Het vuur omlijsten 57

Transcriptie

1 HOUT Hout wordt vaak gebruikt in de bouw- en meubelsector waar de verscheidenheid aan soorten en hun kwaliteiten sterk op prijs worden gesteld. Desondanks komt dit materiaal slechts zelden voor bij een sierschouw, tenzij... als brandhout, in de haard zelf. Ten onrechte, want dit materiaal biedt de ontwerpers van klassieke, rustieke en zelfs hedendaagse sierschouwen talrijke mogelijkheden die minstens het verkennen waard zijn. In deze ruimte die tegelijk bestemd is voor werk en ontspanning moest een serene sfeer heersen. Een minimalistische aanpak met aandacht voor het nodige comfort was dan ook aangewezen. De gezelligheid van een haard paste volledig bij dit concept. De vrij brede inbouwhaard die op hout brandt, is op maat gemaakt en ingebouwd in een wand bekleed met Zebrano fineer met een matte vernislaag. De wand is licht gewelfd, wat bijdraagt tot de rustgevende sfeer. De haard volgt deze welving en is bijgevolg heel mooi geïntegreerd. Hij is uitgerust met een glazen liftdeur. In de wand werden ook de hifiinstallatie en opbergruimte onzichtbaar ingebouwd. Interieurarchitect: F. De Smet. Realisatie: VAN DALE DESIGNKACHELS 56

2 Het vuur omlijsten 57

3 Hout en stijlen Vroeger werd dikwijls gebruik gemaakt van hout voor de constructie van rustieke sierschouwen, dit in combinatie met andere streekeigen materialen zoals baksteen of natuursteen. In onze contreien genoot eik de voorkeur, in het bijzonder voor de vervaardiging van dwarsbalken. Dit was niet alleen te danken aan de hardheid, de stevigheid en de duurzaamheid van deze houtsoort, maar ook aan het feit dat in onze streken, gekenmerkt door een gematigd klimaat, eikenbomen zeer veel voorkomen. Ook vandaag nog worden de meeste rustieke sierschouwen (nu vaak serieproducties) gekenmerkt door houten elementen, voornamelijk van traditionele eik. Voor dikke, zware dwarsbalken kiest men over het algemeen zeer droog en stabiel eikenhout. Bij klassieke sierschouwen is hout eerder zeldzaam, dit in tegenstelling tot marmer of andere natuurstenen. Nochtans laat hout zich gemakkelijk bewerken. Soms wordt hout dan ook gebruikt voor de creatie van stijlschouwen met fijn houtsnijwerk. Ten tijde van Lodewijk XIV bijvoorbeeld begint men de sierschouwen te verfijnen en te versieren met diverse, overwegend plantenmotieven. Tijdens de heerschappij van zijn opvolger Lodewijk XV, wordt er nog meer de nadruk gelegd op een gebogen vormgeving, lijstwerk, gekrulde motieven enz. De schouwen vertonen meer verscheidenheid. Vanaf Lodewijk XVI opteren de kunstenaars dan weer voor rechte lijnen en sobere decors. Later, met de opkomst van de Art Nouveau, worden sierelementen en gebogen lijnen terug in eer hersteld tot het modernisme van de twintigste eeuw ze weer doet verdwijnen. De extreme soepelheid van het hout op decoratief vlak heeft aanleiding tot de creatie van dergelijke klassieke stijlschouwen in hout, in het bijzonder in Engeland. De Engelse kunstenaars hebben trouwens altijd de reputatie gehad dé specialisten te zijn in dit domein en blijven een bron van inspiratie voor zij die vandaag nog hout kiezen om replica's te maken van klassieke sierschouwen. In de creatie van hedendaagse sierschouwen maakt hout een opmerkelijke comeback. Terwijl in de klassieke periodes de stijlen heel uitgesproken waren, bewandelen de huidige ontwerpers onophoudelijk nieuwe wegen waarbij ze er niet voor terugschrikken om diverse genres en materialen met elkaar te vermengen. Soberheid is en blijft erg in trek, een tendens waar ook hout een plaats heeft weten te bemachtigen. Zo ziet men onder andere inbouwhaarden die integraal deel uitmaken van een volledige houten wand. Een grote verscheidenheid aan houtsoorten Eveneens typerend voor ons tijdperk is de verscheidenheid aan houtsoorten. Koning eik moet meer en meer wijken voor inheemse of exotische 58 houtsoorten die minstens even decoratief en modern zijn. Ons tijdperk wordt immers gekenmerkt door een toename van wereldwijde handel, wat een enorme verscheidenheid aan beschikbare materialen oplevert. Tegenwoordig vindt men natuurstenen en houtsoorten van alle continenten en hebben de kunstenaars keuze te over. Dit geldt ook in het geval van houten sierschouwen. Hoewel eik traditiegetrouw nog steeds in grote mate wordt gebruikt voor klassieke en vooral rustieke sierschouwen, komen ook andere soorten aan bod die tevens worden gebruikt voor de fabricatie van meubels en parket, zoals onder meer naald-, kersen-, beuken-, essen- en esdoornhout. De houtnerf, zijn textuur en zijn kleur variëren van soort tot soort, wat leidt tot een brede waaier van keuzemogelijkheden waarmee ontwerpers en kunstenaars in functie van hun smaak en creativiteit aan de slag kunnen gaan. Delicate uitvoering Zoals gezegd is hout een soepel materiaal dat zich gemakkelijk laat bewerken. Dit neemt niet weg dat het beeldhouwen van 1. In dit interieur vormt de schouw een mooi geheel met een wand in Amerikaanse koloniale stijl. Deze kastenwand met voorzetschouw zijn uitgewerkt in geschilderd Tulip hout. De omlijsting en de vloerplaat van de haard zijn gemaakt van blauwe steen. De haard zelf is met een binnenwerk van gietijzeren lamellen uitgerust. De kader rond de naar boven schuivende liftdeur in fijn gevlochten metaalgaas, is niet zichtbaar. De warme lucht die door de verwarming van hout of briketten vrijkomt, wordt in de kamer geleid via twee flexibele buizen met een uitgang rechts van de schouw. Inzethaard (model DP 1175) en realisatie: DE PUYDT sierschouwen geen courant noch gemakkelijk beroep is, voornamelijk wanneer het gaat om replica's van klassieke modellen. Dit vak is enkel weggelegd voor ervaren kunstenaars en ambachtslui die met kennis van zaken het onbewerkte materiaal inschatten, het juiste stuk hout kiezen om het vervolgens te bewerken in de richting van de nerven, zoals de houtstructuur het vereist. Ook op technisch vlak zijn er een aantal zaken waarmee men rekening moet houden. Hout is immers een levend materiaal dat kan reageren en zelfs barsten bij blootstelling aan vocht of te hoge temperaturen. Daarom is het noodzakelijk een aantal voorzorgsmaatregelen te treffen, vooral in het geval van een open haard waar elk rechtstreeks contact met de vlammen absoluut dient vermeden te worden. In dergelijk geval is het noodzakelijk een zekere afstand te respecteren tussen de houten sierschouw en de haard. Dit is bijvoorbeeld mogelijk door rond de haard een omlijsting in steen, baksteen of pannenstrippen te voorzien.

4 2. Kenmerkend voor een Lodewijk XIV schouw is de gewelfde stijl van de mantel met een centraal motief, hier een bloemenmandje (Panier). De diverse gebruikte materialen vormen samen een perfect harmonieus geheel. De schouwmantel is gerealiseerd in oude geboende naturel eik die met de hand is uitgesneden. De open haard is bekleed met oude rode bakstenen die schuin in trompe l oeil zijn gemetst. De vloerplaat bestaat uit grijze Boomse tegels (20 x 20 cm) afgeboord met natuursteen. Model van de schouw: La Panier. Realisatie: DELPLAN 3. De wit gebleekte afwerking en het manueel houtsnijwerk met traditioneel gereedschap bezorgen deze schouw in oude massieve eik een authentiek cachet. De open haard is afgewerkt met smalle grijze baksteentjes (pannestrippen) die schuin in trompe l oeil effect zijn geplaatst. Al deze elementen samen vormen een perfect klassiek en functioneel geheel dat de schoonheid van hout combineert met de gezellige stralingswarmte van een echt houtvuur. De fender in hout en baksteentjes beschermt de vloerbekleding. Model Louis XVI simple. Realisatie: DELPLAN 59

5 Het hout 1. Voor dit kleine, charmante boudoir heeft men een oude gerecupereerde sierschouw in Régencestijl met bloemmotief, gekozen. De mantel is gemaakt van lichtbruine, geboende eik en de open haard is op traditionele wijze uit oude bakstenen en pannestrippen gemetst. Realisatie: CHEMINEES HENRY 2. Twee nobele materialen zoals hout en natuursteen werden hier gecombineerd in een geslaagd hedendaags ontwerp. De inbouwhaard is afgewerkt met een lijst in verzoete blauwe steen en geïntegreerd in een wand volledig bekleed met kersenlaarfineer. De haard is uitgerust met een warmterecuperatiesysteem en doet dienst als bijverwarming. Bovendien kan de liftdeur open, zodat men desgewenst ook van een echte open haard kan genieten. Haard Phénix 600 van BODART & GONAY. Realisatie: VAN DAMME 60