishandeling, mishandeling van ouders. Mishandeling kan fysiek, seksueel, psychisch en materieel/financieel van aard zijn. In de nieuwe Wmo en de nieuwe Jeugdwet is bepaald dat er op 1 januari 2015 op bovenlokaal niveau een Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) operationeel moet zijn. De taken van het toekomstige AMHK worden op dit moment nog uitgevoerd door respectievelijk de Steunpunten Huiselijk Geweld en Advies- en Meldpunten Kindermishandeling. Er zijn voor de wetgever twee belangrijke redenen om een AMHK te organiseren. 1. Eén meldpunt voor alle vormen van huiselijk geweld en kindermishandeling. 2. Meer samenhang in de aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld. In Holland Rijnlandverband is besloten het AMHK onder te brengen bij de RDOG Hollands Midden. De uitwerking en inrichting van het AMHK wordt in het kader van de decentralisatie Jeugd opgepakt. Uitgangspunten daarbij zijn dat: het AMHK makkelijk bereikbaar is; het AMHK nauw samenwerkt met basisvoorzieningen als onderwijs, huisartsen, de jeugdgezondheidszorg en met de jeugd- en gezinsteams en de Raad voor de Kinderbescherming; er snel gehandeld wordt; er geen dubbel onderzoek plaatsvindt als er bemoeienis en onderzoek is vanuit de Raad voor de Kinderbescherming. Toegankelijkheid Goed toegankelijke voorzieningen vergroten de mogelijkheid van inwoners om actief en zelfstandig te zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om gebouwen waar (ontmoetings)activiteiten plaatsvinden, maar ook om winkels of vervoer. De gemeente moet er voor zorgen dat de toegankelijkheid van voorzieningen, diensten en ruimten voor mensen met een handicap wordt bevorderd waarbij ook rekening wordt gehouden met de toegankelijkheid van de openbare ruimte. Pagina 19 van 44

148 Actiepunt We overwegen het opzetten van sociale teams voor de ondersteuning aan kwetsbare inwoners. Begin 2015 is hierover duidelijkheid. Pagina 20 van 44

149 4. Toegang Oplossingen die erger voorkomen Marina heeft een lichte verstandelijke beperking. Ze woont zelfstandig met begeleiding. Zelf doet ze vrijwilligerswerk. Begeleiding is voor mij zekerheid. Het is de aandacht die ik nodig heb. Het is belangrijk dat ik terug kan vallen op steun. Als het zo zou zijn dat je alleen extra uren krijgt als het slechter met je gaat, is het eigenlijk te laat want dan zit je al in de problemen. Zoals in het vorige hoofdstuk beschreven, gaan we uit van de eigen kracht en zelfredzaamheid van de inwoner en zijn of haar sociale netwerk. Toch weten we ook dat niet iedereen op eigen kracht kan deelnemen aan de samenleving. Voor kwetsbare inwoners zorgen wij dat ondersteuning beschikbaar is. Wanneer inwoners ondersteuning nodig hebben, willen we dat zij gemakkelijk hun weg vinden en dat de ondersteuning die wordt ingezet passend is. Het proces met als beginpunt het moment waarop een inwoner zich meldt (of wordt gemeld) tot het moment waarop de ondersteuning wordt ingezet noemen we de toegang. In dit hoofdstuk beschrijven we de inrichting van de toegang. Ter voorbereiding op de nieuwe Wmo heeft Scio consult in opdracht van de Bollengemeenten in de maanden maart en april 2014 een onderzoek uitgevoerd naar het huidige toegangsproces. Uit het onderzoek kwamen de volgende aanbevelingen: verschillende organisaties in de toegang te laten participeren, te zorgen voor een duidelijke monitoring, communicatie en coördinatie, het trainen van gespreksvoerders voor continue ontwikkeling rondom gesprekvoering en te zorgen voor een heldere, eenduidige verslaglegging. Het rapport is aan het eind van deze nota bijgevoegd en is de basis geweest voor het toegangsmodel zoals hieronder beschreven. Wat willen we bereiken? Een efficiënte werkwijze waarin inwoners op een adequate wijze worden geholpen met het vinden van de benodigde ondersteuning op weg naar zelfredzaamheid. Een gelijkluidende werkwijze in de toegang met ruimte voor lokaal maatwerk. Ondersteuning dichtbij de inwoner georganiseerd en vanuit een integrale benadering. Voor inwoners moet duidelijk zijn waar men terecht kan als men ondersteuning nodig heeft. Voor inwoners moet duidelijk zijn wat het proces is als ondersteuning nodig is: welk traject doorloopt men. Een inwoner die ondersteuning nodig heeft, doet zijn verhaal bij zo min mogelijk personen. We verstrekken maatwerkvoorzieningen binnen de wettelijk gestelde termijnen. In spoedgevallen handelen we snel. We willen een informerende, preventieve en signalerende taak in de toegang. Hier wordt naast het beantwoorden van vragen en oplossen van problemen gekeken naar kansen en mogelijkheden van de inzet van bewoners voor de dorpen. Hier spelen maatschappelijke partners een nadrukkelijke rol. De organisaties die werkzaam zijn in de toegang kunnen over de juiste gegevens beschikken. Hoe gaan we dit bereiken? Inrichting van de toegang In de tweede helft van 2014 richten wij het toegangsproces in. In onderstaande figuur is het toegangsproces schematische weergegeven. Pagina 21 van 44

150 Fase 3: Onderzoek en indicatie maatwerkvoorziening 6+2 weken communicatie Fase 2: Verkenning communicatie Fase 1: Intake Informatievraag/ vraag om voorziening Lokaal Loket Snelle triage: maatwerkvoorziening? Maatwerkvoorziening onduidelijk Maatwerkvoorziening waarschijnlijk Cliënt akkoord Cliënt niet akkoord Gesprek(ken) maatschappelijke partners Geen Maatwerkvoorziening Maatwerkvoorziening waarschijnlijk Cliënt niet akkoord Melding Onderzoek + indicatie door / onder leiding van de ISD Geen zorg Zorg Eventueel terug of door naar fase 2 Pagina 22 van 44