Erfinpassingsplan Zanddijk 18 in Mariënvelde

Transcriptie

1 Erfinpassingsplan Zanddijk 18 in Mariënvelde

2 Colofon Erfinpassingsplan Zanddijk 18, Mariënvelde Uitgevoerd door: Centrum Plattelandsontwikkeling Oost Opdrachtgever: dhr. Makkinga Projectnummer en versie: 59, versie 1.1 Projectleider: Ing. P.Leemreise Ligging projectgebied: Zanddijk 18, Mariënvelde Gemeente Oost-Gelre Status: definitief Veldmedewerker(s): Rapportdatum: Ing. P.Leemreise Amersfoortcoördinaten: n.v.t. Correspondentieadres: Aladnaweg RR Aalten 1

3 Inleiding De eigenaar van de erf Zanddijk 18 in Mariënvelde heeft de gemeente Oost-Gelre om medewerking verzocht om een nieuwe vrijstaande woning te bouwen. In ruil voor deze toestemming is hij bereid om alle agrarische bijgebouwen op het erf te saneren en de agrarische bestemming plus bijbehorende vergunningen in te leveren. Eén van de voorwaarden die de gemeente Oost-Gelre aan dergelijke transities stelt is een goede landschappelijke inpassing van de nieuw te bouwen woning en het omringende erf. Voorliggend erfinpassingsplan beschrijft het voorstel om het erf en het oorspronkelijke agrarische bouwvlak landschappelijk in te passen. 2. Het plangebied Het plangebied is gelegen aan de Zanddijk 18 in Mariënvelde, gemeente Oost-Gelre. Het projectgebied ligt op de overgang van het kampenlandschap van Zieuwent naar in het jonge ontginningslandschap van het Vilders Veen. De rationele verkaveling met lange rechte wegen en agrarische percelen, jonge boerderijen en rechte kavelgrensbeplanting zijn kenmerken van dit landschapstype. Circa honderd meters ten noorden van het plangebied ligt het Vilders Veen. Dit is een niet ontgonnen, klein moerasje. Het landschap wordt verder gekenmerkt door de monotone wegbeplanting van eik en weinig gevarieerde ruilverkavelings-singels. Het huidige landschapsbeeld is ontstaan na uitvoering van de laatste cultuurtechnische verkaveling. Ten oosten van het plangebied ligt de Baakse beek. Deze gegraven watergang start aan de voet van het Oost-Nederlands plateau in Aalten en is één van de hoofd afvoeren van het centrale midden van de Achterhoek. Deze watergang stelde de ontginners in staat om de woeste gronden eind 19 e eeuw in cultuur te brengen. De Baakse beek doorsnijdt het landschap diep en valt in droge zomers volledig droog. De Baakse Beek is aangewezen als ecologische verbindingszone, welke de Graafschap moet verbinden met de omgeving van Winterswijk. Niet zichtbaar op de luchtfoto s is de grootschalige aanleg van nieuwe natuur, net ten zuiden van het plangebied. Aansluitend aan de Baakse beek is een gebied van ca 15 ha omgevormd naar natuur waarbij de Baakse beek in een meanderend profiel is gelegd. Doordat gronden aan weerszijden van de beek zijn afgegraven, kan de beek in tijden met hoge waterstanden inunderen in de gegraven laagtes. Ligging van het plangebied en de omgeving. 2

4 Het erf Op het erf zijn twee voormalige varkensstallen aanwezig. Eén grote en een kleinere. Recent is een nieuwe bedrijfswoning op het erf gebouwd met een eigen erftoegangsweg. In de noordoosthoek van het erf staat een oude stacaravan welke lange tijd dienst heeft gedaan als bedrijfswoning-kantine. Langs de vuile weg die toegang verschaft tot de op het perceel aanwezige stallen, staat een rij bomen (eiken en berken). Overige erfbeplanting ontbreekt. Detailopname van het plangebied. het plangebied wordt met de gele contour aangeduid. Op de foto ontbreekt de reeds gebouwde bedrijfswoning. Verbeelding van de op het erf aanwezige bebouwing. 3

5 Het Historische landschap Op onderstaande uitsnede van de historische topografische kaart is het plangebied aangeduid. Duidelijk zichtbaar is de ligging aan de rand van het uitgestrekte Halsche veen dat zich ten westen van het plan uitstrekt en de oudere ontginningen aan de oostzijde welke tot de jongere vormen van het kampenlandschap behoren. Op de oude topografische kaart zijn enkele oude landschapstructuren zichtbaar zoals de Baakse beek, het Vilders veen en enkele houtsingels. Deze zijn vandaag de dag nog (gedeeltelijk) terug te vinden in het landschap. Uitsnede van de historische topografische kaart anno Het plangebied wordt met de cirkel aangeduid. Natuur- en landschapswaarden Uit een onderzoek naar het voorkomen van flora- en faunawaarden in het plangebied is gebleken dat het plangebied geen specifieke flora- of faunawaarden herbergt. Het omringende cultuurland kent een intensief agrarisch gebruik, met bijbehorende mestgift. De flora- en faunawaarden van deze cultuurgronden zijn minimaal. Sommige bermvakken en sloottaluds worden gekenmerkt door een enigszins matige voedselrijke tot matig schrale vegetaties. Het nabijgelegen Vildersveen is een volledig geïsoleerde snipper natuur. Dit ven was lange tijd één van de weinige leefgebieden van de Boomkikker in Nederland. Naast de Boomkikker is het gebied incidenteel broedplaats voor moerasvogels als Wintertaling en Dodaars. In 1994 is de Moerassprinkhaan in het gebied vastgesteld. Later onderzoek (2006) naar het voorkomen van deze soort in de provincie Gelderland leverde geen waarnemingen van deze soort op. Bodem en hydrologie De bodem in het plangebied bestaat uit een veldpodzol (Hn23-VI) met een vrij diepe ontwatering. De gemiddeld hoogste grondwaterstand is 65 cm onder maaiveld, de gemiddelde voorjaarsgrondwaterstand is 89 cm onder maaiveld en de gemiddeld laagste grondwaterstand is 189 cm onder maaiveld. Het plangebied ligt in een zogenaamde intermediaire zone; dit betekent geen uitgesproken kwel of inzijgingsgebied. 4

6 Kwel en infiltratiekaart. Op de kaart is de ligging van het plangebied aangeduid. Deze ligt in een intermediaire zone. Dit betekend dat er geen eenduidigheid bestaat tussen kwel en infiltratie. Potentie Gezien de ligging nabij het natuurgebied Vildersveen en de daar aanwezige kernpopulatie van de Boomkikker, is een versterking van deze populatie altijd wenselijk. Het opheffen van een intensieve veehouderij op slechts 100m1 van dit natuurgebied levert overigens de grootste milieuwinst op, los van een kwalitatieve inrichting van het plangebied. Het plangebied is gelegen in een jong ontginningslandschap. Er liggen geen landschapselementen en/of aardkundige waarden die behouden en/of versterkt kunnen worden. Het historische landschapsbeeld biedt geen aanknopingspunten voor herstel. Gelet op de (a)biotische milieuomstandigheden ter plaatse en in de directe omgeving, dan is aanleg versterking van de volgende landschapselementen wenselijk; Inpassing van nieuwe gebouwen d.m.v. aanbrengen beplanting; Ontwikkelen natuurlijke overgang van opgaand bos naar kruidenrijke vegetatie (bosmantel); Versterking van bestaande lijnvormige houtige opstanden; Vergroten areaal schraalland-extensief beheerd grasland; 3.2 voorgenomen activiteiten Concreet bestaat de voorgenomen activiteit uit: 1. Slopen van alle agrarische bijgebouwen (een grote varkensstal en een deel van een kleine varkensstal); 2. Nieuwbouw vrijstaande woning; 3. Landschappelijke inpassing van het nieuwe erf door de aanleg van nieuwe natuur en erfbeplanting 5

7 Voorgestelde landschappelijke inpassing Op onderstaande afbeelding wordt het voorstel voor landschappelijke inpassing weergegeven. De volgende landschapselementen worden toegevoegd: Aanleg scheer/kniphaag (totale lengte Aan de voorzijde van de woningen en langs beide opritten wordt een knip/scheerhaag aangelegd van beuk of meidoorn. De boomgaard wordt aan de achterzijde ook begrensd door een knip/scheerhaag, bij voorkeur meidoorn. Het plantsoen wordt geplant in een plantverband van 4 st/m1 haag. Aanleg hoogstam boomgaard (zes hoogstam appelbomen) Aan de oostzijde van het perceel wordt een hoogstam boomgaard aangelegd met zes hoogstam appelbomen. Bij voorkeur worden oude rassen gebruikt. Deze zijn robuust en minder vatbaar voor plaagziekten. Er wordt plantgoed gebruikt met een stamomtrek van cm op 1,5m1 hoogte. De jonge bomen worden met twee boompalen en boomband vastgezet. De bomen worden in een ruim plantgat geplant. Aanleg solitaire walnoot In het westelijke perceel wordt een solitaire walnoot geplant. Er wordt plantgoed gebruikt met een stamomtrek van cm om 1,5 hoogte. De jonge boom wordt met twee boompalen en boomband vastgezet. De boom wordt in een ruim plantgat geplant. 6

8 Versterken groensingel langs toegangsweg De bestaande bomenrij tussen beide erftoegangswegen wordt verbreed door aan strook van minimaal 2 m1 aan de zuidzijde toe te voegen aan de bomenrij en deze in te planten met een gemengd bosplantsoen van ruwe berk, els, vuilboom, zomereik, es, liguster en sleedoorn. De groenstrook wordt voor het planten ondiep gespit. Er wordt bosplantsoen gebruikt in de maat cm. Plantverband 1,5 x 1,5 m1. Aanleg erfbosje In het verlengde van de groensingel langs de oprit, wordt tussen beide woningen een erfbosje aangelegd. De groenstrook wordt voor het planten ondiep gespit. Er wordt bosplantsoen gebruikt in de maat cm. Plantverband 1,5 x 1,5 m1. Het erfbosje bestaat uit een gemengde opstand, bestaande uit: ruwe berk, els, vuilboom, zomereik, es, liguster en sleedoorn. Aanleg solitaire zomereik Achter de woning op het zuidelijke perceel worden twee solitaire zomereiken geplant. Er wordt plantgoed gebruikt met een stamomtrek van cm op 1,5 hoogte. De jonge bomen worden met twee boompalen en boomband vastgezet. De bomen worden in een ruim plantgat geplant. Versterken groensingel De houtsingel aan de zuidzijde van het plangebied wordt verdicht door de inplant van twee zomereiken. Hiervoor worden eiken veren gebruikt met een stamomtrek van cm op 1,5 m1 hoogte. De jonge bomen worden met twee boompalen en boomband vastgezet. De bomen worden in een ruim plantgat geplant. Er worden twee rijen bosplantsoen ingeplant met een plantverband van 1,5 x 1,5. Aanleg knotwilgen (8 stuks) Op de grens tussen de privé tuinen en de poel/hooiland worden 8 knotwilgen geplant. Bij voorkeur worden hiervoor stammen van een lokale wilg gebruikt. Aanleg hooiland (ca. 600 m2) Het perceel waarin de poel is gelegen wordt na de sloop van de stallen geëgaliseerd en ingezaaid met een gemengd grasmengsel. Doordat de kelders van de huidige stal volgestort worden met geel zand, ontstaat er een voedselarme uitgangssituatie voor het ontwikkelen van een bloem- en faunarijk grasland. Aanleg poel ( ca. 300m2) De poel wordt maximaal 2 m1 diep. Oevers worden met flauw talud aangelegd. Zuid- en westoever minimaal 1:2, noord en oostoever 1:4. Het zand dat uit de poel komt wordt aan de randen van het perceel verwerkt of benut voor het dempen van de kelders van de oude varkensstal. Aanleg hakhoutsingel/bosmantel (ca. 300m2) Aan de noord- en oostzijde van de poel wordt een houtsingel aangelegd bestaande uit een gemengd bosplantsoen van ruwe berk, zomereik, els, es, liguster, sleedoorn, vuilboom, vlier en boswilg. Plantverband 1,5 x 1,5 m1. Er wordt bosplantsoen gebruikt in de maat cm. Aanleggen bosmantel Het bestaande bos ten oosten van de nieuw aan te leggen poel wordt gedeeltelijk afgezet. Daartoe worden alle bomen en struiken in een strook van 20 m1 breed afgezet waarna deze weer uitlopen. Taken tophout kunnen ter plaatse in rillen gelegd worden. in de strook mogen enkele overstaanders gespaard worden. De volgende beheermaatregelen worden uitgevoerd: Aanleg bosmantel 7

9 Een strook van ca. 20 van het bestaande bos ten oosten van de geplande poel wordt afgezet waardoor een geleidelijke overgang ontstaan van het hooiland naar het opgaande bos. Tak- en tophout wordt ter plaatse in rillen gelegd. Beheer De nieuw aan te leggen landschapselementen dienen als volgt beheerd te worden; Haag De haag aan de voorzijde, langs het oprit en als afscheiding van de boomgaard wordt beheerd als knip- of scheerhaag. daartoe wordt de haag jaarlijks 1 à 2 maal geknipt/geschoren om zo een lage en dichte haag te behouden. De hoogte van de haag is 1-1,5 m1. Hoogstamboomgaard Om de fruitbomen hun kenmerkende whiskyglas achtige vorm te geven, dienen de fruitbomen ieder jaar gesnoeid te worden. Solitaire bomen Solitaire bomen hoeven niet beheerd te worden. Groensingel en erfbosje De aanplant langs de bestaande groensingel en het erfbosje dient beheerd te worden als hakhout. Daartoe dient de opstand iedere jaar afgezet te worden waarbij de bomen en struiken net boven het maaiveld afgezaagd worden waarna deze weer uitlopen. Tak- en tophout kunnen in een ril in de singel verwerkt worden. Knotwilgen Om de knotwilgen de karakteristieke knot te geven dienen de uitlopers met enige regelmaat afgezet te worden. Afhankelijk van de leeftijd dient dit iedere 5-10 jaar te gebeuren. Jonge knotwilgen dienen vaker geknot te worden dan oude. Takhout dient afgevoerd te worden. Hooiland Het hooiland dient ieder jaar gemaaid te worden, waarbij het maaisel wordt afgevoerd. Bij voorkeur niet eerder maaien dan 15 juni. Jaarlijks wordt aan één zijde van het perceel een strook van va. 5 m1 breed niet gemaaid. Deze strook wordt in het daaropvolgende jaar wel weer gemaaid. Hierbij blijft er ook een areaal ruigte in het perceel aanwezig. Dit is van groot belang voor verschillende insectensoorten waaronder sprinkhanen. Indien er spontaan houtige opslag rond de poel opslaat, dan dient deze pas in september gemaaid/afgezet te worden. Daarmee wordt voorkomen dat jonge boomkikkers, die massaal kunnen voorkomen op deze jonge opslag, dood worden gemaaid. Poel Het beheer bestaat uit niets doen. Zodra de poel na verloop van enkele decennia sterk dicht gegroeid is, kan deze weer opgeschoond worden m.b.v. een kraan. Bosmantel Bosmantelbeheer bestaat uit het periodiek afzetten van de beplanting. Afhankelijk van de groeisnelheid is een zaagcyclus van jaar aan te bevelen. De strook kan ook gefaseerd afgezet worden; het ene jaar de ene helft, vijf jaar later de andere helft. 8