Workshop Alcohol en adolescenten

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Workshop Alcohol en adolescenten"

Thijmen Lenaerts
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Workshop Alcohol en adolescenten Bossche samenscholingsdagen 25 en 26 november en 3 december 2010 Kinderartsen: Marianne Steenbergen en Annemieke van der Weij Huisartsen: Elseline Verheul, Suzanne Reijnen en Erwin Heemskerk Graag mobiele telefoon uit of op trilstand

Steenbergen en Annemieke van der Weij Huisartsen: Elseline Verheul,

2 OPBOUW VAN DE WORKSHOP 1. Cijfers m.b.t. alcoholgebruik bij jongeren 2. Effecten op korte en lange termijn 3. Risicofactoren/beschermende factoren 4. Plan van aanpak 5. Conclusie en take home message

3 Cijfers Alcohol is wereldwijd meest gebruikte en geaccepteerde drug. Nederland in top 3 van EU lidstaten Van jarigen gebruikt 85% (wel eens) alcohol Van jarigen heeft rond 80% weleens gedronken, rond 50% actueel gebruik

Nederland in top 3 van EU lidstaten Van 15-64 jarigen

7 Bingedrinken Verschillende definities 35% v/d scholieren in laatste maand ( 5 E bij 1 gelegenheid: : = 1:1)

8 Spoedopnames ziekenhuis NSCK signalering 2007: 231 opnames 2008: 288 opnames 2009: 500 opnames Eerste helft 2010: 356 opnames (verwachte stijging t.o.v. 2009: 40%) Opname indicatie verlaagd bewustzijn (80%) Gemiddeld promillage 1.8 (10-15 consumpties)

9 Spoedopnames ziekenhuis vervolg Leeftijd jaar Jongens:meisjes = 1:1 Nederlandse achtergrond In gezelschap van vrienden gedronken Herkomst alcohol via winkels/horeca 30% VMBO 41-46%, HAVO 20-21%, VWO 14-22%, overig 17-20%

gezelschap van vrienden gedronken Herkomst alcohol via

10 Ethniciteit actueel gebruik Autochtoon: 54% Surinaams: 39% Antilliaans: 38% Turks: 19% Marokkaans: 8%

11 OPBOUW VAN DE WORKSHOP 1. Cijfers m.b.t. alcoholgebruik bij jongeren 2. Effecten op korte en lange termijn 3. Risicofactoren/beschermende factoren 4. Plan van aanpak 5. Conclusie en take home message

12 Effecten op korte en lange termijn op hersenen en gedrag

13 Hersenen Vnl. dierexperimenteel onderzoek Mensen: observationeel onderzoek Groei en ontwikkeling tot ca 24e jaar!

14 fmri-onderzoek

15 Hersenschade Corpus callosum: alcohol ; witte stof Hippocampus: alcohol ; volume Frontaal kwabben: alcohol ; O2-consumptie Leren/geheugen ; dit effect bij adolescenten meer dan bij volwassenen Motoriek/coördinatie ; dit effect is bij adolescenten minder dan bij volwassenen

Leren/geheugen ; dit effect bij adolescenten meer dan bij

16 Gezondheidsrisico s op korte termijn Sedatie: bij adolescenten minder dan bij volwassenen Verstoring levensreddende reflexen (stikken in eigen braaksel, ademhalingsstilstand) Acute alcoholintoxicatie Geweld/politiecontact Ongelukken Ongewilde/onveilige sex

(stikken in eigen braaksel, ademhalingsstilstand) Acute

17 Gezondheidsrisico s op lange termijn Blijvende hersenschade Leer-en geheugenproblemen Verslaving Schade aan organen Maligniteiten

18 Risico s van start alcohol drinken op jonge leeftijd Latere alcoholverslaving (tgv complex van factoren) Ook op volwassen leeftijd meer agressief, gericht op personen Eerder geneigd tot onveilige of ongewilde sex (eerste afspraakje) Alcohol drinken tijdens graviditeit (FAS) Risico op ongevallen (korte en lange termijn)

personen Eerder geneigd tot onveilige of ongewilde sex (eerste afspraakje)

19 OPBOUW VAN DE WORKSHOP 1. Cijfers m.b.t. alcoholgebruik bij jongeren 2. Effecten op korte en lange termijn 3. Risicofactoren/beschermende factoren 4. Plan van aanpak 5. Conclusie en take home message

20 Risicofactoren Persoonsgebonden Omgeving Risicovolle situaties

21 Persoonsgebonden risicofactoren: adolescentie etniciteit: mn autochtone afkomst jongens drinken aanzienlijk vaker en meer dan meisjes

22 Persoonsgebonden risicofactoren - vervolg- jongeren op het VMBO en het speciaal onderwijs (en dan mn de autochtone bevolking) jongeren met bepaalde persoonlijkheidskenmerken sensatie zoeken, laag zelfvertrouwen, stressgevoelig jongeren met gedragsproblemen of andere psychische problemen zoals depressie of het meemaken van een traumatische gebeurtenis. erfelijke factoren

23 Omgevingsrisicofactoren: slechte ouder- kind relatie broers en/of zussen hebben dichtbevolkte gebieden psychische problematiek of middelengebruik van de ouders alcoholafhankelijke ouders

24 Omgevingsrisicofactoren -vervolg- alcoholgebruik van de moeder tijdens de zwangerschap over alcohol zeurende ouders invloed van vrienden en groepsdruk (kan overigens ook beschermend zijn) veel tijd met vrienden doorbrengen blootstelling aan alcoholreclames

25 Ad Ouders ouders van jarigen vinden 1 glas alcohol thuis goed 95% v/d ouders vindt dagelijkse alcohol (1-2 E) consumptie en/of >5 E in weekend schadelijk voor kind Ouders onderschatten alcohol gebruik kind Slechts ¼ v/d ouders heeft een niet drinken afspraak met kind

26 Risicovolle situaties: verblijf binnen jeugdzorginstellingen deelname aan spijbelopvangprojecten alcohol in huis aanwezig frequent uitgaan voor uitgaansgelegenheden: een beperkt aantal zitplaatsen, harde muziek, drukte, veel jonge gasten en een onverzorgde uitgaansomgeving

27 Beschermende factoren weinig praten over alcohol, maar als er gepraat wordt dan ook gesprek van hoge kwaliteit als ouder niet drinken in bijzijn van kinderen allochtone achtergrond de uitgaansomgeving kan ook een beschermende factor zijn, bijvoorbeeld door een verantwoord alcoholschenkbeleid. een goede band tussen ouder en kind en een authoritatieve opvoedstijl

28 OPBOUW VAN DE WORKSHOP 1. Cijfers m.b.t. alcoholgebruik bij jongeren 2. Effecten op korte en lange termijn 3. Risicofactoren/beschermende factoren 4. Plan van aanpak 5. Conclusie en take home message

29 PLAN VAN AANPAK Preventie Sociale kaart patiëntendossier

30 Preventie Wetgeving Maatschappelijke norm Voorlichting adolescent en ouders

31 Ad voorlichting adolescent en ouders Kennis effect alcohol op het jonge brein Stel regels als ouders Niet-drinken-contract Bespreek consequenties bij schenden regels en contact Voorbeeldgedrag Niet thuis oefenen

32 Sociale kaart Novadic Kentron / Roder consult (voor Bommelerwaard event. Iriszorg ) Centrum voor Jeugd en gezin: genotmiddelenspreekuur GGD GGZ Herlaarhof bij psychische comorbiditeit Internet: alcoholinfo.nl / uwkindenalcohol.nl / watalcoholmetjedoet.nl / trimbos.nl

33 Patientendossier Waar noteren? Probleemlijst? Welke actie onderneem je? Communicatie overige zorgverleners (Zorg voor Jeugd)

34 Take-home messages Groot probleem Veel schade Duidelijke risicofactoren Grote rol voor ouders

35 Bronnen Alcoholintoxicatie bij jongeren in Nederland. Cijfers van 2007, 2008, Uitgave van STAP, Universiteit Twente, RdGG Delft, NSCK. Trimbos Instituut Nationale Drug Monitor, jaarbericht 2009 PEDIATRICS Vol. 121 Supplement April 2008, A Developmental perspective on Alcohol and Youths 16 to 20 years of Age. SA Brown et al. Arch Pediatr Adolesc Med. 2007;161(10)Predictors of Initiation of Alcohol Use among US Adolescents Findings From a Prospective Cohort Study Laurie B. Fisher,. et al. Pediatrics, 2008 April; 121 (suppl 4) Transitions Into Underage and Problem Drinking Summary of Developmental Processes and Mechanisms: Ages Michael Windle, Ph.D. et al.

36 na 3 weken onthouding

37 Extra dia s

39 Probleem gedrag Wekelijkse drinkers jarigen: meer agressief en delinquent gedrag Wekelijkse drinkers jaar: meer somatische en angst- /depressieve klachten

Vergelijkbare documenten

Jongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013

Jongeren en alcohol. Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ. Dokters op dinsdag 22 januari 2013 Jongeren en alcohol Jan Widdershoven Annemieke van der Weij Marianne van Steenbergen Kinderartsen JBZ Dokters op dinsdag 22 januari 2013 U voelt u onrustig en krijgt het volgende voorgeschreven: Suspensie