Productie van een individueel UNICORE Zirkoonoxide implantaatabutment met het CYRTINA CAD/CAM systeem

Transcriptie

1 Productie van een individueel UNICORE Zirkoonoxide implantaatabutment met het CYRTINA CAD/CAM systeem Links: Henri van de Bunt, Dentalent Tandtechniek, Leusden Midden: Ir. Siebe van der Zel, COO Oratio BV, Zwaag Rechts: Prof.dr.ir. Jef van der Zel, Academisch Centrum voor Tandheelkunde Amsterdam Inleiding Esthetiek wordt aangeduid als de schoonheid en de harmonie in de natuur. Zij beïnvloedt de tandtechniek al lang en de eisen van patiënten zijn in de laatste jaren steeds verder aangescherpt. Werd vroeger bij verlies van een element het hiaat met een brug verzorgd, tegenwoordig heeft een implantaat de voorkeur. Met de introductie van zirkoonoxide kan de implantaat tandvervanging er natuurlijk uitzien - zelfs met weinig moeite. Dankzij de verdere ontwikkeling van Cyrtina CAD ontwerp software is het nu mogelijk om ook individuele implantaatabutments te ontwerpen. De zogenoemde UNICORE abutments worden in BioZyram zirkoonoxide geproduceerd in Cyrtina Center Zwaag. Oratio B.V. in Zwaag heeft een systeem ontwikkeld waarbij een uniforme bevestiging voor een abutment en een kroon voor verschillende implantaattypen op eenvoudige wijze kan worden gerealiseerd. Patiëntgeval De patiënt is een 70 jarige man bij wie een geëxtraheerde hoektand 1.3 in de bovenkaak is vervangen met een Nobel Replace 4.3 implantaat, waarop een tijdelijke restauratie is geplaatst (afbeelding 1). Het implantaat is geplaatst door Implantologie Amersfoort, Centrum voor esthetische en reconstructieve tandheelkunde. Voor de kroon is gekozen voor een esthetische oplossing met een UNICORE abutment en kroon van BioZyram zirkoonoxide. De tijdelijke restauratie werd verwijderd om een precisieafdruk met het implantaatafdrukhulpdeel van Nobel uit te voeren. De afdruk werd als basis voor de productie van de prothetiek gebruikt. De bodykleur werd bepaald op A3 met cervicaal A3,5 Maken van het model Op basis van de afdruk werd in het laboratorium een model in scanbaar gips uitgegoten met de implantaatanaloog op haar plaats. Nadat de afdruk bij het laboratorium binnenkomt wordt eerst een tandvlees masker gemaakt en daarna het model met een laboratoriumanaloog. Het modeleren van een doorgangsprofiel was noodzakelijk. Dit is enerzijds uit statische overwegingen aan te bevelen, anderzijds omdat zo een esthetisch in de breedte natuurlijk ogende tandhals ontworpen kan worden (afbeelding 11). Scannen en ontwerpen Eerst worden de gegevens van de opdracht, zoals informatie van de behandelende tandarts, patiënt, het type implantaat en het toe te passen materiaal en kleur in het CYRTINA systeem ingegeven. Het gipsmodel wordt in de Cyrtina Scanner geplaatst en het model gescand. Vervolgens wordt de ScanMarker, gemaakt van nano-titaniumoxide gevuld polyurethaan, in de implantaatanaloog van Replace 4.3 op het model geplaatst en gescand. De geometrische vorm maakt het voor de CyrtinaCAD software mogelijk automatisch de positie en richting van het implantaat vast te stellen (afbeelding 2). Daarna kan direct begonnen worden met de modellering van het emergentieprofiel. De margin lijn van het abutment wordt aan het mucosa doorgangsprofiel aangepast. Verder staan voor de individualisering van de zichtbare bovenkant alle deformatiemogelijkheden ter beschikking die ook voor het ontwerpen van kronen wordt gebruikt. Het berekenen van het schroefgat wordt door de software uitgevoerd, zodat het ontwerpen van het individuele abutment en de anatomisch gereduceerde kroonopbouw automatisch en in de kortste 11

2 tijd gereed was. Voor de aanpassing van de marginlijn van de kroon aan het abutment wordt de extractie modus op smooth ingesteld omdat daarmee de beste aanpassing van de kroonrand wordt bereikt. Rekening houdend met de registratie wasbeet kan ook een volledig zirkoonoxide kroon worden ontworpen. In dit geval werd rekening gehouden met de ruimte om op te bakken met een porseleinlaag van circa 1,0 tot naar incisaal uitlopend naar 2,0 mm dikte. Het UNICORE systeem Voor een maximaal mucogingivale esthetiek moeten implantaatabut- ments een gepast doorgangsprofiel hebben voor de ondersteuning van het omringende zachte weefsel en bij voorkeur gemaakt zijn van een tandkleurig materiaal om de blauwige translucentie van het afdekkende tandvlees te vermijden. Allereerst echter moeten zij voldoen aan biologische, functionele en esthetische eisen (referentie 1). Dit betekent dat ingekleurd BioZyram zirkoonoxide zowel op chemische stabiliteit als op sterkte is getest door NIOM Certification in Oslo-N (referentie 2) en vervolgens gecertificeerd voor het gebruik in prothetische voorzieningen. Voor implantaatabutments is het belang- rijk dat zij nauwkeurig en spanningsvrij in de belangrijkste implantaatmerken passen om complicaties te voorkomen zoals loskomen van de schroef, botverlies en abutmentbreuk tijdens de kauwfunctie. Om vast te stellen wat het effect van het ontwerp of het gebruik van BioZyram zirkoonoxide of titaan waren op de maximale spanningen die optreden in het abutment werd op de ACTA een onderzoek uitgevoerd met 3D-eindige elementen methode (referentie 3). Twee ontwerpen werden onderzocht: een abutment met een extensieverbinding en een met een interne verbinding met een UNICORE inzetstukje van titaan Afb. 1. Uitgangssituatie met tijdelijke restauratie. Afb. 2. Scanmarker is gescand. Afb. 3. Abutment ontwerp. Afb. 4. Standard cementlaag. 12

3 (afbeelding 6). De spanningen, als gevolg van een kauwkracht van 90 kg in een hoek van 45o en het aandraaien van de schroef met een moment van 35Ncm, waren voor beide materialen vrijwel gelijk. Echter, bij een abutment met extensie bleken voor zirkoonoxide catastrofale spanningen (linker witte pijl) op te treden, terwijl het abutment met een interne verbinding met een UNICORE inzetstukje vrijwel spanningsloos bleef. De rechter witte pijl geeft de maximale spanningen in de conusvormige schroef weer bij kauwbelasting. Als optimalisatie voor spanningsvermindering in zowel de schroef als het zirkoonoxide is bij het UNICORE concept gekozen voor het plaatsen van een in huis ontwikkelde platte schroef om aan de ene kant minimale wrijving met het abutments te garanderen en daarnaast excessieve spanningen in het zirkoonoxide door de wig werking bij conus-vormige schroefjes te voorkomen (afbeelding 7). Productie van de prothetiek De productie van het abutment en de coping vindt plaats in Cyrtina Center Zwaag met behulp van zeer nauwkeurige CNC productiemachines. Hier wordt hoofdzakelijk zirkoonoxide, maar ook titaan en chroomkobalt bewerkt. In dit geval viel de keus op BioZyram zirkoonoxide in kleur Z2. Het gelijktijdig ontwerpen en produceren van de coping en het abutment geeft een absolute pasvorm. Door toepassing van een speciale freestechniek zijn er geen verbindingsplaatsen die nageslepen moeten worden. Het geproduceerde abutment en de coping werden samen met het op frictie gefixeerde UNICORE inzetstukje en de universele schroef per koerier direct bij het laboratorium afgeleverd (afbeelding 8). Voor de plaatsing op het model wordt het abutment met een universele Afb. 5. Anatomisch gereduceerde coping. Afb. 6. Spanningen BioZyram abutment (L) en UNICORE abutment met inzetstukje(r) Afb.7. UNICORE schroefje. Afb. 8. BioZyram abutment met extensie en met UNICORE inzetstukje. 13

4 schroef van titaan grade 5 met een moment van 35 Ncm vastgezet. Voor het aandraaien van de schroef vertoont het abutment minder dan 3o rotatievrijheid (afbeelding 9). De gesinterde kap werd nu op de pasnauwkeurigheid beoordeeld. Correcties aan de binnenzijde of aan de scherpe marginale rand van de kap zijn door de gegarandeerde immediate fit niet nodig. De anatomisch gereduceerde coping werd met het speciaal voor zirkoonoxide ontwikkelde Sakura Interaction (Elephant Dental BV, Hoorn) opgebakken in het laboratorium (afbeelding 11). Niet alleen de perfecte compatibiliteit met zir- koonoxide, waardoor chippen met dit porselein nauwelijks optreedt, zijn overtuigend, maar ook de translucentie eigenschappen en de interactie met licht. Het eindresultaat kan zich laten zien. Plaatsing De plaatsing van het abutment verdient in verband met de vergrote doorgangsprofiel bijzondere aandacht van de tandarts (afbeelding 12). Bovendien moet er op gelet worden dat de opbouw slechts langzaam opbouwende druk in te draaien om bij de verdringing van de gingiva geen verwonding te riskeren. De schroef met een standaard torsiesleutel tot een moment van 35 Ncm vastgedraaid (afbeelding 14) en heeft een zeer goede pasnauwkeurigheid. Direct na het provisorisch inzetten van de kroon ontstaat een harmonisch geheel. De bevestiging van de kroon op het abutment geschiedt met standaard cement zoals b.v. panavia (afbeelding 15). Het werkstuk werd in een keer zonder tussentijds passen gemaakt met minimale moeite. Conclusie Door de optie om implantaatabutments en kronen in ingekleurd BioZyram zirkoonoxide uit te voeren, wordt de mogelijkheid, de vorm en Afb. 9. Abutment op het model. Afb. 10. Gipsmodel met doorgangsprofiel. Afb. 11. Kroon geplaatst op abutment. Afb. 12. Tijdelijke restauratie verwijderd. 14 Magazine voor Tandartsen en Tandtechnici, 2010 jaargang 18, 93

5 functie van natuurlijke tanden op een esthetische wijze te reconstrueren, beduidend verbeterd (afbeelding 16). Onnauwkeurigheden worden vermeden omdat er geen wax-up, inbedmassa of gieten aan te pas komt. Hierdoor kan de prothetiek tegen een redelijke prijs worden geproduceerd. Tenslotte kunnen hoeken worden ingesteld en een gepast doorgangsprofiel worden gerealiseerd met de CYRTINA software. De patiënt krijgt met deze verzorging in ieder opzicht een volwaardige kroon. Een vermindering van spanningen door de toepassing van het UNICORE systeem voor verschillende implantaatsystemen biedt vertrouwen in de duurzaamheid van de verzorging. Referenties Kapos T, Ashby LM, Gallucci GO, Weber H-P, Wismeijer D. ComputerAided Design and ComputerAssisted Manufacturing in Prosthetic Implant Dentistry. Journal of Oral & Maxillofacial Implants 2009;24 (Suppl): De Jager N, van der Zel SJJ, van der Zel JM. Comparative finite element stress analysis of implants with abutment and screw with different abutment materials and connections. Journal of Oral & Maxillofacial Implants (geaccepteerd voor publicatie). Meer informatie: BRANCHEVERENIGING TANDTECHNIEK ERKEND LID Afb. 13. Tijdelijke restauratie, composiet op PEEK. Afb. 14. Abutment op implantaat geschroefd. Afb. 15. Kroon geplaatst. Afb. 16. Tevreden patiënt. 15