Radboudurne Zenuwstelsel 26 september uur. Deze tentamenset kunt u na afloop meenemen. Bloktoets Datum Aanvang

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Radboudurne ... 50209 Zenuwstelsel 26 september 2014 10.00 uur. Deze tentamenset kunt u na afloop meenemen. Bloktoets Datum Aanvang"

Transcriptie

1 ... Radboudurne Faculteit_ der Medische Wetenschappen Bloktoets Datum Aanvang Zenuwstelsel 26 september uur Deze tentamenset kunt u na afloop meenemen ALGEMENE AANWIJZINGEN EN INSTRUCTIE: Dit tentamen bestaat uit 100 meerkeuzevragen. De beschikbare tijd voor het gehele tentamen is 2 uur. Controleer of uw tentamenset compleet is. Vermeld op het antwoordformulier duidelijk uw naam en studentnummer. Bij iedere vraag is slechts één alternatief het juiste of het beste. U geeft het naar uw mening juiste antwoord aan door het CIJFER voor het betreffende alternatief te omcirkelen. Vragen waar u door tijdnood niet aan toekomt, laat u onbeantwoord. Acht u alle alternatieven, na zorgvuldige bestudering, even juist, dan moet u de vraag niet beantwoorden. Kunt u één of meerdere alternatieven elimineren, dan moet u de vraag wel beantwoorden. Wanneer u het tentamen beëindigd hebt, dient u uw antwoorden (dus de omcirkelde CIJFERS) zorgvuldig over te brengen op het antwoordformulier, gebruik daarvoor een HB-potlood. Corrigeer fouten met gum. Verwijder gumresten zorgvuldig van uw antwoordformulier. Als u een vraag wilt open laten vult u het hokje boven het vraagteken "?" in. De op het antwoordformulier ingevulde antwoorden worden beschouwd als uw definitieve antwoorden, ongeacht uw omcirkelingen in uw toetsboekje. Meer dan één ingevuld antwoord per vraag wordt als blanco geïnterpreteerd. Schrijf niet buiten de invulvelden van het antwoordformulier. Het gebruik van alle audiovisuele en technische hulpmiddelen is niet toegestaan, tenzij expliciet vermeld elders op dit voorblad. Mocht u dergelijke apparatuur toch gebruiken, dan zal dit als fraude worden aangemerkt. Op uw tafel mogen uw studenten- en registratiekaart en los schrijfmateriaal liggen. Etui's moeten van tafel. Als u uw antwoordformulier vlekt, vouwt, beschadigt of de invulinstructies negeert kan het niet correct worden verwerkt. Vraag de surveillant in dergelijke gevallen om een nieuw blanco antwoordformulier! Indien u dit verzuimt zijn de gevolgen daarvan voor uw rekening. De vragen worden als volgt gescoord: an t woor d en: G oe d F OU t open 2 keuze-vraag Punten 3 keuze-vraag 1 -% 0 Punten 4 keuze-vraag 1-1/3 0 Punten 5 keuze-vraag 1 -% 0 Punten Lever na afloop het antwoordformulier m. lnd1en u commentaar heeft op de vragen, verwijzen we u naar de hyperlink die is opgenomen bij uw toetsindeling in uw webdossier t.b.v. het digitaal studentcommentaarformulier voor deze toets. LET OP!! ZET EERST UW NAAM EN STUDENTNUMMER OP HET ANTWOORDFORMULIER! VEEL SUCCES! Voorblad MC/

2 Casus A (Vraag 1 t/m 8) Een 72-jarige vrouw krijgt plotseling last van krachtsverlies van haar rechterbeen om uur tijdens het luisteren naar het nieuwsbericht op de radio. Zij kan haar linkerbeen en haar beide armen normaal bewegen. Zij is niet meer in staat om te lopen en kan zodoende de telefoon niet bereiken. Om uur komt haar man thuis met hun kleinzoon die Geneeskunde studeert. De kleinzoon zegt dat de vrouw snel naar het ziekenhuis toe moet. Hij denkt aan een herseniilfarct. Vraag 1: Stel dat de vrouw een herseninfarct heeft, in het stroomgebied van welke arterie zal de vrouw dan een infarct hebben op grond van haar klachten? Dit is een infarct in het stroomgebied van de arteria cerebri 1. anterior links 2. anterior rechts 3. media links 4. media rechts Een mogelijke behandeling voor een herseninfarct is trombolyse. Trombolyse moet binnen een bepaalde tijd na het ontstaan van het herseninfarct verricht worden. Vraag 2: Stel dat deze patiënt een herseninfarct heeft, is er om nog tijd over om trombolyse te verrichten? 1. Ja, er zijn nog 30 minuten beschikbaar om trombolyse in te verrichten 2. Ja, er zijn nog 120 minuten beschikbaar om trombolyse te verrichten 3. Nee, trombolyse moet binnen 90 minuten na ontstaan van een herseninfarct verricht worden 4. Nee, trombolyse moet binnen 150 minuten na het ontstaan van een herseninfarct verricht worden De ambulance wordt gebeld en de vrouw wordt naar het ziekenhuis gebracht. In de ambulance merkt de vrouw dat zij haar been weer kan gebruiken en bij binnenkomst in het ziekenhuis zijn de klachten die zij had helemaal verdwenen. De co-assistent op de SEH denkt aan een TIA. Vraag 3: Hoe lang mag een persoon uitvalsverschijnselen hebben om nog te mogen spreken van een TIA? 1. 1 uur 2. 3 uur 3. 6 uur uur

3 Er wordt een CT -scan gemaakt bij de vrouw. Daarop is een infarct te zien. Zie afbeelding 1 hieronder. Afbeelding 1: CT -scan Vraag4: Hoe wordt het infarct dat zichtbaar is in afbeelding 1 hierboven genoemd? 1. lacunair infarct 2. subcorticaal infarct 3. waterscheidingsinfarct

4 Er wordt onderzoek gedaan om te kijken wat de oorzaak is van het herseninfarct dat de vrouw heeft gehad. Een van de onderzoeken die verricht wordt is een CT -angiografie. Hierop is een vernauwing te zien in de arteria carotis interna. Deze vernauwing wordt uitgedrukt in een percentage. Onderstaande tekening (afbeelding 2) laat het bloedvat met de vernauwing zien met de bijbehorende afmetingen in millimeters Afbeelding 2. Vraag 5: Van welk percentage vernauwing is sprake bij deze vrouw? 1.47% 2. 53% 3. 70% 4.80% Een mogelijk behandeling van een carotisstenose is een carotisendarteriectomie. Vraag6: Hoeveel moet het percentage vernauwing minimaal zijn bij een vrouw om in aanmerking te komen voor een carotisendarteriectomie? 1. 30% 2. 50% 3. 70% 4. 90%

5 Vraag 7: Welk tijdstip na ontstaan van uitvalsverschijnselen is het meest geschikte tijdstip om een carotisendarteriectomie te verrichten? Dit is 1. binnen een week na ontstaan van de klachten 2. minstens twee weken na ontstaan van de klachten 3. minstens zes weken na ontstaan van de klachten De vrouw krijgt medicijnen om nieuwe uitvalsverschijnselen te voorkomen. Eén van de medicijnen die zij krijgt is dipyridamol. Vraag8: Wat is de naam van het andere medicijn? 1. acenocoumarol 2. acetylsalicylzuur 3. clopidogrel

6 Casus B (vraag 9 tfm 13) Een 36-jarige man komt bij de huisarts omdat hij zich erg vermoeid voelt en overdag zomaar in slaapt valt. De huisarts vraagt aan de man of hij wel eens gemerkt heeft dat al zijn spieren slap worden wanneer hij bijvoorbeeld moet lachen of huilen. Vraag9: Hoe heet het fenomeen dat alle spieren slap worden tijdens bijvoorbeeld lachen? Dit heet 1. atrofie 2. kataplexie 3. narcolepsie De man heeft hier geen last van. De huisarts vraagt door over het slaapgedrag van de man en het blijkt dat hij 's nachts slecht slaapt. Hij kan moeilijk in slaap komen, droomt veel en is ook vaak wakker 's nachts. De man vraagt om een slaapmiddel. Vraag 10: Hoe luidt de best clinical practice ten aanzien van het voorschrijven van slaapmiddelen zoals benzodiazepines bij patiënten met insomnie? Deze slaapmiddelen mogen 1. alleen worden voorgeschreven aan patiënten van 50 jaar en ouder 2. alleen worden voorgeschreven aan patiënten met een chronische insomnie (duur insomnie langer dan 6 maanden) 3. helemaal niet meer worden voorgeschreven 4. hooguit voor twee weken worden voorgeschreven De man komt acht weken later opnieuw terug op het spreekuur van de huisarts. De situatie is niet veranderd. De man heeft zich zelf ziek gemeld op zijn werk, omdat hij daar niet meer kan functioneren. De huisarts besluit de patiënt te verwijzen naar een neuroloog gespecialiseerd in slaapproblemen. Deze neuroloog verricht een uitgebreide anamnese. Neurologisch onderzoek laat geen afwijkingen zien. Er volgt een polysomnografie. In de uitslag van de polysomnografie is vermeld dat de patiënt na het inslapen start met een REM -slaap. Vraag 11: Hoe moet deze bevinding dat de slaap start met een REM-slaap worden geïnterpreteerd? Dit 1. is een normaal fenomeen 2. past bij insomnie 3. past bij narcolepsie

7 De neuroloog verricht ook liquor onderzoek om te kijken naar een bepaalde stof die betrokken is bij de regulatie van slaap. Vraag 12: Welke stofwordt bedoeld? Dit is 1. dobutamine 2. hypocretine 3. leptine >- Vraag 13: Tussen welke twee wervels wordt geprikt voor het verrichten van een veilige en zinvolle ruggenprik? 1. Th11 en Th12 2. L4 en LS 3. S4 en SS Casus C (vraag 14 tjm 20) Een 35-jarige man is al meerdere jaren bekend met juveniele myoclonus epilepsie. Hij gebruikt hiervoor natriumvalproaat in een dosering van 2 keer per dag 300 mg en daarmee is hij al jaren aanvalsvrij. Hij had de bij dit syndroom horende myoclonieën. Vraag 14 Myoclonieën zijn een voorbeeld van 1. focale aanvallen 2. gegeneraliseerde aanvallen Naast myoclonieën had de man destijds ook de twee andere typen aanvallen die kenmerkend zijn voor dit syndroom. Vraag 15: Welke twee andere typen aanvallen zijn kenmerkend voor mensen met juveniele myoclonus epilepsie? 1. absences en atone aanvallen 2. absences en tonisch clonische aanvallen 3. atone aanvallen en tonisch clonische aanvallen

8 De man heeft samen met zijn vrouw een kinderwens. Hij heeft gehoord dat het gebruik van natriumvalproaat kan zorgen voor aangeboren afwijkingen bij hun kindje. Daarom wil hij graag stoppen met het gebruik van zijn anti-epileptica of overstappen op een ander anti-epilepticum. Vraag 16: Welke van onderstaande aangeboren afwijkingen is een veelvoorkomende afwijking (incidentie 1-2%) als gevolg van het gebruik van natriumvalproaat tijdens de zwangerschap? Dit is 1. een onbepaald geslacht 2. spina bifida 3. tierfeil naevus syndroom De man is vertegenwoordiger van beroep. Hij vraagt of hij moeten stoppen met autorijden indien hij de natriumvalproaat staakt. Vraag 17: Wat is hierop het correcte antwoord? 1. Ja, de man mag dan gedurende zes maanden niet autorijden, daarna bij aanvalsvrijheid wel weer. 2. Ja, de man mag dan gedurende een jaar niet autorijden, daarna bij aanvalsvrijheid wel weer 3. Nee, de man mag gewoon blijven autorijden, tenzij hij een epilepsie-aanval krijgt, dan mag hij pas weer autorijden indien hij een jaar aanvalsvrij is 4. Nee, de man mag gewoon blijven autorijden, tenzij hij een epilepsie-aanval krijgt, dan mag hij pas weer rijden wanneer hij zijn medicatie herstart heeft en zes maanden aanvalsvrij is. De man vraagt of het zinvol zou kunnen zijn om over te stappen naar het medicijn carbamazepine. Vraag 18: Wat is hierop het juiste antwoord? 1. Ja, dat is zinvol, dit medicijn is ook geschikt en geeft een veel kleinere kans op aangeboren afwijkingen 2. Nee, dat is niet zinvol, dit medicijn geeft een nog grotere kans op aangeboren afwijkingen 3. Nee, dat is niet zinvol, dit medicijn is niet geschikt voor mensen met juveniele myoclonus epilepsie

9 De man maakt uiteindelijk zelf de keuze om te stoppen met zijn medicatie. Hij krijgt een recept mee voor een diazepam rectiole die gebruikt kan worden om een eventuele optredende epilepsie aanval te couperen. Zijn vrouw vraagt hoe het ook al weer zat met het toedienen van deze medicatie bij een epilepsie-aanval. Vraag 19: Hoe luidt de juiste instructie? Dit medicijn moet worden toegediend 1. direct nadat ontdekt wordt dat de man een aanval heeft 2. indien de aanval na 1 minuut nog niet uit zich zelf gestopt is 3. indien de aanval na 5 minuten nog niet uit zich zelf gestopt is Vraag 20: De man vraagt zich af hoe groot de kans is dat zijn kind ook juveniele myoclonus epilepsie krijgt. De kans dat zijn kind ook juveniele myoclonus epilepsie krijgt is 1. ongeveer 5%, het ontstaan van juveniele myoclonus epilepsie is multifactorieel bepaald 2. 25%, juveniele myoclonus epilepsie is een autosomaal recessief overervende aandoening 3. 50%, juveniele myoclonus epilepsie is een autosomaal dominant oververvende aandoening

10 Casus D (vraag 21 tfm 24) Een voetganger wordt aangereden door een auto. Bij aankomst van de ambulance is de man nog helder en aanspreekbaar, maar geleidelijk aan vermindert zijn bewustzijn en is er sprake van coma. Er wordt gesproken van coma wanneer de E, de M en de V in de EMV -score lager of gelijk zijn aan een bepaald getal. Vraag 21 Welke getallen worden bedoeld? 1. E maximaal 1, M maximaal 5, V maximaal 2 2. E maximaal 2, M maximaal 4, V maximaal 2 3. E maximaal 3, M maximaal 3, V maximaal 2 4. E maximaal 3, M maximaal 2, V maximaal 3 Vraag 22: Voor welk traumatisch hersenletsel is het heel kenmerkend dat de patiënt eerst nog helder en aanspreekbaar is en daarna in coma raakt? Dit is kenmerkend voor 1. diffuus axonale schade 2. een epidurale bloeding 3. een subarachnoïdale bloeding De patiënt wordt naar het ziekenhuis gebracht en krijgt daar een CT -scan. Op deze scan is een afwijking te zien. Zie afbeelding 3 hieronder Afbeelding 3 Vraag 23: Hoe wordt de afwijking die zichtbaar is in afbeelding 3 genoemd? 1. epidurale bloeding 2. subarachnoïdale bloeding 3. subdurale bloeding

11 Na de operatie knapt de patiënt niet goed op. Na een maand is hij nog steeds in coma. Dit zegt iets over de prognose van de man. Vraag 24 Hoe groot is de kans dat de man alsnog bij bewustzijn gaat komen? 1. 1% 2. 10% 3. 50% Casus E (vraag 25 t/m 31) Een 34-jarige vrouw heeft last van aanvallen van hoofdpijn. Het gaat om kloppende hoofdpijn achter haar rechter oog. Voordat zij een aanval krijgt ziet zij altijd gekleurde vlekken voor haar ogen. Deze vlekken houden 10 minuten aan, verdwijnen vervolgens en daarna ontstaat de hoofdpijn. De vrouw voelt zich misselijk en moet vaak braken tijdens de hoofdpijnaanval De hoofdpijn houdt meestal een dag of drie aan en verdwijnt dan weer geleidelijk Vraag 25 Hoe noemen we het verschijnsel van het zien van vlekken voor de ogen bij iemand met migraine? 1. Aura 2. Ictus 3. Prodroom 4. Spreading depression De huisarts denkt aan migraine en besluit de vrouw een zogenaamde triptan te geven ter behandeling van haar migraine. Vraag 26 Hoe moet de vrouw deze triptan gebruiken? De vrouw moet de triptan 1. dagelijks, een keer per dag op een vast tijdstip innemen 2. gedurende de dagen dat zij een hoofdpijnaanval heeft, een keer per dag gebruiken op een vast tijdstip 3. gebruiken bij start van de hoofdpijnaanval op het moment van het zien van de vlekken voor de ogen 4. gebruiken bij start van de hoofdpijnaanval op het moment dat zij hoofdpijnklachten krijgt

12 Triptanen hebben vaak een tijdelijke bijwerking kort na inname van deze medicijnen. Deze bijwerking verdwijnt ook weer snel. Het is wel belangrijk om patiënten hiervoor te waarschuwen, zodat zij hier niet van schrikken. Vraag 27 Welke bijwerking wordt bedoeld? Dit is 1. een beklemmend gevoel op de borst 2. een piep in de oren 3. een tranend oog 4. krachtsverlies van beide benen "' Vraag 28 Op welke receptoren grijpt een triptan aan? Het gaat hier om receptoren voor 1. dopamine 2. noradrenaline 3. serotonine Na 6 maanden komt de vrouw terug op het spreekuur bij de huisarts. Het gaat niet goed met haar. Zij heeft nu bijna dagelijks last van hoofdpijn, die haar erg belemmert in het dagelijks leven. De huisarts vraagt goed na hoe het zit met deze hoofdpijn. De hoofdpijn is wel veranderd, het gaat meer om een zwaar gevoel in het hele voorhoofd. Soms wordt de hoofdpijn erger en moet de vrouw braken, maar dit is niet elke dag. De huisarts denkt aan chronische dagelijkse hoofdpijn. Vraag 29 Wat is de meest waarschijnlijke verklaring voor verandering van het hoofdpijnpatroon? Dit is 1. groei van een hersentumor bij patiënte 2. het ontstaan van idiopatische intracraniële hypertensie 3. overmatig gebruik van pijnstillers Vraag 30 Hoe vaak moet een persoon last hebben van hoofdpijn om de diagnose chronische dagelijkse hoofdpijn te mogen stellen? Een persoon heeft dan minstens dagen per maand hoofdpijn, gedurende meer dan 3 maanden dagen per maand hoofdpijn, gedurende meer dan 3 maanden dagen per maand hoofdpijn, gedurende meer dan 6 maanden dagen per maand hoofdpijn, gedurende meer dan 6 maanden 0

13 Patiënten met chronische dagelijkse hoofdpijn kunnen baat hebben bij behandeling met een bepaald medicijn. Vraag 31 Welk medicijn kan het beste worden gebruikt voor de behandeling van chronische dagelijkse hoofdpijn? 1. amitriptyline 2. propranolol 3. verapamil

14 Casus F (vraag 32 t/m 38) Een 23-jarige vrouw krijgt een gegeneraliseerde epileptische aanval waarbij zij gedurende twee minuten trekkingen laat zien met beide armen en benen. Zij wordt naar het ziekenhuis gebracht. Er wordt een EEG vervaardigd waarop epileptiforme activiteit te zien is. Besloten wordt om een MRI scan van de hersenen te maken. Een van de afbeeldingen die gemaakt is met de MRI scan ziet u hieronder afgebeeld (afbeelding 4). De witte pijl wijst naar een hersentumor die op deze scan te zien is. De geblokte pijl wijst naar een hersenstructuur waar geen bijzonderheden aan te zien zijn. Afbeelding 4. Voordeel van een MRI scan is, dat er verschillende types doorsnedes van de hersenen kunnen worden gemaakt. Er wordt onderscheid gemaakt in doorsnedes in het coronale, sagittale en in het transversale vlak. Vraag 32 Hoe noemen we het type doorsnede wat te zien is op afbeelding 4 hier boven? 1. coronaal 2. sagittaal 3. transversaal Vraag 33 Hoe heet de hersenstructuur die aangewezen wordt met de geblokte pijl? 1. hypothalamus 2. mesencefalon 3. pinealis De radioloog schrijft in haar verslag dat de tumor die op de scan te zien is meest waarschijnlijk een craniopharyngeoom is. Hersentumoren worden onderverdeeld in twee groepen, namelijk "goedaardig" en "kwaadaardig". Vraag 34 Een craniopharyngeoom behoort tot de groep van 1. goedaardige hersentumoren 2. kwaadaardige hersentumoren

15 Als gevolg van deze hersentumor functioneert de hypofyse niet meer goed. Het blijkt dat patiënte onvoldoende van het hormoon ADH aanmaakt. Vraag 35 Welk orgaan zorgt er voor dat ADH aan het bloed wordt afgegeven? Dit is de 1. achterkwab van de hypofyse 2. voorkwab van de hypofyse 3. bijnier 4. nier Vraag 36 Wat gebeurt er met het natriumgehalte in het bloed wanneer er onvoldoende ADH wordt aangemaakt? Het natrium gehalte in het bloed 1. daalt 2. stijgt Het natriumgehalte wordt gecorrigeerd. De vrouw heeft nadien geen last meer van epilepsieaanvallen. Vraag 37 Mag bij deze vrouw nu de diagnose epilepsie gesteld worden? 1. Ja, ze heeft een aanval gehad en een afwijking op de MRI-scan 2. Ja, ze heeft een aanval gehad en afwijkingen op het EEG 3. Nee, ze heeft maar één aanval gehad De vrouw is touringcarchauffeur van beroep. Vraag 38 Wanneer mag zij weer een touringcar gaan besturen? 1. Wanneer zij gedurende zes maanden geen aanval heeft gehad 2. Wanneer zij gedurende een jaar geen aanval meer heeft gehad 3. Wanneer zij gedurende vijfjaar geen aanval meer heeft gehad 4. Zij mag nooit meer een touringcar besturen

16 Casus G (vraag 39 tfm 43) Een 45-jarige man krijgt plotseling last van een probleem met ~~-n en met het he._w_aren van zijn balans. Hij wordt naar het ziekenhuis gebracht. Daar wordt vastgesteld dat er sprake is van een slikstoornis, een ataxie en een veranderde vitale sensibiliteit in het gezicht en in één arm en been. Er wordt gedacht aan een hersenstaminfarct Omdat deze infarcten meestal niet goed zichtbaar zijn op een CT -scan wordt een MRI-scan gemaakt. Gekozen wordt voor een speciale gevoelige opname die "DWI" ofwel "difiusion weighted imaging één" wordt genoemd. Hierop wordt inderdaad een infarct gezien in het stroomgebied van de arteria cerebelli inferior posterior (PICA) aangegeven met de witte pijl in afbeelding 5 hieronder. Afbeelding 5. Vraag 39 In welk deel van de hersenstam ontstaat een infarct bij afsluiten van de arteria cerebelli posterior inferior? 1. medulla oblongata 2. mesencefalon 3. pons Een infarct in het stroomgebied van deze arterie staat bekend als een bepaald syndroom. Vraag40 Wat is de naam van dit syndroom? 1. Brown-Sequard 2. Horner 3. Wallenberg

17 Slikstoornissen worden vaak veroorzaakt door uitval van een hersenzenuw. Vraag41 Uitval van welke van onderstaande hersenzenuwen veroorzaakt een slikstoornis? Dit is uitval van de nervus 1. accessorius 2. facialis 3. trigeminus 4. vagus Patiënt heeft een gestoorde vitale sensibiliteit van de linker lichaamshelft. Deze gestoorde sensibiliteit ontstaat doordat een belangrijke baan betrokken bij het registreren van de vitale sensibiliteit beschadigd is door dit infarct. Vraag42 Welke baan wordt bedoeld? Dit is/zijn de 1. achterstrengen 2. lemniscus medialis 3. tractus spinothalamicus Naast een stoornis van de vitale sensibiliteit in de linker lichaamshelft is er bij patiënt vanwege zijn infarct in het stroomgebied van de arteria cerebelli inferior posterior ook sprake van een stoornis van de vitale sensibiliteit van het gezicht. Vraag43 Waar in het gezicht is de vitale sensibiliteit aangedaan bij deze patiënt? Hetgaat om 1. beide kanten van het gezicht 2. de linker gezichtshelft 3. de rechter gezichtshelft

18 Casus H (vraag 44 t/m 49) Een 56-jarige man krijgt een hartstilstand. Hij wordt gereanimeerd en naar het ziekenhuis gebracht. Daar wordt hij volgens protocol gekoeld gedurende 24 uur. Nadien wordt hij weer opgewarmd en wordt de neuroloog gevraagd te kijken of er sprake is van hersenschade. De neuroloog verricht een neurologisch onderzoek. Daarbij controleert zij de corneareflex. Hierbij strijkt de neuroloog met een watje over de cornea en kijkt welke reactie dan optreedt. De corneareflex verloopt via twee hersenzenuwen. Eén van deze twee hersenzenuwen is betrokken bij het registeren van de aanraking van de cornea met het watje. Dit wordt het afferente deel van de reflexboog genoemd. Vraag44 Welke hersenzenuw zorgt voor het afferente deel van deze reflexboog? Dit is de nervus 1. abducens 2. facialis 3. oculomotorius 4. trigeminus De reactie op deze aanraking verloopt via een andere hersenzenuw. Dit wordt het efferente deel van de reflexboog genoemd. Vraag 45 Welke hersenzenuw zorgt voor de reactie op de aanraking met het watje? Dit is de nervus 1. abducens 2. facialis 3. oculomotorius 4. trigeminus De corneareflex is afwezig. Dit zegt iets over het functioneren van een deel van de hersenstam. Vraag46 De functie van welk onderdeel van de hersenstam wordt onderzocht door middel van de corneareflex-test? Dit is de functie van de/het 1. medullo oblongata 2. mesencefalon 3. pons

19 Alle hersenstamreflexen zijn afwezig, ook vertoont patiënt geen enkele reactie op een pijnprikkel. Dit betekent dat de hersenen van de man dusdanig beschadigd zijn, dat dit niet verenigbaar is met leven. De neuroloog raadpleegt het donorregister. De man heeft zich geregistreerd als orgaandonor. De neuroloog voert een slechtnieuws gesprek met de familie van de man. Tijdens dit gesprek brengt zij ook ter sprake dat de man zich heeft geregistreerd als donor. Vraag47 Moet de neuroloog in deze situatie toestemming aan de familie vragen voor het verrichten van de orgaandonatieprocedure? 1. Ja, de familie moet altijd om toestemming gevraagd worden, ook als de patiënt geregistreerd staat als donor 2. Nee, als de patiënt zich geregistreerd heeft als donor hoeft geen toestemming gevraagd te worden Vraag48 Heeft de neuroloog correct gehandeld door op dit tijdstip in het ziektebeloop van de patiënt het donorregister te raadplegen? 1. Ja, het donorregister mag worden geraadpleegd wanneer er aanwijzingen zijn dat de patiënt hersendood is of binnenkort zal worden. 2. Nee, de neuroloog had eerst een EEG moeten verrichten en dit EEG moet een isoelektrisch beeld laten zien voordat het donorregister geraadpleegd had mogen worden. 3. Nee, de neuroloog had eerst nog een apneutest moeten (laten) verrichten, deze had afwijkend moeten zijn, voordat het donorregister geraadpleegd had mogen worden.

20 De familie wist dat de man zich geregistreerd had als donor en de donatieprocedure wordt in gang gezet. Er wordt een EEG gemaakt volgens de juiste voorwaarden. Het EEG is hieronder afgebeeld (afbeelding 6). r:loio '., ~r-~--~-~.,.v~ ~ ~-...'~ \~ ~-- '~ o~ ' --"'~- ----r,('...,.,_~-~ ,.~---..., ~......;, --~~...,.._._ ~~--~- I-.1 -!::.J t'-----~ _-~ , ,.-._-..._ ,. --..,.~ çj.qt.a.---~--_,_. ~~--~-.r----.~-~...t\..-~-- _......_~-.r- """'-"""'~~-"'--- "' h... -".-r-f"' "..1~..,...".." a.-i' ~,. -~- J-#'O ~J----" "'., ' Fz.ft "-~""'"----.n...--~...,..-,;~~--.1'... ~-.....,...~--~.J ~..._..._~~~-- T<-<t fl-- ~...--"-- ~~- - "----~~-..._J"-...J'~. -~.Jv---. e...,.,_ -...,.A-.,.,,_,,..A.,_ oc7--t,_ J\..".A ,/\..ii.".-..._.1\..-~----~ "~...,.-...\.--..J...r--f\-...-"'-"--.~J... -fv"-"",... ll~ ;f>_....t~,.--.a,._.-_...~. ~--~---"'~-""'--J f"o.--...,.,\...-_... ~...,.. 11\...~- ---" /1..._.. --'" ---""""" -~j~--j\---\.-...; ~~...--_,. ",..._,;. ~, vt.ogi h- ' --- Afbeelding 6 Vraag 49 Wat is op dit EEG in afbeelding 6 voor een beeld te zien? Dit is het beeld van een 1. gegeneraliseerde status epilepticus 2. isoelektrisch EEG 3. partiële status epilepticus

21 Casus I (vraag 50 t/m 57) Een 73-jarige man wordt in toenemende mate vergeetachtig. Zijn vrouw maakt zich grote zorgen en gaat met de man naar de huisarts-toe. De huisarts neemt bij de patiënt de MMSE (mini mental state examination) af. De huisarts vraagt de patiënt om het woord DORST achterstevoren te spellen. Hiermee wordt een hogere cognitieve functie getest. Vraag 50 Welke hogere cognitieve functie wordt hiermee getest? Dit is de/het 1. aandacht 2. abstractievermogen 3. ruimtelijk inzicht De man kan het woord dorst correct achterstevoren spellen. Hij doet dit wel in een traag tempo. Ook vraagt de huisarts aan de man of deze net wil doen alsofhij zijn haar kamt met een kam. Dit lukt de man wel, maar het kost hem wel veel tijd...., Indien dit niet goed lukt, dan is er sprake van een apraxie, een stoornis in het handelen. We onderscheiden drie vormen van apraxie: ideatorisch, idiomotorisch en constructief. Vraag 51 Van welke vorm van apraxie wordt gesproken als een persoon niet kan voordoen hoe haren kammen verloopt? 1. Constructieve apraxie 2. Ideatorische apraxie 3. Idiomotorische apraxie De huisarts stuurt de man voor nader onderzoek door naar een neuroloog die gespecialiseerd is in dementie. Deze neuroloog verricht een uitgebreide anamnese en neurologisch onderzoek. De neuroloog stelt vast dat er sprake is van dementie. Er wordt onderscheid gemaakt tussen corticale en subcorticale dementie. Ook de neuroloog vindt deze man opvallend traag. Vraag 52 Traagheid wordt met name gezien bij een 1. corticale dementie 2. subcorticale dementie

22 Zowel patiënten met een corticale als een subcorticale dementie hebben geheugenstoornissen. Bij de ene vorm van dementie is met name de inprenting gestoord, bij de andere vorm van dementie het ophalen van informatie. Vraag S3 Bij welke vorm van dementie is met name de inprenting gestoord? Dit is bij 1. corticale dementie 2. subcorticale dementie Een veel voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer. Vraag S4 Tot welke vorm van dementie wordt de ziekte van Alzheimer gerekend? 1. Corticale dementie 2. Subcorticale dementie Het ziektebeloop van een patiënt met de ziekte van Alzheimer kan beïnvloed worden door bepaalde medicijnen. Deze medicijnen grijpen aan op een bepaalde neurotransmitter. Vraag SS Welke neurotransmitter wordt bedoeld? 1. acetylcholine 2. dopamine 3. noradrenaline 4. serotonine Een belangrijke differentiële diagnose van dementie is een delier. Er is een belangrijk verschil tussen een delier en dementie dat kan helpen bij het maken van onderscheid tussen deze twee aandoeningen. Vraag S6 Wat is een belangrijk verschil tussen eendelieren dementie? 1. Bij een delier is het bewustzijn vaak verlaagd, bij dementie niet 2. Bij dementie zijn er cognitieve stoornissen, bij een delierniet 3. Bij dementie zijn er gedragsveranderingen, bij een delierniet

23 Meestal is het niet nodig om in het kader van diagnostiek liquor onderzoek te verrichten. Bij een bepaalde indicatie kan liquor onderzoek verricht worden om te kijken naar het zogenaamde eiwit. Vraag 57 Bij welke aandoening is dit zogenaamde eiwit afwijkend? Dit is bij 1. diffuse Lewy body dementie 2. frontotemporale dementie 3. HIV-gerelateerde dementie 4. de ziekte van Creutzfeldt-Jacob

24 Casus J (vraag 58 tjm 63) Een 34-jarige vrouw is voor het eerst zwanger. De eerste maanden is zij zeer misselijk, kan zij nauwelijks eten en moet zij de hele dag door braken. De verloskundige verwijst haar door naar de gynaecoloog voor opname met als werkdiagnose hyperemesis gravidarum. De gynaecoloog ziet een slaperige, traag reagerende mevrouw. Ook valt het hem op dat zij scheel kijkt. Volgens haar man heeft zij dit nooit gedaan. Zowel het rechter als het linker oog kunnen niet naar de neus toe bewegen, maar wel in de richting van het oor. Zie afbeelding 7 hieronder waarin de oogstanden van de vrouw zijn weergegeven bij naar rechts, vooruit en naar links kijken.' ~---- Afbeelding 7 Vraag 58: Welke zenuw( en) functioneert/functioneren niet goed bij deze vrouw? De nervus antwoord Rechter O'!g Linkeroo_g 1 abducens abducens 2 abducens oculomotorius 3 oculomotorius oculomotorius De gynaecoloog maakt zich zorgen dat er sprake zou kunnen zijn van een hersentumor of van een sinustrombose en laat een MRI scan maken. De MRI scan laat geen aanwijzingen voor een hersentumor zien. Ook de MRV (MRI-veneuze systeem) om te kijken naar een sinustrombose is normaal. Hieronder ziet u een afbeelding van deze MRV (afbeelding 8).

25 Afbeelding 8. Vraag 59 Hoe heet de sinus aangeduid met de witte pijl in afbeelding 8 hier boven? Dit is de sinus 1. rectus 2. sagitalis inferior 3. sagitalis superior 4. sigmoïdeus Behalve zwangerschap bestaan er een aantal andere risicofactoren voor het krijgen van een sinustrombose. Vraag 60 Wat behoort tot de risicofactoren voor het ontstaan van een sinustrombose? Dat is 1. atriumfibrilleren 2. otitis media 3. roken De gynaecoloog vraagt de neuroloog erbij. De neuroloog stelt vast dat er naast de oogbewegingsstoornissen en het verminderde bewustzijn sprake is van een ataxie. Vraag 61 Welke test uit het neurologisch onderzoek is een test waarbij gekeken kan worden of er sprake is van ataxie? 1. Koorddansersgang 2. Proef van Barre 3. Proefvan Weber

26 De neuroloog denkt aan een deficiëntie van een bepaalde vitamine. Vraag 62 Welke vitamine deficiëntie geeft dit beeld? Dit is een tekort aan vitamine 1. Bl 2. B11 3. B12 Besloten wordt om toch nog een keer goed naar de MRI scan te kijken. Bij herbeoordeling worden hyperintense afwijkingen gezien op de MRI scan zowel rechts als links in een bepaalde hersenstructuur wat helemaal past bij de diagnose van de neuroloog. De afwijking is aan één kant van de scan aangegeven met de witte pijl. Zie afbeelding 9 hieronder, Afbeelding 9 Vraag63 In welke hersenstructuur zit de afwijking die met de witte pijl is aangegeven in afbeelding 9? Dit is in defhet 1. cerebellum 2. corpus callosurn 3. hypofyse 4. thalamus Patiënte wordt behandeld en knapt weer helemaal op.

27 Casus K (vraag 64 tfm 69) Een 24-jarige studente krijgt last van roodheid en blaasjes op een buikhelft rondom haar navel (zie afbeelding 10 hieronder). Dit jeukt erg. Zij gaat naar de huisarts die de diagnose gordelroos stelt. Afbeelding 10 Vraag 64 Door welk virus wordt gordelroos veroorzaakt? Dit is het 1. Herpes simplex type I virus 2. Herpes simplex type II virus 3. Humaan herpes virus type VI 4. Varicella zoster virus Gordelroos ontstaat in een dermatoom gebied. Vraag 65 In welk dermatoom gebied zit de gordelroos bij deze studente? Dit is in dermatoom 1. thoracale 4 2. thoracale lumbale 1 4. lumbale 4 Haar vriend krijgt een week later ook last van jeuk op zijn buik. Hij vraagt zich af of hij nu ook gordelroos gaat krijgen. Vraag 66 Is het mogelijk dat de studente haar vriend met gordelroos besmet heeft? 1. ja, gordelroos is een erg besmettelijke ziekte die aerogeen wordt overgedragen 2. ja, maar alleen indien de vriend en de studente nauw huid-huid contact gehad hebben 3. nee, je kunt gordelroos niet krijgen van iemand anders die gordelroos heeft

28 De studente is verder gezond en heeft een blanco voorgeschiedenis. Vraag 67 Hoe moet de gordelroos bij patiënte behandeld worden? De beste behandeling voor deze patiënte bestaat uit 1. een infuus met acyclovir intraveneus gedurende 14 dagen 2. een stootkuur met prednison gedurende 7 dagen 3. het lokaal smeren van zalf met acyclovir totdat de huidafwijking genezen is 4. pijnstilling met analgetica indien nodig Een deel van de mensen houdt na het doormaken van gordelroos last van heftige schietende pijn in het betreffende dermatoom gebied. Vraag68 Wat voor een type pijn is dit? 1. neuropatische pijn 2. nociceptieve pijn Vraag 69 Waar in het lichaam kruisen de banen die pijnsignalen van de huidreceptoren voortgeleiden naar de hersenen over de midline? Dit is in 1. de nucleus cuneatus en gracilis 2. de thalamus 3. het ruggenmerg direct na niveau van binnenkomst

29 Casus L (vraag 70 tfm vraag 80) Een 37-jarige man krijgt plotseling heftige hoofdpijn in zijn hele hoofd. Hij gaat hiermee naar de spoedeisende hulp waar hij gezien wordt door de neuroloog. Er wordt een CTscan gemaakt waarop een subarachnoïdale bloeding te zien is. Vervolgens wordt een angiografie verricht waarop een aneurysma te zien is, aangeduid met de witte pijl in afbeelding 11 hieronder. Het aneurysma zit op de arteria communicans posterior. Afbeelding 11 Op afbeelding 11 wordt ook een groot bloedvat afgebeeld met een gestreepte pijl. Vraag70 Hoe heet het bloedvat dat wordt aangeduid met de gestreepte pijl? Dit is de arteria 1. carotis interna 2. cerebri anterior 3. cerebri media 4. vertebralis Als gevolg van het aneurysma en de bloeding heeft patiënt uitval van de nervus oculomotorius links. Hieronder staan een aantal ogen van gezichten in rust. Niets of niemand raakt het gezicht aan, de patiënt kijkt recht vooruit.

30 gezicht A gezicht B gezicht C gezichtd Afbeelding 12 Vraag 71 Welk gezicht uit afbeelding 12 hoort bij volledige uitval van de nervus oculomotorius links? Dit is gezicht 1. A 2. B 3. c 4. D Besloten wordt om dit aneurysma te gaan behandelen door middel van coiling. Vraag 72 Wat houdt coiling in? Er wordt bij deze behandeling een 1. ballonnetje in het aneurysma opgeblazen zodat er geen bloed meer in kan stromen 2. platina draad in het aneurysma geschoven waarmee het aneurysma helemaal opgevuld wordt 3. ringetje om de steel van het aneurysma geplaatst Vraag 73 Wat is het beste tijdstip voor coling-behandeling na het ontstaan van de subarachnoïdale bloeding? Dat is 1. binnen 3 dagen 2. tussen 1 week en 4 weken 3. na minimaal 6 weken

31 Patiënt verkeert de eerste week na de subarachnoïdale bloeding in kritieke tqestand. Hij heeft last van vaatspasmes. Op een bepaald moment heeft hij krachtsverlies van zijn rechterarm en kan hij niet meer uit zijn woorden komen. Verder zijn er geen andere klachten. Er blijkt sprake van een vasospasme in een grote arterie. Vraag 74 In welke arterie zit dit vasospasme gezien de klachten van de patiënt? Dit is in de arteria 1. cerebri anterior 2. cerebri media 3. cerebri posterior 4. vertebralis Na de eerste week verbetert de conditie van de patiënt gelukkig. Drie dagen later gaat hij echter achteruit. Er wordt een nieuwe scan gemaakt van zijn hoofd. Hierop is een hydrocefalus te zien. Zie afbeelding 13 hieronder. Afbeelding 13 Vraag75 Welke ventrikels zijn allemaal zichtbaar op deze CT-scan? Dat zijn 1. alleen de derde en vierde ventrikel 2. alleen de laterale ventrikels 3. alleen de laterale en derde ventrikel 4. de laterale, derde en vierde ventrikel

32 Een kenmerkend symptoom van een hydrocefalus is een blikparese in een bepaalde richting. Vraag 76 In welke richting is deze blikparese? 1. horizontale richting 2. verticale richting Er wordt besloten dat patiënt een externe ventrikeldrain krijgt. Er wordt een drain geplaatst in de ventrikels. Vraag 77 Waar eindigt deze drain wanneer een externe ventrikeldrain wordt aangelegd? De drain eindigt dan in 1. de buikholte 2. de subarachnoïdale ruimte 3. het atrium van de rechter harthelft 4. een zakje buiten het lichaam van de patiënt Vier dagen na plaatsen van de drain krijgt de patiënt koorts. Ook is er sprake van meningeale prikkeling. Er wordt gedacht aan een meningitis door een geïnfecteerde drain. Daarom wordt liquor naar het laboratorium gestuurd. In de tabel hieronder zijn vier mogelijke uitslagen van dit laboratoriumonderzoek opgenomen. antwoord cellen glucose eiwit A verhoogd normaal normaal B verhoogd verlaagd verhoogd c verhoogd verhoogd verlaagd D verhoogd verhoogd verhoogd Vraag 78 Welke van bovenstaande bevindingen past bij een bacteriële infectie van de liquor? Dit is antwoord l.a 2. B 3.C 4.D

33 Besloten wordt patiënt te behandelen met antibiotica. Vraag 79 Welke bacterie is de meest waarschijnlijke veroorzaker van een meningitis als gevolg van plaatsing van een drain door de neurochirurg? 1. Escherichia coli 2. Neisseria meningitidis 3. Stafylococcus aureus Vraag 80 Welke combinatie van antibiotica moet gegeven worden aan een patiënt met een meningitis door een geïnfecteerde drain? 1. amoxicilline en ceftriaxon 2. amoxicilline en penicilline G 3. ceftriaxon en vancomycine 4. penicilline G en vancomycine Casus M (vraag 81 t/m 86) Een 34-jarige vrouw merkt in de loop van twee dagen dat zij last krijgt van een verdoofd gevoel aan beide benen waardoor zij niet meer normaal kan lopen. Wanneer zij op bed ligt, kan zij haar benen wel bewegen. Zij wordt met spoed naar het ziekenhuis gebracht en gezien door de neuroloog. Deze stelt vast dat er sprake is van een partiële dwarslaesie en laat een MRI scan van het myelum maken (afbeelding 14). Hierop is een afwijking te zien in het myelum aangegeven met de witte pijl. De neuroloog denkt aan multiple sclerose (MS) of een neummyelitis optica. Afbeelding 14

34 Patiënten met een neuromyelitis optica hebben behalve een myelitis ook een probleem met hun ogen. Vraag81 Van welk probleem van de ogen hebben patiënten met een neuromyelitis optica last? Dit is 1. dubbelzien 2. schokkende oogbewegingen 3. wazig zien De neuroloog besluit om ook een MRI van de hersenen te laten maken om te kijken of er sprake is van MS of van neuromyelitis optica. Hieronder ziet u een aantal MRI scans. scan 1 scan 2 scan 3 Afbeelding 15 Vraag 82 Welke MRI scan uit afbeelding 15 past het beste bij de diagnose MS? Dat is 1. scan 1 2. scan 2 3. scan 3 Ook verricht de neuroloog liquoronderzoek. Vraag 83 Welke van onderstaande bevindingen in de liquor past bij de diagnose multiple sclerose? 1. celaantal van 250 per ml 2. glucose van 1,0 mmolfliter 3. oligoclonale banden 4. polyclonale banden

35 Bij een groot deel van de patiënten met neuromyelitis optica worden bepaalde antistoffen in het bloed en in de liquor aangetroffen. Vraag84 Welke antistoffen worden bedoeld? Dit zijn antistoffen tegen 1. Acetylcholinereceptoren 2. Aquaporine-4 3. NMDA-receptoren 4. Schwannse cellen Zowel voor multiple sclerose als voor neummyelitis optica geldt dat de acutej _!lse van deze aandoening verkort kan worden door toedienen van een bepaald meaiêijn. Vraag85 Welk medicijn kan de acute fase van beide aandoeningen verkorten? 1. glatimeeracetaat 2. interferon bèta 3. methylprednisolon 4. nataluzimab De vrouw heeft ook problemen met plassen. Zowel de parasympathicus als de sympathicus zijn betrokken bij het regelen van het plassen. Vraag86 Welke functie heeft de parasympaticus? 1. aanspannen van de externe sfincter van de blaashals 2. aanspannen van de interne sfincter van de blaashals 3. legen van de blaas

36 Casus N (vraag 87 tfm 94) Een 54-jarige man merkt dat hij in toenemende mate moeite krijgt met bewegen. Zijn handen en armen lijken vanzelf te bewegen en maken schokkerige snelle bewegingen. Het hindert de man steeds meer. Hij maakt een afspraak bij de neuroloog. De neuroloog stelt vast dat er sprake is van chorea en laat een MRI scan maken. De scan is hieronder afgebeeld (afbeelding 16). Op de scan is te zien dat een bepaalde structuur aangeduid met de witte pijl veel kleiner is dan gebruikelijk. Afbeelding 16 Vraag87 Welke structuur wordt aangeduid met de witte pijl in afbeelding 16? 1. Globus pallidus 2. Nucleus caudatus 3. Substantia nigra 4. Thalamus Er bestaan veel verschillende aandoeningen die chorea kunnen veroorzaken. De neuroloog denkt aan de aandoening ziekte van Huntington. In de familie van deze patiënt komen geen andere mensen voor die ook last hebben van chorea. De neuroloog besluit meer aanvullend onderzoek te verrichten om de diagnose ziekte van Huntington te kunnen stellen. Vraag88 Met welk onderzoek kan de diagnose ziekte van Huntington worden aangetoond? 1. DNA-onderzoek 2. EEG 3. Liquoronderzoek 4. Spierbiopt

37 Er bestaat geen behandeling die patiënten met de ziekte van Huntington kan genezen. De behandeling is er op gericht om patiënten zo min mogelijk last te laten hebben van hun symptomen. Met behulp van medicijnen kan geprobeerd worden patiënten minder last te laten hebben van chorea. Vraag89 Welke medicijnen zijn geschikt om chorea te verminderen? 1. antipsychotica 2. dopamine-aganisten 3. levo-dopa Een andere neurodegeneratieve aandoening is de ziekte van Parkinson. Er zijn ook veel ziektes die lijken op de ziekte van Parkinson maar die een andere etiologie hebben. Deze aandoeningen worden parkinsonismen genoemd. Een voorbeeld van een aandoening met parkinsonisme is multiple systeematrofie (MSA). Het is niet altijd gemakkelijk voor een neuroloog om onderscheid te maken tussen de ziekte van Parkinson en parkinsonisme. Het helpt dus om bij patiënten met een hypokinetisch rigide syndroom te zoeken naar symptomen die niet voorkomen bij de ziekte van Parkinson en juist wel bij bijvoorbeeld MSA om zo onderscheid te kunnen maken tussen parkinsonisme en de ziekte van Parkinson. Vraag90 Welk van onderstaande symptomen hoort wel bij MSA en niet bij de ziekte van Parkinson? 1. horizontale blikparese 2. intentietremor 3. rusttremor 4. verticale blikparese Vraag 91 Waarom is het van belang om te weten of er sprake is van MSA of van de ziekte van Parkinson? Patiënten met MSA hebben vergeleken met patiënten met de ziekte van Parkinson een 1. betere reactie op gebruik van dopamine-aganisten 2. betere reactie op gebruik van levodopa 3. meer progressief ziektebeloop 4. minder progressief ziektebeloop

38 Een deel van de patiënten met MSA heeft ook autonome functiestoornissen. Er zou bijvoorbeeld een stoornis in de zweetsecretie kunnen ontstaan. Vraag92 Wordt de zweetsecretie geregeld door de sympathicus of de parasympathicus of beide? 1. beide 2. alleen de parasympathicus 3. alleen de sympathicus Een veelvoorkomende autonome functiestoornis is orthostatische hypotensie. Er zijn drie belangrijke bloeddrukreflexen in het lichaam. Een voorbeeld van een bloeddrukreflex is de baroreceptorreflex. Wanneer de bloeddruk stijgt wordt dit geregistreerd in baroreceptoren in de arteria carotis. Dit signaal wordt voort geleid naar de tractus nucleus solitarius die vervolgens de nervus vagus activeert. Hieronder ziet u een afbeelding van de hersenstam (afbeelding 17). Daarin staan drie gestreepte pijlen aangeduid met de letters A, B en C. A B c Afbeelding 17 Vraag 93 Welke pijl uit afbeelding 17 geeft de tractus nucleus solitarius aan? Dat is pijl 1. A 2. B 3. c Door de baroreceptorreflex wordt de nervus vagus geactiveerd. Vraag94 Wat doet de nervus vagus met hartfrequentie? De nervus vagus 1. doet niets met de hartfrequentie 2. maakt de hartfrequentie hoger 3. maakt de hartfrequentie lager

39 Casus 0 (vraag 95 tfm 100) Een 39-jarige man heeft last van gehoorsverlies en oorsuizen. De KNO-arts maakt een MRI scan van de hersenen en op deze MRI scan (afbeelding 18) is een brughoektumor rechts te zien aangeduid met de witte pijl. In de afbeelding staat ook een geblokte pijl. Afbeelding 18 Vraag95 Naar welke structuur wijst de geblokte pijl in afbeelding 18? 1. cerebellaire hemisfeer 2. temporaalkwab 3. vermis 4. vierde ventrikel Bij de proefvan Weber wordt de stemvork midden op het hoofd van de patiënt geplaatst. Er wordt de patiënt gevraagd, waar de patiënt dit geluid hoort: links, in het midden of rechts. Vraag96 Waar hoort een patiënt met een brughoektumor rechts het geluid bij de proefvan Weber? 1. links 2. midden 3. rechts

40 De patiënt heeft als gevolg van deze brughoektumor een facialis parese. Hieronder ziet u een aantal gezichten waarbij de patiënt wordt gevraagd om zijn ogen dicht te knijpen en de mondhoeken op te trekken (te lachen). Gezicht A B c D R L Afbeelding 19 Vraag97 Welk gezicht uit afbeelding 19 hoort bij deze patiënt met een brughoektumor rechts? Dat is gezicht 1 1.A 2.B 3.C 4.D Een andere hersenzenuw die vaak uitvalt door een brughoektumor is de nervus trigeminus. Vraag98 Heeft de nervus trigeminus een motorische of een sensibele functie of beide? 1. alleen motorisch 2. alleen sensorisch 3. beide, zowel motorisch als sensorisch

41 Ook heeft de man een stoornis van het autonome zenuwstelsel. Hieronder ziet u een afbeelding van een deel van het autonome zenuwstelsel (afbeelding 20). CG ROdu'Tl FltzGetald et al: Clinical Neuroanatomy anó Neurosclence, 6e Copyright 2012 by Saunders, an imprint of Elsevier Ud. Allright$ r~. Afbeelding 20 Vraag99 Wordt in afbeelding 20 hierboven het sympathische of het parasympathische zenuwstelsel afgebeeld? 1. parasympathisch 2. sympathisch

42 De neuroloog vraagt zich af of de man ook een cerebellaire ataxie heeft. Hiervoor verricht hij een neurologisch onderzoek. Vraag 100 Welke van onderstaande testen is speciaal bedoeld voor het vaststellen van een cerebellaire ataxie? 1. proefvan Barre 2. proef van Lasegue 3. proefvan Rinne 4. topneusproef

Wat is een sinustrombose? Een sinustrombose is een verstopping van een grote ader in de hersenen.

Wat is een sinustrombose? Een sinustrombose is een verstopping van een grote ader in de hersenen. Sinustrombose Wat is een sinustrombose? Een sinustrombose is een verstopping van een grote ader in de hersenen. Hoe vaak komt een sinustrombose voor bij kinderen? Een sinustrombose komt bij een op 200.000-300.000

Nadere informatie

Wisselend reageren, inadequaat Voorkeursstand ogen en hoofd naar rechts Verkramping linkerarm

Wisselend reageren, inadequaat Voorkeursstand ogen en hoofd naar rechts Verkramping linkerarm Neurologische valkuilen 9 oktober 2014 Elly Pouwels Neuroloog Informatie bekend bij neuroloog via Man uit 1948, blanco huisarts Aanmelding als trombolyse Sinds 30 min ogen naar rechts, in de war/ afasie

Nadere informatie

Doelstellingen basisstage neurologie

Doelstellingen basisstage neurologie Doelstellingen basisstage neurologie Zoals voor elke basisstage wordt het accent gelegd op vaak voorkomende problemen en op urgente problemen waarbij het van belang is ze tijdig te herkennen. Het is de

Nadere informatie

Examen Medische Vakken

Examen Medische Vakken Examen Medische Vakken Neurologie, psychiatrie, dermatologie AGN 4e jaar, cohort 07-11 1. Het aantal paren hersenzenuwen is a. 4 b. 12 c. 6 d. 8 2. Met het begrip Centraal Motorisch Neuron (CMN) wordt

Nadere informatie

Anatomie. Anatomie. Bloedtoevoer. Cerebrum Cerebellum Hersenstam. Schedel Hersenvliezen. Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening

Anatomie. Anatomie. Bloedtoevoer. Cerebrum Cerebellum Hersenstam. Schedel Hersenvliezen. Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening Anatomie Anatomie Cerebrum Cerebellum Hersenstam Schedel Hersenvliezen Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening Bloedtoevoer 1 Bewustzijnsdaling Verandering van: Bewust waarnemen van de omgeving Reactie

Nadere informatie

1 Geheugenstoornissen

1 Geheugenstoornissen 1 Geheugenstoornissen Prof. dr. M. Vermeulen 1.1 Zijn er geheugenstoornissen? Over het geheugen wordt veel geklaagd. Bij mensen onder de 65 jaar berusten deze klachten zelden op een hersenziekte. Veelal

Nadere informatie

Roelie de Vlas. meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland

Roelie de Vlas. meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland Roelie de Vlas meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland Aline Westenberg Aline Westenberg ambulanceverpleegkundige UMCG Ambulancezorg & Timo Roosa ambulancechauffeur UMCG Ambulancezorg &

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Hypnic headache. www.kinderneurologie.eu

Kinderneurologie.eu. Hypnic headache. www.kinderneurologie.eu Hypnic headache Wat is hypnic headache? Hypnic headache is een hoofdpijnaandoening waarbij mensen tijdens hun slaap last krijgen van hoofdpijn en hierdoor wakker worden uit hun slaap. Hoe wordt hypnic

Nadere informatie

Geriatrie. Patiënteninformatie. Flauwvallen (syncope) Slingeland Ziekenhuis

Geriatrie. Patiënteninformatie. Flauwvallen (syncope) Slingeland Ziekenhuis Geriatrie Flauwvallen (syncope) i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Syncope (uitgesproken: sin-co-péé) is de medische term voor flauwvallen: een aanval waarbij u kort het bewustzijn verliest.

Nadere informatie

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid Wat is duizeligheid? Normaal gesproken krijgt ieder mens voortdurend informatie over de ruimte om zich heen en over de positie

Nadere informatie

Ziekte van Parkinson. 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming

Ziekte van Parkinson. 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming Ziekte van Parkinson 'shaking palsy' ofwel 'schudverlamming Aantal patienten Naar schatting zijn er op dit moment tussen de 40.000 en 45.000 mensen in Nederland die aan de ziekte van Parkinson lijden.

Nadere informatie

Dermatologie. Gordelroos. Slingeland Ziekenhuis

Dermatologie. Gordelroos. Slingeland Ziekenhuis Dermatologie Gordelroos i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Wat is gordelroos? Gordelroos (officiële naam: herpes zoster) is een huidaandoening, die veroorzaakt wordt door het varicella-zoster

Nadere informatie

HERSENSCHUDDING BIJ EEN KIND FRANCISCUS VLIETLAND

HERSENSCHUDDING BIJ EEN KIND FRANCISCUS VLIETLAND HERSENSCHUDDING BIJ EEN KIND FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw kind heeft een licht letsel aan de schedel of de hersenen opgelopen, bijvoorbeeld als gevolg van een ongeval. Deze folder geeft u meer informatie

Nadere informatie

Dermatologie Gordelroos

Dermatologie Gordelroos Dermatologie Gordelroos 2 Wat is gordelroos? Gordelroos (officiële naam: herpes zoster) is een huidaandoening, die veroorzaakt wordt door het varicella-zoster virus en per jaar bij ongeveer 3 op de 1000

Nadere informatie

Traumatisch hersenletsel. 17 mei 2016 Ella Fonteyn

Traumatisch hersenletsel. 17 mei 2016 Ella Fonteyn Traumatisch hersenletsel 17 mei 2016 Ella Fonteyn Inhoud Definities traumatisch hersenletsel Protocol SEH Gevolgen en behandeling Niet in deze presentatie: letsel wervelkolom, myelum of zenuwen Definities

Nadere informatie

Onderhoudsmedicatie bij Multiple Sclerose

Onderhoudsmedicatie bij Multiple Sclerose Multiple Sclerose Centrum Noord Nederland Patiënteninformatie 1707 Multiple Sclerose Centrum Noord Nederland Alle medicijnen hebben voor- en nadelen. Het belangrijke voordeel van onderhoudsmedicatie bij

Nadere informatie

DIABETISCHE NEUROPATHIE DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING

DIABETISCHE NEUROPATHIE DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING DIABETISCHE NEUROPATHIE DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING JMJ KRUL NEUROLOOG TERGOOIZIEKENHUIZEN BLARICUM Cijfers over diabetes (1) Er zijn ongeveer 740.000 mensen met diabetes in Nederland; 250.000 mensen

Nadere informatie

DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND

DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk om het begrip duizeligheid duidelijk te omschrijven. Er kan van alles

Nadere informatie

Ziekte van Parkinson

Ziekte van Parkinson Ziekte van Parkinson De ziekte van Parkinson is een chronische aandoening van de hersenen die progressief is. In deze folder leest u meer over deze ziekte en over de polikliniek Neurologie van het Havenziekenhuis.

Nadere informatie

Acute neurologische problemen

Acute neurologische problemen Acute neurologische problemen Nascholing neuro-oncologie Judith de Bont Kinderneuroloog Acute neurologische problemen Neuro-oncologie Verhoogde intracraniële druk/inklemming Hydrocefalus Epilepsie Neurologische

Nadere informatie

Hoe vaak komt een craniofaryngeoom voor? Een craniofaryngeoom komt bij een op de 300.000 kinderen voor.

Hoe vaak komt een craniofaryngeoom voor? Een craniofaryngeoom komt bij een op de 300.000 kinderen voor. Craniofaryngeoom Wat is een craniofaryngeoom? Een craniofaryngeoom is een relatief goedaardige hersentumor die ontstaat op een bepaald gebied in de hersenen uit speciaal weefsel wat het zakje van Ratke

Nadere informatie

Amitriptyline. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Amitriptyline. Ziekenhuis Gelderse Vallei Amitriptyline Ziekenhuis Gelderse Vallei Inhoud Inleiding 3 Wat is Amitriptyline? 3 Wat is neuropathische pijn? 3 Hoe werkt Amitriptyline? 4 In welke doseringen is Amitriptyline te verkijgen? 4 Wanneer

Nadere informatie

Behandeling met methylprednisolon bij multiple sclerose

Behandeling met methylprednisolon bij multiple sclerose Behandeling met methylprednisolon bij multiple sclerose Informatie voor patiënten F0674-3415 juli 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus

Nadere informatie

Beroerte in de praktijk. Patricia Halkes 19.03.2013

Beroerte in de praktijk. Patricia Halkes 19.03.2013 Beroerte in de praktijk Patricia Halkes 19.03.2013 Meneer A. 72 jaar Vg: hypertensie, spataderen Med: hydrochloorthiazide Intox: 2 jaar gestopt met roken, 40 PY Meneer A. Laat tijdens het eten plots zijn

Nadere informatie

Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd

Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd Lotte Sondag, AIOIS neurologie Ewoud van Dijk, neuroloog Inhoud Casusbeschrijving Cerebraal veneuze sinustrombose Anatomie Pathofysiologie Epidemiologie en

Nadere informatie

Hersenoperatie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Hersenoperatie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Hersenoperatie Informatie voor patiënten F0647-3415 december 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44

Nadere informatie

Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers

Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Kindergeneeskunde januari 2015 pavo 0189 Inleiding Uw kind heeft een koortsstuip gehad en is nu opgenomen in het

Nadere informatie

Opname voor een methylprednisolon behandelingskuur bij MS

Opname voor een methylprednisolon behandelingskuur bij MS Opname voor een methylprednisolon behandelingskuur bij MS Binnenkort wordt u opgenomen voor een Methylprednisolon behandelingskuur. Metylprednisolon is een middel waarmee opkomende nieuwe neurologische

Nadere informatie

Subduraal hematoom. Bloeduitstorting tussen de hersenvliezen.

Subduraal hematoom. Bloeduitstorting tussen de hersenvliezen. Subduraal hematoom Bloeduitstorting tussen de hersenvliezen www.nwz.nl Inhoud Wat is een subduraal hematoom? 3 Welke onderzoeken krijgt u? 6 Behandeling 7 Mogelijke complicaties na een operatie 9 Naar

Nadere informatie

Informatie over onderhoudsmedicatie voor (zeer) actieve Multiple Sclerose

Informatie over onderhoudsmedicatie voor (zeer) actieve Multiple Sclerose Multiple Sclerose Centrum Noord Nederland Informatie over onderhoudsmedicatie voor (zeer) actieve Multiple Sclerose Patiënteninformatie 1905 Informatie over onderhoudsmedicatie voor (zeer) actieve Multiple

Nadere informatie

7 Epilepsie. 1 Inleiding. In dit thema komen aan de orde: 2 Wat is epilepsie? 3 Leven met epilepsie. 4 Epilepsie-aanvallen. SAW DC 7 Epilepsie

7 Epilepsie. 1 Inleiding. In dit thema komen aan de orde: 2 Wat is epilepsie? 3 Leven met epilepsie. 4 Epilepsie-aanvallen. SAW DC 7 Epilepsie DC 7 Epilepsie 1 Inleiding In dit thema komen aan de orde: 2 Wat is epilepsie? 3 Leven met epilepsie 4 Epilepsie-aanvallen 1 1 2 Wat is epilepsie? Een epileptische aanval is een plotselinge kortsluiting

Nadere informatie

Ziekte van Parkinson. Patiënteninformatie

Ziekte van Parkinson. Patiënteninformatie Patiënteninformatie Ziekte van Parkinson Informatie over (de oorzaken van) de ziekte van Parkinson, waar u dan last van kunt hebben, hoe we de diagnose stellen en wat u er zelf aan kunt doen Ziekte van

Nadere informatie

Hersenschudding Volwassenen en kinderen > 6 jaar. Afdeling Spoedeisende Hulp

Hersenschudding Volwassenen en kinderen > 6 jaar. Afdeling Spoedeisende Hulp 00 Hersenschudding Volwassenen en kinderen > 6 jaar Afdeling Spoedeisende Hulp U of een van uw naasten heeft een hersenschudding opgelopen door een ongeluk of plotselinge beweging van het hoofd. Dit wordt

Nadere informatie

INTERLINE NEUROLOGIE 2012

INTERLINE NEUROLOGIE 2012 INTERLINE NEUROLOGIE 2012 mei 2012 Inleiding Dit is het 41 e Zwolse Interlineprogramma, en het tweede Interline programma Neurologie. Het eerste uit 1998 ging alleen over Hoofdpijn en was het allereerste

Nadere informatie

Trombolyse. Acute behandeling van een herseninfarct

Trombolyse. Acute behandeling van een herseninfarct Trombolyse Acute behandeling van een herseninfarct In deze folder vindt u informatie over de behandeling van een herseninfarct met een stolseloplossend medicijn (Alteplase). Deze behandeling wordt trombolyse

Nadere informatie

Rusteloze benen restless legs syndrome (RLS)

Rusteloze benen restless legs syndrome (RLS) Rusteloze benen restless legs syndrome (RLS) Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 1159 Wat zijn rusteloze benen? Het rusteloze benen syndroom (ofwel restless legs syndrome, afgekort RLS) is een

Nadere informatie

Instructies voor het gebruik van Enbrel (etanercept)

Instructies voor het gebruik van Enbrel (etanercept) Instructies voor het gebruik van Enbrel (etanercept) Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 2 Voor wie is deze therapie geschikt?... 1 3 Voor het starten met de behandeling... 1 4 Starten met Enbrel... 2 5 Toediening...

Nadere informatie

Trastuzumab (Herceptin )

Trastuzumab (Herceptin ) Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve

Nadere informatie

natalizumab (tysabri)

natalizumab (tysabri) patiënteninformatie natalizumab (tysabri) behandeling en werking medicijn Uw neuroloog heeft u het medicijn natalizumab (Tysabri) geadviseerd. Hoe werkt dit medicijn? Hoe wordt natalizumab toegediend?

Nadere informatie

Een hersentumor Symptomen Doel van de operatie

Een hersentumor Symptomen Doel van de operatie Hersenoperatie Uw neuroloog heeft een tumor in uw hersenen geconstateerd. Hiervoor moet u binnenkort een operatie ondergaan (craniotomie genoemd). De ingreep wordt uitgevoerd door de neurochirurg. In deze

Nadere informatie

Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG

Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG Koortsconvulsies: hoe zat het ook al weer? Oebo Brouwer, kinderneuroloog UMCG Definitie (Epileptische) aanvallen bij koorts zonder infectie van het centrale zenuwstelsel of een andere specifieke oorzaak

Nadere informatie

Hydrocefalus bij volwassenen

Hydrocefalus bij volwassenen Hydrocefalus bij volwassenen Samen met uw behandelend arts heeft u besloten tot opname op de afdeling Neurochirurgie van het UMC St Radboud voor de behandeling van een hydrocefalus (waterhoofd). Om u

Nadere informatie

Epilepsie. bij vrouwen

Epilepsie. bij vrouwen Epilepsie bij vrouwen Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens verschillende vormen

Nadere informatie

Delirium op de Intensive Care (IC)

Delirium op de Intensive Care (IC) Deze folder is bedoeld voor de partners, familieleden, naasten of bekenden van op de Intensive Care (IC) afdeling opgenomen patiënten. Door middel van deze folder willen wij u als familie* uitleg geven

Nadere informatie

Behandeling met dexamethason bij een hersentumor

Behandeling met dexamethason bij een hersentumor Behandeling met dexamethason bij een hersentumor Informatie voor patiënten F0722-3111 december 2010 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411,

Nadere informatie

Periodieke beenbewegingen van de slaap periodic limb movement disorder (PLMD)

Periodieke beenbewegingen van de slaap periodic limb movement disorder (PLMD) Periodieke beenbewegingen van de slaap periodic limb movement disorder (PLMD) Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2015 pavo 1160 Wat zijn periodieke beenbewegingen van de slaap? Bij periodic limb movement

Nadere informatie

Zenuwpijn behandelen met medicijnen

Zenuwpijn behandelen met medicijnen Zenuwpijn behandelen met medicijnen Anesthesie alle aandacht Zenuwpijn behandelen met medicijnen Deze folder geeft uitleg over de behandeling van zenuwpijn met medicijnen. Deze medicijnen zijn meestal

Nadere informatie

12 Langdurige epileptische aanvallen

12 Langdurige epileptische aanvallen 12 Langdurige epileptische aanvallen Definitie en etiologie Incidentie Anamnese Lichamelijk onderzoek Epileptische aanvallen duren van enkele seconden tot hooguit enkele minuten. In de literatuur wordt

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Duizeligheid 4. Wat is duizeligheid? 4. Verschijnselen van duizeligheid 5. Oorzaken van duizeligheid 6. Onderzoek 7.

Inhoudsopgave. Duizeligheid 4. Wat is duizeligheid? 4. Verschijnselen van duizeligheid 5. Oorzaken van duizeligheid 6. Onderzoek 7. Duizeligheid KNO Inhoudsopgave Duizeligheid 4 Wat is duizeligheid? 4 Verschijnselen van duizeligheid 5 Oorzaken van duizeligheid 6 Onderzoek 7 Behandeling 9 Slotwoord 10 3 Duizeligheid Deze brochure heeft

Nadere informatie

Wat is de oorzaak van een REM sleep behaviour disorder? Niet precies bekend De oorzaak van een REM sleep behaviour disorder is niet precies bekend.

Wat is de oorzaak van een REM sleep behaviour disorder? Niet precies bekend De oorzaak van een REM sleep behaviour disorder is niet precies bekend. REM sleep behaviour disorder Wat is een REM sleep behaviour disorder? Een REM sleep behaviour disorder is een slaapstoornis waarbij de spieren van kinderen en volwassen tijdens het dromen in de REM-slaap

Nadere informatie

I N F O R M A T I E. o v e r de polikliniek Neurologie

I N F O R M A T I E. o v e r de polikliniek Neurologie I N F O R M A T I E o v e r de polikliniek Neurologie 2 Op verzoek van uw huisarts of behandelend specialist werd een afspraak voor u gemaakt op de polikliniek Neurologie. U kunt zich op het afgesproken

Nadere informatie

Dermatologie. Gordelroos. Afdeling: Onderwerp:

Dermatologie. Gordelroos. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Dermatologie 1 Wat is gordelroos (herpes zoster) is een aandoening, veroorzaakt door een virus, die gekenmerkt wordt door blaasjesvorming en pijn, meestal op de borstkas of rond de

Nadere informatie

Aangezichtspijn (trigeminus neuralgie)

Aangezichtspijn (trigeminus neuralgie) Centrumlocatie De behandelend arts van het Centrum voor Pijngeneeskunde heeft met u besproken dat de pijnklachten van de aangezichtszenuw (nervus trigeminus) behandeld gaan worden met een zenuwblokkade.

Nadere informatie

BIJWERKINGEN WAT KAN DE APOTHEKER VOOR MIJ DOEN MEER KANS OP BIJWERKINGEN VEEL VOOR- KOMENDE BIJWERKINGEN WISSELWERKING

BIJWERKINGEN WAT KAN DE APOTHEKER VOOR MIJ DOEN MEER KANS OP BIJWERKINGEN VEEL VOOR- KOMENDE BIJWERKINGEN WISSELWERKING BIJWERKINGEN WAT KAN DE APOTHEKER VOOR MIJ DOEN MEER KANS OP BIJWERKINGEN VEEL VOOR- KOMENDE BIJWERKINGEN WISSELWERKING TUSSEN MEDICIJNEN CONTROLE MEDICIJNEN DOOR DE OVERHEID BIJWERKINGEN MELDEN BIJSLUITER

Nadere informatie

Spreekuur voor geheugenproblemen. Het spreekuur vindt plaats in samenwerking met:

Spreekuur voor geheugenproblemen. Het spreekuur vindt plaats in samenwerking met: Spreekuur voor geheugenproblemen Het spreekuur vindt plaats in samenwerking met: Inleiding Op verzoek van uw huisarts of behandelend specialist werd voor u een afspraak gemaakt voor het spreekuur voor

Nadere informatie

Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie. 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog

Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie. 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie + Algemeen + Diagnostiek + Behandeling + StartPoliEpilepsie + Marjolein Kalse, Epilepsieconsulent

Nadere informatie

Pregabaline Lyrica. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Pregabaline Lyrica. Ziekenhuis Gelderse Vallei Pregabaline Lyrica Ziekenhuis Gelderse Vallei Inhoud Inleiding 3 Wat is Pregabaline? 3 Wat is neuropatische pijn? 3 Hoe werkt Pregabaline? 4 In welke doseringen is Pregabaline te verkrijgen? 4 Wanneer

Nadere informatie

Informatie. Medicatie bij dementie

Informatie. Medicatie bij dementie Informatie Medicatie bij dementie Inleiding Het beloop van dementie is in sommige gevallen te beïnvloeden met medicatie, zoals bij de ziekte van alzheimer. Dit medicijn wordt, als u daarvoor in aanmerking

Nadere informatie

Hersentumoren en rijbewijs. Naam: prof. dr. Jan J.Heimans Functie: Neuroloog VU medisch centrum

Hersentumoren en rijbewijs. Naam: prof. dr. Jan J.Heimans Functie: Neuroloog VU medisch centrum Hersentumoren en rijbewijs Naam: prof. dr. Jan J.Heimans Functie: Neuroloog VU medisch centrum Gezondheidsproblemen kunnen de rijvaardigheid beïnvloeden. Hiervoor zijn twee redenen: 1. Het vermogen om

Nadere informatie

Fabels en feiten over morfine

Fabels en feiten over morfine Fabels en feiten over morfine Beter voor elkaar Fabels en feiten over morfine Inleiding In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige

Nadere informatie

Behandeling met methylprednisolon bij multiple sclerose

Behandeling met methylprednisolon bij multiple sclerose Behandeling met methylprednisolon bij multiple sclerose Tijdens een acute verslechtering van MS kunnen MS-patiënten behandeld worden met methylprednisolon. In deze folder willen wij u informeren over de

Nadere informatie

Gabapentine Neurontin

Gabapentine Neurontin Gabapentine Neurontin Ziekenhuis Gelderse Vallei Inhoud Inleiding 3 Wat is Gabapentine? 3 Wat is neuropatische pijn? 3 Hoe werkt Gabapentine? 4 In welke doseringen is Gabapentine te verkrijgen? 4 Wanneer

Nadere informatie

I N F O R M A T I E. o v e r het spreekuur voor geheugenproblemen

I N F O R M A T I E. o v e r het spreekuur voor geheugenproblemen I N F O R M A T I E o v e r het spreekuur voor geheugenproblemen Op verzoek van uw huisarts of behandelend specialist werd een afspraak voor u gemaakt in het spreekuur voor geheugenproblemen van de polikliniek

Nadere informatie

Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten. Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ

Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten. Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ TIA CVA: inhoud + TIA: Rob Bernsen + CVA: Marian van Zagten + Rijbewijs : Rob Bernsen Voorlichting Hartstichting

Nadere informatie

Klachten en Symptomen. Dr. Jacoline Bromberg Neuroloog / neuro-oncoloog Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam

Klachten en Symptomen. Dr. Jacoline Bromberg Neuroloog / neuro-oncoloog Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam Klachten en Symptomen Dr. Jacoline Bromberg Neuroloog / neuro-oncoloog Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam Voorbeeld 1 Een voorheen gezonde man van 48 jaar krijgt plots een epileptische aanval. Deze

Nadere informatie

Behandeling van aangezichtspijn. Blokkade van het ganglion Gasseri

Behandeling van aangezichtspijn. Blokkade van het ganglion Gasseri Behandeling van aangezichtspijn Blokkade van het ganglion Gasseri Inleiding De anesthesioloog heeft met u besproken dat uw aangezichtspijn behandeld gaat worden met een zenuwblokkade van het ganglion (zenuwknoop)

Nadere informatie

Wat is aplasia cutis? Aplasia cutis is een aangeboren afwijking waarbij een stukje huid, vaak boven op het hoofd, niet aangemaakt is.

Wat is aplasia cutis? Aplasia cutis is een aangeboren afwijking waarbij een stukje huid, vaak boven op het hoofd, niet aangemaakt is. Aplasia cutis Wat is aplasia cutis? Aplasia cutis is een aangeboren afwijking waarbij een stukje huid, vaak boven op het hoofd, niet aangemaakt is. Hoe wordt aplasia cutis ook wel genoemd? Aplasia betekent

Nadere informatie

Hersentumoren;de basis

Hersentumoren;de basis Hersentumoren;de basis Zaterdag 16 maart 2019 De Landgoederij, Bunnik Anja Gijtenbeek Neuroloog Radboudumc Nijmegen De basis Inhoud Casus Opbouw hersenen Locatie van functies Ontstaan en beloop klachten

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen

Kinderneurologie.eu.  Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen Wat is epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen? Epilepsie met voornamelijk tonisch clonische aanvallen is een verzamelnaam voor epilepsiesyndromen

Nadere informatie

Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid

Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde Algemeen Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten en behandeling. Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk

Nadere informatie

Neurologie. Hersenvliezen. Beschermende structuren. Functies: 1. de schedel, hersenvliezen. 2. de bloed-hersen barrière. 3. autoregulatie. Nadelen?

Neurologie. Hersenvliezen. Beschermende structuren. Functies: 1. de schedel, hersenvliezen. 2. de bloed-hersen barrière. 3. autoregulatie. Nadelen? Neurologie Hoeveel hersencellen heeft een mens? Hoeveel raak je er per dag kwijt? Wat is het gewicht van onze hersenen? Hoeveel % van de totale energie verbruiken onze hersenen? Hoeveel liter bloed per

Nadere informatie

Inleiding Wat is een epidurale injectie? Voorbereiding voor de behandeling Nogmaals: uit voorzorg is het niet

Inleiding Wat is een epidurale injectie? Voorbereiding voor de behandeling Nogmaals: uit voorzorg is het niet Epidurale injectie Inleiding Uw behandelend arts heeft voorgesteld een epiduraal injectie toe te passen. In deze folder vindt u informatie over de behandeling, de mogelijke complicaties en de uiteindelijke

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Neuritis vestibularis.

Kinderneurologie.eu. Neuritis vestibularis. Neuritis vestibularis Wat is neuritis vestibularis? Neuritis vestibularis is een aandoening waarbij de evenwichtszenuw ontstoken raakt en kinderen of volwassen last krijgen van duizeligheidsklachten, misselijkheid

Nadere informatie

De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de

De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de Rick Helmich Cerebral Reorganization in Parkinson s disease (proefschrift) Nederlandse Samenvatting De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de

Nadere informatie

Adalimumab Voor de behandeling van psoriasis

Adalimumab Voor de behandeling van psoriasis In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met Adalimumab voor de behandeling van psoriasis. In deze brochure leest u wat u moet weten over de behandeling met het medicijn Adalimumab. Deze

Nadere informatie

Anesthesiologie. Pijnbestrijding bij de bevalling

Anesthesiologie. Pijnbestrijding bij de bevalling Anesthesiologie Pijnbestrijding bij de bevalling Anesthesiologie In deze brochure kunt u meer lezen over de mogelijkheden van pijnbestrijding bij de bevalling in het Universitair Medisch Centrum Groningen

Nadere informatie

Als u ja heeft geantwoord, beantwoordt de vragen dan alleen voor de ergste hoofdpijn en bespreek de andere hoofdpijn tijdens het spreekuur.

Als u ja heeft geantwoord, beantwoordt de vragen dan alleen voor de ergste hoofdpijn en bespreek de andere hoofdpijn tijdens het spreekuur. Vragenlijst Hoofdpijnpolikliniek Naam: Geslacht: Man Vrouw Voorletter(s): Adres: Postcode & woonplaats: Telefoonnummer: Mobiel: Geboortedatum: 1. Op welke leeftijd kreeg u de eerste hoofdpijnklachten?

Nadere informatie

Warmtebehandeling van aangezichtspijn (Sweet)

Warmtebehandeling van aangezichtspijn (Sweet) Warmtebehandeling van aangezichtspijn (Sweet) U heeft samen met uw arts besloten dat u voor uw aangezichtspijnklachten een warmtebehandeling volgens Sweet zal ondergaan. In deze folder vindt u informatie

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Epilepsie. rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Epilepsie. rkz.nl Patiënteninformatie Epilepsie rkz.nl Wat is het en waar heb je last van? Epilepsie is een hersenaandoening die het gevolg is van een plotselinge, tijdelijke verstoring van het elektrisch evenwicht in de

Nadere informatie

Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie

Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 00 Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 1 Inleiding U heeft MS. Deze woorden veranderen in één keer je leven. Gevoelens van ongeloof, verdriet en angst. Maar misschien ook opluchting, omdat de vage klachten

Nadere informatie

Etanercept Voor de behandeling van psoriasis

Etanercept Voor de behandeling van psoriasis In overleg met uw dermatoloog heeft u besloten te starten met Etanercept voor de behandeling van psoriasis. In deze brochure leest u wat u moet weten over de behandeling met het medicijn Etanercept. Deze

Nadere informatie

Gabapentine Neurontin

Gabapentine Neurontin Gabapentine Neurontin Ziekenhuis Gelderse Vallei Wat is Gabapentine? Gabapentine is een medicijn dat invloed heeft op de informatieoverdracht via zenuwen in de hersenen. Het is op recept verkrijgbaar onder

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Subarachnoidale bloeding.

Kinderneurologie.eu. Subarachnoidale bloeding. Subarachnoidale bloeding Wat is een subarachnoidale bloeding? Een subarachnoidale bloeding is een bloeding tussen de hersenen en de hersenvliezen in. De bloeding zit dus niet in de hersenen, maar rondom

Nadere informatie

Cryo-Ablatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Cryo-Ablatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Cryo-Ablatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u een tumor heeft. U wordt hier binnenkort aan behandeld. De behandeling wordt cryo-ablatie

Nadere informatie

Een verlamming van de derde hersenzenuw

Een verlamming van de derde hersenzenuw Een verlamming van de derde hersenzenuw Inleiding Elk oog heeft zes uitwendige spieren, die ervoor zorgen dat het oog in alle mogelijke richtingen kan bewegen. Iedere oogspier heeft zijn eigen functie.

Nadere informatie

Welkom in het Alzheimercentrum Erasmus MC

Welkom in het Alzheimercentrum Erasmus MC Welkom in het Alzheimercentrum Erasmus MC In ons Alzheimercentrum zien wij mensen met verschillende vormen van dementie, of een vermoeden daarvan. Door intensieve samenwerking tussen verschillende afdelingen

Nadere informatie

VRAGENLIJST HOOFDPIJNPOLIKLINIEK FRANCISCUS VLIETLAND

VRAGENLIJST HOOFDPIJNPOLIKLINIEK FRANCISCUS VLIETLAND VRAGENLIJST HOOFDPIJNPOLIKLINIEK FRANCISCUS VLIETLAND Naam: Geslacht: Man Vrouw Voorletter(s): Geboortedatum: Adres: Postcode & woonplaats: Telefoonnummer: Mobiel: 1. Op welke leeftijd kreeg u de eerste

Nadere informatie

Parkinson en Dementie

Parkinson en Dementie Parkinson en Dementie Alzheimer Café 4 februari 2019 dr. Arthur G.G.C. Korten neuroloog geheugenpolikliniek Laurentius Ziekenhuis Roermond Inhoud De ziekte van Parkinson Dementie Lewy Body Ziekte en Parkinsondementie

Nadere informatie

Informatie voor de patiënt

Informatie voor de patiënt Informatie voor de patiënt Het is belangrijk dat u eerst deze gebruiksaanwijzing leest, ook als u Impromen decanoas al eerder toegediend heeft gekregen. Er kan nieuwe belangrijke informatie in staan. Vraag

Nadere informatie

Sam envatting en conclusies T E N

Sam envatting en conclusies T E N Sam envatting en conclusies T E N Samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies Sinds de zeventigerjaren van de vorige eeuw zijn families beschreven met dominant overervende herseninfarcten,dementie

Nadere informatie

Een Nervus Vagus Stimulator

Een Nervus Vagus Stimulator Een Nervus Vagus Stimulator (NVS) Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat is een Nervus Vagus Stimulator (NVS)? 1 Hoe werkt een NVS? 2 Belangrijk voor opname 2 De operatieroute 2 Het

Nadere informatie

Orthostatische hypotensie

Orthostatische hypotensie Geriatrie Orthostatische hypotensie Lage bloeddruk bij het staan Algemeen Orthostatische hypotensie betekent letterlijk: een lage bloeddruk bij staan. Veel ouderen hebben last van duizeligheid. Dit uit

Nadere informatie

Elektroconvulsie therapie (ECT) Afdeling PAAZ

Elektroconvulsie therapie (ECT) Afdeling PAAZ Elektroconvulsie therapie (ECT) Afdeling PAAZ Albert Scweitzer ziekenhuis afdeling Psychiatrie mei 2015 pavo 0373 Inleiding De psychiater heeft met u besproken dat u elektroconvulsie therapie (ECT) gaat

Nadere informatie

Behandeling van pijn bij gordelroos/herpes zoster

Behandeling van pijn bij gordelroos/herpes zoster Pijnbestrijding Behandeling van pijn bij gordelroos/herpes zoster Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Herpes zoster of gordelroos U bent op het spreekuur

Nadere informatie

Koortsstuipen. Informatie voor ouders en verzorgers

Koortsstuipen. Informatie voor ouders en verzorgers Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw kind heeft een koortsstuip gehad en is nu opgenomen in het ziekenhuis

Nadere informatie

Logopedie. Aangezichtsverlamming Facialis parese. Afdeling: Onderwerp:

Logopedie. Aangezichtsverlamming Facialis parese. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Logopedie Aangezichtsverlamming Facialis parese Inleiding Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over aangezichtsverlamming, de daarbij behorende klachten en behandelingsmogelijkheden.

Nadere informatie

Wat u moet weten. over koortsstuipen

Wat u moet weten. over koortsstuipen Wat u moet weten over koortsstuipen Beste ouders Kinderen die ziek zijn, maken soms één of meer koortsstuipen door. In deze brochure vindt u algemene informatie over de symptomen, oorzaken en behandeling

Nadere informatie

Tia Service Radboud universitair medisch centrum

Tia Service Radboud universitair medisch centrum Tia Service Inleiding In overleg met uw behandelend arts bent u doorverwezen naar de TIA poli op de polikliniek Neurologie of Spoedeisende Hulp van het Radoudumc. Dit omdat u kortgeleden mogelijk kortdurend

Nadere informatie

Zenuwpijn behandelen met medicijnen

Zenuwpijn behandelen met medicijnen Zenuwpijn behandelen met medicijnen Deze folder geeft uitleg over de behandeling van zenuwpijn met medicijnen. Deze medicijnen zijn meestal geen gewone pijnstillers, maar komen uit de groep van de anti-epileptica

Nadere informatie