3e Programmarapportage 2015 Uitvoeringsprogramma

Transcriptie

1 Uitvoeringsprogramma Baggeren Auteur P. Groen Registratienummer Oktober 2015 Versie 1.0 Status Definitief Afdeling Watersystemen

2 2 Leeswijzer 1 Programma Baggeren Opdrachten en doelen Belangrijke gebeurtenissen 3 e kwartaal 2015 en aandachtspunten komende periode Bereikte resultaten - stand van zaken prognose Resultaten Financiën (inkomsten en uitgaven) Prognose baggerblokken op orde in Kubieke meters (m 3 ) bagger Voorbereidende werkzaamheden in 2015 voor toekomstige baggerwerken 8 2 Risico s en risicobeheersmaatregelen 9 3 Communicatie 9 4 Bijlage risico's 10

3 3 1 Programma Baggeren 1.1 Opdrachten en doelen Ons watersysteem voldoet aan de legger, is duurzaam en de kwaliteit is ten minste gelijk aan die van Het is één van de maatregelen die bijdraagt aan het behalen van dit resultaat dat valt onder het effect Voldoende Water. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) is verantwoordelijk voor het baggerbeheer van ruim km watergangen. Het kader voor het beheer is vastgelegd in het in februari 2012 door het CHI vastgestelde Meerjarenbeleidsplan Waterbodems Jaarlijks wordt gemiddeld circa 750 km watergangen geïnspecteerd en indien nodig gebaggerd. De kosten per kilometer baggerwerk kunnen, afhankelijk van de locatie (landelijk, stedelijk, boezem) en de kwaliteit van de baggerspecie sterk uiteenlopen. Om variaties in kosten op te vangen is een baggervoorziening ingericht waaraan in 2015 en verder jaarlijks 7 miljoen wordt gedoteerd. In 2015 worden circa tachtig baggerprojecten voorbereid en/of uitgevoerd. 1.2 Belangrijke gebeurtenissen 3 e kwartaal 2015 en aandachtspunten komende periode Het derde kwartaal is voornamelijk een periode waarin het stedelijk en boezembaggerwerk wordt aanbesteed en gestart en de uitvoering van het baggerwerk in landelijk gebied na het broedseizoen wordt hervat. De prognose van de netto-uitgaven in 2015 is 1 miljoen lager dan de begroting. Dit komt voornamelijk doordat het deelproject De Poel in het project Wormer- en Jisperwater niet binnen het samenwerkingsproject wordt uitgevoerd. De gemeente Wormerland overweegd nog het werk separaat uit te voeren. Ook zit er minder bagger in de boezemwateren en in de Eilandspolder dan verwacht. De lagere uitgaven in dit jaar hebben geen direct effect op het meerjarenplan baggeren en de hoogte van de dotatie. De prognose van de netto-uitgaven (uitgaven minus inkomsten) is ten opzichte van het tweede kwartaal verlaagd met 0,4 miljoen naar 8,2 miljoen. In 2015 wordt naar verwachting circa 1 miljoen m 3 bagger verwijderd. Dit is vanwege genoemde oorzaken 0,15 miljoen m 3 minder dan is begroot. In het laatste kwartaal zijn alle geplande baggerwerken van 2015 afgerond of in uitvoering. De risico's voor het niet halen van de prognoses zijn in het derde kwartaal afgenomen omdat alle werken zijn aanbesteed. Een algemeen risico zijn de weersomstandigheden. Voor de uitvoering wordt uitgegaan van een gemiddeld weerbeeld. Bij veel regen of vorst zullen werkzaamheden doorschuiven naar 2016 en zullen de uitgaven in 2015 lager zijn dan de huidige prognose. Een week niet werkbaar weer betekent circa 0,3 miljoen minder uitgaven. Baggerwerk Oosterdel gebied Na twee jaar voorbereiden is het baggerwerk Oosterdel in Langedijk van start gegaan. Tot eind 2016 zal circa m 3 bagger uit de sloten worden verwijderd. Een bijzonder baggerwerk vanwege de grote betrokkenheid van de bewoners, vanwege het vaarbelang en de stichting Veldzorg die veel van de eilanden beheert. Veel particulieren die zelf verantwoordelijk zijn voor baggerwerk liften mee met dit project. Tijdens de uitvoering van het baggerwerk is er wekelijks een inloopmoment waar de betrokkenen met hun vragen terechtkunnen.

4 4 Herbezinning baggerproject Eilandspolder-oost In 2008 is, in samenwerking met Staatsbosbeheer en de voormalige gemeenten Graft-De Rijp en Schermer, gestart met baggerproject Eilandspolder-oost. Ervaringen met het baggeren van andere veenweidegebieden, wijziging van de legger voor wat betreft onderhoudsplicht en gesprekken met ingelanden, leiden tot voortschrijdende inzichten over hoe het watersysteem van de Eilandspolder op orde gebracht kan worden. Dit najaar zullen deze inzichten aan de stuurgroep van het project met bestuurlijke vertegenwoordigers van Staatsbosbeheer, de gemeente Alkmaar en HHNK worden voorgelegd. Optimalisatie coördinatie grondstromen Bij de uitvoering van de baggertaak komt jaarlijks via de baggerdepots circa m 3 grond (ingedroogde, gerijpte bagger) beschikbaar. Door optimalisatie van de afstemming van dit aanbod en de vraag naar grond binnen het hoogheemraadschap maken we werk-met-werk, wordt het duurzaam gebruik van grond vergroot en kunnen flinke besparingen worden gerealiseerd. Er is een voorstel gedaan aan de gemeenten in de regio Alkmaar over verruiming van de toepassingsmogelijkheden in waterkeringen en bermen. Bestuurlijke besluitvorming hierover wordt in het 4 e kwartaal verwacht. In afwachting van de besluitvorming wordt er geen gerijpte bagger uit de depots afgevoerd. 1.3 Bereikte resultaten - stand van zaken prognose Resultaten 2015 Iedere kwartaalrapportage wordt gerapporteerd op euro's en kubieke meters. Eens per jaar, in de Q4-rapportage, wordt tevens gerapporteerd op het aantal kilometers watergang dat is getoetst, het aantal baggerblokken op orde, de eenheidsprijs per kubieke meter baggerwerk ( /m 3 ), het percentage ad hoc baggerwerk ten opzichte van het totaal, het aantal klachten gerelateerd aan de baggertaak en eventuele sancties vanwege geconstateerde overtredingen door het bevoegd gezag Financiën (inkomsten en uitgaven) In onderstaande paragrafen wordt gerapporteerd over de prestatie-indicator m 3 bagger en de financiën ten opzichte van de begroting en de Q2. De rapportage geeft voor 2015 inzicht in: de prognose van de inkomsten en de bruto- en netto-uitgaven per categorie baggerwerk; de prognose te verwijderen m 3 bagger; de werkelijke bruto-uitgaven ten opzichte van voorgaande jaren.

5 x Begroting Prognose Q1 heel 2015 Prognose Q2 heel 2015 Prognose Q3 heel Uitgaven Inkomsten Netto uitgaven Grafiek 1: Prognose uitgaven en inkomsten heel 2015 ten opzichte van de begroting 2015 en de vorige rapportage (bedragen x 1.000) x Begroting 2015 Prognose Q1 heel 2015 Prognose Q2 heel 2015 Prognose Q3 heel Landelijk Stedelijk Boezem Integrale projecten Kwaliteitsbaggeren Grafiek 2: Prognose uitgaven heel 2015 ten opzichte van de begroting 2015 en de vorige rapportage, per categorie baggerwerk (bedragen x 1.000). Uitgaven (bruto) Ten opzichte van de begroting zijn de bruto-uitgaven 1,7 miljoen gedaald. Dit komt doordat het deelproject De Poel in het project Wormer- en Jisperwater niet binnen het samenwerkingsproject uitgevoerd. Ook zit er minder bagger in de boezemwateren en in de Eilandspolder dan verwacht. De prognose van de bruto-uitgaven voor 2015 is ten opzichte van het tweede kwartaal met 0,3 miljoen naar beneden bijgesteld en bedraagt nu 9 miljoen. Er is een grote verschuiving tussen kwaliteitsbaggeren, dat naar beneden is bijgesteld, en het landelijk en stedelijk baggerwerk, dat naar boven is bijgesteld. n Door de programmatische aanpak realiseren we een deel van het werk in landelijk gebied voor 2016 al in Ook hebben we de onderzoeken voor de blokken 2017 voor een deel in 2015 kunnen uitvoeren. De geplande uitvoering van het kwaliteitsbaggeren schuift door naar 2016 vanwege complexiteit en afstemming met belanghebbenden kost

6 6 de voorbereiding meer tijd dan verwacht. Inkomsten Netto-uitgaven Ten opzichte van de begroting dalen de inkomsten met 0,7 miljoen. Dit komt doordat er minder inkomsten zijn in het project Wormer- en Jisperwater in verband met de lagere uitgaven. De huidige prognose van de inkomsten is 0,9 miljoen. Dit is nagenoeg gelijk aan de prognose van Q2. Ten opzichte van de begroting dalen de netto-uitgaven met 1 miljoen. De netto-uitgaven nemen ten opzichte van de vorige prognose in Q2 af met 0,4 miljoen. 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Trend realisatie bruto-uitgaven in % van 2009 t/m 2014 en verloop in Gemiddeld 2009 t/m 2014 Grafiek 3: Trend realisatie bruto-uitgaven in % van 2009 tot en met 2014 en verloop in In bovenstaande grafiek is de trend te zien van de bruto-uitgaven gemiddeld over de jaren 2009 tot en met 2014 en daarnaast het lopende jaar. In 2015 zijn in verhouding iets minder uitgaven gedaan dan in de afgelopen zes jaar. Door bijsturing in het komende kwartaal is de verwachting dat de prognose gehaald wordt Prognose baggerblokken op orde in 2015 Landelijk In 2015 worden 24 landelijke baggerblokken (inclusief Waterland uit jaarschijf 2014) gebaggerd. De prognose is dat alle blokken eind 2015 gereed zijn, met uitzondering van de blokken 2015 met meerjarige teelten (circa 15%). Van jaarschijf 2016 wordt in 2015 al circa 15% uitgevoerd. Ook is reeds gestart met de onderzoeken voor de blokken van Dit kan vanwege programmatisch werken. Stedelijk In 2015 worden zeven stedelijke baggerblokken op orde gebracht. Twee stedelijke blokken worden volgens planning in 2016 afgerond. Het gaat hierbij om het 'Oosterdelgebied Langedijk' vanwege de complexiteit en samenwerking met derden, en 'Hoorn 2015' vanwege extra inspanningen voor een efficiënte afzet van bagger. Om

7 7 efficiënter te baggeren is met de gemeente Stede Broec besloten tot bundeling van uitvoeringsfasen. Hierdoor hebben de werkzaamheden geen doorlooptijd van tien jaar maar zes jaar (drie fasen zijn reeds uitgevoerd) waardoor er in 2015 meer uitgevoerd gaat worden. De kosten voor het baggeren in Edam-Volendam zijn verhoogd in verband met verontreiniging. De eigen depots worden niet leeggereden omdat we aan het bufferen zijn om de toepassing van de gerijpte bagger mogelijk te maken voor de koppeling aan de grondvraag van eigen werken. Boezem De jaarschijven 2015 tot en met 2017 zijn ten behoeve van een efficiënte uitvoering gebundeld tot drie projecten. Deze projecten zijn gestart, maar lopen deels vertraging op ten opzichte van de prognose. Het baggeren van het tweede deel van 'Beemsterringvaart oost' start eind Q3. De start is vertraagd omdat er nog geen ruimte is in het depot, het droogproces kost meer tijd dan verwacht. De verwachting is dat het werk vóór het broedseizoen 2016 gereed is. Eén van de twee gecombineerde boezembaggerwerken en het baggeren van de Purmer Ee lopen vertraging op vanwege het niet verkrijgen van depotvergunningen door de aannemer. Naast het aanpassen van de planning heeft dit geen consequenties. Integrale projecten Van de projecten 'Eilandspolder fase 2', 'Kalverpolder' en 'Wormer- en Jisperwater' resteert het ruimen van de depots. Eilandspolder fase 3 en 4 zal in Q4 starten en vóór het broedseizoen 2016 gereed zijn. Kwaliteitsbaggeren Op vijftien locaties wordt onderzocht wat de invloed van de waterbodem is op de waterkwaliteit. Er zijn twee saneringen in voorbereiding: 'Vaart Zuid' in Zaandam en 'Landsmeer'. In 2016 wordt gestart met de uitvoering van deze projecten. Bij de provincie is subsidie (50%) aangevraagd. Voor 'Vaart Zuid' is dit inmiddels toegekend Kubieke meters (m 3 ) bagger De verwachting is dat er 1 miljoen m 3 wordt gebaggerd in Alle werken in het landelijk en stedelijk gebied en in de boezem zijn nu voorbereid. Hieruit is gebleken dat het aantal m 3 in het landelijk gebied aanzienlijk lager en in het stedelijk gebied hoger is dan verwacht. Daarnaast blijkt uit de gesprekken met aanliggende perceeleigenaren over de ontvangst van bagger een toename van meerjarige teelten. Dit betekent dat er op zo'n perceel in 2015 geen bagger kan worden ontvangen, waardoor meer baggerwerk doorschuift naar Echter, door het uitvoeren van een deel van de werken voor 2016 zal er extra gebaggerd worden in 2015 voor de blokken van Per saldo betekent dit dat de prognose voor landelijk baggerwerk weer op het niveau van de begroting zit. Tot peildatum 2 september is in totaal circa m 3 gebaggerd; dit komt overeen met het gebruikelijke beeld waarbij, vanwege het broedseizoen, het zwaartepunt ligt in de tweede helft van het jaar.

8 8 M x m Begroting 2015 Prognose Q1 heel 2015 Prognose Q2 heel 2015 Prognose Q3 heel 2015 Grafiek 4: Prognose Q3 m 3 bagger heel 2015 ten opzichte van de begroting 2015 en vorige rapportage (x m 3 ) Voorbereidende werkzaamheden in 2015 voor toekomstige baggerwerken Programmatisch werken krijgt meer vorm. De voorbereidingen van de landelijke baggerblokken voor 2016 zijn ruim op tijd gestart; in de periode augustus tot en met oktober is en wordt de voorbereiding van de landelijke en stedelijk baggerblokken afgerond. Dit geeft meer flexibiliteit bij de (optimale) inzet van medewerkers en maakt het mogelijk te sturen op de uitgaven door werken eerder op de markt te zetten. Naast het reguliere baggerwerk wordt gewerkt aan de voorbereiding van ingrepen in de waterbodem ter verbetering van de waterkwaliteit, het zogenaamde kwaliteitsbaggeren. Voor de voorbereiding wordt eerst ingeschat wat de invloed is van de waterbodem op de waterkwaliteit, en of een ingreep een duurzame verbetering geeft van de waterkwaliteit en op welke wijze dit zou moeten plaatsvinden. De aanleiding voor kwaliteitsbaggeren kan zijn: 1. waarnemingen van slechte waterkwaliteit in watergangen met dikke baggerlagen; of 2. constatering van de aanwezigheid van ernstig verontreinigde bagger. Van de eerste categorie is de locatie 'Roggesloot' op Texel in onderzoek. Indien uit onderzoek blijkt dat kwaliteitsbaggeren zinvol en noodzakelijk wordt geacht, wordt dit werk voorbereid en in 2016 uitgevoerd. Van de tweede categorie zijn de locaties 'Landsmeer' en 'Vaart zuid' te Zaandam in voorbereiding. Deze werken komen in 2016 tot uitvoering. Daarnaast wordt van acht locaties onderzocht wat de invloed van de aanwezige bagger is op de waterkwaliteit. Indien nodig worden deze werken in 2016 gestart.

9 9 2 Risico s en risicobeheersmaatregelen In lijn met de afdelings- en concernrapportage van HHNK worden de risico's volgens de Narismethodiek en in tabelvorm weergegeven. De risicotabel is in de bijlage opgenomen. Naast de risico's in de risicotabel is er het algemene risico van de weersomstandigheden, van met name een nat najaar en een lange vorstperiode.een week niet werkbaar weer betekent circa 0,3 miljoen minder uitgaven. 3 Communicatie Vanuit de projecten communiceren we met ontvangstplichtigen van bagger en omwonenden. Het doel is het informeren over en het afstemmen van de werkzaamheden en daarmee het vergroten van het draagvlak voor de maatregelen, het gebruik maken van lokale kennis en het voorkomen van bezwaren tegen de maatregelen. Bij baggerwerk Oosterdel zijn inloopspreekuren georganiseerd vanwege grote betrokkenheid van omwonenden. In het project Eilandspolder-oost zijn vanwege de integrale aanpak keukentafelgesprekken gevoerd met pachters, eigenaren en recreatie-ondernemers om de belangen helder te krijgen. Informatie over de projecten is tevens beschikbaar via de site van HHNK onder 'Werk in de buurt'.

10 4 Bijlage risico's Risicogebeurtenis Risico-oorzaak Risicogevolg Risico-score Max. Fin. Gevolg Maatregelen en aanvullingen De prognoses voor saneringswerken (categorie kwaliteitsbaggeren) zijn onvoldoende scherp en betrouwbaar. De saneringsprojecten complexiteit, verschillende uitvoeringsvarianten en de afhankelijkheid van derden. Afwijkingen van inkomsten en uitgaven 2015 voor saneringswerken Om de kans op een uitvoering gereed project zoveel mogelijk te vergroten, zijn de (twee) saneringswerken voor 2016 gelijktijdig voorbereid. Stagnatie van voortgang boezembaggerprojecten. Het niet tijdig verkrijgen van vergunningen. De projecten lopen uit qua tijd en hiermee over de jaarschijf. 3 0 Voor de afzet van bagger uit de boezem maakt het hoogheemraadschap gebruik van (tijdelijke) weilanddepots. De kaders hiervoor liggen vast in het Besluit bodemkwaliteit (BBK). Naar verwachting wordt dit in juli 2018 herzien waarbij onder andere de mogelijkheden voor weilanddepots sterk worden verruimd. Bevoegde gezagen hebben de afgelopen periode al in de geest van de herziening van dit besluit gehandeld. Door actief het gesprek aan te gaan over de toepassing van wet- en regelgeving is een basis van vertrouwen ontstaan met de Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD) Een klein risico voor het tijdelijk stilleggen van een werk resteert voor het geval een derde partij HHNK voor de rechter daagt.