Tabblad Wijknummer Wijknaam Buurten 1 00 Centrum 001, 003, Tivoli Jeruzalem 121, Broekhoven 141, 142, 143, 144, 145, 146,

Transcriptie

1 1

2 2 Tabblad Wijknummer Wijknaam Buurten 1 00 Centrum 001, 003, Tivoli Jeruzalem 121, Broekhoven 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, Oude dijk Trouwlaan 161, 162, 163, 164, Korvel 170, 172, 173, 174, 175, 176, Rooi Harten Hagelkruis 192, Besterd 201, 202, 203, Gasthuisstraat 211, 213, 216, De Hasselt 221, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, Het Goirke 231, 232, 233, 235, 236, 237, Groeseind 241, Hoefstraat 251, 252, 253, 254, 255, 256, 257, 258, Koestraat Loven 271, Ind. str. Lovense Kanaaldijk Zorgvlied 301, 302, 303, De Reit 313, 314, 315, 318, Maria ziekenhuis / Vredeburcht Het Zand 331, 332, 333, 334, 335, 336, 337, 338, Het Wandelbos 341, 342, 343, 344, Stokhasselt 421, 422, 423, 424, 425, Vlashof 431, 432, 433, De Schans 441, 442, 443, , Lijnse Hoek 451, Quirijnstok 461, 462, 463, 464, Groenewoud 611, 612, 613, 614, 615, 616, 617, 618, De Blaak Berkel Enschot 711, 712, Eikenbosch Ruiven Berkelse Akkers Heyhoef Gesworen hoek 811, 812, 813, 814, 815, Huibeven 821, Heerevelden Campenhoef Tuindorp de Kievit 851, 852, 855, 856, Dongewijk 861, 862, 863, 864, 865, Dalem 871, 872, 873, 874, 875, 876, 877, Udenhout 901, 902, 904

3 3 Inleiding Inleiding In de loop van 2003 hebben de woningcorporaties Tiwos Tilburgse woningstichting, WonenBreburg, TBV Wonen en woningstichting St. Lambertus het initiatief genomen om een grootschalig leefbaarheidsonderzoek in Tilburg, Berkel-Enschot en Udenhout uit te voeren onder zowel huurders als kopers. In het voorjaar is het onderzoek ten uitvoering gebracht en zijn ruim Tilburgers aangeschreven. In deze rapportage leest u de bevindingen. De resultaten zijn eveneens terug te lezen via het Internet op Onderzoeksopzet De corporaties hebben afgesproken de leefbaarheid eens in de drie jaar te monitoren. Bij de uitvoering van het leefbaarheidsonderzoek wordt gebruik gemaakt van de Lemon leefbaarheidsmonitor. Dit instrument brengt het oordeel van de bewoners op de aspecten van leefbaarheid in beeld aan de hand van eenvoudig te interpreteren gekleurde kaartbeelden. De vragenlijst bestaat uit 22 leefbaarheidsvragen, twee mogelijkheden om opmerkingen in te vullen en enkele achtergrondvragen (zoals leeftijd en woonsituatie). In onderstaande tabel staan de aspecten waar naar is gevraagd. De complete vragenlijst is opgenomen in de bijlage. Nummer Vraag Nummer Vraag 1. Totaaloordeel 12. Etnische samenstelling 2. Kwaliteit woning 13. Betrokkenheid bij buurt 3. Uitstraling woningen 14. Overlast van anderen 4. Woonomgeving 15. Overlast van activiteiten 5. Verlichting 16. Vervuiling 6. Groen 17. Criminaliteit 7. Speelvoorzieningen 18. Veiligheid overdag 8. Voorzieningen 19. Veiligheid s nachts 9. Omgang bewoners 20. Verkeersoverlast 10. Contacten in de buurt 21. Parkeergedrag 11. Belang contacten 22. Ontwikkeling buurt De bewoners is gevraagd om op ieder van de vragen een rapportcijfer te geven uiteenlopend van een 1 (=laagste oordeel) tot 10 (=hoogste oordeel). Nadrukkelijk dient in acht te worden genomen dat de rapportage een weerspiegeling is van de oordelen van bewoners over aspecten van leefbaarheid. Beleving hoeft niet noodzakelijkerwijs overeen te komen met de werkelijkheid. Wijk- en buurtindeling In het onderzoek is een keuze gemaakt uit de buurten en wijken van Tilburg. De gebieden waar de corporaties bezit hebben zijn opgenomen in het onderzoek. In de onderstaande kaart ziet u de gebiedindeling naar wijk (omkaderd met zwarte lijnen) en buurt (begrensd met lichte lijnen).

4 4 De onderzoekspopulatie In de vragenlijst is de bewoners gevraagd naar een aantal achtergrondzaken zoals leeftijd, geslacht, woonduur, etniciteit, opleiding en inkomen. Onderstaand wordt aan de hand van deze variabelen een korte karakteristiek gegeven van de ondervraagden. In totaal vulden mannen (44%) en vrouwen (56%) de vragenlijst van het leefbaarheidsonderzoek in. Door in totaal mensen te ondervragen zijn alle genoemde rapportcijfers van de bewoners over de buurten en wijken in de rapportage als algemeen geldend voor de buurten en wijken te lezen. De beoordeling van de leefbaarheid tussen mannen en vrouwen verschilt niet sterk. De verschillen in beoordeling bedragen over het algemeen minder dan 0,1 rapportpunt. Alleen in het geval van (het niet hebben van) overlast van activiteiten zijn de vrouwen bijna 0,2 positiever in hun oordeel. Een 7,72 voor de mannen tegen een 7,88 voor de vrouwen. In het geval van de veiligheidsbeleving s nachts geven de mannen een rapportcijfer dat 0,4 hoger ligt dan het cijfer van de vrouwen. Een 6,5 tegen een 6,1.

5 5 In een vergelijking van de leeftijd van de ondervraagden met de bevolking van Tilburg valt op dat de onderzoekspopulatie relatief jong is. Tot en met de leeftijdscategorie 40 tot 45 jaar is de onderzoeksgroep oververtegenwoordigd. In de leeftijdsgroepen vanaf 45 jaar is het aantal respondenten in het onderzoek ondervertegenwoordigd. Leeftijdsopbouw bevolking Tilburg ( ) en onderzoekspopulatie >85 jaar 80 tot 85 jaar 75 tot 80 jaar 70 tot 75 jaar 65 tot 70 jaar 60 tot 65 jaar 55 tot 60 jaar 50 tot 55 jaar 45 tot 50 jaar 40 tot 45 jaar 35 tot 40 jaar 30 tot 35 jaar 25 tot 30 jaar 20 tot 25 jaar 15 tot 20 jaar Tilburg Leefbaarheidsonderzoek 0% 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% Van de ondervraagden woont 53% in een koopwoning en 47% in een huurwoning. Huurders van Wonen Breburg werden het meest ondervraagd (3.242), gevolgd door Tiwos (1.726), TBV Wonen (1.241) en Woningstichting St. Lambertus (113). Eigenaar/bewoner Aantal Ikzelf TBV Wonen Wonen Breburg (voormalig Wonen Midden Brabant) Tiwos Woningstichtig St. Lambertus 113 Andere verhuurder Onbekend 236 Totaal onderzoek Over het algemeen zijn de kopers meer tevreden over de leefbaarheid dan de huurders. In vrijwel alle Lemon leefbaarheidsonderzoeken komt dit beeld naar voren. De verklaring in het verschil in beoordeling ligt in de betrokkenheid bij de eigen woning. Kopers kiezen bewuster om te gaan wonen in een bepaalde woning op een bepaalde plaats. De betrokkenheid van kopers bij hun woning en woonomgeving is dan ook groter. Dit is het best te zien bij de vraag naar de kwaliteit van de woning (zie grafiek).

6 6 Beoordeling leefbaarheid door kopers en huurders 9 8 Koop Huur Achteruit- of vooruitgang buurt Overlast parkeergedrag Verkeersoverlast Veiligheid 's avonds Veiligheid overdag Last van criminaliteit Last van vervuiling Overlast van activiteiten Overlast (van het gedrag) van anderen Betrokkenheid van bewoners Etnische samenstelling Belangrijk/prettig contacten Contacten in de buurt Bewoners samenleven Aanbod en kwaliteit voorzieningen Speelvoorzieningen Groenvoorzieningen Verlichting Woonomgeving Uitstraling van de woningen Kwaliteit van uw woning Totaaloordeel Van de ondervraagden maakt bijna 40% deel uit van een tweepersoonshuishouden zonder kinderen. Er bestaan geen grote verschillen in beoordeling tussen alleenstaanden en samenwonenden. Huishoudenssituatie ondervraagden Huishoudenssituatie Aantal Procent Alleenwonend ,8% Tweepersoonshuishouden zonder (thuiswonende) kinderen ,2% Eenoudergezin, jongste thuiswonende kind onder de 12 ja 344 2,0% Eenoudergezin, jongste thuiswonende kind 12 jaar of oud 574 3,4% Gezin, jongste thuiswonende kind onder de 12 jaar ,7% Gezin, jongste thuiswonende kind 12 jaar of ouder ,6% Groepswonen (b.v. studentenwoning) 733 4,3% Totaal onderzoek ,0

7 7 Beoordeling van leefbaarheid door alleenstaanden en samenwonenden Alleenwonend Samenwonend Achteruit- of vooruitgang buurt Overlast parkeergedrag Verkeersoverlast Veiligheid 's avonds Veiligheid overdag Last van criminaliteit Last van vervuiling Overlast van activiteiten Overlast (van het gedrag) van anderen Betrokkenheid van bewoners Etnische samenstelling Belangrijk/prettig contacten Contacten in de buurt Bewoners samenleven Aanbod en kwaliteit voorzieningen Speelvoorzieningen Groenvoorzieningen Verlichting Woonomgeving Uitstraling van de woningen Kwaliteit van uw woning Totaaloordeel Tweederde van de ondervraagden woont in een eengezinswoning en één vijfde woont in een flatwoning. Het opleidingsniveau van de respondenten is evenwichtig verdeeld. De grootste groep (23%) bestaat uit mensen met een middelbare schoolopleiding. Woningtype Aantal Procent Eengezinswoning % Flat met lift % Flat zonder lift 820 5% Studentenkamer 597 3% Overig % Totaal onderzoek % Opleiding Aantal Procent Basisschool % Middelbare school % Lager beroepsonderwijs % Middelbaar beroepsonderwijs % Hoger beroepsonderwijs % Universitair onderwijs % Onbekend 357 2% Totaal onderzoek % Het merendeel van de ondervraagden werkt in loondienst (55%). Een kwart van de ondervraagden ontvangt AOW, VUT of pensioen.

8 8 Uit welke inkomstenbron ontvangt u inkomen? Inkomstenbron Aantal Procent Loon of salaris % Winst uit eigen bedrijf 648 4% Uitkering (bijstand, WW) % AOW, VUT of pensioen % Andere inkomstenbron 337 2% Geen inkomen 915 5% Onbekend 289 2% Totaal onderzoek % Het overgrote deel van de mensen die de vragenlijst hebben ingevuld zijn van Nederlandse afkomst. Iets meer dan 8% van de ondervraagden is niet-nederlands. De beoordeling van autochtonen en allochtonen loopt op het eerste gezicht niet sterk uiteen. Het grootste verschil is zichtbaar in de vraag naar de kwaliteit van de woning. Er is in deze vraag echter niet gecontroleerd op achtergrond variabelen, bijvoorbeeld of men in een huur- of koopwoning woont. Achtergrond van de ondervraagden Nieuwkomers beoordelen het wonen in de buurt op een andere manier, dan de bewoners die al jaren in de buurt wonen. De leefbaarheid, en aanverwante problematiek, van een gevestigde buurt is bovendien een andere dan de leefbaarheid van een nieuwbouwwijk. In de vragenlijst is dan ook gevraagd naar de woonduur van de ondervraagde in de buurt. De gemiddelde woonduur in de Tilburgse buurten loopt sterk uiteen. Van 3,2 jaar in buurt 314 van wijk de Reit tot gemiddeld 24,5 jaar in buurt 338 van wijk het Zand.

9 9 Top 10 van buurten met de hoogste en laagste gemiddelde woonduur Nr. Buurtnummer Kortste woonduur Buurtnummer Langste woonduur , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,4 Onderzoeksverantwoording In het leefbaarheidsonderzoek zijn in totaal mensen benaderd in de leeftijd van 18 jaar en ouder (en maximaal 85 jaar). Op de totale bevolking van inwoners is dat 23% van Tilburg. Van de aangeschrevenen hebben mensen de vragenlijst ingevuld retour gestuurd. Dit is een respons van 37%, wat gemiddeld is voor een stedelijk gebied. Uitgangspunt bij het uitzetten van het onderzoek was een respons van 35%. Voor het trekken van de steekproef en het aanschrijven van de respondenten is gebruikgemaakt van NAW-gegevens uit de gemeentelijke basisadministratie. Het onderzoeksgebied is opgedeeld in 44 wijken en 156 buurten. Om betrouwbare uitspraken per buurt te garanderen is bij de uitvoering van het onderzoek uitgegaan van een steekproeftrekking op basis van een normale verdeling met een nauwkeurigheidspercentage van 95%, een gewenste afwijking van het gemiddelde van 10% en een verwachte respons van 35%. Per buurt is er naar gestreefd om minimaal 100 ingevulde vragenlijsten retour te krijgen. Bij bovenstaande uitgangspunten dienen gemiddeld 286 vragenlijsten per buurt verstuurd te worden om het gewenste aantal van 100 ingevulde vragenlijsten retour te krijgen. Aangezien niet alle buurten evenveel bewoners hebben en in een aantal buurten het aantal inwoners te laag is om het minimum van 286 personen aan te schrijven (benodigd om 100 enquêtes retour te krijgen), is ervoor gekozen om in deze buurten alle bewoners in de leeftijd van aan te schrijven. Voor 28 van de 156 buurten is dit het geval. In de buurten met meer dan inwoners rechtvaardigt de steekproeftrekking een hoger aantal dan 286 aangeschreven personen. Buurt 870 is de grootste buurt met inwoners. In deze buurt zijn bewoners benaderd en is het aantal gewenste ingevulde vragenlijsten 373. Alle genoemde rapportcijfers van de bewoners over de buurten en wijken in de rapportage kunnen als algemeen geldend voor de buurten en wijken worden gelezen. In die buurten waar de respons (in absolute zin) ontoereikend is wordt er in rapportage melding van gemaakt en worden de uitkomsten niet meegenomen in de ana-

10 10 lyses. Aan de opdrachtgever is een digitaal bestand ter beschikking gesteld met de onzekerheidsmarges per buurt per gestelde vraag. Ter illustratie zijn de onzekerheidsmarges voor geheel Tilburg opgenomen. Onzekerheidsmarges Tilburg 1. Totaaloordeel 2. Kwaliteit van uw woning 3. Uitstraling van de woningen 4. Woonomgeving 5. Verlichting 6. Groenvoorzieningen 7. Speelvoorzieningen 8. Aanbod en kwaliteit voorzieningen 9. Bewoners samenleven 10. Contacten in de buurt 11. Belangrijk/prettig contacten 12. Omgaan van verschillende etnische samenstelling 13. Betrokkenheid van bewoners 14. Overlast (van het gedrag) van anderen 15. Overlast van activiteiten 16. Last van vervuiling 20. Verkeersoverlast 21. Overlast parkeergedrag 17. Last van criminaliteit 18. Veiligheid overdag 19. Veiligheid 's avonds 22. Achteruit- of vooruitgang buurt Tilburg 7,08 7,44 6,86 6,43 6,82 6,45 5,94 7,14 6,76 6,38 7,19 5,99 5,79 6,17 7,81 6,01 6,14 5,93 6,24 7,58 6,28 5,47 Minimale waarde 7,05 7,42 6,84 6,41 6,79 6,42 5,91 7,12 6,74 6,35 7,16 5,96 5,76 6,13 7,78 5,97 6,10 5,88 6,21 7,55 6,24 5,44 Maximale waarde 7,10 7,47 6,89 6,46 6,85 6,48 5,98 7,17 6,79 6,42 7,22 6,02 5,82 6,21 7,84 6,05 6,18 5,97 6,28 7,61 6,31 5,50 De beoordeling van de bewoners over de kwaliteit van de woning bedraagt in geheel Tilburg een 7,44. Op basis van de verschillen tussen de steekproefpopulatie en het oordeel van de gehele bevolking kan met een waarschijnlijkheid van 95% gesteld worden dat het werkelijke cijfer tussen een 7,42 en een 7,47 ligt. De respons voor de buurten 144, 165, 241 en 442 is dusdanig laag dat ze niet zijn opgenomen in de rapportage. In alle gevallen is de lage respons te wijten aan het kleine aantal bewoners van de buurten. Voor de buurten 146, 821, 339, 336 en 337 is een voetnoot in de rapportage opgenomen. De respons in deze buurten is niet voldoende om algemeen geldende uitspraken te kunnen doen. Tekstueel zijn de buurten dan ook alleen opgenomen ter illustratie. Leeswijzer De rapportage is onderverdeeld in twee delen. Deel 1 bestaat uit themabeschrijvingen. Achtereenvolgens worden behandeld: de fysieke woonomgeving, de sociale woonomgeving, de ongenoegens, veiligheid en totaaloordeel. Per thema is beschreven hoe Tilburg scoort en wat de opvallende buurten en wijken zijn. Na de themabeschrijvingen zijn beschrijvingen per wijk opgenomen. In totaal 44 tabbladen met wijkbeelden waarin per thema wordt beschreven hoe de wijk en haar buurten scoren. In het laatste tabblad zijn de bijlagen opgenomen. Hierin vindt u de vragenlijst en het stratenregister per buurt.

11 11 Samenvatting In 2003 hebben de woningcorporaties Tiwos Tilburgse woningstichting, Wonen- Breburg, TBV Wonen en Woningstichting St. Lambertus het initiatief genomen om, een grootschalig leefbaarheidsonderzoek in Tilburg, Berkel-Enschot en Udenhout uit te voeren onder zowel huurders als kopers. De corporaties hebben afgesproken de leefbaarheid eens in de drie jaar te monitoren. De resultaten zijn terug te lezen via het Internet op: De vragenlijst bestaat uit 22 leefbaarheidsvragen, twee mogelijkheden om opmerkingen in te vullen en enkele achtergrondvragen (zoals leeftijd en woonsituatie). De bewoners is gevraagd om op ieder van de vragen een rapportcijfer te geven uiteenlopend van een 1 (=laagste oordeel) tot 10 (=hoogste oordeel). In het leefbaarheidsonderzoek zijn in totaal mensen benaderd in de leeftijd van 18 jaar en ouder (maximaal 85 jaar). Op de totale bevolking van inwoners is dit 23% van Tilburg. Van de aangeschrevenen hebben mensen de vragenlijst ingevuld retour gestuurd. Dit is een respons van 37%. Het onderzoeksgebied is opgedeeld in 44 wijken en 156 buurten. Om betrouwbare uitspraken per buurt te garanderen is bij de uitvoering van het onderzoek uitgegaan van een steekproeftrekking op basis van een normale verdeling met een nauwkeurigheidspercentage van 95%, een gewenste afwijking van het gemiddelde van 10% en een verwachte respons van 35%. Per buurt is er naar gestreefd om minimaal 100 ingevulde vragenlijsten retour te krijgen. Alle genoemde rapportcijfers van de bewoners over de buurten en wijken in de rapportage kunnen als algemeen geldend voor de buurten en wijken worden gelezen. Fysieke woonomgeving Kwaliteit van de woning Buurt Wijk Cijfer Over het algemeen beoordelen de bewoners de kwaliteit van de 741 Berkelse Akkers 8,5 eigen woning als voldoende. Gemiddeld geven de bewoners een 192 Hagelkruis 8,5 7,4 voor de kwaliteit van hun woning. Buurt 741 krijgt het 821 Huibeven 8,4 hoogste cijfer, een 8,5. Buurt 255 van de wijk Hoefstraat krijgt 122 Jeruzalem 5,5 de laagste beoordeling, een 5, Gasthuisstraat 5,5 255 Hoefstraat 5,4 Uitstraling van de woning Buurt Wijk Cijfer Gemiddeld geeft men in Tilburg een 6,9 voor de uitstraling van 302 Zorgvlied 8,5 de woningen in de buurt. De bewoners van buurt 302 in Zorgvlied 713 Enschot 8,4 geven met een 8,5 het hoogste cijfer. De bewoners van 821 Huibeven 8,2 buurt 255 in de Hoefstraat geven het laagste oordeel (4,7). Van 122 Jeruzalem 4,9 zowel Enschot als van Zorgvlied staan twee van de buurten in 162 Trouwlaan 4,9 de top tien van best scorende buurten. Van de tien laagst scorende 255 Hoefstraat 4,7 buurten hebben de twee buurten van Jeruzalem en twee buurten van Hoef- straat een notering.

12 12 Kwaliteit van de woonomgeving Gemiddeld geeft men een 7,4. Buurt 821 van de wijk Huibeven krijgt de hoogste waardering (8,0) en buurt 162 van de wijk Trouwlaan (4,8) de laagste waardering. Een bewoner schrijft: Saaie uitstraling, zeer slechte bestrating, alleen maar kuilen en hobbels waardoor je nog meer overlast hebt van alle auto's en de vele vrachtwagens. Buurt Wijk Cijfer 821 Huibeven 8,0 302 Zorgvlied 8,0 713 Enschot 7,9 236 Het Goirke 4,8 162 Trouwlaan 4,8 151 Oude Dijk 5,0 Kwaliteit van de verlichting Buurt Wijk Cijfer Er bestaat een redelijke consensus over de kwaliteit van de verlichting. Gemiddeld geeft men een 6,8. Buurt 302 van Zorgvlied scoort het hoogst (7,8) en buurt 257 van de Hoefstraat het laagst (5,6). Buurt 254, ook van de wijk Hoefstraat, staat vierde (5,9). Zorgvlied staat met twee buurten in de top tien van hoogst scorende buurten. Positief is tevens dat het Zorgvlied Heyhoef Berkelse Akkers Korvel Trouwlaan Hoefstraat 7,8 7,8 7,8 5,8 5,7 5,6 Centrum in de top tien staat van best verlichte buurten (in het centrum geven bewoners vaker aan zich s avonds onveilig te voelen. Verlichting kan dit gevoel wegnemen). Groenvoorzieningen De groenvoorzieningen krijgen gemiddeld een 6,5. De buurten van de binnenstad vallen direct op. De bewoners zijn hier niet tevreden over de groenvoorzieningen. Deels is dit, doordat de buurten in het centrum van de stad liggen, niet verwonderlijk. De buurten 256 van de Hoefstraat en 162 van de wijk Trouwlaan scoren het laagst (4,4). Buurt 463 van wijk Quirijnstok scoort het hoogst (8,1). Speelvoorzieningen De beoordeling van de speelvoorzieningen in de buurten is zeer wisselend. Gemiddeld geeft men een 5,9. Het beste scoort buurt 741 van de Berkelse Akkers (7,7). Het laagst scoort buurt 146 van de wijk Broekhoven (3,8). Opvallend is dat er drie buurten van de wijk de Hoefstraat in de top tien laagste buurten staan. Voorzieningen Gemiddeld krijgt het voorzieningenniveau van Tilburg een 7,1. De hoogste score gaat uit van de bewoners van de Heyhoef, een 8,5. Dit is niet verwonderlijk aangezien de wijk vooral bestaat uit een winkelcentrum. Het laagste cijfer krijgt buurt 613 van de wijk Groenewoud. Ook de buurten 611 en 612 van Groenwoud staan in de top tien. Buurt Wijk Cijfer 463 Quirijnstok 8,1 821 Huibeven 8,0 302 Zorgvlied 7,8 251 Hoefstraat 4,6 256 Hoefstraat 4,4 162 Trouwlaan 4,4 Buurt Wijk Cijfer 741 Berkelse Akkers 7,7 231 Het Goirke 7,4 338 Het Zand 7,3 261 Koestraat 4,3 151 Oude Dijk 4,2 146 Broekhoven 3,8 Buurt Wijk Cijfer 801 Heyhoef 8,5 445 De Schans 8,5 338 Het Zand 8,4 122 Jeruzalem 5,3 292 Lovense Kanaaldijk 5,3 613 Groenewoud 5,2

13 13 De Sociale Woonomgeving Samenleven in de buurt Het samenleven in de buurt krijgt gemiddeld een 6,2. De hoogst scorende wijk is 801 van de wijk Heyhoef. Alle drie de buurten van Enschot staan in de top tien. De laagste score krijgt buurt 162 van de wijk Trouwlaan (5,4). Contacten in de buurt In Heyhoef (7,9) en Enschot (7,8) geven de mensen aan de meeste contacten te hebben. Gemiddeld geeft men in Tilburg een 6,4. De bewoners van buurt 176 in de wijk Korvel en buurt 616 in de wijk Groenewoud geven met een 4,8 aan de minste contacten te hebben. Belang contacten in de buurt Gezien het gemiddelde cijfer (7,2), hechten de bewoners veel waarde aan contacten in de buurt. Vooral de bewoners van de kernen Berkel-Enschot en Udenhout hechten waarde aan veel onderlinge contacten. Ook in Heyhoef en Broekhoeven geven de bewoners deze wens aan. Er bestaat een grote overeenkomst tussen het aantal contacten in de wijk en de mate waarin men contacten wenst. Dit schijnt ook te gelden voor de buurten die zeer laag scoren. Etnische samenstelling Het samenleven van mensen met verschillende etnische achtergronden lijkt over het algemeen geen probleem te zijn, men geeft gemiddeld een zes. In buurt 721 van de wijk Eikenbosch is de beoordeling met een 7,5 het hoogst. In buurt 613 van de wijk Groenwoud met een 4,4 het laagst. Betrokkenheid De betrokkenheid van bewoners bij hun buurt verschilt sterk en is met een 5,8 gemiddeld niet erg hoog. De bewoners van Udenhout en Berkel-Enschot scoren hoog en ook de bewoners van Heyhoef en Zorgvlied zijn betrokken. De wijken Hoefstraat (255 en 253) en Korvel (176 en 172) staan met twee buurten in de top tien van laagst scorende buurten. Overlast van anderen Dit aspect scoort gemiddeld een 6,2. In Udenhout, Berkel- Enschot en in west-tilburg ervaren de bewoners weinig overlast. De buurten 713 en 711 van Enschot krijgen de hoogste waardering, beiden een 8,2. In Stokhasselt en Groenewoud lijken de bewoners de meeste overlast van anderen te ervaren. Buurt 422 van Stokhasselt scoort met een 4,3 het laagst. Buurt Wijk Cijfer 801 Heyhoef 8,2 711 Enschot 8,0 821 Huibeven Lovense Kanaaldijk 5,6 162 Trouwlaan 5,4 255 Hoefstraat 5,4 Buurt Wijk Cijfer 801 Heyhoef 7,9 711 Enschot 7,8 904 Udenhout 7,4 141 Broekhoven 5,0 176 Korvel 4,8 616 Groenewoud 4,8 Buurt Wijk Cijfer 801 Heyhoef 8,2 146 Broekhoven 8,2 711 Enschot 8,1 141 Broekhoven 6,1 162 Trouwlaan 6,0 176 Korvel 6,0 Buurt Wijk Cijfer 721 Eikenbosch 7,5 713 Enschot 7,3 741 Berkelse Akkers 7,3 421 Stokhasselt 4,8 226 De Hasselt 4,7 613 Groenewoud 4,4 Buurt Wijk Cijfer 801 Heyhoef 7,3 302 Zorgvlied 7,3 821 Huibeven 7,3 422 Stokhasselt 4,6 431 Vlashof 4,5 255 Hoefstraat 4,3 Buurt Wijk Cijfer 713 Enschot 8,2 711 Enschot 8,2 319 De Reit Broekhoven 4,6 424 Stokhasselt 4,6 422 Stokhasselt 4,3

14 14 Ongenoegens Overlast van activiteiten Overlast van activiteiten, gemiddeld een 7,8, ervaart men voornamelijk in de wijken van de binnenstad en in Stokhasselt. De laagste beoordeling geven de bewoners van de wijk Koestraat (5,0). In Huibeven en Tuindorp de Kievit is men het meest tevreden en geeft men aan nauwelijks hinder van ongewenste activiteiten te ondervinden. Buurt Wijk Cijfer 821 Huibeven 9,4 855 Tuindorp de Kievit 9,2 857 Tuindorp de Kievit 9,2 146 Broekhoven 5,8 216 Gasthuisstraat 5,2 261 Koestraat 5,0 Overlast door vuil en stank Overlast als gevolg van vuil en stank in de buurt wordt veelvuldig gevoeld. De Tilburger geeft gemiddeld een 6. Uitzonderingen zijn de wijken in Reeshof en Udenhout en Berkel- Enschot. De wijk Huibeven krijgt met een 8,2 het hoogste cijfer. De meeste hinder ondervinden de bewoners van de Oude Dijk. Alle tien de slechtst scorende buurten hebben een cijfer tussen de vier en de vijf. Overlast door verkeer De overlast door het verkeer concentreert zich in de wijken rond het centrum van Tilburg. Gemiddeld geeft men een 6,1 op deze vraag, De buurten aan de Ringbaan Noord, Oost en West en de Broekhovense weg ervaren veel overlast. Buurt 616 van de wijk Groenewoud en buurt 251 van de wijk de Hoefstraat ondervinden de meeste hinder. De bewoners Buurt Buurt Wijk Huibeven Enschot Zorgvlied Groeseind Vlashof Oude Dijk Wijk Huibeven De Schans De Reit Trouwlaan Hoefstraat Groenewoud Cijfer 8,2 8,1 7,9 4,5 4,5 4,1 Cijfer 8,5 7,5 7,4 4,1 3,7 3,6 geven respectievelijk een 3,6 en een 3,7. In buurt 821 van de wijk Huibeven heeft men de minste hinder van het verkeer en geeft men een 8,5. Parkeeroverlast De overlast van het parkeergedrag en het gebrek aan parkeerplaatsen manifesteert zich vooral in en rond het centrum. Gemiddeld geeft de Tilburger een 5,9. In de buurt 192 van Hagelkruis (3,3) en buurt 151 van de wijk de Oude Dijk (3,8) is de hinderbeleving het hoogst. In buurt 613 van wijk Groenewoud ondervindt men de minste hinder. Buurt Wijk Cijfer 613 Groenewoud 7,7 336 Het Zand 7,7 314 De Reit 7,6 151 Oude Dijk 3,8 616 Groenewoud 3,8 192 Hagelkruis 3,3 Veiligheid Criminaliteit Gemiddeld ervaart men in Tilburgweinig last van criminaliteit. Men geeft een 7,1. In Stokhasselt en Korvel geeft men aan wel hinder te ondervinden. Buurt 422 van Stokhasselt krijgt het laagste cijfer, een 4,3. In Enschot ondervindt men de minste hinder en geeft een acht. Buurt Wijk Cijfer 711 Enschot 8,0 712 Enschot 7,9 901 Udenhout 7,8 151 Oude Dijk 4,5 175 Korvel 4,4 422 Stokhasselt 4,3

15 15 Veiligheid overdag Met een 7,6 scoort de veiligheid overdag in Tilburg goed. Eigenlijk alleen in Stokhasselt vindt men de veiligheid een punt van aandacht. In Udenhout en Enschot voelt men zich het veiligst. Veiligheid s nachts s Nachts voelt men zich in Tilburg niet overal veilig. Gemiddeld geeft men een 6,3. De buurten in de binnenstad hebben hier mee te maken, maar dit geldt vooral voor Stokhasselt. Vier van de vijf buurten van Stokhasselt staan bij de vijf laagst scorende buurten. Enschot en Udenhout scoren, net als bij de veiligheid overdag, het hoogst. Totaaloordeel Totaaloordeel leefbaarheid In buurt 713 van Enschot is de beoordeling van de leefbaarheid in zijn totaal het hoogst (8,5). Gemiddeld geeft men een 7,1. Buurt 422 van Stokhasselt scoort het laagst met een 5,2. In totaal staan er drie buurten van Stokhasselt en twee buurten van het Goirke in de top tien van laagst scorende buurten. Ontwikkeling van de buurt Over de ontwikkeling van de buurt geeft de Tilburger gemiddeld een 5,5. In Huibeven en Zorgvlied zijn de bewoners het optimistisch gestemd. Ze gaven een 7,1 en een zeven. In buurt 422 van Stokhasselt (3,7) en buurt 255 van Hoefstraat (4,0) gaven de bewoners aan dat de buurt sterk is achteruitgegaan. Buurt Wijk Cijfer 741 Berkelse Akkers 8,8 711 Enschot 8,7 713 Enschot 8,6 424 Stokhasselt 6,3 162 Trouwlaan 6,1 422 Stokhasselt 5,9 Buurt Wijk Cijfer 741 Berkelse Akkers 8,2 711 Enschot 8,1 712 Enschot Stokhasselt 4,5 162 Trouwlaan 4,4 422 Stokhasselt 4,2 Buurt Wijk Cijfer 713 Enschot 8,5 821 Huibeven 8,4 302 Zorgvlied 8,4 255 Hoefstraat 5,5 162 Trouwlaan 5,5 422 Stokhasselt 5,2 Buurt Wijk Cijfer 821 Huibeven 7,1 303 Zorgvlied 7,0 302 Zorgvlied 6,8 292 Lovense Kanaaldijk 4,1 255 Hoefstraat 4,0 422 Stokhasselt 3,7

16 16

17 17 De Fysieke Woonomgeving Inleiding De fysieke woonomgeving betreft de opbouw van de buurt, de stenen (huizen en gebouwen) en de voorzieningen. In het onderzoek is aan de bewoners gevraagd een oordeel te geven op zeven vragen die betrekking hebben op de fysieke woonomgeving: - De kwaliteit van de eigen woning - De uitstraling van de woningen in de buurt - De kwaliteit van de woonomgeving - De verlichting van de buurt - Het groen in de buurt - De speelvoorzieningen in de buurt - Het aanbod en de kwaliteit van voorzieningen in de buurt Per vraag wordt in dit hoofdstuk een beeld gegeven van de beoordeling op deze zeven aspecten.

18 18 De kwaliteit van de eigen woning Hoe vindt u de kwaliteit van uw woning? Daarbij gaat het om de staat van onderhoud van uw woning. Over het algemeen beoordelen de bewoners de kwaliteit van de eigen woning als voldoende. Gemiddeld geven de bewoners een 7,4 voor de kwaliteit van hun woning. In positief opzicht springen de buurten in het westen van Tilburg in het oog. Aangezien dit over het algemeen recent gebouwde buurten zijn met nieuwe woningen is dit niet vreemd. De hoogste score komt evenwel op naam van de Berkelse Akkers (8,5) dat aan de oostkant van Tilburg ligt. Ook de bewoners van Udenhout en Berkel-Enschot zijn tevreden met de woning. In de kaartjes zijn de gemiddelde rapportcijfers op het oordeel woningen per buurt af te lezen. De legenda, links bovenin, bestaat uit een glijdende schaal. Rapportcijfers van laag naar hoog worden in kleurschakeringen van rood naar groen weergegeven. Daar waar de gemiddelden dicht bij elkaar liggen de kleurschakeringen ook dicht bij elkaar. Het centrum laat een gevarieerder beeld zien al is de beoordeling over het algemeen evengoed ruim voldoende. Hagelkruis is met een 8,5 de beste scorende buurt van de binnenstad van Tilburg. De laagste beoordeling krijgen de buurten van Jeruzalem, buurt 255 van wijk Hoefstraat en buurt 218 van wijk Gasthuisstraat. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 741 Berkelse Akkers 8,5 255 Hoefstraat 5,4 192 Hagelkruis 8,5 122 Jeruzalem 5,5 821 Huibeven 8,4 218 Gasthuisstraat 5,5 712 Enschot 8,4 254 Hoefstraat 5,7 713 Enschot 8,4 162 Trouwlaan 5,8 857 Tuindorp de Kievit 8,4 618 Groenewoud 5,8 855 Tuindorp de Kievit 8,4 121 Jeruzalem 5,8 337 Het Zand 8,3 256 Hoefstraat 6,2 711 Enschot 8,3 236 Het Goirke 6,2 336 Het Zand 8,3 243 Groeseind 6,3 Gemiddelde Tilburg 7,4

19 19 De uitstraling van de woningen Hoe vindt u de uitstraling van de woningen bij u in de buurt? Daarbij is gevraagd te letten op de aantrekkelijkheid en de staat van onderhoud van de woningen. Gemiddeld geeft men in Tilburg een 6,9 voor de uitstraling van de woningen in de buurt. De bewoners van buurt 302 in Zorgvlied geven met een 8,5 het hoogste cijfer. De bewoners van buurt 255 in de Hoefstraat geven daarentegen juist het laagste oordeel (4,7). Van zowel Enschot als van Zorgvlied staan twee van de buurten in de top tien van best scorende buurten. Van de tien laagst scorende buurten hebben de twee buurten van Jeruzalem en twee buurten van Hoefstraat een notering. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 302 Zorgvlied 8,5 255 Hoefstraat 4,7 713 Enschot 8,4 122 Jeruzalem 4,9 821 Huibeven 8,2 162 Trouwlaan 4,9 319 De Reit 8,2 236 Het Goirke 5,0 741 Berkelse Akkers 8,1 254 Hoefstraat 5,2 855 Tuindorp de Kievit 8,0 218 Gasthuisstraat 5,2 301 Zorgvlied 8,0 121 Jeruzalem 5,3 303 Zorgvlied 8,0 616 Groenewoud 5,5 712 Enschot 8,0 243 Groeseind 5,6 631 De Blaak 8,0 259 Hoefstraat 5,6 Gemiddelde Tilburg 6,9

20 20 De kwaliteit van de woonomgeving Wat vindt u van de woonomgeving in uw buurt? Denk hierbij aan de pleintjes, de bestrating, de manier waarop de straat is ingericht, bankjes, enz. De kaart laat zien dat de woonomgeving een stuk gevarieerder wordt beoordeeld dan de voorgaande vragen. Gemiddeld geeft men een 7,4. Buurt 821 van de wijk Huibeven krijgt de hoogste waardering (8,0) en buurt 162 van de wijk Trouwlaan (4,8) de laagste waardering. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 821 Huibeven 8,0 162 Trouwlaan 4,8 302 Zorgvlied 8,0 236 Het Goirke 4,8 713 Enschot 7,9 151 Oude Dijk 5,0 303 Zorgvlied 7,9 243 Groeseind 5,0 741 Berkelse Akkers 7,7 613 Groenewoud 5,0 855 Tuindorp de Kievit 7,7 146 Broekhoven 5,0 319 De Reit 7,6 254 Hoefstraat 5,0 181 Rooi Harten 7,6 175 Korvel 5,2 631 De Blaak 7,5 255 Hoefstraat 5,2 301 Zorgvlied 7,4 616 Groenewoud 5,2 Gemiddelde Tilburg 6,4

21 21 De verlichting van de buurt Wat vindt u van de verlichting in uw buurt? Denk hierbij aan de verlichting van de straten, pleintjes, hofjes en achterpaden. Getuige de kleurschakeringen bestaat er een redelijke consensus over de kwaliteit van de verlichting. Buurt 302 van Zorgvlied scoort het hoogst (7,8) en Buurt 257 van de Hoefstraat het laagst (5,6). Buurt 254, ook van de wijk Hoefstraat, staat op de vierde plaats (5,9). Zorgvlied staat met twee buurten in de top tien van hoogst scorende buurten. Positief is tevens dat het Centrum in de top tien staat van best verlichte buurten (in het centrum geven bewoners vaker dan normaal aan zich s avonds onveilig te voelen. Goede verlichting kan dit gevoel deels wegnemen). Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 302 Zorgvlied 7,8 257 Hoefstraat 5,6 801 Heyhoef 7,8 162 Trouwlaan 5,7 741 Berkelse Akkers 7,8 175 Korvel 5,8 303 Zorgvlied 7,6 254 Hoefstraat 5,9 860 Dongewijk 7,5 821 Huibeven 5,9 319 De Reit 7,5 236 Het Goirke 6,0 904 Udenhout 7,5 243 Groeseind 6,0 855 Tuindorp de Kievit 7,5 421 Stokhasselt 6,0 224 De Hasselt 7,4 204 Besterd 6,0 5 Centrum 7,4 613 Groenewoud 6,1 Gemiddelde Tilburg 6,8

22 22 Het groen in de buurt Wat vindt u van het groen in de buurt? Denk hierbij aan de manier waarop u er gebruik van kunt maken en de manier waarop het wordt bijgehouden. De buurten van de binnenstad vallen direct op. De bewoners zijn hier niet tevreden over de groenvoorzieningen. Deels is dit, doordat de buurten in het centrum van de stad liggen, niet verwonderlijk. De buurten 256 van de Hoefstraat en 162 van de wijk Trouwlaan scoren het laagst (4,4). Buurt 463 van wijk Quirijnstok scoort het hoogst (8,1). Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 463 Quirijnstok 8,1 256 Hoefstraat 4,4 821 Huibeven 8,0 162 Trouwlaan 4,4 302 Zorgvlied 7,8 251 Hoefstraat 4,6 465 Quirijnstok 7,7 254 Hoefstraat 4,6 315 De Reit 7,7 243 Groeseind 4,6 303 Zorgvlied 7,7 1 Centrum 4,7 345 Het Wandelbos 7,6 237 Het Goirke 4,8 319 De Reit 7,6 163 Trouwlaan 4,9 338 Het Zand 7,6 236 Het Goirke 5,0 855 Tuindorp de Kievit 7,6 253 Hoefstraat 5,0 Gemiddelde Tilburg 6,5

23 23 De speelvoorzieningen in de buurt Wat vindt u van de speelvoorzieningen in de buurt? Denk hierbij aan de manier waarop u er gebruik van kunt maken, aan de manier waarop de speelvoorzieningen worden bijgehouden en aan de mogelijkheden voor kinderen om leuk en veilig te kunnen spelen. De beoordeling van de speelvoorzieningen in de buurt is zeer wisselend. Gemiddeld geeft men een 5,9. Het beste scoort buurt 741 van de Berkelse Akkers (7,7). Het laagst scoort buurt 146 van de wijk Broekhoven (3,8). Opvallend is dat er drie buurten van de wijk de Hoefstraat in de top tien laagste buurten staan. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 741 Berkelse Akkers 7,7 146 Broekhoven 3,8 231 Het Goirke 7,4 151 Oude Dijk 4,2 338 Het Zand 7,3 261 Koestraat 4,3 203 Besterd 7,2 243 Groeseind 4,3 201 Besterd 7,2 177 Korvel 4,4 342 Het Wandelbos 7,1 3 Centrum 4,5 141 Broekhoven 7,1 259 Hoefstraat 4,5 179 Korvel 7,1 193 Hagelkruis 4,6 181 Rooi Harten 7,1 256 Hoefstraat 4,7 832 Heerevelden 7,0 253 Hoefstraat 4,8 Gemiddelde Tilburg 5,9

24 24 De voorzieningen in de buurt Wat vindt u in het algemeen van het aanbod en de kwaliteit van de voorzieningen bij u in de buurt? Denk hierbij aan scholen, winkels en voorzieningen als openbaar vervoer, sociaal culturele, medische en sportvoorzieningen. Gemiddeld krijgt het voorzieningenniveau van Tilburg een 7,1. De hoogste score gaat uit van de bewoners van de Heyhoef, een 8,5. Dit is niet verwonderlijk aangezien de wijk vooral bestaat uit een winkelcentrum. Het laagste cijfer krijgt buurt 613 van de wijk Groenewoud. Ook de buurten 611 en 612 van Groenwoud staan in de top tien. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 801 Heyhoef 8,5 613 Groenewoud 5,2 445 De Schans 8,5 122 Jeruzalem 5,3 338 Het Zand 8,4 292 Lovense Kanaaldijk 5,3 446 De Schans 8,3 121 Jeruzalem 5,7 334 Het Zand 8,3 870 Dalem 5,7 337 Het Zand 8,2 612 Groenewoud 5,7 5 Centrum 8,2 225 De Hasselt 5,8 3 Centrum 8,2 319 De Reit 5,8 336 Het Zand 8,1 857 Tuindorp de Kievit 5,8 452 Lijnse Hoek 8,0 611 Groenewoud 6,0 Gemiddelde Tilburg 7,1

25 25 De Sociale Woonomgeving Inleiding De sociale woonomgeving betreft de samenstelling van de buurtbewoners, het (prettig) samenleven en de betrokkenheid bij de de buurt. In het onderzoek is aan de bewoners gevraagd een oordeel te geven op zes vragen die betrekking hebben op de sociale woonomgeving: - Gaan de bewoners prettig met elkaar om? - Contacten in de buurt - Het belang van contacten in de buurt - De omgang van verschillende etniciteiten - De betrokkenheid van de bewoners - Overlast (van het gedrag) van anderen Per vraag wordt in dit hoofdstuk een beeld gegeven van de beoordeling op deze zes aspecten.

26 26 Gaan de bewoners prettig met elkaar om? Gaan de bewoners in de buurt op een prettige manier met elkaar om? Denk hierbij aan saamhorigheid, burenhulp en rekening met elkaar houden. Het samenleven in de buurt krijgt gemiddeld een 6,2. De hoogst scorende wijk is 801 van de wijk Heyhoef. Alle drie de buurten van Enschot staan in de top tien. De laagste score krijgt buurt 162 van de wijk Trouwlaan (5,4). Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 801 Heyhoef 8,2 162 Trouwlaan 5,4 711 Enschot 8,0 255 Hoefstraat 5,4 821 Huibeven 8,0 292 Lovense Kanaaldijk 5,6 713 Enschot 7,9 421 Stokhasselt 5,6 904 Udenhout 7,8 236 Het Goirke 5,6 741 Berkelse Akkers 7,7 226 De Hasselt 5,6 721 Eikenbosch 7,7 463 Quirijnstok 5,7 336 Het Zand 7,6 422 Stokhasselt 5,7 712 Enschot 7,6 122 Jeruzalem 5,7 301 Zorgvlied 7,6 341 Het Wandelbos 5,7 Gemiddelde Tilburg 6,8

27 27 Contacten in de buurt Heeft u contacten in de buurt? (1= geen contacten en 10 = veel contacten) In Heyhoef (7,9) en Enschot (7,8) geven de mensen aan de meeste contacten te hebben. Gemiddeld geeft men in Tilburg een 6,4. De bewoners van buurt 176 in de wijk Korvel en buurt 616 in de wijk Groenewoud geven met een 4,8 aan de minste contacten te hebben. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 801 Heyhoef 7,9 176 Korvel 4,8 711 Enschot 7,8 616 Groenewoud 4,8 904 Udenhout 7,4 141 Broekhoven 5,0 713 Enschot 7,4 255 Hoefstraat 5,1 146 Broekhoven 7,4 142 Broekhoven 5,1 741 Berkelse Akkers 7,3 162 Trouwlaan 5,2 721 Eikenbosch 7,3 236 Het Goirke 5,2 901 Udenhout 7,3 121 Jeruzalem 5,3 443 De Schans 7,2 445 De Schans 5,4 821 Huibeven 7,2 292 Lovense Kanaaldijk 5,4 Gemiddelde Tilburg 6,4

28 28 Het belang van contacten in de buurt Vindt u het belangrijk/prettig om contacten in de buurt te hebben? Gezien het gemiddelde cijfer, een 7,2, hechten de bewoners veel waarde aan contacten in de buurt. Vooral de bewoners van de kernen Berkel-Enschot en Udenhout hechten waarde aan veel onderlinge contacten. Ook in Heyhoef en Broekhoeven geven de bewoners deze wens aan. Er bestaat een grote overeenkomst tussen het aantal contacten in de wijk en de mate waarin men contacten wenst. Dit schijnt ook te gelden voor de buurten die zeer laag scoren. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 801 Heyhoef 8,2 162 Trouwlaan 6,0 146 Broekhoven 8,2 176 Korvel 6,0 711 Enschot 8,1 141 Broekhoven 6,1 713 Enschot 8,0 255 Hoefstraat 6,2 712 Enschot 7,9 314 De Reit 6,3 741 Berkelse Akkers 7,8 179 Korvel 6,3 701 Berkel 7,8 151 Oude Dijk 6,4 201 Besterd 7,8 177 Korvel 6,5 902 Udenhout 7,8 616 Groenewoud 6,5 904 Udenhout 7,7 292 Lovense Kanaaldijk 6,5 Gemiddelde Tilburg 7,2

29 29 De omgang van verschillende etniciteiten Gaan de bewoners van verschillende etnische afkomst in de buurt op een prettige manier met elkaar om? Denk hierbij aan respect voor elkaar en samenleven met elkaar. Het samenleven van mensen met verschillende etnische achtergronden lijkt over het algemeen geen probleem te zijn, men geeft gemiddeld een zes. In buurt 721 van de wijk Eikenbosch is de beoordeling met een 7,5 het hoogst. In buurt 613 van de wijk Groenwoud met een 4,4 het laagst. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 721 Eikenbosch 7,5 613 Groenewoud 4,4 713 Enschot 7,3 226 De Hasselt 4,7 741 Berkelse Akkers 7,3 421 Stokhasselt 4,8 904 Udenhout 7,3 423 Stokhasselt 4,8 712 Enschot 7,2 422 Stokhasselt 4,9 711 Enschot 7,2 431 Vlashof 4,9 319 De Reit 7,1 122 Jeruzalem 5,0 821 Huibeven 7,0 172 Korvel 5,1 631 De Blaak 7,0 463 Quirijnstok 5,1 731 Ruiven 6,8 162 Trouwlaan 5,1 Gemiddelde Tilburg 6,0

30 30 De betrokkenheid van de bewoners Wat vindt u van de betrokkenheid en verantwoordelijkheid van bewoners voor uw buurt? De mate waarin bewoners betrokken zijn bij hun buurt verschilt sterk en is met een 5,8 gemiddeld niet erg hoog. De bewoners van Udenhout en Berkel-Enschot scoren hoog en ook de bewoners van Heyhoef en Zorgvlied zijn betrokken. De wijken Hoefstraat (255 en 253) en Korvel (176 en 172) staan met twee buurten in de top tien van laagst scorende buurten. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 801 Heyhoef 7,3 255 Hoefstraat 4,3 302 Zorgvlied 7,3 431 Vlashof 4,5 821 Huibeven 7,3 422 Stokhasselt 4,6 713 Enschot 7,1 314 De Reit 4,6 711 Enschot 7,0 176 Korvel 4,6 904 Udenhout 7,0 292 Lovense Kanaaldijk 4,6 323 Maria Ziekenhuis 6,9 172 Korvel 4,7 741 Berkelse Akkers 6,9 236 Het Goirke 4,8 301 Zorgvlied 6,9 613 Groenewoud 4,8 303 Zorgvlied 6,8 253 Hoefstraat 4,8 Gemiddelde Tilburg 5,8

31 31 Overlast (van het gedrag) van anderen Heeft u in uw buurt overlast van het gedrag van anderen? Denk hierbij aan geluidsoverlast of andere overlast van buurtbewoners (bijvoorbeeld hennepkwekerijen) en aan overlast door rondhangende jongeren. In Udenhout, Berkel-Enschot en de wijken in west-tilburg ervaren de bewoners weinig overlast van anderen. De buurten 713 en 711 van Enschot krijgen de hoogste waardering, beiden een 8,2. In Stokhasselt en Groenewoud lijken de bewoners de meeste overlast van anderen te ervaren. Buurt 422 van Stokhasselt scoort met een 4,3 het laagst. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 713 Enschot 8,2 422 Stokhasselt 4,3 711 Enschot 8,2 146 Broekhoven 4,6 319 De Reit 8,0 424 Stokhasselt 4,6 821 Huibeven 8,0 176 Korvel 4,6 904 Udenhout 7,9 613 Groenewoud 4,8 712 Enschot 7,8 122 Jeruzalem 4,8 721 Eikenbosch 7,8 341 Het Wandelbos 4,8 301 Zorgvlied 7,6 162 Trouwlaan 4,8 303 Zorgvlied 7,5 431 Vlashof 4,8 741 Berkelse Akkers 7,5 612 Groenewoud 4,9 Gemiddelde Tilburg 6,2

32 32

33 33 Ongenoegens Inleiding De overlast van ongenoegens dragen alleen negatief bij aan de leefbaarheid. Het beste voorbeeld van overlast door ongenoegens is hondenpoep. Het is ergernis nummer één van de Nederlander. Als er hondenpoep op de straat ligt, ervaart men dit als zeer onprettig, als het er niet ligt merk je het niet en draagt het niet positief bij aan de leefbaarheidsbeleving. In het onderzoek is aan de bewoners gevraagd een oordeel te geven op vier vragen die betrekking hebben op de sociale woonomgeving: - Overlast van activiteiten - Overlast van vuil en stank - Verkeersoverlast - Overlast als gevolg van parkeergedrag Per vraag wordt in dit hoofdstuk een beeld gegeven van de beoordeling op deze vier aspecten.

34 34 Overlast van activiteiten Heeft u in uw buurt overlast van activiteiten? Denk hierbij aan horeca-activiteiten (cafés, disco s) of drugsgebruik. Overlast van activiteiten ervaart men voornamelijk in de wijken van de binnenstad en in Stokhasselt. De laagste beoordeling geven de bewoners van de wijk Koestraat (5,0). In Huibeven en Tuindorp de Kievit is men het meest tevreden en geeft men aan nauwelijks hinder van ongewenste activiteiten te ondervinden. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 821 Huibeven 9,4 261 Koestraat 5,0 855 Tuindorp de Kievit 9,2 216 Gasthuisstraat 5,2 857 Tuindorp de Kievit 9,2 146 Broekhoven 5,8 741 Berkelse Akkers 9,0 3 Centrum 5,8 852 Tuindorp de Kievit 9,0 271 Loven 5,9 870 Dalem 9,0 422 Stokhasselt 5,9 712 Enschot 8,9 1 Centrum 6,5 713 Enschot 8,9 211 Gasthuisstraat 6,5 301 Zorgvlied 8,9 424 Stokhasselt 6,5 315 De Reit 8,8 162 Trouwlaan 6,6 Gemiddelde Tilburg 7,8

35 35 Overlast van vuil en stank Heeft u in uw buurt veel last van vervuiling? Denk hierbij aan zwerfvuil, verkeerd geplaatst vuilnis, hondenpoep e.d. Overlast als gevolg van vuil en stank in de buurt wordt veelvuldig gevoeld door de Tilburgers. De Tilburger geeft gemiddeld een 6,2. Uitzonderingen zijn de wijken in Reeshof en Udenhout en Berkel-Enschot. De wijk Huibeven krijgt met een 8,2 het hoogste cijfer. De meeste hinder ondervinden de bewoners van de Oude Dijk. Alle tien de slechtst scorende buurten hebben een cijfer tussen de vier en de vijf. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 821 Huibeven 8,2 151 Oude Dijk 4,1 712 Enschot 8,1 243 Groeseind 4,5 301 Zorgvlied 7,9 431 Vlashof 4,5 713 Enschot 7,9 422 Stokhasselt 4,6 721 Eikenbosch 7,8 175 Korvel 4,6 711 Enschot 7,7 176 Korvel 4,6 302 Zorgvlied 7,6 121 Jeruzalem 4,7 303 Zorgvlied 7,6 271 Loven 4,7 741 Berkelse Akkers 7,4 424 Stokhasselt 4,7 318 De Reit 7,4 162 Trouwlaan 4,7 Gemiddelde Tilburg 6,0

36 36 Verkeersoverlast Heeft u in uw buurt last van het verkeer? Denk aan verkeersdrukte, verkeerslawaai en onveilig rijgedrag. De overlast door het verkeer concentreert zich in de wijken rond het centrum van Tilburg. Gemiddeld geeft men een 6,1 op deze vraag, De buurten aan de Ringbaan Noord, Oost en West en de Broekhovense weg ervaren veel overlast. Buurt 616 van de wijk Groenewoud en buurt 251 van de wijk de Hoefstraat ondervinden de meeste hinder. De bewoners geven respectievelijk een 3,6 en een 3,7. In buurt 821 van de wijk Huibeven heeft men de minste hinder van het verkeer en geeft men een 8,5. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 821 Huibeven 8,5 616 Groenewoud 3,6 441 De Schans 7,5 251 Hoefstraat 3,7 319 De Reit 7,4 162 Trouwlaan 4,1 904 Udenhout 7,4 253 Hoefstraat 4,1 860 Dongewijk 7,4 145 Broekhoven 4,2 345 Het Wandelbos 7,4 233 Het Goirke 4,2 832 Heerevelden 7,3 148 Broekhoven 4,5 711 Enschot 7,2 3 Centrum 4,6 701 Berkel 7,2 151 Oude Dijk 4,7 451 Lijnse Hoek 7,2 193 Hagelkruis 4,7 Gemiddelde Tilburg 6,1

37 37 Overlast als gevolg van parkeergedrag Heeft u in uw buurt last van parkeergedrag? Denk aan onvoldoende parkeergelegenheid en/of hinder door verkeerd parkeren. De overlast van het parkeergedrag en het gebrek aan parkeerplaatsen manifesteert zich vooral in en rond het centrum. Gemiddeld geeft de Tilburger een 5,9. In de buurt 192 van Hagelkruis (3,3) en buurt 151 van de wijk de Oude Dijk (3,8) is de hinderbeleving het hoogst. In buurt 613 van wijk Groenewoud ondervindt men de minste hinder. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 613 Groenewoud 7,7 192 Hagelkruis 3,3 336 Het Zand 7,7 151 Oude Dijk 3,8 314 De Reit 7,6 616 Groenewoud 3,8 713 Enschot 7,5 258 Hoefstraat 3,9 821 Huibeven 7,5 204 Besterd 4,0 345 Het Wandelbos 7,5 216 Gasthuisstraat 4,2 463 Quirijnstok 7,4 175 Korvel 4,2 319 De Reit 7,4 617 Groenewoud 4,2 425 Stokhasselt 7,3 251 Hoefstraat 4,3 721 Eikenbosch 7,3 243 Groeseind 4,4 Gemiddelde Tilburg 5,9

38 38

39 39 Veiligheid Inleiding De beleving van de veiligheid is vormgegeven aan de hand van drie vragen. De ervaren hinder als gevolg van overlast door criminaliteit, de veiligheid overdag en de veiligheid s nachts. Per vraag wordt in dit hoofdstuk een beeld gegeven van deze drie aspecten. Criminaliteit Heeft u in uw buurt last van criminaliteit? Denk bijvoorbeeld aan vandalisme, inbraak en geweldpleging. Gemiddeld genomen heeft men in Tilburg niet veel last van criminaliteit. Men geeft een 7,1. In Stokhasselt en Korvel geeft men aan wel hinder te ondervinden. Buurt 422 van Stokhasselt krijgt het laagste cijfer, een 4,3. In Enschot ondervindt men de minste hinder en geeft een acht. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 711 Enschot 8,0 422 Stokhasselt 4,3 712 Enschot 7,9 175 Korvel 4,4 901 Udenhout 7,8 151 Oude Dijk 4,5 701 Berkel 7,7 162 Trouwlaan 4,5 857 Tuindorp de Kievit 7,7 146 Broekhoven 4,6 821 Huibeven 7,6 176 Korvel 4,6 721 Eikenbosch 7,6 216 Gasthuisstraat 4,9 852 Tuindorp de Kievit 7,5 424 Stokhasselt 5,0 741 Berkelse Akkers 7,5 174 Korvel 5,1 713 Enschot 7,5 423 Stokhasselt 5,1 Gemiddelde Tilburg 7,1

40 40 Veiligheid overdag Hoe veilig voelt u zich overdag bij u in de buurt? Denk hierbij aan enge plekken, de wijkagent, een onprettige sfeer, de buurtconciërge enz. Met een 7,6 scoort de veiligheid overdag in Tilburg goed. Eigenlijk alleen in Stokhasselt vindt men de veiligheid een punt van aandacht. In Udenhout en Enschot voelt men zich het veiligst. Top 10 van hoogst en laagst scorende buurten Buurt Wijk Bovengemiddeld Buurt Wijk Benedengemiddeld 741 Berkelse Akkers 8,8 422 Stokhasselt 5,9 711 Enschot 8,7 162 Trouwlaan 6,1 713 Enschot 8,6 424 Stokhasselt 6,3 712 Enschot 8,6 226 De Hasselt 6,3 902 Udenhout 8,5 146 Broekhoven 6,3 721 Eikenbosch 8,5 255 Hoefstraat 6,5 901 Udenhout 8,5 243 Groeseind 6,5 904 Udenhout 8,5 421 Stokhasselt 6,6 731 Ruiven 8,4 423 Stokhasselt 6,6 701 Berkel 8,4 431 Vlashof 6,7 Gemiddelde Tilburg 7,6