Aan: De WOR bestuurders en de colleges van de gemeente Tytsjerksteradiel en de gemeente Achtkarspelen

Transcriptie

1 Aan: De WOR bestuurders en de colleges van de gemeente Tytsjerksteradiel en de gemeente Achtkarspelen Burgum / Buitenpost, 27 augustus 2013 Onderwerp: advies op basis van rapport 'Innovatief samen verder' Geachte WOR bestuurders en collegeleden, Inleiding Op dinsdag 25 juni heeft u afzonderlijk van elkaar besloten om het rapport 'Innovatief samen verder' van StiBaBo als voorgenomen besluit vast te stellen. Verder heeft u aangegeven dat er gewerkt gaat worden aan een ambtelijke uitwerking/voorstel dat zal worden voorgelegd aan de beide raden. Een eerste uitwerking op hoofdlijnen is in de vorm van een raadsvoorstel op 27 augustus in beide colleges besproken. Ons is gevraagd om zowel op het voorgenomen besluit van 25 juni een advies uit te brengen als op het collegevoorstel van 27 augustus. Een collegevoorstel waarop wij vanzelfsprekend graag reageren. Dit in de wetenschap dat met deze brief ons eerder verstuurd advies als niet meer relevant kan worden beschouwd. Immers, op het laatste moment is er verandering gekomen in het ambtelijk voorstel. Vooraf In ons preadvies van 24 juni zijn wij al ingegaan op een aantal aspecten van het rapport "Innovatief samen verder". In dat preadvies hebben wij al aangegeven dat wij blij waren met het initiatief om prof. Herweijer en Lunsing van de stichting StiBaBo een advies uit te laten brengen en dat de beide ondernemingsraden konden instemmen met de voornaamste conclusies in dat rapport. In dit advies zullen wij nog kort ingaan op dat preadvies, en zullen vooral ingaan op de het uitgewerkte advies/raadsvoorstel. Daarbij willen wij op voorhand aangeven dat het ons goed doet dat aan de toezegging om de beide ondernemingsraden in een vroeg stadium te betrekken bij het besluitvormingsproces vooralsnog invulling is gegeven. Ons preadvies In ons preadvies van 24 juni hebben wij aangegeven dat wij het initiatief dat geleid heeft tot het genoemde rapport volledig onderschrijven. We zijn het oneens met de conclusie van het rapport dat het ook zonder externe advisering had gekund. Zo was onder andere de druk en de invloed vanuit de beide managementteams op de voortgang van het proces te groot en was het gepresenteerde organisatiemodel, het klaverbladmodel, onduidelijk en niet passend binnen de 3c-variant. Wij hebben in dat preadvies ook nogmaals onderschreven dat wij de voordelen van 1

2 de samenwerking vooral zien in het feit dat de beide organisaties complementair zijn, elkaar echt kunnen versterken, en dat het gekozen samenwerkingsmodel, de 3c-variant, als politieke keuze als uitgangspunt zal moeten dienen om die samenwerking inhoud te geven. Daarnaast zijn wij ingegaan op aspecten die wij ook in dit advies nogmaals zullen noemen. Onze adviezen Algemeen Wij schaarden ons aanvankelijk achter het collegevoorstel van 25 juni waarin de aanbevelingen, genoemd in hoofdstuk 4, onverkort werden overgenomen. Dat het 3c-model als einddoel wordt gezien, is op dit moment ook voor de ondernemingsraden het uitgangspunt. Wij zijn het met de opstellers van het rapport eens dat ook hier geldt dat niets de eeuwigheid heeft. Om die reden zal er ook in de nabije toekomst alert gereageerd moeten worden op situaties die een optimalere dienstverlening voor de burgers vragen. Wij herkennen de genoemde aanknopingspunten zoals aangegeven in het raadsvoorstel. Dat daarbij een prominente rol is weggelegd voor de beide gemeentesecretarissen/algemeen directeuren van de dragende organisaties als opdrachtgever voor de werkmaatschappij is conform het rapport en heeft de instemming van de beide ondernemingsraden. Maar ook in de aanloop om te komen tot die werkmaatschappij en de daarbij noodzakelijke randvoorwaardelijke zaken zijn de beide algemeen directeuren in eerste instantie verantwoordelijk, in samenwerking met de beide ondernemingsraden. Over de invulling van die rol was het rapport helder. U wijkt daar in het raadsvoorstel van af. De rol van de beide algemeen directeuren Het rapport adviseert om voor de werkmaatschappij een directeur te benoemen. Een directeuruitvoering, in een eerder voorstel zowel in benaming als in positie helder neergezet, zou de garantie geven dat er een duidelijke afbakening is in verantwoordelijkheden. Het was ook de oplossing voor één van de stagnerende oorzaken die geleid hebben tot de opdrachtverlening. Immers, twee directeuren die hun invloed op de werkmaatschappij niet wilden verliezen en de grote invloed van de beide managementteams. Ook de duidelijk verschillende belangen van de dragende organisaties waar geen consensus bleek te zijn, was de reden om een directeur te benoemen volgens de opstellers van het rapport. U wijkt nu af van die heldere en door u aanvankelijk omarmde aanbeveling: u benoemt de twee algemeen directeuren ook als opdrachtnemer. Zoals eerder gemeld: wij erkennen de prominente rol die is weggelegd voor de beide directeuren. Maar zowel de opdrachtgeversrol als de opdrachtnemersrol vervullen roept bij ons vragen op. Vragen die niet beantwoord worden in het raadsvoorstel. Uiteraard is het kostenaspect een belangrijke, maar louter dat aspect is voor de beide ondernemingsraden een te mager argument. Dat wij niet blind zijn voor de komende ontwikkelingen en dat de samenwerking op termijn een kostenbesparing moet opleveren, is een uitgangspunt dat wij kunnen onderschrijven. Een kostenreductie die het resultaat moet zijn van een helder eindresultaat, voor zowel de werkmaatschappij als voor de dragende werkmaatschappij. Daar past op dit moment een louter op gevoel gebaseerde bezuiniging niet. Zoals verder in deze brief verwoord, wij hebben vertrouwen in de intenties en het elan van de beide directeuren. Daarbij is vertrouwen van essentieel belang. Op dit moment spreken wij dat 2

3 vertrouwen uit in het feit dat de beide directeuren in elk geval als kwartiermaker voor de komende werkmaatschappij, in goed overleg met de beide ondernemingsraden, tot een heldere positionering van de werkmaatschappij komen. Wij zullen erop toezien dat er in elk geval eind 2014 een evaluatie zal plaatsvinden. Daarbij zal gekeken worden of die 'dubbele petten' passen op de hoofden van de algemeen directeuren. Maar ook tussentijds behouden wij ons het recht voor om de rol van de beide parttime directeuren van de werkmaatschappij te beoordelen en te waarderen. Een eerste moment voor de ondernemingsraden zal, zoals gezegd, de nadere uitwerking van de positionering en de organisatie van de werkmaatschappij zijn. En daarmee de rol van de beide parttime directeuren van de werkmaatschappij. Uniforme arbeidsvoorwaarden Gelet op de keuze voor twee samenwerkende, dragende gemeentelijke organisaties en één werkorganisatie hebben de beide ondernemingsraden meerdere malen het belang van één uniform pakket aan arbeidsvoorwaarden aangegeven voor deze drie organisatieonderdelen. Voor de op te richten werkmaatschappij zullen die in elk geval moeten worden vastgesteld. Het creëren van verschillen tussen direct samenwerkende collega's achten de beide ondernemingsraden zeer ongewenst. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt over het vrij uitwisselen van personeelsleden van de huidige organisaties. Verschil in arbeidsvoorwaarden zal belemmerend werken op dat streven en zal ook onnodige blokkades opwerpen om invulling te geven aan een strategisch personeelsbeleid. Een strategisch personeelsbeleid dat nodig is om te kunnen anticiperen op de flexibiliteit van medewerkers onder andere als gevolg van bezuinigingen, de komende transities en de daarmee gepaard gaande verandering van taken. Om die reden adviseren wij u om niet alleen de intentie om te komen tot uniforme arbeidsvoorwaarden uit te spreken, maar het expliciet te benoemen als doel. De beide ondernemingsraden zijn zich bewust van het feit dat de beide organisaties te maken hebben met een grote financiële druk in de nabije toekomst. Wij willen samen met u die uitdaging aangaan om gelijkluidende aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden voor de drie organisaties te combineren met het oog hebben voor de K van kosten waar het gaat om de huidige totale loonsom. Rol van de ondernemingsraden In ons preadvies hebben wij aangegeven dat wij voor onszelf een prominente rol zien weggelegd in het proces om te komen tot een succesvolle samenwerking. Wij hebben bewezen dragers te zijn van de samenwerking, wij hebben geen persoonlijk belang, weten wat er in de organisatie leeft en weten hoe draagvlak bij medewerkers te creëren is, zonder het doel van een succesvolle samenwerking uit het oog te verliezen. Dus geen rol die slechts toelaat om achteraf een oordeel te vormen over plannen, maar één waar wij samen met u kijken welke stappen er nodig zijn om een gedragen veranderingsproces vast te stellen. Met oog voor ieders verantwoordelijkheid! Met ons eerder gedane aanbod om samen met u te kijken hoe in de toekomst invulling gegeven zal gaan worden aan de medezeggenschap, willen wij samen met u de uitdaging aangaan om, zoals u zelf zegt: de ondernemingsraden actief te betrekken bij de uitwerking. We hebben aangegeven dat, formeel gezien, er straks voor de drie organisaties drie separate ondernemingsraden ontstaan. Wij zien daar duidelijke bezwaren: versnippering, onnodige inzet van tijd en overlap in onderwerpen zijn nog steeds de overwegingen om op een andere manier 3

4 invulling te geven aan medezeggenschap. Wij zijn er klaar voor om samen met u na te denken over een innovatieve medezeggenschapsstructuur die past in de innovatieve manier van samenwerken tussen deze twee gemeenten. In het komende proces zullen de ondernemingsraden in elk geval toezien dat de kennis en kunde van onze collega's optimaal worden benut. Zij zijn de professionals, zij hebben inzicht in de werkprocessen. Hun inbreng zal meegenomen moeten worden in de uiteindelijke keuzes die gemaakt worden als het gaat om werkprocessen en voorwaarden om de rol als uitvoerder optimaal te kunnen uitvoeren. Beleid en uitvoering Het rapport spreekt van: 'een innovatief model 3c dat wel eens aantrekkelijk zou kunnen blijken'. In onze ogen zal de uitdaging zijn om van deze partiële samenwerking een succes te maken. Niet alleen in de uitvoering van taken maar ook in het ontwikkelen van beleid kan de genoemde complementariteit van beide organisaties ten volle worden benut. Uitvoering en beleid zijn in veel gevallen onlosmakelijk met elkaar verbonden, zeker waar het gaat om de komende drie transities. Wij willen niet tornen aan het gekozen 3c-model, maar adviseren wel om ook op het gebied van beleid de krachten te bundelen, de denkkracht te vergroten met behoud van de gemeentelijke autonomie. Samenwerken zal meer moeten zijn dan het onderbrengen van beleidsarme onderdelen in een werkmaatschappij. Het nu Wij waarderen de voortvarendheid en het enthousiasme van de beide algemeen directeuren. We constateren met genoegen dat er een nieuw elan te bespeuren is in de samenwerking bij hen beiden. Wij onderschrijven met u de woorden van de opstellers van het rapport: leer van uw ervaringen maar ga vooral voort, stapje voor stapje. Het zal de uitdaging zijn om de twee periodes zoals die worden aangegeven ook volgordelijk goed af te ronden. Daarbij zal in de eerste periode duidelijk moeten worden welke onderdelen en dus ook welke personen er definitief in de werkmaatschappij zullen worden ondergebracht. Daarnaast zal er duidelijkheid moeten zijn over in elk geval de arbeidsvoorwaardelijke consequenties en zoals aangegeven de aansturing. Het is in onze ogen niet reëel te verwachten dat er per 1 januari 2014 uniforme arbeidsvoorwaarden zullen zijn. Wij zullen op voorhand dan ook accepteren dat er in de loop van 2014 bedrijfsonderdelen worden ondergebracht in de werkmaatschappij op basis van detachering. Dat daarbij opvallende, maar vooral praktisch op te lossen verschillen op voorhand worden weggenomen, kan in goed overleg gebeuren. Het is vanzelfsprekend dat de beide dragende organisaties in de komende periode geen initiatieven meer nemen die de verschillen vergroten. In dat kader herhalen wij de wens om de afdelingen HRM/P&O van de huidige organisaties samen te voegen, dan wel in gezamenlijkheid te laten optrekken. Dan kan verder in goede samenwerking met de beide werknemers/werkgevers-overlegstructuren, het Georganiseerd Overleg en de ondernemingsraad, een reëel en wat ons betreft ambitieus tijdspad worden vastgesteld om zorgvuldig alle arbeidsvoorwaardelijke zaken te regelen. 4

5 Tenslotte Wij hopen met deze adviesbrief een positieve en constructieve bijdrage te leveren aan een goed en gedegen besluitvormingsproces. Zoals eerder in dit advies aangegeven: het nieuwe elan, het enthousiasme van de beide directeuren spreekt ons aan. Het vertrouwen in elkaar, hoe pril ook, is een voorwaarde voor een goede samenwerking. Wij spreken op voorhand ons vertrouwen uit in de beide directeuren, onze belangrijkste gesprekspartners als het gaat om de organisatie. De rol van de ondernemingsraad zal altijd een positief kritische zijn. Wij kennen onze verantwoordelijkheid en staan in de startblokken om samen met u invulling te geven aan het samenwerkingsproces tussen onze beide gemeenten op basis van de door de beide raden aangegeven kaders. Het is een advies en uw reactie zal ongetwijfeld teruggekoppeld worden door de directeuren, passend in de wijze waarop die samenwerking thans gaat. Wij wensen u alle wijsheid! Met vriendelijke groet, namens de ondernemingsraad van de gemeente Tytsjerksteradiel en de ondernemingsraad van de gemeente Achtkarspelen, Anne Jan van der Ploeg (voorzitter) (gemeente Tytsjerksteradiel) Johan Wijnsma (voorzitter) (gemeente Achtkarspelen) 5

6 6