Dr E.B. Cornel, uroloog. PSA: To Screen or Not to Screen
|
|
- Lotte van der Heijden
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 , uroloog PSA: To Screen or Not to Screen
2 Belangen verstrengelingen 1. wetenschappelijk onderzoek met: UMC Radboud & Erasmus Telomerix Spectrum pharmaceuticals AMS 2.
3 PSA: To Screen or Not to Screen bronnen: Campbell s Urology 10de editie Saunders Kanker registratie Nederland Richardson TD et al: Age-specific reference ranges for serum prostate Specific antigen. Urol Clin North Am 1997, 24: Chou et al ann intern med 2011;155: Schroder et al, NEJM, 15 maart 2012, 366: Andriole et al, JNCI, 2012, 104: EAU guidelines 2012 editie Loeb et al. Eur Urol 2012, 61, 1-7 Orsted et all. Eur Urol 2012;61: Heijnsdijk et al, NEJM, 16 aug 2012, 367:
4 , uroloog PSA: To Screen or Not to Screen
5 PSA: To Screen or Not to Screen
6 PSA Glycoprotein 1970 ontdekt Specifiek voor prostaat epitheliale cellen Verschillende vormen Voorkomt samenklonteren spermavocht
7 PSA Normaalwaarden voor psa Leeftijd Aziaat Negroid < 40 < 2, < 2,5 <2,0 <2, < 3,5 <3,0 <4, < 4,5 <4,0 <4, < 6,5 <5,0 <5,5
8 PSA verhoogd Acute prostaatontsteking Goedaardige prostaatvergroting Prostaatkanker 30%: onbekend / natuurlijke variatie
9 PSA 1991 Dr William Catalona, Chicago Vroeg detectie prostaat kanker mbv psa Vroege detectie aggressieve & fatale prostaat kanker
10 Algemene screening ziekte Er moet een betrouwbare test bestaan De aandoening in kwestie moet een asymptomatisch voorstadium hebben. De aandoening moet bij behandeling in een vroeg stadium een duidelijk betere prognose hebben dan bij latere ontdekking.
11 Algemene screening ziekte De test mag zelf niet tot merkbare ziekte of bijwerkingen aanleiding geven Het onderzoek moet betaalbaar zijn (er moeten in relatie tot de kosten van het onderzoek voldoende gevallen worden gevonden om het de moeite waard te maken)
12 Screening prostaat kanker 1. Verlaagd psa screening pca specifieke mortaliteit? 2. Wat zijn de bijwerkingen van psa gebaseerde screening voor prostaat kanker?
13 Screening prostaat kanker 3. Wat zijn de voordelen van de behandeling van door psa screening gedetecteerde pca? 4. Wat zijn de nadelen van de behandeling van door psa screening gedetecteerde pca?
14 Screening prostaat kanker 2 redelijk goede artikelen PLCO ERSPC 3 slechte artikelen Chou et al ann intern med 2011;155:
15 ERSPC men, jaar waren tussen jaar 8 landen (B,Fin,Fr,IT,Sp,Zwe,Ch,S&NL) Psa test elke 4 jaar of geen psa test Grens waarde psa 3 ng/ml Fu 11 jaar gemiddeld
16 ERSPC Rel reductie pca mortaliteit: 21% Na correctie non-compliance: 29% Abs reductie 1.07 doden per 1000 man Om 1 dode te voorkomen: 1055 mannen screenen en 37 pca op te sporen Sign verlaging pca mortaliteit maar geen effect op totale mortaliteit
17 Cumulative Hazard of Death from Prostate Cancer among Men 55 to 69 Years of Age. Schröder FH et al. N Engl J Med 2012;366:
18 PLCO men, jaar 10 studie centra USA Psa test elk jaar of geen psa test Grenswaarde psa 4 ng/ml Fu 13 jaar (92% 10jr & 57% 13 jr)
19 PLCO Verhoogde incidentie pca in screening groep Geen effect screening op pca specifieke mortaliteit Geen effect screening op alg mortaliteit
20 PLCO versus ERSPC 44% v/d mannen PLCO al psa test voor randomisatie 53% in controle groep PLCO toch screening Slechts 40% van PLCO ep+p bij indicatie versus 90% voor ERSPC Grens psa ERSPC 3,0 versus 4,0 in PLCO
21 PLCO versus ERSPC Screening gedetecteerde pca in ERSPC meer behandeld in academie ERSPC 13% false pos, PLCO 7% overdiagnosis rate PLCO 17-30% - ERSPC 50%
22 Screening prostaat kanker 1. Verlaagd psa screening pca specifieke mortaliteit: NEEN 2. Bijwerkingen van psa gebaseerde screening voor prostaat kanker? a. Pijn + bloeding van dre : 0,3 event per screened b. Infect: 68 per ep+p c. ESPRC: 76% of ep+p : negative
23 Screening prostaat kanker 3. Wat zijn de voordelen van de behandeling van psa screening gedetecteerde pca? 4. Wat zijn de nadelen van de behandeling van psa screening gedetecteerde pca? incontinentie impotentie chir complicaties
24 Screening prostaat kanker Quality of Life effects of PSA screening 29% reduction pca spec mortaliteit Mate van schade tgv overdiagnose en therapie Microsimulation screening analyse Quality adjusted life years (QALYs) Heijnsdijk et al NEJM 16 aug 2012;367:595
25 Screening prostaat kanker Quality of Life effects of PSA screening 28% vermindering pca mortaliteit 35% vemindering palliatieve zorg 6,8 gezonde levensjaren winnen Om 1 dode te voorkomen: 98 man te screenen, 5 pca te detecteren Heijnsdijk et al NEJM 16 aug 2012;367:595
26 Pers prostaat kanker screening Hereditary Prostate Cancer (HPC) = Erfelijk prostaat kanker 1. 3 of meer 1ste grds fam leden met pca 2. Pca in elk v/d 3 generaties van P/M lijn 3. 2 of meer 1ste of 2de grds met D/ < 50 jr Bron: STOET
27 Pers prostaat kanker screening HPC 1. Vanaf 50 jr 2. 5 jr jonger dan jongste leeftijd 3. Indien psa < 3 en rt gb: re-evaluatie na 2 jr 4. Indien psa > 3 en/of rt afwijkend dan ep+p 5. Screening interval 2 jr Bron: STOET
28 Pers prostaat kanker screening Uitgangs psa test jaar: mediane psa jaar: mediane psa
29 Pers prostaat kanker screening Uitgangs psa test Mannen met uitgangs psa boven leeftijd normaal waarde hebben significant meer kans op pca de volgende jaar. Des te hoger baseline psa des te groter kans op Gl 8+, M+, CRM
30 Pers prostaat kanker screening 2011 NCCN guidelines 1. Baseline psa meting 40 jaar 2. Psa > 1 : jaarlijkse screening 3. Jaarlijkse screening: afro USA, FA/+, gebruik 5-alpha-reductase remmers 4. Psa < 1 pas na 5 jaar psa bepalen
31 Pers prostaat kanker screening Orsted et al, eur urol Psa> 4: nader onderzoek 2. 2<psa<4 : 2-4 jaar screening interval 3. Psa < 2 & leeftijd < 65 : 10 jaar screening interval 4. Psa < 2 & leeftijd > 65 : geen screening meer
32 PSANGST Htpp// Htpp//
33 Prostaatbioptie
34 Toekomst prostaat kanker screening 1. Biomarkers: pca3, TMPRSS2:ERG, etc 2. VOCs: honden urine laten ruiken 3. Pers screening obv genetische factoren 4. Detectie MRI 3T
35 Toekomst prostaat kanker MRI screening Conclusie: Afwijking(en) passend bij uitgebreide prostatitis, onzekere afwijking ter plaatse van de overgang van de perifere naar centrale zone rechts (Pi-RAD 3 ). de verhoogde PSA kan verklaard worden door de forse prostaat en prostatitis. Advies: ofwel controle MRI over een half jaar na antibiotische therapie, ofwel toch MR geleid biopt ter volledige uitsluiting van tumor. Met collegiale groeten, Prof. Dr. J.O. Barentsz, radioloog
36 Toekomst: lifestyle veranderen?
Screening voor prostaatkanker. Dr.K.R. Hente Dienst Urologie AZ KLINA Brasschaat
Screening voor prostaatkanker Dr.K.R. Hente Dienst Urologie AZ KLINA Brasschaat 17 november 2010 De cijfers voor Vlaanderen en Europa Prostaatkanker is de meest voorkomende kanker bij mannen ( lifetime
Nadere informatiePSA en het verschil met 10 jaar geleden. DUO dagen 2017.
PSA en het verschil met 10 jaar geleden. DUO dagen 2017. Berend Rikken, uroloog Vragen? brikken@ysl.nl Hans de Ronde, huisarts Met dank ook aan Erasmus Mc Monique Roobol voor dia's over prostaatwijzer
Nadere informatiePSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog
PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog CIJFERS VLAANDEREN 2010 - MANNEN AANTAL STERFTE OVERLEVING 5 JAAR STERFTE > 80 JAAR PROSTAAT 5651 916 93% 54% LONG 3348 2937 14% 25,6%
Nadere informatiePCA3. www.urologischcentrum.be
PCA3 www.urologischcentrum.be De PCA3 test, een eenvoudige urinetest die kan helpen bij de diagnose van prostaatkanker en de keuze van therapie. Over prostaatkanker Prostaatkanker is één van de meest voorkomende
Nadere informatiePSA bepaling wanneer? En wat dan? Navorming HABO 18 januari 2018
PSA bepaling wanneer? En wat dan? Navorming HABO 18 januari 2018 Kankerincidentie Stijgt al jaren Gevolg van vergrijzing, toename levensverwachting en screening Prostaatkanker - incidentie Prostaatkanker
Nadere informatieBehandeling Prostaatkanker
Behandeling Prostaatkanker - Informatieavond 7 december 2011 VUmc Cancer Center Amsterdam André N. Vis, M.D., Ph.D., uroloog Minimaal Invasieve Urologie en Robot Urologie VUmc Amsterdam Behandeling Prostaatkanker
Nadere informatieHet PSA dilemma: wel of niet bepalen?
Het PSA dilemma: wel of niet bepalen? Bin Kroon Uroloog Rijnstate 1 Achtergrond prostaatkanker Jaarlijks 9000 nieuwe gevallen Jaarlijks 3000 doden Gevorderde ziekte niet te cureren PSA: vroegdetectie Screenen
Nadere informatieKomt een man bij de dokter
Komt een man bij de dokter Over PSA en mictieklachten 11 november 2014 Prostaat Specifiek Antigeen eiwit geproduceerd door prostaatepitheel verhoogd bij afwijkingen van de prostaat prostaatontsteking
Nadere informatieActieve monitoring: gouden standaard voor low-risk tumoren?
Symposium State of the Art in Prostate Cancer 14-09-2016 Actieve monitoring: gouden standaard voor low-risk tumoren? Dr. Koen Slabbaert Dienst Urologie, RZ Tienen Active Surveillance : Programma Waarom
Nadere informatieTo screen or not to screen:
75 + : To screen or not to screen: that s the question Flora E van Leeuwen Netherlands Cancer Institute Introductie screening: altijd een afweging VOORDELEN Lagere sterfte Gewonnen levensjaren Betere kwaliteit
Nadere informatieAfwachten bij prostaatkanker
Afwachten bij prostaatkanker Inleiding De arts heeft met u besproken dat u prostaatkanker heeft. In dat gesprek is ook gesproken over de verschillende manieren waarop we prostaatkanker kunnen behandelen.
Nadere informatie2 e Post EAUN Meeting. Hot topics in Uro-oncologie Erik van MuilekomMANP Verpleegkundig specialist NKI-AVL
2 e Post EAUN Meeting Hot topics in Uro-oncologie Erik van MuilekomMANP Verpleegkundig specialist NKI-AVL Active Surveillance prostaatkanker Prognose kanker incidentie en dood in 40 Europese landen 2008
Nadere informatieProstaatkanker, wat nu?
Prostate Awareness Day Dinsdag 24 september 2013 In het kader van de Europese week van de Urologie informeert de dienst Urologie van Az Damiaan over prostaataandoeningen. Prostate Awareness Day Dinsdag
Nadere informatieUrologie Hematurie en PSA
Urologie Hematurie en PSA Marina Hovius en George van Andel, urologen Susanne van Laatum, huisarts 15 januari 2016 Casus 1 Vrouw van 63 jaar, blanco VG, 2 vaginale bevallingen heeft recidiverend urineweginfecties
Nadere informatieScreening op prostaatkanker
Screening op prostaatkanker Informatie voor mannen die een PSA-test overwegen of aanvragen. Wat we weten en wat we niet weten: zaken om over na te denken alvorens te besluiten een PSA-test te laten uitvoeren.
Nadere informatieAfwachten bij prostaatkanker Active surveillance
Afwachten bij prostaatkanker Active surveillance Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De arts heeft met u besproken dat u prostaatkanker heeft. In dat gesprek is
Nadere informatie7 e POST-EAUN meeting, , Amersfoort. Daniël Osses, arts-onderzoeker Urologie / Radiologie, Erasmus MC Rotterdam
DETECTEREN VAN PROSTAATKANKER MET RISICOSTRATIFICATIE, SYSTEMATISCHE BIOPTEN, MRI EN GERICHTE BIOPTEN OF EEN COMBINATIE VAN DIT ALLES? Wat is de toekomst? 7 e POST-EAUN meeting, 24-09-2018, Amersfoort
Nadere informatieLaboratoria Nieuwsbrief November 2016 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium
Laboratoria Nieuwsbrief November 2016 Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium Medisch Microbiologisch Laboratorium In dit nummer: - Inzage resultaten van SHO onderzoek door medisch specialisten
Nadere informatieInformatieochtend Tepelvochtonderzoek. 8-9 februari 2019
Informatieochtend Tepelvochtonderzoek 8-9 februari 2019 Inhoud Cijfers over borstkanker Achtergrondinformatie borstkanker Doel tepelvochtonderzoek Cijfers over borstkanker Borst 28% Huid 15% Darm 12% Long
Nadere informatieProstaatkanker - afwachtend beleid
Patiënteninformatie Prostaatkanker - afwachtend beleid rkz.nl Inleiding Bij oudere Nederlandse mannen is prostaatkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Echter niet elke man bij wie prostaatkanker
Nadere informatieHet opsporen van prostaatkanker
Het opsporen van prostaatkanker Welke informatie moet men de patiënt verschaffen alvorens een PSA-bepaling of een rectaal toucher uit te voeren? Prostaatkanker : natuurlijke evolutie kanker. Enkel een
Nadere informatieOnderwerp: Wetenschappelijk onderzoek 4M " Met prostaat MRI Meer Mans " Geachte coiiega,
Onderwerp: Wetenschappelijk onderzoek 4M " Met prostaat MRI Meer Mans " Geachte coiiega, Door middel van deze brief willen wij u graag informeren over het onderzoek 4M "Met prostaat MRI Meer Mans", gesubsidieerd
Nadere informatieBevolkingsonderzoek darmkanker. Jochim Terhaar sive Droste Anneke De Schryver MDL-arts Jeroen Bosch Ziekenhuis
Bevolkingsonderzoek darmkanker Jochim Terhaar sive Droste Anneke De Schryver MDL-arts Jeroen Bosch Ziekenhuis Inhoud Mogelijkheden BVO - Doel screening - Ratio o.b.v. literatuur - Kwaliteit coloscopie
Nadere informatiePersonalized breast cancer screening? Frederieke van Duijnhoven, chirurg
Personalized breast cancer screening? Frederieke van Duijnhoven, chirurg NBCA 2013 16000 borstkanker patienten waarvan 2300 DCIS waarvan 45% gevonden in BOB 58% hiervan 50-75 jaar Overleving na borstkanker
Nadere informatieProstaatkankerscreening zinvol? Stand van zaken B. Spinnewijn
Prostaatkankerscreening zinvol? Stand van zaken 2009 B. Spinnewijn De onenigheid tussen de verschillende aanbevelingen rond prostaatkankerscreening blijft bestaan, ondanks de voorlopige resultaten van
Nadere informatieWat is de beste reading strategy? Consensus of arbitrage. Lisa Klompenhouwer
Wat is de beste reading strategy? Consensus of arbitrage Lisa Klompenhouwer Reading strategy Blinded double reading Program sensitivity Arbitrage Interval cancer Recall rate Screen detected cancer Discrepant
Nadere informatieZijn patiënten met gelokaliseerd prostaatkanker voldoende geïnformeerd om een behandeling te kiezen zonder spijt te krijgen?
Resultaten uit het Prokeusonderzoek Zijn patiënten met gelokaliseerd prostaatkanker voldoende geïnformeerd om een behandeling te kiezen zonder spijt te krijgen? Dr. Marie-Anne van Stam Gedragswetenschappelijk
Nadere informatieOligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom. M. van der Sangen, radiotherapeut
Oligometastatischeziekte bij het mammacarcinoom M. van der Sangen, radiotherapeut Borstkanker in perspectief Borstkanker in Nederland Nieuwe borstkankers per jaar: 15.000 Metastasen bij diagnose: 750 (5%)
Nadere informatieMRI spoort prostaatkanker nauwkeurig op
MRI spoort prostaatkanker nauwkeurig op Prostaatkanker is een van de meest voorkomende vormen van kanker bij mannen. Een op de zes mannen krijgt er last van. Maar het is ook een erg lastig op te sporen
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting Dit programma is gebaseerd op de bijlage prostaatcarcinoom van de NHG- Standaard Mictieklachten bij mannen van oktober 2014. De huisarts krijgt met enige regelmaat een verzoek van gezonde
Nadere informatieBenigne prostaathyperplasie (BPH) LFA Wymenga, uroloog 24-09-2012
Benigne prostaathyperplasie (BPH) LFA Wymenga, uroloog 24-09-2012 Meest voorkomende ziektebeelden bij mannen > 50jr Prostaatcarcinoom Slijmbeursontsteking Zuurbranden Staar Ritmestoornissen 7,8 8,0 8,4
Nadere informatieNico Mensing van Charante Lezing 2014. Grenzen aan de Geneeskunde
Nico Mensing van Charante Lezing 2014 Grenzen aan de Geneeskunde Hermitage Amsterdam, Vrijdag 17 januari 2014 Deel 1: Grenzen aan de diagnostiek prof dr Patrick Bindels, huisarts Deel 2: Grenzen aan de
Nadere informatieMet prostaat vmri Meer Mans
Met prostaat vmri Meer Mans i 4M Deelnemersinformatie Waarde van multiparametrische MRl en MRI-geleide prostaatbiopten voor de detectie van significant prostaatkanker bij mannen met een verhoogd PSA Value
Nadere informatieVUmc Basispresentatie
Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)
Nadere informatieProf. dr. Lieven Annemans Gezondheidseconomische aspecten van bevolkingsonderzoek naar kanker UGent & VUB
Prof. dr. Lieven Annemans Gezondheidseconomische aspecten van bevolkingsonderzoek naar kanker UGent & VUB Een systematische review van de kosteneffectiviteit van bevolkingsonderzoek naar baarmoederhals,
Nadere informatieKIEZEN VOOR MEER OF MINDER STRALING BIJ DE BEHANDELING VAN PROSTAATKANKER
KIEZEN VOOR MEER OF MINDER STRALING BIJ DE BEHANDELING VAN PROSTAATKANKER Informatie voor patiënten die betrokken willen worden bij de keuze tussen twee behandelplannen Afweging Bij het bestralen moet
Nadere informatieActieve opvolging bij prostaatkanker : Wat en voor wie? Dr. Christophe Ghysel. Urologisch Centrum Noord West-Vlaanderen.
Actieve opvolging bij prostaatkanker : Wat en voor wie? Dr. Christophe Ghysel Uroloog Urologisch Centrum Noord West-Vlaanderen www.urologischcentrum.be Actieve opvolging Voor elk type prostaatkanker? Voor
Nadere informatiePSA-screening anno 2016
Symposium urologie 14/9/2016 PSA-screening anno 2016 Is er iets nieuws? Dr. Van Wynsberge urologie Dokter, u test toch Ook mijn prostaat? WIE GELOOFT DAT PROSTAATKANKER SCREENING NUTTIG / ZINVOL IS? 2012
Nadere informatieNut en noodzaak van CZS profylaxe bij DLBCL in rituximab tijdperk
Nut en noodzaak van CZS profylaxe bij DLBCL in rituximab tijdperk Moderator P.J. Lugtenburg speaker Jeanette Doorduijn Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg
Nadere informatieHeeft chirurgie of radiotherapie nog zin bij uitgezaaide prostaatkanker?
Heeft chirurgie of radiotherapie nog zin bij uitgezaaide prostaatkanker? Wouter Everaerts Dienst urologie, Uzleuven @EveraertsW 16 september 2017 Natuurlijke evolutie van prostaatkanker PIN Gelokaliseerd
Nadere informatieVROEGER NU LATER DEZE STUDIE ONDERZOEKT DE BATEN VAN INNOVATIES BIJ MDL ZIEKTEN TERUGKIJKEND NAAR MAAGZWEREN EN VOORUITKIJKEND NAAR DARMKANKER
DEZE STUDIE ONDERZOEKT DE BATEN VAN INNOVATIES BIJ MDL ZIEKTEN TERUGKIJKEND NAAR MAAGZWEREN EN VOORUITKIJKEND NAAR DARMKANKER FOCUS OP BATEN VAN INNOVATIES KAN HELPEN BIJ BESLISSING DARMKANKERSCREENING
Nadere informatieErfelijkheid & Borstkanker
Erfelijkheid & Borstkanker Borstkanker komt veel voor en heeft meestal geen erfelijke oorzaak. Bij 5 tot 10% is een erfelijke aanleg de oorzaak van de ziekte. Deze aanleg wordt door de vader of moeder
Nadere informatieReeks 12: De eeuwige mens
Reeks 12: De eeuwige mens Hoe proberen we darmkanker in de toekomst te voorkómen Rogier de Ridder MDL-arts, MUMC+ r.de.ridder@mumc.nl Introductie 1. Waarom bevolking onderzoek naar darmkanker 2. Hoe ontstaat
Nadere informatieProf.dr. Epie Boven Medisch oncoloog
Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog Nieuwe antikanker medicijnen, hoge kosten Waarom ontsporen cellen in ons lichaam? De normale cel bevat 46 chromosomen, ook wel DNA genoemd - het DNA vormt ons genetisch
Nadere informatieBronchuscarcinoom Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie
Bronchuscarcinoom 2002 Incidentiegegevens, initiële behandeling AZ Groeninge Kris Van Oortegem Pneumologie Bronchuscarcinoom 2002 (n=112) Kleincellig versus Niet-kleincellig kleincellig 18% niet-kleincellig
Nadere informatieRegionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant. Prostaatdiagnostiek. Toelichting. Pagina 1 TS ZOB januari 2014, URO 1-1
Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Prostaatdiagnostiek Toelichting Pagina 1 Aanleiding Bij veel patiënten, maar ook bij huisartsen en medisch specialisten, bestaan vragen over de zin van
Nadere informatieSymposium Zorg voor Uitkomst 17 april 2015
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieCoRPS. Titel. Subtitel
Titel Subtitel Risicoreductie Nadelen van borstkankerscreening De vondst van tumoren die anders nooit waren gevonden Intervaltumoren Fout positieve uitslagen - extra mammografieën en biopten - extra operaties
Nadere informatieRobot geassisteerde laparoscopische radicale prostatectomie (RALP) VUmc
Robot geassisteerde laparoscopische radicale prostatectomie (RALP) VUmc 2010-2012 Prostaatkanker, in welk stadium is de ziekte? T1-2 Lokaal beperkt T3 T4 Groei buiten orgaan Ingroei andere structuur Prostaatkanker,
Nadere informatie8 e Post O.N.S. Meeting
8 e Post O.N.S. Meeting Prostate Cancer Risico management, preventie en nieuwe behandelopties Erik van Muilekom NKI-AVL Amsterdam Nederland 9600 mannen (2008) Leeftijd geralateerde prostaatkanker mortaliteit
Nadere informatieKlinische implicaties van de EVOLVE studie
ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie
Nadere informatieUrologie. Richard van der Linden Thijn de Vocht
Urologie Richard van der Linden Thijn de Vocht Qais Niemer Laurens Donkers Richard van der Linden Thijn de Vocht 2 John Verhulst Urologie? Urologie is het vakgebied dat zich bezighoudt met ziekten in de
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) Prostaatkanker. onderdeel ZIEKTEBEELD. PROSTAATKANKER Ziektebeeld
Patiënteninformatiedossier (PID) Prostaatkanker onderdeel ZIEKTEBEELD PROSTAATKANKER 2 Inhoud Prostaatkanker... 4 De prostaat... 4 Hoe werkt de prostaat?... 5 Wat is kanker?... 7 Onderzoeken... 7 Bloedonderzoek...
Nadere informatieProstaatdiagnostiek. Prostaatdiagnostiek
Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Regionale Transmurale Afspraak Zuidoost Brabant Prostaatdiagnostiek Prostaatdiagnostiek Toelichting Toelichting Pagina 1 Pagina 1 Aanleiding Aanleiding
Nadere informatieMammacarcinoom en erfelijkheid. Dr. Marleen Kets, klinisch geneticus Afdeling genetica UMC St Radboud
Mammacarcinoom en erfelijkheid Dr. Marleen Kets, klinisch geneticus Afdeling genetica UMC St Radboud Mammacarcinoom Life time risk 12-13% Meest voorkomende kanker bij vrouwen Circa 20% hiervan heeft een
Nadere informatieSnelle mutatiescreening bij borstkanker. Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht
Snelle mutatiescreening bij borstkanker Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht Erfelijke borstkanker Tenminste 5% van de patiënten met mammacarcinoom Dominante overerving Oorzaak:
Nadere informatieBijscholing Heelkunde. St-Jozefkliniek 16 oktober 2014
Bijscholing Heelkunde St-Jozefkliniek 16 oktober 2014 Bijscholing Heelkunde Bornem 16 oktober 2014 Prostaatkanker Dr Van Tichelen Philippe-Uroloog Prostaatkanker! Dr.Philippe Van Tichelen Uroloog Okt 2014
Nadere informatieMogelijkheden van resectie na chemotherapie bij het pancreascarcinoom. Prof. dr. Marc Besselink Afdeling Chirurgie, AMC Amsterdam
Mogelijkheden van resectie na chemotherapie bij het pancreascarcinoom Prof. dr. Marc Besselink Afdeling Chirurgie, AMC Amsterdam Amsterdam, 19 Januari 2018 Pancreascarcinoom Slechte prognose (5 jaars-overleving,
Nadere informatieTumorsprecifieke onderwerpen
Tumorsprecifieke onderwerpen Erik van Muilekom Verpleegkundig Specialist NKI/AvL 6 February 2007 Post ONS meeting Tumorsprecifieke onderwerpen Screening en zijn gevolgen bij het Prostaatcarcinoom De behandeling
Nadere informatieLaat je borsten zien: doen of niet? Resultaten screening. A Van Steen
Laat je borsten zien: doen of niet? Resultaten screening A Van Steen Wilhelm Conrad Röntgen (1845-1923) Professor Natuurkunde Universiteit Würzburg 26 / 11 / 1897 ontdekt bij toeval X-stralen 20 / 01
Nadere informatiePRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten
PRO De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten Prof. dr. Saskia Middeldorp, internist Afdeling Vasculaire Geneeskunde Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat zegt de NHG standaard
Nadere informatiePatient Reported Outcome Measures (PROMs) - design your own
Patient Reported Outcome Measures (PROMs) - design your own Tara Mackay, PhD-candidate chirurgie AMC Bengt van Rijssen, PhD-candidate chirurgie AMC en ANIOS Flevoziekenhuis Dutch Pancreatic Cancer Project
Nadere informatieRichtlijnen voor vroegdiagnostiek van prostaatkanker
Klinische les Richtlijnen voor vroegdiagnostiek van prostaatkanker Arnout R. Alberts, Leonard P. Bokhorst en Monique J. Roobol Dames en Heren, Zowel bij de vroege diagnose van prostaatkanker als bij de
Nadere informatieImmuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom Willemijn Theelen
Immuuntherapie: resultaten tot nu toe bij patiënten met een longcarcinoom 15-06-2017 Willemijn Theelen w.theelen@nki.nl Risicofactoren Longcarcinoom Roken in 90% de oorzaak Passief roken : 1,2-1,3 x verhoogd
Nadere informatieDatum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog. Microscopische Hematurie
Datum: 13 september 2012 Spreker: Saskia Stomps, Uroloog Microscopische Hematurie Om van de gelegenheid gebruik te maken... Saskia Stomps, Uroloog Opleiding Geneeskunde 1996-2003: Rijks Universiteit Leiden
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren
Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van cystenieren Dr. F.W. Visser Internist-nefroloog ZGT Almelo Cystenieren Expertise Centrum Universitair Medisch Centrum Groningen 8 septem ber 2015 ADPKD huidige
Nadere informatiePatiëntenversies Klinische Richtlijnen
Amersfoort, 8 april 2017 Patiëntenversies Klinische Richtlijnen Jurriaan Oosterman Violet Petit-Steeghs BELANG INFORMATIE RICHTLIJNEN ALS INFORMATIEBRON Voor zorgverleners Beschrijft wat, wanneer en waarom
Nadere informatieThoraxchirurgie. In Tergooiziekenhuizen
Thoraxchirurgie In Tergooiziekenhuizen Waarvoor? Trauma Benigne afwijkingen Maligne afwijkingen Thorax trauma Benigne afwijkingen Pneumothorax Goedaardige tumoren Infekties Maligne afwijkingen Longcarcinoom
Nadere informatieLandelijk Diabetes Congres Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde
Landelijk Diabetes Congres 2016 Diabetes bij ouderen Dr Majon Muller Internist-ouderengeneeskunde Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatieMannen en BRCA1/2. Ingrid van Kessel/Conny van der Meer genetisch consulenten, afdeling Klinische Genetica Erasmus MC Rotterdam 18 april 2009
Mannen en BRCA1/2 Ingrid van Kessel/Conny van der Meer genetisch consulenten, afdeling Klinische Genetica Erasmus MC Rotterdam 18 april 2009 Rudi van Dantzig Danser en choreograaf Risico borstkanker Bevolkingsrisico
Nadere informatieBrachytherapie als minimaal invasieve curatieve therapie voor gelokaliseerd prostaatcarcinoom:
Brachytherapie als minimaal invasieve curatieve therapie voor gelokaliseerd prostaatcarcinoom: Resultaten na 3 jaar ervaring in AZ Damiaan Dienst Urologie P. Mattelaer D. Ponette J. Darras prostaatkanker
Nadere informatieBehandelopties voor incontinentie na een prostaatkankeroperatie. K.C. van Dalen, uroloog 6 oktober 2015
Behandelopties voor incontinentie na een prostaatkankeroperatie K.C. van Dalen, uroloog 6 oktober 2015 Incontinentie = ongewenst urineverlies Soorten incontinentie Stressincontinentie (SUI) Urineverlies
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie
Wetenschappelijk onderzoek Lewy body dementie Wetenschappelijke artikelen 600 500 400 300 200 216 198 232 265 270 257 301 346 341 333 326 362 422 437 429 487 504 100 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Nadere informatieColorectale kanker Eerste resultaten van het bevolkingsonderzoek voor darmkanker in Vlaanderen
Colorectale kanker Eerste resultaten van het bevolkingsonderzoek voor darmkanker in Vlaanderen Prof. Dr. Hendrik Reynaert MD, PhD Dienst gastroenterologie-hepatologie UZBrussel Vakgroep basis medische
Nadere informatieCasus: Lokaal gevorderd Pancreascarcinoom (LAPC) Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG
Casus: Lokaal gevorderd Pancreascarcinoom (LAPC) Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG no disclosures Olivier Busch HPB Chirurg, AMC Amsterdam Voorzitter DPCG Pancreascarcinoom Slechte
Nadere informatielyondellbasell.com PROSTAATKANKER
PROSTAATKANKER Prostaat Kanker Ongeveer 1 op de 7 mannen krijgt de diagnose Prostaatkanker te horen. Je kent misschien zelf wel iemand die het heeft of ervoor behandeld is. Ondanks dat dit schokkende cijfers
Nadere informatieZijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*
Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Floor Ploos van Amstel, RN, MSc, verpleegkundig expert, afd. Medische Oncologie Maaike
Nadere informatieDikke darm kanker is een veelvoorkomende vorm van kanker. Enkele feiten op een rij:
COLOgen-Test Dikke darmkanker Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De COLOgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op dikke darmkanker te bepalen. In deze
Nadere informatie5-jaars Follow-up van de FAME studie
5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of
Nadere informatieDisclosure belangen Evelien Dekker
Disclosure belangen Evelien Dekker (potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Bedrijfsnamen Sponsoring of onderzoeksgeld Olympus: reserach
Nadere informatieDe keuze maken. Beslissingshulp voor mannen met vragen over vroegtijdige opsporing van prostaatkanker
De keuze maken Beslissingshulp voor mannen met vragen over vroegtijdige opsporing van prostaatkanker Annelies Engelen dr. Joke Vanderhaegen prof. dr. Chantal Van Audenhove Voor wie? Deze beslissingshulp
Nadere informatieAdjuvante systeemtherapie Patiënte: DM type 2
Take home messages Een 59 jarige vrouw met mammacarcinoom en diabetes. An Reyners Internist-oncoloog UMCG Kankerbehandeling: houd rekening met bijwerkingen op korte en langere termijn Stem af wie waarvoor
Nadere informatieWaarom gedeelde besluitvorming
Waarom gedeelde besluitvorming Dr. Peep FM Stalmeier Epidemiology, Biostatistics, and HTA UMC St Radboud Nijmegen p.stalmeier@ebh.umcn.nl Inhoud besluitvorming keuzehulp = decision aid onderzoek (prostaatkanker)
Nadere informatieMultimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom
Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Disclosures Ik heb geen belangenverstrengeling in relatie tot deze presentatie Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Bij
Nadere informatieOLIJFdag 3 oktober 2015
OLIJFdag 3 oktober 2015 Nieuwe behandelingen bij eierstokkanker Els Witteveen Internist-oncoloog Huidige en nieuwe inzichten Intraperitoneale toediening Toevoeging van bevacizumab Dose dense toediening
Nadere informatie(Very) High-risk prostaatcarcinoom: belang van multimodale behandeling?
Sint-Joris-Winge 14 september 2016 (Very) High-risk prostaatcarcinoom: belang van multimodale behandeling? dr. Lodewijk Van Wynsberge Definitie D Amico: indeling PCA volgens risico op metastasering en
Nadere informatieVerkorte titel: de effecten van budesonide op de bijwerkingen van cabazitaxel bij patiënten met prostaatkanker
PATIËNTENINFORMATIE EN TOESTEMMINGSVERKLARING SUBSTUDIE BEHOREND BIJ HET ONDERZOEK: Fase II onderzoek bij patiënten met prostaatkanker naar de effecten van budesonide op cabazitaxel (Jevatana ): een gerandomiseerd,
Nadere informatieMOGELIJKE BEHANDELINGEN
Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER onderdeel MOGELIJKE BEHANDELINGEN PROSTAATKANKER 2 Inhoud Behandelingen bij prostaatkanker... 4 Curatieve behandelingen... 4 Active surveillance... 4 Operatie...
Nadere informatiePROSTAATKANKER. Welke behandeling past het best bij u?
PROSTAATKANKER Welke behandeling past het best bij u? Inhoud Waarom dit boekje?... 2 1. Wat is lokaal beperkte prostaatkanker?... 3 2. Welke behandelopties zijn er?... 4-8 3. Bijwerkingen en risico s...
Nadere informatieHoe kijken we naar het DNA van een patiënt?
Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt? Ies Nijman UMC Utrecht Dept of Genetics, Centre for Molecular Medicine Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT), Hartwig Medical Foundation 1994 DNA sequenties,
Nadere informatieSignificante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus?
Significante Fase III Studies in de Oncologie Wat betekent dit voor de practicus? Dr. L. Dirix Medische Oncologie Behandeling van vaste tumoren Adjuverende therapie Uitgezaaide ziekte Gerandomizeerd onderzoek
Nadere informatieBRACHYTHERAPIE Jodiumimplantatie bij de behandeling van prostaatkanker
BRACHYTHERAPIE Jodiumimplantatie bij de behandeling van prostaatkanker INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN INHOUD Inleiding...4 Prostaatkanker...5 De prostaat...5 Doel van de behandeling...6 Het vaststellen
Nadere informatiedem Prostaatkankerscreening Grote schade, kleine baten inhoud
dem s Jaargang 25 April/Mei 2009 ISSN 0169-1473 Een uitgave van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut Bulletin over Bevolking en Samenleving 4 inhoud 1 Prostaatkankerscreening 5 Postkoloniale
Nadere informatieHPV als ziekteverwekker
HPV als ziekteverwekker Nathalie Reesink-Peters 27 februari 2009 Inhoud Introductie HPV Levenscyclus HPV, ziekte verwekker Oncogenese Therapie (van HPV gerelateerde ziekte) Indicaties moleculaire diagnostiek
Nadere informatieChirurgische overbehandeling van borstkanker. Ann Smeets Oncologische Heelkunde MBC symposium 2018
Chirurgische overbehandeling van borstkanker Ann Smeets Oncologische Heelkunde MBC symposium 2018 Preventieve mastectomie 1. Profylactisch 2. Contralateraal 2 Preventieve mastectomie Meer vraag sinds Besef
Nadere informatieMw. dr. C.P. Schröder Medisch Oncoloog UMCG. Systeembehandeling mammacarcinoom: San Antonio and beyond. Groninger Mammasymposium 2014
Mw. dr. C.P. Schröder Medisch Oncoloog UMCG Systeembehandeling mammacarcinoom: San Antonio and beyond Groninger Mammasymposium 2014 Disclosure belangen spreker Groninger Mammasymposium 2014 focus systeemtherapie
Nadere informatieMedicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog
Medicatie Risico bij Nierschade Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatie1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström
1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström Dr. S.A.M. van de Schans, S. Oerlemans, MSc. en prof. dr. J.W.W. Coebergh Inleiding Epidemiologie is de wetenschap die eenvoudig gezegd
Nadere informatieHemochromatose: wat is het..hoe kom je aan wat doe je eraan.hoe voelt het?
Hemochromatose: wat is het..hoe kom je aan wat doe je eraan.hoe voelt het? Wie ben ik? Wat is hemochromatose? Hoe kom je eraan? Wat doe je eraan? Wat zijn de complicaties van? Hoe voel U zich? Open spreek
Nadere informatieMedische Publieksacademie
Medische Publiekacademie Medisch Centrum Leeuwarden Leeuwarder Courant Aan de winnende hand Borstkanker 27 oktober 2015 Welkom! #mclmpa 1 Borstkanker aan de winnende hand Marloes Emous, oncologisch chirurg
Nadere informatie