REKENINGKUNDE VRAESTEL 1 VAN 1 GRAAD 12 JUNIE EKSAMEN 2014 MEMORANDUM

Transcriptie

1 REKENINGKUNDE VRAESTEL 1 VAN 1 GRAAD 12 JUNIE EKSAMEN 201 MEMORANDUM TOTAAL: 300 TYD: 3 URE Bladsy 1 van 19

2 REKENINGKUNDE VRAESTEL 1/1 GRAAD 12 JUNIE-EKSAMEN 201 MEMORANDUM TOTAAL: 300 VRAAG 1.1 (BANKREKONSILIASIE) AFDELING A Identifiseer twee items wat in die April Kontantontvangstejoernaal ingeskryf word. C. Kallis Huurinkomste R3 600 Donald Rolbalklub Donasie R Identifiseer twee items wat in die April Kontantbetalingsjoernaal ingeskryf word. Bankkoste R50 K. Smith (R/D) debiteurekontrole R Stel die Bankversoeningstaat vir 30 April 201 op. Debiet Krediet Kredietsaldo volgens bankstaat 6 00 Krediet uitstaande deposito Debiet uitstaande tjeks: Nr Nr Nr Kredietsaldo volgens bankrekening Bladsy 2 van 19 12

3 VRAAG 1.2 (KREDITEUREVERSOENING) KREDITEUREGROOTBOEK KREDITEUREVERSOENINGSTAAT Saldo (660) 3 (2 700) ( ) (3 820) (560) TOTAAL Bespreek twee redes waarom Verona Groothandelaars beweer dat Jibe Winkels hulle kontrak verbreek. Motiveer jou antwoord met feite. Saldo is oor die R kredietlimiet. - saldo was R Jibe Winkels betaal nie binne 60 dae nie die korting moes gekanselleer word Bespreek twee redes waarom jy dink dat Jibe Winkels glo dat hulle valslik beskuldig word. Motiveer jou antwoord. Enige 2 van: Saldo was nie korrek nie, aangesien Verona Groothandelaars foute gemaak het die debietnota is bygetel. Hulle het hulle rekening betaal, maar die bedrag van R3 820 was nog steeds uitstaande. Hul rekening is sonder waarskuwing vir Oktober met R620 gekrediteer vir aflewering Bladsy 3 van 19

4 1.2. Watter raad sal jy aan Jibe Winkels gee? Verduidelik kortliks. Kandidaat moet sy/haar eie antwoord verskaf. 2 punte vir een volledige antwoord of 1 punt vir twee onvolledige antwoorde. Moontlike antwoorde: Hulle kon die rekening met Verona Groothandelaars bespreek het voor die rekening gesluit is. Sluit die rekening, aangesien die vertroue verbreek is. Jibe Winkels moet betalings vroeër maak om te verseker dat die bedrae Verona Groothandelaars betyds bereik. 2 TOTAAL AFDELING A: 50 AFDELING B VRAAG 2 (MAATSKAPPY FINANSIËLE STATE) F 2 D 3 B C 5 E 10 Bladsy van 19

5 2.2 JOHN ORR BPK INKOMSTESTAAT VIR DIE JAAR GEËINDIG 30 OKTOBER 2013 Nota Verkope Koste van verkope ( ) Bruto wins Ander bedryfsinkomste Huurinkomste Kommissie-inkomste 70 Oninbare skuld ingevorder Voorsiening vir oninbare skuld aansuiwering 80 Bruto bedryfsinkomste Bedryfsuitgawes ( ) Water en elektrisiteit Versekering Salaris en lone Verbruikersvoorraad Oninbare skuld Diverse uitgawes 8 056* Waardevermindering Handelsvoorraadtekort/verlies met vloede Bedryfswins Rente inkomste ( ) Wins voor rente uitgawe Rente uitgawe ( ) Netto wins voor belasting Inkomstebelasting (31 96) Netto wins na belasting Bladsy 5 van 19

6 HANDELS- EN ANDER ONTVANGBARES Handelsdebiteure ( ) Voorsiening vir oninbare skuld ( ) (1 80) Netto debiteure Vooruitbetaalde uitgawes 5 00 Opgelope inkomste SAID inkomstebelasting ( ) Versekeringseise HANDELS EN ANDER BETAALBARES Handelskrediteure SAID (LBS) ( ) Opgelope uitgawes Inkomste vooruitontvang Krediteure vir salaris ( ) Bladsy 6 van 19

7 VRAAG 3 (KONTANTVLOEISTAAT EN VERTOLKING) 3.1 KONTANTVLOEISTAAT VIR DIE JAAR GEËINDIG 31 AUGUSTUS 2013 KONTANTVLOEI UIT BEDRYFSAKTIWITEITE Kontant uit bedrywighede voortgebring Rente betaal (27 380) Dividende betaal (5 000) Belasting betaal (37 000) KONTANTVLOEI UIT BELEGGINGSAKTIWITEITE ( ) Opbrengs met aankoop van vaste bates ( ) ( ) + ( ) Aankoop van vaste bates ( ) KONTANTVLOEI UIT FINANSIERINGSAKTIWITEITE Opbrengs met uitreik van aandele ( ) Terugbetaling van lening ( ) (0 000) Netto verandering in kontant en kontantekwivalente Kontant en kontantekwivalente aan die begin van die jaar (9 000) Kontant en kontantekwivalente aan die einde van die jaar NOTAS TOT DIE KONTANTVLOEISTAAT 1. REKONSILIASIE VAN DIE NETTO WINS EN KONTANT VOORTGEBRING UIT BEDRYWIGHEDE Wins voor belasting Aangesuiwer met betrekking tot: Waardevermindering Rente betaal ( ) Bedryfswins voor verandering in bedryfskapitaal Kontanteffek op die verandering van bedryfskapitaal (37 870) Vermindering in voorraad ( ) Vermeerdering in debiteure ( ) ( ) (59 720) Vermeerdering in krediteure ( ) + ( ) Bladsy 7 van 19

8 3.1.2 BELASTING BETAAL Bedrag in Inkomstestaat (23 000) Saldo op die laaste dag van vorige jaar (10 000) Saldo op laaste dag van huidige jaar ( 000) (37 000) SAID inkomstebelasting Bank Saldo Inkomstebelasting Saldo DIVIDENDE BETAAL Bedrag in Inkomstestaat (60 000) Saldo op die laaste dag van die vorige jaar (22 000) Saldo op die laaste dag van die huidige jaar (5 000) OF 6 OF Aandeelhouers vir dividende Bank Saldo Saldo Gewone aandele dividende Gewone aandele dividende Bank Bladsy 8 van 19

9 3.2 Bereken die netto batewaarde (NBW) per aandeel vir die jaar geëindig 28 Februarie x = 97 sent per aandeel Kan die aandeelhouers tevrede wees met die netto batewaarde per aandeel? Ja die netto batewaarde per aandeel het verhoog van 75 sent na 97 sent per aandeel. Aandele word verkoop op die JSB vir R1,25 per aandeel. Aandele is in aanvraag. 3.3 Bereken die vuurproefverhouding op 28 Februarie en lewer kommentaar op die likiditeit van die maatskappy. Die vuurproefverhouding was 0,9:1in = R = R : = 1,55:1 Lewer kommentaar op die likiditeit van die maatskappy. Likiditeit het verbeter van 0,9:1 na 1,55:1 in Hy sal in staat wees om sy korttermynverpligtinge na te kom Bereken die opbrengs op gemiddelde aandeelhouersekwiteit vir x 100 ( ) + ( ) 2 1 = x = 12,35% 8 7 Bladsy 9 van 19

10 3.5 Bereken die skuld:ekwiteitsverhouding vir = =0,17 : 1 AFDELING C TOTAAL AFDELING B: 139 VRAAG (OUDIT, VASTE BATES, BTW).1 TERUGKOOP VAN AANDELE.1.1 Gee drie redes waarom ʼn maatskappy aandele sal terugkoop. Dit verbeter die finansiële aanwysers. Maatskappye voel hul aandele is ondergewaardeer in die mark. Die eienaarskapopbrengs van elke belegger verbeter aangesien daar minder aandele of eise is op die maatskappy..1.2 Wie stel die onafhanklike ouditeur aan? Die aandeelhouers Verduidelik waarom ouditeure IFRS in berekening moet bring wanneer hulle hul mening gee. Sodat ondernemings met mekaar vergelyk kan word. 2 2 Bladsy 10 van 19

11 .1.. Wie is verantwoordelik vir korporatiewe bestuur in Prima Klerasie Bpk? Die raad van direkteure..1.. Aan watter belangrike korporatiewe bestuursgedragsbeginsels, soos uiteengesit deur die King III-verslag, voldoen Prima Klerasie Bpk? Dissipline, verantwoordelikheid, regverdigheid, deursigtigheid, sosiale verantwoordelikheid en rekenpligtigheid. (enige twee) 2.2 VASTE BATES.2.1 BATEVERKOPE Grond en Voertuie Toerusting geboue Drawaarde aan die begin van die jaar Kosprys Opgehoopte waardevermindering (62 000) ( ) BEWEGING Toevoegings teen kosprys Bateverkope teen drawaarde (55 000) Waardevermindering * ( ) ** (60 00) Drawaarde aan die einde van die jaar Kosprys Opgehoopte waardevermindering ( ) (220 00) * ** Bladsy 11 van 19

12 .2.2 ALGEMENE GROOTBOEK VAN WOODY WINKELS BATEVERKOPE Junie 30 Voertuie Junie 30 Waarde op voertuie Krediteurekontrole Verlies met bateverkope Stel twee maatreëls voor wat die boekhouer kan instel om te verseker dat die situasie nie weer voorkom nie. Personeel moet uitteken vir enige vaste bate wat hulle huis toe neem. Toestemming moet gegee word deur ʼn senior personeellid. Verseker daar is ʼn rugsteun gemaak van alle data. Noodsaaklik vir roetine-inspeksies. Enige twee (2).3 BELASTING OP TOEGEVOEGDE WAARDE BTW-UITSET BTW-INSET TOTAAL Betaalbaar aan SAID R29 20 PUNTETOTAAL TEL NIE OP TOT 10 NIE 10 Bladsy 12 van 19

13 VRAAG 5 (KONTANTBEGROTING) 5.1 Identifiseer twee items wat Thabo foutiewelik in die kontantbegroting ingeskryf het. Waardevermindering. Oninbare skuld. 5.2 Noem twee ander items in die betalingsafdeling van die kontantbegroting wat nie in ʼn geprojekteerde inkomstestaat sal verskyn nie. Enige twee antwoorde Verwagte antwoorde: Betalings aan krediteure. Kontantaankope van voorraad. Onttrekkings deur eienaar. 5.3 Identifiseer/bereken A en B. Dui negatiewe syfers in hakies aan. A (R83 878) B R Identifiseer/bereken die ontbrekende syfers C en D uit die uittreksel van die kontantbegroting. C x 100/160 = x 20% = R7 500 D x 100/160 = x 80% = R Bladsy 13 van 19

14 5.5 Voltooi die debiteure-invorderingskedule vir Februarie 201. Kredietverkope Februarie Desember Januarie Februarie TOTAAL Bereken die persentasieverhoging in salarisse en lone met effek vanaf 1 Februarie 201. R = R1 600 x 100/ = 12.5% 5.7 Bereken die bedrag van die vaste deposito. Die rentekoers is 7% p.j. 25 x 100 x 12/7 = Bereken die uitgawe verbonde aan afleweringskoste soos begroot vir Januarie x 8% = R Peter is van mening dat sy uitgawes te veel is. Noem twee sake wat Peter moet oorweeg voordat hy besluit of hy die diens moet staak of nie. Twee faktore Of sy mededingers die diens lewer of nie. Wat sal die reaksie van sy kliënte wees indien hy die diens onttrek? (Sal hulle na ander verskaffers gaan?) Die moontlikheid om koste te verhaal van kliënte vir die aflewerings. Die moontlikheid om dalk ʼn goedkoper afleweringsdiens te kry. Die moontlikheid om sy eie voertuie te gebruik in plaas daarvan om gebruik te maak van ʼn subkontrakteur. Bladsy 1 van 19 2

15 6 Bladsy 15 van 19

16 5.9 Op 31 Januarie 201 het jy volgende syfers geïdentifiseer. Verduidelik die syfers aan Peter t.o.v. begrote syfers en wat werklik spandeer is. Gee raad vir elke saak wat uitgewys is. KOMMENTAAR RAAD Advertensie Telefoon Personeelopleiding Omdat hy geen geld spandeer het op advertensies nie, beteken dit dat hy moontlik nie sy begrote verkope sal bereik nie. Het aansienlik meer spandeer as waarvoor begroot is. Onderspandering op die begroting wat beteken dat die personeel moontlik nie goed sal kommunikeer met kliënte nie. Maak seker dat hy die toewysing vir advertensie in die begroting elke maand ten volle gebruik. Advertensie is ʼn voortdurende proses. Verseker dat daar geen privaatoproepe gemaak word nie. Personeelopleiding moet oorweeg word omdat opleiding die manier beïnvloed wat personeel omgaan met kliënte. Kan tot foute lei. 6 Bladsy 16 van 19

17 5.10 Oorweeg elk van die volgende opsies en verduidelik een voordeel en een nadeel van elke opsie. Verskaf syfers om jou antwoord te staaf. Voordeel Nadeel Opsie 1: Gaan ʼn nuwe lening van R met ʼn rentekoers van 1% p/j met terugbetaling oor 36 maande aan. Opsie 2: Nooi sy vriend om ʼn gelyke vennoot in die besigheid te word en R kapitaal te voorsien. Opsie 3: Huur ʼn nuwe perseel ʼn paar kilometer van die bestaande besigheid af. Hy sal die gebou besit; dit is nie nodig om huur te betaal nie. Hy sal die nodige fondse hê om die gebou aan te koop, wat dan aan die besigheid behoort. Werkslading en vaardigheid word gedeel. Hy het nie nodig om ʼn lening aan te gaan nie/nie nodig om rente op n lening te betaal nie/geen onderhoud om te betaal nie. Hy moet rente betaal van R2 000 en die lening terugbetaal. Hy sal moet onderhoud betaal op die gebou. Hy sal die helfte van sy wins aan sy nuwe vennoot moet gee. Kliënte kan die nuwe perseel nie so gerieflik vind nie. Verhuisingskoste daaraan verbonde. 6 TOTAAL AFDELING C: 111 GROOTTOTAAL: 300 Bladsy 17 van 19

18 BLOOMS TAKSONOMIE JUNIE EKSAMEN GR 12 Vlak 1-2 Basiese denkvaardighede Vlak 3- Redelike hoë denkvaardighede Vlak 5-6 Hoër orde denkvaardighede TEMA 30% 0% 30% Bankversoening 50 Identifiseer Identifiseer Stel op Krediteureversoening Redes Valslik beskuldig Advies 2 2 Inkomstestaat 75 Term 6 10 Inkomstestaat Notas Kontantvloei en vertolking 6 Kontantvloei Rekonsiliasie Oudit, Vaste Bates, BTW 61 Oudit 3 3 Term 2 2 IFRS 2 2 Korporatiewe 6 6 Vaste Bate nota Bateverkope Voorstelle 6 6

19 BTW 2 10 Kontant begroting 50 Identifiseer/noem 8 Bereken 3 3 Bereken Debiteure Bereken 2 10 Voorstelle 6 6 Voordele/nadele 6 6 TOTAAL