Tracheotomie Radboud universitair medisch centrum

Transcriptie

1 Tracheotomie

2

3 Deze folder geeft uitleg over de tracheotomie. Het heeft de voorkeur om eerst de folder De beademingspatiënt te lezen. Heeft u na het lezen nog vragen of onduidelijkheden, dan kunt u terecht bij de verpleegkundige of de behandelend arts. Tracheotomie Het woord tracheotomie is afgeleid van het Latijnse trachea en tomie. Trachea betekent luchtpijp en tomie houdt in: een opening maken. Dit geeft precies aan wat er gebeurt: via de hals wordt een opening in de luchtpijp gemaakt. Door deze opening wordt een buisje (tracheacanule) in de luchtpijp geschoven. Zo ontstaat een kunstmatige verbinding tussen luchtpijp en buitenlucht: de tracheotomieopening. Rondom de tracheacanule in de luchtpijp zit een ballonnetje (cuff) dat opgeblazen wordt, zodat er geen lucht langs de tracheacanule kan lekken. Voor het maken van de opening is een kleine operatie nodig waarvoor u onder volledige narcose wordt gebracht. De ingreep vindt plaats op de intensive care, maar kan ook op de operatiekamer plaatsvinden. De tracheacanule is een alternatief voor een tube (buisje dat doorloopt tot in de luchtpijp) door de mond of neus. De tekening hieronder geeft de ligging van een tracheacanule weer. 1

4 Voordelen De voordelen van een tracheacanule ten opzichte van een tube zijn: Minder irritaties. Vaak is bij een tube door de neus het neusslijmvlies gezwollen en pijnlijk. Een tube door de mond veroorzaakt irritatie in de mond- en keelholte. Er bestaat een kleinere kans op een neusbijholteontsteking dan bij een tube door de neus. Het is eenvoudiger de mond en het gebit schoon te maken. Met een tracheacanule kunt u gemakkelijker slijm ophoesten door de verkorte ademweg en het slijm kan via de canule worden weggezogen. In de fase van ontwenning van de beademingsmachine bestaat de mogelijkheid tot het geven van een spraakcanule. Met deze canule is uitademen via de normale ademweg mogelijk en daardoor zou u ook kunnen praten. Met de canule die u in eerste instantie krijgt is praten over het algemeen niet mogelijk. Als u goed wakker bent en goed kan slikken zou u eventueel kunnen eten en drinken. Het kan zijn dat de logopedist het slikken eerst beoordeelt voordat gestart wordt met eten en drinken. Bij een tube is eten en drinken niet mogelijk. De tube loopt tussen de stembanden door en kan deze bij slikbewegingen beschadigen. De tracheacanule ligt onder de stembanden. Beschadiging van stembanden door slikbewegingen is daardoor onmogelijk. Nadelen De nadelen van een tracheacanule ten opzichte van een tube zijn: Het inbrengen vereist een operatie, die -zoals iedere operatie- het risico heeft op een infectie of een bloeding. De eerste dagen kan een tracheacanule irriteren of pijnlijk aanvoelen in de hals. Direct na de ingreep kan er wat bloed meekomen bij het ophoesten. Dit is niet verontrustend. Er blijft een (klein) litteken in de hals achter als u genezen bent. 2

5 Herstel normale ademweg Nadat u ontwend bent van de beademingsmachine, leert u weer ademen via de normale ademweg (neus/mond) door de canule met een dopje af te sluiten. Er wordt vaak een kleinere maat canule ingebracht, zodat het ademen langs de canule gemakkelijker wordt en het gaatje om de canule geleidelijk aan kan dichtgroeien. Vervanging van de canule door een kleinere maat gebeurt één tot twee keer. Het is een eenvoudige handeling die slechts een paar seconden duurt en nauwelijks belastend voor u is. De canule wordt verwijderd als u zover bent dat u zonder canule door neus/mond kan ademen en het slijm goed kan ophoesten. Het gaatje wordt afgeplakt, waarna de opening vrij snel helemaal dichtgroeit. De normale ademweg is dan weer hersteld. 3

6 Noteer hier uw vragen

7

8 Radboud universitair medisch centrum