Ontbinding en vereffening

Transcriptie

1 Ter Reigerie 7 bus 3, 8800 Roeselare Ontbinding en vereffening

2 Beslissing tot ontbinding (ontbindingsbesluit of invereffeningstelling) en afwikkeling van de vereffening - activa verzilveren - schulden betalen - saldo verdelen sluiting van de vereffening

3 Ontbinding en vereffening - Juridische aspecten - Boekhoudkundige aspecten - Fiscale aspecten

4 Wetboek van vennootschappen Boek IV: Gemeenschappelijke bepalingen Titel IX: Ontbinding en vereffening Hoofdstuk I. - Voorstel tot ontbinding Hoofdstuk II. - De gerechtelijke ontbinding van niet meer actieve vennootschappen Hoofdstuk III. - De vereffening

5 Beslissing tot Ontbinding (ontbindingsbesluit) (invereffeningstelling)

6 Oorzaken van de ontbinding van een vennootschap vrijwillige ontbinding ontbinding van rechtswege gerechtelijke ontbinding

7 Oorzaken van de ontbinding van een vennootschap vrijwillige ontbinding samenloop met alarmprocedure art. 633 W.Venn. (NV) art. 332 W.Venn. (BVBA) art. 431 W.Venn. (CVBA)

8 Oorzaken van de ontbinding van een vennootschap ontbinding van rechtswege verstrijken duur éénhoofdigheid CV

9 Oorzaken van de ontbinding van een vennootschap gerechtelijke ontbinding (rechterlijke uitspraak) wanprestaties van een vennoot zware en blijvende onenigheid aanhoudende verhindering van een vennoot ernstig en voortdurende misbruik van meerderheidspositie slapende vennootschappen art. 182 W.Venn.

10 Vereniging van alle aandelen in één hand BVBA: één vennoot volstaat NV: geen automatische ontbinding van de vennootschap CVBA / CVOA: ontbinding van rechtswege

11 Vrijwillige ontbinding: formaliteiten artikel 181 W.Venn. Voor welke vennootschappen? Vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid = NV, BVBA, CVBA, Comm. VA niet V.O.F., Comm.V, CVOA

12 Artikel 181 W.Venn. Informatie voor de aandeelhouders een verslag van het bestuursorgaan een staat van activa en passiva (balans) (max. drie maanden oud) een controleverslag van een bedrijfsrevisor of een accountant

13 Verslag van het bestuursorgaan = aandeelhouders informeren over de redenen de gevolgen van de voorgestelde ontbinding

14 Verslag van het bestuursorgaan de redenen van de voorgestelde ontbinding slechte economische vooruitzichten opvolgingsproblematiek handelsfonds is reeds overgedragen herstructurering binnen groep

15 Verslag van het bestuursorgaan de gevolgen van de voorgestelde ontbinding voor de aandeelhouders zelf: kunnen ze een vereffeningsdividend verwachten? voor de schuldeisers: kunnen alle schulden betaald worden? voor de werknemers: ontslagregeling? overdracht van de activiteiten

16 Staat van activa en passiva niet ouder dan 3 maanden op datum AV vb. staat 31/12 uiterste datum AV = 31/03 opgesteld in discontinuïteit ipv going concern moet zonder toevoeging noch weglating voortvloeien uit de balans van de rekeningen

17 Staat van activa en passiva het resultaat van het lopende boekjaar tot op de datum van de afsluiting van de staat wordt vermeld onder een afzonderlijke rubriek van het overgedragen resultaat, bv. V. Overgedragen winst/overgedragen verlies Vbis. Resultaat van het lopende boekjaar

18 Staat van activa en passiva of V. Overgedragen winst/overgedragen verlies A. Overgedragen winst/overgedragen verlies van het voorgaande boekjaar B. Resultaat van het lopende boekjaar

19 Van continuïteit naar discontinuïteit a) oprichtingskosten volledig afschrijven b) aanvullende afschrijvingen of waardeverminderingen om de boekwaarde van de activa terug te brengen tot de vermoedelijke realisatiewaarde c) een voorziening vormen voor de kosten die verbonden zijn aan de beëindiging van de werkzaamheden

20 Voorzieningen voor kosten verbonden aan de beëindiging van de werkzaamheden vergoeding vereffenaar, kosten akte notaris en controleverslag ontslagvergoedingen personeel verbrekingsvergoedingen huurovereenkomsten, onderhouds- en afnamecontracten kosten van bodemsanering

21 Controleverslag Wie? commissaris (indien er één is) bedrijfsrevisor of accountant, aangesteld door de raad van bestuur of zaakvoerder (niet de gewoonlijke raadgever)

22 Controleverslag Wat? onderzoek van de staat van activa en passiva controleverslag: of de staat van activa en passiva, de toestand van de vennootschap op volledige, getrouwe en juiste wijze weergeeft

23 Art. 633 Raad van bestuur stelt voor de vennootschap te ontbinden de vennootschap niet te ontbinden + uiteenzettingen maatregelen tot herstel Formal. art. 181 AV bij de notaris AV volgt RvB en beslist de activiteit voort te zetten Formal. art. 181 moeten niet worden toegepast AV volgt RvB niet en beslist tot ontbinding Formal. art. 181 nieuwe AV bij de notaris

24 Aanwezigheids- en meerderheidsvereisten (statutenwijziging) Aanwezigheidsvereisten Meerderheidsvereisten 1 e vergadering 2 e vergadering ten minste ½ van het maatschappelijk kapitaal geen minimum vereist ¾ van de aanwezige stemmen (onthouding en ongeldige stem = neenstem) of ¼ van de aanwezige stemmen indien nettoactief < ¼ van het maatschappelijk kapitaal

25 Ontbindingsbesluit van de algemene vergadering notariële ontbindingsakte (statutenwijziging) notaris controleert externe wettigheid besluit van het controleverslag wordt in de notariële akte overgenomen benoeming vereffenaar(s) en bepaling bevoegdheden publicatie in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad (!!!) Tip: verplaatsing zetel en verlenging boekjaar

26 Gevolgen van de ontbinding (1) de vennootschap blijft voortbestaan tot aan de sluiting van de vereffening naam, zetel, handelskarakter, enz. blijven wijziging van de naam is verboden verplaatsing zetel slechts na een homologatie door de Rechtbank van Koophandel alle documenten moeten vermelden vennootschap in vereffening

27 Gevolgen van de ontbinding (2) exploitatiedoel wordt vervangen door vereffeningsdoel algemene vergadering blijft maar krijgt een andere rol functies van bestuurder of zaakvoerder worden van rechtswege beëindigd, in hun plaats zal de vereffenaar optreden de commissaris blijft in functie

28 Gevolgen van de ontbinding (3) vennootschap in vereffening kan nog altijd failliet verklaard worden (!!!) een vennootschap in vereffening blijft onderworpen aan de boekhoudwet een vennootschap in verreffening blijft onderworpen aan de vennootschapsbelasting

29 Afwikkeling van de Vereffening

30 De vereffenaar Eén vereffenaar of een college Kan een vennootschap zijn Indien géén vereffenaar aangesteld, worden de bestuurders/zaakvoerders als vereffenaar beschouwd

31 Bevoegdheden van de vereffenaar Op eigen gezag (tenzij anders in statuten of akte) rechtsvorderingen instellen en doorvoeren alle betalingen ontvangen handlichting verlenen met of zonder kwijting roerende waarden te gelde maken dadingen of compromissen aangaan betreffende geschillen onroerende goederen openbaar verkopen, indien dit nodig is voor de betaling van de schulden of wanneer er 7 of meer vennoten zijn

32 Bevoegdheden van de vereffenaar Mits toestemming van de algemene vergadering de voortzetting van het bedrijf of de handel van de vennootschap leningen aangaan om schulden te betalen handelspapier (wissels) uitgeven goederen in pand geven of hypothekeren onroerende goederen onderhands verkopen het vermogen van de vennootschap inbrengen in andere vennootschappen eigen aandelen inkopen

33 Vereffenen = de activa te gelde maken de schulden terugbetalen consigneren (Deposito- en Consignatiekas) het vereffeningssaldo verdelen tussen de aandeelhouders: in speciën of in natura

34 Aansprakelijkheid van de vereffenaar Dubbele aansprakelijkheid: tegenover de schuldeisers van de vennootschap tegenover de vennootschap zelf Fout in beheer schadevergoeding Let op: bijkomende verzekering BA

35 Vergoeding van de vereffenaar bepaald door de algemene vergadering (of statutair geregeld) forfaitair of percentage van het te verdelen actief betaling bij sluiting van de vereffening vereffenaar kan voorschotten opnemen Let op: vergoeding vereffening is niet bevoorrecht bij faillissement van de vennootschap

36 Einde van het mandaat van de vereffenaar herroeping van het mandaat door de algemene vergadering of de Rechtbank (kan te allen tijde) verstrijken van de duur van het mandaat zelf ontslag aanbieden (ontslag mag dan wel geen schade berokkenen aan de vennootschap) dood of onbekwaamverklaring van de vereffenaar

37 Jaarrekening en fiscale aangifte CBN: twee jaarrekeningen nodig? Vroeger twee fiscale aangiftes December 2003: circulaire volgt rechtspraak

38 01/01/03 30/06/03 30/09/03 31/12/03 Begindatum boekjaar 2003 Staat van activa en passiva Datum notariële akte van ontbinding Afsluitdatum boekjaar 2003 jaarrekening 01/01/03 30/09/03 OF jaarrekening 01/10/03 31/12/03 jaarrekening 01/01/ /12/2003 EN Aangifte VenB aanslagjaar 2004

39 01/01/03 30/06/03 30/09/03 15/12/03 Begindatum boekjaar 2003 Staat van activa en passiva Datum notariële akte van ontbinding Datum sluiting vereffening jaarrekening 01/01/03 30/09/03 OF Geen jaarrekening meer publiceren Geen jaarrekening meer publiceren EN Aangifte VenB Aj 2003 Speciaal

40 01/01/03 Begindatum boekjaar /06/03 Staat van activa en passiva 30/09/03 Datum notariële akte van ontbinding = Datum sluiting vereffening Geen jaarrekening meer publiceren Aangifte VenB Aj 2003 Speciaal

41 De jaarvergadering van de vennootschap in vereffening (1) elk jaar AV bijeenroepen niet noodzakelijk op de statutaire datum jaarrekening moet binnen de 6 maanden aan de AV voorgelegd binnen de 30 dagen na voorlegging aan de AV, jaarrekening neerleggen bij de NBB

42 De jaarvergadering van de vennootschap in vereffening (2) voorleggen van de jaarrekening (louter informatief, niet ter goedkeuring) met vermelding van de redenen waarom de vereffening nog niet kon worden voltooid Publicatie-jaarrekening: «jaarrekening voorgelegd aan de AV van»

43

44 Sluiting van de vereffening (1) één maand vóór AV legt vereffenaar op zetel de rekeningen neer, samen met de stukken tot staving deze documenten worden gecontroleerd door de commissaris, bij ontstentenis ervan beschikken de vennoten over een individueel onderzoeksrecht, waarbij zij zich kunnen laten bijstaan door een bedrijfsrevisor of een externe accountant onderhandse akte, tenzij er overblijvende onroerende goederen zijn die worden overgedragen a/d aandeelhouders: notariële akte

45 Sluiting van de vereffening (2) in principe kunnen de ontbinding en de sluiting van de vereffening niet in één akte verkorte procedure is mogelijk onder bepaalde voorwaarden: o.a. (bijna) geen activa meer, geen activiteiten meer, alle vennoten aanwezig of vertegenwoordigd, beslissing met éénparigheid van stemmen

46 Neerlegging en publicaties na de sluiting Na de afsluiting van de vereffening moet - noch de jaarrekening, - noch het verslag van de commissaris, - noch het besluit van de AV worden openbaar gemaakt.

47 Vereffenaars moeten binnen de 15 dagen na sluiting vereffening in de BBS publiceren: de goedkeuring van de rekeningen van de vereffening en de afsluiting van de vereffening de beslissing van de AV betreffende de gekozen plaats voor de bewaring van de stukken van de vennootschap de beslissing van de AV betreffende de consignatie van de gelden en waarden die aan de schuldeisers of de vennoten toekomen, wanneer blijkt dat deze niet direct te vinden zijn

48 Verder moeten de vereffenaars nog volgende formaliteiten vervullen: schrapping van het BTW-registratienummer schrapping van de inschrijving in het rechtspersonenregister indienen van de laatste aangifte in de vennootschapsbelasting vernietigen van aandelen aan toonder of nota aanbrengen in het aandelenregister indien het aandelen op naam betreft

49 Vennootschapsbelasting vennootschappen in vereffening blijven onderworpen aan de gewone regels van de vennootschapsbelasting winst bevat de meerwaarden verwezenlijkt of vastgesteld naar aanleiding van - de realisatie van de activa of - de verdeling van het vermogen

50 Verdeling van het maatschappelijk vermogen eerst wordt het werkelijk gestorte kapitaal terugbetaald geen VenB uitkeringen daarboven = dividenduitkeringen de liquidatiebonus wordt eerst aangerekend op de reeds belaste reserves geen VenB en vervolgens op de belastingvrije reserves VenB

51 Roerende voorheffing ingeval van een liquidatiebonus is roerende voorheffing tegen 10 % verschuldigd liquidatiebonus = hetgeen wordt uitgekeerd boven het werkelijk gestorte kapitaal

52 Roerende voorheffing Werkelijk gestort kapitaal Belaste reserves Liquide middelen Roerende voorheffing: x 10 % =

53 Oprichting B Fiscotip? Verkoop aandelen A aan B voor Dus B heeft schuld aan u van A keert dividend uit aan B. Bij B wordt op deze DBI 5 % VenB betaald: x 5 % = B kan u reeds uitbetalen.

54 Fiscotip? A wordt ontbonden. De terugbetaling van kapitaal wordt niet belast. B kan u die uitbetalen. U ontvangt dus = Let op! belasting op divers inkomen van 33 % + gemeentebelasting

55 Voorbeeld

56 Voorbeeld Werkelijk gestort kapitaal Wettelijk reserve Belastingvrije reserves Beschikbare reserves , , , ,00 Vereffeningswinst (vóór VenB) ,00 Liquide middelen ,00

57 Voorbeeld (vervolg) Basis VenB Te verdelen actief Terugbetaling kapitaal Dividenduitkering vóór VenB Wettelijk reserve Beschikbare reserves Basis VenB , , , , , ,00

58 Voorbeeld (vervolg) VenB VenB = ,00 x 33,99% = ,50 Te verdelen actief (vóór VenB) VenB Uitkering a/d aandeelhouders , , ,50

59 Voorbeeld (vervolg) Aangifte VenB I. Reserves A. Belastbare gereserveerde winst Wettelijke reserve Beschikbare reserves II. Verworpen uitgaven Vennootschapsbelasting , , ,50 III. Uitgekeerde dividenden , ,00 kapitaal = ,50 Basis Ven.B ,00

60 Special topics

61 Uitbetaling van voorschotten aan de vennoten Voorschotten op verdeling van het netto-actief mogen niet (rechtstreeks of via resultaatverwerking) worden toegerekend a/h EV Boeking op rekening 19 Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het netto-actief (-) In de jaarrekening: rubriek Vbis toevoegen, in mindering van het eigen vermogen

62

63 Uitbetaling van voorschotten aan de vennoten Wanneer beslist wordt een voorschot uit te keren: Debet 19 Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het netto-actief Credit 4891 Aandeelhouders Credit 453 Te betalen roerende voorheffing

64 Uitbetaling van voorschotten aan de vennoten Wanneer effectief uitbetaald wordt: Debet 4891 Aandeelhouders Debet 453 Te betalen roerende Credit 55 Kredietinstellingen - rekening courant

65 Na afloop van de vereffening Debet 100 Kapitaal Debet 13 Reserves Debet 14 Overgedragen Credit 19 Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het netto-actief (-) Credit 14 Overgedragen verlies (-)

66 Voorafbetalingen Boekjaar van meer dan 12 maanden: Vier voorafbetalingen en de data worden bepaald alsof de winst zou zijn behaald tijdens de laatste 12 maanden van het boekjaar Tip: verlenging boekjaar, bv. bij patrimoniumvennootschap

67 Voorafbetalingen Normale afsluitdatum Ontbinding : AV beslist het boekjaar te verlengen tot (ipv ) VA 1 = VA 2 = VA 3 = VA 4 =

68 Vereffening en BTW Bij wijziging in de bestemming van de goederen dient de destijds toegestane BTW-aftrek te worden geregulariseerd. ofwel onttrekking (art. 12, 1, 5 BTW-Wetboek) ofwel herziening (art. 48, 2, 5 BTW-Wetboek en BTW-KB nr. 5, art. 6 tot 11)

69 Onttrekking Bij stopzetting van de economische activiteit nog in het bezit van goederen. vb. bureaumeubilair geraamd op 500 excl. BTW: 21 % BTW verschuldigd op 500 vb. firmawagen geraamd op excl. BTW: 21 % BTW verschuldigd op voor zover de aftrek onderworpen was aan de 50 % - aftrekbeperking

70 Herziening van de BTW-aftrek De BTW die in aftrek werd gebracht bij de oprichting of de aankoop van een gebouw datum opeisbaarheid BTW vóór 1 januari 1996 vanaf 1 januari 1996 is onderworpen aan de 10-jarige herziening 15-jarige herziening

71 Herziening van de BTW-aftrek De BTW die in aftrek werd gebracht op roerende bedrijfsmiddelen of op omvormings- of verbeteringswerken van een gebouw is onderworpen aan de 5-jarige herziening

72 Registratierechten bij toewijzing van een onroerend goed bij sluiting vereffening in principe verkooprecht 10 % op de normale verkoopwaarde (pro fisco verklaring in akte) uitzondering: BVBA, V.O.F., Comm.V, LV: a) verkrijging door alle vennoten samen: algemeen vast recht (25 ) dus ook bij toewijzing aan de enige vennoot van een EBVBA = algemeen vast recht (25 )

73 Registratierechten bij toewijzing van een onroerend goed bij sluiting vereffening b) verkrijging door alle vennoten samen: evenredig registratierecht als meerdere vennoten nadien uit onverdeeldheid treden = 1 % indien het o.g. wordt verkregen door vennoot of erfgenaam (let op: schenking!) - die dat o.g. destijds heeft ingebracht of - die vennoot was op het moment dat de vennootschap dat o.g. met 10 % (12,5 %) registratierecht verkreeg

74 Vragen? Ontbinding en vereffening

75