Aan de Gemeenteraad. Raad. Onderwerp : Vaststelling verordening langdurigheidstoeslag. 5 februari Status. Besluitvormend. Punt no.

Transcriptie

1 Aan de Gemeenteraad Raad Status : : 5 februari 2009 Besluitvormend Onderwerp : Vaststelling verordening langdurigheidstoeslag Punt no. : 5 Korte toelichting In verband met de decentralisatie van de langdurigheidstoeslag moet de gemeenteraad op grond van het vanaf januari 2009 geldende nieuwe artikel 8, lid 1, sub d WWB een verordening vaststellen waarin staat omschreven wat wordt verstaan onder de begrippen laag inkomen, langdurig en wat de hoogte van de langdurigheidstoeslag moet worden en waarin de toetsingscriteria staan omschreven op grond waarvan aan de persoon van 21 jaar of ouder en jonger dan 65 jaar die langdurig een laag inkomen en geen vermogen heeft en geen uitzicht heeft op inkomensverbetering een langdurigheidstoeslag kan worden toegekend. Nadere toelichting Inleiding Door middel van het wetsvoorstel (TK , , nr. 2) heeft het kabinet voorgesteld om de langdurigheidstoeslag per 1 januari 2009 te decentraliseren. De achtergrond van deze decentralisatie is voor een groot deel gelegen in de tekortkomingen in de wetgeving en de daaruit voortvloeiende uitvoeringsproblemen die de jurisprudentie van de CRvB duidelijk heeft gemaakt. Aanvankelijk was het de bedoeling dat de gemeenten een grote mate van beleidsvrijheid zouden krijgen ten aanzien van: 1. het begrip laag inkomen, 2. het begrip langdurig, 3. het begrip arbeidsmarktperspectief, 4. de hoogte van de langdurigheidstoeslag. Echter, na de Tweede Kamer behandeling blijft er van deze beleidsvrijheid weinig meer over. De redenen hiervoor zijn: het aanvaarden van het Amendement Spies, waardoor het begrip arbeidsmarktperspectief voor de langdurigheidstoeslag niet meer van belang is, de zeer recente jurisprudentie van de CRvB, waarin ten aanzien van het begrip laag inkomen een duidelijke uitspraak wordt gedaan, de uitdrukkelijke bedoeling van de wetgever ten aanzien van het begrip langdurig én het algemene uitgangspunt dat een langdurigheidstoeslag wel een substantieel bedrag behoort te zijn. Desondanks blijft op grond van het vanaf januari 2009 geldende nieuwe artikel 8, lid 1, sub d WWB de verplichting bestaan dat de Gemeenteraad een verordening moet vaststellen waarin staat omschreven wat wordt verstaan onder de begrippen laag inkomen, langdurig en wat de hoogte van de langdurigheidstoeslag moet worden. V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 februari\word\5 - Vaststelling verordening langdurigheidstoeslag.doc

2 Raad : 5 februari 2009 Punt no.: 5 Blad: 2 Voorts moeten in de verordening de toetsingscriteria worden omschreven op grond waarvan aan de persoon van 21 jaar of ouder en jonger dan 65 jaar die langdurig een laag inkomen en geen vermogen heeft en geen uitzicht heeft op inkomensverbetering een langdurigheidstoeslag kan worden toegekend. Wij stellen u voor te besluiten om: 1. Bijgaande Verordening Langdurigheidstoeslag vast te stellen. 2. In het kader van de Verordening Langdurigheidstoeslag onder een laag inkomen een inkomen tot 100% van het sociaal minimum te verstaan. 3. In het kader van de Verordening Langdurigheidstoeslag onder langdurig een periode van 3 jaar te verstaan. 4. In het kader van de Verordening Langdurigheidstoeslag de hoogte van de langdurigheidstoeslag te bepalen op de huidige bedragen. Argumenten 1.1. De Gemeenteraad heeft verordenende bevoegdheid. Het wetsvoorstel (TK , , nr. 2) voorziet ook in een wijziging van artikel 8 WWB. Aan het eerste lid wordt letter d. toegevoegd. Hierin staat dat de Gemeenteraad ten aanzien van de gedecentraliseerde langdurigheidstoeslag een verordening moet vaststellen De armoedeval moet zoveel mogelijk worden voorkomen. Verlies van de langdurigheidstoeslag door het verkrijgen van een hoger inkomen, bijvoorbeeld als gevolg van werkaanvaarding, draagt het gevaar in zich van de armoedeval. Deze armoedeval wordt groter naarmate een hogere inkomensgrens wordt gehanteerd. Bij de hantering van een inkomensgrens van bijvoorbeeld 120% is het reële risico aanwezig dat een belanghebbende er, ondanks de werkaanvaarding, financieel niets op vooruitgaat of er zelfs op achteruit gaat. Een alternatief hiervoor zou een (door de wetgever gesuggereerde) gedifferentieerde hoogte van de langdurigheidstoeslag kunnen zijn, waarbij de langdurigheidstoeslag lager wordt naarmate het inkomen hoger is. Wij zijn van mening dat het alleen al vanwege de te verwachten uitvoeringsproblemen geen aanbeveling verdient om hiervoor te kiezen. Overigens moet de grens van 100% van het sociaal minimum op basis van jurisprudentie (CRvB, , nrs. 06/1163 WWB) niet te strikt worden genomen. Kleine (incidentele) overschrijdingen moeten worden genegeerd. Dit moet van geval tot geval worden beoordeeld Het hanteren van een hogere grens veroorzaakt al snel discriminatie met 65+ ers met een minimum-inkomen. Het recht op de langdurigheidstoeslag geldt op grond van artikel 36 WWB voor personen van 21 tot 65 jaar. De wettelijke uitsluiting van mensen van 65 jaar en ouder is gebaseerd op het uitgangspunt dat hun inkomen al voldoende hoger is dan de bijstandsnorm voor personen jonger dan 65 jaar. Dit is echter maar zeer ten dele het geval. Het werkelijke verschil bedraagt zo om en nabij de 5% tot 9% (afhankelijk van het feit of men alleenstaande, alleenstaande ouder of echtpaar is). Het vaststellen van een hogere inkomensgrens (reeds bij 110%!) leidt er dan toe dat er ten aanzien van 65+ ers sprake is van leeftijdsdiscriminatie, hetgeen op grond van artikel 26 van het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten verboden is Er mag van worden uitgegaan dat de financiële positie van mensen met een minimuminkomen reeds na een periode van 3 jaar onder druk staat. Een referteperiode van 5 jaar, zoals artikel 36 WWB tot dusverre voorschreef, wordt alom als te lang ervaren. Hier sluiten wij bij aan. V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 februari\word\5 - Vaststelling verordening langdurigheidstoeslag.doc

3 Raad : 5 februari 2009 Punt no.: 5 Blad: 3 Nadat belanghebbenden 3 jaar op een minimum-inkomen aangewezen zijn geweest is er over het algemeen niet veel reserveringsruimte meer aanwezig. Vandaar dat wij voorstellen een referteperiode van 3 jaar aan te houden. Dit sluit ook aan bij de bedoeling van de wetgever, want de minimumleeftijd voor het recht op een langdurigheidstoeslag is van 23 jaar ook teruggebracht naar 21 jaar. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat iemand vanaf zijn 18 de levensjaar voor de WWB als een zelfstandig rechtssubject kan worden gezien Een langdurigheidstoeslag moet in ieder geval een substantieel bedrag zijn. De bedoeling van de langdurigheidstoeslag is het bieden van een inkomensondersteuning aan mensen die reeds een aantal jaren aangewezen zijn geweest op het sociaal minimum. Hierbij wordt er van uitgegaan dat er dan redelijkerwijs geen financiële rek meer kan zijn en dat alle reserves zijn uitgeput. Herstel van de koopkracht om noodzakelijke vervangingen te kunnen doen vraagt dan wel om een behoorlijk (lees: substantieel) bedrag. De jaarlijkse bedragen in de huidige systematiek ( 486,00 voor een echtpaar, 436,00 voor een alleenstaande ouder en 341,00 voor een alleenstaande) voldoen aan dit criterium en er is dan ook veel voor te zeggen hierbij aan te sluiten. Omringende gemeenten hebben ook bij de huidige bedragen aangesloten. Kanttekeningen 2.1. Bij een hoger inkomen vervalt gelijk het recht op de langdurigheidstoeslag. Een (structureel) hoger inkomen dan 100% van het sociaal minimum betekent dat men niet in aanmerking komt voor een langdurigheidstoeslag. Zoals met elke grens kan ook deze grens voor belanghebbenden nadelig uitpakken. Echter, verhoging van de grens veroorzaakt nog veel meer onredelijkheid vanwege het reële risico voor de armoedeval. Bovendien kunnen incidentele hogere inkomsten op basis van de al eerder genoemde jurisprudentie buiten beschouwing worden gelaten Het betekent een verruiming van de doelgroep met hogere kosten tot gevolg. Eerdere toetreding tot de doelgroep zal bij een gelijkblijvende hoogte van de langdurigheidstoeslag naar verwachting tot hogere uitgaven leiden. Echter, wij zijn van mening dat dit onvermijdbaar is als ervan uitgegaan wordt dat de financiële positie van iemand met een minimum-inkomen reeds na 3 jaar onder druk is komen te staan Het kan belemmerend werken ten aanzien van arbeidsinschakeling. Voorstelbaar is dat het vooruitzicht de langdurigheidstoeslag in hoogte variërend van 341,00 tot 486,00 per jaar te verliezen, niet erg motiverend werkt als betaalde arbeid, met een inkomen hoger dan het sociaal minimum, kan worden verkregen. Echter, geredeneerd vanuit de uitgangspunten van de WWB moet men door middel van re-integratievoorzieningen actief naar werk worden geleid en het gegeven dat men daardoor de langdurigheidstoeslag verliest mag nimmer als argument gelden om aangeboden werk niet te aanvaarden. Ook om deze reden is voorgesteld om de inkomensgrens te stellen op 100% van het sociaal minimum. Bovendien mag het afstemmingsbeleid binnen de WWB toereikend worden geacht om (ook) ten aanzien van re-integratie, indien nodig, sturend op te treden Het leidt, gecombineerd met een uitbreiding van de doelgroep, tot hogere uitgaven. Eerder is al gesteld dat de doelgroep uitgebreid zal worden als gevolg van de kortere referteperiode. Daarnaast mag ook niet vergeten worden dat de doelgroep als gevolg van het vervallen van het criterium arbeidsmarktperspectief (Amendement Spies) zal groeien. Immers, mensen met inkomsten uit arbeid (hoe laag ook) zijn, in tegenstelling tot de huidige langdurigheidstoeslag, nu niet meer op voorhand uitgesloten. Daaruit volgt ook dat het zich al dan niet actief opstellen op de arbeidsmarkt voor het recht op de langdurigheidstoeslag niet meer cruciaal is. Hoeveel de groei zal zijn is nu met geen mogelijkheid vast te stellen. V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 februari\word\5 - Vaststelling verordening langdurigheidstoeslag.doc

4 Raad : 5 februari 2009 Punt no.: 5 Blad: 4 Misschien dat de wettelijke bepaling dat een langdurigheidstoeslag moet worden aangevraagd (en dus niet zondermeer ambtshalve kan worden toegekend) het effect heeft dat de hogere uitgaven toch nog enigzins beperkt blijven. Om de hogere uitgaven te bestrijden zou ook gedacht kunnen worden aan het zelf vaststellen van de hoogte voor de langdurigheidstoeslag op een (veel) lager bedrag. Een mogelijk voordeel hiervan is dat de langdurigheidstoeslag meer als een gericht instrument ten behoeve van minimabeleid en re-integratie zou kunnen worden ingezet. Daartegenover staat een veel grotere belasting van de uitvoering. Daarnaast is al eerder vastgesteld dat een langdurigheidstoeslag een substantiel bedrag moet zijn en dat dat gewaarborgd is bij het handhaven van de huidige bedragen met een jaarlijkse indexering. Een stijging van de uitgaven is hiermee dus eigenlijk onvermijdelijk. Financiën Met ingang van 2009 worden de financiën ten behoeve van het onderdeel langdurigheidstoeslag ad ,00 uitgenomen uit het landelijk macro-budget en overgeheveld naar de algemene middelen. Afgezet naar de gemeente Achtkarspelen gaat het dan om een bedrag van ,00. Dit bedrag is ook op de begroting voor 2009 opgenomen. Vastgesteld moet echter worden dat in ,00 aan langdurigheidstoeslag is uitgegeven, terwijl de uitgaven in 2008 naar verwachting ,00 zullen bedragen. Rekening houdend met een uitbreiding van de doelgroep en gelijkblijvende bedragen voor de langdurigheidstoeslag kan dus nu reeds worden vastgesteld dat de financiële middelen ontoereikend zullen zijn en vanuit de algemene middelen moeten worden aangevuld. Beoogd effect Met de nieuwe Verordening langdurigheidstoeslag wordt beoogd een goede en rechtvaardige regeling neer te zetten, die de juiste doelgroep op een juiste wijze ondersteunt. Communicatie In de WIZ-nieuwsbrief zal aan de nieuwe langdurigheidstoeslag aandacht worden besteed. Daarnaast moet hieromtrent ten behoeve van andere mensen met een minimum-inkomen een artikel op de gemeentelijke infopagina worden opgenomen. Vervolg Bij akkoord zal Team Staf van Afdeling WIZ zorgdragen voor de verdere afwikkeling. Voorstel Wij stellen u derhalve voor te besluiten om: 1. Bijgaande Verordening Langdurigheidstoeslag vast te stellen. 2. In het kader van de Verordening Langdurigheidstoeslag onder een laag inkomen een inkomen tot 100% van het sociaal minimum te verstaan. 3. In het kader van de Verordening Langdurigheidstoeslag onder langdurig een periode van 3 jaar te verstaan. 4. In het kader van de Verordening Langdurigheidstoeslag de hoogte van de langdurigheidstoeslag te bepalen op de huidige bedragen. Buitenpost, 22 januari 2009 het college van burgemeester en wethouders van Achtkarspelen, secretaris, mr. E. van der Sluis burgemeester, T.J. van der Zwan V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 februari\word\5 - Vaststelling verordening langdurigheidstoeslag.doc

5 Raad : 5 februari 2009 Punt no.: 5 Blad: 5 Bijlagen : - Conceptraadsbesluit - Verordening Langdurigheidstoeslag Ter inzage : - Ambtenaar : J.J. Jager Portefeuillehouder : J. Stellinga V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 februari\word\5 - Vaststelling verordening langdurigheidstoeslag.doc

6 Raadsbesluit De raad van de gemeente Achtkarspelen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders dd. 22 januari 2009, punt nr.: 5; overwegende dat ten aanzien van de gedecentraliseerde langdurigheidstoeslag een Verordening Langdurigheidstoeslag moet worden vastgesteld; gelet op het bepaalde in artikel 8, lid 1, sub d. WWB en artikel 36 WWB; b e s l u i t : De Verordening Langdurigheidstoeslag vast te stellen. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Achtkarspelen van 5 februari De griffier, De voorzitter, mw. mr. R. van der Tempel T.J. van der Zwan

7 Gemeente Achtkarspelen Gemeente Kollumerland c.a. Verordening langdurigheidstoeslag WWB Afdeling Werk, Inkomen en Zorg December

8 Gemeente Achtkarspelen en gemeente Kollumerland c.a. de Raad van de gemeente Achtkarspelen; en de Raad van de gemeente Kollumerland c.a.; gelet op het bepaalde in artikel 8, lid 1, sub d en artikel 36 van de Wet Werk en Bijstand, overwegende dat moet worden vastgesteld wie voor een langdurigheidstoeslag in aanmerking komt en op grond van welke criteria de hoogte van die langdurigheidstoeslag wordt bepaald; besluiten vast te stellen: de Verordening Langdurigheidstoeslag WWB Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsomschrijving In deze verordening wordt verstaan onder: a. de WWB: de Wet Werk en Bijstand; b. de belanghebbende: degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken (Algemene Wet Bestuursrecht); c. de alleenstaande: de ongehuwde van 21 jaar of ouder die geen tot zijn last komende kinderen heeft en geen gezamenlijke huishouding voert met een ander tenzij het betreft een bloedverwant in de eerste graad of een bloedverwant in de tweede graad indien er bij één van de bloedverwanten in de tweede graad sprake is van zorgbehoefte; d. de alleenstaande ouder: de ongehuwde van 21 jaar of ouder die de volledige zorg heeft voor één of meer tot zijn last komende kinderen en geen gezamenlijke huishouding voert met een ander tenzij het betreft een bloedverwant in de eerste graad of een bloedverwant in de tweede graad indien er bij één van de bloedverwanten in de tweede graad sprake is van zorgbehoefte; e. de gehuwde: een persoon die gehuwd, of geregistreerd partner is en 21 jaar of ouder is; - als gehuwde wordt mede aangemerkt de ongehuwde van 21 jaar of ouder die met een ongehuwde van 21 jaar of ouder een gezamenlijke huishouding voert, tenzij het een bloedverwant in de eerste graad betreft; - als ongehuwde wordt mede aangemerkt degene van 21 jaar of ouder die duurzaam gescheiden leeft van de van degene waarmee hij gehuwd is; - van een gezamenlijke huishouding is sprake indien twee personen van 21 jaar of ouder hun hoofdverblijf in dezelfde woning hebben en zij blijk geven zorg te dragen voor elkaar door middel van het leveren van een bijdrage in de kosten van de huishouding danwel anderszins; - een gezamenlijke huishouding wordt in ieder geval aanwezig geacht indien de belanghebbenden hun hoofdverblijf hebben in dezelfde woning en: 2

9 - zij met elkaar gehuwd zijn geweest of eerder voor de verlening van bijstand als gehuwden zijn aangemerkt; - uit hun relatie een kind is geboren of erkenning heeft plaatsgevonden van een kind van de één door de ander; - zij zich wederzijds verplicht hebben tot een bijdrage aan de huishouding krachtens een geldend samenlevingscontract; - zij op grond van een registratie worden aangemerkt als een gezamenlijke huishouding die naar aard en strekking overeenkomt met de gezamenlijke huishouding bedoeld in het voorgaande. - van duurzaam gescheiden leven is sprake als: - het een door één of beide belanghebbenden gewilde verbreking van de echtelijke of daarmee gelijkgestelde samenleving betreft, en - beide belanghebbenden afzonderlijk van elkaar een eigen leven leiden, als waren zij niet met elkaar gehuwd, en - deze toestand door tenminste één belanghebbende als bestendig wordt gezien. f. het kind: het in Nederland woonachtige eigen kind of stiefkind; g. het ten laste komende kind: het kind, jonger dan 18 jaar, voor wie de alleenstaande ouder of de gehuwde aanspraak op kinderbijslag kan maken; h. de langdurigheidstoeslag: de jaarlijkse financiële tegemoetkoming aan een persoon van 21 jaar of ouder, doch jonger dan 65 jaar, die langdurig een laag inkomen en geen in aanmerking te nemen vermogen heeft en geen uitzicht heeft op inkomensverbetering; i. het begrip langdurig: een onafgebroken periode van 3 jaar voorafgaand aan de datum waarop in enig jaar het recht op de langdurigheidstoeslag ontstaat (de peildatum); j. de peildatum: de datum waartegen langdurigheidstoeslag wordt aangevraagd; k. een laag inkomen: een inkomen als bedoeld in artikel 31 en 32 van de WWB, alsmede een uitkering voor de kosten van levensonderhoud als bedoeld in artikel 7, lid 1, sub b van de WWB, dat over de voorgaande onafgebroken drie jaar voor de peildatum niet meer heeft bedragen dan de voor belanghebbende van toepassing zijnde norm, inclusief (eventuele) toeslag of verlaging als bedoeld in artikel 21 en paragraaf 3.3 van de WWB. Voor de beoordeling van het inkomen in het kader van artikel 32 is onderdeel b van het eerste lid niet van toepassing. l. de inkomsten uit arbeid: de opbrengst van arbeid of de winst uit bedrijf en zelfstandig uitgeoefend beroep. m. de inkomsten in verband met arbeid: een uitkering uit een verplichte werknemersverzekering of een particuliere verzekering wegens derving van inkomen. n. het vermogen: het vermogen als bedoeld in artikel 34 van de WWB; o. de gehuwdennorm: de bijstandsnorm als bedoeld in artikel 21, sub c van de WWB o. het college: het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Achtkarspelen óf de gemeente Kollumerland c.a. p. de gemeenteraad: de gemeenteraad van de gemeente Achtkarspelen óf de gemeente Kollumerland c.a. Hoofdstuk 2. Categorieën Artikel 2 Categorieën Voor belanghebbenden aan wie een langdurigheidstoeslag kan worden verleend geldt een categorieaanduiding; - de categorieën worden aangeduid als: a. alleenstaande; b. alleenstaande ouder; c. gehuwde. 3

10 Hoofdstuk 3. Criteria voor het toekennen van een langdurigheidstoeslag Artikel 3 1. Onverlet het bepaalde in artikel 36 van de WWB komt in aanmerking voor de langdurigheidstoeslag de belanghebbende die langdurig (artikel 1, sub i van deze verordening) aangewezen is geweest op een laag inkomen (artikel 1, sub k van deze verordening) en over deze periode niet de beschikking heeft gehad over vermogen (artikel 1, sub n van deze verordening) en die geen uitzicht heeft op inkomensverbetering. 2. Ten aanzien van perioden waarin de belanghebbende uitgesloten is geweest van het recht op bijstand wordt de belanghebbende geacht tenminste een inkomen te hebben gehad ter hoogte van 100% van de voor belanghebbende van toepassing zijnde norm, inclusief (eventuele) toeslag of verlaging als bedoeld in artikel 21 en paragraaf 3.3 van de WWB. 3. Als de belanghebbende een gehuwde is geldt het eerste en het tweede lid evenzeer voor de partner. 4. De partner van de gehuwde heeft geen zelfstandig recht op een langdurigheidstoeslag. 5. Bij de vaststelling van het inkomen, als bedoeld in lid 1, wordt een eerder verstrekte langdurigheidstoeslag conform het gestelde in artikel 36, lid 2 van de WWB buiten beschouwing gelaten. Hoofdstuk 4. Hoogte van de langdurigheidstoeslag Artikel 4 1. De langdurigheidstoeslag bedraagt voor: - de alleenstaande: 341,00; - de alleenstaande ouder: 436,00; - de gehuwde: 486,00. (de genoemde bedragen gelden per 1 januari 2008 en jaarlijks vindt per januari indexering plaats) 2. Voor de toepassing van het eerste lid is de situatie op de peildatum bepalend. 3. Indien één van de gehuwden op de peildatum is uitgesloten van het recht op langdurigheidstoeslag ingevolge artikel 11 of artikel 13, lid 1 van de WWB komt de rechthebbende echtgenoot in aanmerking voor een langdurigheidstoeslag naar de hoogte die voor hem als alleenstaande of alleenstaande ouder zou gelden. 4. De in het eerste lid genoemde bedragen worden elk jaar per 1 januari aangepast met een percentage dat overeenkomt met het procentuele verschil tussen de gehuwdennorm per 1 januari van dat jaar en de gehuwdennorm van het per 1 januari van het daaraan voorafgaande jaar geldende gehuwdennorm. 4

11 Hoofdstuk 5. Slotbepalingen Artikel 5 1. Het college is belast met de uitvoering van het bepaalde in deze verordening. 2. In gevallen, de uitvoering van deze verordening betreffende, waarin deze verordening niet voorziet, beslist het college. Artikel 6 Artikel 7 Deze verordening kan worden aangehaald als: Verordening Langdurigheidstoeslag WWB. 1. Deze verordening treedt in werking met ingang van 1 januari Aldus besloten in de openbare vergadering van de Raad van de gemeente Achtkarspelen op 5 februari 2009 en de openbare vergadering van de Raad van de gemeente Kollumerland c.a. op De griffier, De voorzitter, mw. mr. R. van der Tempel T.J. van der Zwan De griffier, De voorzitter, mw. J. Slopsema-Terpstra B. Bilker 5

12 Toelichting Verordening Langdurigheidstoeslag WWB Algemeen Op grond van artikel 8, lid 1, sub d WWB dient de gemeenteraad bij verordening regels vast te leggen met betrekking tot het verlenen van een langdurigheidstoeslag. Deze regels dienen in ieder geval betrekking te hebben op de hoogte van de langdurigheidstoeslag en de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de begrippen langdurig en laag inkomen, zoals die in artikel 36, lid 1 worden gebruikt. In deze verordening is gekozen voor een invulling die rekening houdt met de jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep en de in de voorgaande regeling en uitvoeringspraktijk gesignaleerde tekortkomingen. Voorts is gekozen voor een invulling die zo veel mogelijk ongewenste armoedeval-effecten voorkomt. Toelichting per artikel Artikel 1 Ten aanzien van de begrippen die in de verordening worden gebruikt is aansluiting gezocht bij wettelijke omschrijvingen. Daar waar dit een andere wet is dan de Wet Werk en Bijstand is dat in de verordening aangegeven. a. de WWB: b. de belanghebbende: c. de alleenstaande: De omschrijving van het begrip alleenstaande komt overeen met de omschrijving die de wet hanteert, met dit verschil dat extra wordt benadrukt dat de verordening alleen van toepassing is voor alleenstaanden van 21 jaar of ouder. Degene die geen gezamenlijke huishouding voert met een ander, kan worden aangemerkt als een alleenstaande. Uit de omschrijving blijkt dat twee personen die bloedverwant zijn in de eerste graad (ouder - kind) en een gezamenlijke huishouding voeren niet als "gehuwden" worden aangemerkt. Tevens wordt bij bloedverwantschap in de tweede graad, waarbij sprake is van verzorging, niet uitgegaan van de "gehuwden-situatie". d. de alleenstaande ouder: De omschrijving van het begrip alleenstaande ouder komt overeen met de omschrijving die de wet hanteert, met dit verschil dat extra wordt benadrukt dat de verordening alleen van toepassing is voor alleenstaande ouders van 21 jaar of ouder. Degene die de volledige zorg heeft voor één of meer tot zijn last komende kinderen en geen gezamenlijke huishouding voert met een ander, kan worden aangemerkt als een alleenstaande ouder. Ook in deze omschrijving is opgenomen dat twee personen die bloedverwant zijn in de eerste graad (ouder - kind) en een gezamenlijke huishouding voeren niet als "gehuwden" worden aangemerkt. Tevens wordt bij bloedverwantschap in de tweede graad, waarbij sprake is van verzorging, niet uitgegaan van de "gehuwden-situatie". e. de gehuwde: Deze omschrijving, alsmede die van de situaties die gelijkgesteld moeten worden, sluit aan bij de opvattingen van de wetgever, met de toevoeging dat het hier alleen handelt over personen van 21 jaar of ouder. Uit de omschrijving blijkt dat twee personen die bloedverwant zijn in de eerste graad (b.v. ouder - kind) en een gezamenlijke huishouding voeren niet als "gehuwden" worden aangemerkt. Hieruit volgt dat hiervan bij bloedverwantschap in de tweede graad (b.v. grootouder - kind of broer - broer) wel sprake zou kunnen zijn, áls ook aan alle andere criteria wordt voldaan. f. het kind: De omschrijving van het begrip kind komt overeen met de omschrijving die de wet hanteert. Pleegkinderen vallen niet onder het begrip "kind". Deze worden beschouwd als een zelfstandig subject van bijstand. V:\raadsvergaderingen\Raad 2009\5 februari\word\5 - Vaststelling verordening langdurigheidstoeslag.doc 6

13 g. het ten laste komende kind: De omschrijving van het begrip ten laste komende kind komt overeen met de omschrijving die de wet hanteert. Uiteraard geldt hierbij wel dat dit kind in Nederland moet wonen. h. de langdurigheidstoeslag: De omschrijving van het begrip langdurigheidstoeslag komt overeen met de omschrijving die de wet hanteert. i. het begrip langdurig: Gekozen is voor een (onafgebroken) periode van 3 jaar, aangezien mag worden aangenomen dat er na 3 jaar geen reserveringsruimte meer is bij een inkomen op minimumniveau. Hoewel hier een beleidsvrijheid geldt stuurt de wetgever toch wel enigzins aan op een hantering van een driejarige termijn. j. de peildatum: Met de invulling van het begrip peildatum als datum waartegen is aangevraagd wordt aangesloten bij de jurisprudentie van de CRvB, dat het niet gaat om de datum waarop is aangevraagd. De aanvraag wordt daarom steeds geacht te zijn gedaan tegen de eerst mogelijke datum na afloop van een referteperiode. De onder de oude regeling ingezette handlewijze van 1 januari peildatum kan dus worden voortgezet. k. een laag inkomen: Met betrekking tot het begrip inkomen is een van de WWB afwijkende definitie opgenomen. Nu de wetgever de gemeenteraad opdracht heeft gegeven om in de verordening regels te geven met betrekking tot het begrip langdurig, laag inkomen is de gemeenteraad bevoegd om dit begrip voor de toepassing van artikel 36, lid 1 WWB nader te definiëren. Met de gebruikte definitie wordt aangesloten bij de in de bestaande uitvoeringspraktijk gehanteerde (en ook door de wetgever bedoelde) invulling van het begrip inkomen in artikel 36, lid 1 WWB. Voorts is naar aanleiding van zeer recente jurisprudentie aangesloten bij een grens van 100% van de voor belanghebbende geldende bijstandsnorm (waarbij incidentele overschrijdingen moeten worden genegeerd). De reden hiervoor is hoofdzakelijk dat het armoedeval-effect zoveel mogelijk voorkomen moet worden. Maar daarnaast mag niet vergeten worden dat het vaststellen van een hogere grens (reeds bij 110% van het sociaal minimum) ongewenste discriminatoire effecten in zich heeft. l. de inkomsten uit arbeid: m. de inkomsten in verband met arbeid: n. het vermogen: o. de gehuwdennorm: Artikel 2 De categorie-indeling is gebaseerd op de Wet Werk en Bijstand. De begrippen zijn nader uitgelegd in artikel 1 van deze verordening. Artikel 3 Dit artikel omschrijft de voorwaarden voor het kunnen toekennen van een langdurigheidstoeslag. Voor de begripsomschrijving wordt wederom verwezen naar artikel 1 van deze verordening. Verder is in dit artikel geregeld hoe moet worden omgegaan met maanden binnen de referteperiode, waarin er helemaal geen inkomen is geweest. Ook is nog een keer benadrukt dat in het geval van gehuwden beide partners aan de eisen moeten voldoen. Artikel 4 De hoogte van de langdurigheidstoeslag is gebaseerd op de huidige hoogte. Om niet jaarlijks de verordening aan te hoeven passen is gekozen om de hoogte jaarlijks automatisch mee te laten bewegen met de bijstandsnormen. Omdat de bijstandsnormen in beginsel tweemaal per 7

14 jaar worden geïndexeerd en de langdurigheidstoeslag maar eenmaal, wordt steeds de gergelijking gemaakt met de bijstandsnormen van 1 januari van het voorafgaande jaar. In het derde lid van wordt een regeling overeenkomstig artikle 24 WWB gegeven voor situaties waarin bij gehuwden één van beide partners is uitgesloten van het recht op langdurigheidstoeslag ingevolge artikel 11 of artikel 13, lid 1 WWB. De WWB voorziet immers niet in een afwijzingsgrond voor de rechthebbende echtgenoot, terwijl daarentegen het toekennen van het bedrag voor gehuwden in dergelijke situaties ook niet opportuun is. NB: Dit derde lid ziet enkel op de situatie dat er bij een echtgenoot sprake is van een uitsluitingsgrond op grond van artikel 11 of artikel 13, lid 1 WWB. Indien één van beide gehuwden niet in aanmerking komt voor het recht op langdurigheidstoeslag wegens het niet voldoen aan de voorwaarden als genoemd in artikel 36, lid 1 WWB of deze verordening, hebben beide echtgenoten geen recht op langdurigheidstoeslag. Het recht op langdurigheidstoeslag komt gehuwden immers gezamenlijk toe. Zij moeten daarom ook allebei, zowel afzonderlijk als gezamenlijk aan de voorwaarden voldoen. Artikel 5 Artikel 7 van de WWB schrijft voor dat de uitvoering van de wet berust bij Burgemeester en Wethouders. Zij kunnen deze bevoegdheid overeenkomstig hetgeen hierover in de wet is geregeld vervolgens mandateren aan ambtenaren. Volgens het tweede lid hebben burgemeester en wethouders de bevoegdheid om in individuele gevallen af te wijken van het in de verordening bepaalde. Artikel 6 Artikel 7 8