Raadplegingsdocument Herziening van de bestaande btw-wetgeving inzake overheidsinstanties en belastingvrijstellingen in het algemeen belang

Transcriptie

1 EUROPESE COMMISSIE DIRECTORAAT-GENERAAL BELASTINGEN EN DOUANE-UNIE Eenheid C1 btw TAXUD/C1 Raadplegingsdocument Herziening van de bestaande btw-wetgeving inzake overheidsinstanties en belastingvrijstellingen in het algemeen belang Opmerking Dit document wordt voor raadplegingsdoeleinden verspreid onder alle partijen op wie de voorgenomen herziening van de huidige btw-regels voor de publieke sector (inclusief de bijzondere regels voor overheidsinstanties en de belastingvrijstellingen in het algemeen belang), zoals uiteengezet in de door de Commissie in december 2011 goedgekeurde mededeling over de toekomst van de btw, betrekking heeft. Het enige doel van deze raadpleging is relevante argumenten en informatie van belanghebbenden te verzamelen om de Commissie te helpen bij haar gedachtevorming op dit terrein. Dit document geeft niet noodzakelijkerwijs de zienswijze van de Europese Commissie weer en mag niet worden uitgelegd als een verbintenis van de Commissie tot het nemen van een officieel initiatief op dit gebied. De betrokken belanghebbenden worden uitgenodigd hun opmerkingen uiterlijk vrijdag 14 februari 2014 in te dienen. -Please note that the consultation period has been extended until 25 April 2014!- 1

2 1. GEGEVENS VAN DE BELANGHEBBENDE De diensten van de Commissie ontvangen graag bijdragen van alle belanghebbenden over de hieronder beschreven gevallen. Om de reacties te analyseren, is het nuttig de antwoorden per soort respondent te bundelen. Daarom wordt u vriendelijk verzocht het volgende formulier in te vullen. U behoort tot een van de volgende categorieën: Multinationale onderneming Grote onderneming Kleine en middelgrote onderneming (kmo) 1 Nationale vereniging Europese vereniging Niet-gouvernementele organisatie (ngo) Belastingadviseur of fiscalist Burger Academische instelling Overheidsorgaan Overige. Gelieve te specificeren Naam van uw organisatie/entiteit/bedrijf Woonstaat... Korte omschrijving van uw activiteiten of uw sector... Let op: de bijdragen worden gepubliceerd op de website van DG TAXUD. Zonder openbaarmaking wordt geen rekening gehouden met de inhoud. Als de betrokkene bezwaar maakt tegen de bekendmaking van zijn persoonsgegevens omdat bekendmaking hiervan zijn of haar gerechtvaardigde belangen zou schaden, kan de bijdrage anoniem worden bekendgemaakt (zie ook punt 8 van dit document). Geeft u toestemming om uw bijdrage aan de raadpleging samen met de andere bijdragen te publiceren? Ja Nee Geeft u toestemming om uw persoonsgegevens openbaar te maken? Ja 1 Overeenkomstig titel I, artikel 2, van de bijlage bij de aanbeveling van de Commissie van 6 mei 2003 betreffende de definitie van kleine, middelgrote en micro-ondernemingen (2003/361/EG) zijn kleine, middelgrote en microondernemingen gedefinieerd als ondernemingen waar minder dan 250 personen werkzaam zijn en waarvan de jaaromzet 50 miljoen EUR of het jaarlijkse balanstotaal 43 miljoen EUR niet overschrijdt. Binnen de categorie kmo s is een "kleine onderneming" een onderneming waar minder dan 50 personen werkzaam zijn en waarvan de jaaromzet of het jaarlijkse balanstotaal 10 miljoen EUR niet overschrijdt, en een "micro-onderneming" is een onderneming waar minder dan 10 personen werkzaam zijn en waarvan de jaaromzet of het jaarlijkse balanstotaal 2 miljoen EUR niet overschrijdt. 2

3 Nee 2. INLEIDING EN ACHTERGROND De btw-behandeling van overheidsinstanties en de vrijstellingen in het algemeen belang hebben de afgelopen jaren tot een aantal punten van zorg en kritiek geleid. Terwijl over het algemeen bijna alle vormen van economische activiteiten tot het toepassingsgebied van de btw behoren en in principe worden belast, worden bepaalde door overheidsinstanties verrichte prestaties als niet-belastbaar voor btw-doeleinden beschouwd, zelfs als deze volgens de algemene btw-beginselen als een economische activiteit worden aangemerkt. Sommige andere activiteiten van algemeen belang zijn vrijgesteld van btw. Deze regels dateren uit de jaren zeventig van de vorige eeuw, toen veel van deze diensten uitsluitend door overheidsinstanties werden verricht. Het is de vraag of deze regels nog altijd toepasselijk zijn. De toenemende privatisering en de ontsluiting (of deregulering) van activiteiten die van oudsher tot het exclusieve terrein van de publieke sector behoorden, hebben geleid tot concurrentieverstoringen tussen publieke en private actoren die zich met soortgelijke activiteiten bezighouden. Bovendien is bij het opstellen van de wetgeving geen rekening gehouden met de publiek-private partnerschappen die in toenemende mate voor een reeks activiteiten worden gebruikt. De btw-behandeling van de publieke sector was een van de onderwerpen in de openbare raadpleging naar aanleiding van het Groenboek over de toekomst van de btw 2 en - na deze raadpleging - een onderwerp in de mededeling van de Commissie over de toekomst van de btw 3. Hierin wordt gesteld dat de evaluatie en mogelijke herziening van de btw-regels voor de publieke sector een van de prioriteitsgebieden van de Europese Commissie is om een eenvoudiger, efficiënter en solider btw-stelsel in de EU te realiseren. Om het voorwerk te verrichten voor een mogelijk toekomstig wetgevingsinitiatief, heeft de Europese Commissie opdracht gegeven tot twee economische studies en in januari 2013 besprekingen gehouden met de lidstaten in de Groep over de toekomst van de btw en met btwdeskundigen in de btw-deskundigengroep. Daarnaast werd in Italië in april 2013 met belanghebbenden een Fiscalis-conferentie over deze kwestie gehouden. De Europese Commissie zet, in het licht van de voorbereidingen voor een effectbeoordeling over deze kwestie, deze openbare raadpleging op om alle geïnteresseerde belanghebbenden verdere gelegenheid te geven hun standpunten over deze kwestie naar voren te brengen. Er wordt op gewezen dat er in deze fase geen beslissing is genomen met betrekking tot de richting en de context van een toekomstig wetgevingsvoorstel. Deze raadpleging is hoofdzakelijk van technische aard. 3. HUIDIG EU-WETGEVINGSKADER In principe is elke prestatie voor btw-doeleinden belastbaar als zij wordt verricht onder bezwarende titel waarbij de vergoeding nauw samenhangt met de verrichte prestatie (artikel 2 van de btw- 2 Groenboek over de toekomst van de btw: naar een eenvoudiger, solider en efficiënter btw-stelsel (COM(2010) 695) 3 COM(2011) 851 definitief van

4 richtlijn 4 ), en zij als een economische activiteit in de zin van artikel 9 van de btw-richtlijn is aan te merken. Er bestaan bijzondere regels voor activiteiten in de publieke sector die van deze algemene regel afwijken. 3.1 Artikel 13 van de btw-richtlijn overheidsinstanties die als overheid handelen Artikel 13 van de btw-richtlijn bevat bijzondere regels voor overheidsinstanties wanneer zij handelingen als overheid verrichten. Indien dit het geval is, wordt de overheidsinstantie in het algemeen niet als belastingplichtige voor btw-doeleinden beschouwd. Daarom vallen diensten die door een publiekrechtelijke rechtspersoon als overheid worden verricht, buiten het toepassingsgebied van de btw (artikel 13, lid 1, eerste alinea). Dit soort diensten is alleen dan aan btw onderworpen - volgens de hierboven beschreven algemene regel - indien de behandeling van de overheidsinstantie als een niet-belastingplichtige tot "een verstoring van de mededinging van enige betekenis" zou leiden (artikel 13, lid 1, tweede alinea) of de relevante werkzaamheid een in bijlage I bij de btw-richtlijn genoemd gebied betreft, voor zover deze niet van onbeduidende omvang is (artikel 13, lid 1, derde alinea). Daarnaast mogen lidstaten bepaalde vrijgestelde werkzaamheden van publiekrechtelijke lichamen als werkzaamheden beschouwen waarin deze lichamen optreden als overheid, waarbij deze lichamen dan worden behandeld alsof ze zich buiten het toepassingsgebied van de btw bevinden (artikel 13, lid 2, van de btw-richtlijn). 3.2 Artikelen 132, 133 en 134 van de btw-richtlijn belastingvrijstellingen in het algemeen belang In aanvulling hierop bevat artikel 132 van de btw-richtlijn een lijst vrijstellingen voor bepaalde activiteiten van algemeen belang (die zich niet noodzakelijkerwijs tot prestaties van overheidsinstanties beperken), zoals medische verzorging, onderwijs, de publieke omroep, openbare postdiensten, cultuur, enz. Als rekening wordt gehouden met de eerdergenoemde punten (punt 3 tot 3.2), kan de btwbehandeling van de publieke sector worden opgesplitst in drie categorieën activiteiten voor overheidsinstanties: - belaste activiteiten; - activiteiten die binnen het toepassingsgebied van de btw vallen maar zijn vrijgesteld en - activiteiten die buiten het toepassingsgebied van de btw vallen. Tot slot: in diverse lidstaten krijgen overheidsinstanties die geen recht op aftrek van voorbelasting hebben voor zover de desbetreffende prestaties samenhangen met onbelaste prestaties die deze instanties vervolgens verrichten, de btw gedeeltelijk of volledig gecompenseerd door een mechanisme dat buiten het btw-stelsel is opgericht (bv. het btw-compensatiefonds). 3.3 Belangrijkste problemen bij het huidige systeem De huidige btw-regels die op de publieke sector van toepassing zijn, kampen met de volgende tekortkomingen: 4 Richtlijn 2006/112/EG van de Raad van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde (PB L 347). 4

5 Gebrek aan neutraliteit De huidige regels zijn niet fiscaal neutraal omdat zowel bij het verrichten als bij het ontvangen van prestaties concurrentieverstoringen op kunnen treden. Er kunnen bij het verrichten van prestaties concurrentieverstoringen optreden omdat een en dezelfde activiteit wel belast kan zijn als deze door een private instantie wordt verricht en niet belast wanneer deze door een overheidsinstantie wordt verricht. Ondanks de bepaling inzake de verstoring van de mededinging in artikel 13, lid 1, van de btwrichtlijn klaagden veel respondenten op de openbare raadpleging in het kader van het groenboek erover dat wanneer een private ondernemer oneerlijke concurrentie ondervindt van een overheidsinstantie, vaak een eenvoudig rechtsinstrument ontbreekt om deze kwestie formeel aanhangig te maken bij de belastingautoriteiten of de rechter. De verstoringen bij het verrichten van prestaties hangen bovendien niet alleen samen met artikel 13 maar ook met de belastingvrijstellingen in het algemeen belang als bedoeld in artikel 132 van de btw-richtlijn. Wanneer de vrijstellingsbepaling niet alleen op overheidsinstanties betrekking heeft, beschikken de lidstaten vaak over een ruime beoordelingsmarge om te bepalen welke private entiteiten in aanmerking kunnen komen voor de vrijstelling: de objectieve reden waarom de ene leverancier wel in aanmerking komt en de andere niet, is vaak moeilijk te achterhalen en leidt tot juridische geschillen. Bovendien zijn bij het opstellen van bepaalde vrijstellingen (de publieke omroep en postdiensten) uitsluitend openbare leveranciers in aanmerking genomen 5. Er is sprake van concurrentieverstoring bij het ontvangen van prestaties omdat de voorbelasting niet aftrekbaar is indien de betreffende prestatie samenhangt met niet-belastbare of vrijgestelde prestaties die de ontvanger vervolgens verricht. Dit leidt tot cascade-effecten, een neiging om de afgenomen prestatie zelf te verrichten, en terughoudendheid om te investeren of uit te besteden, zelfs als activiteiten efficiënter door een private entiteit zouden kunnen worden verricht indien het btw-aspect niet ter zake zou doen. Er ontstaan inefficiënties in de productie en de levering van diensten door de publieke sector omdat beslissingen over uitgaven vaak eerder van btw-aspecten dan van reële economische factoren afhangen. Complexiteit en gebrek aan harmonisatie De complexiteit is bijvoorbeeld het gevolg van het probleem om de btw-status van de levering en/of dienst en de aftrekbaarheid van de voorbelasting te bepalen, omdat activiteiten van overheidsinstanties belast, belastbaar maar vrijgesteld, of niet-belastbaar kunnen zijn. Daarnaast ontbreekt het vaak aan heldere omschrijvingen van activiteiten die onder de vrijstellingen in het algemeen belang vallen. Als gevolg daarvan is het vaak moeilijk de voorwaarden te bepalen op basis waarvan een activiteit voor een vrijstelling in aanmerking zou kunnen komen. De complexiteit en het gebrek aan harmonisatie ontstaan bijvoorbeeld doordat er ruimte is voor interpretatie om te bepalen of een prestatie is verricht door een overheidsinstantie die handelt als overheid of niet. Dit komt met name door het respectieve nationale publiekrecht met betrekking tot de vraag wat een overheidsinstantie is en wanneer deze "als overheid" handelt. Er is in de EU geen eenvormige aanpak ten aanzien van activiteiten die overheidsinstanties als overheid verrichten. 5 Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft in zijn arrest van 23 april 2009 (C-357/07, TNT Post UK Ltd) verduidelijkt dat een leverancier van een openbare postdienst elke leverancier of universele postdienst is ongeacht of zij te boek staat als openbare of private instantie. 5

6 Bovendien bevat artikel 13, lid 2, van de btw-richtlijn een mogelijkheid voor lidstaten om vrijgestelde werkzaamheden te beschouwen als werkzaamheden die buiten het toepassingsgebied van de btw vallen, wat de harmonisatie eveneens vermindert. Daarnaast wordt in sommige in artikel 132, lid 1, van de btw-richtlijn opgesomde vrijstellingen veel beoordelingsmarge aan de lidstaten gelaten om de (private) entiteiten vast te stellen die in aanmerking kunnen komen voor de belastingvrijstellingen in het algemeen belang. De mogelijkheid voor lidstaten in artikel 133 om bepaalde in artikel 132, lid 1, opgesomde vrijstellingen te verlenen aan andere dan publiekrechtelijke instellingen, afhankelijk van aanvullende voorwaarden, zorgt voor nog meer complexiteit en gebrek aan harmonisatie. 6

7 4 INITIATIEVEN VAN DE COMMISSIE TOT NU TOE In dit hoofdstuk wordt een overzicht geboden van het werk dat al is verricht met betrekking tot een herziening en eventuele wijziging/verbetering van de btw-regels voor de publieke sector. 4.1 Wetgevingsvoorstel inzake postdiensten In 2003 kwam de Europese Commissie met een voorstel om de (voormalige) zesde btw-richtlijn 6 te wijzigen wat betreft de btw-behandeling van de postale dienstverlening, om zodoende de postdiensten en de verkoop van postzegels te belasten 7. Nadat na jaren onderhandelen in de Raad bleek dat er geen consensus over dit voorstel kon worden bereikt, besloot de Raad in december 2010 dat een status quo het enige realistische toekomstperspectief was. Als gevolg daarvan heeft de Commissie dit voorstel ingetrokken De toekomst van de btw de mededeling van de Commissie en de conclusies van de Raad De herziening van de bepalingen met betrekking tot de btw in de publieke sector moet ook worden gezien in het licht van de algemene herziening van het btw-stelsel die is uitgevoerd. Zoals hierboven vermeld, was de herziening van de btw-regels met betrekking tot de publieke sector onderwerp van een openbare raadpleging in het kader van het groenboek 9 van december 2010; daaruit bleek dat de overgrote meerderheid van private belanghebbenden vond dat een herziening van de btw in de publieke sector is vereist, terwijl openbare belanghebbenden vaak van mening waren dat het verschil in behandeling tussen private en overheidsinstanties gerechtvaardigd is en dat de huidige regels moeten blijven gelden 10. Een samenvatting van de bijdragen aan de openbare raadpleging in het kader van het groenboek is op de website van de Commissie te vinden 11. Gezien de resultaten van de openbare raadpleging en de discussies met de lidstaten in de Groep over de toekomst van de btw tijdens een vergadering op 3 oktober 2011 heeft de Commissie zichzelf in haar mededeling van 6 december 2011 tot doel gesteld een stapsgewijze aanpak op weg naar belastingheffing te bevorderen. Een toekomstig wetgevingsvoorstel zou zich moeten toespitsen op "activiteiten waarbij de private sector een grotere rol speelt en het risico op 6 Zesde richtlijn van de Raad van 17 mei 1977 betreffende de harmonisatie van de wetgevingen der lidstaten inzake omzetbelasting - Gemeenschappelijk stelsel van belasting over de toegevoegde waarde: uniforme grondslag (77/388/EEG), PB L COM(2003) PB C 109 van , blz Groenboek over de toekomst van de btw: naar een eenvoudiger, solider en efficiënter btw-stelsel (COM(2010) 695). 10 In dit verband is de Commissie eveneens gewezen op andere specifieke zaken, zoals de behandeling van intergemeentelijke samenwerking eenpaper.pdf zie het antwoord op vraag 3 (Q3). 7

8 concurrentieverstoringen hoger is" 12. Dit is een van de in de mededeling genoemde maatregelen die door een verbreding van de belastinggrondslag tot een efficiënter btw-stelsel zou moeten leiden. De Raad concludeerde in zijn conclusies van mei 2012 inzake de toekomst van de btw dat de vigerende EU-regels met betrekking tot de toepassing van de btw op de publieke sector nadere bestudering verdienen, voor zover er sprake is van concurrentie tussen de publieke en de private sectoren Studies van Copenhagen Economics Ter voorbereiding op een mogelijk voorstel heeft de Commissie economisch onderzoek laten doen naar de gevolgen van de huidige btw-regels voor de publieke sector om mogelijkheden voor alternatieve regels vast te stellen en de gevolgen ervan te beoordelen. De doelstelling was de btwverstoringen te verminderen en een gelijk speelveld te creëren. De door Copenhagen Economics verrichte studie was in maart 2011 afgerond en is op de website van de Commissie te vinden 14. Nader onderzoek in dit verband - een "aanvullende studie" - werd in januari 2013 afgerond 15. In vergelijking met de studie uit 2011 bevat de aanvullende studie nu: - ook de postale dienstverlening in het economische model 16 ; - een methodologische verbetering op basis van een betere vaststelling van de belastinggrondslag; - varianten van eerder vastgestelde hervormingsopties; - een afzonderlijke economische analyse van de sectoren, vormgegeven in een economisch model in het kader van een optie waarbij artikel 13 zou worden geschrapt, maar de belastingvrijstellingen van algemeen belang behouden zouden blijven (afval-/afvalwaterbeheer, omroepdiensten, 12 Punt van de mededeling Het eindverslag van 10 januari 2013 is via de volgende link te vinden: tions_en.pdf 16 Het economische model van de studie is nu gebaseerd op de economisch belangrijkste publieke kerntaken, nl. gezondheidszorg, onderwijs, cultuur, omroepdiensten, afvalbeheer en postdiensten. Hoewel het Hof van Justitie van de EU het toepassingsgebied van de belastingvrijstelling voor postdiensten heeft verhelderd (zie het arrest van 23 april 2009, C-357/07, TNT Post UK Ltd), betitelen de belanghebbenden de huidige situatie vaak als onbevredigend. De postale dienstverlening is in het model opgenomen om met kennis van zaken een besluit te kunnen nemen over de vraag hoe een mogelijk toekomstig voorstel met betrekking tot btwvrijstellingen voor activiteiten van algemeen belang de situatie in deze sector moet wijzigen. 8

9 postdiensten). Deze analyse is verricht om met kennis van zaken een besluit te kunnen nemen over de definitieve lijst van te belasten sectoren, op basis waarvan de gevolgen van een beperkte sectorale hervorming zouden kunnen worden beoordeeld, bijvoorbeeld door de lijst in bijlage I bij de btw-richtlijn uit te breiden en/of door bepaalde belastingvrijstellingen te schrappen. De belangrijkste economische resultaten van de aanvullende studie zijn samengevat in de tabellen die als bijlage bij dit raadplegingsdocument zijn gevoegd. Er zij op gewezen dat zowel de aanvullende studie als de studie uit 2011 de opvattingen van Copenhagen Economics weergeeft en uitsluitend is bedoeld als bijdrage aan de discussie: zij vormen geen weergave van het standpunt van de Europese Commissie en lopen niet vooruit op een mogelijk voorstel van de Commissie in deze zaak. 4.4 Feedback over de resultaten van de studie Zoals eerder vermeld, is de heffing van btw in de publieke sector (samen met de resultaten van de studie) in januari 2013 besproken met de lidstaten in de Groep over de toekomst van de btw en met de btw-deskundigen in de btw-deskundigengroep. Daarnaast vond in april 2013 een Fiscalisconferentie met belanghebbenden plaats in Mestre (Italië) waaraan vertegenwoordigers van de belastingdiensten van de lidstaten, maar ook zeventig belanghebbenden van buiten de belastingdiensten deelnamen. Veel btw-deskundigen en vertegenwoordigers van private entiteiten beschouwden artikel 13 van de btw-richtlijn als een oorzaak van concurrentieverstoringen en een rem op uitbestedingen. Verder werd het gebrek aan harmonisatie een belangrijke belemmering voor het intracommunautaire handelsverkeer bevonden. Men was het er niet over eens hoe de problemen van het huidige stelsel opgelost zouden kunnen worden. Verschillende deelnemers gaven de voorkeur aan de mogelijkheid van een volledige belastingheffing. Anderzijds werd de zorg uitgesproken dat een dergelijke oplossing negatieve gevolgen zou kunnen hebben voor bv. liefdadigheidsinstellingen, de gezondheidszorg of de begroting van gemeenten. Vertegenwoordigers van de lidstaten waren over het algemeen tegen een EU-breed restitutiesysteem en zijn - op dit moment - terughoudend wat de optie van volledige belastingheffing betreft. De meesten van hen zijn echter wel voorstander van verder onderzoek naar andere oplossingen die in de studie van Copenhagen Economics zijn voorgesteld. 5 DE VERSCHILLENDE HERVORMINGSOPTIES De volgende hervormingsopties worden op dit moment besproken en in het navolgende kort toegelicht: 1) Volledige belastingheffing van overheidsinstanties en activiteiten van algemeen belang (zie punt 5.1); 2) Volledige compensatie van de voorbelasting ("restitutiesysteem") op EU-niveau (zie punt 5.2); 3) Schrapping van bijzondere regels voor overheidsinstanties (artikel 13 van de btw-richtlijn), met behoud van alle of de meeste huidige vrijstellingen van algemeen belang (zie punt 5.3); 4) Sectorale hervorming (zie punt 5.4) 5) Mogelijke (aanvullende) selectieve wijzigingen op de huidige regels als beschreven in punt

10 5.1 Optie 1: Het model van de volledige belastingheffing Het model van de volledige belastingheffing kan op twee verschillende manieren worden ingevoerd: Model 1 - Belastingheffing afhankelijk van de vergoeding Volgens het eerste model, dat is gebaseerd op de belangrijkste beginselen van het huidige EU-btwstelsel en waar de studie zich op heeft gericht, is voor elke activiteit die wordt verricht door een overheidsinstantie (of een privaat orgaan dat van belasting vrijgestelde werkzaamheden van algemeen belang verricht) btw verschuldigd als deze activiteit onder bezwarende titel wordt verricht waarbij de vergoeding nauw samenhangt met de verrichte prestatie, en zij als een economische activiteit in de zin van artikel 9 van de btw-richtlijn is aan te merken. Dit betekent dat prestaties alleen belastbaar zijn als bv. een specifieke vergoeding wordt geheven. Prestaties die met algemene subsidies of andere vergelijkbare middelen worden gefinancierd, zouden echter buiten beschouwing worden gelaten. Instellingen die geen goederen of diensten onder bezwarende titel leveren en wier activiteiten niet als economische activiteit in de zin van artikel 9 van de btwrichtlijn gelden, zouden nog altijd niet worden belast. De door de studie vastgestelde economische gevolgen van de optie van volledige belastingheffing, die in de (bij dit document gevoegde) tabellen zijn samengevat, hebben alleen betrekking op dit eerste model. Model 2 - Belastingheffing onafhankelijk van de vergoeding In een nog ambitieuzer alternatief zouden activiteiten van overheidsinstanties als belastbaar kunnen worden behandeld zelfs als deze niet onder bezwarende titel worden verricht (zogenoemde "gelijkgestelde prestaties"). Een dergelijk systeem bestaat al in Nieuw-Zeeland. Beide modellen belasten in de praktijk sectoren als afval- en afvalwaterbeheer, maar ook sectoren als onderwijs, gezondheidszorg, cultuur enz. (aangenomen dat deze activiteiten in het eerste model onder bezwarende titel worden verricht). In model 2 worden echter zelfs activiteiten aan btw onderworpen die geheel en al met algemene subsidies worden gefinancierd (bv. politie, brandweer). Tenuitvoerlegging Voor de tenuitvoerlegging van de optie van de volledige belastingheffing zouden bij beide alternatieven artikel 13 en de vrijstellingen van algemeen belang (artikelen 132, 133 en 134) moeten worden geschrapt. Bovendien vereist het tweede model een aanzienlijke wijziging van het huidige btw-stelsel. De vaststelling van de voorwaarden op grond waarvan prestaties belastbaar zijn, en de definitie van de maatstaf van heffing zouden bijvoorbeeld moeten worden herzien. Varianten van model 1 In de aanvullende studie worden twee varianten van model 1, de optie van volledige belastingheffing, voorgesteld: variant 1 is gebaseerd op de aanname dat de in de betrokken sectoren verrichte prestaties aan het normale btw-tarief worden onderworpen en in variant 2 worden deze prestaties aan een verlaagd btw-tarief onderworpen. Verwachte gevolgen en eerste beoordeling 10

11 Uit de studie blijkt dat alleen de optie van volledige belastingheffing tot aanzienlijke economische gevolgen leidt en dat deze - vanuit economisch oogpunt - de beste oplossing zou zijn. De overheidsinkomsten zouden - volgens de aanvullende studie - in variant 1 met 80 miljard EUR en in variant 2 met 50 miljard EUR stijgen. Aangezien het doel van een mogelijke hervorming niet noodzakelijkerwijs is om hogere inkomsten te verkrijgen, wordt in de studie voorgesteld dat de inkomstenstijging voor een algemene verlaging van het normale belastingtarief van 10,44 % in variant 1 en van 6,6 % in variant 2 zou kunnen worden gebruikt. De optie van volledige belastingheffing kan bovendien leiden tot een toename van het bbp tot maximaal 0,34 % in variant 1 en 0,32 % in variant 2. Beide varianten zouden echter tot een verlies aan overheidsbanen kunnen leiden, wat echter - althans op de middellange of lange termijn - door het creëren van banen in de private sector zou kunnen worden gecompenseerd. De optie van volledige belastingheffing zou tot een aanzienlijke vermindering van concurrentieverstoringen leiden, hoewel er tot op zekere hoogte sprake zou blijven van verstoringen bij het ontvangen van prestaties omdat de niet onder bezwarende titel verrichte activiteiten buiten het toepassingsgebied blijven (bij model 1, het EU-model). Er zou geen sprake meer zijn van twijfelgevallen, bijvoorbeeld of een bepaalde activiteit onder het publiek- of het privaatrecht valt en of er sprake is van mogelijke concurrentieverstoring. Anderzijds kunnen positieve gevolgen voor de inkomsten - tot op zekere hoogte - worden geneutraliseerd door hogere kosten voor socialezekerheidsstelsels (door een duurdere gezondheidszorg). Bovendien is er volgens de studie een aanzienlijk risico op belastingontwijking omdat het zelfs in het model van volledige belastingheffing mogelijk zou zijn de btw te ontwijken door om te schakelen van een op vergoedingen voor prestaties gebaseerd begrotings- en beloningssysteem naar algemene subsidies (die niet nauw samenhangen met de verrichte prestatie), die op grond van de huidige regels niet worden aangemerkt als vergoeding ("verricht onder bezwarende titel"). Dit kan - volgens de studie - alleen worden voorkomen door het Nieuw- Zeelandse model in te voeren (model 2). Een andere vraag is hoe moet worden omgegaan met zogenoemde publieke kernactiviteiten, bijvoorbeeld prestaties van de rechterlijke macht (tegen gerechtskosten) of de afgifte van een nieuw paspoort (tegen leges). Is het als gevolg van de optie van volledige belastingheffing aanvaardbaar om dergelijke publieke kernactiviteiten te belasten? Of is een belastingvrijstelling voor publieke kernactiviteiten nog altijd noodzakelijk om dit te voorkomen? De optie van volledige belastingheffing is erg moeilijk ten uitvoer te leggen in de EU aangezien zij een aanzienlijke wijziging van het huidige btw-stelsel vereist, negatieve gevolgen zou hebben voor banen in de publieke sector en gepaard zou gaan met prijsstijgingen van publieke goederen en diensten, hogere begrotingen van socialezekerheidsinstellingen, hoge omschakelingskosten, enz. 5.2 Optie 2: Restitutiesysteem Met deze optie zou worden voorzien in een teruggaaf van voorbelasting in gevallen waarin de ontvangen prestaties worden gebruikt voor de doeleinden van niet-belastbare activiteiten overeenkomstig artikel 13 of van belasting vrijgestelde activiteiten overeenkomstig de artikelen 132, 133 en 134. In acht lidstaten is al sprake van een dergelijke compensatieregeling en deze wordt buiten het toepassingsgebied van de btw-wetgeving toegepast. Deze regelingen lopen echter sterk uiteen, bijvoorbeeld wat betreft de activiteiten en de instanties die ervoor in aanmerking kunnen komen. Het voorstel in de studie is een uniforme oplossing in de Europese Unie die van toepassing is op alle overheidsinstanties en andere aanbieders van activiteiten van algemeen belang (private instanties, inclusief non-profitorganisaties). Dit zou buiten het btw-stelsel om kunnen worden gedaan (door de invoering van nationale restitutiesystemen in alle lidstaten) of 11

12 - zoals in de studie wordt voorgesteld - binnen het btw-stelsel (bv. door de invoering van een nulrecht). Varianten In de aanvullende studie worden er twee varianten van deze mogelijkheid onderzocht. In de eerste variant zouden alle huidige vrijgestelde of niet-belastbare prestaties in aanmerking komen voor een teruggaaf van de in verband met deze prestaties voldane voorbelasting. In de tweede variant geldt een teruggaaf alleen voor de gezondheidszorg, het onderwijs, het openbaar bestuur en culturele diensten. Verwachte gevolgen en eerste beoordeling Volgens de studie zou een uniforme oplossing in de EU voor variant 1 ongeveer 134 miljard EUR en voor variant 2 ongeveer 132 miljard EUR aan extra kosten met zich mee kunnen brengen. Van de totale kosten van 134 miljard EUR houdt 6 miljard EUR verband met liefdadigheidsinstellingen, 29 miljard EUR met andere - private - entiteiten en 99 miljard EUR met openbare entiteiten. Dit zijn relatief hoge verwachte kosten in een tijd van begrotingsconsolidatie, hoewel deze met lagere overheidssubsidies aan de begunstigde entiteiten zouden kunnen worden gecompenseerd. Een EU-breed restitutiesysteem zou het probleem van verstoringen bij het ontvangen van prestaties kunnen voorkomen. Anderzijds zouden de verstoringen bij het verrichten van prestaties, evenals veel andere eerdergenoemde problemen, blijven bestaan. De bestaande concurrentieverstoring bij het verrichten van een prestatie tussen een overheidsinstantie (die op grond van artikel 13 niet wordt beschouwd als belastingplichtige) en een private concurrent (die belastingplichtig is) zou zelfs nog meer kunnen toenemen, bijvoorbeeld in de afvalbeheersector. Tot slot zij opgemerkt dat een dergelijke optie niet automatisch nieuwe EU-wetgeving vereist, omdat zij vandaag al door de lidstaten buiten het btw-stelsel kan worden uitgevoerd (btwcompensatieregelingen). 5.3 Optie 3: Schrapping van artikel 13, met behoud van de belastingvrijstellingen in het algemeen belang Met deze optie wordt een gelijke behandeling van private en overheidsinstanties gewaarborgd door artikel 13 van de btw-richtlijn te schrappen. Artikel 132 zou daarentegen behouden blijven en gemoderniseerd worden: in deze context zou kunnen worden bekeken of de huidige vrijstellingen, bijvoorbeeld voor de publieke omroep of de postdiensten, nog altijd passend zijn. Indien nodig zouden sommige van de huidige niet-belastbare activiteiten die onder artikel 13 vallen, op grond van een nieuw artikel 132 als vrijstelling kunnen worden behandeld. Bovendien zou in overweging kunnen worden genomen om de vrijstellingen uitsluitend afhankelijk te maken van de aard van de prestatie ("in het algemeen belang") en niet van de kenmerken van de prestatieverlener (d.w.z. zonder onderscheid tussen publieke en private entiteiten). Deze optie is een compromis tussen de huidige bepalingen en de optie van volledige belastingheffing. Activiteiten die op dit moment niet belastbaar zijn omdat ze onder artikel 13 vallen, zouden belastbaar worden (op voorwaarde dat de activiteit onder bezwarende titel wordt verricht en als een economische activiteit wordt aangemerkt). Dit zou van invloed kunnen zijn op diensten zoals afval- en afvalwaterbeheer, luchtverkeersleiding, parkeergelden, wegentol en crematoria. Varianten 12

13 Ook deze optie kent in de aanvullende studie twee varianten: variant 1 is gebaseerd op de aanname dat de in de betrokken sectoren verrichte prestaties aan het normale btw-tarief worden onderworpen. In variant 2 is een verlaagd btw-tarief verschuldigd voor deze prestaties. Verwachte gevolgen en eerste beoordeling Bij de beschrijving van de economische gevolgen gaat de aanvullende studie er in deze optie vanuit dat afvalbeheer-, omroep- en postdiensten worden belast (wat met zich meebrengt dat behalve artikel 13 ook de belastingvrijstellingen voor de publieke omroep en de openbare postdiensten zouden moeten worden geschrapt). Het schrappen van artikel 13 heeft natuurlijk ook invloed op andere sectoren, maar deze is te klein om in het economische model te worden opgenomen. Volgens het onderzoek zou optie 3 een beperkte daling van de werkgelegenheid in de publieke sector met zich mee kunnen brengen, wat door het creëren van banen in de private sector zou kunnen worden gecompenseerd. De algemene economische gevolgen zijn veel beperkter dan bij de optie van volledige belastingheffing en zullen uiteindelijk afhankelijk zijn van de exacte lijst met vrijgestelde activiteiten die zouden worden behouden. Veel van de voors en tegens die in de optie van volledige belastingheffing worden genoemd, gelden ook voor deze optie, maar in mindere mate. Het feit dat de vaststelling van de toepasbare btw-regeling uitsluitend van de aard van de levering en/of dienst af zou hangen en niet van de rechtsvorm van de leverancier/dienstverrichter, zou een duidelijke juridische verbetering zijn en veel concurrentieverstoringen kunnen wegnemen, met name bij het verrichten van prestaties. Entiteiten die vrijgestelde activiteiten en niet-belastbare prestaties verrichten (prestaties die niet onder bezwarende titel worden verricht), zouden echter nog altijd in het nadeel zijn door de onmogelijkheid voorbelasting af te trekken en door verstoringen bij het ontvangen van prestaties (wat bv. tot weinig animo leidt om uit te besteden en te investeren). 5.4 Optie 4: Sectorale hervorming Een mogelijkheid zou ook kunnen zijn, zonder afbreuk te doen aan de algemene beginselen van artikel 13 en artikel 132 van de btw-richtlijn, de hervorming te beperken tot die sectoren waarvoor duidelijk is dat er concurrentieverstoringen tussen publieke en private entiteiten kunnen optreden en/of die sectoren met doorgaans hoge investeringskosten. Dit zou om sectoren kunnen gaan waar de respectieve activiteiten overeenkomstig artikel 13 momenteel buiten het toepassingsgebied vallen, maar ook om sectoren waar de relevante activiteiten overeenkomstig artikel 132 van de btw-richtlijn van belasting zijn vrijgesteld. Sectoren die aan deze vereisten voldoen, kunnen uit artikel 132 worden verwijderd en/of aan bijlage I bij de btw-richtlijn worden toegevoegd. Deze bijlage bevat een uitputtende lijst van werkzaamheden die worden belast, zelfs als deze worden verricht door overheidsinstanties die als overheid handelen. Verwachte gevolgen en eerste beoordeling Het voordeel van een dergelijke maatregel is dat een algemene wijziging van het btw-stelsel niet nodig is. De concurrentieverstoringen in specifieke sectoren (bij het ontvangen en het verrichten 13

14 van prestaties) zouden daarentegen wel aanzienlijk verminderen. Anderzijds zou een dergelijke aanpak de eerder beschreven algemene problemen niet oplossen en evenmin een mechanisme voor toekomstige economische ontwikkelingen bieden (nieuwe gebieden waarop concurrentie mogelijk is). Laatstgenoemd probleem zou echter kunnen worden verzacht door de invoering van een nieuwe bepaling in bijlage I bij de btw-richtlijn op grond waarvan de lijst met belaste werkzaamheden in bijlage I door middel van afgeleid recht zou kunnen worden bijgewerkt. In de aanvullende studie worden voor een sectorale hervorming relevante gegevens verstrekt voor de sectoren afval-/afvalwaterbeheer, omroepdiensten en postdiensten (variant 1: belast tegen het normale tarief; variant 2: belast tegen verlaagd tarief). 5.5 Selectieve wijzigingen op de huidige regels Als alternatief voor de hierboven beschreven hervormingsopties zouden selectieve wijzigingen in het huidige stelsel (zonder afbreuk te doen aan de algemene beginselen van artikel 13 en artikel 132) kunnen worden overwogen, die tevens in samenhang met de eerder genoemde hervormingsopties (bv. sectorale hervorming) zouden kunnen worden uitgevoerd, bv: - Een duidelijkere structuur van artikel 13, bv. door artikel 13, lid 2, te schrappen Het schrappen van artikel 13, lid 2, van de btw-richtlijn zou een vereenvoudiging betekenen van de regels die op dit gebied van toepassing zijn. Werkzaamheden die duidelijk als economische activiteit zijn aan te merken, zelfs als zij op grond van artikel 132 zijn vrijgesteld en door overheidsinstanties worden verricht, zouden niet buiten het toepassingsgebied van de btw kunnen vallen. Dit zou een doeltreffende toepassing van de bepalingen met betrekking tot belastingplichtigen (inclusief bv. artikel 44 en, in voorkomend geval, artikel 27) waarborgen. In de praktijk zou dit voorkomen dat de regels inzake de plaats van levering/dienst worden beïnvloed door nationale keuzes om bijvoorbeeld een ziekenhuis als een niet-belastingplichtige te beschouwen. - Herziening van de artikelen 132, 133 en 134 Het is ook denkbaar de artikelen 132, 133 en 132 te stroomlijnen en moderniseren zonder de specifieke regels in artikel 13 van de btw-richtlijn te schrappen. Afgezien van het belasten van activiteiten die momenteel van belasting zijn vrijgesteld overeenkomstig de hierboven beschreven sectorale hervorming, zouden de vrijstellingen ook zodanig kunnen worden gewijzigd dat zij uitsluitend afhangen van de aard van de levering of dienst en niet van de aard van de leverancier/dienstverrichter. - Optie om voor belastingheffing te kiezen 1) In aanvulling op bv. een sectorale hervorming zoals hierboven beschreven, zou gedacht kunnen worden aan de invoering van een optie waarbij belastingplichtigen die van belasting vrijgestelde prestaties verlenen, voor belastingheffing kunnen kiezen. Dit zou voordelig kunnen zijn indien de voorbelasting hoger is dan de in rekening gebrachte btw, omdat er grote investeringen zijn gedaan of omdat de ontvangen vergoeding lager is dan de daadwerkelijke kosten van geleverde goederen of diensten (op voorwaarde dat een dergelijke activiteit in de zin van artikel 9 als "economisch" is aan te merken). Een dergelijke optie om voor belastingheffing te kiezen, maakt het huidige stelsel ongetwijfeld nog ingewikkelder, maar zou economisch zinvol kunnen zijn voor bepaalde van belasting vrijgestelde 14

15 gebieden waarin doorgaans hoge investeringskosten worden gemaakt (bv. het runnen van ziekenhuizen): het zou de belemmeringen om uit te besteden, bv. in de gezondheidszorg, kunnen verminderen en het zou ook interessant kunnen zijn voor liefdadigheidsinstellingen. 2) Een andere mogelijkheid zou zijn om aan lidstaten (niet aan belastingplichtigen) de optie te geven belasting te heffen door de lidstaten toe te staan activiteiten, die momenteel in het algemeen belang zijn vrijgesteld, te belasten (tegen normaal tarief - variant 1 - of tegen verlaagd of tegen sterk verlaagd tarief - variant 2). Dit zou als voordeel kunnen hebben dat het toepassingsgebied van de btw-vrijstellingen verder wordt ingeperkt, wat welkom zou zijn voor de lidstaten in het huidige proces van begrotingsconsolidatie (variant 1). Een ander voordeel zou de vervanging kunnen zijn van verstorende vrijstellingen door een belasting tegen een beperkt tarief die begrotingsneutraal zou zijn (variant 2). Een dergelijke maatregel zou de harmonisatie echter aanzienlijk kunnen verminderen en nieuwe belemmeringen voor de intracommunautaire handel kunnen veroorzaken. 15

16 6 VRAGENLIJST V1: Algemene beoordeling van de huidige regels (zie punt 3): - Hoe beoordeelt u de huidige btw-regeling met betrekking tot de publieke sector (inclusief de bijzondere regels voor overheidsinstanties ( artikel 13) en de belastingvrijstellingen in het algemeen belang (de artikelen 132, 133 en 134 van de btw-richtlijn))? - Wat zijn in uw ogen de belangrijkste problemen met de huidige regels? - Is er sprake van concurrentieverstoringen (bij het verrichten en het ontvangen van prestaties)? Indien dit het geval is, op welke manier en in welke sector doen deze verstoringen zich dan voor? - Zorgt de complexiteit van de huidige regels en het gebrek aan harmonisatie voor problemen? Geef specifieke voorbeelden. - Wat is het gevolg ervan voor de nalevingskosten? - Hebben de onderkende problemen uitsluitend een nationaal karakter of vormen zij een belemmering voor een goede werking van de interne markt? - Indien u ondernemer bent, in hoeverre zijn de huidige regels dan op uw onderneming van invloed? V2: Bepaling inzake concurrentieverstoring: - Vindt u de bepaling inzake de verstoring van de mededinging overeenkomstig artikel 13, lid 1, tweede alinea, van de btw-richtlijn en de bestaande rechtspraak van het Europese Hof van Justitie van de Europese Unie in dit opzicht efficiënt genoeg om concurrentieverstoringen tussen publieke en private entiteiten bij het verlenen van prestaties te voorkomen? - Voorziet de nationale wetgeving in uw land in een rechtsinstrument op basis waarvan een private ondernemer, die oneerlijke concurrentie van een overheidsinstantie ondervindt, deze kwestie formeel aan kan kaarten bij de belastingautoriteiten of de rechter? V3: Hervormingsmaatregelen (zie punt 5): - Wat vindt u van de verschillende hervormingsopties en hervormingsmaatregelen die in dit document worden genoemd (inclusief een mogelijke sectorale hervorming); heeft u een voorkeur voor een specifieke optie en een specifieke in de verschillende opties genoemde variant en zo ja, waarom? - Is er een optie die uitgesloten zou moeten worden en zo ja, waarom? - Heeft u aanvullende ideeën of voorstellen? V4: Sectorale hervorming (zie punt 5.4): Voor het geval dat voor een sectorale hervorming zou worden gekozen, heeft Copenhagen Economics modellen gemaakt van de sectoren afval-/afvalwaterbeheer, omroepdiensten en postdiensten. Andere sectoren, zoals luchtverkeersleiding en het toegang verlenen tot wegen en parkeerterreinen, zouden ook in de lijst kunnen worden opgenomen. - Bent u het eens met deze lijst? - Welke andere sectoren zouden volgens u moeten worden uitgekozen voor een dergelijke herziening? Waarom? V5: Optie om voor belastingheffing te kiezen (zie punt 5.5): 16

17 - Denkt u dat een optie waarbij belastingplichtigen of lidstaten voor belastingheffing kunnen kiezen in het geval van vrijgestelde activiteiten, in overweging moet worden genomen? 17

18 7 ENKELE BELANGRIJKE MEDEDELINGEN MET BETREKKING TOT DEZE RAADPLEGING Belanghebbenden worden uitgenodigd om op die vragen te antwoorden die voor hen van belang zijn. Cijfers en concrete voorbeelden van bv. concurrentieverstoringen binnen de interne markt, specifieke ondervonden problemen als gevolg van de huidige btw-regels of -omgekeerdvoorbeelden waarom de huidige regels zijn gerechtvaardigd, zijn zeer welkom. Zoals hierboven reeds is aangegeven, is het van belang om voor ogen te houden dat deze openbare raadpleging onderdeel is van een beoordelingsproces en dat er in deze fase geen beleidsbeslissingen zijn genomen. 8 SLOTOPMERKINGEN Het is van belang dat respondenten het volgende duidelijk vermelden: naam, adres, , activiteiten, overige informatie en, in het geval van vertegenwoordigende organisaties, het niveau van vertegenwoordiging. Het is van belang dat u op de website over deze raadpleging de specifieke verklaring inzake de vertrouwelijke behandeling van uw persoonsgegevens en uw bijdrage leest. Respondenten wordt erop gewezen dat, overeenkomstig de specifieke privacyverklaring van deze openbare raadpleging, de ontvangen bijdragen op de website van DG TAXUD zullen worden gepubliceerd samen met de identiteit van de respondent tenzij de betrokkene bezwaar maakt tegen de bekendmaking van zijn persoonsgegevens omdat bekendmaking hiervan zijn of haar gerechtvaardigde belangen kan schaden. In dat geval kan de bijdrage anoniem worden gepubliceerd. Indien de respondent publicatie van zijn bijdrage weigert, zal deze buiten beschouwing worden gelaten. De resultaten zullen worden samengevat in een verslag dat op dezelfde website wordt gepubliceerd. Er zal eveneens feedback worden gepresenteerd in het effectbeoordelingsverslag en de toelichting bij een voorstel voor een richtlijn indien de Commissie heeft besloten op deze ingeslagen weg verder te gaan. 18

19 Bijlage Aanvullende studie: de belangrijkste economische gevolgen van de verschillende hervormingsopties 1. Kwantitatieve resultaten Categorie Verandering van het bbp in procentpunten (miljard EUR) Verandering in de werkgelegenheid in de publieke sector in procentpunten (1000 personen) Afstemming van het btw-tarief op het inkomstensaldo (miljard EUR) * Volledige belastingheffing Variant 1 0,34 (37,77) -1,14 (493,1) -10,44 (80,38) Variant 2 0,32 (35,35) -1,02 (422,2) -6,60 (50,82) Restitutiesystee m Variant 1 0,02 (2,04) -0,58 (250,9) 17,80 (-134) Schrapping van artikel 13, met behoud van de vrijstellingen in het algemeen belang Variant 2 Variant 1 Variant 2 0,02 (1,98) -0,58 (249,8) 17,40 (- 132) 0,01 (1,29) -0,17 (74,3) -0,49 (3,77) 0,01 (0,81) -0,17 (74,9) 0,04 (-0,31) Schrapping van artikel 13, met behoud van de vrijstellingen in het algemeen belang, variant 1 Alleen omroepdiensten worden belast 0,00 (0,29) -0,03 (14,3) -0,11 (0,85) Alleen postale dienstv erlenin g wordt belast 0,01 (0,89) -0,12 (53,4) -0,33 (2,54) Alleen afvalverwij dering wordt belast 0,00 (0,09) -0,02 (6,6) -0,05 (0,38) Schrapping van artikel 13, met behoud van de vrijstellingen in het algemeen belang, variant 2 Alleen omroepdienste n worden belast 0,00 (0,08) -0,03 (11,6) 0,06 (-0,46) Alleen postale dienstve rlening wordt belast 0,01 (0,67) -0,13 (57,7) -0,02 (0,15) Alleen afvalverwij dering wordt belast 0,00 (0,05) -0,01 (5,8) 0,00 (0,00) *Deze rij geeft aan met welk percentage de huidige btw-tarieven zouden kunnen worden aangepast om de inkomsten op het huidige niveau te houden en (tussen haakjes) de mogelijke inkomsteneffecten van elke optie in miljard EUR indien de btw-tarieven niet worden veranderd. 19

20 2. Kwantitatieve resultaten Categorie Volledige belastingheffing Restitutiesysteem Schrapping van artikel 13 van de btw-richtlijn met behoud van de vrijstellingen in het algemeen belang Concurrentieverstoring Geen concurrentieverstoring Verstoringen bij het verrichten van prestaties Zowel concurrentieverstoringen bij het ontvangen als bij het verrichten van prestaties Belemmeringen om toe te treden tot de markt Nee De belemmeringen om toegang te krijgen tot de facilitaire markt (backofficediensten) zullen worden teruggebracht Nee Omvang en structuur van de investeringen Investeringen uit de publieke sector worden ontmoedigd terwijl de investeringen uit de private sector omhoog gaan Investeringen en uitbestedingen worden gestimuleerd Investeringen uit de private sector worden gestimuleerd, investeringen uit de publieke sector worden ontmoedigd Omvang en structuur van de werkgelegenheid Verschuiving van de publieke sector naar de private sector Verschuiving van de publieke sector naar de private sector Verschuiving van de publieke sector naar de private sector Efficiëntie van de openbare dienstverlening Meer efficiëntie Meer efficiëntie Meer efficiëntie Gevolgen voor de belastinginkomsten Positief effect omdat niet-belastbare / vrijgestelde prestaties van de publieke sector in de belastingheffing worden betrokken Daling. De daling is toe te schrijven aan de restitutie van voorbelasting aan private entiteiten en liefdadigheidsinstellingen. Positief effect omdat niet-belastbare / vrijgestelde prestaties van de publieke sector in de belastingheffing worden betrokken Welvaartswinst Positief Positief Positief Consumentenprijzen Stijgen in eerste instantie omdat prestaties van de overheid worden belast Kunnen dalen omdat de productie in de publieke sector efficiënter en daarom goedkoper wordt verricht Geen of een beperkte stijging van de consumentenprijzen 20

21 Categorie Volledige belastingheffing Restitutiesysteem Schrapping van artikel 13 van de btw-richtlijn met behoud van de vrijstellingen in het algemeen belang Btw-nalevingskosten Laag Laag (tot gemiddeld) Laag Gevolgen voor liefdadigheidsinstellingen Aanzienlijke toename van de door liefdadigheidsinstellingen betaalde btw indien deze instellingen hun prestaties onder bezwarende titel verlenen Positief omdat de btw-uitgaven voor liefdadigheidsinstellingen wegvallen Geen gevolgen Risico op omzeiling Aanzienlijk Nee Aanzienlijk Gevolgen voor kleine en middelgrote ondernemingen Positief, omdat de concurrentieverstoring tussen de publieke en private sector is weggenomen Positief, omdat de omvang van de ondersteunende activiteiten in de publieke sector om prestaties zelf te verrichten, wordt verminderd Minder positieve gevolgen omdat de neiging in de publieke sector om prestaties zelf te verrichten, niet volledig wordt weggenomen 21