Advies Antiplagiaat. Selectie applicatie en implementatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Advies Antiplagiaat. Selectie applicatie en implementatie"

Transcriptie

1 Selectie applicatie en implementatie Auteur(s) : Esther van der Linde (SCO) en Paul Siepman (MCV) Opdrachtgever : Stuurgroep Informatie Beleid (SIB) Bestandsnaam : Versie : 0.9 Status : draft Kenmerk : 05/277/SCO Document Datum : 3 januari 2006 Aantal pagina s : 24 blz 1 van28

2 Inhoudsopgave: Management samenvatting keuze voor Ephorus als plagiaatdetectiesoftware documentenbeheer door Ephorus HANbrede aanpak plagiaat inbedding op de vijf fases rondom plagiaat start pilot in januari Deel I: Plagiaat... 6 Inleiding Wat is plagiaat? Waarom plagiëren studenten? Waarom is plagiaat een probleem? Aanleiding en huidige initiatieven bij de HAN Hof en plagiaat... 9 Deel II Plagiaatdetectie Advies software en wijze van implementatie... 9 a. Wat is er in de markt voorhanden?... 9 b. Criteria en vergelijking plagiaatdetectieprogramma s c. HAN Criteria Aanbeveling software pakket a. Keuze voor pakket mbt Integratie met DPF b. Opslag van documenten binnen de HAN Deel III Inbedding en implementatie bij de HAN Gewenste situatie a. HANbrede invoering b. Inbedding in de HAN Integratie met HAN applicaties a. Integratie met dpf Scope van de pilot Aanpak en globale tijdplanning pilot Belanghebbenden, rollen en taken Kritische succesfactoren aanpak en tijdpad bij implementatie Deel IV Financiële consequenties Eenmalige kosten Pilot Bijlage 1 Onderzoek VU naar plagiaatdetectiesoftware Bijlage 2 Onderzoek faculteit Letteren Universiteit Utrecht Bijlage 3 Features Ephorus Bijlage 4 referenties blz 2 van28

3 0DQDJHPHQWVDPHQYDWWLQJ Plagiaat en plagiaat bestrijding zijn zaken waar onderwijsinstellingen zich tegenwoordig mee bezig dienen te houden. Het wordt de studenten wel heel verleidelijk gemaakt om van het Internet of van vrienden teksten te lenen. Deze notitie bevat een advies hoe de HAN om dient te gaan met plagiaat. Dit advies omvat een keuze voor een plagiaatdetectiepakket maar ook advies voor een HANbrede inbedding op inhoudelijk en organisatorisch vlak. Deze notitie is bedoeld voor de leden van de SIB om een doordachte keuze te kunnen maken hoe om te gaan met plagiaat, plagiaatpreventie en detectie. Echter de notitie is ook interessant voor de HOF stuurgroep en SCO. $FKWHUJURQG Er wordt momenteel veel aandacht besteed aan plagiaat. Plagiaat is geen wettelijke term waardoor er meerdere definities aan kunnen worden verbonden. Er zijn vele redenen waarom studenten plagiëren. Je kunt bijvoorbeeld denken aan onwetendheid, maar ook tijdsdruk en peerpressure worden genoemd. Opleidingen willen natuurlijk studenten die plagiëren weren omdat ze het niveau van de opleiding omlaag halen. +XLGLJHVLWXDWLHELMGH+$1 Momenteel gebeurt er weinig structureel op het gebied van plagiaatbestrijding. Wel worden er jaarlijks meerdere studenten gestraft voor plagiaat en lopen veel docenten rond met vermoedens van plagiaat. Met het oog op HOF, waar studenten worden beoordeeld door onafhankelijke assessoren en vanwege het portfolio is het meer dan ooit noodzaak om iets aan plagiaat bestrijding te doen. Een aantal opleidingen zijn momenteel bezig zich te oriënteren op plagiatdetectiesoftware of hebben zelfs al een keuze gemaakt. *HZHQVWHVLWXDWLH HANbrede invoering heeft de voorkeur boven invoering op opleidings- of domeinniveau. Er zijn financiële voordelen maar in het kader van flexibilisering is vooral van belang dat de student binnen de HAN met eenzelfde beleid te maken krijgt.,qehgglqjlqgh+$1 Het is van groot belang dat plagiaatbestrijding niet blijft bij de aanschaf van een software pakket. +HWLVQDPHOLMNQLHWGHVRIWZDUHGLHSODJLDDWGHWHFWHHUW6RIWZDUHYLQGWDOOHHQ PDDURYHUHHQNRPVWHQ+HWLVDDQGHGRFHQWRPGH]HRYHUHHQNRPVWHQWHEHNLMNHQHQ SODJLDDWYDVWWHVWHOOHQ Op alle vijf de fases, benoemd door de Universiteit Utrecht, zal inbedding moeten plaats vinden. 'HYRRUOLFKWLQJEHZXVWZRUGLQJVIDVH blz 3 van28

4 Instructies geven aan de student wat het verschil is tussen citeren, parafraseren en plagiëren. 'HYRRUNRPLQJIDVH Beleid ten aanzien van plagiaat, die vastgelegd zijn in diverse OERen, moet zowel aan de hand van voorlichting als door docenten zorgvuldig worden uitgelegd. 'HRQWGHNNLQJVIDVH Aan de hand van plagiaatdetectiesoftware kan plagiaat worden opgespoord. 'HEHZLMVIDVH Het onomstotelijk vaststellen van het plegen van plagiaat bij een student. 'HVDQFWLHIDVH Het voorleggen van het plagiaat aan de betrokken examencommissie die volgens de algemeen bekende richtlijnen handelt..hx]hvriwzduh Op dit moment is Ephorus de beste keuze voor de HAN omdat: - het marktleider is in Nederland - detectie goed en snel verloopt - betrouwbare Nederlandse partner - integratie met dpf en ELO is mogelijk 3LORW Wij adviseren de start van een pilot met Ephorus. de geadviseerde aanpak van de pilot is als volgt: 1. HAN seminar over plagiaat en bestrijding daarvan georganiseerd in HANovatie verband 2. integratie met DPF en Insite gereed maken 3. pilots bij FEM, nursing en Social Studies van januari tot juni aanpassen OER en statuut 5. maken voorlichtingssite over plagiaat en de pilots 6. ontwikkelen voorlichting studenten en docenten 7. aanpassing HANDS om Ephorus op te nemen 8. evaluatie pilots in juni september 2006 aanpassingen naar aanleiding van de evaluatie 10. oktober 2006 uitrol volgens het HIP uitrolplan alleen voor stadium 3.RVWHQ3LORW De totale kosten voor de pilot bedragen euro en worden binnen het HOF project gefinancierd. De bij de pilot betrokken instituten/opleidingen zullen op een inzet van ongeveer 20 uur per betrokken docent en uur per coördinator moeten rekenen. blz 4 van28

5 De adviezen op een rijtje 1. NHX]HYRRU(SKRUXVDOVSODJLDDWGHWHFWLHVRIWZDUH 2. GRFXPHQWHQEHKHHUGRRU(SKRUXV 3. +$1EUHGHDDQSDNSODJLDDW 4. LQEHGGLQJRSGHYLMIIDVHVURQGRPSODJLDDW 5. VWDUWSLORWLQMDQXDUL blz 5 van28

6 'HHO,3ODJLDDW,QOHLGLQJ Het Internet is niet meer weg te denken uit ons leven. De tegenwoordige generatie studenten en scholieren wordt omschreven met termen als digital natives en homo zappiens. Zij weten hun weg op de digitale snelweg eerder te vinden dan dat ze de autoweg op mogen. De explosieve groei van het gebruik van het Internet in het hoger onderwijs brengt ook een groei aan misbruik van het Internet mee. Hierdoor zijn plagiaat en de preventie en detectie hiervan duidelijk in opkomst als belangrijke aandachtspunten voor instellingen in het Hoger onderwijs. Dit blijkt uit de vele berichten in (digitale) nieuwsbrieven en het aantal onderzoeken wat plaats vindt bij voornamelijk de universiteiten Er zijn geen harde cijfers bekend van het aantal frauderende studenten. Maar uit onderzoek van de Universiteit Utrecht bleek afgelopen zomer dat tweederde van de studenten zich wel eens bezondigt aan plagiaat en dat een kwart van hen zelfs letterlijk teksten van het Internet plukt. Ook in Den Haag maken ze zich zorgen om plagiaat: 1LHXZVEHULFKWYDQ1XQO 5XWWH$IVWXGHUHQRQPRJHOLMNQDSODJLDDW! "#! $%'&)(+**-,/ :;61 3:;< 1 6ACBED F6: GE<H 4 IG< J"F314;1 > F6D@1 6DKF< 6 L@>@DK3 M"4;1 > F6 6:5478:5< N 1 < 6OP 6:548L@:5<H!P 6DKD@OO< 1 Q 6 6:R>D@D 6DS3 MT4;1 > F6:;6D-< D-L@>@DKP93RU9$V31"WJ <H R1T>@< 1"6 6DSP:733XX2674 NY:;6R Q 61 Q 33D FWJ 3F BTNZ7< H F31"F6;Z76 GE696 RP 6 : 48L@<H9D1 U [ +\T 9 " " ;! 7]_^9`a!b c E `at Cd9` ^Eee+eeaT?` 9f g^ \ at e+at ee" ; 9f hji [k^?f ee" `at #d9` ^9 ` ltg + 7 ma \"ce l9 c!at n \T 9 ` C 77n\7 9 \T 9f ee"f^!c" TcT f ct ea ca h9oe" T 9 ^! " aet d9 T``" + E ae" T ;` p]e 5^;d9eeq^!cT +]r` at Th7semae" " Y\T 9 9f ; 9 m?ee ^! a\t 9 ``^r k -ae" g jd9`jt 9f g^ c^r e 9 eat Y` n\ g l h#i Ook bij de HAN is behoefte aan beleid en techniek om plagiaat tegen te gaan. Deze notitie bevat het advies aan de stuurgroep informatie beleid (SIB) hoe beleidsmatig om te gaan met plagiaat preventie en een advies over welke software de HAN het beste instrument levert om plagiaat op te sporen. +HWLVYDQEHODQJWHEHVHIIHQGDWKHWQLHWGHVRIWZDUHLVGLHSODJLDDWGHWHFWHHUW 6RIWZDUHYLQGWDOOHHQPDDURYHUHHQNRPVWHQ+HWLVDDQGHGRFHQWRPGH]H RYHUHHQNRPVWHQWHEHNLMNHQHQSODJLDDWYDVWWHVWHOOHQ blz 6 van28

7 :DWLVSODJLDDW" In een onderzoek van de stichting Onderwijs Evaluatie Rapport Citaat of Plagiaat?, een onderzoek naar plagiaat onder studenten aan de Universiteit van Utrecht wordt een theoretisch kader rondom plagiaat beschreven: Plagiaat zelf is geen wettelijke term. Er kunnen meerdere definities aan worden verbonden. De opleiding Geschiedenis van de Universiteit Utrecht heeft een checklist samengesteld waarin duidelijk wordt wat er onder plagiaat wordt verstaan. 1. Het direct knippen-en-plakken van tekst van digitale bronnen, Internet en gedrukt materiaal zonder aanhalingstekens en verwijzing. 2. Het opnemen van een vertaling van bovengenoemde teksten zonder aanhalingstekens en verwijzing. 3. Het opnemen in je tekst van een parafrase van bovengenoemde teksten zonder verwijzing. Let op dat een parafrase nooit mag bestaan uit het louter vervangen van enkele woorden door synoniemen. 4. Het gebruik van foto s, video s of geluidsfragmenten zonder toestemming en verwijzing. 5. Het overnemen van werk van andere studenten en dit door laten gaan voor eigen werk. Indien dit gebeurt met toestemming van de andere student zijn beiden schuldig aan plagiaat. 6. Het zonder uitdrukkelijke toestemming van de docent indienen van essays of werkstukken die al in een andere cursus zijn gebruikt. 7. Eerder eigen werk gebruiken als basis voor een nieuw werkstuk zonder naar het oorspronkelijke werk te verwijzen. 8. Het indienen van werkstukken die verworven zijn van een commerciële instelling (zoals een Internet site met uittreksels of papers) of tegen betaling door iemand anders zijn geschreven. (bron: ) blz 7 van28

8 :DDURPSODJLsUHQVWXGHQWHQ" Er zijn vele redenen om te plagiëren. Een van de grootste redenen, zo blijkt ook uit onderzoek, blijft toch wel onwetendheid. Definities van plagiaat zijn vaak onduidelijk. Daarnaast wordt veel studenten niet goed geleerd hoe ze juiste referenties moeten maken. Het Internet wordt gezien als een gratis kennisbank. Studenten zien vaak wel in dat als ze iets uit een boek halen ze de bron moeten vermelden maar zien dit niet als noodzakelijk als ze een internetbron gebruiken. Andere factoren die worden genoemd zijn tijdsdruk, druk om te presteren, peerpressure (mijn klasgenoten doen het ook). Natuurlijk is er ook een groep studenten die niet geïnteresseerd is in het opdoen van kennis maar enkel en alleen voor het te behalen diploma gaan. :DDURPLVSODJLDDWHHQSUREOHHP" Het probleem ligt niet eens zozeer bij het niet erkennen van de originele gedachtes van een ander. Opleidingen vinden dat studenten die hun diploma bij elkaar knippen en plakken hun diploma niet waardig zijn. Dat zijn ze ook niet omdat ze niet aantonen zelf een leerproces te doorlopen en de gewenste producten zelfstandig vorm te geven. Ook tast het de kwaliteit van de opleidingen aan als er studenten rond lopen wiens belangrijkste vaardigheid knippen en plakken is. $DQOHLGLQJHQKXLGLJHLQLWLDWLHYHQELMGH+$1 Momenteel wordt er nog weinig gedaan aan georganiseerd plagiaatbestrijding binnen de HAN. Docenten met het vermoeden dat er iets niet pluis is gebruiken vaak een zoekmachine als Google om de bron van papers te achterhalen. De FEM heeft al een start gemaakt met het organiseren van een seminar wat helaas wegens omstandigheden niet door is gegaan. Ook bij Social Studies is al wel eens gekeken naar plagiaatdetectiesoftware. Wel is het zeker dat docenten aangeven dat ze regelmatig rondlopen met het vermoeden dat er plagiaat in het spel is. De mogelijkheid voor studenten om te plagiëren is ook groter geworden door de invoering van het digitaal portfolio. Door het vrij geven van het presentatiegedeelte van het portfolio voor andere studenten, hebben studenten er weer een bron bij waar ze relevante informatie kunnen vinden. blz 8 van28

9 +RIHQSODJLDDW Er zijn diverse maatschappelijke ontwikkelingen, trends in het hoger onderwijs, vragen vanuit het beroepenveld, vernieuwingen vanwege de bachelor-masterstructuur en de invoering van een accreditatiestelsel die er toe hebben geleid dat de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen een grootschalige onderwijsvernieuwing doorvoert, het HOF onderwijs. In het nieuwe HOF onderwijs staan de student en competentiegericht leren centraal. In deze nieuwe flexibelere manier van onderwijs is ICT een belangrijke factor. De HOF student haalt zijn informatie over de te ontwikkelen competenties uit Pandia Volg. Vervolgens legt hij ook daarin zijn POP vast. In het digitaal portfolio registreert hij zijn studievoortgang en verzamelt hij bewijsmateriaal voor de assessments (zie HANovatie). Deze assessments worden niet afgenomen door zijn slb er of een van de docenten die hem heeft begeleid maar door een onafhankelijke assessor. Deze assessor kan zijn oordeel dus alleen baseren op wat hij aan bewijsmateriaal te zien krijgt. 'HHO,,3ODJLDDWGHWHFWLH $GYLHVVRIWZDUHHQZLM]HYDQLPSOHPHQWDWLH D :DWLVHULQGHPDUNWYRRUKDQGHQ" Er is veel op de Nederlandse en Internationale markt voor de detectie van plagiaat. De Vrije Universiteit heeft een onderzoek gedaan naar de bestaande pakketten. Dit onderzoek kan je vinden in bijlage 1. Ook de Faculteit Letteren Universiteit Utrecht heeft een klein onderzoek gedaan. Deze relevante informatie uit dit onderzoek kan je vinden in bijlage 2. blz 9 van28

10 E &ULWHULDHQYHUJHOLMNLQJSODJLDDWGHWHFWLHSURJUDPPD V (U]LMQYHUVFKLOOHQGH]RHNVFHQDULR V Onderling vergelijken Papers worden onderling vergeleken. Op deze manier kun je bijvoorbeeld ook nagaan of studenten misschien geleend hebben van de studenten die de cursus het jaar ervoor hebben gedaan. Vergelijken op het Internet Zoals al eerder gemeld gebruikt tweederde van studenten van de Universiteit Utrecht bronnen op het Internet. Deze bronnen kunnen worden opgespoord. Het is van belang te beseffen dat het niet de software is die plagiaat detecteert. Software vindt alleen maar overeenkomsten. Het is aan de docent om deze overeenkomsten te bekijken en software vast te stellen u. +HW]DOQRRLW]R]LMQGDWKHWVRIWZDUHSURJUDPPDSODJLDDWYDVWVWHOW Voorlichting en training van docenten is noodzakelijk. Tussen de tijd van deze onderzoeken en vandaag heeft de markt zich natuurlijk ontwikkeld. Er hebben zich geen nieuwe grote aanbieders van plagiaatdetectiesoftware gemeld. Wel heeft Ephorus zich duidelijk als marktleider geprofileerd. F +$1&ULWHULD Welke criteria zijn belangrijk bij een goede afweging om tot een keuze te komen voor de HAN? De criteria die door de VU zijn vast gesteld zijn ook voor de HAN waardevol. Daarnaast is er nog een aantal HAN criteria te bedenken: In de onderstaande criterialijst onderscheiden we 2 categorieën. Ten eerste de harde criteria die aan de applicatie zelf gesteld worden. Ten tweede de criteria ten aanzien van de invoering. 1 De plagiaatdetectiesoftware werkt meestal als volgt: de aangeboden tekst wordt vergeleken met bronnen op het Internet en een instellingsdatabase van werkstukken. Bij de meeste programma s kan zelf worden aangegeven hoe streng gecheckt moet worden. (na hoeveel dezelfde woorden moet het als dubieus aangetekend worden). Vervolgens kan de docent checken of het idd plagiaat is of dat er wel keurig een bronvermelding staat. Deze bronvermelding wordt door het programma zelf niet opgemerkt. blz 10 van28

11 $SSOLFDWLHFULWHULD om alle mogelijke vormen van plagiaat te kunnen detecteren moet een te kiezen programma zo breed mogelijk zoeken. Een programma dat alleen het Internet afzoekt of alleen papers met elkaar vergelijkt is niet voldoende. Het te kiezen systeem moet beiden doen. Hierbij geldt als tweede belangrijke eis dat je wilt kunnen vergelijken ten opzichte van een zelf op te bouwen database van papers. Het is namelijk niet voldoende om papers te kunnen checken tegen klasgenoten. Ook papers van vorige jaren en idealiter van andere hoger onderwijsinstellingen met vergelijkbare opleidingen moeten doorzoekbaar zijn voor het gebruikersgemak en een soepele integratie in het DPF dient de applicatie webbased te zijn. De volgende bestandsformaten worden in ieder geval ondersteund; Word, PDF. Wenselijk op termijn is ondersteuning van PowerPoint en HTML De applicatie past in de HAN ICT infrastructuur. Indien er sprake is van externe hosting moet aan de eisen van de HAN t.a.v. beveiliging en opslag voldaan worden; De applicatie beschikt over een interface (XML,SOAP) waarmee met HAN applicaties zoals het Digitaal Portfolio en het toekomstige ELO gecommuniceerd kan worden;,qyrhulqjfulwhuld De werkwijze moet eenvoudig zijn en tijdwinst voor de docent opleveren; Na de pilotperiode moet het mogelijk zijn om zonder verdere verplichtingen een ander product te kiezen; Er moet HAN breed binnen HOF en HIP kaders ingevoerd kunnen worden; De pilot en de verdere invoering worden aangestuurd vanuit het HIP project; Betrouwbare Nederlandse partner/leverancier; blz 11 van28

12 $DQEHYHOLQJVRIWZDUHSDNNHW Gezien de vraag vanuit de HAN, waar bij een aantal faculteiten al vergaande plannen waren voor de aanschaf van plagiaatdetectie software, is er behoefte aan een snelle start met een pilot. Een goede vergelijking van de pakketten die er zijn op de markt vergt veel tijd. De kans bestaat dat als we deze tijd nemen, opleidingen de resultaten niet zullen afwachten. Hierdoor kan wildgroei van pakketten ontstaan. Het zal dan een gemiste kans zijn om anti plagiaat beleid HAN breed aan te pakken. Wij raden aan om Ephorus aan te schaffen. Ephorus voldoet aan de criteria. Ook het feit dat Ephorus marktleider is en dus vele Hogescholen (o.a. hogeschool Utrecht, HES Amsterdam, Fontys Hogeschool. Zie voor huidige gebruikers van Ephorus) als klant heeft waarmee databases uitgewisseld kunnen worden is een groot pluspunt. Het heeft voordelen om met een Nederlandse leverancier in zee te gaan. Communicatie, vooral in geval van urgentie, maar ook als het gaat om het kunnen inspelen op de Nederlandse markt, is nu eenmaal makkelijker voor een Nederlandse leverancier dan voor een buitenlandse speler op de markt. Ephorus wordt gehost door de leverancier. Er is aan de HAN kant dan alleen 2 e lijns beheer noodzakelijk. Er is geen 1 e lijns technische helpdesk noodzakelijk. Verder zijn er volgens de offerte geen verdere kosten en verplichtingen verbonden aan het beëindigen van de overeenkomst als de pilot na 6 maanden geen succes is. De kosten in de pilot fase wat betreft de applicatie blijven dan ook beperkt tot een vaste kostenpost van 2500 euro De intellectuele eigendomsrechten (auteursrechten e.d.) van de door de studenten geplaatste bestanden blijven ook na de pilot van de HAN. In bijlage drie is een overzicht van de features van Ephorus opgenomen Gezien de huidige onvolwassenheid van de markt van antiplagiaat software en de implementatie ervan, is het van belang om de markt de komende paar jaar goed in de gaten te houden. Ephorus komt op dit moment als de beste partner uit de vergelijking. Dit kan over een paar jaar anders zijn. D.HX]HYRRUSDNNHWPEW,QWHJUDWLHPHW'3) Op technisch vlak wordt er ook voldaan aan de criteria. Er is namelijk een SOAP interface beschikbaar, waarmee verregaande integratie met het DPF of ELO mogelijk is. Onderdeel van de pilot is o.a. het uitzoeken hoe deze integratie vorm kan krijgen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een geautomatiseerde check op documentniveau. Om de complexiteit te beperken zal in de pilot de integratie voorlopig alleen op url niveau (link) plaatsvinden. blz 12 van28

13 $GYLHVNLH]HQYRRU(SKRUXV blz 13 van28

14 E 2SVODJYDQGRFXPHQWHQELQQHQGH+$1 Op de vraag of het aan de kostenkant voordelen zou bieden als we de documenten binnen de HAN zouden opslaan, is de volgende analyse gemaakt. Als Ephorus de documenten niet beheert voor de HAN heeft dit (onder andere) de volgende consequenties: - Ephorus moet contact kunnen maken met de documenten op het (SAN) netwerk van de HAN. - Deze documenten worden vervolgens door Ephorus geïndexeerd - Ephorus moet deze indextabel voortdurend updaten en raadplegen - Mogelijke resultaten moeten uit de database van HAN gehaald worden en alsnog in Ephorus database worden opgenomen. De database van Ephorus wordt dus kleiner maar er blijft een database voor de HAN Dit resulteert in aanzienlijke beheer- en ontwikkelmeerkosten. Daarnaast is de overdracht van verantwoordelijkheden tussen organisaties altijd complex waardoor continuïteitsproblemen kunnen ontstaan. Er is ons inziens dus geen kostenvoordeel te behalen door het documentenbeheer door HAN te laten doen en niet door Ephorus. Er kunnen andere voordelen te behalen zijn. Deze zullen in de pilot nader onderzocht moeten worden $GYLHVGRFXPHQWHQEHKHHUGRRU(SKRUXV blz 14 van28

15 'HHO,,,,QEHGGLQJHQLPSOHPHQWDWLHELMGH+$1 *HZHQVWHVLWXDWLH D +$1EUHGHLQYRHULQJ Er zijn veel redenen om voor een HANbrede implementatie boven een implementatie op opleidings- of domeinniveau te kiezen. Het gaat hierbij niet alleen om de keuze voor een HAN-standaard en het beschikbaar stellen van de applicatie. Het betekent vooral dat er op centraal niveau beleid wordt gemaakt over het gebruiken van de applicatie. Plagiaat bestrijding is niet een zaak van het aanschaffen van een softwarepakket. 6XFFHVYROOH EHVWULMGLQJYDOWRIVWDDWELMHHQMXLVWHLQEHGGLQJLQGHJHKHOHRUJDQLVDWLH Daarnaast levert HANbrede implementatie door het schaalvoordeel natuurlijk financiële voordelen op. Omdat het niet alleen gaat om de aanschaf van software, maar om een totaal pakket, zijn de docenten, maar vooral ook de studenten van de HAN, er bij gebaat dat er eenduidigheid bestaat over hoe de HAN omgaat met plagiaat. Zeker door de invoering van het HOF, waardoor studenten meer dan ooit de kans hebben om verder te kijken dan hun eigen opleiding, kan het natuurlijk niet zo zijn dat wat bij de ene opleiding nog acceptabel wordt geacht bij een andere opleiding zwaar wordt gestraft. Verder moet een invoering zich ook terugbetalen in de vorm van tijdwinst tijdens de afname van assessments voor de betrokken assessor $GYLHV+$1EUHGHDDQSDNSODJLDDW E,QEHGGLQJLQGH+$1,QKRXGHOLMNHLQEHGGLQJ De Universiteit Utrecht benoemt vijf fases rondom plagiaatbeleid.(bloothooft) Om te kunnen spreken van succesvol plagiaatbeleid zullen in elk van deze fases stappen moeten worden gezet.. Deze vijf fases zijn: 'HYRRUOLFKWLQJEHZXVWZRUGLQJVIDVH Instructies geven aan de student wat het verschil is tussen citeren, parafraseren en plagiëren. 'HYRRUNRPLQJIDVH Universitair beleid ten aanzien van plagiaat, die vastgelegd zijn in diverse OERen, moet zowel aan de hand van voorlichting als door docenten zorgvuldig worden uitgelegd. 'HRQWGHNNLQJVIDVH Aan de hand van plagiaatdetectiesoftware kan plagiaat worden opgespoord. 'HEHZLMVIDVH Het onomstotelijk vaststellen van het plegen van plagiaat bij een student. blz 15 van28

16 'HVDQFWLHIDVH Het voorleggen van het plagiaat aan de betrokken examencommissie die volgens de algemeen bekende richtlijnen handelt. $GYLHV'H+$1]RUJWYRRULQKRXGHOLMNHLQEHGGLQJRSDOOHYLMIGHIDVHV blz 16 van28

17 Fase 1: Deze fase richt zich vooral op het bewust worden van wat plagiaat is. Alle nieuwe eerstejaarsstudenten krijgen in het begin van het schooljaar een onderdeel opdrachten schrijven en citeren. Alle ouderejaars studenten moeten ook meer bewust worden van plagiaat is en wat de consequenties zijn van plagiëren. Ook voor hen worden workshops en bijeenkomsten georganiseerd. Er wordt een HAN breed seminar georganiseerd over plagiaat. Docenten worden geïnstrueerd in hoe om te gaan met plagiaat en het software pakket. Hierbij gaat het voornamelijk om de rol van de docent in het plagiaat detectie proces en het plagiaatsoftware pakket als hulpmiddel. Daarnaast wordt een website opgezet naar voorbeeld van de faculteit rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Tilburg Informatie over de nieuwe software moet opgenomen worden in de HANDS folder en site. Fase 2: Op HAN niveau wordt een beleid vast gesteld hoe om te gaan met plagiaat. In dit beleid wordt vastgelegd wat de HAN verstaat onder plagiaat, hoe de bewijslast geregeld wordt en wat de sancties zijn. Dit wordt in het model OER en het studenten statuut geplaatst. Bovendien wordt vastgelegd wat gecontroleerd gaat worden op plagiaat. Fase 3: Voor de HAN wordt een plagiaatdetectie pakket aangeschaft en geïmplementeerd. Op de website over plagiaat wordt ook informatie voor docenten opgenomen over hoe om te gaan met de software. blz 17 van28

18 Fase 4 Er komen richtlijnen over de bewijslast bij plagiaat. Wanneer is iets plagiaat en hoe wordt daar dan vervolgens mee omgegaan? Deze richtlijnen worden opgenomen in het model OER, in het studenten statuut en op de website en worden duidelijk gecommuniceerd naar de docenten en studenten. +HWLVYDQEHODQJWHEHVHIIHQGDWKHWQLHWGHVRIWZDUHLVGLHSODJLDDWGHWHFWHHUW 6RIWZDUHYLQGWDOOHHQPDDURYHUHHQNRPVWHQ+HWLVDDQGHGRFHQWRPGH]H RYHUHHQNRPVWHQWHEHNLMNHQHQSODJLDDWYDVWWHVWHOOHQ Fase 5 Als een docent met of zonder hulp van de software heeft vastgesteld dat een student plagiaat heeft gepleegd, legt de docent dit voor aan de examencommissie. De examencommissie beslist vervolgens over de strafmaat.,qwhjudwlhphw+$1dssolfdwlhv D,QWHJUDWLHPHWGSI Binnen het HOF is het Digitaal Portfolio de centrale plek waar summatieve beoordelingen, lees assessments plaatsvinden. Dus ook de plaats waar plagiaat plaats kan vinden en kan leiden tot onbetrouwbare beoordelingen. Het is dan ook logisch om een bepaalde mate van koppeling en integratie met het Digitaal Portfolio tot stand te brengen. Een integratie met een plagiaatdetectiesysteem moet gebeuren in het presentatie deel van het portfolio, het gedeelte waarop de student getoetst zal worden. Sandra van Nieuwkerk in haar doctoraal scriptie Copy Paste. No time to Waste schrijft het volgende: Maar, nog afgezien van het mogelijke probleem ten aanzien van het weglaten van de bronvermelding en het toevoegen van de eigen naam, is het op grond van artikel 16b lid 5 Aw niet toegestaan verveelvoudigingen, die als hiervoor omschreven hebben plaatsgevonden, aan derden ter beschikking te stellen. Het is de student dus niet toegestaan zijn 'knip- en plakwerk'aan derden, de examencommissie incluis, af te geven. Enkel al op grond van deze bepaling kan een via knip- en plaktechnieken samengesteld werk niet worden afgeleverd als scriptie. 'LWEHWHNHQWGXVGDWSODJLDDWSDVHFKWVWUDIEDDUZRUGWDOVKHWDDQGHUGH EHVFKLNEDDUZRUGWJHPDDNW+HWLVGXVLQVRPPLJHJHYDOOHQEHVWPRJHOLMNRPHHQ ZHUNVWXNWHPDNHQGRRUWHNQLSSHQHQSODNNHQ]RODQJMHKHWPDDUDDQQLHPDQG ODDWOH]HQ blz 18 van28

19 Daarom zal de integratie met een plagiaatdetectiesysteem moeten gebeuren in het presentatie deel van het portfolio, het gedeelte waarop de student getoetst zal worden. Voor de gebruiker moet het gebruik ervan transparant zijn binnen het DPF. Om de complexiteit te beperken vind de integratie in eerste instantie alleen op url niveau (link) plaats. Verdergaande integratie met het DPF of met de nieuwe ELO zijn mogelijk via een soap interface. Hoewel integratie met het DPF het uiteindelijke doel is zullen een aantal domeinen, of opleidingen niet willen of kunnen wachten totdat zij in stadium 3 zijn van de DPF uitrol. Daarom is tot 2008 een aparte integratie via Insite noodzakelijk. Voor wat betreft de integratie binnen het DPF en Insite kunnen we voor het beheer gebruik maken van hetzelfde beheer model en organisatie zoals opgezet voor het DPF. 6FRSHYDQGHSLORW Vragen die de pilot moet gaan beantwoorden zijn: 1. Is er antiplagiaat awareness ontstaan bij de betrokken gebruikers? 2. Voldoet Ephorus aan de criteria die gesteld zijn? 3. Is een HAN brede uitrol mogelijk? 4. Is opslag van de documenten binnen de HAN een mogelijkheid? 5. wat kost de inhoudelijk en technische ondersteuning? 6. welke documenten van de studenten moeten worden getoetst op plagiaat? 7. zijn de betrokken gebruikers tevreden? 8. zijn de Oer en het studentenstatuut aangepast? 9. is het mogelijk en wenselijk dat de student zelf de verantwoordelijkheid draagt voor het checken van zijn werk op plagiaat? blz 19 van28

20 $DQSDNHQJOREDOHWLMGSODQQLQJSLORW FEM, Social Studies en Nursing hebben aangegeven in de startblokken te staan voor een pilot. Er is binnen deze opleidingen deels al over de inhoudelijke kant nagedacht. Verder zijn ze bereid uren vrij te maken voor de noodzakelijke contactpersoon. Omdat afstemming met HIP noodzakelijk is wordt aanbevolen een projectleider te kiezen uit de projectgroep HIP. Het maximaal aantal studenten binnen de pilot is vanwege het beheersaspect Globale activiteiten die binnen de pilots plaatsvinden te starten in januari HAN seminar over plagiaat en bestrijding daarvan georganiseerd in HANovatie verband 2. integratie met DPF en Insite gereed maken 3. pilots bij FEM,Social Studies en Nursing van januari tot juni organisatie trainingen en voorlichting aan studenten en docenten 5. aanpassen OER en statuut 6. maken voorlichtingssite over plagiaat en de pilots 7. informatie over software een plaats geven in HANDS 8. evaluatie pilots in juni september 2006 aanpassingen naar aanleiding van de evaluatie 10. oktober 2006 uitrol volgens het HIP uitrolplan alleen voor stadium 3 Opmerkingen: Gezien de huidige onvolwassenheid van de markt van antiplagiaat software en de implementatie ervan, is het zinvol om tijdens de pilot de markt goed in de gaten te houden. Surf kan hierbij een rol spelen. In de pilot kan een bepaalde verwachting bij de gebruikers gewekt kan worden ten aanzien van het werken met Ephorus en de continuïteit ervan na de pilot. Om dit enigszins te voorkomen dient er naar alle betrokkenen toe duidelijk gecommuniceerd te worden dat het een eindige pilot betreft. $GYLHVVWDUWSLORWPHW(SKRUXVLQMDQXDUL blz 20 van28

21 %HODQJKHEEHQGHQUROOHQHQWDNHQ HANovatie en het netwerk van HANdicoaches biedt de inhoudelijke ondersteuning en voorlichting rondom plagiaat..ulwlvfkhvxffhvidfwruhq De kritische succesfactoren zijn: Inbedding in de HAN op alle vijf de bovengenoemde fases. Hierbij hoort o.a. o Juridisch acceptabele beschrijving van plagiaat in OER o Voldoende voorlichting aan studenten o Voldoende voorlichting en training assessoren o Assessoren moeten binnen de pilot de tijd hebben om zich de nieuwe werkwijze eigen te maken (onderdeel HOF awareness) o Succes is bereikt als voldoende assessoren gebruik maken van de antiplagiaat detectie methode. En er tevreden over zijn; o Beheerorganisatie rondom software moet zo beperkt mogelijk zijn; o Pilot moet kwalitatief geëvalueerd worden; o Er moet minimaal 2 maanden ruimte zitten tussen het afronden van de pilot en de start van de uitrol. o De leverancier moet zijn betrouwbaarheid kunnen aantonen en bereid zijn om verder in Ephorus te blijven investeren. $DQSDNHQWLMGSDGELMLPSOHPHQWDWLH Als er na de pilot gekozen wordt voor Ephorus, biedt een gefaseerde introductie die aansluit bij het uitrolplan van het HIP project de meeste kans van slagen. Alleen stadium 3 portfolio s zullen in principe gebruik gaan maken van de antiplagiaat functionaliteit. De betrokken domeinen die starten met stadium2 DPF pilots zullen de keus hebben om deze functionaliteit op te nemen in hun uitrol. Het tijdpad is conform het HIP uitrolplan, volledige stadium 3 uitrol en daarmee antiplagiaat uitrol in Voor de opleidingen die voor de uitrol van het DPF met Ephorus willen kennismaken, wordt er via Insite beperkte toegang geregeld. De inhoudelijke ondersteuning via de HANdicoaches zal zeker gecontinueerd moeten worden Uit de pilot zal moeten blijken welke inhoudelijke ondersteuning er noodzakelijk is. blz 21 van28

22 'HHO,9)LQDQFLsOHFRQVHTXHQWLHV (HQPDOLJHNRVWHQ3LORW Duur Pilot 6 maanden. Maximaal 2000 studenten. Het gehanteerde gemiddelde uurtarief is 50 euro. $FWLYLWHLW :LH 8UHQ.RVWHQLQ¼ Beschikbaarheid Ephorus (1 euro per student.) Ephorus* Projectleiding (HIP) SCO/iMedia Integratie DPF,Insite imedia e lijns ondersteuning SCO (max) Organisatie voorlichting bewustwordingsfase studenten Organisatie voorlichting bewustwordingsfase docenten Handicoaches Handicoaches Organisatie Themamiddag SCO (HANovatie) pm pm Voorlichtingssite (themasite) imedia Integratie Ephorus in HANDS SCO functioneel beheer Opnemen in OER en statuut SCO pm pm Onderzoek opslag materialen HAN ICT Evaluatie HIP (projectleider) RWDDO (XUR.RVWHQSHULQVWLWXXWRSOHLGLQJ Coördinator Opleiding Volgen instructie 1 uur voor 6 docenten Opleiding blz 22 van28

23 Gebruik ephorus in pilot 2 uur per Opleiding docent. 7RWDDOSHULQVWLWXXWRSOHLGLQJ (XUR *Ephorus is bereidt om op eigen kosten demo s en voorlichtingsbijeenkomsten tijdens en na de pilot binnen de HAN te geven. Deze eenmalige pilot wordt door het HOF project gefinancierd. De uren voor de coördinator en de inzet van docenten dient door de betrokken instituten/opleidingen bekostigd te worden..rvwhqelmlpsohphqwdwlh De kosten van het gebruik van Ephorus tijdens en na de pilot bedragen 1 euro per student per jaar. Met een maximum van studenten (campuslicentie) waarbij een student wordt gedefinieerd als zijnde een portfoliogebruiker. (HANaccount rol) De kosten kunnen op deze manier eenvoudig per Faculteit/Instituut omgeslagen en verrekend worden. De bijkomende kosten voor ondersteuning en verdere ontwikkeling kunnen onderdeel worden van de DvO van SCO. Inzicht krijgen in deze kosten is onderdeel van de pilot. blz 23 van28

24 %LMODJH2QGHU]RHN98QDDUSODJLDDWGHWHFWLHVRIWZDUH In zijn presentatie van 16 november 2004 zet Christoffel Reumer criteria uiteen voor het kiezen van een detectieprogramma: Zoekaspecten Papers onderling en op Internet vergelijken Vervormde teksten, verschillende bestandsformaten Gebruikersvriendelijkheid Snel: rapportage binnen 24 uur Overzichtelijk: tabelweergave met eenduidige indicatie Duidelijke weergave overeenkomsten op tekstniveau Delen databases met anderen mogelijk Licentie- en beheerskosten Betrouwbaarheid leverancier (contact en integriteit documenten) Reumer test de volgende programma s 1. CODAS 2. CopyCatch 3. Wcopyfind 4. Plagiarism 5. EVE2 6. Turnitin 7. SafeAssignment 8. Mydropbox 9. Ephorus 10. Urkund Alle programma s vergelijken papers onderling, behalve EVE2 De eerste vijf zijn standalone software terwijl de andere vijf webbased zijn. De laatste vijf vergelijken niet alleen een paper met andere papers maar zoeken ook op het Internet naar vergelijkbare bronnen. blz 24 van28

25 5HXPHUNRPWWRWGHYROJHQGHFRQFOXVLHV 1DDP :HUNZLM]H.RVWHQ 2SPHUNLQJHQ vyw xyez { C}T~ Y Y 9ƒ ˆ ;ŠC ƒ š@ Sœ9ˆ! 5ˆ Šk { C}T~ Y Y } œ9ˆ 9 ;ˆ Š#? # _ ;!} ˆ ƒ { C}T~ } œ9ˆ 9 5ˆ Šk }{9 ŠC ˆ ;œ9ˆ ƒˆ ª; «9 Š# 9 E 9 ;ª5 { C}T~ Y Y ; 9ƒª ±!«ŠC ; 9 E ªC ªk ˆ ƒ ª ±9 Š#{ C ³j«;ƒˆ ˆ ƒ { C}T~ Y Y «7ƒˆ ˆ ƒ ; 9 z 9 ª y ŠkŠCˆ œ!ƒ?ª;ƒ { C}T~ Y Y r ; 9} ± ; 9 { C}T~ Y Y Š# ª5 9Š#Š#ˆ œ!ƒ +ª;ƒ 5 j}{ 9 ;«Š { C}T~ Y Y ª;}{ 9 7«ŠC ; 9» 7!«ƒ { C}T~ Y Y «7!«ƒ ; 9 vergelijken van ingeleverde documenten vergelijken van ingeleverde documenten vergelijken van ingeleverde documenten vergelijken met informatie op het Internet vergelijken met ingeleverde documenten en informatie op het Internet vergelijken met ingeleverde documenten en informatie op het Internet vergelijken met ingeleverde documenten en informatie op het Internet vergelijken met ingeleverde documenten en informatie op het Internet ~Œ? 9Ž Ž Ž 9 5 k ; 5 T 9 5 " ;! 7 ~Œ?Ž ž ; Ÿ ' ; C Y Universiteit van Maastricht) ~Œ?ŽY! 5 T 9! ~Œ²!Ž 9 5 T 9! ~Œ²!Ž Ž Ž 9 5 k ; 5 T 9 5 " ;! 7 ~ŒK Ž Ž 9 5 "µ ocent ~Œ?Ž! ŽY 9 ; "¹ 9µ! ~ŒºŽ 9 5 "µ9 ; 9 ~ŒK 5 Ž!Ž - 1,50 per student ~ŒºŽ 9 5 "µ9 ; 9 ~Œ² -per student werkt erg goed en eenvoudig, ook omgevormde zinnen Steile leercurve werkt erg goed en eenvoudig, ook omgevormde zinnen goed te detecteren gebruiksvriendelijk Eenvoudig omgevormde zinnen worden goed gedetecteerd Zeer gebruiksvriendelijk werkt eenvoudig en duidelijk redelijk traag (maar je kunt het zien gebeuren) Plagiaatpercentage onbetrouwbaar werkt goed en eenvoudig scant ook pdf documenten inclusief kant-en-klare inleveromgeving, peerreview omgeving, GradeMark koppeling met Blackboard in toekomst mogelijk werkt goed en eenvoudig Door integratie met BB nauwelijks beheerslast scant ook pdf documenten regelmatige snapshots van database te verkrijgen MyDropbox = SafeAssignment maar dan los werkt goed en eenvoudig, plagiaat beoordeling moeizaam te interpreteren doorzoekt geen pdf documenten 2 regelmatige snapshots van database te verkrijgen werkt via scant pdf documenten regelmatige snapshots van database te verkrijgen 2 Het is nu ook mogelijk voor Ephorus om pdf bestanden te scannen. blz 25 van28

26 %LMODJH2QGHU]RHNIDFXOWHLW/HWWHUHQ8QLYHUVLWHLW8WUHFKW In december 2003 is er voor de faculteit Letteren Universiteit Utrecht ook een onderzoek gedaan door Broeder. Zij heeft Ephorus vergeleken met Metacrawler, een internetzoekmachine. Uit de test met 19 plagiaat teksten, variërend van rechtstreeks overnemen, overgenomen alinea s direct achter elkaar, overgenomen alinea s niet direct achter elkaar en plagiaat uit meerdere bronnen. Broeder schrijft het volgende: Uit de resultaten van deze tests zijn de volgende conclusies af te leiden voor Ephorus. meeste bronnen die gebruikt zijn voor het plagiaat worden door Ephorus gevonden, slechts niet. Het plagiaat wordt ook in de meeste gevallen gevonden: gemiddeld wordt in 76,1% van teksten het plagiaat gevonden, in 20,6% van de teksten wordt het plagiaat gedeeltelijk gevonden en in 3,3% wordt het plagiaat niet gevonden. Het blijkt dus dat zelfs als er dingen in de oorspronkelijke tekst worden gewijzigd (zowel op woord- als op zinsniveau), het plagiaat door Ephorus vrijwel altijd wordt gedetecteerd. Omdat het plagiaat soms maar gedeeltelijk wordt aangegeven door Ephorus is het wellicht wel aan te bevelen om bij twijfel over de grootte plagiaat zelf nog even te kijken in de bron (Ephorus geeft hier een link van). Verder is gebleken dat het zoeken naar plagiaat door Ephorus maar maximaal 5 minuten duurt. Kijkend naar de percentages blijkt dat Ephorus betere resultaten boekt dan Metacrawler, vooral bij niet-letterlijke overname. Als men dan ook nog het tijd- en gemaksaspect in beschouwing neemt, is Ephorus tussen deze twee de beste keus. Ook deze test geeft aan dat Ephorus een goede keuze is als plagiaatdetectiesysteem. blz 26 van28

27 %LMODJH)HDWXUHV(SKRUXV Onbeperkt toegang tot het besloten deel van de website Met een eigen gebruikersnaam en wachtwoord kan elke door HAN aangemelde docent op elk moment werkstukken controleren. Continue controle op de eigen (op te bouwen) HAN- en Internet databases. Werkstukken die gecontroleerd zijn, maken direct deel uit van de HAN-database en kunnen vanaf dat moment ook worden betrokken bij plagiaatonderzoek van latere werkstukken. Onbeperkt documenten plaatsen. In principe maakt het niet uit of de docent één of honderd documenten wil controleren. Batch upload voor docenten. Handig wanneer de gebruiker meerdere documenten tegelijk wil laten controleren. Met één druk op de knop wordt een controleopdracht verzonden voor alle aangeleverde documenten. In één oogopslag kan de docent zien welk werkstuk van de groep niet origineel is. Docent kan zelf vakcodes aanmaken voor studenten. Dankzij deze unieke codes komen onderzoeksresultaten zonder omwegen terecht bij de juiste gebruiker. 'Kruisvergelijkingen'. Werkstukken worden niet alleen overgenomen van het Internet maar ook van medestudenten. Daarom worden via Ephorus ingeleverde werkstukken eveneens vergeleken met werkstukken van parallelle groepen. Opbouw van historie, zodat de database zich over meerdere jaren uitstrekt en ook vergelijkingen met werkstukken uit eerdere jaren kunnen worden gemaakt. Digitale werkstukken uit de periode vóór Ephorus worden gratis in de database opgenomen. Indien HAN andere databases, bijvoorbeeld van tijdschriften, aan Ephorus kan aanleveren, worden deze gratis in onze controledatabase opgenomen. blz 27 van28

28 %LMODJHUHIHUHQWLHV Stichting Onderwijs Evaluatie Rapport, (2005) Citaat of plagiaat?. Hans Roes, Plagiaat en antiplagiaat in het Nederlands hoger onderwijs (2004). Christoffel Reumer Plagiaat bestrijding aan de Vrije Universiteit: Instellingsbrede inzet van een systeem (2004) Paul van der Aa, e.a. Advies aanpak plagiaat in de Hogeschool Utrecht Gerrit Bloothooft, plagiaatbeleid aan de faculteit Letteren (2004) Linda Broeder, plagiaat detectie met Ephorus en Metacrawler (2003) S. van Nieuwkerk No time to waste? Copy-paste! Plagiaat bij scripties in het wetenschappelijk onderwijs (2003) blz 28 van28

+$17(670(+$1WHVWVWXGHQWPDWHULDOHQPHW(SKRUXV)

+$17(670(+$1WHVWVWXGHQWPDWHULDOHQPHW(SKRUXV) $DQOHLGLQJ +$17(670(+$1WHVWVWXGHQWPDWHULDOHQPHW(SKRUXV) SURMHFWSODQLPSOHPHQWDWLHSODJLDDWEHVWULMGLQJ In november 2005 is het Advies Antiplagiaat (SCO & Imedia) overgenomen door de Stuurgroep Informatie

Nadere informatie

Plateau 0: Basis op orde

Plateau 0: Basis op orde Plateau 0: Basis op orde Agenda Context Waarom upgrade? Relatie en samenwerking systemen Experience Transitieproces Context Plagiaat controle draagt bij aan de ontwerpdimensie Kwaliteit uit de onderwijsvisie

Nadere informatie

plagiaat: voorkomen bestrijden bestraffen

plagiaat: voorkomen bestrijden bestraffen plagiaat: voorkomen bestrijden bestraffen 1 een notitie van mei januari 2006 1 http://www.studenten.net/content/artikel.asp?mte_id=1&cge_id=18&akl_id=3194 Plagiaat Inleiding Meer dan de helft van de geënquêteerde

Nadere informatie

DE EXAMENCOMMISSIE VOORLICHTING OVER DE EXAMENCOMMISSIE. mr. drs. Luuk Schoenmakers Voorzitter examencommissie SM&O/ISMB

DE EXAMENCOMMISSIE VOORLICHTING OVER DE EXAMENCOMMISSIE. mr. drs. Luuk Schoenmakers Voorzitter examencommissie SM&O/ISMB DE EXAMENCOMMISSIE VOORLICHTING OVER DE EXAMENCOMMISSIE mr. drs. Luuk Schoenmakers Voorzitter examencommissie SM&O/ISMB 1 AGENDA Wat is de examencommissie? Wat is de OER? BSA propedeuse & hoofdfase 1 (2e

Nadere informatie

Springboard to knowledge. Ephorusplagiaatcontrole

Springboard to knowledge. Ephorusplagiaatcontrole Springboard to knowledge Ephorusplagiaatcontrole 1 Inleiding... 3 Waar vinden plagiaatplegers hun materiaal?... 3 Hoe kan it s learning plagiaat voorkomen?... 3 Hoe werkt de plagiaatcontrole?... 4 Welke

Nadere informatie

Wat is en doet de examencommissie?

Wat is en doet de examencommissie? Wat is en doet de examencommissie? Voorlichting over de rol van de examencommissie Luuk Schoenmakers, voorzitter examencommissie SM&O/ISMB AGENDA Wat is de OER? Wat is de examencommissie? BSA propedeuse

Nadere informatie

Gelieve (nog) niet in. Dankje!

Gelieve (nog) niet in. Dankje! Gelieve (nog) niet in te loggen op de PC Dankje! 1 Wie zijn wij? Annemiek Scholten Docent Communicatie School of Economics Den Haag Per 1 mei fulltime beleidsmedewerker OO-ICTO Mirjam Winkelmolen Beleidsmedewerker

Nadere informatie

FRAUDE EN PLAGIAAT REGELING STUDENTEN UvA. Vastgesteld door het College van Bestuur in 2008, laatstelijk gewijzigd mei 2010.

FRAUDE EN PLAGIAAT REGELING STUDENTEN UvA. Vastgesteld door het College van Bestuur in 2008, laatstelijk gewijzigd mei 2010. FRAUDE EN PLAGIAAT REGELING STUDENTEN UvA Vastgesteld door het College van Bestuur in 2008, laatstelijk gewijzigd mei 2010. Artikel 1 Definities 1. Onder fraude en plagiaat wordt verstaan het handelen

Nadere informatie

FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN REGELS VOOR HET SCHRIJVEN EN BEOORDELEN VAN BACHELORSCRIPTIES BIJ KUNST- EN CULTUURWETENSCHAPPEN (tot 1 september 2015 geldt dit reglement ook voor de BA Religiewetenschappen)

Nadere informatie

Fraudereglement. van de. Hogeschool van Amsterdam

Fraudereglement. van de. Hogeschool van Amsterdam Fraudereglement van de Hogeschool van Amsterdam 2011 1 Inhoud Artikel 1 Begripsbepalingen...3 Artikel 2 Reikwijdte...3 Artikel 3 Fraude...3 Artikel 4 Plagiaat...4 Artikel 5 Ernstige fraude...4 Artikel

Nadere informatie

Het College van beroep voor de examens aan de Universiteit Utrecht (hierna: het College) heeft de volgende uitspraak gedaan op het beroep van:

Het College van beroep voor de examens aan de Universiteit Utrecht (hierna: het College) heeft de volgende uitspraak gedaan op het beroep van: CBE, Postbus 80125, 3508 TC Utrecht College van Beroep voor de Examens ex artikel 7.60 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek Bezoekadres Heidelberglaan 8, Utrecht UITSPRAAK Ons

Nadere informatie

Naam: Draaiboek decentrale implementatie PAUW en Tridion

Naam: Draaiboek decentrale implementatie PAUW en Tridion Programma Aanpak Universitaire Website (PAUW) Draaiboek decentrale implementatie PAUW en Tridion Inleiding In het kader van het Programma Aanpak Universitaire Website (PAUW) is afgesproken dat alle decentrale

Nadere informatie

$17,3/$*,$$762)7:$5( o.b.v. Ephorus; handleiding voor docenten (1 en aangepast door Geert Veneklaas (HAN).

$17,3/$*,$$762)7:$5( o.b.v. Ephorus; handleiding voor docenten (1 en aangepast door Geert Veneklaas (HAN). '2&(17(1+$1'/(,',1* $17,3/$*,$$762)7:$5( o.b.v. Ephorus; handleiding voor docenten (1 en aangepast door Geert Veneklaas (HAN). Versie oktober 2007 ,QKRXG Inleiding..pagina 1 Account aanvragen 2 Inloggen

Nadere informatie

LEI Plagiaat ongegrond

LEI Plagiaat ongegrond CASUS WETENSCHAPPELIJKE INTEGRITEIT 2016 LEI Plagiaat ongegrond Universiteit Leiden 1. Onderwerp van de klacht Plagiaat 2. Advies van de Commissie Wetenschappelijke Integriteit 25 mei 2016 De Commissie

Nadere informatie

"Organisatie op scherp"

Organisatie op scherp "Organisatie op scherp" Wat betekent digitaal toetsen voor uw organisatie? Masterclass, I&I conferentie, 23 november 2011 Desirée Joosten-ten Brinke Open Universiteit Fontys Lerarenopleiding Tilburg Programma

Nadere informatie

De Commissie Wetenschappelijke Integriteit Universiteit Leiden ( de Commissie ) was in deze procedure als volgt samengesteld:

De Commissie Wetenschappelijke Integriteit Universiteit Leiden ( de Commissie ) was in deze procedure als volgt samengesteld: A D V I E S Zaak: CWI 2 0 1 5 0 3 inzake de klacht ingediend door Klager: [naam klager] tegen Beklaagde: [naam beklaagde] De Universiteit Leiden ( de Commissie ) was in deze procedure als volgt samengesteld:

Nadere informatie

GEBRUIKERSHANDLEIDING KEY USERS

GEBRUIKERSHANDLEIDING KEY USERS GEBRUIKERSHANDLEIDING KEY USERS INLEIDING Beste key user, Bedankt voor het downloaden van de Ephorus Gebruikershandleiding voor Key users. De Ephorus Gebruikershandleiding voor key users geeft docenten

Nadere informatie

Reglement Bachelorscriptie Geschiedenis Vastgesteld op 1-9-2015, verbeterd en goedgekeurd door de examencommissie op 10-9- 2015

Reglement Bachelorscriptie Geschiedenis Vastgesteld op 1-9-2015, verbeterd en goedgekeurd door de examencommissie op 10-9- 2015 Faculteit der Geesteswetenschappen Afdeling Geschiedenis, Europese studies en Religiewetenschappen Spuistraat 134 1012 VB Amsterdam Datum 10-9-2015 Contactpersoon J.J.B.Turpijn@uva.nl Bijlagen Beoordelingsformulier

Nadere informatie

GEBRUIKERSHANDLEIDING DOCENTEN

GEBRUIKERSHANDLEIDING DOCENTEN DOCENTEN INLEIDING Beste docent, Bedankt voor het downloaden van de Ephorus Gebruikershandleiding. Als u vragen heeft, neemt u dan contact op met de Ephorus key user binnen uw onderwijsinstelling. U vindt

Nadere informatie

Handleiding Scriptie Blok 1/3 Master Film- en Televisiewetenschap Universiteit Utrecht

Handleiding Scriptie Blok 1/3 Master Film- en Televisiewetenschap Universiteit Utrecht Handleiding Scriptie Blok 1/3 Master Film- en Televisiewetenschap Universiteit Utrecht Inleiding Een masterscriptie is een academisch werkstuk waarin verslag wordt gedaan van een wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Literatuurverwijzingen

Literatuurverwijzingen Literatuurverwijzingen Een literatuurlijst maken & citeren / parafraseren Waarover gaat de presentatie? I Waarom verwijzen? Enkele overwegingen vooraf! II APA - normen III Literatuurverwijzingen: de praktijk

Nadere informatie

Aan: de gemeenteraad Vergadering: 17-02-2014

Aan: de gemeenteraad Vergadering: 17-02-2014 Aan: de gemeenteraad Vergadering: 17-02-2014 Onderwerp: Project papierloos werken in de gemeenteraad Agendapunt: STATUS RAADSVOORSTEL Wij vragen uw Raad om in te stemmen met de voorstellen voor de verdeling

Nadere informatie

Overzicht cursussen Informatievaardigheid Universitaire Bibliotheken Leiden Collegejaar 2013-2014

Overzicht cursussen Informatievaardigheid Universitaire Bibliotheken Leiden Collegejaar 2013-2014 Overzicht cursussen Informatievaardigheid Universitaire Bibliotheken Leiden Collegejaar 2013-2014 Deze brochure geeft een overzicht van de cursussen op het gebied van informatievaardigheid die worden aangeboden

Nadere informatie

Heb je aan- of opmerkingen over de handleiding, dan kun je dit melden aan: support@ephorus.nl

Heb je aan- of opmerkingen over de handleiding, dan kun je dit melden aan: support@ephorus.nl Ephorus Manual Beste docent, Hartelijk dank voor het downloaden van deze handleiding. De handleiding geeft uitleg over Ephorus. Ephorus kun je gebruiken om plagiaat aan te tonen én te voorkomen. Heb je

Nadere informatie

Leerlingen moeten leren meerdere informatiebronnen naast elkaar te gebruiken.

Leerlingen moeten leren meerdere informatiebronnen naast elkaar te gebruiken. De mediatheek gebruiken in het onderwijs Deze instructie bevat de volgende onderdelen: Aanwijzingen voor het formuleren van een mediatheekopdracht... 1 Inleiding... 1 Het formuleren van een onderzoeksopdracht...

Nadere informatie

AUTEURSRECHTEN IN DE DIGITALE LEEROMGEVING

AUTEURSRECHTEN IN DE DIGITALE LEEROMGEVING AUTEURSRECHTEN IN DE DIGITALE LEEROMGEVING Website http://www.bibliotheek.leidenuniv.nl/onderwijs onderzoek/auteursrechteninformatiepunt/voor docenten/ Vuistregels 1. Linken mag altijd! Linken naar artikelen,

Nadere informatie

Citaat of plagiaat? Een onderzoek naar plagiaat onder studenten aan de Universiteit Utrecht. Stichting Onderwijs Evaluatie Rapport, juni 2005

Citaat of plagiaat? Een onderzoek naar plagiaat onder studenten aan de Universiteit Utrecht. Stichting Onderwijs Evaluatie Rapport, juni 2005 Citaat of plagiaat? Een onderzoek naar plagiaat onder studenten aan de Universiteit Utrecht Stichting Onderwijs Evaluatie Rapport, juni 2005 Frouke Pieters Laia Frijhoff Lieke Brenters Femke Jacobs 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Verkenning Next DLO VU. Overzicht Alternatieve Systemen

Verkenning Next DLO VU. Overzicht Alternatieve Systemen Verkenning Next DLO VU Overzicht Alternatieve Systemen Onderwijscentrum VU Amsterdam 8 oktober 2009 2009 Vrije Universiteit, Amsterdam Overzicht Alternatieve Systemen 2 Auteur Opdrachtgever Status Versie

Nadere informatie

EPHORUS IN BLACKBOARD 9 HANDLEIDING VOOR DOCENTEN

EPHORUS IN BLACKBOARD 9 HANDLEIDING VOOR DOCENTEN EPHORUS IN BLACKBOARD 9 HANDLEIDING VOOR DOCENTEN INTRODUCTIE Beste docent, Hartelijk dank voor het downloaden van deze handleiding. In deze handleiding staat beschreven hoe Ephorus binnen Blackboard gebruikt

Nadere informatie

EVC rapport - Ervaringscertificaat. EVC procedure Master opleiding Archeologie

EVC rapport - Ervaringscertificaat. EVC procedure Master opleiding Archeologie EVC rapport - Ervaringscertificaat EVC procedure Master opleiding Archeologie V1 febr. 2010 Pagina 1 van 9 Versiebeheer Titel Ervaringscertificaat Versie Datum publicatie Auteur 1 04 februari 2010 MH/CNe

Nadere informatie

WERKSTUK Taalexpert PRIMO 2015-2016

WERKSTUK Taalexpert PRIMO 2015-2016 HANDLEIDING VOOR HET SCHRIJVEN VAN EEN WERKSTUK Taalexpert PRIMO 2015-2016 VIA VINCI ACADEMY 2015-1 - In het portfolio worden per module* werkstukken opgeslagen, welke door de docent positief zijn beoordeeld.

Nadere informatie

Introductie. Voorwoord. Een paar praktische zaken

Introductie. Voorwoord. Een paar praktische zaken it s learning themadag Wij heten u van harte welkom bij de it s learning themadag voor Voortgezet Onderwijs en BVE op 20 april 2006 Introductie Voorwoord Op 20 april 2006 zal er in de Jaarbeurs in Utrecht

Nadere informatie

Stichting Empowerment centre EVC

Stichting Empowerment centre EVC I N V E N T A R I S A T I E 1. Inleiding Een inventarisatie van EVC trajecten voor hoog opgeleide buitenlanders in Nederland 1.1. Aanleiding De Nuffic heeft de erkenning van verworven competenties (EVC)

Nadere informatie

Portfolio. Een spagaat tussen visie, gebruikers en techniek

Portfolio. Een spagaat tussen visie, gebruikers en techniek Portfolio Een spagaat tussen visie, gebruikers en techniek 1 Presentatoren Chris Bouwens Projectleider Jan Luesink verantwoordelijk voor implementatie 2 Visie Leren op zijn Radius 6 stappen begrijp de

Nadere informatie

IFV Uitvoeringsregeling Fraude

IFV Uitvoeringsregeling Fraude IFV Uitvoeringsregeling Fraude Opgesteld door: Bureau Toezicht Examinering en Certificering Vastgesteld door: Het dagelijks bestuur van het IFV op 10 september 2014. Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

Dit document geeft een korte gebruiksaanwijzing waarmee u zelf aan de slag kunt gaan.

Dit document geeft een korte gebruiksaanwijzing waarmee u zelf aan de slag kunt gaan. Plagiaatcontrole met behulp van Blackboard Inleveren en op plagiaat laten controleren van documenten Het is mogelijk om documenten automatisch te laten controleren op plagiaat. Hiervoor zijn twee opties

Nadere informatie

Plagiaatcontrole met Blackboard november 08

Plagiaatcontrole met Blackboard november 08 Plagiaatcontrole met behulp van Blackboard Inleveren en op plagiaat laten controleren van documenten Het is mogelijk om documenten automatisch te laten controleren op plagiaat. Hiervoor zijn twee opties

Nadere informatie

Stap 0: Voorbereiding

Stap 0: Voorbereiding Welkom, Wat fijn dat je voor NT2+ van ThiemeMeulenhoff hebt gekozen! We helpen je graag op weg! Termen: Instituut Groepen Coördinator Docent Student Een onderwijsinstelling die uit een of meerdere groepen

Nadere informatie

EVC-traject Wft-Pensioenverzekeringen WFTNIVO

EVC-traject Wft-Pensioenverzekeringen WFTNIVO EVC-traject Wft-Pensioenverzekeringen WFTNIVO Handleiding voor de kandidaat Bijgewerkt: 19 maart 2013 1 Contactgegevens: WFTNIVO Villawal 11 3432 NX Nieuwegein Tel. 030 6023075 info@wftnivo.nl www.wftnivo.nl

Nadere informatie

Handleiding Mezzedo.nl

Handleiding Mezzedo.nl Handleiding Mezzedo.nl voor deelnemers (Versie 26 augustus 2014) Deze handleiding vindt u ook op: www.resultaatmeetgroep.nl Weten waar je staat en waar je naar toe gaat? 1 Inhoud Korte introductie... 3

Nadere informatie

Persoonlijk Actieplan (PAP)

Persoonlijk Actieplan (PAP) B 1.4 Persoonlijk Actieplan (PAP) Stagiair(e) Opleiding Bedrijf Praktijkopleider Stagedocent Nick Albregtse Interactief Vormgeven (IV) Kees Internetbureau Michiel Snijder Jan Verduijn Datum 26 09 2013

Nadere informatie

Snel te implementeren. Inpasbaar in uw situatie

Snel te implementeren. Inpasbaar in uw situatie Everything4Office ProjectManager Software voor Project Management Snel te implementeren Inpasbaar in uw situatie Economisch zeer verantwoord Everything4Office Software, Tolnasingel 1, 2411 PV Bodegraven

Nadere informatie

Checklist uitwerking EVC-procedure ten behoeve van pilot EVC-HBO

Checklist uitwerking EVC-procedure ten behoeve van pilot EVC-HBO Checklist uitwerking EVC-procedure ten behoeve van pilot EVC-HBO Deze notitie geeft een checklist voor hogescholen die gebruikt kán worden bij het opzetten van een EVC-procedure in het kader van het pilot-project

Nadere informatie

Plagiaat. Wat kan je er tegen doen?

Plagiaat. Wat kan je er tegen doen? Bijlage 2 Handleiding docent Plagiaat. Wat kan je er tegen doen? 1 Docentenhandleiding plagiaat Inhoud 1. Inleiding, 2. Wat is plagiaat, 3. Waarom plegen studenten plagiaat 4. Voorkomen van plagiaat. 5.

Nadere informatie

Projectplan Invoer en Onderhoud Jaarplansystematiek en management rapportages via A3 digitaal methode

Projectplan Invoer en Onderhoud Jaarplansystematiek en management rapportages via A3 digitaal methode Projectplan Invoer en Onderhoud Jaarplansystematiek en management rapportages via A3 digitaal methode Venlo/Valkenswaard, 12-6-2015 Project A3 Betrokken partners: Alle locaties en secties Datum: mei 2015

Nadere informatie

Elo: Een opdracht inleveren

Elo: Een opdracht inleveren Elo: Een opdracht inleveren Op school moet je regelmatig iets inleveren. Dat kan bijvoorbeeld een verslag of een werkstuk zijn. Soms moet je zo n opdracht inleveren via de ELO. Dat is handig, want je kunt

Nadere informatie

LEIDRAAD AUTHENTICITEIT VAN STUDENTENWERK

LEIDRAAD AUTHENTICITEIT VAN STUDENTENWERK FACULTEIT ARCHITECTUUR CAMPUS SINT-LUCAS PALEIZENSTRAAT 65-67, 1030 BRUSSEL HOOGSTRAAT 51, 9000 GENT BELGIË LEIDRAAD AUTHENTICITEIT VAN STUDENTENWERK AUTHENTICITEIT BIJ GESCHREVEN DOCUMENTEN en AUTHENTICITEIT

Nadere informatie

Koppeling Profit <> Textkernel

Koppeling Profit <> Textkernel Koppeling Profit Textkernel Vionq Vianen UT Documenttoelichting Dit is de technische beschrijving van deze geregistreerde partnerkoppeling. Dit document beschrijft de standaard van de koppeling op functioneel

Nadere informatie

Koppeling Profit <> Textkernel

Koppeling Profit <> Textkernel Koppeling Profit Textkernel Vionq Vianen UT Documenttoelichting Dit is de technische beschrijving van deze geregistreerde partnerkoppeling. Dit document beschrijft de standaard van de koppeling op functioneel

Nadere informatie

Integraal Kostenmodel voor het voeren van digitale dossiers in de JGZ

Integraal Kostenmodel voor het voeren van digitale dossiers in de JGZ Integraal Kostenmodel voor het voeren van digitale dossiers in de JGZ Voorwoord Deze handreiking behoort tot de reeks handreikingen die worden samengesteld ten behoeve van de verwerving en implementatie

Nadere informatie

Bijlage 3 Plagiaat 1

Bijlage 3 Plagiaat 1 Bijlage 3 Plagiaat 1 BSc Biomedische wetenschappen Van: Examencommissie BMW Voor: studenten BMW Maart 2013 Plagiaat in scripties, essays en verslagen. Achtergrond Voor de BMW docenten heeft de examencommissie

Nadere informatie

Handleiding Assessment Startbekwaamheid

Handleiding Assessment Startbekwaamheid Handleiding Assessment Startbekwaamheid Hoofdfase 3, ALO Opleiding Academie voor Lichamelijke Opvoeding Bachelor of Sport and Physical Education Domein Bewegen, Sport en Voeding Februari 2013 Inhoud Introductie

Nadere informatie

Assessmentprocedure. EVC procedure Master opleiding Archeologie. 1 v-3

Assessmentprocedure. EVC procedure Master opleiding Archeologie. 1 v-3 Assessmentprocedure EVC procedure Master opleiding Archeologie 1 Versiebeheer Titel Assessmentprocedure Versie Datum publicatie Auteur 1 19 december 2009 MH/CNe 2 22 januari 2010 MH/CNe 3 04 februari 2010

Nadere informatie

Dennis Boot. ondersteund door Web 2.0. Samenwerken en begeleiden

Dennis Boot. ondersteund door Web 2.0. Samenwerken en begeleiden Samenwerken en begeleiden ondersteund door Web 2.0 Dennis Boot Evaluatie van Google Sites en Google Apps tijdens stages en projecten in het onderwijs. Inhoud Inleiding... 1 Google Sites i.c.m. Google Apps

Nadere informatie

Nulmeting van de e-depotvoorziening van het Noord-Hollands Archief aan de hand van het toetsingskader ED3

Nulmeting van de e-depotvoorziening van het Noord-Hollands Archief aan de hand van het toetsingskader ED3 Nulmeting van de e-depotvoorziening van het Noord-Hollands Archief aan de hand van het toetsingskader ED3 Pilot Uitplaatsing digitaal archief gemeente Haarlem Auteur: Noord-Hollands Archief: Stinie Francke

Nadere informatie

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1)

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Studiewijzer Bachelor Informatica Vak: Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Coördinator: J. Lagerberg Docenten: R. Poss en J. Lagerberg Studielast: 6 EC Studiegidsnummer:

Nadere informatie

Eindbeoordelingsformulier (Applicatieontwikkelaar 4)

Eindbeoordelingsformulier (Applicatieontwikkelaar 4) Eindbeoordelingsformulier (Applicatieontwikkelaar 4) Eindbeoordeling werkprocessen Naam stagiair BPV bedrijf Datum BPV Begeleider Praktijkopleider Periode Kerntaak 1: Ontwerpen van de applicatie, (cross)media

Nadere informatie

Moduleoverzicht Moduleoverzicht Scorion Datum: 9 april 2008 1 Parantion 2008

Moduleoverzicht Moduleoverzicht Scorion Datum: 9 april 2008 1 Parantion 2008 Moduleoverzicht Datum: 9 april 2008 1 Parantion 2008 Scorion: het instrument Scorion ondersteunt professionals bij de persoonlijke professionele ontwikkeling op basis van competenties. Scorion stelt een

Nadere informatie

Voortgangsverslag werkend leren

Voortgangsverslag werkend leren Voortgangsverslag werkend leren EDP1 Rens Brouwer Voortgangsverslag werkend leren EDP1 Rens Brouwer Delft December 2012 Haagse Hogeschool Voorwoord Op dit moment ben ik duaal student. Dit houdt in dat

Nadere informatie

Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties

Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties DKTP Informatie Technologie Veembroederhof 1 1019 HD Amsterdam Telefoon 020 427 52 21 Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties Voor de meeste projectgroepen die software ontwikkelen vormt

Nadere informatie

Hosting & support contract

Hosting & support contract Hosting & support contract FOCUSTOOL TRACK YOUR GOALS & BEHAVIORS 1. Inleiding FocusTool biedt online software voor het bijhouden van voortgang op doelen en gedrag voor teams.om meer grip te krijgen op

Nadere informatie

Het College van beroep voor de examens aan de Universiteit Utrecht (hierna: het College) heeft de volgende uitspraak gedaan op het beroep van:

Het College van beroep voor de examens aan de Universiteit Utrecht (hierna: het College) heeft de volgende uitspraak gedaan op het beroep van: CBE, Postbus 80125, 3508 TC Utrecht College van Beroep voor de Examens ex artikel 7.60 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek Bezoekadres Heidelberglaan 8, Utrecht UITSPRAAK Ons

Nadere informatie

ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW

ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW ASSESSMENTS VAN DE BACHELOR LGL en GPW FHTL, UTRECHT 2017-2018 Inhoudsopgave INLEIDING 3 PROPEDEUSE- ASSESSMENT 4 TOELATINGSEISEN VOOR HET ASSESSMENT: 4 INHOUD VAN HET PORTFOLIO 4 OPMERKINGEN 5 HOOFDFASE-

Nadere informatie

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl - 2 - Voorwoord

Nadere informatie

Werken met Studienet. Louise Stijnen, Steven Verjans, Leo Wagemans Kees Pannekeet, Khaled Zamani 22 maart 2012 Open Universiteit

Werken met Studienet. Louise Stijnen, Steven Verjans, Leo Wagemans Kees Pannekeet, Khaled Zamani 22 maart 2012 Open Universiteit Werken met Studienet Louise Stijnen, Steven Verjans, Leo Wagemans Kees Pannekeet, Khaled Zamani 22 maart 2012 Open Universiteit Doelstellingen Begrijpen hoe Studienet werkt Perspectief docent/ontwikkelaar

Nadere informatie

Hoe kan Hogeschool Utrecht social media inzetten om een duurzame relatie op te bouwen met haar (oud) studenten?

Hoe kan Hogeschool Utrecht social media inzetten om een duurzame relatie op te bouwen met haar (oud) studenten? Hoe kan Hogeschool Utrecht social media inzetten om een duurzame relatie op te bouwen met haar (oud) studenten? Deadline: 27 juni 2010 Prijzengeld: 5000,- Battle Type: (Zie voor meer informatie over de

Nadere informatie

Word 2007 en APA bronvermelding. Nathalie van den Eerenbeemt december 2014

Word 2007 en APA bronvermelding. Nathalie van den Eerenbeemt december 2014 Word 2007 en APA bronvermelding Nathalie van den Eerenbeemt december 2014 Waar vind je WIKI Fontys OSO? 2 Wiki Fontys OSO waar staat de ppt? http://www.fontysmediatheek.nl/wiki/home/wiki_fontys_oso 3 aar

Nadere informatie

Handleiding Coördinator

Handleiding Coördinator Handleiding Coördinator 03-12-2009 Versie 1.1 http://www.scriptiedossier.nl/doc/scriptiedossier-handleiding-coordinator.pdf 1. Inleiding... 1 2. Inloggen... 1 3. Duur van de sessie... 2 4. opties submenu...

Nadere informatie

MET MICROSOFT IT ACADEMY. effectiever gebruik van ICT middelen in het onderwijs. kwaliteits- en tijdswinst voor onderwijsprofessionals en leerlingen

MET MICROSOFT IT ACADEMY. effectiever gebruik van ICT middelen in het onderwijs. kwaliteits- en tijdswinst voor onderwijsprofessionals en leerlingen kwaliteits- en tijdswinst voor onderwijsprofessionals en leerlingen betere aansluiting op de arbeidsmarkt met wereldwijd erkende certificaten MET MICROSOFT IT ACADEMY effectiever gebruik van ICT middelen

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Beoordeling Afstudeeronderzoek eindfase 2014-2015 VT-DT ONDERZOEKSVERSLAG 1 Bijlage 5c Beoordelingsformulier onderzoeksverslag

Nadere informatie

Project Landelijke Database NBMs in de WEconomy

Project Landelijke Database NBMs in de WEconomy DOCENTENINSTRUCTIE Project Landelijke Database NBMs in de WEconomy V3, 1 september 2015 Hierbij een korte handleiding voor docenten die met hun studenten gaan werken in het kader van het project Landelijke

Nadere informatie

Digitaal portfolio (DPF)

Digitaal portfolio (DPF) Digitaal portfolio (DPF) Beknopte handleiding voor Archimedes studenten Inhoud Digitaal portfolio (DPF): toelichting bij inloggen... 2 Digitaal portfolio (DPF): aanmaken van een product... 4 Digitaal portfolio

Nadere informatie

Werken met Studienet Workshop BKO A-0211B

Werken met Studienet Workshop BKO A-0211B Werken met Studienet Workshop BKO A-0211B Leo Wagemans, Louise Stijnen, Kees Pannekeet 24 september 2013 Open Universiteit Doelstellingen Begrijpen hoe Studienet werkt Perspectief docent/ontwikkelaar

Nadere informatie

Reglement bachelorwerkstuk

Reglement bachelorwerkstuk Reglement bachelorwerkstuk Artikel 1 toepassingsbereik 1.- Dit reglement is van toepassing op alle studenten die na 31 augustus 2004 aanvangen met een werkstuk ter afronding van de bacheloropleidingen

Nadere informatie

ONDERZOEK & ONTWIKKELING

ONDERZOEK & ONTWIKKELING 1. DOEL & TOEPASSINGSGEBIED In deze procedure wordt de werkwijze omschreven, die gehanteerd wordt bij de ontwikkeling van nieuwe diensten bij.. voor wat betreft de sector Kinderopvang. De beheersing van

Nadere informatie

Evaluatie zon PV-projecten bij woningcorporaties

Evaluatie zon PV-projecten bij woningcorporaties Samenvatting Evaluatie zon PV-projecten bij woningcorporaties Datum 15 augustus 2013 Status Definitief Pagina 1 van 1 Colofon Projectnaam Evaluatie zon PV-projecten bij woningcorporaties Projectnummer

Nadere informatie

Voorstel # ECC1501. Voorstel: #ECC1501. Email: info@socialelephant.nl Telefoon: +31(0)641101693 Auteur: Nico van der Zaan

Voorstel # ECC1501. Voorstel: #ECC1501. Email: info@socialelephant.nl Telefoon: +31(0)641101693 Auteur: Nico van der Zaan Voorstel # ECC1501 Inhoudsopgave OPDRACHTOMSCHRIJVING WERKZAAMHEDEN ONTWIKKELEN VAN EEN WEBSITE ONTWERP REALISEREN VAN HET ONTWERP PLAATSEN VAN DE DOOR EUROPEAN CREDIT CONTROL AANGELEVERDE CONTENT VERPLAATSEN

Nadere informatie

Inhoud. Deel A Inleiding

Inhoud. Deel A Inleiding v Deel A Inleiding 1 Wat is een project? 3 1.1 Inleiding 3 1.2 Prince2 4 1.3 pico 6 1.4 Wanneer is een fase afgerond? 7 1.5 Wanneer spreek je van een geslaagd project? 8 1.6 Waarom mislukt een project?

Nadere informatie

Handleiding Mezzedo.nl

Handleiding Mezzedo.nl Handleiding Mezzedo.nl voor deelnemers (Versie juli 2014) Deze handleiding vindt u ook op: www.resultaatmeetsysteem.nl 1 Inhoud Korte introductie... 3 Over de handleiding... 3 Let op (info over browser)...

Nadere informatie

Projectvoorstel Pilot Basisregistraties Grootschalige Topografie (BGT)

Projectvoorstel Pilot Basisregistraties Grootschalige Topografie (BGT) Projectvoorstel Pilot Basisregistraties Grootschalige Topografie (BGT) Aan : Kring van Twentse secretarissen Programma : SSNT Basisregistraties Topografie i.s.m. SSNT/ I & A Opdrachtgevers : G.J. Eikenaar

Nadere informatie

1 Inleiding. 3 Handmatig... invoeren zaken basis 4 Verwerken... zaken 5 Afhandelen... van zaken. 7 Uitgebreidere... zaak opties

1 Inleiding. 3 Handmatig... invoeren zaken basis 4 Verwerken... zaken 5 Afhandelen... van zaken. 7 Uitgebreidere... zaak opties 2 Supportdesk Pro Introductie Inhoudsopgave I Supportdesk Pro 3 1 Inleiding... 3 2 Werkwijze... 3 II Zaken 4 1 Introductie... 4 2 Zaken beheren... 4 3 Handmatig... invoeren zaken basis 4 4 Verwerken...

Nadere informatie

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D Auteur : P. van der Meer, Ritense B.V. Datum : 17 juli 2008 Versie : 1.3 2008 Ritense B.V. INHOUD 1 VERSIEBEHEER...1 2 PROJECT

Nadere informatie

Beoordelingskader en normering onderzoek kwaliteit EVC-procedures in Nederland

Beoordelingskader en normering onderzoek kwaliteit EVC-procedures in Nederland KWALITEITSCODE EVC Beoordelingskader en normering onderzoek kwaliteit EVC-procedures in Nederland CODE 1. DOEL Het doel van EVC is het zichtbaar maken, waarderen en erkennen van individuele competenties.

Nadere informatie

IFECTIVE KNOWLEDGE FRAMEWORK

IFECTIVE KNOWLEDGE FRAMEWORK IFECTIVE KNOWLEDGE FRAMEWORK Eenvoudig informatie beheren en vinden Er is veel informatie over een onderwerp of klant. Het blijft echter lastig om de informatie te bundelen en gemakkelijk terug te vinden.

Nadere informatie

Three Ships Learning Solutions

Three Ships Learning Solutions Three Ships Learning Solutions Wiel van de Berg Algemeen Directeur Jos Herkelman Teamleider trainer/consultants Agenda Kennismaken Samen aan jezelf werken Praktisch aan de gang in PO en VO/(M)BO Kaders

Nadere informatie

Voorbeelden generieke inrichting Digikoppeling

Voorbeelden generieke inrichting Digikoppeling Voorbeelden generieke inrichting Versie 1.1 Datum 19/12/2014 Status Definitief Colofon Logius Servicecentrum: Postbus 96810 2509 JE Den Haag t. 0900 555 4555 (10 ct p/m) e. servicecentrum@logius.nl Documentbeheer

Nadere informatie

Handout Online Stappenplan aansluiten diensten GGK

Handout Online Stappenplan aansluiten diensten GGK Handout voor de Projectleider bij het invullen van het online Stappenplan voor het aansluiten op de diensten van het Gemeentelijk Gegevensknooppunt Versie 0.7 24-10-2014 Datum: 24-10-2014 Pagina 1 van

Nadere informatie

Rafra Information Services belgium Rijksweg 22, B-8520 KUURNE Belgium Tel +32(0)56/32.50.27 (3l) Fax +32(0)56/32.50.29

Rafra Information Services belgium Rijksweg 22, B-8520 KUURNE Belgium Tel +32(0)56/32.50.27 (3l) Fax +32(0)56/32.50.29 De RIS Belgium geïntegreerde Statistieken Server Velen hebben een teller of een statistisch programma (Nedstat e.d.) op hun site staan. De Nedstat Pro versie voor bedrijven is een goede uitbreiding voor

Nadere informatie

Kwaliteitscriteria en Diepgang

Kwaliteitscriteria en Diepgang Kwaliteitscriteria en Diepgang Tijdens de opleiding doe je erg veel praktijkervaring op. Bij de beoordeling van je praktijkscriptie kijken we niet alleen naar het aantal uren, maar letten ook op de kwaliteit

Nadere informatie

PointCarré, een nieuwe e-leeromgeving

PointCarré, een nieuwe e-leeromgeving Dag van de Onderwijsvernieuwing PointCarré, een nieuwe e-leeromgeving Koen Vanmeerbeek (onderwijstechnoloog) Stijn Van Achter (instructional designer) Frederik Questier (onderwijstechnoloog) Roan Embrechts

Nadere informatie

Gebruikershandleiding PE online zoals gebruikt bij IIA.

Gebruikershandleiding PE online zoals gebruikt bij IIA. Gebruikershandleiding PE online zoals gebruikt bij IIA. Medio 2014 gaat het IIA over op een portaalfaciliteit voor het ontwikkelen, beoordelen en presenteren van de educatie-activiteiten van de IIA Academy.

Nadere informatie

Plan van aanpak: werken met Acadin in je eigen groep en je school

Plan van aanpak: werken met Acadin in je eigen groep en je school Plan van aanpak: werken met Acadin in je eigen groep en je school Inleiding Je wilt gaan werken met Acadin. Het is aan te raden direct met een collega samen te werken. Ook is het goed Acadin als thema

Nadere informatie

Intro. Theo van Rijzewijk. WSNS Tilburg. Regio Passend onderwijs Midden-Brabant

Intro. Theo van Rijzewijk. WSNS Tilburg. Regio Passend onderwijs Midden-Brabant Intro Theo van Rijzewijk WSNS Tilburg Regio Passend onderwijs Midden-Brabant Aanleiding Aanleiding Uit de vele toelichtende opmerkingen die de respondenten hebben gegeven bij de antwoorden, vallen nog

Nadere informatie

Portfolio. Je portfolio delen met medestudenten, docenten en externen om feedback te vragen

Portfolio. Je portfolio delen met medestudenten, docenten en externen om feedback te vragen Portfolio Het portfolio kan worden ingezet voor zowel studenten als docenten. Binnen deze module is het mogelijk om een digitaal portfolio samen te stellen met tekst, afbeeldingen en videos. Het is mogelijk

Nadere informatie

Landelijk Hoofdluis Protocol voor het Primair Onderwijs Quick start Schoolenik.nl voor de School Coördinator Hoofdluis

Landelijk Hoofdluis Protocol voor het Primair Onderwijs Quick start Schoolenik.nl voor de School Coördinator Hoofdluis Landelijk Hoofdluis Protocol voor het Primair Onderwijs Quick start Schoolenik.nl voor de School Coördinator Hoofdluis 1.1 Inleiding Schoolenik.nl is het sociale netwerk van jouw school. In Schoolenik.nl

Nadere informatie

Whitepaper implementatie workflow in een organisatie

Whitepaper implementatie workflow in een organisatie Whitepaper implementatie workflow in een organisatie Auteur: Remy Stibbe Website: http://www.stibbe.org Datum: 01 mei 2010 Versie: 1.0 Whitepaper implementatie workflow in een organisatie 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

CURRICULUM PLANNING SCENARIO S TON PEETERS, DICK KAMPMAN

CURRICULUM PLANNING SCENARIO S TON PEETERS, DICK KAMPMAN CURRICULUM PLANNING SCENARIO S TON PEETERS, DICK KAMPMAN INTRODUCTIE Er komen steeds meer studenten op de opleiding Biologie af. Dit heeft als gevolg dat de zaalreserveringen en planning van docenten en

Nadere informatie

Zaakgewijs werken Advies omtrent architectuur en implementatie

Zaakgewijs werken Advies omtrent architectuur en implementatie Zaakgewijs werken Advies omtrent architectuur en implementatie Den Haag, 1 mei 2009 Digital Groep Definitief MANAGEMENTSAMENVATTING De gemeente X heeft hoge ambities op het gebied van dienstverlening en

Nadere informatie