Toelichting BenW-adviesnota

Transcriptie

1 Onderwerp: Toelichting BenW-adviesnota Afdeling/team: Welzijn Regionaal beleids- en afsprakenkader Wmo 2016 Afdelingshoofd: Bremmers, P.H.M. Auteur: Bankers, J. Datum vergadering: 07 maart Aanleiding In december 2014 stelden de colleges van de gemeenten van de regio Noord- en Midden-Limburg het Regionaal Beleids- en Afsprakenkader 2015 vast. Onderdeel van deze afspraken was ook dat de twaalf regiogemeenten mandaat zouden verlenen aan de gemeente Venlo voor het uitvoeren van de taken ten aanzien van de Maatschappelijke Opvang, Vrouwenopvang en Beschermd Wonen. Deze afspraken en mandaatverlening golden alleen voor het jaar Voor 2016 moeten de gemeenten nieuwe afspraken maken met elkaar. Ook moet de gemeente Venlo weer gemandateerd worden voor het uitvoeren van de taken ten aanzien van de Maatschappelijk Opvang, Vrouwenopvang en Beschermd Wonen. In dit collegevoorstel wordt u opnieuw gevraagd om mandaat te verlenen aan de gemeente Venlo. Daarnaast wordt u in dit voorstel verzocht om het regionaal besluit beschermd wonen, maatschappelijke opvang en vrouwenopvang 2016 en de beleidsregel landelijke toegankelijkheid en regiobinding maatschappelijke opvang vast te stellen. Hiermee voldoen we aan de afspraken, die moeten worden gemaakt voor deze regionale Wmo-taken, waarvoor de middelen overigens bij de centrumgemeente Venlo zijn belegd. 2. Uitgangssituatie en doelstelling De gemeente Venlo voert verschillende regionale Wmo-taken voor de gemeenten in Noord- en Midden- Limburg uit. Hiervoor dienen de gemeenten de centrumgemeente Venlo te mandateren. Met dit voorstel wordt u verzocht om de noodzakelijke besluiten te nemen, zodat juridisch de samenwerking op een juiste manier is geregeld. Bij dit voorstel treft u de bijbehorende bijlagen aan: Regionaal beleids- en afsprakenkader 2016; Het mandaatbesluit; De begeleidende brief aan de gemeente Venlo; Het besluit maatschappelijke opvang, beschermd wonen en vrouwenopvang; De beleidsregel landelijke toegankelijkheid. 3. Rol gemeente en visie en strategie participatie Niet van toepassing 4. Toelichting Voorstel In 2014 hebben de gemeenten uit de regio Noord- en Midden-Limburg afspraken gemaakt over de samenwerking ten aanzien van de regionale taken in de Wmo Deze afspraken zijn vastgelegd in het Regionaal Beleids- en Afsprakenkader WMO Regionale Taken In december 2014 stelden de colleges van de gemeenten uit deze regio dit afsprakenkader vast. Onderdeel van deze afspraken was Verseon kenmerk: 1

2 ook dat de twaalf regiogemeenten mandaat zouden verlenen aan de gemeente Venlo voor het uitvoeren van de taken ten aanzien van de Maatschappelijke Opvang, Vrouwenopvang en Beschermd Wonen. Deze afspraken en mandaatverlening golden alleen voor het jaar Voor 2016 moeten de gemeenten nieuwe afspraken maken met elkaar. Ook moet de gemeente Venlo weer gemandateerd worden voor het uitvoeren van de taken ten aanzien van de Maatschappelijk Opvang, Vrouwenopvang en Beschermd Wonen. Beoogd effect Met dit collegevoorstel willen we bereiken dat gemeenten in Noord- en Midden-Limburg in 2016 op dezelfde wijze als in 2015 kunnen samenwerken ten aanzien van de regionale WMO taken. In principe zijn gemeenten zelf verantwoordelijk voor het bieden van ondersteuning en zorg op het gebied van Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang, Vrouwenopvang en Openbare Geestelijke Gezondheidszorg, maar de middelen voor deze vormen van ondersteuning en zorg worden ook in 2016 uitgekeerd aan de voormalige centrumgemeenten. Vandaar dat samenwerking nodig is. Tot 2015 werden deze afspraken gemaakt tussen de gemeenten Venlo, Venray, Weert en Roermond namens de overige gemeenten in de regio. Vanaf begin 2015 nemen alle gemeenten in Noord- en Midden-Limburg (exclusief Mook en Middelaar en Gennep, zij zijn (hoofdezakelijk) aangesloten bij Nijmegen) deel aan de beleidsbepaling. Argumenten Het Regionaal Beleids- en Afsprakenkader WMO 2016 vast te stellen. In dit beleids- en afsprakenkader staat beschreven hoe en waartoe de gemeenten uit Noord- en Midden-Limburg samenwerken op het terrein van de regionale Wmo taken. Hieronder vallen niet alleen de uitvoering van de taken, maar ook de beleidsontwikkeling en innovatie op het terrein van Maatschappelijke Opvang, Vrouwenopvang, Beschermd Wonen en Openbare Geestelijke Gezondheidszorg. Daarnaast staat in dit afsprakenkader ook de rol van het Zorg- en Veiligheidshuis beschreven ten aanzien van deze regionale taken. In 2016 wordt de overlegstructuur BC Wmo regionale taken gecontinueert, in dit overleg zijn alle portefeuillehouders sociaal domein Noord- en Midden-Limburg vertegenwoordigd. In dit afsprakenkader is net als in 2015 ook de afspraak opgenomen dat de adviezen die door BC Wmo worden gegeven een bindend karakter hebben voor het college van de gemeente Venlo. Besluiten tot het verlenen van mandaat aan het afdelingshoofd Samen Leven en Werken van de gemeente Venlo, met de bevoegdheid tot het verlenen van ondermandaat, voor het nemen van besluiten inzake maatschappelijke opvang en beschermd wonen conform bijvoegd mandaatbesluit. Besluit is nodig, zodat de centrumgemeente de uitvoering van deze taken voor haar rekening kan blijven nemen. Besluiten tot het verlenen van mandaat aan het college van de gemeente Venlo, voor het voeren van rechtsgedingen conform bijgevoegd mandaatbesluit. Gekoppeld aan het beleids- en afsprakenkader verlenen de twaalf gemeenten uit de regio Noord- en Midden-Limburg mandaat aan de gemeente Venlo om de taken en bevoegdheden omtrent de maatschappelijke opvang en het beschermd wonen uit te voeren. Dit besluit treedt met terugwerkende kracht in werking vanaf 1 januari 2016 en is voor de duur van een jaar. Met deze mandaatverlening kan de gemeente Venlo daadwerkelijk taken voor de gemeenten uit de regio uitvoeren. Wanneer er niet wordt ingestemd met de mandaatverlening, kan de gemeente Venlo deze taken niet voor ons uitvoeren en zijn wij daar zelf voor verantwoordelijk. De bevoegdheid tot het toekennen van zorg en de bevoegdheid tot het besluiten op rechtsgedingen mogen volgens de Algemene wet bestuursrecht (Awb) niet gemandateerd worden aan één orgaan. Voor deze reden is ervoor gekozen om het afdelingshoofd Samen Leven en Werken van de gemeente Venlo rechtstreeks mandaat te verlenen voor de bevoegdheid tot het toekennen van zorg en het college van de gemeente Venlo mandaat te verlenen voor het besluiten op rechtsgedingen. Het Besluit Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang 2016 met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2016 vast te stellen. Wanneer het Besluit Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang 2016 wordt vastgesteld, dan is er een juridische basis voor de besluiten. Het Besluit is het kader waarbinnen aanvragen en meldingen voor het Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang in behandeling worden genomen en op basis Verseon kenmerk: 2

3 waarvan een besluit nemen over toekenning of afwijzing van een ondersteuningsvraag volgt. Wanneer wij dit besluit niet vaststellen, hebben wij geen basis op grond waarvan wij aanvragen kunnen accepteren of afwijzen. Dit Besluit wordt naar verwachting (de BC Wmo is akkoord gegaan) ook door de gemeenten in de regio Noord- en Midden-Limburg vastgesteld. In dat geval kan de gemeente Venlo de aanvragen voor maatwerkvoorzieningen Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang en Vrouwenovpang van inwoners voor alle betrokken gemeenten in behandeling nemen. Wanneer alle gemeenten dit besluit hebben vastgesteld, worden alle burgers uit Noord- en Midden- Limburg, die gebruik willen maken van de maatwerkvoorzieningen Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang op dezelfde manier behandeld en beoordeeld. Daarnaast worden in het besluit afspraken gemaakt voer de maximale hoogte van het Persoonsgeboden budget (PGB) en de berekening van de eigen bijdrage. Gelijkgesteld aan de korting op de inkoop van Zorg in Natura (aanbesteding sociaal domein) wordt er een korting toegepast van vijf procent ten aanzien van Op dit moment is er nog onvoldoende inzicht om aan te kunnen geven wat de financiele effecten hiervan zijn. Dit besluit is opgesteld en afgestemd met de Innovatietafel Beschermd Wonen (de regionale werkgroep waar ook de gemeente Beesel deel van uit maakt), met de juridische werkgroepen uit Noord-Limburg en Midden-Limburg en met juridisch advies van de gemeente Venlo. De Beleidsregel Landelijke Toegankelijkheid Maatschappelijke Opvang met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2016 vast te stellen. De Maatschappelijke Opvang kent een landelijke toegankelijkheid. Dat betekent dat burgers die niet uit de regio Noord- en Midden-Limburg komen, ook gebruik kunnen maken van onze opvangvoorzieningen. Deze beleidsregel is het kader waarin beschreven staat hoe wij omgaan met deze toegankelijkheid. Alle centrumgemeenten maatschappelijke opvang hebben verklaard deze afspraken te implementeren in de uitvoering. Het betreft een modelverordening die door de VNG is opgesteld. Wanneer wij deze beleidsregel niet vaststellen, hebben wij geen juridische basis op grond waarvan wij aanvragen kunnen accepteren of afwijzen. Deze beleidsregel wordt door alle gemeenten in de regio Noord- en Midden-Limburg worden vastgesteld (gelijke argumentatie als het hiervoor vermelde punt). Kanttekeningen De samenwerking tussen de gemeenten uit Noord- en Midden-Limburg, zoals deze nu beschreven is in het afsprakenkader, is niet de meest efficiënte manier van samenwerken. Alle gemeenten zijn feitelijk zelf verantwoordelijk voor het bieden van ondersteuning en zorg, maar alleen de gemeente Venlo is verantwoordelijk voor de financiën. Vandaar dat er afspraken moeten worden gemaakt om de uitvoering van taken mogelijk te maken. Er wordt voorzichtig gesproken over volledige doordecentralisatie van taken en middelen naar de afzonderlijke gemeenten, zodat de verantwoordelijkheid voor de inhoud en financiën in een hand liggen. Er zijn landelijke trends die in die richting te wijzen en ook in de regio zijn er gemeenten die dit nader willen onderzoeken. Een andere mogelijkheid is om de samenwerking juist intensiever te maken en bijvoorbeeld een overkoepelend orgaan in te richten, waarbij alle gemeenten gezamenlijk besluiten over inhoud en bijbehorende middelen. Dan zou er ook gewerkt kunnen worden aan een meer integrale aanpak van de problemen van burgers op het gebied van Maatschappelijke Opvang, Beschermd Wonen en Openbare Geestelijke Gezondheidszorg. Maar ook een intensievere samenwerking realiseren was op deze (korte) termijn niet mogelijk. In 2016 moeten de gemeenten stappen ondernemen naar een definitieve vorm van samenwerking voor de langere termijn. In het voorjaar 2016 wordt hierover de discussie aangegaan in de BC Wmo. Mocht een van beide scenario's concreet worden, dan wordt voorafgaand aan het regionale besluit het college gevraagd hierover een standpunt in te nemen. In de bestuurlijke overleggen die tot op heden hebben plaatsgevonden, heeft de gemeente Beesel bij monde van de portefeuillehouder aangegeven, dat doordecentralisatie bespreekbaar is. Hierbij dient dan wel rekening gehouden te worden met de omvang van gemeenten (voor kleinere gemeenten gaat het om een relatief beperkt aantal en dat is complexer om efficient te regelen als gemeente alleen) en de dienstverlening richting inwoners en andere professionals (veel verschillende werkwijzen leiden tot meer bureaucratie). Verseon kenmerk: 3

4 5. Toekomstvisie 6. Integrale afstemming Dit collegevoorstel is tot stand gekomen in samenwerking tussen de gemeenten in Noord- en Midden- Limburg en daarvoor ook juridisch gecheckt door het juristennetwerk. a. Communicatief (denk aan: Gemeente Info, pers, website, klantenbalie en Apropos) Het besluit en de beleidsregel dienen wij te publiceren op de gebruikelijke wijze (digitaal en 1Beesel). b. Financieel Dit afsprakenkader kent geen financiele gevolgen (de middelen zijn nu nog belegd bij de centrumgemeente Venlo). c. Juridisch d. Collegeprogramma e. Risico s 7. Voorstel / advies Uw college wordt voorgesteld om in te stemmen met de volgende beslispunten: Het Regionaal Beleids- en Afsprakenkader WMO 2016 vast te stellen; Besluiten tot het verlenen van mandaat aan het afdelingshoofd Samen Leven en Werken van de gemeente Venlo, met de bevoegdheid tot het verlenen van ondermandaat, voor het nemen van besluiten inzake maatschappelijke opvang en beschermd wonen conform bijvoegd mandaatbesluit. Besluiten tot het verlenen van mandaat aan het college van de gemeente Venlo, voor het voeren van Verseon kenmerk: 4

5 rechtsgedingen conform bijgevoegd mandaatbesluit. Het Besluit Beschermd Wonen, Maatschappelijke Opvang en Vrouwenopvang 2016 met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2016 vast te stellen. De Beleidsregel Landelijke Toegankelijkheid en Regiobinding Maatschappelijke Opvang met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2016 vast te stellen. Verseon kenmerk: 5