ONZE KERNWAARDEN. Betekenisvol leren. Duurzaamheid. Echt contact. Leer- en leefgemeenschap. Onderzoekend. Ondernemend. Persoonlijke ontwikkeling

Transcriptie

1

2 Youri: Ik leer graag, alleen vind ik het moeilijk om mijn aandacht erbij te houden tijdens klassikale instructies. Pas als ik ergens het nut van inzie, ben ik meer gemotiveerd. De praktijk ligt mij dan ook beter, net als het samenwerken met andere leerlingen. Nieuwe Thermen vmbo-t/havo Vanaf 1 augustus 2016 biedt SVO PL een krachtig, aanvullend onderwijsconcept in Parkstad, Nieuwe Thermen, gericht op leerlingen: 1. met een gemengd vmbo-t/havoadvies van de basisschool; 2. die ook na de basisschool gebaat zijn bij: een kleinere schoolorganisatie; een sterke persoonlijke begeleiding van en band met de mentor; extra aandacht voor structuur, het ontdekken van hun leermogelijkheden en geleide keuzevrijheid; een andere manier van leren binnen, maar ook buiten de schoolmuren; 3. met ouders die geloven in het nieuwe onderwijsconcept en die zich actief inzetten voor een sterke relatie schoolouder-kind; Sherku: Ik woon nu drie jaar in Nederland. De havo kan ik aan, alleen moet daarvoor mijn Nederlands verbeteren. Het flexibele rooster is een uitkomst! Hierdoor kan ik extra investeren in de Nederlandse taal en de rest van het programma versneld doorlopen. Voor deze leerlingen is er vanaf augustus 2016 een leer- en leefomgeving beschikbaar die leidt tot een vmbo-t diploma of een goed voorbereide doorstroom naar 3- of 4-havo op een andere school. SVO PL kiest ervoor dit onderwijsconcept te realiseren op een centrale plek in Parkstad, namelijk in het huidige schoolgebouw van de locatie Thermen. Vanuit de historie is dat een leeromgeving waarvan ouders weten dat het daar goed komt met hun kind. Daarom is vanaf nu de naam: Nieuwe Thermen. Het nieuwe onderwijsconcept is bedacht door een team van 10 betrokken docenten van verschillende SVO PL-scholen, die het gezamenlijk verder ontwikkelen. ONZE KERNWAARDEN Betekenisvol leren Duurzaamheid Echt contact Leer- en leefgemeenschap Onderzoekend Ondernemend Persoonlijke ontwikkeling Structuur Uitdagende leeromgeving Leren buiten de school 2

3 Onze visie op onderwijs Op de Nieuwe Thermen vormen leerlingen en volwassenen met elkaar een veilige en tegelijk open leer- en leefgemeenschap. We streven naar een open houding van leerlingen en medewerkers naar elkaar toe, vanuit de gedachte: alles kan, en als het niet kan, kan het altijd nog anders. We leren doorlopend met en van elkaar, vaak in kleine groepen, zowel binnen als buiten de schoolmuren. Er is sprake van een weloverwogen balans van kennisvergaring, persoonlijke ontwikkeling en het verwerven van vaardigheden. Genoemde zaken werken we hierna verder uit. Kennisvergaring Alle wettelijk voorgeschreven kerndoelen krijgen een plek in onze vakgebieden, die we domeinen noemen: * Taal & Cultuur * Mens & Maatschappij * Natuur & Technologie * Kunst & Ontwerpen * Sport & Bewegen * Wiskunde & Rekenen Aspecten van taal, rekenen, burgerschap en cultuur komen als een rode draad in ons totale onderwijsaanbod terug. Projecten vinden bij voorkeur plaats op het niveau van meerdere domeinen. We plannen in het rooster elke dag vaste instructiemomenten bij de vakgebieden. Daarnaast nemen we ruimschoots tijd voor verdieping rondom thema s. verplicht. Daarin bieden we de stof van alle eindtermen en kerndoelen aan. Bij ieder vakgebied kunnen de leerlingen kiezen voor extra levels om een hoger of excellent niveau te bereiken. De motivatie neemt volgens ons toe als de leerling bij elke stap naar een hoger niveau succes ervaart. De beginsituatie en de levels zijn vooraf duidelijk bepaald en vastgesteld. De weg naar het einddoel kan in vorm, inhoud en tempo per leerling variëren. Je kunt daarom op verschillende momenten doorstromen. Er wordt niet gedacht in termen van overgaan of zittenblijven. We bieden de leerlingen de mogelijkheid om aan het einde van de lesdag op school verder te werken aan hun ontwikkeling. We kiezen voor een accentverschuiving van toetsen voor cijfers naar toetsen die erop zijn gericht na te gaan hoe de leerling er voor staat en wat daar nog aan gedaan moet worden. We toetsen ook om van te leren, een toets is een diagnostisch instrument. We prikkelen steeds opnieuw de creativiteit, nieuwsgierigheid en ondernemingsgeest. Het beheersen van de Nederlandse en Engelse taal krijgt extra aandacht. Gezien de ligging van Parkstad zijn zowel Duits als Frans belangrijke talen. Op gezette tijden dompelen we de leerlingen onder in de moderne vreemde talen. Leerlingen kunnen ervoor kiezen om naast Nederlands, Engels, Duits en/ of Frans ook nog een andere taal te leren. Deze taal leren ze hoofdzakelijk zelfstandig. We maken daarbij gebruik van de expertise die hiervoor op internationale scholen is ontwikkeld. Wiskunde & Rekenen helpen leerlingen logisch te redeneren en om te gaan met getallen, verhoudingen en statistiek. Natuur & Technologie, Mens & Maatschappij, Kunst & Ontwerpen en Taal & Cultuur bestaan naast de instructiemomenten uit interdisciplinaire thema s die over de grenzen van de bestaande vakken heen gaan (samenhangend onderwijs). Deze thema s zijn herkenbaar voor leerlingen. Ook dat vergroot hun betrokkenheid en motivatie. Zowel door de (her)inrichting van het gebouw als de werkvormen wordt op een natuurlijke wijze het meer bewegen gestimuleerd. Volwassenen en leerlingen bewegen regelmatig samen buiten de reguliere gymnastieklessen. Het aanbod van de sportverenigingen in de buurt krijgt een plek in het curriculum. Bij alle vakgebieden werken we in levels. Deze term gebruiken leerlingen veel. Het gaat dan om inhoud én niveau. De eerste levels zijn voor iedere leerling 3

4 We leren niet online als de werkelijkheid dichtbij is. Persoonlijke ontwikkeling Droom, Denk, Durf, Doe als vertrekpunt Onze leerlingen ontwikkelen het besef dat ze altijd en overal leren en kunnen leren. Wij stimuleren de leerlingen namelijk hun kennis overal vandaan te halen: - tijdens instructie- en coachingsmomenten; - door persoonlijke ontmoetingen met experts in en buiten de school; - uit boeken; - uit andere bronnen, waaronder digitale tools. We halen de wereld de school in en gaan samen naar buiten. We leren door buitenschoolse leerplekken (labs) op te zoeken, regionale en (inter)nationale netwerken op te bouwen, onderzoek te doen, creatief en ondernemend te zijn. Het motto is: we dromen, denken, hebben lef en vooral: we doen! Leer- en leefgemeenschap We streven naar een ambitieus leerklimaat en denken dat leerprestaties bevorderd worden als er binnen een school sprake is van een hechte gemeenschap waarin iedereen zich voor elkaar en de leergemeenschap verantwoordelijk voelt. Medewerkers voelen zich verantwoordelijk voor hun vak, mentorgroep of specifieke taken en ook voor elke leerling die bij hen aanklopt. Leerlingen ervaren dat ze iedereen op school kunnen aanspreken en dat dit hen telkens verder helpt. Samen zijn we verantwoordelijk voor het bedenken en nakomen van leefregels, rituelen, de omgeving en de sfeer in het gebouw. Medewerkers leven de afgesproken leefregels voor. Die voorbeeldfunctie zal leerlingen stimuleren. Ons schoolgebouw voelt als een veilige haven waar elke leerling zijn eigen basisleerplekken heeft. Daarnaast maken we van reeds bestaande, inspirerende leeromgevingen in Parkstad onze eigen labs. Denk daarbij aan plaatsen waar je leert coderen en 3d-printen, of een geschiedenisles tussen de Romeinse overblijfselen, economie op een bedrijfslocatie, biologie in de buitenlucht, dans, muziek en drama in een theater, technologie in een rijke IT-omgeving, en projecten in de praktijklokalen van andere SVO PL-scholen. Maar ook de directe omgeving, zoals het park, de buurt en de sporthal zien we als onze leeromgeving. Wij zijn ons bewust van onze unieke ligging in de Euregio. Die speelt een belangrijke rol in ons taalonderwijs, en vanzelfsprekend bij de andere vakgebieden, de oriëntatie op de arbeidsmarkt en de internationale uitwisselingen. Het leren op deze locatie is betekenisvol: Leerlingen ontdekken en leren wat ze moeten doen om te leren. Ze begrijpen waarom ze iets leren en bedenken daarnaast wat ze zelf kunnen leren en waarin ze willen uitblinken. Wat leerlingen tijdens het leren maken of doen, is ook voor anderen interessant. Zo blijft leren uitdagend en plezierig. De leerlingen leren goed voor zichzelf, de ander en hun omgeving te zorgen. 4

5 Lotte: Van alleen maar luisteren, leer ik niet veel. Daarom maak ik op de basisschool voor geschiedenis mindmaps. Engels leer ik op de computer en sommen maak ik het liefst uit een werkboek. Leren op verschillende manieren past goed bij mij. Zeker ook buiten de schoolmuren. Vaardigheden Naast het vergaren van kennis vinden we het ontwikkelen van vaardigheden cruciaal. Denk daarbij aan: Persoonlijke vaardigheden (IK) Onbevooroordeeld luisteren, slimmer plannen en werken (lifehacking), structuur aanbrengen, leren leren, kritisch denken, leren discussiëren, uitdagingen durven aangaan, doorzettingsvermogen tonen, durven te presteren, nieuwsgierig zijn, creatief zijn, probleemoplossend vermogen ontwikkelen, een ondernemende houding hebben, ict-vaardig worden, zelfstandig zijn, groeien in zelfsturing, initiatief tonen, leren dat je de ander een plezier kunt doen, denken-durvendoen als basishouding hebben, weten wat je goed kunt en leuk vindt, kunnen inschatten wat haalbaar is, kunnen dealen met de realiteit van onvolkomenheid en dus leren omgaan met tegenslagen en het ontwikkelen van een positieve groei-mindset. Interpersoonlijke vaardigheden (WIJ) Samenwerken, communiceren, informatie verwerven, verwerken en toepassen in wisselende situaties, productief zijn, leren met conflicten om te gaan, probleemoplossend als groep denken, samen maken/creëren en vervolgens delen. 5 Duurzaamheid is één van de kernwaarden van onze school. Met duurzaamheid bedoelen we dat: 1. datgene wat leerlingen leren blijvend is, van henzelf wordt, en ze er daardoor bij betrokken raken 2. leerlingen zich verantwoordelijk voelen voor de samenleving van nu en die van morgen 3. we werken aan onderlinge verbondenheid en het besef dat we allemaal deel uitmaken van één samenhangend systeem

6 Lynn: Op de basisschool werk ik met planners. Dat vind ik prettig en het helpt om eigen keuzes te maken. Zo kan ik op mijn eigen tempo en niveau leren. Luca: Ik ben goed in Engels. Op mijn nieuwe school mag ik hieraan tijdens de keuzemomenten minder tijd besteden. Zodoende kan ik meer werken aan een ander vak. We leren samen! Persoonlijke begeleiding Mentor De mentor begeleidt en helpt de leerling tijdens zijn ontwikkeling. Op onze school helpt en stimuleert de mentor de leerling het beste uit zichzelf te halen en zijn talenten te ontwikkelen. De mentor baseert zich daarbij op het Individueel Ontwikkelplan (IOP), een ambitie-contract tussen ouders, leerling en school, dat jaarlijks bij de start van het schooljaar wordt opgesteld. Er zijn korte lijnen naar de ouders en de collega s over de voortgang van de leerresultaten en de persoonlijke ontwikkeling van een leerling. Dit contract en het digitaal portfolio zijn hierbij belangrijke instrumenten. De mentor is communicatievaardig, ook in moeilijke situaties. Er is administratieve ondersteuning waardoor er meer tijd vrijkomt voor de kerntaken van de mentor. De mentoren kunnen gebruik maken van de expertise van zorgdeskundigen. De ouders zijn actief betrokken bij het leerproces van hun kind en bij de school. Onze uitgangspunten voor het mentoraat: Elke docent is mentor van een kleine groep leerlingen (12-15). De mentor start de dag met de groep. Voorafgaande aan dit startmoment bestaat de mogelijkheid op school te ontbijten en dit is tevens een inloopmoment en -plek voor leerlingen, ouders en medewerkers. Er zijn gezamenlijke leerjaarmomenten (voor het vieren van wat goed gaat én waar we trots op zijn, het bespreken van schoolbrede zaken die om aandacht vragen, de actualiteit binnen en buiten de schoolmuren). In de hogere leerjaren krijgt een leerling een mentor die in het gekozen vakgebied actief is. 6 De mentor is de contactpersoon voor het IOP. Het IOP is het ambitie-contract tussen leerling-ouders-school, waarin wordt vastgelegd wat de ontwikkeldoelen en stappen ernaartoe zijn. De stamgroep van de mentor bestaat op termijn uit leerlingen van zowel het eerste als tweede leerjaar, van wie de tweedejaars ook een buddy-rol krijgen. Dit principe gebruiken we straks ook in de hogere leerjaren. Tijdens het startmoment komen zaken aan de orde als: dag- en weekplanning, inschrijven voor instructiemomenten en keuzemodules, voortgang, reflecteren, welbevinden, persoonlijke ontwikkeling, actualiteit, het groepsproces en leren leren. Voor het startmoment kunnen ook externen worden uitgenodigd.

7 Team Wij werken vanuit het besef dat de mensen die het uitvoeren de belangrijkste succesfactor voor ons nieuw onderwijsconcept zijn. We zitten in de luxe positie dat we echt een nieuwe start kunnen maken. Dat is een unieke kans die we optimaal benutten. De teamleden (docenten en andere medewerkers) innoveren, zijn pedagogisch sterk, didactisch bekwaam en houden hun vakkennis op peil. Zij weten hoe ze ertoe (kunnen) doen en brengen dat ook in hun gedrag tot uiting en passen zelf ook het principe van een leven lang leren toe. Dezelfde eisen stellen we ook aan leidinggevenden. De rol van de docent is belangrijk in het aanbieden van keuzes, het steeds opnieuw stellen van prikkelende vragen, kennis overdragen, stimuleren en motiveren, corrigeren en op weg helpen. Medewerkers geven als team vorm aan het geheel van hun taken en verantwoordelijkheden. Ze maken binnen het teamverband bewust gebruikt van elkaars kennis en kunde. Gebouw Het gebouw van de Nieuwe Thermen krijgt de uitstraling van een echt leer- en leefbaken in de buurt. In dat gebouw is voorzien in een leerplein, virtuele werkplekken verspreid over het gebouw, kleine en grote lokalen, uitstekende ict-voorzieningen, plekken/ruimtes waar je je heel goed kunt concentreren, instructielokalen, een goed uitgeruste presentatieruimte, een groot atelier dat voor een deel ook de functie van een leerlab heeft en plekken die spontaan bewegen bevorderen. Rooster Het rooster is het systeem waarmee we ervoor zorgen dat onze visie op onderwijs dagelijks op de best mogelijke wijze wordt waargemaakt. We werken hoofdzakelijk met een vaste roosterstructuur. Die zorgt voor de rust en structuur, die nodig is voor onze leerlingen en medewerkers. We creëren momenten voor vraaggericht (ver)werken en aanbodgerichte instructiemomenten, plannen tijd in voor groepswerk en individueel werken en voorzien in momenten van stilte. En we reserveren geregeld tijd voor eindpresentaties door leerlingen over bepaalde blokken of vakken, waarvoor ook ouders en externen kunnen worden uitgenodigd. In het rooster is wekelijks een dagdeel opgenomen voor het werken in de leerlabs buiten de schoolmuren. Enkele vakken / vakgebieden geven we het hele jaar door. Andere vakken (of combinaties daarvan) 7 worden periodiek aangeboden. Omdat het onderwijs op maat betreft en het om maatwerk gaat, zijn er weinig centrale toetsmomenten ingepland. Waarin onderscheiden we ons? 1. We kiezen voor basisgroepen, die niet constant van dezelfde samenstelling zijn. 2. Ons belangrijkste doel is om de leerling te motiveren zichzelf optimaal te ontwikkelen en hem daarbij krachtig te ondersteunen. 3. De leerling leert zelf keuzes maken binnen een stevige en duidelijke structuur, waarbinnen wij het mogen maken van fouten van belang vinden, omdat dit bijdraagt aan zijn ontwikkeling. 4. We kiezen voor een groot en gevarieerd aanbod van leeromgevingen, zowel binnen als buiten de schoolmuren, waaronder leerlabs. 5. We maken gebruik van interne en externe expertise, die ook buiten het eigen vakgebied kan liggen. Daarbij doen we ook nadrukkelijk een beroep op onderwijsondersteunend personeel en ouders. 6. Er is veel aandacht voor leren leren en het ontwikkelen van een onderzoekende en ondernemende leerhouding. 7. Dat geldt ook voor het ontwikkelen van (inter)persoonlijke vaardigheden. Aan het begin van het jaar wordt door de mentor in samenspraak met leerling en ouders een ambitieus ontwikkelplan opgesteld. De gesprekken over de voortgang bereiden de leerlingen mede zelf voor; ze worden gevoerd tegen de achtergrond van het overeengekomen ontwikkelplan. 8. We helpen de leerlingen bij het aanleren van de vaardigheid om doordachte keuzes te maken volgens het principe droom, denk, durf, doe. 9. Er zijn dagelijkse contactmomenten tussen de mentor en zijn leerlingen en ook de lijn naar de ouders is kort. 10. De ouderbetrokkenheid is groot

8 Dit document is samengesteld in opdracht van het College van Bestuur van SVO PL door een groep innovatieve docenten en hun begeleiders: Chantal Arnoldussen Christiane Beaumont Jolanda Blanker Bob te Braak Gerben Brouwers Nathalie Crapanzano Ank Gardeniers Erik Krutzer Meggie Peeters Marcel Put Hans Sandtke Tjeu Seeverens Martijn van de Venne Jill Vermeesch