DE KWALITEIT VAN VVE IN DE GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN IN 2012

Transcriptie

1 DE KWALITEIT VAN VVE IN DE GEMEENTE ALPHEN AAN DEN RIJN IN 2012 Utrecht, januari Pagina 1 van 22

2 INHOUD Voorwoord 3 1 VVE in de gemeente Alphen aan den Rijn Overzicht van de voor- en de vroegscholen in Alphen aan den Rijn Lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd Het gemeentelijke VVE-beleid 6 2 De oordelen over de voor- en de vroegscholen Het bereik Oordelen op de indicatoren van voor- en vroegscholen 10 3 Conclusies 15 Bijlage 1: de beantwoording van de digitale vragenlijst door de gemeente 17 Bijlage 2: De resultaten op de digitale vragenlijsten van de voor- en de vroegscholen 21 Pagina 2 van 22

3 Voorwoord In het Memorie van Toelichting bij de OKE-wet wordt een zgn. VVE-bestandsopname aangekondigd. In 2007 (en 2008 en 2009) heeft de onderwijsinspectie die al uitgevoerd in de vier grote steden en in in de middelgrote steden. Nu is doorgestart met de overige gemeenten die onderwijsachterstandsmiddelen krijgen van het Rijk. Na de bestandsopname wordt het inspectietoezicht op de kwaliteit van VVE signaalgestuurd vorm gegeven. Dat houdt in dat periodiek afspraken met de gemeente gemaakt worden over de onderwerpen en de locaties waarop VVE-toezicht zal worden gehouden. De bevindingen uit dit rapport over de bestandsopname VVE kunnen daarvoor als uitgangspunt worden genomen. De Hoofdinspecteur primair onderwijs, Dr. A. Jonk Pagina 3 van 22

4 Inleiding Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE) in de gemeente Alphen aan den Rijn. VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. In het rapport wordt allereerst de kwaliteit van het VVE-beleid op gemeentelijk niveau gewaardeerd. Dat is gebeurd in de vorm van een zelfrapportage (in lijn met artikel 12 van de WOT) van de gemeente over haar VVE-beleid: zie hoofdstuk 1 en bijlage 1. De inspectie heeft deze zelfevaluatie geverifieerd. Vervolgens worden in hoofdstuk 2 de oordelen van de inspectie over de bezochte locaties gepresenteerd. Dat gebeurt in de vorm van overzichtstabellen met daarin: de oordelen van de inspectie over de bezochte locaties; of de zelfbeoordelingen afwijken van de inspectieoordelen. Na iedere overzichtstabel wordt een toelichting gegeven door de inspectie. In bijlage 2 staat een overzicht van de antwoorden van de zelfevaluaties van de locaties weergegeven. Iedere bezochte locatie heeft een inspectierapport met de bevindingen ontvangen. Hoofdstuk 3, tenslotte, bevat de conclusies over kwaliteit van VVE in deze gemeente. Dit rapport gaat dus over de volgende onderwerpen: 1. De zelfrapportage van de gemeente over haar VVE-beleid en de verificatie daarvan door de inspectie. 2. De oordelen van de onderwijsinspectie over de voor- en de vroegscholen en de mate van overeenkomst met de oordelen uit de zelfevaluaties. 3. De conclusies van de onderwijsinspectie. Bij de beoordeling wordt gewerkt met een vierpuntsschaal: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig. Deze kwalificatie geeft aan dat echt iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn nodig Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen. Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat anderen hiervan kunnen leren. Pagina 4 van 22

5 1 VVE in de gemeente Alphen aan den Rijn De gemeente Alphen aan den Rijn heeft aan de hand van een digitale vragenlijst haar eigen VVE-beleid beoordeeld tegen de OKE-wet en het VVE-toezichtkader van de onderwijsinspectie, dat in de Staatscourant is gepubliceerd. De digitale vragenlijst levert de volgende informatie: Het overzicht met de voor- en de vroegscholen: zie paragraaf 1.1. De lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd: zie paragraaf 1.2. De zelfbeoordeling van VVE-context en condities: zie paragraaf Overzicht van de voor- en de vroegscholen in Alphen aan den Rijn In de gemeentelijke digitale vragenlijst is gevraagd naar een overzicht met de VVEpeuterspeelzalen en kinderdagverblijven (dus: de voorscholen) en de bijbehorende vroegscholen (de VVE-basisscholen). De gemeente heeft in de vragenlijst drie VVEpeuterspeelzalen aangegeven. Daarnaast heeft de gemeente een lijst aangeleverd met VVEbasisscholen in de gemeente. Tabel 1.1: Overzicht van de voor- en vroegscholen in de gemeente Alphen aan den Rijn. (Voor)scholen met een * hebben een digitale vragenlijst gekregen en (voor)scholen met ** zijn (ook) bezocht. Voorschool: peuterspeelzaal Springplank Lupinesingel* Springplank Vivaldihof ** Springplank Marijkestraat* Vroegschool: Basisschool IBS An Noer** OBS Het Startblok* OBS Het Nieuwe Ambacht* OBS Het Palet* PBO Groen van Prinsterer * PBO De Stromen** PBO J.P. Sweelinck** PBO Samen op weg* PBO De Mare** De gemeente Alphen aan de Rijn ziet alle scholen die het VVE convenant met de gemeente hebben ondertekend als VVE-school. In maart 2012 heeft de gemeente de namen van de hierboven genoemde VVE-scholen aan de inspectie doorgegeven. De gemeente geeft echter aan dat de basisscholen Het Nieuwe Ambacht en Het Startblok in de loop van 2012 hebben aangegeven geen VVE-school meer te zijn, aangezien ze weinig doelgroepkleuters hebben. Beide scholen hebben dit ook in in de digitale vragenlijst aangegeven. 1.2 Lijst met de VVE-documenten die de gemeente heeft aangeleverd Hart voor de jeugd, Programma jeugd, nieuwe programmaperiode Beleidsplan VVE-vroegschools Alphen aan den Rijn VVE-uitvoeringsplan Convenant VVE Jaarverslag VVE 2011 Pagina 5 van 22

6 doc Programma Hart voor de Jeugd Beleidsplan VVE (VVE-scholen onderling, niet alle gewichtenscholen) Uitvoeringsplan VVE (VVE-scholen onderling, niet alle gewichtenscholen) jaarverslag VVE 2011 (alleen bereik op de VVE-scholen; dus niet alle scholen ouderfolder VVE subsidiebeschikking VVE-Stichting Peuterspeelzalen 1.3 Het gemeentelijke VVE-beleid In deze paragraaf worden de bevindingen van de inspectie over het gemeentelijk VVE-beleid weergegeven. Bijlage 1 bij dit rapport bevat de zelfevaluatie van de gemeente: vragen, antwoorden en beoordelingen van het gemeentelijke beleid, op de twee domeinen VVEbeleidscontext en de VVE-condities. Per domein wordt hieronder weergegeven op welke punten de inspectie het beleid en de uitvoering als voldoende ( 3 ) beoordeelt, waar nog verbeterpunten worden gezien, zowel zonder ( 2 ) als met ( 1 ) afspraken en op welke punten de gemeente als een voorbeeld voor anderen gezien wordt ( 4 ). De inspectie baseert haar bevindingen op de uitkomsten van de zelfevaluatie en haar eigen verificatie door middel van documentenanalyse, gesprekken met betrokkenen en informatie uit locatiebezoeken. Waar de bevindingen van de inspectie afwijken van de oordelen van de gemeente wordt dit vermeld en onderbouwd. HET GEMEENTELIJKE VVE-BELEID Oordeel 1a1 Definitie doelgroepkind 3 1a2 Bereik: het aantal kindplaatsen (peuters) 2 1a3 Toeleiding 2 1a4 Ouders 2 1a5 Integraal VVE-programma 3 1a6 Externe zorg 3 1a7 Interne kwaliteitszorg van de voor- en de vroegscholen 2 1a8 Doorgaande lijn 2 1a9 Resultaten 2 1a10 Nadere VVE afspraken op gemeentelijk niveau 3 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau 3 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau 2 DE VVE-CONDITIES Oordeel 2a GGD-rapport 3 2b Gemeentelijk subsidiekader 3 Toelichting Aan de hand van de ingestuurde documenten, en in voorkomende gevallen ook in gesprekken met de betrokkenen in de gemeente, heeft de inspectie bovenstaande oordelen geverifieerd (zie ook bijlage 1). Dit levert het volgende beeld op: Voldoende 1a1 Doelgroepdefinitie De gemeente Alphen aan den Rijn hanteert voor de peuters een brede doelgroepdefinitie, waarbij een dreigende achterstand in de taalontwikkeling en een dreigende leerontwikkeling betrokken wordt. De scholen hanteren uitsluitend de smalle doelgroepdefinitie, namelijk het opleidingsniveau van de ouders (de gewichtenkinderen). Bij het vaststelen of er wel of niet sprake is van een VVE-kind wordt echter wel de brede definitie gehanteerd, waardoor kinderen met een dreigende stagnatie worden meegenomen in het VVE-onderwijs. 1a5: Integraal VVE-programma In de OKE-wet is aangegeven dat voor de voorschoolse educatie een programma moet worden gebruikt waarin op gestructureerde en samenhangende wijze de ontwikkeling wordt gestimuleerd op het gebied van taal, rekenen, motoriek en de sociaal-emotionele Pagina 6 van 22

7 ontwikkeling. De gemeente heeft in de subsidievoorwaarden aangegeven dat de VVElocaties moeten werken met een erkend VVE-programma. Alle voorscholen en alle vroegscholen werken met hetzelfde programma. 1a6: Externe zorg De gemeente heeft een voorschools zorgadviesteam (ZAT) ingericht. Voorscholen die zorgen hebben over bepaalde peuters kunnen dit in het voorschools ZAT bespreken. Door deelname van verschillende externe zorgverleners aan dit netwerk, kan er snel en adequaat ingespeeld worden op de zorgvraag. Daarnaast is ook het samenwerkingverband erg actief om scholen met nieuwkomers te ondersteunen bij een gerichte taalaanpak. 1a10: Nadere VVE-afspraken op gemeentelijk niveau De gemeente heeft met de schoolbesturen en JSO een convenant afgesloten waarin afspraken zijn vastgelegd over de uitvoering van VVE. Het blijkt echter dat veel scholen afhaken en zich niet houden aan deze afspraken. In de afspraken is bijvoorbeeld aangegeven dat er sprake moet zijn van een optimale overdracht en terugkoppeling. Uit de schoolbezoeken blijkt dat dit niet altijd aan de orde is. Ook het stimuleren van ouders om mee te doen aan cursussen wordt door veel locaties nog onvoldoende opgepakt. 1b: VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau De gemeente heeft een convenant afgesloten met de diverse schoolbesturen. Om een samenhangend beleid te waarborgen faciliteren ze gezamenlijk een VVE-coördinator ingehuurd bij JSO, die zich bezighoudt met de aansturing van VVE. Zij vertegenwoordigt de VVE-scholen bij relevante overleggen zoals de LEA en de Stedelijke Commissie Jeugd. Ook is er met de schoolbesturen afgesproken dat zij blijven investeren in de vroegschoolse periode: de uitvoering van een programma, scholing, dubbele bezetting/meer handen in de klas in de onderbouw (de organisatievorm is vrij). Onduidelijk is of de schoolbesturen zich hieraan hebben gehouden en helaas werken niet alle besturen mee, waardoor concrete afspraken mogelijk voor de toekomst in gevaar komen. 2a: GGD-rapport De gemeente heeft geregeld dat de GGD de basiskwaliteit van de voorscholen beoordeelt en dat er recente GGD-rapporten zijn. Dit betreft de basiskwaliteitseisen uit de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen (art en 2.6) en de eisen aan de voorschoolse educatie (art. 1.50b en 2.8, en het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie). Verbeterpunten 1a2: Het bereik Op basis van de onderwijsachterstandengelden is duidelijk dat de gemeente per 1 augustus 2011 voor 192 peuters een VVE-aanbod diende te realiseren. In het jaarverslag van 2011 geeft de gemeente aan dat er voor 188 peuters een VVE-plaats is gerealiseerd. Hierbij is uitgegaan van de maximale capaciteit van de VVE-peuterspeelzalen. (98%). Feitelijk zijn er meer peuters bereikt, omdat de maximale capaciteit is overschreden. Opvallend is het feit dat van deze doelgroeppeuters er in 2011 maar 58% van de doelgroepkinderen doorstromen naar een vroegschool. De oorzaak is hoogstwaarschijnlijk te vinden in het feit dat de gemeente Alphen aan den Rijn er voor heeft gekozen het VVE-aanbod te concentreren in drie van de acht peuterspeelzalen. Daarnaast zijn er scholen, die wel gewichtenkinderen in huis hebben, maar geen vroegschool zijn. Van de 33 basisscholen zijn maar zes scholen een vroegschool. 1a3: toeleiding Bij de toeleiding wordt gewaardeerd of die op gemeentelijk niveau geregeld is en of daar een verantwoording bij wordt gegeven, met name hoe wordt geprobeerd het non-bereik aan te pakken. In de gemeente Alphen aan den Rijn zijn twee partners actief in het toeleiden van de peuters naar een VVE-peuterspeelzaal. De jeugdgezondheidszorg (consultatiebureau) stimuleert ouders met kinderen met een (dreigende) achterstand in de taal- en leerontwikkeling deel te nemen aan een VVE-peuterspeelzaal. JSO Kom erbij leidt vooral kinderen die tweetalig opgroeien toe naar de VVE-peuterspeelzaal. Op dit moment ligt de verantwoordelijkheid voor de toeleiding van peuters naar een voorschool bij de consultatiebureaus, de peuterspeelzalen en JSO Kom erbij zelf. Om ervoor te zorgen dat Pagina 7 van 22

8 alle kinderen tijdig gesignaleerd worden en deelnemen aan een VVE-programma, is het belangrijk dat de gemeente hierin de regie neemt en met de betrokken partijen sluitende inhoudelijke afspraken maakt over signalering, registratie en toeleiding. Door het ontbreken van deze afspraken heeft de gemeente op dit moment onvoldoende zicht op het feitelijk aantal doelgroeppeuters volgens de eigen doelgroepdefinitie en daarmee ook geen zicht op het non-bereik. Het is dus van belang om met het consultatiebureau af te spreken dat zij regelmatig een overzicht aanleveren van het aantal doelgroepkinderen dat door hen is geïndiceerd. Daarnaast is het van belang om af te spreken welke protocollen en instrumenten gehanteerd worden voor de indicatiestelling, op welke wijze dit geborgd wordt en hoe het consultatiebureau verantwoord dat dit éénduidig en consequent wordt uitgevoerd. 1a4: Ouders De gemeente Alphen aan den Rijn heeft nog geen gericht gemeentelijk ouderbeleid. Dit betekent dat vanuit de gemeente nog geen antwoorden zijn gegeven op vragen zoals: - Welke ouders willen we bereiken? Wat zijn hun wensen, mogelijkheden en omstandigheden? - Welke doelen willen we bereiken met ouderparticipatie in het kader van VVE? (Bijvoorbeeld ouders aansporen om ook thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten uit te voeren). - Hoe gaan we deze doelen bereiken? Welke afspraken maken we hierover met de instellingen voor voorschoolse opvang en scholen? - Hoe meten we of de doelen bereikt zijn?. Voor het daadwerkelijk actief betrekken van ouders bij de VVE-activiteiten, zowel thuis als op de VVE-locatie is het van belang dit in gericht beleid te formuleren. Op deze wijze wordt vanuit de gemeente ook actief aangemoedigd dat ouders in het verlengde van wat er op de VVE-locaties gebeurt, ook thuis ontwikkelingsstimulerend gedrag gaan vertonen. Dit betekent niet dat er vanuit de gemeente geen activiteiten worden ondernomen om de ouders zoveel mogelijk te betrekken bij VVE. Vooral JSO Kom erbij is erg actief in het organiseren van ouderactiviteiten. Tijdens de bezoeken is echter wel gebleken dat de opkomst soms teleurstellend is. Enkele successen zijn wel geboekt, zoals bij de Somalische ouders. Daarnaast zijn er ook tijdens de bezoeken aan de basisscholen initiatieven waargenomen om de ouderbetrokkenheid te vergroten. 1a7: Interne kwaliteitszorg van de voor- en de vroegscholen De gemeente heeft met de voor- en vroegscholen geen afspraken gemaakt over de manier waarop de voor- en vroegscholen zelf de kwaliteit van VVE in beeld moeten brengen en moeten borgen. 1a8: Doorgaande lijn De gemeente heeft afspraken gemaakt over de overdracht van gegevens van de peuters aan de basisscholen. Hiervoor is een overdrachtsformulier ontwikkeld. De gemeente heeft geen concreet beleid gericht op zoveel mogelijk doorstroom van voor- naar een vroegschool. Peuters stromen naar diverse basisscholen uit. Hoewel er wel overleggen zijn, waarin de doorgaande lijn wordt besproken is er nog geen sprake van concreet beleid en concrete afspraken met de voorschoolse instellingen en scholen over een soepele doorgaande lijn. Het gaat hier dan om onder andere beleid gericht op zoveel mogelijk doorstroom van voornaar een vroegschool, afstemming van het aanbod tussen voor- en vroegschool, afstemming van de zorg en begeleiding (bijvoorbeeld een terugkoppeling van de vroegschool aan de voorschool) en een gezamenlijke aanpak van de ouderbetrokkenheid. 1a9: VVE-resultaten De gemeente heeft in de vragenlijst aangegeven dat er naar gestreefd wordt dat alle kinderen eind groep 2 minimaal op een Cito ABC-niveau presteren. Over het aanleveren van Cito gegevens zijn alleen met de zes VVE-scholen afspraken gemaakt. Met de overige scholen, waar ook doelgroeppeuters naar uitstromen zijn echter geen afspraken gemaakt. Hierdoor is niet duidelijk of de doelgroepkinderen die niet naar VVE scholen uitstromen (42%) ook dit resultaat bereiken. Afspraken maken met de schoolbesturen over de resultaten van VVE is een wettelijke verplichting, opgenomen in de OKE-wet en overgenomen in de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen en de Wet op het Pagina 8 van 22

9 primair onderwijs. 1c: Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau VVE wordt in Alphen aan den Rijn middels een jaarverslag geëvalueerd. Deze evaluatie is echter gericht op bereik, toeleiding en voorwaarden, zoals dubbele bezetting. Er is op dit moment geen sprake van een systematische evaluatie van de (inhoudelijke) kwaliteit van VVE in de gemeente Alphen aan den Rijn. Hierdoor heeft de gemeente ook niet voldoende zicht op het effect van VVE. 2b: Gemeentelijk subsidiekader De gemeente heeft een specifiek VVE-subsidiekader, waarin gedeeltelijk is aangegeven wat de gemeente van de peuterspeelzalen verwacht op het gebied van VVE. De gemeente heeft hierin echter geen voorwaarden opgenomen over de scholing van de beroepskrachten op het gebied van VVE. Pagina 9 van 22

10 2 De oordelen over de voor- en de vroegscholen De voor- en vroegscholen uit het overzicht in paragraaf 1.1 hebben een digitale vragenlijst gekregen om zelf te rapporteren over de kwaliteit van VVE. De vragen zijn rechtstreeks afkomstig uit het VVE-waarderingskader, met dien verstande dat sociaal-wenselijke antwoorden vermeden zijn door ófwel de formulering van de vragen ófwel bepaalde indicatoren (zoals de beoordeling van het pedagogisch klimaat en het educatief handelen) niet op te nemen in de vragenlijst. Elke voor- en vroegschool heeft de eigen zelfrapportage teruggekregen, inclusief de bijbehorende oordelen. Paragraaf 2.1 bevat informatie over het gerealiseerde bereik. In paragraaf 2.2 staan de inspectieoordelen op de aspecten condities, ouders, proceskwaliteit, ontwikkeling, begeleiding en zorg, kwaliteitszorg, doorgaande lijn, en resultaten. 2.1 Het bereik Tabel 2.1 Het aantal (doelgroep)peuters op de voorscholen, per 1 augustus 2011, overgenomen uit het VVE jaarverslag VVE Peuterspeelzaal aantal peuters waarvan doelgroep Springplank Marijkestraat Springplank Lupinesingel Springplank Vivaldihof Springplank Emmalaan Volgens opgave van de VVE-locaties is er een maximale capaciteit gerealiseerd van 188 doelgroeppeuters. Er zitten per 1 augustus doelgroeppeuters op de voorscholen(103%). Het totaal ingeschreven aantal doelgroeppeuters in 2011 was volgens het VVE jaarverslag 158 peuters. Dit aantal is door het sluiten van een VVE-peuterspeelzaal/-groep in 2012 mogelijk verminderd. 2.2 Oordelen op de indicatoren van voor- en vroegscholen Alle peuterspeelzalen en basisscholen waarvan de gemeente heeft aangegeven dat het VVElocaties zijn, hebben een digitale vragenlijst ontvangen. Deze is ingevuld en geretourneerd door alle locaties. In de vragenlijst heeft iedere locatie aangegeven hoe ze zichzelf beoordeelt op het gebied van VVE. De inspectie heeft ter verificatie van de zelfevaluaties een aantal locaties met doelgroepkinderen bezocht. 1 peuterspeelzaal 4 vroegscholen (groep 1 en 2 van basisscholen). Het onderzoek bestond uit lesobservaties, gesprekken en documentenanalyse. In onderstaande tabellen staan de oordelen van de inspectie op de locaties die bezocht zijn. In de laatste kolom wordt aangegeven of de inspectieoordelen overeenkomen (=), positiever zijn (+) of negatiever zijn (-) dan de antwoorden op de vragenlijst die aan alle voor- en vroegscholen gestuurd zijn. Er wordt een + of een - gegeven als het gemiddelde oordeel 0,1 hoger of lager is, dus als het verschil in totaal meer dan 0,2 is. In bijlage 2 staan de digitale zelfbeoordelingen op de vragenlijsten. Het aantal oordelen per indicator kan verschillen, omdat op sommige locaties geen oordeel is gegeven. Onder iedere tabel wordt een toelichting gegeven. Pagina 10 van 22

11 Tabel 2.2 De frequentie van oordelen van de door de inspectie bezochte voorscholen. (In de rechterkolom staat of het inspectieoordeel positiever (+), gelijk (=) of negatiever (-) is dan het gemiddelde oordeel op de digitale vragenlijsten, voor zover de indicatoren in de digitale vragenlijst zijn meegenomen). CONDITIES Verschil bezoek - vragenlijst A0.1 Recent en compleet GGD-rapport 1 - A0.2 VE-basisvoorwaarden - A2 Groepsgrootte 1 = A3 "Dubbele bezetting" 4 = A4.1 Voldoende VVE-tijd per week 1 = A5.2 Opgeleide leidsters 1 = A5.3 Nederlands spreken 1 = A5.4 VVE-geschoolde leidsters A5.5 Jaarlijks opleidingsplan 1 = Toelichting: Alleen A3 en A5.4 zijn ook beoordeeld bij de vroegscholen. De overige onderdelen zijn alleen van toepassing op de voorscholen. Voor de bezochte voorschoollocatie was ten tijde van het bezoek geen GGD-rapport beschikbaar, maar dat is op 5 juli 2012 beschikbaar gekomen. OUDERS Verschil bezoek - vragenlijst B1 Gericht ouderbeleid 5 - B2 Vooraf info aan ouders B3 Intake 5 = B4 Thuis VVE-activiteiten 3 2 = B5 VVE-participatie van ouders op school 4 1 = B6 Info ouders over ontwikkeling kind B7 Thuistaal 2 Toelichting: Op de VVE-locaties is het ouderbeleid en het feitelijk betrekken van ouders bij VVE nog een belangrijk aandachtspunt. Op geen enkele locatie is sprake van gericht ouderbeleid, waarbij is aangegeven welke doelen gesteld zijn, wat de wensen en mogelijkheden van ouders zijn, welke acties worden ondernomen en hoe en wanneer gemeten wordt of de doelen bereikt zijn. Hoewel ouders over het algemeen wel goed geïnformeerd worden over VVE en over de ontwikkeling van hun kinderen, is er nog te weinig sprake van actieve betrokkenheid van de ouders. Voor succesvol VVE is het van belang dat ouders thuis en/of op de voor- en vroegschool ook actief de ontwikkeling van hun kind stimuleren. Voor VVE-locaties is het een belangrijke taak om ouders gericht hiertoe aan te moedigen. Het gaat hierbij vooral om die ouders die nog onvoldoende ondersteunend gedrag laten zien. Dit betekent voor de meeste locaties vaak dat de aandacht verschoven dient te worden van aanbod gerichte activiteiten, naar meer maatwerkactiviteiten om ouders gericht te helpen in hoe ze hun kind kunnen ondersteunen. Pagina 11 van 22

12 KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE Verschil bezoek - vragenlijst C1.1 Integraal programma 1 4 = C1.2 Doelgerichte planning C1.3 Aanbod taal 1 4 C1.4 Voldoende differentiatie 5 C2.1 Pedagogisch handelen 5 C2.2 Gedragsgrenzen stellen 5 C2.3 Sociale/persoonlijke vaardigheden 5 C2.4 Bevorderen autonomie kind 5 C2.5 Inrichting van de ruimte 1 3 = C3.1 Afstemming leidsters 5 C3.2 Activiteiten taalontwikkeling C3.3 Interactie bevorderen 1 4 C3.4 Betrokkenheid kinderen 5 C3.5 Aanpakgedrag 1 4 C3.6 Responsiviteit 1 4 C3.7 Afstemmen op ontwikkeling kind 4 1 Toelichting: Vanaf augustus 2012 wordt op alle locaties in Alphen aan den Rijn gebruik gemaakt van een VVE-programma waarin de vier belangrijke ontwikkelingsdomeinen in het aanbod zijn opgenomen. Het gaat hierbij om taal- en rekenvaardigheid, de sociaal-emotionele ontwikkeling en de ontwikkeling van motoriek. Kleuterplein is aangemeld bij het NJI voor erkenning. Zij staat op de drempel-lijst. Dat betekent dat ze zich hiervoor hebben aangemeld, dat ze ook al beoordeeld zijn, maar dat de makers nog wat aanpassingen aan het programma moeten doen, voordat ze VVE erkend worden. Het werken met een doelgerichte jaar-, thema- en dagplanning is door het jonge gebruik van de nieuwe methode op dit moment nog niet bij elke locatie voldoende uitgewerkt. Tijdens het coördinatorenoverleg kan dit onderwerp van gesprek zijn, waardoor het meer doelgericht werken een impuls kan krijgen. Wat daarnaast opvalt is dat het voor veel VVE-locaties nog lastig is om het aanbod en de uitvoering af te stemmen op verschillen tussen kinderen. Zowel verschillen in leeftijd, als verschillen in ontwikkelingsniveau. De nieuwe methode besteedt daar wel aandacht aan en op de verschillende vroegscholen probeert men ook bij de kleuters te werken met groepsplannen, maar deze sluiten nog onvoldoende bij de onderwijsbehoefte en leerbelemmeringen aan. Op alle bezochte locaties is sprake van een positief en warm pedagogisch klimaat, waarin de kinderen voldoende de mogelijkheid hebben om zich vrij en veilig te ontwikkelen. Het educatief handelen het actief stimuleren van de ontwikkeling kan op een enkele locatie nog extra aandacht krijgen. Bij een enkele locatie is de inrichting van de ruimtes nog een aandachtspunt. Hier kan gedacht worden aan het gebruik van levensechte materialen, voldoende taaluitingen door bijvoorbeeld labeling van voorwerpen en de inrichting van hoeken die uitnodigen tot spel. ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG Verschil bezoek - vragenlijst D1.1 Volgen ontwikkeling kinderen 1 4 = D1.2 Planmatige begeleiding 5 - D1.3 Evaluatie begeleiding D1.4 Begeleiding taalontwikkeling 2 3 D2.1 Welke kinderen externe zorg nodig? D2.3 Volgen van de externe zorg Pagina 12 van 22

13 Toelichting: Op alle bezochte vroegscholen wordt gebruik gemaakt van een observatiesysteem om de brede ontwikkeling van de kinderen te volgen. De peuterspeelzaal maakt gebruik van een kindvolgsysteem, waarin de rekenkundige oriëntatie van de peuters nog te weinig aan bod komt. Hierdoor is er nog te weinig zicht op de wijze waarop de peuter zich op dit gebied ontwikkeld. Het benutten van de informatie uit het kindvolgsysteem voor planmatige zorg en begeleiding is nog een groot aandachtspunt. Omdat op gemeentelijk niveau het voorschools zorgadviesteam is ingericht, worden kinderen die externe zorg nodig hebben tijdig gesignaleerd en geholpen. Daarnaast speelt het samenwerkingsverband ook een ondersteunende rol richting vroegscholen, waardoor ook het volgen van de externe zorg vergemakkelijkt wordt. KWALITEITSZORG BINNEN DE VOOR- C.Q. VROEGSCHOOL Verschil bezoek - vragenlijst E1 VVE-coördinatie binnen school 1 4 = E2 VVE evalueren E3 Opbrengsten evalueren E4 Verbetermaatregelen 3 2 = E5 VVE borgen E6 VVE in kwaliteitszorg binnen school Toelichting: Op de meeste locaties is er iemand speciaal belast met het coördineren van de VVE. De invulling van deze taak is niet altijd helder voor de coördinator. Duidelijkheid scheppen in de taakstelling kan helpen in het kader van kwaliteitszorg. Op de meeste locaties wordt de kwaliteit van VVE nog niet voldoende geëvalueerd en er worden nog geen maatregelen genomen om de kwaliteit van VVE te verbeteren en te borgen. Op de scholen is er over het algemeen geen specifieke aandacht voor het evalueren, verbeteren en borgen van VVE en ook niet op het gebied van de speciale eisen die onderwijs aan het jonge kind stelt. VVE opnemen als onderdeel in het schoolplan en mogelijk uitwerken in een jaarbeleidsplan helpt de leerkrachten de kwaliteit van VVE te verbeteren. DOORGAANDE LIJN Verschil bezoek - vragenlijst F1 VVE-coördinatie tussen voor-vroeg 4 = F2 Doorstroom naar vroegschool 1 = F3 Warme overdracht F4 Afstemming aanbod 1 4 = F5 Afstemming ped/educ handelen 4 = F6 Afstemming over ouders F7 Afstemming begeleiding/zorg 4 - Toelichting: Op veel aspecten van de doorgaande lijn is nog winst te boeken. Het meest opvallend is het gebrek aan een warme overdracht. Er is een overdrachtsformulier dat, voor sommige scholen, soms geen meerwaarde heeft bij de overdracht. Er is ook nauwelijks contact op inhoudelijk gebied. Zo worden er maar zelden afspraken gemaakt over het aanbod of de zorg. Ook de ouderbetrokkenheid wordt niet vaak op elkaar afgestemd. De kracht van VVE is nu juist dat de kinderen een ononderbroken ontwikkeling doormaken, zodat ze zonder achterstanden groep 3 instromen. Pagina 13 van 22

14 OPBRENGSTEN VAN VVE Verschil bezoek - vragenlijst G1 VVE-resultaten meten - - G2 Niveau VVE-resultaten - - G3 Verlengde kleuterperiode 4 = Toelichting: De gemeente heeft nog geen doelen of normen gesteld over de resultaten van VVE. Om die reden is het ook niet mogelijk de locaties hierop te beoordelen. Pagina 14 van 22

15 3 Conclusies De inspectie heeft zowel op het niveau van de gemeente, als op het niveau van de afzonderlijke locaties, gekeken naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie in deze gemeente. Bij het oordeel over de kwaliteit van het gemeentelijk beleid heeft de inspectie in eerste instantie gebruik gemaakt van de zelfevaluatie van de gemeente. Door middel van documentenanalyse, gesprekken en locatiebezoeken heeft de inspectie de oordelen van de gemeente geverifieerd. De gemeente Alphen aan den Rijn heeft de afgelopen jaren beleid gevoerd om VVE te implementeren in de gemeente. Er zijn goede afspraken in een convenant gemaakt met de schoolbesturen. Helaas haken sommige besturen af. Er is gezamenlijk gekozen voor het inzetten van een externe VVE-coördinator om het beleid te ontwikkelen en uit te voeren. Tevens is er een uitgebreide definitie van een doelgroeppeuter geformuleerd, een overdrachtsformulier vastgesteld en er is een voorschools zorgadviesteam gerealiseerd. Tot slot probeert de gemeente de ouderbetrokkenheid te vergroten middels de stichting Kom erbij. Enkele onderdelen van VVE zijn echter wat onderbelicht geraakt of gebleven, waardoor er nu VVE-componenten zijn die op gemeentelijk niveau de aandacht verdienen. Om op gemeentelijk niveau de kwaliteit van VVE te verbeteren is het van belang dat samen met de betrokken partners gewerkt wordt aan: het formuleren van concreet ouderbeleid, waarbij het doel vooral gericht is op het vergroten van de betrokkenheid van ouders bij het stimuleren van de ontwikkeling van hun kinderen. Vooral die ouders bij wie dat geen vanzelfsprekendheid is. het overleg met de besturen benutten om concrete afspraken te maken over het doorstromen van de doelgroepkinderen van de voorschool naar de vroegschool. Er is voor gekozen om het VVE-aanbod voor doelgroepkinderen te centraliseren. Dat betekent dat sommige peuterspeelzalen alleen door doelgroepkinderen bezocht worden en dat deze peuters uit verschillende wijken in Alphen aan den Rijn naar deze peuterspeelzalen komen. Een voordeel van deze keuze dat VVE geconcentreerd en intensief kan worden aangeboden. Een nadeel is dat de peuters niet kunnen profiteren en leren van leeftijdgenootjes die meer taalvaardig zijn, er sprake is van segregatie en dat een doorgaande lijn naar de vroegscholen bemoeilijkt wordt omdat de peuters uitwaaien naar verschillende scholen (vroegscholen en niet-vroegscholen). het vaststellen van wat het concrete inhoudelijke resultaat van VVE moet zijn. Om te kunnen meten of het resultaat behaald wordt zullen er nadere afspraken gemaakt moeten worden met alle partners over het registreren en aanleveren van (VVE) gegevens van de peuters en kleuters. het optimaliseren van de doorgaande lijn van voor- naar vroegschool. Er is een vast overleg tussen de drie (inmiddels twee) voorscholen en de VVE-basisscholen. Het aanbod is afgestemd, maar dit overleg kan gebruikt worden om onder andere ook de warme overdracht te realiseren en het educatief en pedagogisch handelen op elkaar af te stemmen. het, samen met de betrokken partners, afspreken wat de inhoudelijke kwaliteitsstandaarden van VVE moeten zijn en op welke wijze dit geëvalueerd en geborgd wordt. VVE op locatieniveau De VVE-locaties in Alphen aan de Rijn kennen over het algemeen een goede basis voor peuters en kleuters om zich optimaal te ontwikkelen. Het gebruikte programma bestrijkt de vier belangrijke ontwikkelingsdomeinen. Het pedagogisch klimaat in de groepen is hiervoor overwegend voldoende ontwikkeld. Op de scholen is over het algemeen sprake van goed onderwijs aan kleuters. De peuters en de kleuters worden in hun ontwikkeling gevolgd. Daarnaast is de externe zorg makkelijk toegankelijk voor de voor-en vroegscholen. Op deze wijze wordt op effectieve manier inhoud Pagina 15 van 22

16 gegeven aan de vroegsignalering en kan het niet voorkomen dat kinderen die externe zorg nodig hebben pas op de basisschool worden gesignaleerd. Voor zowel de voor- als de vroegscholen zijn nog de volgende aandachtspunten te noemen: meer aandacht voor het borgen en evalueren van de specifieke kwaliteit van VVE. Dit betekent voor - met name - de peuterspeelzalen het ontwikkelen van een kwaliteitszorgsysteem, waarbij doelen en kwaliteitseisen gesteld worden die regelmatig gecontroleerd worden. Voor de scholen betekent dit dat de specifieke aspecten van VVE/onderwijs aan het jonge kind ook een eigen plek krijgen in het al geldende kwaliteitszorgsysteem van de gehele school. het didactisch handelen kan zich verbeteren door niet alleen af te stemmen op de jongste en oudste kinderen, maar zich vooral ook te richten op de ontwikkelingsniveaus van de kinderen. zoveel mogelijk al inzetten op het verstevigen van de doorgaande lijn, door afspraken te maken over overdracht van gegevens, samen activiteiten te organiseren of meer inhoudelijke bijeenkomsten te organiseren voor medewerkers van voor- en vroegscholen om ervaringen en kennis uit te wisselen. het volgen van de kinderen wordt op de vroegschool voldoende uitgevoerd. Bij de voorscholen wordt de rekenkundige oriëntatie nog onvoldoende in beeld gebracht. Op basis van het volgsysteem worden er vaak hulpplannen gemaakt. Dit kan echter nog verder worden ontwikkeld door deze plannen meer doelgericht op te stellen. Door concrete doelen te formuleren, kan ook worden aangegeven wanneer en op welke wijze nagegaan kan worden of de doelen ook bereikt zijn. Specifiek voor de scholen geldt dat er gestreefd moet worden naar het verbeteren van het cyclisch proces van evalueren, doelen stellen, planmatige aanpak en borgen van het VVEbeleid/beleid gericht op specifiek onderwijs aan het jonge kind. Daarbij kan het analyseren van de resultaten van de doelgroepkinderen tijdens de gehele schoolloopbaan een hulpmiddel zijn. Pagina 16 van 22

17 Bijlage 1: de beantwoording van de digitale vragenlijst door de gemeente HET GEMEENTELIJKE VVE-BELEID Ant- Oordeel woord 1a1 Definitie doelgroepkind Hanteert uw gemeente een definitie van wat een doelgroeppeuter is? Ja 3 - Of de peuter (later) een zgn. leerlinggewicht (0,3 of 1,2) heeft Ja - Of de peuter een taal- en/of een ontwikkelingsachterstand heeft Ja (bijvoorbeeld volgens het consultatiebureau) - Of de peuter is ingeschreven op een voorschool (een peuterspeelzaal of een kinderdagverblijf dat VVE-geld krijgt van de gemeente) - Of tijdens de wenperiode op de peuterspeelzaal of het kinderdagverblijf blijkt dat kind een taal- en/of ontwikkelingsachterstand heeft. Hanteert uw gemeente een definitie van wat een doelgroepkleuter is? Ja 3 - Of de kleuter een leerlinggewicht (0,3 of 1,2) heeft Ja - Of de kleuter een taal- of ontwikkelingsachterstand heeft (bijvoorbeeld Ja volgens het consultatiebureau) - Of tijdens de wenperiode in groep 1 blijkt dat kind een taal- en/of ontwikkelingsachterstand heeft. Heeft u een document waarin de definitie van de doelgroeppeuters is Ja beschreven? - Convenant VVE pdf Heeft u een document waarin de definitie van de doelgroepkleuters is beschreven? Ja 1a2 Bereik: het aantal kindplaatsen (peuters) Weet u voor hoeveel peuters u VVE-plaatsen dient te creëren uit de onderwijsachterstandsgelden van het rijk? Voor hoeveel peuters diende u VVE-plaatsen te creëren per 1 augustus 2011? Voor hoeveel peuters heeft u VVE-plaatsen gecreëerd per 1 augustus 2011? Weet u hoeveel doelgroeppeuters er in uw gemeente zijn per 1 augustus 2011, uitgaande van uw eigen doelgroepdefinitie (als u die heeft)? Hoeveel doelgroeppeuters zijn er in uw gemeente per 1 augustus 2011? Hoeveel van deze doelgroeppeuters hebben VVE gehad? Heeft u een document waarin het bereik van de doelgroepkleuters is beschreven? - Jaarverslag VVE DEF~ITIEF.docx 1a3 Toeleiding Heeft u een document waarin is beschreven hoe het toeleidingstraject van de doelgroeppeuters naar de voorschool eruit ziet? Kunt u hieronder kort beschrijven uit welke stappen dat traject bestaat? Twee aparte trajecten: algemeen via consultatiebureau (indicatie) en specifiek voor twee- /anderstaligen door JSO Kom Erbij. Bij JSO via gemeentelijke lijst met allochtone kinderen 0-4; worden benaderd via brief, telefonisch en op persoonlijke afspraak. JSO schrijft in. Is er een dekkend bestand van waaruit de doelgroeppeuters kunnen worden geïdentificeerd? (zoals het Integraal Dossier JGZ [ID-JGZ]) Heeft uw gemeente zicht op de aard en de omvang van het non-bereik, d.w.z. welke ouders hun kinderen niet naar VVE laten gaan terwijl het wel doelgroeppeuters zijn? Oordeel toeleiding. 1a4 Ouders Gericht ouderbeleid: Is er sprake van een analyse van de ouderpopulatie, waardoor duidelijk wordt waar het VVE-ouderbeleid zich op moet richten? Ja Ja Ja 2 Pagina 17 van 22

18 Kunt u hieronder kort beschrijven wat die analyse inhoudt? Wordt in het ouderbeleid expliciet uitgewerkt dat zoveel mogelijk ouders worden bereikt? Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid om zoveel mogelijk ouders te bereiken inhoudt? Worden de ouders vóórdat hun doelgroepkind naar de voorschool gaat adequaat geïnformeerd over het doel en de werkwijze van VVE en de voorschool? - versie febr 2008c_FolderSpring~k_Cert.pdf Kunt u hieronder kort beschrijven wat dat beleid om de ouders te informeren inhoudt? Is er sprake van een vastgestelde intakeprocedure van de doelgroepkinderen? Kunt u hieronder kort beschrijven wat die intake inhoudt? er worden op dit moment procedureafspraken op papier gezet. Is er gemeentelijk beleid om ouders te stimuleren thuis VVE-activiteiten met hun kind te doen? Is er gemeentelijk beleid om ouders te stimuleren op de voor(- en vroeg)school VVE-activiteiten met hun kind te doen? er worden 4x per jaar ouder- en kindbijeenkomsten op de voorschool zelf georganiseerd. Bij intakegesprek wordt aangegeven wat er van de ouders verwacht wordt. Is er gemeentelijk beleid om ouders te informeren over de ontwikkeling van het kind? Is er gemeentelijk beleid om rekening te houden met de thuistaal van de doelgroepkinderen? 1a5 Integraal VVE-programma Is er gemeentelijk beleid over het te hanteren VVE-programma in de voorschool? Is er gemeentelijk beleid over het te hanteren kind- of leerlingvolgsysteem in de voor- en/of vroegschool? 1a6 Externe zorg Is er gemeentelijk beleid over de (externe) zorg voor peuters die meer nodig hebben dan VVE? Er is in het CJG Zorgnetwerk 0-4 waarin meldingen gedaan kunnen worden en zorgkinderen besproken worden. AMK melding ook vaak in overleg met CJG. 1a7 Interne kwaliteitszorg van de voor- en de vroegscholen Zijn er gemeentelijke afspraken over de manier waarop de voor- en vroegscholen hun interne kwaliteitszorg uitvoeren? 1a8 Doorgaande lijn Ja 3 Ja Ja 3 Ja 3 Ja Ja Ja 3 Ja 2 Ja 3 2 Pagina 18 van 22

19 Is er gemeentelijk beleid over de VVE-coördinatie tussen de voor- en de Ja 3 vroegschool? er is een coordinator voorschool en een coordinator vroegschool die samen de doorgaande lijn en overdracht organiseren. Is er gemeentelijk beleid om zoveel mogelijk kinderen door te laten Ja 3 stromen van de voorschool naar een vroegschool? we stimuleren wel dat ouders hun kind inschrijven op een VVE school; maar de vrijheid van onderwijs staat bovenaan. Is er gemeentelijk beleid over de zgn. warme overdracht van de Ja 3 voorschool naar de vroegschool? in convenant VVE is afgesproken dat warme overdracht plaatsvindt indien nodig. Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van het aanbod van de voor- Ja 3 en de vroegschool op elkaar? in het VVE convenant is beschreven dat de keuzes op elkaar afgestemd moeten worden. Is er gemeentelijk beleid over de afstemming van pedagogisch-educatief 2 handelen van de voor- en de vroegschool op elkaar? 1a9 Resultaten Zijn er gemeentelijke afspraken met de schoolbesturen over de te bereiken Ja 3 resultaten met VVE? Kunt u hieronder kort beschrijven wat die resultaatafspraken zijn? (Een voorbeeld: Minder dan 25% van de doelgroepkinderen scoort op D- of E- niveau bij de Cito-toetsen Taal voor kleuters en Ordenen) afspraken zijn gemaakt en worden nog op papier gezet: - minimaal 75% van alle kinderen zit eind groep 2 op CITO ABC niveau - met liefst 4 meetmomenten 1a10 Nadere VVE-afspraken op gemeentelijk niveau Zijn er nadere gemeentelijke afspraken over de voorscholen? Dus bovenop de wettelijke eisen. Kunt u hieronder kort beschrijven wat die nadere afspraken over de voorscholen zijn? Zijn er nadere gemeentelijke afspraken over de vroegscholen? Bijvoorbeeld Ja in LEA-verband. Kunt u hieronder kort beschrijven wat die nadere afspraken over de vroegscholen zijn? zie VVE convenant voor beiden. 1b VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau Is er VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau wat betreft de aansturing van Ja 3 VVE? (Stuurgroep, LEA, e.d.) Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die VVE-aansturing op gemeentelijk niveau er uit ziet? er is een beleidsmedewerker van de gemeente verantwoordelijk voor VVE. VVE wordt waar nodig besproken in de LEA. Is er VVE-coördinatie op gemeentelijk niveau wat betreft de uitvoering van Ja 3 Pagina 19 van 22

20 VVE? (bijv. in de werkgroep VVE, of zoiets) Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die coördinatie van de VVEuitvoering er uit ziet? alle voorscholen vallen onder de Stichting Peuterspeelzalen en hebben 1 coordinator. De coordinator vroegschool werkt voor de VVE scholen en wordt ook ingehuurd door deze scholen (JSO). 1c Systematische evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau Wordt VVE op gemeentelijk niveau systematisch geëvalueerd en verbeterd? (via een (VVE)monitor, gemeentelijk VVE-evaluaties, VVEbeleidsplannen, en dergelijke?) Kunt u hieronder kort beschrijven hoe die systematisch evaluatie en verbetering van VVE op gemeentelijk niveau er uit ziet? 2 DE VVE-CONDITIES Ant- Oordeel woord 2a GGD-rapport Heeft u afspraken met de GGD dat zij bij het beoordelen van de kinderdagverblijven óók de voorschoolse educatie (het zgn. 8e domein) beoordelen? Is u bekend vanaf welke datum de GGD ook het 8e domein meeneemt in Ja haar beoordeling van de kinderdagverblijven? Wat is die datum? Heeft u afspraken met de GGD dat zij bij het beoordelen van de 1 peuterspeelzalen óók de voorschoolse educatie (het zgn. 8e domein) beoordelen? Is u bekend vanaf welke datum de GGD ook het 8e domein meeneemt in Ja 3 haar beoordeling van de peuterspeelzalen? Wat is die datum b Gemeentelijk subsidiekader Is er een gemeentelijk VVE-subsidiekader voor de voorscholen (of een Ja 3 verordening, een beschikking, e.d.) doc Staat daarin dat de maximale groepsgrootte 16 peuters per groep is? Ja 3 Wat is dan de maximale groepsgrootte? Staat daarin dat er voor elke groep sprake moet zijn van een dubbele Ja 3 bezetting? Wat is dat criterium? Staat daarin dat er voor elke groep minimaal 10 uur VVE gegeven wordt? Ja 3 Wat is dat criterium? Staat daarin dat de leidsters/beroepskrachten gekwalificeerd moeten zijn, Ja 3 d.w.z. dat ze minimaal MBO-3 niveau zijn? Wat is dat criterium? Staat daarin dat de leidsters/beroepskrachten voldoende geschoold moeten 2 zijn voor VVE? Wat zijn de scholingseisen in uw gemeente? Staat daarin dat er voor elke leidster/beroepskracht een opleidingsplan moet zijn? (N.B. Het mag ook één plan zijn waarin per leidster het opleidingsplan staat.) 2 Pagina 20 van 22

21 Bijlage 2 De resultaten op de digitale vragenlijsten van de voor- en de vroegscholen CONDITIES A0.1 Recent en compleet GGD-rapport 3 A0.2 VE-basisvoorwaarden 3 A2 Groepsgrootte 3 A3 "Dubbele bezetting" 2 8 A4.1 Voldoende VVE-tijd per week 3 A5.2 Opgeleide leidsters 3 A5.3 Nederlands spreken 3 A5.4 VVE-geschoolde leidsters 10 A5.5 Jaarlijks opleidingsplan 3 OUDERS B1 Gericht ouderbeleid 6 4 B2 Vooraf info aan ouders 1 9 B3 Intake 1 9 B4 Thuis VVE-activiteiten 4 6 B5 VVE-participatie van ouders op school 7 3 B6 Info ouders over ontwikkeling kind 10 KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE C1.1 Integraal programma 10 C1.2 Doelgerichte planning 10 C1.4a Opklimmende moeilijkheidsgraad 3 4 C1.4b Brede ontwikkeling 2 8 C1.4c Leeftijddifferentiatie 1 9 C1.4d Differentiatie ontwikkelingsniveau 2 8 C2.5 Inrichting van de ruimte 3 7 ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG D1.1 Volgen ontwikkeling kinderen 10 D1.2a Planning hele groep 4 6 D1.2b Planning kleine groep D1.2c Planning (zorg)leerlingen 5 5 D1.3 Evaluatie begeleiding 10 D2.1 Welke kinderen externe zorg nodig? 2 8 D2.2b Overleg ouders over externe zorg D2.3 Volgen van de externe zorg 2 8 KWALITEITSZORG BINNEN DE VOOR- C.Q. VROEGSCHOOL E1 VVE-coördinatie binnen school 10 E2 VVE evalueren 1 9 E3 Opbrengsten evalueren 10 Pagina 21 van 22

22 E4 Verbetermaatregelen 4 6 E5 VVE borgen 1 9 E6 VVE in kwaliteitszorg binnen school 7 DOORGAANDE LIJN F1 VVE-coördinatie tussen voor-vroeg 10 F2 Doorstroom naar vroegschool 3 F3 Warme overdracht 2 5 F4 Afstemming aanbod 1 9 F5 Afstemming ped/educ handelen 9 1 F6 Afstemming over ouders 4 6 F7 Afstemming begeleiding/zorg 6 4 OPBRENGSTEN VAN VVE G1 VVE-resultaten meten 4 3 G2 Niveau VVE-resultaten 4 3 G3 Verlengde kleuterperiode 1 6 Pagina 22 van 22