Generatieproeverij. Samen aan tafel! Gemeenteavond rond HGJB-jaarthema Samen bij Eén HANDLEIDING
|
|
- Franciscus van der Wolf
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Generatieproeverij Samen aan tafel! Gemeenteavond rond HGJB-jaarthema Samen bij Eén HANDLEIDING 1
2 Gemeenteavond over samen zijn Het winterseizoen willen we er nadrukkelijk bij stilstaan dat de gemeente bij uitstek de plek is waar jongeren mogen drinken bij de Bron van Leven. Bronmomenten die besproken worden, zijn: Samen bidden, Samen zijn én Samen bijbellezen. In november is een programma verschenen voor een gemeenteavond over Samen bidden. Nu dus het programma over Samen zijn. Daarbij gaat het om de ontmoeting tussen jong en oud in de gemeente. Aan de hand van een Generatieproeverij gaan verschillende generaties met elkaar aan tafel in gesprek. Waar leer je beter samen gemeente-zijn dan aan tafel? Op een bijzondere manier wordt dat beleefd aan het Heilig Avondmaal. Maar ook gewone maaltijden kunnen op een speciale manier generaties met elkaar in contact brengen. In het voorjaar zullen we het winterseizoen afsluiten met een gemeenteavond (voor jong en oud) over Samen bijbellezen. Voorbereiding Generatieproeverij Om jong en oud tijdens een Generatieproeverij echt met elkaar in contact te laten komen, is een goede voorbereiding essentieel. De ervaring leert dat een Generatieproeverij bij een algemene oproep voornamelijk ouderen interesseert. Om jongeren erbij te betrekken, moet in de meeste gevallen extra moeite worden gedaan. Maar ook bij de andere generaties liggen valkuilen op de loer. Daarvoor hebben we enkele tips: 1. Betrek jongeren er in een vroeg stadium bij. Start als organisatie bij een jeugdclub of catechisatiegroep. Bespreek daar eerst het thema, probeer jongeren gemotiveerd te krijgen (hun eigen vragen rond dit thema inventariseren en ook daadwerkelijk aan de orde laten komen is belangrijk!). Laat vervolgens jongeren ouderen uitnodigen voor een Generatieproeverij, waarbij jongeren de gastheren en -dames zijn. Daag jongeren uit te koken, te acteren of te musiceren tijdens de Generatieproeverij. 2. Zorg dat er jongeren in de organisatie/voorbereiding zitten, het is belangrijk dat ze een stukje eigenaarschap ervaren over dit project en bij dit thema. Daarmee waarborg je dat ze dit thema na een Generatieproeverij belangrijk blijven vinden en dat ze zich er hard voor maken. 3. Zorg dat er een intergenerationeel voorbereidingscommissie is in de gemeente. Het is belangrijk om vanuit verschillende leeftijden en geledingen in de gemeente mensen te hebben die aandacht voor dit thema hebben en houden. Deze commissie evalueert nadien en bedenkt hoe ze verder kan en wil. In de voorbereiding voor een Generatieproeverij moeten de volgende zaken gebeuren: - Zorg voor een intergenerationele voorbereidingsgroep. - Zoek iemand die het panelgesprek kan en wil doen. Deze gespreksleider benadert ook de drie generaties en bespreekt het gesprek met hen voor. - Zoek een goede moderator, iemand die de avond leidt, de tijd in de gaten houd en het plenaire gesprek leidt. Dit zou gecombineerd kunnen worden met het panelgesprek. 2
3 - Bedenk hoe je de maaltijd organiseert: wie regelt wat, en waar in het programma wordt welke gang opgediend. Zie hiervoor suggesties onder programma Generatieproeverij. - Aan iedere tafel is een gespreksleider nodig. Zorg dat je er genoeg hebt (bij 30 tot 40 deelnemers 5 gespreksleiders, bij 60 tot 80 deelnemers 10 gespreksleiders) en dat ze ervaring hebben met luisteren en gesprekken leiden. Het mooiste zou zijn als ook zij in leeftijd variëren. - Organiseer met de moderator, de gespreksleiders en de rest van de voorbereiders een voorbereidingsbijeenkomst, waarbij je met elkaar deelt wat de opzet van de avond is, doorneemt wat de vragen zijn en eventueel vast oefent met het voeren van gesprekken. Zo ontdek je met elkaar waar je op moet letten en welke vragen kunnen helpen om goede gesprekken mogelijk te maken. - Zorg voor papieren tafelkleden en dikke stiften (zie onderdeel 8.) - Evalueer de Generatieproeverij binnen een aantal weken en bepaal met de voorbereidingsgroep hoe dit een vervolg krijgt. Programma Generatieproeverij Om concreet een Generatieproeverij in de gemeente te organiseren, raden wij onderstaand programma aan. Er zijn verschillende mogelijkheden om daadwerkelijk aan tafel te gaan en samen te eten. 1. Welkom 2. Filmpje: een korte indruk van de Generatieproeverij. Dit filmpje staat ook als download op de website. 3. Korte inleiding: waarom een Generatieproeverij? Er wordt iets verteld over ontstaan en doel. 4. De lusten & lasten van een generatie: naar aanleiding van een filmpje worden de mogelijke lusten & lasten van een generatie zichtbaar. 5. Generatieproefjes: Binnen je eigen generatie ga je in tweetallen op zoek naar wat je eigen generatie kenmerkt. 6. Panelgesprek: Met drie mensen uit verschillende generaties ga je in gesprek over hoe de tijd (en de tijdsgeest) waarin zij opgegroeid zijn van invloed op hen is geweest. 7. Pauze 8. Generatietafels: aan tafel ga je in gesprek met 6-8 personen van verschillende generaties. 9. Plenaire terugkoppeling & afsluiting: Hoe was het om dit te doen? In deze laatste ronde halen we op wat er aan tafel is gedeeld. Het is mogelijk om tijdens verschillende gangen de verschillende onderdelen van de generatieproeverij te doen. De start vindt plenair plaats, onderdeel 1-4 worden dan achter elkaar gedaan. Vervolgens begint bij onderdeel 5. de eigenlijke maaltijd. 5. Generatieproefjes borrel met twee personen + amuse o.i.d. 6. Panelgesprek voorgerecht met vier personen 8. Generatietafels hoofdgerecht met zes tot acht personen 9. Terugkoppeling en afsluiting - nagerecht 3
4 Het is ook mogelijk om niet te gaan voor zo n uitgebreide maaltijd (borrel, voorgerecht, hoofdgerecht, nagerecht), maar alleen aan tafel te gaan bij onderdeel 8. Daar vindt het daadwerkelijke gesprek plaats. Tot slot is ook een optie om bij onderdeel 5-8 met een vaste groep aan tafel te gaan en deze onderdelen met je tafel te doen. Dus niet in tweetallen, met drie mensen of met 6-8 personen, maar met je hele tafel. Achtergrondinformatie bij het programma Voor de uitwerking van bovenstaand programma vindt u hieronder een aantal concrete uitwerkingen, opdrachten en vragen. Ad 4. De (lusten &) lasten van een generatie Als generaties zoeken we elkaar niet van nature op. Er is veelal sprake van een generatiekloof. Om die te kunnen overbruggen, is het goed om helder te hebben wat die kloof is, wat kan er tussen de generaties instaan? In een filmpje wordt helder gemaakt, wat er dwars kan zitten, wat lastig gaat tussen verschillende generaties en wat niet werkt. Door dat te benoemen, kunnen we verder en met elkaar op zoek gaan naar oplossingsrichtingen. Bespreek het filmpje kort plenair, met de volgende vragen: - Is dit herkenbaar? - Is er een generatiekloof en is het nodig deze te overbruggen? - Wat zou kunnen helpen? (deze laatste vraag kort aanstippen, tijdens de rest van de avond zoomen we daar verder op in) Ad 5. Generatieproefjes Laat de deelnemers op zoek gaan naar een generatiegenoot en met elkaar delen hoe de eerste 15 jaar van hun leven eruit zag. Een belangrijke fase als het gaat om generatieontwikkeling. Vragen die je mee kunt geven: - Wat gaven je ouders je mee? - Welke plek had school? - Hoe zag je vrije tijd eruit en je vriendschappen? - Hoe zag je jeugd er uit in relatie tot kerk en geloof? - Wat gaven je ouders je mee? Wat kreeg je mee in de kerk? Hoe vond je het, hoe keek je tegen het geloof / de kerk aan? Wat vonden je vriendjes er van? Geef de tweetallen twee keer 5 minuten om elkaar hierover te bevragen. Doe een korte plenaire terugkoppeling en vraag per generatie een tweetal naar wat hun generatie kenmerkt. Ad 6. Panelgesprek Vraag voorafgaand aan deze avond drie personen van verschillende generaties. Met hen bespreek je de volgende vragen van tevoren goed door: 1. In welke tijd groeide je op? Kun je ons kort meenemen in de sfeer die er was toen jij jong was? Wellicht is er een voorbeeld uit die tijd die kenmerkend is voor die tijd, die je kan delen? 2. Welke waarden waren belangrijk? Wat kreeg je mee van ouders, opvoeders, leraren, cultuur & media, kerk? 3. Hoe keek je als kind en puber tegen het geloof en de kerk aan, wat vonden je vrienden ervan? 4
5 4. Hoe is je geloofsopvoeding van invloed geweest op hoe je nu gelooft? 5. Tot slot: Wat zou je van een andere generatie willen weten of kunnen leren? Tijdens het panelgesprek switch je bij de vragen tussen de verschillende generaties. Je kunt ze een klein beetje de ruimte geven om ook elkaar te bevragen. Bewaak de regie echter goed, loop niet uit en zorg dat de belangrijkste vragen gesteld zijn. Ad 8. Generatietafels Laat de deelnemers aan tafel gaan zitten. Het zou mooi zijn als iedere tafel een gespreksleider heeft. Iemand die het gesprek richting geeft. Het risico bij het gesprek aan tafel is namelijk dat het alle kanten op kan gaan. Ga daarom voorafgaand aan de Generatieproeverij een uur apart zitten met de tafelleiders en bespreek met hen het thema. Loop de vragen door en bepaal je gezamenlijke doel. Indien mogelijk zou je hen ook via de mail goed kunnen instrueren. Laat de Generatietafels met elkaar in gesprek gaan naar aanleiding van de volgende thema s: - reactie op het panelgesprek, verschillen tussen de generaties. Wat viel op? Wat herken je, en wat juist niet? - Daarnaast een gesprek over hoe generaties voor elkaar van waarde kunnen zijn (a) wat kunnen generaties voor elkaar betekenen? (b) wat zou er in de kerk mogelijk zou zijn? (c) wat kan je zelf doen (d) Laat deelnemers op papieren tafelkleden meeschrijven en tekenen. Ad 9. Smaakt dit naar meer? Vraag na afloop van de avond de generatietafels om reactie. De tafelkleden worden verzameld en er wordt door iedere tafel iets gedeeld: wat valt op, vraagt om verduidelijking, wordt herkend? Met elkaar kauwen we op de vraag: smaakt dit naar meer? Groepsindeling Generatietafels Bewust willen we natuurlijk dat verschillende generaties met elkaar in gesprek gaan aan tafel en van elkaar leren. Daarvoor is nodig dat de groepjes gemengd zijn samengesteld. De samenstelling moet als het kan zó zijn dat in elk groepje één of meer vrouwen zitten, één of meer mannen, en dat de diverse generaties vertegenwoordigd zijn. U kunt de opdracht geven om daar zelf even voor te zorgen: laat iedereen maar kijken of er nog een groepje is waarin nog ruimte is voor hem/haar (even chaos, maar dat komt vanzelf goed). 5
6 Uitgave van de HGJB augustus 2016 Landelijk Centrum HGJB Pr. Bernhardlaan AE Bilthoven tel info@hgjb.nl NL 35 RABO
PROGRAMMA CHECK THE FACTS DEEL EN WIN! Clubprogramma op basis van Rock Solid. stichting. Sirkelslag Young Programma Check the facts - Deel en win!
PROGRAMMA CHECK THE FACTS DEEL EN WIN! Clubprogramma op basis van Rock Solid stichting Sirkelslag Young Programma Check the facts - Deel en win! 1 Programma check the facts Deel en Win! Clubprogramma op
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Opa, wie is God? Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar
DOELSTELLINGEN Grootouders wisselen ervaringen uit over geloofsopvoeding en kleinkinderen. Grootouders helpen elkaar op weg met tips en adviezen over geloofsopvoeding en kleinkinderen. Grootouders zijn
Nadere informatieGeloofsopvoeding 3. Leeftijd: Soort bijeenkomst: Soort werkvorm: Thema: 3e bijeenkomst - Communiceren met je kind
Geloofsopvoeding 3 Leeftijd: Soort bijeenkomst: Soort werkvorm: Thema: 3e bijeenkomst - Communiceren met je kind Doel: Je gaat aan de slag met verschillende manieren om met je kind te communiceren. Het
Nadere informatieVoorbeeldprogramma startbijeenkomst
BIJLAGE 3 Voorbeeldprogramma startbijeenkomst Inleiding De startbijeenkomst vindt plaats vooraf aan iedere activiteit, ook wanneer jongeren al vaker mee hebben gedaan met M25. Natuurlijk kun je variëren
Nadere informatieOp verhaal komen. Kijk voor een algemene instructie voor contextueel bijbellezen en andere voorbeeld bijbelstudies op
Op verhaal komen Kijk voor een algemene instructie voor contextueel bijbellezen en andere voorbeeld bijbelstudies op www.kerkinactie.nl/ bijbellezen Op verhaal komen Op verhaal komen is een methode van
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht
Nadere informatieEen educatief programma voor groep 7 en 8 Handleiding Deel 2 Nationaal Park Lauwersmeer
Een educatief programma voor groep 7 en 8 Handleiding Deel 2 Nationaal Park Lauwersmeer Inhoudsopgave Deel 2: programma Nationaal Park Lauwersmeer 1. Planning en organisatie 1.1. Voordat u begint 1.2.
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Rouw en verlies Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar
DOELSTELLINGEN De deelnemers worden zich bewust van hun eigen omgang met rouw en verlies en de rol die hun geloof of levensoriëntatie hierbij heeft. De deelnemers weten dat ieder op een eigen manier rouwt
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Verschillen in geloven
DOELSTELLINGEN Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe het is om als koppel op een zich van elkaar verschillende manier te geloven en/of in het leven te staan; Ouders denken na over hoe hun
Nadere informatieWelkom op de gemeente-avond van de Protestantse Gemeente Herveld en Slijk Ewijk
Welkom op de gemeente-avond van de Protestantse Gemeente Herveld en Slijk Ewijk Psalm 78 : 1 7 1 Een kunstig lied van Asaf. Luister, mijn volk, naar wat ik leer, hoor de woorden uit mijn mond. 2 Ik open
Nadere informatieTOOLBOX TOOLBOX. Betekenisvol Contact AAN DE SLAG MET DE. Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten
AAN DE SLAG MET DE TOOLBOX Betekenisvol Contact Draaiboek voor twee trainingsbijeenkomsten TOOLBOX Ideeën voor betekenisvol contact tussen ouderen met dementie en familie of vrijwilligers Inleiding Voor
Nadere informatieDOOR HET OOG VAN EEN ANDER. Samenvatting van de handleiding bij het
DOOR HET OOG VAN EEN ANDER Samenvatting van de handleiding bij het programma Intercultureel Bijbellezen Kerk in Actie, juli 2015 Inleiding Hier vindt u een korte samenvatting van het proces van intercultureel
Nadere informatieScheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje en gesprek en uitbeelden, filmpje en gesprek en werkvorm, stellingen, handvaardigheidswerk
Verliefd, en dan... Leeftijd: 12-16 Soort bijeenkomst: club, catechese Soort werkvorm: heel programma Thema: Liefde, Seksualiteit Tijdsduur: 1 uur 40 min. Scheldwoorden inventariseren, werkvorm, filmpje
Nadere informatieZelfstudie en niveaus
Inhoudsopgave Voorwoord 7 Over de studie 9 Hoe start je een groep 11 Bijeenkomsten 19 Introductiebijeenkomst 21 Praktische tips en suggesties 22 Speciaal voor de gespreksleiders 28 Een maatje 28 Voorbereiding
Nadere informatie1 Het goed hebben met elkaar
1 Het goed hebben met elkaar Wijk 3 groep 1, aantal groepsleden: 5 Datum: 21 oktober 2018 Deelthema: het goed hebben met elkaar Het groepsgesprek verliep, na de aanvankelijke moeite die we hadden met de
Nadere informatieLeeftijd: 9-12 Thema: God, heilige Geest, identiteit, Normen en waarden, Pinksteren Tijdsduur: 60+ min.
Vrucht van de Geest Leeftijd: 9-12 Thema: God, heilige Geest, identiteit, Normen en waarden, Pinksteren Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over de uitwerking van de Geest in mensen. Doelen van deze
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding
Handboek Inhoudsopgave Inleiding... 1 Thema... 2 1. Aan de slag... 3 2. Waar beginnen?... 4 2.1 WANNEER?... 4 2.2 AANMELDEN ALS ORGANISATOR... 5 2.3 SAMENSTELLEN VAN EEN TEAM... 5 2.4 WAARVOOR MOETEN WE
Nadere informatieAvondmaal vieren door tieners
Avondmaal vieren door tieners Leeftijd: 13-16, 16+ Soort bijeenkomst: club, catechese, viering Soort werkvorm: Liturgie Thema: Avondmaal, Bidden, Jezus, Navolging, Offer Avondmaal is een kernritueel in
Nadere informatieInhoud. Blok I Op zoek. Blok III Jouw leven. Blok II Geloven in de kerk
Inhoud Blok I Op zoek 1 Bestaat God? 8 2 Geloven in 14 3 Geloven in Allah 21 4 Twijfelen 29 5 Geloven is zo gek nog niet 36 6 Samen aan de slag 42 Blok II Geloven in de kerk 7 Hoort de kerk erbij? 46 8
Nadere informatieEen educatief programma voor groep 8 (en 7) Handleiding Deel 2 Draaiboek Woordvoerders van de Eendenkooi
Een educatief programma voor groep 8 (en 7) Handleiding Deel 2 Draaiboek Woordvoerders van de Eendenkooi Inhoudsopgave Deel 2: programma Eendenkooi 1. Planning en organisatie 1.1. Voordat u begint 1.2.
Nadere informatieStartbijeenkomst met leidinggevenden
Startbijeenkomst met leidinggevenden Handleiding Landelijk Centrum HGJB Pr. Bernardlaan 1 3722 AE Bilthoven Tel: 0302285402 info@hgjb.nl Benodigdheden Voor iedereen een hand-out Pennen Mogelijkheid om
Nadere informatieChristus als leerling volgen
Christus als leerling volgen Voorbereiding voor de huisbezoeken van 2014/2015 Het was in Antiochië dat de leerlingen voor het eerst christenen werden genoemd. In onze verhouding tot de Heer kan het waardevol
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Kinderbijbels Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders kunnen onder woorden brengen wat voor hen belangrijke kenmerken zijn van een kinderbijbel. Ouders onderzoeken diverse kinderbijbels om zich bewust te worden van verschillen op het
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Grenzen stellen Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich bewust van de grenzen die zij stellen als het gaat om vakantie, relaties, alcohol/drugs en geloof. Ouders bespreken welke grenzen hun kinderen opzoeken rondom deze thema
Nadere informatieContextueel bijbellezen. Bijbellezen met andere ogen
Contextueel bijbellezen Bijbellezen met andere ogen Het levert regelmatig verrassende ontdekkingen op in een bijbeltekst. Jolanda Petter Bijbellezen met andere ogen Contextueel bijbellezen is een manier
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Rituelen thuis Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 8-12 jaar.
DOELSTELLINGEN De ouders wisselen ervaringen en ideeën uit over eigen rituelen thuis De ouders krijgen informatie over de achtergrond en betekenis van rituelen De ouders worden zich bewust van de waarde
Nadere informatieWorkshop Tweede Kamerverkiezingen
Workshop Tweede Kamerverkiezingen Korte omschrijving workshop In deze workshop leren de deelnemers wat de Tweede Kamer doet, hoe ze moeten stemmen en op welke partijen ze kunnen stemmen. De workshop bestaat
Nadere informatieWerkvorm voor gesprek middenkader
Creëren van een stimulerende werkomgeving en het vergroten van professionele autonomie Deze werkvorm kan worden gebruikt om met medewerkers van Justitiële Jeugdinrichtingen het gesprek aan te gaan over
Nadere informatieWeek 1 twee weken voorafgaand aan het Voorleesontbijt. Bijeenkomst 1. Materiaal
Introductie Deze lesmodule is geschreven voor een project van 5 bijeenkomsten van elk 60 minuten, waarvan de laatste bijeenkomst het werkelijke Voorleesontbijt is. Het aantal, de duur en inhoud van de
Nadere informatiePROGRAMMA: WAT VIND JIJ?
Rise and shine Leeftijd: 12-16, 16+ Soort bijeenkomst: Soort werkvorm: heel programma Thema: Bijbel, Pasen Tijdsduur: 2 uur en 55 min. Keuzeprogramma rond de Goede Week en Pasen. Meningsvorming, Bijbeltekst
Nadere informatieVoorbereidende workshop voor maatschappelijke organisaties
Voorbereidende workshop voor maatschappelijke organisaties Voorbereiding Doel: De deelnemende maatschappelijke organisaties helpen bij hun voorbereiding op de Beursvloer; zoals bij het formuleren van een
Nadere informatieKerk 20.21 Ik wens jullie vrede! Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit.
Kerk 20.21 Ik wens jullie vrede! Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit. a. Inleiding Veel christenen verlangen ernaar hun leven met elkaar en met hun omgeving te delen met hun buren,
Nadere informatieHertaling juni Door: Peter Eggen
Hertaling juni 2017 Door: Peter Eggen Wie zijn wij, Het Regionaal Platform Ervaringskennis is gestart in 2013. Het RPE is een samenwerking tussen cliëntenraden en Wmo-raden in de regio Nijmegen. Mensen
Nadere informatieTexels restaurant. De leerlingen: passen de opgedane kennis uit de voorgaande lessen toe.
Tim eet op Texel 3 en 4 7 Texels restaurant Echt restaurant maken Doelen Begrippen Materialen De leerlingen: passen de opgedane kennis uit de voorgaande lessen toe. het restaurant, het diner, het menu,
Nadere informatieDeze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn.
Wie is Jezus? Leeftijd: 9-12 Thema: Jezus Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Jezus en over de verschillende namen die er voor Jezus zijn. Doelen van deze bijeenkomst: De kinderen leren dat
Nadere informatieleren omgaan met Diversiteit In je gemeente
Geloven kun je niet alleen! Stap 1 Jouw kijk op de wereld 15 min. Kijken in de spiegel naar jezelf Wat vind je van je eigen lichaam? Wat vind je mooi? Als je zou mogen kiezen, welk deel zou je dan weghalen?
Nadere informatieINKIJKEXEMPLAAR. challenges voor ouders en kids! Spelboekje. Samenspel. Tover een glimlach op je gezin VAN DE FAMILY FACTORY
INKIJKEXEMPLAAR 20 challenges voor ouders en kids! Spelboekje Samenspel Tover een glimlach op je gezin VAN DE FAMILY FACTORY Samenspel is ontwikkeld voor de Week van de Opvoeding 2018 Concept en tekst:
Nadere informatiebehorende bij de website hoeextreembenjij.nl
HAN D L E ID IN G behorende bij de website hoeextreembenjij.nl Beste gespreksleider, Dank voor het downloaden van deze handleiding, behorende bij de website Hoe Extreem Ben jij?. Deze website is bedoeld
Nadere informatieInhoudsopgave op thema HGJB Kinderwerkmethode Clik Jaargang 1-7
Inhoudsopgave op thema HGJB Kinderwerkmethode Clik Jaargang 1-7 Clik-programma s in de map op volgorde van thema (in setjes van 4 bij elkaar passende programma s) Categorie in de map Titel Bijbelgedeelte
Nadere informatieSchrijf je op sociale media dingen die je nooit in het echt (irl) tegen iemand zou zeggen?
Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 55 60 minuten Voorbereiding: wanneer je niet veel weet van Instagram kun je meer lezen op http://mijnkindonline/artikelen/alles-over-instagram en http://mijnkindonline.nl/artikelen/cijfergooien-op-instagram-gesprekstips
Nadere informatieVoorwoord. Geliefde zus,
Inhoudsopgave Voorwoord 7 Over de studie 9 Hoe start je een groep 11 Bijeenkomsten 19 Introductiebijeenkomst 21 Praktische tips en suggesties 22 Speciaal voor de gespreksleiders 28 Een maatje 28 Voorbereiding
Nadere informatieHandleiding Hoe organiseer ik een dialoogtafel?
Handleiding Hoe organiseer ik een dialoogtafel? Wat is de bedoeling van Schouwen-Duiveland in Dialoog? Met de Dag van de Dialoog op Schouwen-Duiveland willen we ontmoetingen en gesprekken tussen mensen
Nadere informatieLeeR. boekje. uit je CATECHESE. bovenbouw VAN:
LeeR & uit je CATECHESE bovenbouw boekje VAN: LEER & LEEF? Dit boekje wil je helpen om goed en echt te leven. Echt leven is het leven dat je krijgt door geloof in de Heere Jezus. Hij geeft zelfs eeuwig
Nadere informatieDe macho en het muurbloempje
Onderwijsbehoefte Zorgverbreding Team De macho en het muurbloempje Tamara Wally Over de auteur Tamara Wally, MSc. is onderwijs- en ontwikkelingspsycholoog. Zij is werkzaam bij de CED- Groep. Zij geeft
Nadere informatieWat zou jij doen? Denk mee met elkaars pleegzorgdilemma s. Draaiboek voor een netwerkbijeenkomst voor pleegouders. Wat zou jij doen?
Wat zou jij doen? Denk mee met elkaars pleegzorgdilemma s Draaiboek voor een netwerkbijeenkomst voor pleegouders Wat zou jij doen? 1 Wat zou jij doen? DE ACTIVITEIT IN HET KORT Een bijeenkomst waarin pleegouders
Nadere informatieKnabbel en Babbeltijd.
Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatiereglement Leerlingenraad Daltonschool De Dorendal
reglement Leerlingenraad Daltonschool De Dorendal Dit is een eerste opzet van het reglement van de Dorendal. Op 7 februari 2013 zal de leerlingenraad voor het eerst bij elkaar komen en dit reglement bespreken.
Nadere informatieBasiskatern Jaarthema
Basiskatern Jaarthema geloven in de kerk van nu Basiskatern Voorwoord Bronmomenten voor de gemeente In de Psalmen wordt het verlangen naar water verschillende keren vergeleken met de dorst naar God. Zoals
Nadere informatieTRAINING interactievaardigheden BSO
TRAINING interactievaardigheden BSO Vierde bijeenkomst: Gebruik van de ruimte Leerdoelen van de vierde bijeenkomst: Duur van de bijeenkomst: De pedagogisch medewerkers weten wat voor materiaal ze tot hun
Nadere informatieHandleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012
Handleiding bij de digitale les voor de Nederlandse Kinderjury 2012 Ieder jaar stemmen duizenden basisschoolleerlingen op hun favoriete boeken van het afgelopen jaar. Om zo veel mogelijk kinderen enthousiast
Nadere informatieHang de Kwink van de Week onder de deelposter Zelfmanagement (zie Vooruitblik/ deelposter bij les 8 op de website).
groepsfase performing VOORBEREIDING Lesdoel Nodig Kwink van de Week Een sterke groep Kwink thuis Emotiewoordenschat Ik herken reclame en kan er kritisch mee omgaan. - Pen en papier (bij Oriëntatie en Zelfstandig)
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieDoel van de les: Aan het eind van de les kunnen de kinderen Wordpress gebruiken om informatie weer te geven.
Een les Wordpress Studenten: Mentor: Stageschool: Groep: Datum: Doel van de les: Aan het eind van de les kunnen de kinderen Wordpress gebruiken om informatie weer te geven. Beginsituatie: In deze les word
Nadere informatieDUUR WAT HOE MATERIAAL
DUUR WAT HOE MATERIAAL 0.00 5 min Intro begeleiders Introductie thema agressiehantering Doelen simulatiespel Toelichting rollen Introduceer jezelf en het spel Introductie begeleiders Nodig deelnemers uit
Nadere informatie1 Petrus 4,6 Gastvrijheid
1 Petrus 4,6 Gastvrijheid Avondmaal Liturgie Voorzang: Gez 156,1.2.4 Welkom Stil gebed. Votum Zegengroet Zingen: Ps 84,1.2 Wet Zingen: Ps 135,3.12 Gebed Schriftlezing: - Genesis 18,1-10a - 1 Petrus 4,7-11
Nadere informatieDeel het leven Johannes 1: november 2014 Thema 3: Kom en zie
Preek Gemeente van Christus, Wie iets vindt, heeft niet goed gezocht. Dat zijn woorden waar je wel even over na moet denken. Je moet ook dichter zijn om iets zo te zeggen. Het zijn woorden van Rutger Kopland
Nadere informatieAan tafel! over opvoeden gesproken - Tips voor ouders
Aan tafel! over opvoeden gesproken - Tips voor ouders Aan tafel! Ouders maken zich al wel eens zorgen over het eetgedrag van hun kinderen. Eten ze niet teveel of te weinig? Het is zo druk aan tafel. Lusten
Nadere informatieBeleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013
Document leerlingenraad Beleidsplan Leerlingenraad o.b.s. de Schuthoek 2012-2013 Inhoud: 1. wat verstaan we onder een leerlingenraad? 2. opzet en organisatie van een leerlingenraad a. samenstelling van
Nadere informatieSchrijf van elk stukje tekst de belangrijkste informatie in losse woorden in het schema. Kijk daarvoor naar de woorden die je hebt onderstreept.
1. Kijk naar de tekst. Voorspel waar de tekst over gaat. 2. Lees de tekst actief. Kom je nog moeilijke woorden tegen in de tekst? Gebruik dan de woordhulp. 3. Je gaat bij opdracht 1 een tekstschema maken.
Nadere informatieTweede wereldoorlog:
geschiedenis Tweede wereldoorlog: Kleding Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Tweede Wereldoorlog - Kleding Introduceren thema Tweede Wereldoorlog - Kleding In dit
Nadere informatieBeste God... Leeftijd: 9-12 Thema: bidden, God, Vriendschap Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over bidden en communicatie met God.
Beste God... Leeftijd: 9-12 Thema: bidden, God, Vriendschap Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over bidden en communicatie met God. Doelen van deze bijeenkomst: De kinderen leren dat het gebed een
Nadere informatieLeerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A
Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 11: Mijn vrije tijd besteden Praktijkkern d: Leuke dingen doen in je vrije tijd Thema Praktijkkern 11. Mijn vrije tijd besteden
Nadere informatieProgramma met activiteiten als start voor het winterwerk Zondag 10 september t/m zaterdag 16 september
Programma met activiteiten als start voor het winterwerk Zondag 10 september t/m zaterdag 16 september Wijk West en Oostendorp Gemeenteleden, In uw handen heeft u de uitnodiging voor de startweek, als
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Dopen of opdragen Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van kinderen van 0-8 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders kunnen naar elkaar verwoorden wat en waarom ze geloven. Ouders onderzoeken wat ze van hun eigen geloof aan hun kinderen mee willen geven. Ouders doen bij elkaar inspiratie op voor
Nadere informatieDidactische opmerkingen bij de belijdeniscursus Ja, ik geloof
Didactische opmerkingen bij de belijdeniscursus Ja, ik geloof Kees van Dusseldorp - Schildwolde, juni 2015 Leuk dat je met deze belijdeniscursus aan het werk gaat! Graag praat ik je even bij over de achterliggende
Nadere informatieHandleiding trainer: Module 1 O zit dat zo? Ontdekken dat er communicatieproblemen zijn
Handleiding trainer: Module 1 O zit dat zo? Ontdekken dat er communicatieproblemen zijn Voorbereidingen voor de trainers In dit document staan de voorbereidingen voor de trainers om module 1 te kunnen
Nadere informatieSociaal op social media
groepsfase performing VOORBEREIDING Lesdoel Nodig Kwink van de Week Een sterke groep Kwink thuis Emotiewoordenschat Mediawijsheid: Ik houd rekening met de gevoeligheden van de ander. - Downloads Poster
Nadere informatieTrainershandleiding. Startbijeenkomst (regiebijeenkomst) Voorbereiding vóórafgaand aan de trainers dag
Trainershandleiding Startbijeenkomst (regiebijeenkomst) Voorbereiding vóórafgaand aan de trainers dag Uitnodiging met projectbeschrijving is verzonden aan deelnemers Locatie is geregeld. Het moet een ruime,
Nadere informatie! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014
LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit
Nadere informatieWelkom! Zin in Onderwijs
Welkom! Zin in Onderwijs www.zininonderwijs.nl els@zininonderwijs.nl anna@zininonderwijs.nl Wat gaan we vandaag doen? We gaan vooral praktisch aan de slag Oefenen Van en met elkaar leren Er een leuke mooie
Nadere informatieBijlage 3 Samenvatting onderzoek HAN naar werkzame factoren vanuit gebruikersperspectief
Bijlage 3 Samenvatting onderzoek HAN naar werkzame factoren vanuit gebruikersperspectief In 2016 (februari tot juli) hebben acht studenten, in totaal 3 groepen, van de Hogeschool Arnhem Nijmegen nader
Nadere informatieSeksuele diversiteit bespreekbaar maken in je klas:
Seksuele diversiteit bespreekbaar maken in je klas: Inleiding: Hieronder vind je vier verschillende werkvormen die je in je klas kunt gebruiken om seksuele diversiteit bespreekbaar te maken. Uiteraard
Nadere informatieVerschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten
Verschillen in geloven Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft Verschillen in geloven is een themaboekje uit de serie Zijsprong. Deze serie hoort bij het bewaarmagazine Spring, opvoeden en geloven
Nadere informatieWat is de omgekeerde collecte?
Aan de hand van deze instructies kun je bij jou in de gemeente tijdens de Micha Zondag een omgekeerde collecte organiseren. Op deze manier kunnen jullie als gemeente gelijk na de dienst met elkaar aan
Nadere informatie- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.
Tuin van Heden 2 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieLes 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo?
Les 1 Wensen & Grenzen Praten over seks... Hoe en hoezo? In deze eerste les wordt het thema 'Seksueel gedrag' geïntroduceerd. Het is aan jou als mentor / docent om te bepalen of de sfeer in de groep veilig
Nadere informatieTieners, een vergeten groep? Wil van Nus
Tieners, een vergeten groep? Wil van Nus Tieners over wie hebben we het eigenlijk? Tieners: - Van Dale: iemand tussen de 10 en 20 jaar - alternatief: puber, jeugdige, bakvis -> Iemand tussen de 10 en 13
Nadere informatieAAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 7-8
AAN DE SLAG MET AFVAL DOE-OPDRACHTEN Groep 7-8 INLEIDING Onderdeel van de website Aan de slag met afval zijn verschillende doe-opdrachten die erop zijn gericht om het thema afval extra tot leven te brengen.
Nadere informatieStart Alzheimercafe s in Bère Miesen, psycholoog, psychogerontoloog
Start Alzheimercafe s in 1997 Bère Miesen, psycholoog, psychogerontoloog 8 Alzheimer cafe s + 1 Jungheimercafe Oosterwolde/Drachten/Leeuwarden/Franeker/Wolvega/ Sneek/Dokkum/Drachten Dementie is de naam
Nadere informatieNoot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken
Noot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken Bijeenkomst 1: Kennismaking 1 Bijeenkomst 2: Familie en vrienden Gesprek over subthema 1: Ouders en Grootouders : Wie was uw
Nadere informatieThema: Gezonden worden gaat en verkondigt 40 dagen 5
Lezen: Lucas 24:1-12 Tekst: Lucas 24:32-35 Thema: Gezonden worden gaat en verkondigt 40 dagen 5 Pasen! Gemeente geliefd door Jezus, De afgelopen 40 dagen tijd zijn we opgelopen met 2 mannen op weg naar
Nadere informatieBrood, tafel, maaltijd houden
Brood, tafel, maaltijd houden Route 1: Aan tafel Kaart lezen Is brood de moeite waard? Ons broodje is gebakken Elke prent heeft een cijfer. Welke tekst hoort erbij? Geef die hetzelfde cijfer. Nog een beetje
Nadere informatieEerste overleg, 22 oktober 2014. Welkom
Eerste overleg, 22 oktober 2014 Welkom Introductie Uit welke personen bestaat het feestweek comité? Hans Wind, Alex Mollema, Esther Ottens, Luit Oomkes, Paul Witkamp Doel van deze avond? Toelichting geven
Nadere informatievoor jongeren Stap voor stap zelfstandig Wat betekent beschermd en begeleid wonen bij RIBW AVV voor jou?
voor jongeren Stap voor stap zelfstandig Wat betekent beschermd en begeleid wonen bij RIBW AVV voor jou? WAT JE IN DEZE BROCHURE LEEST 1 RIBW AVV in het kort 2 Zo gaan we met jou aan de slag 3 Training
Nadere informatieWie betrek ik bij de zorg?
Wie betrek ik bij de zorg? Dilemma's bij dementie. Handleiding voor het gesprek met mantelzorgers. In een viertal films vertellen 10 mantelzorgers over 4 dilemma's die spelen bij de zorg voor hun naaste
Nadere informatie䰀䘀唀一䐀匀倀刀䄀夀䔀刀一䤀䜀䠀吀㐀 㜀䠀䄀一䐀䈀伀䔀䬀吀
䰀䘀唀一䐀匀倀刀䄀夀䔀刀一䤀䜀䠀吀㐀 㜀䠀䄀一䐀䈀伀䔀䬀吀 Voorwoord Wat fijn dat jij een Prayer Night wil organiseren en samen met andere jongeren tot God wil bidden en Hem wil aanbidden. Begin de voorbereiding met gebed en vraag
Nadere informatieGOD WIL OOK JOUW VADER ZIJN Het Onzevader in de doopselcatechese
GOD WIL OOK JOUW VADER ZIJN Het Onzevader in de doopselcatechese Doelgroep: Ouders die vragen om hun kind te laten dopen Doelstelling: stilstaan bij het wonder van nieuw leven, de rol van het ouderschap,
Nadere informatieTieners ontdekken dat grenzen er zijn om duidelijkheid te geven en bescherming te bieden.
THEMA Grenzen DOEL Tieners ontdekken dat grenzen er zijn om duidelijkheid te geven en bescherming te bieden. GROEPSDOEL Tieners verwoorden welke grenzen ze lastig vinden. SLEUTELBIJBELTEKSTEN Genesis 2:15-17,
Nadere informatieCursus Parkinson? Houd je aandacht erbij!
Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Cursus Parkinson? Houd je aandacht erbij! Bijeenkomst 5 Overzicht houden 2 Thuisopdracht Vorm groepjes van 3 (4) Bespreek opdracht 1 (blz. 43) o Wat heb je onthouden
Nadere informatieOpdracht. Doelen waar je aan gaat werken:
Groenten pimpen Opdracht Groenteboer Gert Stoofpeer maakt zich zorgen! Kinderen (vooral kleuters) eten te weinig groenten. Kinderen vinden groenten vaak niet lekker en niet leuk. Gert wil hier iets aan
Nadere informatieD R A A I B O E K W O R K S H O P :
D R A A I B O E K W O R K S H O P : K L A N T G E R I C H T W E R K E N B I J. Programma Samen voor de klant 3 O U T L I N E Opdracht vóór de eerste sessie: Neem een positief voorbeeld van klantgerichtheid
Nadere informatieJongens & meisjes, snap jij het?
Les 2 Jongens & meisjes, snap jij het? We gaan het hebben over seksuele wensen en -grenzen. Wat de één normaal vindt om te doen, kan voor de ander verre van normaal zijn. Dat wordt ook bepaald door wat
Nadere informatieRondetafelgesprek Mantelzorg 22 november 2012
22 november 2012 Voor u ligt het verslag van het rondetafelgesprek over mantelzorg op 22 november 2012. Dit gesprek was een eerste aanzet - een experiment - om met sleutelfiguren en vrijwilligers uit verschillende
Nadere informatiePraten met je pleegkind
Praten met je pleegkind WERKEN AAN HET CONTACT MET JE PLEEGKIND DRAAIBOEK VOOR EEN NETWERKBIJEENKOMST VOOR PLEEGOUDERS Praten met je pleegkind 1 Praten met je pleegkind DE ACTIVITEIT IN HET KORT Een uitwisselingsbijeenkomst
Nadere informatieENQUÊTE VACATURE. Deel jouw droom over gemeente zijn!
ENQUÊTE VACATURE Deel jouw droom over gemeente zijn! Beste mede-dromer, Wij zijn op zoek naar wat jij graag wilt, waar je behoefte ligt en wat jij verwacht als het gaat over gemeente zijn (cq kerk zijn)
Nadere informatieDe morgendienst in de Hoeksteen op 10 februari Lied voor de dienst, uit het Liedboek 283: 1,2,3,4 In de veelheid van geluiden
De morgendienst in de Hoeksteen op 10 februari 2019 Lied voor de dienst, uit het Liedboek 283: 1,2,3,4 In de veelheid van geluiden Welkom en mededelingen Zingen, staande, uit Liedboek 31: 1,2,4 Op u vertrouw
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Opvoeden en geloven Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van 8-12 jaar
DOELSTELLINGEN De ouders worden zich bewust van hun eigen geloofsbiografie, de manier waarop zij nu in het geloof staan en wat ze daarvan mee willen geven aan hun kinderen. De ouders gaan met elkaar in
Nadere informatieRotaryclub Eindhoven-Welschap. Cursus solliciteren. Jan-Marc Luchies Ton Tangena
Rotaryclub Eindhoven-Welschap Cursus solliciteren Jan-Marc Luchies Ton Tangena Introductie Deze cursus is samengesteld om het vrijwilligerspunt Eindhoven te ondersteunen vanuit de Rotary Welschap Enkele
Nadere informatie