GT September 2, Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties
|
|
- Guus de Smet
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 GT September 2, 2008 Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties
2 GT September 2, 2008 Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties 2008 Kiwa N.V. All rights reserved. No part of this book may be reproduced, stored in a database or retrieval system, or published, in any form or in any way, electronically, mechanically, by print, photoprint, microfilm or any other means without prior written permission from the publisher. Kiwa Gas Technology B.V. Wilmersdorf 50 Postbus AC Apeldoorn The Netherlands Tel Fax
3 Colofon Title Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties Project/Order number Senter Novem projectnr: Order nummer: Kiwa projectnr: Project manager E.A. Polman Opdrachtgever Senter Novem Author(s) E.A. Polman This report is not publicly available, but distributed only to the client(s) who commissioned this project. Distribution of the report outside the project team is done only by and under responsibility of the client.
4 Summary Kiwa Gas Technology performed research, under orders of Senter Novem, on the gas quality of biogas for five digester plants. Little is known in general on the gas composition from these type of plants. In order to make an inventory of the possible risks, it was decided to determine whether these biogases (after upgrading to natural gas quality) could obey to the existing gas quality standards for gas distribution networks for the Netherlands. Because very high doses of phosphane in biogas, once were reported in literature, the biogas samples were also analysed on the presence of phosphane. The Wobbe-number for the two biogas plants with a complete upgrading equipment is too high, according to the Dutch standards for L-gas, although all other quality standards are obeyed. The addition of undiluted carbondioxide to meet the standards for the Wobbe-number, is not a solution since more than 6 % of carbondioxide, the maximum allowable content, is needed. For these two plants the addition of nitrogen may be a solution. In the five biogas samples, low levels of siloxanes, halogencarbon compounds and ammonia have been measured. Phosphane was not detected at all. The levels of these compounds that are normally not detected in natural gas, are far below the standards. Because of these low detected levels, the risk of exceeding the standards for these particular compounds in biogas plants, seems to be very small. Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
5 Samenvatting In opdracht van Senter Novem heeft Kiwa Gas Technology onderzoek gedaan naar de gaskwaliteit van het biogas dat afkomstig is uit vergistinginstallaties. Gezien de relatieve onbekendheid van de gassamenstelling van vergistinginstallaties en om de risico s te inventariseren is besloten om na te gaan of deze biogassen (na opwaardering naar aardgaskwaliteit) kunnen voldoen aan de gestelde kwaliteitsnormen uit de aansluit- en transportvoorwaarden voor regionale netbeheerders (RNB). Aangezien er een publicatie bekend is waarbij een hoge concentratie aan fosfines is gemeten, is ook onderzoek gedaan naar het fosfinegehalte in gassen uit mestvergisting. De twee installaties met een volledige opwaardeerinstallatie hebben een te hoge Wobbe-index maar voldoen wel aan alle andere kwaliteitseisen voor biogasinjectie in het regionale aardgasnet. Om binnen de Wobbe grenzen te komen, is er maar een beperkte mogelijkheid om CO2 bij te mengen, aangezien het maximale CO2 gehalte van 6% voor beide installaties nog steeds een te hoge Wobbe-index geeft. Voor deze installaties is het bijmengen van stikstof een oplossing. In de biogassen die zijn geproduceerd uit mestvergisting zijn lage gehaltes aan siliciumverbindingen en halogeenkoolwaterstoffen, ammoniak gemeten. Fosfines zijn niet aangetoond. De gehaltes zijn zeer ruim onder de gestelde grenswaarden die zijn opgenomen in de voorwaarden voor regionale netbeheerders. Omdat de gevonden concentraties van deze aardgasvreemde componenten, ver beneden de gestelde grenswaarden liggen, lijkt het risico op overschrijding van de normen voor biogas uit vergistinginstallaties, zeer klein. Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
6 Contents Summary 1 Samenvatting 2 Contents 3 Inleiding 5 1 Beschrijving installaties en analysemethode Biogaslocaties Analysemethode Hoofdcomponenten aardgas Zwaverlverbindingen Siliciumverbindingen Halogeenkoolwaterstoffen Fosfines Ammoniak Dauwpuntsmeting 9 2 Overzicht resultaten Hoofdcomponenten aardgas 10 * Het relatief hoge methaangehalte in installatie C, is mogelijk te wijten aan een defecte klep waardoor een gedeelte van het productgas is teruglekt naar het nog niet behandelde gas Analyse resultaten hoofdcomponenten Zwavelverbindingen Analyse resultaten hoofdcomponenten Sliciumverbindingen Analyse resulaten Siliciumverbindingen Halogeenkoolwaterstoffen Analyse resultaten halogeenkoolwaterstoffen Fosfines Analyse resultaten fosfines Ammoniak Analyse resultaten ammoniak Dauwpuntsmetingen Analyse resultaten dauwpuntsmetingen 15 3 Conclusies 16 I Voorwaarden voor invoeding van biogas 17 II Gasanalyses 20 Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
7 Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
8 Inleiding In opdracht van Senter Novem heeft Kiwa Gas Technology onderzoek gedaan naar de gaskwaliteit van het biogas dat afkomstig is uit vergistinginstallaties. Er is veel belangstelling bijproducenten van bestaande vergistinginstallaties om het biogas op te waarden naar aardgaskwaliteit om hierna Groen Gas aan het aardgasnet toe te voegen. Gezien de relatieve onbekendheid van de gassamenstelling van vergistinginstallaties en om de risico s te inventariseren is besloten om na te gaan of deze biogassen (na opwaardering naar aardgaskwaliteit kunnen voldoen aan de gestelde kwaliteitsnormen uit de aansluit- en transportvoorwaarden voor regionale netbeheerders (RNB). In deze eisen staan geen voorwaarden voor fosfines. Uit literatuuronderzoek gebleken dat fosfines ooit zijn aangetroffen in biogas afkomstig uit mestvergisting 1. Vanwege het zeer giftige karakter van deze verbinding (MAC waarde 0,3 ppm) is besloten om alle biogasmonsters op deze component te controleren. De locaties zijn zeer divers in zowel de gebruikte biomassa als in de nabewerking van het biogas. Het biogas is na behandeling (ontzwaveling en droging) geschikt om in een gasmotor te worden omgezet en in één geval is het behandelde biogas bestemd voor injectie in het aardgasdistributienet. In Nederland wordt momenteel op vijf locaties, biogas in het aardgasdistributienet geïnjecteerd. Bij vier van deze locaties wordt stortgas ingevoed en bij één locatie betreft het gas afkomstig van een rioolwaterzuiveringsinstallatie. In biogas kunnen een groot aantal componenten voorkomen. Vooral van stortgas is bekend dat een groot aantal verontreinigingen in het gas kunnen voorkomen. Om de kwaliteit van het biogas dat wordt geïnjecteerd in het gasnet te kunnen beoordelen zijn, na overleg tussen de regionale netbeheerders en de Dte, kwaliteitseisen voor biogas opgesteld. Deze eisen zijn van kracht sinds oktober Er zijn plannen om het aantal locaties voor biogasinjectie in het distributienet, verder uit te breiden. De nieuwe kandidaat-locaties betreffen rioolwaterzuiveringsinstallaties en mest(co)vergistinginstallaties. Gezien het grote aantal typen biogas, reinigingsinstallaties en gasopwerkinginstallaties, is dit onderzoek naar componenten in biogas nooit representatief voor alle soorten biogas. 1 Glindemann D. Bergmann A. Spontaneus emission of phosphane from animal slurry treatment processing. Zentralbl. Hyg. Umweltmed. (1995) Oct.;198 (1): Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
9 Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
10 1 Beschrijving installaties en analysemethode In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van de bemonsterde biogasinstallaties en van de gebruikte analysemethoden. 1.1 Biogaslocaties In totaal zijn in het voorjaar van 2008, aan vier locaties gasmonsters genomen en geanalyseerd op het laboratorium van Kiwa Gas Technology. Dit waren de locaties: Kielwindeweer (Groningen) (A) Makkinga (B) De Marke in Hengelo (Gld) C Biogreen Salland in Heeten (D) Van een vijfde locatie is in december 2006 een gasmonster genomen. Dit betrof een rioolwaterzuiveringsinstallatie bij Rotterdam (E). In tabel 1 zijn de bijzonderheden over de locaties opgenomen. Locatie A B C D E Biomenu Reiniging Bijzonderhe den (opgave plant operators) 33% mest (95varkensmest / 5 koemest) 21% mais, 3% sojaolie, 43% recirculaat Gedeeltelijke zwavelverwijde ring via inlek zuurstof in vergistertanks 50% rundermest, 34% snijmais, 17% stoomschill en (zetmeel) Zwavelafva ng door adsorptiela ag boven in vergister Een week voor de meting is de adsorptiela ag verstoord Tabel 1: Beschrijving van de vijf locaties Drijfmest en kalverstalmest Zwavel en CO2 verwijderi ng via een wasvloeist of Productga s mogelijk per abuis teruggelei d naar ruwgas 70% varkensmest, 5% dr. pluimveemest, 10% energiemaïs, 10% reststr.akkerbo uw, 5% reststr. food industry Geen zuivering Rioolwate r Ijzerchlori de in de RWZI Gasreinigi ng mbv GPP 2 2 Het GPP -systeem bestaat in hoofdlijnen uit vier stappen, namelijk: 1) Gasdroging en Gascompressie naar 16barg. Toepassing van GTPfilter; 2) Gasreiniging en voorkoeling naar -25ºC dmv het TCR-systeem 3) Polishing filter dmv de SOXSIA -katalysator 4) CO2 verwijdering in 2 stappen Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
11 De locatie C is gemeten voor en na de gasreiniging (gecodeerd als voor en na). Op deze locatie is twee maal gemeten (Meting 1 resp. 2). Op locatie E is gemeten voor en na de gasreiniging. Hierbij is op een beperkt aantal componenten getest. Data van bemonstering: A: 22 april 2008 B: 22 april 2008 C1: 2 juli 2008 C2: 8 juli 2008 D: 2 juli 2008 E: week 50 van het jaar 2006 Hoofdcomponenten) en in januari 2007 (zwavelverbindingen en siloxanen) 1.2 Analysemethode In dit hoofdstuk staan de methodieken beschreven die zijn gevolgd bij de analyse van de biogasmonsters Hoofdcomponenten aardgas De hoofdcomponenten koolwaterstoffen t/m C8; gaschromatografisch volgens NEN-ISO 6974, 2000 met daarop aansluitende bepaling van de relevante gasparameters (calorische waarde, dichtheid, Wobbe-index en compressibiliteit in droog gas volgens ISO 6976, Zwaverlverbindingen Bepaling van zwavelwaterstof, carbonylsulfide, koolstofdisulfide en mercaptanen in gas door middel van temperatuur geprogrammeerde capillaire gaschromatografie met een massaselectieve detector volgens intern voorschrift Siliciumverbindingen Bepaling met capillaire gaschromatografie met een massaselectieve detector volgens intern voorschrift, siloxanen middels selectieve ion-monitoring Halogeenkoolwaterstoffen Chloor- en fluorgebonden koolwaterstoffen en freonen in gas worden door middel van temperatuur geprogrammeerde capillaire gaschromatografie met massaselectieve detector bepaald, volgends een intern voorschrift Fosfines Bepaald met Dräger buisjes (semi-kwantitatief). Hierbij wordt ter plekke het biogas door een buisje geleid. Bereik 0,1 tot 4 ppm. Nauwkeurigheid 15 a 20%. Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
12 1.2.6 Ammoniak Bepaald met Dräger buisjes (semi-kwantitatief). Hierbij wordt ter plekke het biogas door een buisje geleid. Bereik 5 tot 70 ppm bij 10 slagen. Nauwkeurigheid 15 a 20% Dauwpuntsmeting Ter plekke met een Vaisala DP-141 dauwpuntmeter. Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
13 2 Overzicht resultaten 2.1 Hoofdcomponenten aardgas A B C1 * voor C2 * voo r C1 na C2 na D E voor Zwavelwaterstof 0,03 <0,01 0,04 0,04 <0,01 <0,01 <0,01 - (mol %) Zuurstof 0,10 0,10 0,02 0,05 0,03 0,02 0,09-0,04 (mol %) [0,5] Stikstof (mol%) 4,42 4,54 2,24 3,46 3,57 2,48 4,46 0,20 0,49 Methaan 53,13 51,54 62,84 62,3 93,13 94,01 57,46 61,94 93,32 (mol %) 7 Kooldioxide (mol%) 42,32 43,82 34,86 34,0 3,27 3,49 37,99 37,86 6,15 8 Cal. onderwaarde 19,10 18,53 22,58 22,4 33,43 33,74 20,65 22,27 33,50 (MJ/m 3 ) 1 Cal. onderwaarde 5,306 5,148 6,273 6,22 9,287 9,373 5,737 6,191 9,313 (kwh/m 3 ) 5 Cal. bovenwaarde 21,19 20,56 25,06 24,8 37,10 37,45 22,91 24,71 37,18 (MJ/m 3 ) [31,6 38,7] 7 Cal. bovenwaarde (kwh/m 3 ) 5,887 5,712 6,962 6, , ,40 4 6,364 6,869 10,33 6 Wobbe-index 21,36 20,56 26,38 26,2 47,83 48,38 23,60 25,72 47,34 (MJ/m 3 ) 2 [43,46 44,41] Dichtheid tov lucht 0,984 1,000 0,902 0,90 0,601 0,599 0,942 0,923 0,617 0 Soortelijke massa (kg/m 3 ) 1,273 1,292 1,167 1,16 4 0,778 0,775 1,218 1,194 0,797 Compressibiliteitsfac tor (dimensieloos) 0, , , ,99 2 0, , , , [..] zijn de grenswaarde(n) volgens de transportvoorwaarden voor RNB. - betekent: niet aanwezig - De relatieve onzekerheden in de fysische grootheden bedraagt 0,2 % - De relatieve onzekerheid in de methaanconcentratie bedraagt 0,2% - De relatieve onzekerheid in andere componenten bedraagt 1 % * Het relatief hoge methaangehalte in installatie C, is mogelijk te wijten aan een defecte klep waardoor een gedeelte van het productgas is teruglekt naar het nog niet behandelde gas. E na 0, Analyse resultaten hoofdcomponenten Het zuurstofgehalte voldoet ruim aan de gestelde eis. De Wobbe-waarden vallen niet binnen de smalle Wobbe-grenzen die van toepassing is. Van Gas C en gas E is het merendeel van het CO2 verwijderd maar zijn de Wobbe-waarden te hoog. Dit kan niet alleen aangepast worden door toevoeging van extra CO2 omdat de maximaal toegestane hoeveelheid van 6% aan CO2 dan wordt overschreden. Boven de 6% CO2 wordt het risico van het liften van de vlam groter. De grens van 6% is ook opgesteld vanwege het gevaar van corrosie van gasleidingen. Indien uitsluitend gelet wordt op Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
14 de Wobbe grenzen, is voor een stikstofvrij gas, een toevoeging van 10 a 11 % CO2 noodzakelijk om binnen de Wobbe-grenzen te blijven 3. Toevoeging van stikstof is in dit geval een oplossing. Toevoeging van lucht is geen goede oplossing aangezien het maximaal toelaatbare gehalte aan zuurstof, slechts 0,5 % is. 2.2 Zwavelverbindingen Zwavelwaterstof (mg/ m 3 ) [5] Carbonyldisulfide (mg/ m 3 ) Zwaveldioxide (mg/ m 3 ) Koolstofdisulfide (mg/ m 3 ) Thioethers (mg/ m 3 ) Dithioethers (mg/ m 3 ) Mercaptanen (mg/ m 3 ) Disulfiden (mg/ m 3 ) Tetrahydrothiofeen (mg/ m 3 ) A B C1 C2 C1 na C2 D E E na voor voor na voor 430 0, ,1 <0,1 0,1 74 1,0 1,1 0,5 1,7 1,9 0,7 0,6 2,4 0,2 0, ,1 0,1 0,4 0,3 0,4 0,3 0,4 0,2 0,2 0,5 1,8 0,1 0,1 0,1 0,1 4, ,3 0,3 2,8 3,2 0,2 0,3-1,8 0, [..] zijn de grenswaarde(n) volgens de transportvoorwaarden voor RNB. De onderste detectiegrens is 0,1 mg/m 3. Voor componenten met een gehalte van minder dan 1 mg/m 3 is de nauwkeurigheid 0,1 mg/m 3 absoluut. Voor componenten met een gehalte groter dan 1 mg/m 3 is de nauwkeurigheid 10% relatief Analyse resultaten hoofdcomponenten Alleen installaties C en E hebben een volledige opwaarderinginstallatie. Beide biogasmonsters voldoen ruimschoots aan de eis van maximaal 45 mg/m 3 aan totaal zwavel (inclusief odorant). Hoewel installatie B en D in principe niet geschikt zijn voor injectie in het aardgas, voldoen ze wel aan de eis voor zwavelwaterstof. Gas A heeft een vrij hoog zwavelgehalte. Opgemerkt moet worden dat de adsorptielaag verstoord was. Volgens de operator is een gehalte van 300 mg/m 3 normaal. 3 VEG Gasinstituut iov Novem: Evaluatie stortgasproject SPINDER, maart 1990 Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
15 2.3 Sliciumverbindingen A B C1 C2 C1 C2 D E E na voor voor na na voor Silanol < 0,1 < 0,1 cyclotrisiloxaan < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 cyclotetrasiloxaan < < < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,2 0,2 0,1 0,1 0,1 Cyclopentasiloxaan < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 1,7 < 0,1 Cyclohexasiloxaan < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 Cycloheptasiloxaan < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 < 0,1 Cyclo-octasiloxaan Cyclononasiloxaan Cyclodecasiloxaan Alle gehalten zijn uitgedrukt in ppm. De onderste detectiegrens van de bepaling bedraagt 0,05 ppm. - betekent niet aanwezig Analyse resulaten Siliciumverbindingen Het maximale gehalte aan siloxanen voor injectie in het gasnet is gemaximeerd op 5 ppm. Het blijkt dat alle biogasmonsters aan deze eis voldoen. Het ruwgas E, afkomstig uit een RWZI, bevat 2,3 ppm siliciumverbindingen maar na reiniging is dit minder dan 0,7 ppm. Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
16 2.4 Halogeenkoolwaterstoffen A B C1 voor C2 voor C1 na C2 na D E voor Chloordifluormethaan Chloorpentafluormetha an dichloorfluormethaan monochloormethaan Dichloortetraafluoretha an chlooretheen dichloorfluormethaan trichloorfluoemethaan ,1 dichlooretheen dichloormethaan ,2 dichlooretheen trans ,1,2 trichloor 1,2,2 trifluorethaan - spoo r spoo r spoo r spoo r spoo r spoo r spoo r 1,2 dichlooretheen cis Trichloormethaan ,1,1 trichloorethaan tetrachloormethaan trichlooretheen spoo r tetrachlooretheen spoo r dichloorbenzenen Totaal chloorgehalte 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 (mg/ m 3 ) [50] Totaal fluorgehalte (mg/ m 3 ) [25] 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1 [..] zijn de grenswaarde(n) volgens de transportvoorwaarden voor RNB. E n a Alle individuele componenten zijn weergegeven in ppm. Het totale fluor- en chloorgehalte gehalte is opgegeven in mg/m 3. Onder spoor wordt verstaan een concentratie van 0 tot 0,05 mol ppm - betekent niet aanwezig Op locatie E is geen bepaling aan halogeenkoolwaterstoffen uitgevoerd Analyse resultaten halogeenkoolwaterstoffen In de monsters A t/m D komen vrijwel geen halogeenkoolwaterstoffen voor. Van ongereinigd stortgas en ongereinigd RWZI-gas is bekend dat hierin halogeenkoolwaterstoffen voorkomen. In de vier onderzochte mestvergisting en co-vergistingsgassen is het gehalte zeer laag, namelijk 0,1 mg/m 3 en ver onder de norm van 50 (chloorhoudende koolwaterstoffen respectievelijk 25 mg/m 3. Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
17 2.5 Fosfines A B C1 voor C2 voor C1 na C2 na D Fosfines (ppm) E voor E na - betekent dat er geen fosfines zijn gemeten,. Het gehalte bedraagt dan minder dan 0,1 ppm. - Op locatie E is geen bepaling aan fosfines uitgevoerd Analyse resultaten fosfines Aan het gehalte aan de giftige fosfine-verbindingen zijn geen eisen gesteld. Aangezien een publicatie bekend is over gevaarlijk hoge waarden aan fosfines, is onderzoek gedaan naar deze verbindingen. In de monsters A t/m D zijn geen fosfines aangetroffen. 2.6 Ammoniak A B C1 voor C2 voor Ammoniak (ppm) [3] [..] zijn de grenswaarde(n) volgens de transportvoorwaarden voor RNB. C1 na C2 na D E voor E na - betekent dat er geen ammoniak is gemeten,. Het gehalte bedraagt dan minder dan 5 ppm bij de standaardmethode waarbij 10 maal een gecontroleerd volume wordt aangezogen via een door de firma Dräger aangeleverde handpomp. Bij de meting van 3 ppm is meer dan 10 maal het volume aangezogen. Bij de meting van 120 ppm is slechts vijf maal het volume aangezogen. - Op locatie E is geen bepaling aan ammoniak uitgevoerd Analyse resultaten ammoniak Het maximaal toegestane gehalte aan ammonia bedraagt 3 mg/m 3. Alleen in monster D is deze waarde ver overschreden. 2.7 Dauwpuntsmetingen A B C1 voor C2 voor C1 na C2 na D Dauwpunt (ºC) 15,4 15,3 19,4 19,1 5,2-3,9 25,8 Gastemperatuur (ºC) 17,2 20,5 40,6 29,0 22,6 32,0 36,6 Relatieve vochtigheid (%) E voor E na Op locatie E is geen dauwpuntsbepaling uitgevoerd Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
18 2.7.1 Analyse resultaten dauwpuntsmetingen Geen enkele van de gemeten gassen A t/m D, voldoen aan de specificatie van een dauwpunt bij -10 ºC, bij een druk van 8 bar. Aangezien onder atmosferische druk is gemeten, zou een dauwpunt van ca. -30 ºC overeenkomen met de genoemde eis. Of het vochtgehalte in de praktijk tot problemen kan leiden, zal afhankelijk zijn van de invoedingsdruk. Bij injectie in het 1 bar net, zal gas C2, voldoende droog zijn, omdat geen condensatie in het net kan optreden. De andere onderzochte gassen zullen beter ontvochtigd moeten worden, voordat deze geschikt zijn voor injectie in het aardgasdistributienet. Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
19 3 Conclusies Tussen de onderzochte biogassen die zijn geproduceerd uit mestvergisting, zijn geen significante verschillen waargenomen. In de voorwaarden voor regionale netbeheerders voor biogas, zijn een groot aantal componenten met daarvoor geldende grenswaarden, opgenomen. Er is onlangs gerapporteerd over de vorming van fosfines in mestvergistingsbassins. In het huidige onderzoek zijn geen fosfines gemeten. In de biogassen die zijn geproduceerd uit mestvergisting zijn lage gehaltes aan siliciumverbindingen en halogeenkoolwaterstoffen gemeten. Deze gehaltes zijn zeer ruim onder de gestelde grenswaarden. Vier van de vijf installaties blijven onder het maximaal toegestane gehalte voor zwavelwaterstofsulfide. De twee installaties met een volledige opwaardeerinstallatie hebben een te hoge Wobbe-index maar voldoen wel aan alle andere kwaliteitseisen voor biogasinjectie in het regionale aardgasnet. Om binnen de Wobbe grenzen te komen, is er maar een beperkte mogelijkheid om CO2 bij te mengen, aangezien het maximale CO2 gehalte van 6% voor beide installaties nog steeds een te hoge Wobbe-index geeft. Voor deze installaties is het bijmengen van stikstof een oplossing. De resultaten tonen aan dat de vijf onderzochte biogassen na droging en ontzwaveling, lage concentraties aan siloxanen, halogeenkoolwaterstoffen, ammoniak en fosfines vertonen. Deze verbindingen zullen bij injectie in het aardgasnet, slechts periodiek worden gemeten en niet continu. Het is daarom belangrijk om zeker te zijn dat deze concentraties niet tussentijds de grenswaarden overschrijden. Omdat de gevonden concentraties ver beneden de gestelde grenswaarden liggen, lijkt het risico op overschrijding van de normen voor biogas uit vergistinginstallaties, zeer klein. Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
20 I Voorwaarden voor invoeding van biogas Kwaliteitscomponent Grenswaarde Eenheid Fysische eigenschappen Calorische bovenwaarde 31,6 38,7 MJ/m 3 n Wobbe-index 43,46-44,41 MJ/m 3 n Hoedanigheden Water dauwpunt < -10 (8 bar) o C Temperatuur (in te voeden gas) 0 40 o C Zwavel (totaal) 45 (GTS) mg/m 3 n Anorganisch gebonden zwavel (H 2S) 5 (GTS) mg/m 3 n Mercaptanen 10 (GTS) mg/m 3 n Zwavel en zwavelbevattende componenten Zwavelwaterstof zie zwavel (totaal) zie H 2S(totaal) Odorantgehalte (THT) > 10, nom 18 mg/m 3 n Ammonia Ammoniak: 3 mg/m 3 n Chloorhoudende verbindingen (halogeen) 50 mg/m 3 n Fluorhoudende verbindingen (halogenen) 25 mg/m 3 n Waterstof Chloride (HCl) 1 ppm Waterstof cyanide (HCN) 10 ppm Koolmonoxide (CO) 1 mol% Kooldioxide in droge gasnetten (CO2) 6 mol% Kooldioxide in natte gasnetten (CO2) Niet van toepassing BTX (Benzeen, Tolueen, Xyleen) 500 ppm Aromaten Aromatic components Zie aromatische koolwaterstoffen Zie aromatische koolwaterstoffen Aromatische koolwaterstoffen 1 mol% Zuurstof in droge gasnetten 0,5 mol% Zuurstof in natte gasnetten Niet van toepassing Waterstof 12 mol% Methaangetal > 80 Stof Technisch vrij Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
21 Siloxanen 5 Ppm Ruikbaarheid (geodoriseerd biogas) Voldoende Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
22 Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
23 II Gasanalyses Analyse van biogassen uit vergistinginstallaties GT Kiwa N.V July 18, 2008
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
Aanvullende Voorwaarden RNB Groen Gas Invoeders
Aanvullende Voorwaarden RNB Groen Gas Invoeders 15 januari 2009, versie D14.0 2018-6006 enexisnetbeheer.nl 1 Inhoud 1 Algemeen 3 2 Definities 3 3 Invoedingsinstallatie 5 4 De RNB Meet- en regelinrichting
Nadere informatieTransportovereenkomst Gas van de regionale netbeheerder en de afnemer indien de. op deze voorwaarden worden ook van toepassing op reeds gesloten
Aanvullende Voorwaarden RNB Groen Gas Invoeders versie aangemaakt door aard wijziging kenmerk status D14.0 I. Schoemaker Inhoud 1 Algemeen... 3 2 Definities... 3 3 Invoedingsinstallatie... 5 4 De RNB Meet-
Nadere informatieINSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Specifieke normen en verwijzingen
INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 1 februari 2016 Ingangsdatum : 1 februari 2016 VOORWOORD Inspectie gasdetectiebeveiliging Pagina 2/6 De Vereniging van
Nadere informatieHandleiding Eetmeter. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Eetmeter. februari 2007
Aan de slag in beroep en bedrijf februari 2007 Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel
Nadere informatieCO2 uit biogas Toepassing glastuibouw. Presentatie door Jeroen de Pater - Gastreatment Services 10 september 2009
CO2 uit biogas Toepassing glastuibouw Presentatie door Jeroen de Pater - Gastreatment Services 10 september 2009 CO2 uit biogas - Inleiding - GPP -systeem - Kwaliteitseisen CO 2 voor glastuinbouw - Toepasbaarheid
Nadere informatieBouwen op een gemeenschappelijk verleden aan een succesvolle toekomst Welling, Derk Theodoor
University of Groningen Bouwen op een gemeenschappelijk verleden aan een succesvolle toekomst Welling, Derk Theodoor IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF)
Nadere informatieTHE WORK HET WERK HARALD BERKHOUT
THE WORK During the twenty years of its existence Studio Berkhout has evolved into the number one studio specialized in still life fashion photography. All skills needed for photography and styling, including
Nadere informatieHandleiding e-mail. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding e-mail
Aan de slag in beroep en bedrijf Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel openbaar gemaakt
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) : Peeters-Podgaevskaja, A.V. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) : Peeters-Podgaevskaja, A.V. Link to publication Citation for published version (APA): Peeters-Podgaevskaja, A. V. (2008). : Amsterdam: Pegasus General rights It
Nadere informatieRapport. Doc. No. : SNMONBW Datum: Auteur: M. Jonker Pagina: 1 van 66. Monitoring groen gas opwerkingsinstallatie BioGast Beverwijk
Auteur: M. Jonker Pagina: 1 van 66 Monitoring groen gas opwerkingsinstallatie BioGast Beverwijk Eindrapport Dr. Ir. M. Jonker BioGast Sustainable Energy b.v. 23 juni 21 Auteur: M. Jonker Pagina: 2 van
Nadere informatieGT september Kwaliteitsaspecten Groen Gas
GT-070127 21 september 2007 Kwaliteitsaspecten Groen Gas GT-070127 21 september 2007 Kwaliteitsaspecten Groen Gas 2007 Kiwa N.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,
Nadere informatieRisico evaluatie toepassing Groen Gas in de Nederlandse Glastuinbouw
Risico evaluatie toepassing Groen Gas in de Nederlandse Glastuinbouw C.J. van Dijk 1, Th.A. Dueck 2, & W. Burgers 3 1 Plant Research International, Wageningen 2 Wageningen UR Glastuinbouw 3 Infomil, Den
Nadere informatieRapport. Doc. No. : SNMONMY Datum: Auteur: M. Jonker Pagina: 1 van 73. Monitoring groen gas opwerkingsinstallatie BioGast Mijdrecht
Auteur: M. Jonker Pagina: 1 van 73 Monitoring groen gas opwerkingsinstallatie BioGast Mijdrecht Eindrapport Dr. Ir. M. Jonker BioGast Sustainable Energy B.V. 3 juli 2010 Auteur: M. Jonker Pagina: 2 van
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen
Nadere informatieCopyright Dräger Nederland B.V.
Copyright Dräger Nederland B.V. All rights reserved. Reproduction in whole or part without prior notice written permission from Dräger is prohibited. Great care has been taken throughout the catalogue
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRAND- VEILIGHEID Specifieke normen en verwijzingen Publicatiedatum : 15 februari 2019 Ingangsdatum : 15 februari 2019 VOORWOORD Pagina 2/5 De Vereniging van Inspectie-instellingen
Nadere informatieUniversity of Groningen. Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje
University of Groningen Vrije en reguliere scholen vergeleken Steenbergen, Hilligje IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please
Nadere informatieG5/43 Toelichting bij het veiligheidsinformatieblad van aardgas afkomstig van het distributienet. Versie van juni 2016
G5/43 Toelichting bij het veiligheidsinformatieblad van aardgas afkomstig van het distributienet Versie van juni 2016 1/5 G5/43 juni 2016 INHOUD 1. Context... 3 2. Soorten aardgas en geurstoffen... 3 3.
Nadere informatieHou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties
Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 1 Hou het eenvoudig Effectief communiceren in organisaties Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 2 Hou het eenvoudig 30-09-2008 09:10 Pagina 3 Arie Quik Hou
Nadere informatieHoe ontstaan gevaarlijke gassen in containers? 1. De lading zelf 2. Gassingen met bestrijdingsmiddel 3. De container
Hoe ontstaan gevaarlijke gassen in containers? 1. De lading zelf 2. Gassingen met bestrijdingsmiddel 3. De container 1) De lading zelf kan gevaarlijke of verstikkende gassen produceren. Zelfs voedingsmiddelen
Nadere informatieThe downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care
The downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care Annemiek T. Harder Studies presented in this thesis and the printing of this
Nadere informatieWIJZIGINGSBLAD A2. BORG 2005 versie 2 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 2.2. Publicatiedatum : 31 maart 2010. Ingangsdatum : 1 april 2010
WIJZIGINGSBLAD A2 Nationale Beoordelingsrichtlijn BORG 2005 versie 2 Procescertificaat voor het ontwerp, de installatie en het onderhoud van inbraakbeveiliging BORG 2005 versie 2 / A2 Publicatiedatum :
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Vakbekwaamheid en ervaring
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/7 De Vereniging van Inspectie-instellingen voor Veiligheid en Brandveiligheid (VIVB)
Nadere informatieEducational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands. Masterclass Peer-to-peer technology
Educational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands Masterclass Peer-to-peer technology COLOPHON Title: Author(s): Masterclass Peer-to-peer technology Wim van der Vegt en Hubert
Nadere informatieINSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Vakbekwaamheid en ervaring
INSPECTIE GASDETECTIEBEVEILIGING Publicatiedatum : 1 februari 2016 Ingangsdatum : 1 februari 2016 VOORWOORD Pagina 2/7 De Vereniging van Inspectie-instellingen voor Veiligheid en Brandveiligheid (VIVB)
Nadere informatieClean fuel. LNG Facts & Figures
1 LNG Facts & Figures Waarom LNG Schoon Zonder nabehandeling voldoen aan emissie standaarden Veilig Lichter dan lucht als het verdampt Moeilijk ontsteekbaar Enorme voorraden Past in Europese doelstelling
Nadere informatieDe samenstelling van laag-calorisch gas in de verdere toekomst en de eisen aan gastoestellen die onder de Gastoestellenrichtlijn vallen.
De samenstelling van laag-calorisch gas in de verdere toekomst en de eisen aan gastoestellen die onder de Gastoestellenrichtlijn vallen. 1. Inleiding Deze bijlage presenteert de samenstelling van laag-calorisch
Nadere informatieGas Quality and Quantity Measurements
Kiwa Gas Technology Gas Quality and Quantity Measurements Gas - in alle voorkomende hoedanigheden en kwaliteiten - vertegenwoordigt een hoge waarde, niet alleen als commercieel product, maar ook als relatief
Nadere informatieAuteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Excel Beginners 2013. 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: mei 2013
Auteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Excel Beginners 2013 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: mei 2013 ISBN: 978-90-817910-8-3 Dit boek is gedrukt op een papiersoort
Nadere informatieHandleiding Menukeuze
Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Menukeuze Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand
Nadere informatieAan de slag. Handleiding Voorraadbeheer
Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Voorraadbeheer februari 2007 Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd
Nadere informatieAuteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Word Gevorderd 2010. 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: augustus 2012
Auteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Word Gevorderd 2010 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: augustus 2012 ISBN: 978-90-817910-7-6 Dit boek is gedrukt op een papiersoort
Nadere informatieDe Kern van Veranderen
De Kern van Veranderen #DKVV De kern van veranderen marco de witte en jan jonker Alle rechten voorbehouden: niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand,
Nadere informatieSamenvatting Validatie meetmethodieken biogas
Samenvatting Validatie meetmethodieken biogas Onderzoek uitgevoerd door DNV Kema De SDE+ -regeling staat open voor biogasinstallaties die onderdeel uitmaken van een groengashub. Kenmerkend voor zo n hub
Nadere informatieBORG 2005 versie 2 / A10: Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 mei 2018
WIJZIGINGSBLAD A10 Nationale Beoordelingsrichtlijn BORG 2005 versie 2 Procescertificaat voor het ontwerp, de installatie en het onderhoud van inbraakbeveiliging BORG 2005 versie 2 / A10: 2018 Publicatiedatum
Nadere informatieCitation for published version (APA): Mol, P. G. M. (2005). The quest for optimal antimicrobial therapy s.n.
University of Groningen The quest for optimal antimicrobial therapy Mol, Peter G. M. IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Inquiry-based leading and learning Uiterwijk-Luijk, E. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Inquiry-based leading and learning Uiterwijk-Luijk, E. Link to publication Citation for published version (APA): Luijk, E. (2017). Inquiry-based leading and learning:
Nadere informatieWIJZIGINGSBLAD A2. Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING. Versie : 1.0. Publicatiedatum : 1 april 2012
WIJZIGINGSBLAD A2 Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A2 Publicatiedatum : 1 april 2012 Ingangsdatum : 1 april 2012 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING VOORWOORD A2:2012/BMI 2002 Pagina 2/5 Dit wijzigingsblad
Nadere informatieCitation for published version (APA): Hartman, H. T. (2017). The burden of myocardial infarction [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen
University of Groningen The burden of myocardial infarction Hartman, Hermina IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check
Nadere informatieINSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID Goed- en afkeurcriteria bouwkundige brandveiligheid
INSPECTIE BOUWKUNDIGE BRANDVEILIGHEID bouwkundige brandveiligheid Versie : 1.0 Publicatiedatum : 1 augustus 2014 Ingangsdatum : 1 augustus 2014 VOORWOORD Pagina 2/6 De Vereniging van Inspectie-instellingen
Nadere informatieBIJLAGE V. Technische bepalingen inzake stookinstallaties. Deel 1. Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties
BIJLAGE V Technische bepalingen inzake stookinstallaties Deel 1 Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties 1. Alle emissiegrenswaarden worden berekend bij een temperatuur
Nadere informatieAuteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Excel Gevorderden 2013. 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: December 2013
Auteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Excel Gevorderden 2013 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: December 2013 ISBN: 978-90-820856-9-3 Dit boek is gedrukt op een papiersoort
Nadere informatieETIKETTERING EN SAMENSTELLING VAN TEXTIEL
ETIKETTERING EN SAMENSTELLING VAN TEXTIEL Stof van de rol nader onderzocht Rapportnummer ND03R015 drs. H.R. Reus G.A. Busser K. Stavenga VWA/Keuringsdienst van Waren Regionale Dienst Noord Postbus 465
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Keeping youth in play Spruit, A. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Keeping youth in play Spruit, A. Link to publication Citation for published version (APA): Spruit, A. (2017). Keeping youth in play: The effects of sports-based interventions
Nadere informatiemeten: het vaststellen en registreren van de hoeveelheid energie die over een kalendermaand.
Bijlage 2D behorende bij artikel 4, vierde lid, van de Regeling garanties van oorsprong voor energie uit hernieuwbare Meetvoorwaarden voor productie-installaties voor het opwekken van gas uit hernieuwbare
Nadere informatieUniversity of Groningen
University of Groningen De ontwikkeling van prikkelverwerking bij mensen met een Autisme Spectrum Stoornis en de invloed van hulp en begeleiding gedurende het leven. Fortuin, Marret; Landsman-Dijkstra,
Nadere informatieHandleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine)
Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in
Nadere informatieHet gebruik van biogas als transportbrandstof
Dr. Ir. René Cornelissen - Ing. A.F.B ter Braack partners Tractor op Het gebruik van als transportbrandstof 1 LTO Noord partners Tractor op 22.236 leden - Ruim 12.500 veehouders - 500 miljoen kuub uit
Nadere informatieDeze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:
Locatie(s) waar activiteiten onder accreditatie worden uitgevoerd Hoofdkantoor Utrechtseweg 310 6812 AR Arnhem Nederland Locatie Afkorting Hoofd locatie: Energieweg 17 9743 AN Groningen Nederland Meetgebied
Nadere informatieOPWEKKINGSRENDEMENT LUCHT/WATER HYBRIDE WARMTEPOMP VAILLANT geotherm VWL 35/4 S i.c.m. de lucht unit VWL 3/4 SI
Bijlage A 1/9 OPWEKKINGSRENDEMENT LUCHT/WATER HYBRIDE WARMTEPOMP VAILLANT geotherm VWL 35/4 S i.c.m. de lucht unit VWL 3/4 SI In opdracht van Vaillant Group Netherlands B.V. heeft TNO voor de functie ruimteverwarming
Nadere informatieOntwikkeling nieuwe minerale olie standaard RIVM-NMi-001
Ontwikkeling nieuwe minerale olie standaard RIVM-NMi-001 Michel van Son NMi Van Swinden Laboratorium B.V. Afdeling MDKV+CH Datum: 22 juni 2007 Rapportcode: S-CH.07.11 De werkzaamheden die worden beschreven
Nadere informatieAuteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Excel 365 Basis. 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer Eerste druk: November 2017
Auteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Excel 365 Basis 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: November 2017 ISBN: 978-94-91998-41-6 Dit boek is gedrukt op een papiersoort
Nadere informatieDouble View Double View design hekwerk panelen in 19 designs
Double View Double View design hekwerk panelen in 19 designs Personal Design Technology Oplossingen Mauriks Solutions denkt mee in oplossingen en biedt een breed assortiment aan producten. Voor de juiste
Nadere informatieUniversity of Groningen
University of Groningen Opvoeding op school en in het gezin. Onderzoek naar de samenhang tussen opvoeding en de houding van jongeren ten opzichte van sociale grenzen Mooren, Francisca Catharina Theodora
Nadere informatieCitation for published version (APA): de Boer, H. (2009). Schoolsucces van Friese leerlingen in het voortgezet onderwijs. Groningen: s.n.
University of Groningen Schoolsucces van Friese leerlingen in het voortgezet onderwijs de Boer, Hester IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to
Nadere informatieGreen Gas Technology. Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar. Shared Succes
Green Gas Technology Duurzaam, betrouwbaar, betaalbaar Shared Succes Imtech en Green Gas Technology Imtech is de technologie partner voor bedrijven die biogas willen opwaarderen naar aardgaskwaliteit.
Nadere informatieAansluit- en transportvoorwaarden Gas RNB
Aansluit- en transportvoorwaarden Gas RNB Onderdeel van de voorwaarden als bedoeld in artikel 12b van de Gaswet Aansluit- en transportvoorwaarden Gas RNB per 18 december 2015 1/26 Deze doorlopende tekst
Nadere informatieAuteurs boek: Vera Lukassen en René Valster Titel boek: Basis Computergebruik Versies: Windows 7 & Windows 8
Auteurs boek: Vera Lukassen en René Valster Titel boek: Basis Computergebruik Versies: Windows 7 & Windows 8 2014, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: Augustus 2014 ISBN: 978-94-91998-03-4
Nadere informatieManual e-mail. Aan de slag. in beroep en bedrijf. Manual e-mail
Aan de slag in beroep en bedrijf Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel openbaar gemaakt
Nadere informatiewww.dubbelklik.nu Handleiding Paint 2003
Handleiding Paint 2003 www.dubbelklik.nu Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand dan wel openbaar gemaakt in enige
Nadere informatieVerificatie van de investeringen van het 380kV traject Maasvlakte Westerlee
DTe Den Haag Verificatie van de investeringen van het 380kV traject Maasvlakte Westerlee Project Nr. : 64112-00 Document Nr. : 64112-00-5200-06-002 Revisie : B Revisie omschrijving: Eindrapport Gemaakt
Nadere informatieG4-01 N Versie AFLEVERSTATION NGV Aanbeveling
G4-01 N Versie 2013.06 AFLEVERSTATION NGV Aanbeveling 1. Scope Dit document is opgesteld met het vooruitzicht op de publicatie van de toekomstige Europese Richtlijn mbt de vervangingsbrandstof voor het
Nadere informatieVALIDATIE VAN DE CONSERVERINGSTERMIJN VAN VLUCHTIGE AROMATISCHE OPLOSMIDDELEN IN WATER
VALIDATIE VAN DE CONSERVERINGSTERMIJN VAN VLUCHTIGE AROMATISCHE OPLOSMIDDELEN IN WATER Analytico milieu BV P. van Kranenburg Oktober 20 pagina 1 van 19 INHOUDSOPGAVE Pagina SAMENVATTING... 3 1. INLEIDING...
Nadere informatieExtreem veilig Het product Our product Voordeel Advantage Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock
Extreem veilig Het product Alle koppeling zijn speciaal ontworpen en vervaardigd uit hoogwaardig RVS 316L en uitgevoerd met hoogwaardige pakkingen. Op alle koppelingen zorgt het gepatenteerde veiligheid
Nadere informatieEen model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk
Een model voor personeelsbesturing van Donk, Dirk IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.
Nadere informatieWIJZIGINGSBLAD A1 Regeling Brandmeldinstallaties 2002
WIJZIGINGSBLAD A1 Regeling Brandmeldinstallaties 2002 BMI 2002 / A1 Publicatiedatum : 1 juli 2010 Ingangsdatum : 1 juli 2010 VEILIGHEID DOOR SAMENWERKING VOORWOORD A1:2010/BMI 2002 Pagina 2/6 Dit wijzigingsblad
Nadere informatieAuteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Visio 2010. 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: maart 2012
Auteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Visio 2010 2011, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: maart 2012 ISBN: 978-90-817910-1-4 Dit boek is gedrukt op een papiersoort die niet
Nadere informatieLichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository)
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Beroepsonderwijs tussen publiek en privaat: Een studie naar opvattingen en gedrag van docenten en middenmanagers in bekostigde en niet-bekostigde onderwijsinstellingen
Nadere informatieOndiepe Kust, Schiermonnikoog, Egmond, Macrobenthos, Medusa, 2005
Laan van Westenenk 501 Postbus 342 7300 AH Apeldoorn The Netherlands TNO- B&O-DH Zandige kust www.tno.nl T +31 55 549 34 93 F +31 55 549 39 01 info@mep.tno.nl Date 18 th Oktober 2005 Author J.A. van Dalfsen
Nadere informatieAanpassing btw per 1 oktober 2012 Microsoft Dynamics AX
Aanpassing btw per 1 oktober 2012 Microsoft Dynamics AX Mprise B.V. Newtonstraat 2 P.O. Box 598 3900 AN VEENENDAAL The Netherlands Copyright 2012 Mprise B.V., Veenendaal, The Netherlands All rights reserved.
Nadere informatieRAPPORT. Uitgangspuntenrapport Constructie. Verbouwing entree NEMO
RAPPORT Uitgangspuntenrapport Constructie Verbouwing entree NEMO Klant: NEMO Referentie: I&BR001D01 Versie: 03/Finale versie Datum: 19 oktober 2016 O p e n HASKONINGDHV NEDERLAND B.V. Entrada 301 1114
Nadere informatieAuteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Excel Expert 2013. 2013, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: November 2013
Auteur boek: Vera Lukassen Titel boek: Excel Expert 2013 2013, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: November 2013 ISBN: 978-90-820856-4-8 Dit boek is gedrukt op een papiersoort
Nadere informatieCopyright SBR, Rotterdam
i rapporteurs: ir. T. H. J. Liem en ir. L. Nederlof Vakgroep Bouwfysica Afd. Civiele Techniek en Bouwkunde Technische Hogeschool Delft Detectie van onvolkomenheden in spouwmuurvullingen 109 Rotterdam,
Nadere informatieGKBKUW Betreft. Codering: Gecontroleerde kwaliteitsverklaring Toepassing: ISSO 82.1 en ISSO 75.1 Fabrikant: Rockwool Type:
Codering: 20160758GKBKUW Betreft Gecontroleerde kwaliteitsverklaring Toepassing: ISSO 82.1 en ISSO 75.1 Fabrikant: Rockwool Type: Rockfit 433 MONO, Rockfit 433 DUO, Rockfit 433 BP, BouwPlaat 211, Zwevende
Nadere informatieVan aardgas naar methanol
Van aardgas naar methanol Van aardgas naar methanol J.A. Wesselingh G.H. Lameris P.J. van den Berg A.G. Montfoort VSSD 4 VSSD Eerste druk 1987, 1990, 1992, 1998, licht gewijzigd 2001 Uitgegeven door: VSSD
Nadere informatieDe Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim
De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:
Nadere informatieInstallatiehandleiding. Installatiehandleiding voor de ODBC-driver
Installatiehandleiding Installatiehandleiding voor de ODBC-driver van UNIT4 Multivers (Accounting) Online 8.1 Copyright 2013 UNIT4 Software B.V., Sliedrecht, The Netherlands Alle rechten voorbehouden.
Nadere informatieAFDELING VOORWAARDEN MET BETREKKING TOT GASTURBINES EN STOOM- EN GASTURBINE- INSTALLATIES
p.1/5 AFDELING 5.43.3. VOORWAARDEN MET BETREKKING TOT GASTURBINES EN STOOM- EN GASTURBINE- INSTALLATIES Art. 5.43.3.1. 1. In afwijking van de algemene emissiegrenswaarden, bepaald in hoofdstuk 4.4, moeten
Nadere informatiewww.dubbelklik.nu Handleiding Homeplanner
www.dubbelklik.nu Handleiding Homeplanner Deze extra opdrachten zijn onderdeel van Dubbelklik, een lesmethode Technologie, ICT/ Loopbaanoriëntatie en Intersectoraal Alle rechten voorbehouden. Niets uit
Nadere informatieInvloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur
Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen
Nadere informatiePersoneelsmonitor Provincies. Benchmarkrapport Provincie Noord-Holland
Personeelsmonitor Provincies Benchmarkrapport Zoetermeer, oktober 2014 De verantwoordelijkheid voor de inhoud berust bij Panteia. Het gebruik van cijfers en/of teksten als toelichting of ondersteuning
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 20452 21 juli 2014 Regeling van de Minister van Economische Zaken van 11 juli 2014, nr. WJZ/13196684, tot vaststelling
Nadere informatieLOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY GENERAL PRACTICE
LOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY IN GENERAL PRACTICE A.W. Graffelman LOWER RESPIRATORY TRACT INFECTIONS IN ADULTS: A CLINICAL DIAGNOSTIC STUDY IN GENERAL PRACTICE
Nadere informatieNederlands voor Arabisch taligen A0 A1/A2
Auteur boek: مو لف الكتاب: Vera Lukassen Titel boek: Nederlands voor Arabisch taligen كتاب : الھولندي للناطقین باللغة العربیة المستوى Niveau A0 A2, A0 A2 2015, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl
Nadere informatieGaskwaliteit en meetmiddelen
Gaskwaliteit en meetmiddelen EDGaR als ruimtestation naar de toekomst Erik Polman Kiwa Technology Themamiddag EDGaR 09.02.2012 Tussenhaltes 1. Issues en trends in gaskwaliteit 2. EDGAR project: Development
Nadere informatieLaboratory report. Independent testing of material surfaces. Analysis of leaching substances in treated wood samples conform guide line EU 10/2011
Independent testing of material surfaces Laboratory report Analysis of leaching substances in treated wood samples conform guide line EU 10/2011 Customer Wasziederij De Vesting BV Trasweg 12 5712 BB Someren-Eind
Nadere informatieMogelijke kwaliteitsvariaties bij LNG introductie
Aan: alle geïnteresseerden Van: Projectbureau Nieuw Aardgas NL Energie en Klimaat Juliana van Stolberglaan 3 2595 CA Den Haag Postbus 93144 2509 AC Den Haag www.agentschapnl.nl Gerdien de Weger Mogelijke
Nadere informatieOPWEKKINGSRENDEMENT VERWARMING t.b.v. de NEN 7120:2011 voor de Alpha InnoTec warmtepompen, type SWC 120HK en SWC 170HK
OPWEKKINGSRENDEMENT VERWARMING t.b.v. de NEN 7120:2011 voor de Alpha InnoTec warmtepompen, type SWC 120HK en SWC 170HK In opdracht van Alpha InnoTec heeft TNO voor de functie ruimteverwarming het opwekkingsrendement
Nadere informatieCitation for published version (APA): Mazzola, P. (2016). Phenylketonuria: From body to brain [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen
University of Groningen Phenylketonuria Mazzola, Priscila IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version
Nadere informatieSTARTFLEX. Onderzoek naar ondernemerschap onder studenten in Amsterdam
Onderzoek naar ondernemerschap onder studenten in Amsterdam Colofon ONDERZOEKER StartFlex B.V. CONSULTANCY Centre for applied research on economics & management (CAREM) ENQETEUR Alexander Sölkner EINDREDACTIE
Nadere informatieVergisting van eendenmest
Lettinga Associates Foundation for environmental protection and resource conservation Vergisting van eendenmest Opdrachtgever: WUR Animal Sciences Group Fridtjof de Buisonjé Datum: 3 oktober 2008 Lettinga
Nadere informatieNederlands bedrijfsleven: maak faillissementsfraude snel openbaar
Nederlands bedrijfsleven: maak faillissementsfraude snel openbaar Korte peiling over een actueel onderwerp op het gebied van credit management juni 2014 Tussentijdse meting Trendmeter 14 B16475 / juni
Nadere informatieAnalyse. Teksten op documenten. Microsoft Dynamics NAV dvision Automatiseringsbureau.
Microsoft Dynamics NAV 2008 dvision Automatiseringsbureau. All Rights Reserved. No part of this document may be photocopied, reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by
Nadere informatieOrganische koolstoffen C x. (continue FID) H y. Periodieke metingen. Deze code van goede meetpraktijk beschrijft de toegepaste
Code van goede meetpraktijk van de VKL (Vereniging Kwaliteit Luchtmetingen) Wat doet de VKL? De Vereniging Kwaliteit Luchtmetingen (VKL) heeft ten doel, binnen de kaders van de Europese en Nationale wet-
Nadere informatieSpijlen en balusters van diverse designs, maten, in metaal en in elke kleur
Spijlen en balusters van diverse designs, maten, in metaal en in elke kleur www.maurikssolutions.com De best passende oplossingen voor u Hoe we dit realiseren? Samen met u! Juist ook in de meest complexe
Nadere informatieWaterstof in de gebouwde omgeving
Waterstof in de gebouwde omgeving Waterstof voor de industriële en gebouwde omgeving 24 september 2018 NEN Delft Erik Polman Kiwa Technology Kiwa Technology Trust Quality Progress Inhoud 1. Rapport Toekomstbestendige
Nadere informatiebij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven
Neuropsychologische Behandeling en Sociaal Emotioneel Welzijn bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie Neuropsychological Treatment and Social Emotional Well-being of Children with a Severe Form
Nadere informatie