Startnotitie onderzoek subsidiebeleid Commissie Beleidsevaluatie Provincie Noord-Brabant Februari 2008

Transcriptie

1 Startntitie nderzek subsidiebeleid Cmmissie Beleidsevaluatie Prvincie Nrd-Brabant Februari

2 1. Aanleiding De Cmmissie Beleidsevaluatie van de prvincie Nrd-Brabant heeft ervr gekzen m in 2008 een nderzek te laten verrichten naar het prvinciale subsidiebeleid. Het Jaarprgramma vr 2008, waarin dit nderzek is pgenmen, is p 14 december 2007 vastgesteld dr Prvinciale Staten. Deze startntitie vrmt een uitwerking van de vraagstelling. Subsidies vrmen een belangrijk beleidsinstrument vr de prvincie. Uit de begrting vr het jaar 2008 blijkt dat er jaarlijks bijna 400 miljen eur mgaat aan subsidies aan rganisaties en prgramma s in uiteenlpende dmeinen. Dr subsidieverstrekking hpt de prvincie een aantal gewenste maatschappelijke effecten te bereiken. Het is echter nduidelijk in welke mate deze maatschappelijke effecten daadwerkelijk wrden bereikt. Bvendien is het mgelijk dat dankzij andere (cmbinaties van) beleidsinstrumenten deze effecten k kunnen wrden bereikt. Het nderzek naar het subsidiebeleid van de Prvincie Nrd-Brabant zal vral wrden tegespitst p de vraag in heverre subsidieverstrekking bijdraagt aan het behalen van de begde maatschappelijke delen (Jaarprgramma 2008). Daar waar maatschappelijke effecten bij het uit te veren nderzek mgelijk niet vast te stellen zijn, zal wrden aangegeven he terugkijkende.e.a. geperatinaliseerd had kunnen wrden (advies Cmmissie Bestuur en Middelen). In deze ntitie kmen de vlgende nderwerpen aan de rde: - Delstelling evaluatie (paragraaf 2) - Onderzeksvragen (par. 3) - Afbakening (par. 4) - Aanpak (par. 5) - Planning en begrting (par. 6) - Eindprduct (par. 7) - Overleg- en begeleidingsstructuur (par. 8) - Offerte-eisen (par. 9) - Literatuur (par. 10) 2. Delstelling De delstelling van de evaluatie is de Prvinciale Staten van Nrd-Brabant inzicht geven p de deltreffendheid en delmatigheid van het beleidsinstrument subsidieverstrekking. De nadruk van de evaluatie ligt p deltreffendheid. Onder deltreffendheid wrdt verstaan de mate waarin verstrekte subsidies bijdragen aan de gestelde deleinden van het beleid. Onder delmatigheid wrdt verstaan de mate waarin en het prces waarlangs dezelfde (maatschappelijke) effecten met inzet van minder middelen hadden kunnen wrden bereikt f de mate waarin meer (maatschappelijke) effecten hadden kunnen wrden bereikt met de inzet van dezelfde heveelheid middelen. Het gaat daarbij k m prprtinaliteit: staan de ingezette middelen in verhuding tt het te bereiken del. 3. Onderzeksvragen Bij de genemde delstelling passen de vlgende nderzeksvragen: 1. Is het verband tussen beleidsregels (subsidieregels) en utcmes in de beleidsregels gefrmuleerd, en z ja he (SMART)? 2. In heverre hanteert de prvincie Nrd-Brabant het instrument van de subsidieverstrekking p een deltreffende wijze? (fwel: draagt subsidieverstrekking bij aan het behalen van de dr 2

3 de prvincie te bereiken maatschappelijke effecten?) 1 Wrdt bij de uitvering van subsidieregelingen het vernderstelde verband tussen utput en utcme zichtbaar getetst? 3. Is subsidieverstrekking het meest geschikte instrument m het del te bereiken? 2 4. Is er dr de prvincie bij f vrafgaand aan de regeling k nagedacht ver de inzet van andere beleidsinstrumenten, zals cmmunicatie/vrlichting f wet- en regelgeving? Zu een cmbinatie met deze andere beleidsinstrumenten het effect van de subsidies versterkt hebben? 5. Op welke wijze wrden Prvinciale Staten geïnfrmeerd ver dr de prvincie uitgeverde nderzeken naar deltreffendheid van subsidieverstrekking? 6. He hadden - terugkijkend p het subsidiebeleid - maatschappelijke effecten dr de prvincie geperatinaliseerd meten wrden daar waar deze in de evaluatie niet vast te stellen waren? 4. Afbakening Vr de uitvering van de evaluatie is het belangrijk enkele keuzes te maken ten aanzien van de afbakening. - De evaluatie van de Algemene Subsidieverrdening van de prvincie Nrd-Brabant is géén nderwerp van nderzek. - Het nderzeksbureau det geen eigen veldnderzek naar de maatschappelijke effecten van subsidies, maar maakt gebruik van de beschikbare gegevens van de prvincie f van andere rganisaties (bijv. de bij de subsidieverlening betrkken maatschappelijke actren). Het gaat daarbij niet alleen m het beantwrden van de vraag f de prvinciale rganisatie wel f geen evaluatie- f aanverwant nderzek (bijvrbeeld mnitring) uitvert, maar k m een gefundeerd rdeel ver de kwaliteit van dat nderzek. - Aangezien er een nderzek met wrden gedaan naar effecten van subsidieverstrekking ligt het vr de hand subsidies uit het verleden te betrekken. Daarvan is immers de kans grter dat er al een meting van maatschappelijke effecten is verricht. Wij stellen daarm vr de subsidieverstrekking uit het jaar 2006 te nderzeken. - Er dient ng een keuze te wrden gemaakt met betrekking tt de prvinciale subsidies die in het nderzek wrden betrkken. Wij stellen een gestratificeerde steekpref van minimaal twintig subsidies vr uit de lijst van verstrekte subsidies in Bij de selectie gelden de vlgende criteria wat betreft spreiding (uiteraard kunnen subsidies aan meerdere criteria vlden): Structurele / incidentele subsidies Kleine / grte subsidies Spreiding van prvinciale beleidsterreinen Autnmie / medebewind (subsidies waarbij de prvincie duidelijk eei eigen sturing heeft) Parallel aan deze fferteaanvraag wrdt dr de prvincie en de begeleidingscmmissie een grslijst pgesteld met subsidies die zich lenen vr deze evaluatie. Uit deze grslijst zal de begeleidingscmmissie aan de hand van de bvenstaande criteria een eigen selectie maken van minimaal twintig te nderzeken subsidies. Bij aanvang van het nderzek zal vervlgens in verleg met het externe bureau bepaald wrden heveel en welke subsidies daadwerkelijk nderzcht gaan wrden. Dit k m het bureau de mgelijkheid te geven argumenten aan te 1 Het gaat hierbij k m delbereiking, fwel de mate waarin prvinciale deleinden wrden bereikt als gevlg van haar subsidiebeleid en als gevlg van andere (externe) factren die bijdragen aan delbereiking. 2 Er wrdt een nderscheid gemaakt in subsidies als instrument m een taak uit te veren en als instrument m initiatieven p een bepaald terrein te ndersteunen. 3

4 dragen waarm een mgelijk dr de Cmmissie Beleidsevaluatie gekzen subsidie zich niet leent vr dit nderzek; f zelf een subsidie te te vegen. - Het is ged mgelijk dat subsidieverstrekking niet altijd gepaard gaat met een verzicht van nagestreefde maatschappelijke effecten. Het is dan niet de bedeling m zelfstandig, gewenste maatschappelijke effecten te definiëren, maar alleen p zek te gaan welke maatschappelijke effecten een subsidie teweegbrengt. Overigens kan uit dssieranalyse blijken dat p het meest peratinele niveau tch effecten zijn gedefinieerd, bijvrbeeld in een brief van de prvincie aan de instelling die een subsidie ntvangt. - De prvincie verstrekt een grt aantal subsidies. Een nderzek naar (indicatief) tien á twintig subsidies is in het kader van representativiteit nvldende m bevindingen te generaliseren naar alle subsidies f het subsidiebeleid. De resultaten zullen indicatief zijn. Het leereffect vr de prvincie staat centraal. 5. Aanpak Er is sprake van een ex-pst evaluatie: nderzek na het in werking treden van een beleid. Dataverzameling geschiedt p verschillende manieren en kan bestaan uit: - Opstellen van nader uitgewerkte selectiecriteria vr de keuze van te nderzeken subsidies en uitvering van de selectie (steekpref) zelf. - Beschrijving van he het subsidieprces aan de hand van een strmdiagram (aanvragen, adviseren, beslissen, verstrekken, evalueren en terugkppelen) er idealiter uitziet. Deze beschrijving geschiedt aan de hand van wet- en regelgeving, verrdeningen, criteria vr tekenning en subsidiecntracten. Analyse van het subsidieprces is met name interessant mdat dit mede het effect f het uitblijven ervan kan verklaren, afhankelijk van de casus. - Brnnenverzameling en analyse (deskresearch / internet) langs twee spren, namelijk (1) via de prvincie (verrdeningen, (jaar)verslagen, begrtingen, beleids- en nderzeksrapprten, rapprtages) en (2) via instellingen die subsidies van de prvincie ntvangen (verslagen, etc.) - Ontwikkeling van een nrmenkader: wanneer is een subsidie deltreffend f delmatig (af te leiden uit delstellingen prvincie f literatuur ver subsidies in het algemeen). - Interviews met stakehlders (subsidieverstrekkers en ntvangers) ver delmatigheid, deltreffendheid, etc.). Onderdeel is k pstellen vragenlijst en selectie van een x aantal gesprekspartners per subsidie. - Verslaglegging (presentatie vr de Cmmissie Beleidsevaluatie). - Andere methden (enquête nder delgrepen, etc.). De nderzeksbureaus wrden uitgendigd m in het kader van de vraagstelling te putten uit bvenstaande lijst, maar nadrukkelijk ndigen wij hen k uit zelf met creatieve ideeën vr de aanpak te kmen. 6. Planning en begrting - Vaststellen startntitie & pstellen fferteaanvraag (december 2007 februari 2008) - Versturen van fferteaanvraag naar vier nderzeksbureaus (februari 2008) - Presentaties dr maximaal twee nderzeksbureaus en selectie van een bureau (6 maart 2008, 17:00 18:00 uur). Wij verzeken u vriendelijk dit tijdstip te reserveren in uw agenda. Uiterlijk maandag 3 maart hrt u van ns f uw bureau geselecteerd is vr een presentatie p het prvinciehuis in s-hertgenbsch). - Veldwerk dr het nderzeksbureau (maart 2008 mei 2008) - Cnceptrapprt (juni 2008) 4

5 - Vaststellen definitief rapprt / decharge (september 2008) Het richtbedrag vr dit nderzek is maximaal ,- eur (exclusief BTW). Eventuele afwijkingen meten ged beargumenteerd zijn. 7. Eindprduct Het eindprduct bestaat uit een rapprt (plage 100 exemplaren) waarin tenminste de in deze ntitie gestelde vragen wrden beantwrd. Het rapprt wrdt k als PDF- en WORD-bestand pgeleverd. De resultaten en cnclusies van dit ex-pst nderzek meten kunnen bijdragen aan een debat in Prvinciale Staten ver het subsidiebeleid. 8. Overleg- / begeleidingsstructuur Er is een begeleidingscmmissie bestaande uit een externe vrzitter, dr. F. Bngers, en drie statenleden, mevr. H. Tindemans, B. Verstappen en P. Paulides-Ruitenberg. Secretaris van de begeleidingscmmissie is H. Zwepink (griffie). Indien wenselijk naar zijn rdeel, zal de vrzitter van de Cmmissie Beleidsevaluatie, dhr. B. Hetjes, de vergaderingen bijwnen. De begeleidingscmmissie zal de cncept-eindrapprtage bespreken met de nderzekers. De eindrapprtage zal in een plenaire bijeenkmst van de Cmmissie Beleidsevaluatie en in de Cmmissie Bestuur en Middelen wrden besprken. Het is mgelijk een nderzeker van het externe bureau gevraagd wrdt aanwezig te zijn. De begeleidingscmmissie verzrgt de uitndiging en selectie van een nderzeksbureau en zal gedurende het nderzek vr de pdrachtnemer aanspreekpunt zijn vr uit te veren activiteiten. De begeleidingscmmissie maakt het nderzek bij de relevante rganisatienderdelen van de prvincie bekend en zal hen verzeken mee te werken aan dit nderzek (ambtelijke ndersteuning). Bij smmige nderdelen wil de begeleidingscmmissie nauw betrkken zijn, bijvrbeeld bij de definitieve bepaling van de te nderzeken subsidies. Na gunning van het nderzek zijn vier bijeenkmsten met het nderzeksbureau gepland, namelijk een startbijeenkmst (eventueel samenvallend met de presentatie van de fferte in februari 2008), een bijeenkmst m tussentijdse resultaten te bespreken, een bijeenkmst ter bespreking van het cnceptrapprt en een bijeenkmst ter bespreking van het definitief eindrapprt. 9. Offerte-eisen Offertes wrden berdeeld p basis van kwaliteit, prijs, creativiteit en cv van de nderzekers. Expliciet aandacht dient in de uit te brengen ffertes te wrden besteed aan heveel prvinciale subsidies in het nderzek wrden betrkken en p basis van welke criteria deze selectie is gemaakt. 10. Literatuur Parallel aan het ffertetraject zal de begeleidingscmmissie een grslijst pstellen van subsidies die in aanmerking kmen vr het nderzek. Deze grslijst zal wrden nageznden. 5