WISKUNDE B VWO VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2017

Transcriptie

1 Correctie blz. 16, bijlage 4: nieuw examenprogramma voor 2018 Correctie blz. 5-7: toevoeging keuzeonderwerp complexe getallen WISKUNDE B VWO VAKINFORMATIE STAATSEAMEN 2017 V

2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de staatsexamens voortgezet onderwijs en draagt zorg voor de kwaliteit en het niveau van de examens. De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is belast met de praktische uitvoering en organisatie van de staatsexamens. Met vragen over deze vakinformatie kunt u contact opnemen met de afdeling Examendiensten van DUO: (050) of staatsexamens@duo.nl. pagina 2 van 18

3 Inhoud 1 Kernpunten 5 2 Centraal examen 5 3 College-examen 5 4 Examenstof (schematisch weergegeven) 7 Bijlage 1 Beschrijving examenstof 8 Bijlage 2 Hulpmiddelen 14 Bijlage 3 Tips 15 Bijlage 4 Nieuw examenprogramma wiskunde B vwo pagina 3 van 18

4

5 1 Kernpunten Het examen bestaat uit een schriftelijk centraal examen en een mondeling collegeexamen. Een onderdeel van het mondeling examen is het beantwoorden van vragen over een gekozen onderwerp, waarvoor thuis een presentatie moet worden voorbereid (zie 3.3). De onderwerpen waaruit gekozen kan worden staan onder 4. Examenstof (Domein F). De kandidaat heeft een grafische rekenmachine nodig, die hij zelf moet meebrengen. De regels voor de grafische rekenmachine zijn aangescherpt (zie bijlage 2: hulpmiddelen). Het eindcijfer wordt als volgt berekend: het cijfer voor het centraal examen + het cijfer voor het college-examen) : 2, afgerond op een geheel getal. Vanaf 2018 heeft wiskunde B een vernieuwd examenprogramma (zie bijlage 4). In 2018 zal het huidige programma als bezemexamen worden afgenomen. 2 Centraal examen Wat, waar, wanneer Het centraal schriftelijk examen bestaat uit één zitting van 180 minuten. De examenstof staat in hoofdstuk 4, de voorlaatste kolom van de tabel. Bij de aanmelding geeft de kandidaat een voorkeurplaats voor de schriftelijke examens op. Het examenrooster schriftelijk staat op de site: DUO/particulieren/staatsexamenkandidaat. De examenoproep voor de schriftelijke examens verstuurt DUO uiterlijk twee weken voor aanvang van het examen. Daarin staan datum, tijd en locatie vermeld. Hulpmiddelen Naast het basispakket hulpmiddelen is een grafische rekenmachine noodzakelijk (zie: bijlage 2). Oefenen Examenbundels of oude examens zijn geschikt om ervaring op te doen. Oude centrale examens zijn te vinden op onder andere examenblad.nl (stel linksboven een bepaald jaar in en vind onder het havo en wiskunde B de examendocumenten van dat jaar). Tips voor dit examen staan in bijlage 3. 3 College-examen Wat, waar, wanneer Het college-examen bestaat uit een mondeling examen van 40 minuten. De examenstof staat in hoofdstuk 4, laatste kolom van de tabel. pagina 5 van 18

6 Het examen vindt plaats in de periode juni/juli/augustus. Bij de aanmelding geeft de kandidaat een voorkeurplaats voor de mondelinge examens op. De examenoproep verstuurt DUO uiterlijk twee weken voor aanvang van het examen. Daarin staan datum, tijd en locatie vermeld. Gedurende 20 minuten voorafgaand aan het mondeling examen krijgt de kandidaat een casus ter bestudering, die betrekking heeft op één of meerdere domeinen van de examenstof. Deze casus bestaat uit een aantal opdrachten die uitgewerkt moeten worden. De gemaakte uitwerkingen komen tijdens het mondeling examen aan de orde. Bij het mondeling examen wordt aandacht besteed aan: 1. bespreking van de vraagstukken die aan de orde zijn gesteld bij de casus in de voorbereidingstijd. 2. beantwoorden van vragen en oplossen van vraagstukken over de (sub)domeinen. 3. het keuzeonderwerp (zie: 4. Examenstof, Domein F). De kandidaat houdt een korte presentatie, waarbij hij een globale uitleg van de bestudeerde stof geeft. De kandidaat moet ook opgaven kunnen maken met toepassing van de stof. Overzicht voorbereiding vraagstukken naar aanleiding van een casus bespreking vraagstukken naar aanleiding van de casus mondeling examen beantwoorden van vragen en oplossen van vraagstukken over de domeinen van het college-examen presentatie van en vragen over het thuis voorbereide onderwerp 20 minuten ca. 30 minuten ca. 10 minuten deelcijfer a deelcijfer b deelcijfer c Hulpmiddelen De kandidaat krijgt korte vraagstukken om op te lossen. Hiervoor is het nodig dat de kandidaat zelf schrijf- en tekenmateriaal en een grafische rekenmachine meeneemt. Zie ook bijlage 2. Oefenen Een voorbeeld van een casus staat op de site. Ga hiervoor naar: duo.nl, kies staatsexamenkandidaat en vervolgens Oefenen. Tips Bekijk de informatiefilm over het mondeling college-examen. Deze film staat op de site onder het kopje: Hoe het staatsexamen vo werkt Tips gericht op dit examen staan in bijlage 3. Beoordeling college-examen Voor het mondeling examen worden de volgende deelcijfers gegeven: pagina 6 van 18

7 één deelcijfer voor het beantwoorden van vragen en het oplossen van vraagstukken naar aanleiding van de casus: deelcijfer a Dit cijfer weegt voor 20% mee. één deelcijfer voor het beantwoorden van vragen en het oplossen van vraagstukken met betrekking tot de domeinen en subdomeinen behorend tot de examenstof van het college-examen: deelcijfer b Dit cijfer weegt voor 70% mee. één deelcijfer voor de presentatie van en het beantwoorden van vragen over het onderwerp: deelcijfer c Dit cijfer weegt voor 10% mee. Het cijfer voor het college-examen wordt als volgt berekend: 0,2a+0,7b+0,1c, afgerond op één decimaal nauwkeurig. 4 Examenstof (schematisch weergegeven) Wiskunde B centraal collegeexamen examen Domein A: Vaardigheden Subdomein A1: Informatievaardigheden Subdomein A2: Onderzoeksvaardigheden Subdomein A3: Technisch-instrumentele vaardigheden Subdomein A4: Oriëntatie op studie en * beroep Subdomein A5: Algebraïsche vaardigheden Domein Bg: Subdomein Bg1: Standaardfuncties Functies en grafieken Subdomein Bg2: Functies, grafieken, vergelijkingen en ongelijkheden Domein Cg: Discrete analyse Subdomein Cg1: Veranderingen Domein Bb: Differentiaal- Subdomein Bb1: Afgeleide functies en integraalrekening Subdomein Bb2: Algebraïsche technieken Subdomein Bb3: Integraalrekening Domein Db: Goniometrische functies Subdomein Db1: Goniometrische functies Domein Gb: Voortgezette Subdomein Gb1: Oriëntatie op bewijzen meetkunde Subdomein Gb2: Constructie en bewijzen in de vlakke meetkunde Domein F: keuzeonderwerp Voortgezette integraalrekening uit de schoolboeken voor wiskunde B bijvoorbeeld van Getal en Ruimte deel 3 hoofdstuk K of Complexe getallen uit de schoolboeken voor wiskunde D van bijvoorbeeld: Moderne Wiskunde of Getal en Ruimte * Subdomein A4 Oriëntatie op studie en beroep wordt alleen geëxamineerd in combinatie met het profielwerkstuk. In bijlage 1 van deze vakinformatie staat een beschrijving van de examenstof. Bij het bestuderen van de examenstof is het raadzaam om gebruik te maken van een lesmethode of examenkatern. pagina 7 van 18

8 Bijlage 1 Beschrijving examenstof Domein A: Vaardigheden Subdomein A1: Informatievaardigheden 1. De kandidaat kan, mede met behulp van ICT, informatie verwerven, selecteren, verwerken, beoordelen en presenteren. 1.1 artikelen of berichten uit (nieuws)media of vakliteratuur waarin wiskundige presentaties, redeneringen of berekeningen voorkomen, kritisch analyseren. 1.2 informatie verwerven en selecteren uit schriftelijke, mondelinge en audiovisuele bronnen, mede met behulp van ICT. Waar het een schriftelijk eindexamen betreft, beperkt deze eindterm zich tot het selecteren van informatie uit een gegeven context. 1.3 benodigde gegevens halen en interpreteren uit grafieken, tekeningen, simulaties, schema s, diagrammen en tabellen, mede met behulp van ICT. 1.4 gegevens weergeven in grafieken, tekeningen, schema s, diagrammen en tabellen, mede met behulp van ICT. 1.5 hoofd- en bijzaken onderscheiden. 1.6 feiten met bronnen verantwoorden. 1.7 informatie analyseren, schematiseren en structureren. 1.8 de betrouwbaarheid beoordelen van informatie en de waarde daarvan vaststellen voor het op te lossen probleem of te maken ontwerp. Subdomein A2: Onderzoeksvaardigheden 2. De kandidaat kan een gegeven probleemsituatie inventariseren, vertalen in een wiskundig model, binnen dat model wiskundige oplostechnieken hanteren en de gevonden oplossingen betekenis geven in de context. 2.1 logische relaties tussen gegevens, beweringen en resultaten aanbrengen en beoordelen en relevante gegevens scheiden van minder relevante gegevens. 2.2 gegevens met elkaar en met de probleemstelling in verband brengen, op grond daarvan een passende aanpak kiezen en deze zo mogelijk opsplitsen in deeltaken. 2.3 in een tekst verstrekte gegevens doelmatig weergeven in een geschikte wiskundige representatie (model). 2.4 vaststellen of een gekozen model voldoet en, indien nodig, een bijstelling hiervan suggereren. 2.5 vaststellen of er aanvullende gegevens nodig zijn en zo ja, welke. 2.6 onderzoeken in hoeverre het model bijgesteld moet worden ten gevolge van wijzigingen in de gegevens. 2.7 een bij het model passende wiskundige oplossingsmethode correct uitvoeren. 2.8 resultaten betekenis geven in de context en binnen die context kritisch analyseren. pagina 8 van 18

9 2.9 de nauwkeurigheid van de gegevens of werkwijzen betrekken bij de beoordeling van het eindresultaat reflecteren op de gemaakte keuzen voor representatie, werkwijze, oplossingsproces en resultaten en deze onder woorden brengen. Subdomein A3: Technisch-instrumentele vaardigheden 3. De kandidaat kan bij raadplegen, verkennen en presenteren van wiskundige informatie en bij uitvoeren van wiskundige bewerkingen en redeneringen gebruik maken van toepassingen van ICT. Subdomein A5: Algebraïsche vaardigheden 5. De kandidaat beheerst de bij het examenprogramma passende rekenkundige en algebraïsche vaardigheden en formules, heeft daar inzicht in en kan de bewerkingen uitvoeren met, maar ook zonder, gebruik van ICT-middelen zoals de grafische rekenmachine. De kaders voor dit subdomein worden geschetst in hoofdstuk 3 van de syllabus op examenblad.nl Domein Bg: Functies en grafieken Subdomein Bg1: Standaardfuncties 6. De kandidaat kan grafieken tekenen en herkennen van machtsfuncties, exponentiële functies, logaritmische functies en goniometrische functies en van die verschillende typen functies de karakteristieke eigenschappen benoemen. 6.1 grafieken tekenen van machtsfuncties met rationale exponenten en daarbij de begrippen domein, bereik, stijgen, dalen, symmetrie en asymptotisch gedrag hanteren. 6.2 grafieken tekenen van exponentiële functies van het type f(x) = a x en hun inverse functies f(x) = a log x en daarbij de begrippen domein, bereik, stijgen, dalen en asymptotisch gedrag hanteren. 6.3 grafieken tekenen van de goniometrische functies f(x) = sin x en f(x) = cos x en daarbij de begrippen radiaal, periode, amplitude, domein, bereik, stijgen, dalen en symmetrie hanteren. 1 1 sin x en cos x worden tot de standaardfuncties gerekend; tan x niet. pagina 9 van 18

10 Subdomein Bg2: Functies, grafieken, vergelijkingen en ongelijkheden 7. De kandidaat kan functievoorschriften opstellen, bewerken, de bijbehorende grafieken tekenen en vergelijkingen en ongelijkheden oplossen met behulp van numerieke, grafische en algebraïsche methoden. 7.1 een in de context beschreven samenhang vertalen in een functievoorschrift. 7.2 op grafieken transformaties uitvoeren als verschuiven en rekken en de samenhang met de bijbehorende verandering van het functievoorschrift beschrijven. 7.3 functies combineren (optellen, aftrekken, schakelen) en de samenhang met de bijbehorende grafieken beschrijven. 7.4 een tweedegraadspolynoom in één variabele ontbinden in lineaire factoren. 7.5 een algoritme gebruiken voor het oplossen van een tweedegraadsvergelijking. 7.6 vergelijkingen oplossen met numerieke, grafische of elementair-algebraïsche methoden. 7.7 de rekenregels voor machten en logaritmen (inclusief grondtalverandering) gebruiken. 7.8 gebruik maken van logaritmische schaalverdelingen. 7.9 ongelijkheden oplossen met de grafische methode het begrip absolute waarde hanteren. Domein Cg: Discrete analyse Subdomein Cg1: Veranderingen 8. De kandidaat kan het veranderingsgedrag van grafieken en functies relateren aan differentiequotiënten, toenamediagrammen, hellinggrafieken en contexten. 8.1 vaststellen op welke intervallen er sprake is van een constant, een stijgend of een dalend verloop van de grafiek van een functie. 8.2 vaststellen of een stijging/daling toenemend of afnemend is. 8.3 vaststellen of er minima en maxima zijn en uit een grafiek aflezen hoe groot die zijn. 8.4 veranderingen beschrijven met behulp van differenties, bijvoorbeeld x. 8.5 veranderingen beschrijven en vergelijken met behulp van differentiequotiënten. 8.6 differentiequotiënten berekenen als een functie gegeven is door een formule of grafiek. 8.7 differentiequotiënten interpreteren als maat voor gemiddelde verandering op een interval en als helling van een koorde. 8.8 bij afnemende stapgrootte differentiequotiënten interpreteren als benadering van de helling (steilheid) van de grafiek in een bepaald punt. 8.9 van een gegeven grafiek de bijbehorende hellinggrafiek beschrijven en met een computer of GR numeriek benaderen uit een gegeven hellinggrafiek het verloop van de oorspronkelijke grafiek afleiden. pagina 10 van 18

11 8.11 relaties leggen tussen contexten, bijbehorende formules of functies en veranderingsgedrag. Domein Bb: Differentiaal- en integraalrekening Subdomein Bb1: Afgeleide functies 9. De kandidaat kan het differentiaalquotiënt en de eerste en tweede afgeleide gebruiken om een functie te onderzoeken en om een contextprobleem op te lossen. 9.1 de helling van een grafiek in een punt numeriek-grafisch benaderen als de functie gegeven is door een formule. 9.2 het differentiaalquotiënt gebruiken als maat voor de lokale verandering van een functie en als richtingscoëfficiënt van de raaklijn. 9.3 het differentiaalquotiënt gebruiken om een functie lokaal lineair te benaderen. 9.4 het verband aangeven tussen de afgeleide van een functie f en van een functie g waarvan de grafiek door verschuiven of rekken uit die van f is ontstaan. 9.5 de afgeleide functie gebruiken voor het bestuderen van stijging of daling van een functie. 9.6 de afgeleide gebruiken bij het vinden van extremen van een functie of het verifiëren van langs numeriek-grafische weg gevonden extremen. 9.7 de tweede afgeleide gebruiken om toe- of afname van stijging of daling te onderscheiden. 9.8 de tweede afgeleide gebruiken bij het vinden van buigpunten van een grafiek of het verifiëren van langs numeriek-grafische weg gevonden buigpunten. 9.9 de diverse notaties voor de afgeleide en de tweede afgeleide functie dy d dk ds dx dx dq dt f '( x ),, f ( x ),,, f ''( x ) herkennen en gebruiken relaties leggen tussen begrippen in contexten, met name de begrippen snelheid en versnelling, de eerste en/of tweede afgeleide van een functie en de grafieken van de eerste en/of tweede afgeleide een optimaliseringsprobleem vertalen in een model waarbij een functie van één variabele optreedt en dit probleem vervolgens numeriek-grafisch of met behulp van de afgeleide van deze functie oplossen. Subdomein Bb2: Algebraïsche technieken 10. De kandidaat kan afgeleide functies bepalen met behulp van regels voor het differentiëren en algebraïsche technieken hanteren algebraïsche uitdrukkingen omwerken de afgeleide bepalen van standaardfuncties bij het bepalen van de afgeleide van exponentiële en logaritmische functies het getal e en de natuurlijke logaritme gebruiken voor het bepalen van de afgeleide functie de som-, verschil-, product-, quotiënten/of kettingregel gebruiken. pagina 11 van 18

12 Subdomein Bb3: Integraalrekening 11. De kandidaat kan in geschikte toepassingen een bepaalde integraal opstellen en exact berekenen, en met behulp van ict benaderen bij daarvoor geëigende toepassingen een bepaalde integraal opstellen met behulp van de grafische rekenmachine een Riemannsom berekenen als benadering van een integraal. b 11.3 de notatie f ( t) dt herkennen en gebruiken. a 11.4 een integraal exact berekenen in het geval de integrand a. de gedaante f(x) + c, f(x + c), c f(x) of f(c x) heeft, waarbij f een machtsfunctie, een exponentiële functie, of de functie sinus of cosinus is. b. de som van twee of meer functies zoals bedoeld in a. is een integraal gebruiken bij de berekening van lengte (van een deel van een grafiek of parameterkromme), oppervlakte, inhoud, afgelegde weg en zwaartepunt. Domein Db: Goniometrische functies Subdomein Db1: Goniometrische functies 12. De kandidaat kan bij periodieke verschijnselen, met name trillingspatronen en harmonische bewegingen, formules opstellen, herleiden en bewerken, de bijbehorende grafieken tekenen en vergelijkingen oplossen de eenparige cirkelbeweging en de harmonische beweging in verband brengen met de functies sinus en cosinus gebruik maken van de begrippen amplitude, evenwichtstand, periode, frequentie en faseverschil bij het tekenen van een sinusoïde of het beschrijven van een periodiek verschijnsel bij een gegeven sinusoïde een passende formule opstellen vergelijkingen oplossen van het type sin a = sin b en cos a = cos b waarbij a en b lineaire functies van x zijn en hierbij de periodiciteit gebruiken voor het vinden van alle oplossingen de formules waarin sin(t+ π), cos(t+ π), sin(t+ π /2) (of sin(π/2-t)), cos(t+ π /2) (of cos(π/2-t)), sin(-t), cos(-t), sin(2t) en cos(2t) worden uitgedrukt in sint en/of cost, gebruiken bij het herleiden van formules en het oplossen van vergelijkingen de formules sin 2 t + cos 2 t = 1 en sin t = tant gebruiken bij het herleiden van cos t formules de formules voor sin(t ± u), cos(t ± u), sint ± sinu, cost ± cosu gebruiken bij het verklaren van samengestelde trillingspatronen en bij het herleiden van formules de afgeleiden bepalen van de functies sinus, cosinus en tangens parametervoorstellingen gebruiken bij het bestuderen van figuren van Lissajous. pagina 12 van 18

13 Domein Gb: Voortgezette meetkunde Subdomein Gb1: Oriëntatie op bewijzen 13. De kandidaat kan definities, vermoedens, stellingen en bewijzen onderscheiden, meetkundige situaties exploreren, een vermoeden of te bewijzen stelling formuleren en bewijzen of weerleggen het verschil aangeven tussen een definitie en een stelling het verschil aangeven tussen een vermoeden en een stelling in relevante gevallen het verschil tussen een stelling en haar omkering herkennen en beoordelen welke van de twee bij een bepaald bewijs een rol kan spelen de structuur van een gegeven bewijs doorgronden verschillende technieken hanteren bij het geven van een bewijs of het weerleggen van een vermoeden, zoals: - het redeneren vanuit het ongerijmde, - het gebruik maken van meetkundige plaatsen, - het onderzoeken en onderscheiden van verschillende gevallen, - het geven van een tegenvoorbeeld meetkundige situaties exploreren en een vermoeden in de vorm van een (te bewijzen) stelling formuleren. Subdomein Gb2: Constructie en bewijzen in de vlakke meetkunde 14. De kandidaat kan constructies uitvoeren en bewijzen geven bewijzen geven waarbij gebruik gemaakt wordt van eigenschappen van rechte lijnen, cirkels, driehoeken en vierhoeken en waarbij afstanden, hoeken en onderlinge ligging een rol spelen binnen een concrete probleemsituatie methoden uit de vlakke meetkunde gebruiken aangeven wat de afstand van een punt tot een gebied is en daarbij gebruik maken van cirkels rond het gegeven punt en/of de begrippen normaal en voetpunt middelloodlijnen, bissectrices, cirkels, parabolen als meetkundige plaatsen herkennen en gebruiken in eenvoudige gevallen de meetkundige plaats van punten vinden die gelijke afstand tot twee gegeven gebieden hebben. pagina 13 van 18

14 Bijlage 2 Hulpmiddelen Noodzakelijk Grafische rekenmachine De volgende types zijn toegestaan: Texas Instruments: TI-84 Plus; TI-84 Plus silver edition; TI-84 Plus C silver edition TI-84 Plus T en TI-84 Plus CE-T TI-Nspire C Casio: Fx-9750Gll met reset Fx-9860Gll (SD) met examenstand: OS 2.07 en hoger Fx-CG20 met examenstand: OS 2.01 en hoger Hewlett Packard: HP Prime Oudere types dan de hier genoemde, ook die eerder wel waren toegestaan, zijn in 2017 NIET meer toegestaan op de havo. In 2017 zijn oudere types die eerder waren toegestaan, nog wel toegestaan op vwo, maar de kans bestaat dat sommige examenopgaven daarmee niet of minder goed te maken zijn. Tijdens de examens dient het geheugen van de grafische rekenmachine te zijn geblokkeerd door een examenstand, dan wel te zijn gewist door een reset van de gehele machine. Toegestaan De hulpmiddelen hieronder zijn toegestaan bij alle examens. Zij zijn niet alle nodig: Basispakket Het standaard basispakket bij alle centrale examens en college-examens bevat: - schrijfmateriaal - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geodriehoek - vlakgum Ook is het toegestaan om hulpmiddelen mee te brengen die geen relatie hebben met de exameneisen maar wel functioneel kunnen zijn, zoals: markeerstift, puntenslijper, leesliniaal (loep). Woordenboek Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle schriftelijke examens. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruik gemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar een vreemde taal (de thuistaal van de kandidaat). Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. Uitgebreide informatie over de hulpmiddelen voor de centrale examens en hulpmiddelen voor kandidaten met een beperking staat in de Regeling toegestane hulpmiddelen. Kies: examenblad.nl/ vwo of havo/ onderwerpen/ hulpmiddelen/ 2017 pagina 14 van 18

15 Bijlage 3 Tips Centraal examen geef voldoende toelichting bij de gegeven antwoorden; vergeet niet de tussenstappen te vermelden; voor deze vakken is het belangrijk niet alleen een boek te bestuderen, maar vooral veel te oefenen, bijvoorbeeld met oude examens. Mondeling college-examen Voorbereiden op het mondeling college-examen tijdens het mondeling examen kan de gehele examenstof gevraagd worden; bestudeer daarom ook de onderwerpen van het centraal examen; het is belangrijk, ook voor het mondeling examen, dat er voldoende geoefend is in het maken van eindexamenopgaven. Op die manier kunnen vragen vlot beantwoord worden; oefen in het onder woorden brengen van begrippen; besteed voldoende aandacht aan de terminologie die bij het vak hoort; zorg voor voldoende oefening in het gebruik van de grafische rekenmachine; het kost vaak erg veel kostbare tijd in het examen; Casus/voorbereidingsopdracht voorafgaand aan het college-examen bij wiskunde mag u géén gebruik maken van het Binas-boek of een formulekaart; maak bij het voorbereiden van de casus aantekeningen en oefen, na het lezen van de casus, alvast in eigen woorden weer te geven waar de casus over gaat; soms staan er onder aan de casus al een paar vragen over de tekst. Wanneer dit zo is, probeer deze dan voor te bereiden. Het is niet erg als het niet lukt om alle vragen te beantwoorden tijdens de voorbereidingstijd; tijdens het mondeling examen moet de kandidaat in eigen woorden kunnen weergeven waarover de casus gaat. Van belang hierbij zijn kernbegrippen uit de tekst. Hieruit blijkt al in hoeverre de casus begrepen is. Uitgaande van de casus kan er daarna over het onderwerp zelf en andere onderwerpen dieper gevraagd worden. Algemene opmerkingen over het mondeling examen geleerde formules moeten niet alleen benoemd kunnen worden, maar ook worden toegepast; het is belangrijk verbanden te kunnen leggen tussen onderdelen van de bestudeerde examenstof; hoofdrekenen (en inschatten van de orde van grootte van uitkomsten) is naast het gebruik van de rekenmachine van belang. pagina 15 van 18

16 Bijlage 4 Nieuw examenprogramma wiskunde B vwo 2018 (Er zal in 2018 onder bepaalde voorwaarden nog de mogelijkheid zijn volgens het oude programma examen te doen.) Wiskunde B vwo Subdomein centraal examen collegeexamen A: Vaardigheden A1: Informatievaardigheden B: Functies, grafieken en getallen C: Differentiaal- en integraalrekening A2: profielspecifieke vaardigheden A3: wiskundige vaardigheden B1: Formules en functies B2: Standaardfuncties B3: Functies en grafieken B4: Inverse functies B5: Vergelijkingen en ongelijkheden B6: Asymptoten en limietgedrag van functies C1: Afgeleide functies C2: Technieken voor differentiëren C3: Integraalrekening D: Goniometrische functies E: Meetkunde met coördinate E1: Meetkundige vaardigheden E2: Algebraïsche methoden in de vlakke meetkunde E3: Vectoren en inproduct E4: Toepassingen F: Vastgesteld onderwerp wordt nog bekend gemaakt : uit deze onderwerpen zal een keuze gemaakt worden. Dit wordt bekend gemaakt bij de vakinformatie voor pagina 16 van 18

17 pagina 17 van 18

18 pagina 18 van 18