Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Remigratie Nr. 3 LIJST VAN VRAGEN Vastgesteld 29 april 1985 De Bijzondere Commissie voor het Minderhedenbeleid 1 heeft ter voorbereiding van een uitgebreide commissievergadering over de notitie remigratiebeleid de volgende lijst van vragen vastgesteld. Met een spoedige beantwoording acht zij de gedachtenwisseling voldoende voorbereid. Bij de rangschikking van de vragen is de indeling van de notitie aangehouden. 2. Uitgangspunten van het remigratiebeleid 1 Op welke wijze denkt de regering de gewenste objectieve voorlichting gestalte te geven? Is de regering bereid de voorlichting aan aspirant-remigranten op te dragen aan de Algemene emigratie centrale? 1 Samenstelling: Leden: Van Rossum (SGP), Haas-Berger (PvdA), Van Ooijen (PvdA), voorzitter, G. C. van Dam (CDA), Weijers (CDA), Evenhuis-van Essen (CDA), Müller-van Ast (PvdA), Hermans (VVD), Andela-Baur (CDA), Jabaaij (PvdA), Buurmeijer (PvdA), Buikema (CDA), Mik (D'66), Krajenbrink (CDA), Lankhorst (PPR), Brouwer (CPN), Van Es (PSP), Van Nieuwenhoven (PvdA), Dales (PvdA), Janmaat, Den Ouden-Dekkers (VVD), Wiebenga (VVD), Jorritsma-Lebbink (VVD), Dijkstal (VVD) en Janmaat-Abee (CDA). Plv. leden: Leerling (RPF), Knol (PvdA), vacature PvdA, Cornelissen (CDA), Kraaijeveld- Wouters (CDA), Van den Toorn (CDA), Stoffelen (PvdA), Korthals (VVD), Aarts (CDA), Kosto (PvdA), Van den Bergh (PvdA), Laning-Boersema (CDA), Wessel-Tuinstra (D'66), De Kok (CDA), Ubels-Veen (EVP), Dijkman (PPR), Salomons (PvdA), Herfkens (PvdA), Schutte (GPV), Evenhuis (VVD), Terpstra (VVD), Kamp (VVD), Weisglas (VVD) en Hermsen (CDA). Wat wordt bedoeld met een «redelijke mate van zekerheid dat de betrokkene na terugkeer zich economisch staande zal kunnen houden» (blz. 4) c.q. «voldoende zicht op het beschikken over een middel van bestaan na terugkeer» (blz. 5)? Hoe wordt dit vastgesteld? Zal het oordeel van de remigrant hierbij betrokken worden? Aan welke mogelijkheden denkt de regering als zij spreekt over het meewerken aan een verruiming van de bestaanperspectieven in de landen van herkomst buiten de ouderenregeling om en op welke wijze wil zij daaraan gestalte geven? Op welke gronden zijn buitenlandse werknemers uit mediterrane landen, die behoren tot de EG, c.q. zullen behoren, uitgesloten van deelname aan deze remigratieregeling? Wat gebeurt er met de Spaanse aanvragen voor remigratieprojecten tussen 1 juli 1985 en 31 december 1985, nu Spanje en Portugal per 1 januari 1986 zullen toetreden tot de Europese Gemeenschap. Tweede Kamer, vergaderjaar , 18939, nr. 3 1

2 7 Zullen de Chinezen en Pakistani, zodra zij tot de doelgroepen van het gecoördineerde minderhedenbeleid gaan behoren, in aanmerking komen voor de basisfaciliteit en de experimentele ouderenregeling? 8 Hoeveel Surinaamse terugkeerders maakten in 1982, 1983 en 1984 gebruik van de bemiddeling van de Stichting Tenasu en hoeveel remigranten maakten gebruik van de diensten van de Directie voor de Emigratie in die jaren? Hoeveel subsidie ontvangt de Stichting Tenasu van de Nederlandse overheid per jaar en waaraan worden deze gelden besteed? 9 Waarom is in de notitie niet ingegaan op de in de Minderhedennota genoemde terbeschikkingstelling van scholingsfaciliteiten, waaromtrent nog overleg gevoerd zou worden? 10 Waarom is er met betrekking tot het gebruik van sociale voorzieningen in het remigratiebeleid geen advies gevraagd aan de SER? 11 Neemt de regering de conclusies van de SVR over, of wordt bedoeld dat de regering aan het advies van de SVR haar conclusies verbindt? 12 Wat is de discrepantie tussen «het wezen van de werkloosheidswetten» en de aanwending van uitkeringen ten behoeve van remigratie? 13 Hoe dient het oordeel van de regering, dat binnen het huidige sociale zekerheidssysteem geen oplossingen voor de gesignaleerde remigratiebelemmeringen gevonden kunnen worden, gezien te worden als tevens wordt overwogen eventueel een uitzondering voor werkloze personen van 57V2 jaar en ouder te maken? Waarom is de regering niet bereid veranderingen binnen het huidige sociale zekerheidssysteem aan te brengen? 14 Kan worden beargumenteerd waarom voor niet blijvend volledig arbeidsongeschikten een feitelijke fixatie van de uitkering niet kan plaatsvinden? 15 Wordt met de «effectiviteit van het behoud van de werkloosheidsuitkering» de aantrekkelijkheid van dit alternatief om metterdaad te remigreren bedoeld, of ook de mate waarin dit alternatief goedkoper zou zijn dan blijvende vestiging in Nederland? 16 Heeft de regering bij haar oordeel over de beperkte omvang van de blijvend arbeidsongeschikten de problematiek betrokken van mensen die thans remigreren, waarna hun arbeidsongeschiktheid blijkt te verminderen? 3. Beleidsoverwegingen 17 Is bij het vermelden van «de enorm hoge kosten» aandacht gegeven aan de kosten van het niet-remigreren? Zo ja, hoe ligt die verhouding? Tweede Kamer, vergaderjaar , 18939, nr. 3 2

3 18 Wat verstaat de regering onder «een werkelijk perspectief biedende terugkeer» en welke kosten zouden daar dan mee gemoeid zijn? 19 Heeft de regering bij de voorbereiding van haar standpunt een «algemene regeling» voorbereid en kan deze inclusief de daarmee gepaard gaande kostenaspecten aan de Kamer ter beschikking worden gesteld? 20 Kan de regering inzicht verstrekken in de meest recente cijfers waaruit blijkt dat zeer velen op eigen kracht naar hun land van herkomst terugkeren? 21 Wat is het specifieke kenmerk van het experiment? Zit dit in de beperking van de duur c.q. beperking van de groep potentiële gegadigden, danwei in het oogmerk een voorfase te scheppen vooreen bredere remigratieregeling? 22 Hoe hebben de ambassadeurs van de herkomstlanden in Nederland gereageerd op de beleidsnotitie remigratie? 23 Worden de wervingsovereenkomsten met verschillende Mediterrane landen stopgezet en komen er remigratie-overeenkomsten? 4. De opzet van een beperkt experiment 24 Is de regeling ook van toepassing voor ingezetenen met een dubbele nationaliteit? 25 Wat wordt bedoeld met «nader te definiëren overige allochtonen»? 26 Bestaat er inzicht in de mate waarin de wens tot terugkeer naar het land van herkomst leeft onder de allochtonen in de leeftijdsgroep jonger dan 55 jaar? 27 Is de keuze deze regeling slechts toegankelijk te maken voor de groep 55 jaar en ouderen, gemaakt op grond van een onderzoek naar de wens tot terugkeer van de allochtonen van verschillende leeftijdscategorieën, of op grond van financiële overwegingen? 28 Waarom geldt de experimentele regeling uitsluitend voor mensen, die tenminste zes maanden werkloos zijn? 29 Worden als alleenstaanden voor het bepalen van de hoogte van de periodieke uitkering van de experimentele regeling diegenen aangemerkt, die voor de ABW als alleenstaande aangemerkt worden, dus buitenlandse werknemers die hun gezin in het buitenland hebben? 30 Kan het hier gehanteerde begrip van koopkrachtpariteit, dat wordt gerelateerd aan de kosten van levensonderhoud, worden omschreven? Tweede Kamer, vergaderjaar , 18939, nr. 3 3

4 31 Wordt bij het bepalen van de koopkrachtpariteit (woonlandbeginsel) rekening gehouden met de soms grote welvaarts- en koopkrachtverschillen tussen stad en platteland? Zo ja, op basis waarvan wordt de norm bepaald? 32 Op grond van welke overwegingen is besloten om de voorgestelde periodieke uitkering te corrigeren naar de kosten van levensonderhoud in het land van herkomst? Welke besparing zal deze correctie voor de Nederlandse overheid betekenen, uitgaande van de verwachte aantallen allochtonen, Surinamers en vluchtelingen die van de experimentele uitkering gebruik zullen maken? 33 Hoe is de keuze voor de beperkte groep van 55-plussers die voor de voorgestelde regeling in aanmerking zullen komen en de voorgestelde correctie volgens het zg. «woonlandbeginsel» te rijmen met de op blz. 4 genoemde uitgangspunten van vrijwillige keuze en uitzicht op een redelijke mate van bestaanszekerheid? 34 Welke gevolgen heeft de experimentele regeling voor het recht op AOW van remigranten? 35 Moet uit de formulering inzake een aanvulling op de uit opgebouwde AOW-rechten te verkrijgen ouderdomsuitkering, die lager is dan het niveau van de eerder genoten uitkering, worden begrepen dat in potentie een ieder die gebruik maakt van deze regeling na het bereiken van de 65-jarige leeftijd een suppletie op deze uitkering kan krijgen? 36 Heeft de staatssecretaris overwogen om in plaats van de periodieke uitkering een bedrag ineens uit te keren, indien betrokkene de mogelijkheid heeft om zich, eventueel in het kader van een sociale zekerheidsverdrag, in te kopen in het stelsel van sociale zekerheid in het herkomstland? 37 Waarom vallen WAO-gerechtigden niet onder de regeling, afgezien van een mogelijke suppletie, aangezien zich ook ten aanzien van de export van WAO-uitkeringen belangrijke (controle)problemen voordoen, die hiermee zouden kunnen worden opgelost? 38 Blijft de kinderbijslag voor mee-remigrerende kinderen behouden of vervalt deze, indien de ouders van de regeling gebruik maken? 39 Is de snelle start van het experiment, reeds op 1 juli, verantwoord, gezien de noodzaak een efficiënte en effectieve voorlichtings- en informatiestructuur op te zetten, zodat potentiële remigranten tot een werkelijk bewuste en verantwoorde keuze kunnen komen? 40 Geldt de regeling tijdens de experimenteerperiode van een jaar alleen voor degenen die in dat jaar ook daadwerkelijk teruggaan of geldt zij voor allen die zich in dat jaar voor toepassing van de regeling aanmelden? Tweede Kamer, vergaderjaar , 18939, nr. 3 4

5 41 Welke zijn de argumenten voor de keuze van een éénjarige experimentele regeling? 42 Welke instantie gaat na één jaar de experimentele ouderenregeling evalueren? Welke criteria zullen worden gehanteerd? Zal bekeken worden of de regeling in de behoefte van belanghebbenden voorzien? Wanneer zullen de resultaten de Kamer kunnen bereiken? 43 Waarom vindt er geen evaluatie plaats van de basisfaciliteit? 44 Kunnen er voorbeelden worden gegeven waaruit blijkt, dat een uitkering voor een alleenstaande hoger c.q. lager zal zijn dan de thans in Nederland verstrekte uitkering? 45 Ligt het in de bedoeling de uitkeringen te indexeren? Zo ja, conform de ontwikkelingen in Nederland, danwei in het land van herkomst? 46 Hoe realistisch is het voornemen van de regering om in de periode tussen de parlementaire behandeling van de remigratienotitie en de gewenste invoeringsdatum per 1 juli a.s. het door haar «noodzakelijk geachte» internationaal overleg te voeren met de herkomstlanden? 47 Heeft de verwachting dat remigranten in het herkomstland veelal werkloos zullen blijven ertoe geleid geen scholingselementen in het experiment op te nemen? 48 Kan de regering uiteenzetten waarom het redelijk is aan een inkomensgarantie voor de periode dat de betrokken remigrant in het herkomstland verblijft, de voorwaarde te koppelen dat de remigrant zich na zijn vertrek niet opnieuw in Nederland vestigt? Ligt het in het voornemen om ook aan de basisfaciliteit deze voorwaarde te binden? 49 Wat bedoelt de regering met de passage over de door sommige werkgevers ontwikkelde eigen financiële en andere faciliteiten voor remigrerende werknemers? Is het argument voor haar keuze de experimentele regeling te beperken tot werkloze buitenlanders? Zo ja, is zij er zich dan van bewust, dat zij daarmee de werknemer volstrekt afhankelijk stelt van het al of niet scheppen van een regeling door de betrokken werkgever? Betekent de in dit kader bedoelde «afstemming tussen werkgevers en regering» dat de regering de mogelijkheid niet uitsluit ook voor werknemers in bedrijven waar geen «eigen» regeling geldt een faciliteit te scheppen vergelijkbaar met de nu voor werkloze buitenlanders voorgestelde regeling? 50 Waaraan denkt de regering bij het op elkaar afstemmen van de overheidsfaciliteiten en de mogelijkheden van het bedrijfsleven? Wanneer zal het overleg een aanvang nemen? Zal er in de toekomst sprake zijn van een «gemengde» vorm van overheidsbeleid, aangevuld met particulier initiatief? Welke controle zal de overheid dan kunnen uitoefenen op de vorm van de regelingen die individuele bedrijven uitkeren, die uitsluitend eenmalig zijn, gekoppeld aan het verlies van sociale zekerheid bij acceptatie van het beschikbare bedrag? Tweede Kamer, vergaderjaar , 18939, nr. 3 5

6 5. Beleidsuitvoering 51 Is de regering voornemens het laatste gedeelte van de in februari 1983 aangenomen motie-hermans c.s. (de regering wordt verzocht de verschillende remigratie-beleidsonderdelen samen te brengen tot één remigratieeenheid) -te weten: overheveling van de repatriëringsregeling Molukkers van het departement van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur naar dat van Sociale Zaken en Werkgelegenheid/Directie voor de Emigratie vóór 1 januari 1986 uit te voeren? 52 Hoe zal de benodigde kennis en deskundigheid met betrekking tot remigratie worden gegarandeerd wanneer de voorbereiding en uitvoering van het remigratie-beleid gelegd zal worden bij de Directie Emigratie? 53 Hoe krijgt deze hier bedoelde voorlichting vorm? Wie zijn belast met de organisatie, en op welke wijze vindt financiering plaats? Wordt een remigratie-instituut overwogen? 54 Welke mogelijkheden kunnen de arbeidsvoorzieningsmaatregelen (aspirant-)remigranten bieden in Nederland? 55 Heeft er al overleg plaatsgevonden over scholingsfaciliteiten met de herkomstlanden en zo ja, wat is de uitkomst van dat overleg? 56 Is de regering voornemens de herkomstlanden Nederlandse hulp (bij voorbeeld door inschakeling van werkloze leerkrachten met behoud van uitkering) bij her-, om- of bijscholing van remigranten te geven? 57 Welke bijdrage levert de regering jaarlijks t.b.v. het lidmaatschap van de Intergouvernementele Commissie voor Migratie (ICM) te Genève? Op welke wijze maakt ons land van dit lidmaatschap gebruik? 58 Welke rol kan de Intergouvernementele Commissie voor Migratie spelen bij het creëren van werkgelegenheid voor remigranten in de landen van herkomst? 59 Welk standpunt zal de regering innemen in de gesprekken met de herkomstlanden waar het de verantwoordelijkheid van die regeringen ten aanzien van hun onderdanen betreft? 60 Kan de regering mededelingen doen over de positie van jongeren die met hun ouders terug willen keren naar het land van herkomst? Kunnen zij rekenen op enige vorm van financiële steun? Hoe ziet de regering de positie van jongeren die besluiten niet met hun familie terug te gaan? 61 Hoe en door wie zal de voorlichting met betrekking tot de voorgestelde remigratie-regelingen worden verzorgd? 62 Welke plaats nemen terugkeerprojecten in in het geheel van het remigratiebeleid? Tweede Kamer, vergaderjaar , 18939, nr. 3 6

7 6. Raming en financiering van uitgaven 63 Hoe stelt de regering zich bilateraal overleg voor met Suriname gezien de huidige internationale verhoudingen tussen dat land en Nederland? 64 Waarom zijn de kasramingen lager dan de op jaarbasis genoemde totale uitgaven van f67 min. (f32 min. voor de basisregeling en f35 min. voor de ouderenregeling), afgezien van de overwegingen inzake de huidige politieke situatie in Suriname? 65 Hoe is het bedrag van f32 min. voor de basisfaciliteit opgebouwd? 66 Wat moet worden verstaan onder «een beperkte hoeveelheid bezittingen»? 67 Welke consequentie zal worden verbonden aan de naar verwachting zeer kleine groep vluchtelingen die van de voorgestelde regeling gebruik zullen maken? Bestaat er enig inzicht in de behoeften met betrekking tot remigratie onder deze groep mensen? 68 Indien aan 1000 eenheden gehuwde en 700 eenheden alleenstaande Mediterranen in de categorie 21 t/m 54 jaar met een niet-nederlandse nationaliteit, naast de basisfaciliteit ook een 2-jarige periodieke uitkering (aanvullende faciliteit) op basis van het gecorrigeerde bijstandsniveau zou worden verstrekt, met welke financiële consequenties moet dan rekening worden gehouden? 69 Waarom is de dekking van de f 12 min. aan overtochtskosten in het kader van de ouderenregeling niet meegenomen in de tabel «dekking experimentele ouderenregeling»? Valt deze soms onder de f32 min. bestemd voor de basisfaciliteit? 70 Welke zijn de financiële consequenties van een verlaging van de leeftijdsgrens naar 50, resp. 45 jaar? 71 Is een verlaging van de leeftijdsgrens financieel mogelijk, uitgaande van het feit dat buitenlandse werkloze werknemers in deze lagere leeftijdsgroepen evenzeer weinig kansen hebben om opnieuw aan werk te komen, zodat ook voor hen nog vele jaren een uitkering in Nederland zal worden uitbetaald, welke hoger zal zijn dan de uitkering voor de terugkeerders in het kader van de nu voorgestelde regeling? 72 Gesteld dat de gemiddelde werkloosheidsuitkering van de 3180 geraamde personen die van de experimentele ouderenregeling gebruik zullen maken, op minimumloonniveau ligt, hoeveel geld wordt er dan bespaard in de uitkeringssfeer in de jaren 1985 t/m 1995? 73 Op welke wijze heeft de regering in de experimentele regeling rekening gehouden met de financiële en andere faciliteiten, die een aantal werkgevers reeds bieden? Tweede Kamer, vergaderjaar , 18939, nr. 3 7

8 74 Wil de regering ingaan op de relatie tussen de op blz. 3 van de notitie vermelde doelstellingen van het minderhedenbeleid en de mate waarin het remigratiebeleid drukt op de middelen voor het minderhedenbeleid? 75 Aan de hand van welke indicatoren denkt de regering de besparingseffecten voor de verschillende begrotingshoofdstukken te quantificeren? 76 Uit welke post(en) van het minderhedenbeleid wordt de f 1,5 min. voor 1985 gehaald? 77 Is het mogelijk nu reeds een vaste versleuteling uit te werken voor het ten laste van het minderhedenbudget komende gedeelte van de middelen, benodigd voor de financiering van de onderhavige remigratieregelingen? 78 Is overwogen om de periodieke uitkering van oudere werkloze remigranten geheel uit de algemene middelen te financieren, gezien het feit dat hun huidige RWW-uitkering ook daaruit gefinancierd wordt? 79 Welke effecten zal de op handen zijnde stelselherziening van de sociale zekerheid kunnen hebben voor de voorgestelde remigratieregeling? 80 Op welke juridische grondslag denkt de regering aanvragen af te wijzen die binnen de geldingsduur van de regeling worden ingediend, maar die niet binnen het door de regering beschikbaar gestelde «maximale» budget kunnen worden toegekend? Wil zij bij de beantwoording van deze vraag de opgedane ervaring met de TPP-regeling uitdrukkelijk betrekken? De voorzitter van de commissie, Van Ooijen De griffier van de commissie, Bellekom Tweede Kamer, vergaderjaar , 18939, nr. 3 8