1. Opstellenvan eenrisicoanalyse 2. Veiligwerkenin het labo

Transcriptie

1 Department of Chemical Engineering P&O Chemische Technologie VEILIGHEID 1. Opstellenvan eenrisicoanalyse 2. Veiligwerkenin het labo Prof. Kristel Bernaerts, Prof. Tom Van Gerven en Prof. Peter Van Puyvelde Infosessie - november 2010

2 1. Opstellen van risicoanalyse Voor welke opstellingen? Distillatiekolom Eigen experimenten in projectwerk Waarom? bewust zijn van de risico s verbonden aan de activiteit & kennen en correcte uitvoering/naleving van werkvoorschriften en preventiemaatregelen.

3 De risicoanalyse Achtergrond (algemeen) Wetgeving inzake welzijnsbeleid (KB maart 1998) Dynamisch risicobeheersingsysteem een systeem dat betrekking heeft op risicobeheersing, d.w.z. de planningvan de preventieende uitvoering van het welzijnsbeleid, waarbij beoogd wordt de risico svoor het welzijn van de werknemers te beheersendoor ze op te sporenen te analyserenen concrete preventiemaatregelen vast te stellen.

4 De risicoanalyse Dynamisch risicobeheersingsysteem steunt op principe van de risicoanalyse Risicoanalyse = het geheel van activiteiten die als doel hebben het systematisch en permanent identificerenvan gevaren en risicofactoren, en het vaststellen en evalueren van het risicomet het oog op het bepalen van de preventiemaatregelen. Bron: De Risicoanalyse, FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal overleg, Mei 2009

5 Definities De risicoanalyse Gevaar: de intrinsieke eigenschap of capaciteit van een voorwerp, stof, proces of situatie om nefaste gevolgen te hebben of de gezondheid en de veiligheid van de werknemer te bedreigen. Risicofactoren: factoren van collectieve of individuele aard die dermate ingrijpen op het gevaar dat zij de waarschijnlijkheid van het optreden van nefaste gevolgen en de omvang ervan verhogen of verminderen.

6 De risicoanalyse Definities Risico: de kans dat schade die een bepaalde ernst vertoont zich voordoet in bepaalde gebruiksomstandigheden of bij blootstelling van een werknemer aan een gevaar in aanwezigheid van risicofactoren.

7 Definities De risicoanalyse Preventie: het geheel van maatregelendie genomen worden op het niveau van de organisatie als geheel, op het niveau van een groep van werkposten of functies of op het niveau van het individu, met het oog op het voorkomen van risico s en het vermijden of beperken van schade

8 De risicoanalyse Voorbeelden van preventiemaatregelen: Gevaar of risicofactor opheffen: vervanging van een chemisch product, afschaffing van ladders, verandering in het industriële proces,... de blootstellingvan de werknemers beperken: nieuwe lokalisering van luidruchtige handelingen, wijziging van bepaalde werkprocedures,... de mogelijkheid dat de schadezich tijdens de blootstelling voordoet verminderen: ventilatie, plaatsen van een kap over luidruchtige machines, verbetering van de werktuigen, de individuele uitrusting om de ernstvan de eventuele schadete verminderen: veiligheidsschoenen, bril, handschoenen, harnas, oordoppen, maskers,...

9 Risicoanalyse voor uw P&O activiteit Inhoud Beschrijving van activiteit Aangewende scheikundige producten Opstelling, handelingen, manipulaties Identificatie van de risico s Preventiemaatregelen aanduiden (werkpost en individu) Werkpraktijken Afval Hier risicoanalyse vertrekkend vanuit gebruikte chemische producten. Niet altijd belangrijkste risico in de praktijk!

10 Risicoanalyse voor uw P&O activiteit Standaardformulieren K.U.Leuven

11 Risicoanalyse voor uw P&O activiteit Welk formulier gebruiken? Op basis van klasse(intern K.U.Leuven) E4: zeer gevaarlijk product E3: gevaarlijk product E2: matig gevaarlijk product E1: weinig gevaarlijk product Uitgebreide risicoanalyse Compacte risicoanalyse Risico-of effectenklassen (E) op basis van toegekende R-zinnenen de cytostatica opgenomen in het KB carcinogene agentia. Hoogste risicoklasse van de gebruikte producten bepaalt type van risicoanalyse.

12 Risicoanalyse voor uw P&O activiteit Hoe tewerkgaan? Opzoekenvan klasse: Gevaarlijke stoffen databank in KULoket Formulierencompacterisicoanalyseen uitgebreide risicoanalyse: op Toledo

13 Risicoanalyse voor uw P&O activiteit Bioveiligheid!! relevant in stap 2 en 3 van projectwerk Risicoklassen voor micro-organismen I niet-pathogeen (i.e., niet-pathogeen voor mensen, dieren en planten) II zwak pathogeen (i.e., laag infectievermogen en goed te bestrijden) III matig pathogeen (i.e., zeer infectieus, maar goed te bestrijden of matig infectieus maar nauwelijks te bestrijden IV zwaar pathogeen (i.e., zeer infectieus, vaak dodelijk, en niet of nauwelijks te bestrijden)

14 Risicoanalyse voor uw P&O activiteit Preventiemaatregel Alleenproevenmet micro-organismenvan risicoklasse 1 zijn toegestaan in P&O. Referentielijst: BioveiligheidReflijstRisicoklassen.pdf (zie toledo)

15 Risicoanalyse voor uw P&O activiteit Distillatiekolom vandaag Project werk vooraf opstellen vooraf bespreken met begeleider(s) toevoegen bij verslag

16 Risicoanalyse voorpracticum op Inhoud distillatiekolom 1. Beschrijving van activiteit Aangewende scheikundige producten Opstelling, handelingen, manipulaties 2. Identificatie van de risico s 3. Preventiemaatregelen aanduiden (werkpost en individu) 4. Werkpraktijken 5. Afval

17 Risicoanalyse voorpracticum op Inhoud distillatiekolom 1. Beschrijving van activiteit Aangewende scheikundige producten Opstelling, handelingen, manipulaties 2. Identificatie van de risico s 3. Preventiemaatregelen aanduiden (werkpost en individu) 4. Werkpraktijken 5. Afval

18 1. Beschrijving van activiteit

19 1. Beschrijving van activiteit

20 Risicoanalyse voorpracticum op Inhoud distillatiekolom 1. Beschrijving van activiteit Aangewende scheikundige producten Opstelling, handelingen, manipulaties 2. Identificatie van de risico s 3. Preventiemaatregelen aanduiden (werkpost en individu) 4. Werkpraktijken 5. Afval

21

22 Risico s Chemische producten Info: Gevaarlijke stoffendatabank KULeuven of MSDS (material safety data sheet) Methanol R11: licht ontvlambaar => explosie of brandgevaar R23/24/25 : Giftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid R39/23/24/25 : Giftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond => acuut gevaar voor de gezondheid Isopropanol (2-propanol) R 11: licht ontvlambaar => explosie of brandgevaar

23 Risico s Opstelling Glasbreuk => vrijkomen chemicaliën, verwonden van gebruiker Morsen van producten bij staalname en off-line metingen => vrijkomen en contact met chemicaliën Wateroverlast (koeling) Verbranden (verwarmingskaarsen)

24 Risicoanalyse voorpracticum op Inhoud distillatiekolom 1. Beschrijving van activiteit Aangewende scheikundige producten Opstelling, handelingen, manipulaties 2. Identificatie van de risico s 3. Preventiemaatregelen aanduiden (werkpost en individu) 4. Werkpraktijken 5. Afval

25 Preventiemaatregelen Persoonlijke preventiemaatregelen Labojas Handschoenen (vinyl!) Veiligheidsbril

26 Preventiemaatregelen Collectieve preventiemaatregelen (werkpost) Ruimtelijke afzuiging (ventilatie van het lokaal) Lokale afzuiging boven refractometers Gebruik van lekbak onder opstelling Interventiekit (voor opruimen van grote hoeveelheden gemorste gevaarlijke producten) Spanriemen op koelslangen Glaswerk controleren op barsten (Beveiligingen op de opstelling (xplosieveiligheidsdossier))

27 Opvangbak

28 Risicoanalyse voorpracticum op Inhoud distillatiekolom 1. Beschrijving van activiteit Aangewende scheikundige producten Opstelling, handelingen, manipulaties 2. Identificatie van de risico s 3. Preventiemaatregelen aanduiden (werkpost en individu) 4. Werkpraktijken 5. Afval

29 Werkpraktijken Code Goede Labopraktijken (GLP) eveiligheidcodegoedelabopraktijken.html Doorlezen vóór het practicum. Pas toe tijdens het practicum.

30 Risicoanalyse voorpracticum op Inhoud distillatiekolom 1. Beschrijving van activiteit Aangewende scheikundige producten Opstelling, handelingen, manipulaties 2. Identificatie van de risico s 3. Preventiemaatregelen aanduiden (werkpost en individu) 4. Werkpraktijken 5. Afval

31 Afval Afvalcategoriën Cat. 1: Zure anorganische afvalvloeistoffen Cat. 2: Basische anorganische afvalvloeistoffen Cat. 3: Niet-gehalogeneerdeorganische afvalvloeistoffen Cat. 4: Gehalogeneerdeorganische afvalvloeistoffen Cat. 5: Bijzondere afvalvloeistoffen Cat. 6: Klein chemisch afval (KCA)

32 Afval Op het etiket: - categorie - gevaareigenschappen - info producent/inhoud