STUDIE 101 OPLEIDINGSPROFIEL. audiologie

Transcriptie

1 STUDIE 101 OPLEIDINGSPROFIEL audiologie

2 OPLEIDINGSPROFIEL audiologie studiegebied opleiding optie sector : gezondheidszorg : logopedie & audiologie : audiologie : gezondheidszorg Sectorcommissie hogeschoolonderwijs van de Vlaamse Onderwijsraad D/1998/6356/41 De leden van de sectorcommissie zijn inhoudelijk verantwoordelijk voor het opleidingsprofiel. De VLOR staat in voor een uniforme en toegankelijke lay-out.

3 I NHOUD OPLEIDINGSPROFIEL A UDIOLOGIE I N H O U D WOORD VOORAF 1 HOOFDRUBRIEK 1 2 INLEIDING 1.1 Identificatie van het opleidingsprofiel Opdracht Ontwikkelingsproces Legitimatie 2 HOOFDRUBRIEK 2 3 SITUERING VAN DE OPTIE C.Q. OPLEIDING 2.1 Gegevens uit de beroepenwereld Beroepenstructuur Geraadpleegde beroepsprofielen Visie Gegevens uit de onderwijswereld Studiegebied, opleidingen en opties Aanverwante studiegebieden, opleidingen, opties Diploma s en getuigschriften Recente evoluties in het aantal uitgereikte diploma s voor de optie 5 c.q. opleiding Gelijkaardige opleidingen en diploma s in het buitenland Geografische spreiding van de beroepsactiviteiten in Vlaanderen Geografische spreiding van het opleidingsaanbod in Vlaanderen Infrastructuur Kwantitatieve beschrijving van het totaal aantal studenten in de optie 7 c.q. opleiding Kwantitatieve beschrijving van de eerstejaarsstudenten van de optie 7 c.q. opleiding Reële studieduur Inhoudelijke profilering van de opleiding in binnen- en buitenland Verantwoording van de opleiding 8 HOOFDRUBRIEK 3 9 HET OPLEIDINGSPROFIEL 3.1 De exacte benaming van de opleiding De globale omschrijving van de optie c.q. opleiding 9

4 I NHOUD OPLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 3.3 Het beroepsgericht opleidingsprofiel Bijeenbrengen van de relevante beroepsprofielen De concrete uitwerking van de vertaalslag Aanverwante gegevens met betrekking tot de optie c.q. opleiding Het onderwijsprogramma Globale opleidingsduur Relatieve opleidingsduur van de functionele gehelen Opleidingsniveaus Sleutelkwalificaties De kern van de opleidingsprofiel Karakteriseren van de optie/opleiding Eventuele verwantschappen met andere 23 HOOFDRUBRIEK 4 24 DOELGROEPEN VAN HET AFGEWERKTE OPLEIDINGSPROFIEL HOOFDRUBRIEK 5 25 MEDEWERKERS

5 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 1 WOORD VOORAF H et decreet betreffende de hogescholen van de Vlaamse Gemeenschap bepaalt in art. 12 par. 1: "Voor 1 mei 1998 worden de basisopleidingen en opties getoetst op hun (...), maatschappelijke relevantie, het beroepsprofiel en de inhoudelijke kwaliteit. Op basis van deze evaluatie kan de Vlaamse regering de opleidingen en opties herschikken vanaf oktober 1998". In uitvoering van deze decretale bepaling heeft de minister van Onderwijs de Vlaamse Onderwijsraad verzocht overleg te organiseren inzake beroepsprofielen, opleidingsprofielen en basiscompetenties (brief aan de voorzitter van de VLOR, 22 maart 1995). 1 Het opleidingsprofiel 2 - de tweede fase in het proces - is de vertaling van het beroepsprofiel door het onderwijs naar een aangepaste opleiding. In het Hoger Onderwijs komt een opleidingsprofiel in twee stappen tot stand: de overheid bepaalde reeds een kwalificatiestructuur, dit is het geheel van studiegebieden, opleidingen en opties, met de daaraan verbonden certificering. Deze kwalificatiestructuur wordt vervolgens door het onderwijsveld, meer bepaald de betrokken hogescholen, in gezamenlijk overleg per optie voorzien van basiscompetenties. De overheid legt de aldus geformuleerde basiscompetenties vast. Inhoudelijk is het aanbod gericht op de professionele vorming, de persoonsvorming en de maatschappelijke integratie. De Koepelcommissie Opleidingsprofielen van de Vlaamse Onderwijsraad werd ingeschakeld als coördinerend orgaan bij het opstellen van de opleidingsprofielen. De Koepelcommissie heeft sectorcommissies opgericht, waaronder de sectorcommissie 'Gezondheidszorg'. De sectorcommissie zal de aangemaakte opleidingsprofielen voorleggen aan de Raad Hoger Onderwijs. Deze zorgt voor legitimering. 3 Het gelegitimeerde opleidingsprofiel wordt als voorstel overgemaakt aan de overheid. 1 Handleiding voor het schrijven van opleidingsprofielen voor het hogeschoolonderwijs. Dienst voor Onderwijsontwikkeling. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs p. 17, 7 en Opleidingsprofiel" is een generische term. Voor het Hoger Onderwijs verwijst hij naar het profiel voor de kleinste aangeboden entiteit waarvoor een diploma wordt uitgereikt. Dit kan een optie, een opleiding en in een zeldzaam geval een studiegebied zijn. 3 Decreet betreffende de hogescholen in de Vlaamse Gemeenschap, Memorie van toelichting, deel 2 basisconcept, 2.1 Op haar beurt heeft de sectorcommissie 'Gezondheidszorg' experten aangesteld per opleiding/optie om de opleidingsprofielen concreet uit te schrijven.

6 2 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE HOOFDRUBRIEK 1 INLEIDING 1.1 Identificatie van het opleidingsprofiel Opleidingsprofiel : Audiologie Sectorcommissie : Gezondheidszorg 1.2 Opdracht Opdrachtgever Ministerie van Onderwijs, de heer Van den Bossche Opdracht Opleidingsprofiel aanmaken voor de optie audiologie (opleiding Logopedie en Audiologie) Doelstelling Het ontwikkelen van basiscompetenties voor de optie 'Audiologie'. De kloof tussen het arbeidsveld en het onderwijsveld verkleinen door de beroepsactiviteiten te betrekken op vaardigheden. 1.3 Ontwikkelingsproces Het opleidingsprofiel werd aangemaakt volgens de DVO-handleiding en is derhalve consistent met de door de DVO gevraagde rubrieken. Vergaderingen Vergaderingen met de VLOR-. 07/11/96-28/11/96-20/02/97 en 20/03/97. Vergadering met de opleidingen Audiologie op 30/5/97 en de Vereniging Gegradueerden in de Audiologie op 06/05/ Legitimatie Het opleidingsprofiel dient gelegitimeerd door de Raad voor het Hoger Onderwijs.

7 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 3 HOOFDRUBRIEK 2 SITUERING VAN DE OPTIE C.Q. OPLEIDING 2.1 Gegevens uit de beroepenwereld Beroepenstructuur Bron Beroepsprofiel van de audioloog. Decreet betreffende de hogescholen, 13 juli 1994, bijlage I. Het beroep van audioloog kadert binnen het studiegebied gezondheidszorg basisopleidingen van één cyclus: fysische behandelingen ergotherapie kinesitherapie orthopedie podologie logopedie en audiologie logopedie audiologie laboratorium- en voedingstechnologie: farmaceutische en biologische technieken medische laboratoriumtechnologie voedings- en dieetkunde verpleegkunde geriatrische verpleegkunde kinderverpleegkunde psychiatrische verpleegkunde sociale verpleegkunde ziekenhuisverpleegkunde vroedkunde Geraadpleegde beroepsprofielen Het opleidingsprofiel werd aangemaakt op basis van één beroepsprofiel, het beroepsprofiel van de audioloog Visie Bron Beroepsprofiel van de audioloog. Uit het 'beroepsprofiel van de audioloog' kunnen de volgende elementen aangehaald worden: De audioloog is een paramedicus gespecialiseerd in de screening van gehoorstoornissen en de klinische audiometrie, het vestibulair onderzoek, de aanpassing van de hoor, de preventie van gehoorstoornissen en van gehoor-beschadiging door lawaai.

8 4 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE Als klinisch audioloog doet hij aan screening van gehoorstoornissen en voert op aanvraag van de NKO-arts alle technische onderzoeken uit ter evaluatie van de auditief-neurale vestibulaire functies. Als audicien verbetert hij het horen door middel van elektro-akoestische, vibrotactiele en elektrische hoorapparaten of andere bijkomende. Op eigen verantwoordelijkheid voert hij audiometrie uit, die leidt tot de eindselectie van het optimale hoortoestel en andere die de schoolse, de professionele en de sociale integratie van de persoon met auditieve stoornis bevorderen. Hij beschikt over middelen ter bescherming van het gehoor tegen schadelijke bronnen en begeleidt de persoon met het doel deze efficiënt te gebruiken. De audicien ziet de aanpassing van hoorapparaten als deel van de integrale hulpverlening aan personen met een auditieve handicap. Hij begeleidt de persoon met slechthorendheid of doofheid tijdens de aanpassingsperiode. Opdat deze persoon efficiënt nut zou halen uit het hoortoestel, kan hij verwijzen naar andere disciplines in het kader van de noodzakelijke multidisciplinaire benadering. Hij participeert in het cochleaire inplantteam voor de selectie en de fitting van de elektrische binnenoorprothese. Hij verricht alle metingen ter evaluatie van het functioneren van het hoortoestel en de meetapparatuur. In het kader van de preventie van gehoorbeschadiging door lawaai verricht hij sonometrie en bepaalt of de wettelijke normen zijn overschreden. Hij berekent het effect en de doeltreffendheid van gehoorbeschermingsmiddelen. Het beroepsprofiel evolueert met de veranderingen op het brede maatschappelijke, technologische en wetenschappelijke vlak. Vandaar dat zich nu reeds trends aftekenen voor de toekomst. Meer en meer komen uitbreidingen binnen de klinische en kinderaudiometrie, de hoortoestelaanpassingen, nood aan preventie van lawaaitrauma in industriële en andere milieus. Kwaliteitscontrole van het audiologisch handelen krijgt meer aandacht. De vooruitgang op het vlak van informatica en technologie oefent op het terrein van de audiologie, een belangrijke invloed uit. 2.2 Gegevens uit de onderwijswereld Studiegebied, opleidingen en opties Bron Decreet betreffende de hogescholen, 13 juli 1994, bijlage I. Onderwijsdecreet VII, 6 februari Studiegebied : Gezondheidszorg Basisopleiding van één cyclus: Logopedie en Audiologie Optie Audiologie, leidend tot het diploma van gegradueerde in de audiologie In Vlaanderen zijn er 2 soorten inrichtende machten: autonome hogescholen en privaatrechterlijke hogescholen

9 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 5 Er zijn 4 scholen: Hogeschool Gent, Departement Gezondheidszorg Vesalius, Keramiekstraat 80, 9000 Gent Katholieke Hogeschool Brugge - Oostende, Departement Gezondheidszorg, Maagdenstraat 9, 8000 Brugge Katholieke Hogeschool voor Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen, St. Lievenspoortstraat 143, 9000 Gent Katholieke Vlaamse Hogeschool, Departement Logopedie en Audiologie, J. De Bomstraat 11, 2018 Antwerpen Aanverwante studiegebieden, opleidingen, opties Bron Decreet betreffende de hogescholen, 13 juli 1994, bijlage I. Onderwijsdecreet VII, 6 februari Studiegebied: Gezondheidszorg Basisopleiding van één cyclus: Logopedie en Audiologie Optie: Logopedie, leidende tot het diploma van gegradueerde in de logopedie Diploma's en getuigschriften Bron Decreet betreffende de hogescholen, 13 juli 1994, bijlage I. In zoverre men hogeschoolonderwijs bedoelt, wordt enkel het diploma van Gegradueerden in de audiologie aanvaard door de beroepssector Recente evoluties in het aantal uitgereikte diploma's voor de optie c.q. opleiding Bron Statistisch jaarboek van het Vlaams Onderwijs , Afdeling Informatie en Documentatie, Koningsstraat 7, 1000 Brussel (Tel: ). Studiegebied: Gezondheidszorg Basisopleiding van één cyclus- Logopedie en Audiologie Optie: Audiologie Per provincie: de optie Audiologie kan gevolgd worden in de provincies Antwerpen, West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen, niet in Brabant en Limburg. Per onderwijsnet: de optie Audiologie kan gevolgd worden in één autonome hogeschool en in drie katholieke hogescholen. De enige opleiding Audiologie was tot op heden een OSP-opleiding in het HIPB te Gent. Aantal diploma s per provincie, per geslacht en per academiejaar: de optie audiologie is binnen de opleiding logopedie en audiologie in ontwikkeling sinds het academiejaar

10 6 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE Gelijkaardige opleidingen en diploma's in het buitenland land titel aantal jaren Zweden Italië Frankrijk Nederland Engeland Ierland Noorwegen België Roemenië Oostenrijk Turkije audioloog audiometrist audioprothesist audioprothesist audioprothesist audioloog audioloog audiometrist audioloog audioloog opleiding logopedie en audiologie logopedist audioloog 3 jaar 3 jaar 2 jaar 4 jaar jaar 1 jaar na klinische ervaring of univ. diploma als dovenleraar 2 jaar 3 jaar 4 jaar 3+3 jaar jaar 3 jaar niveau 1 niveau 2 2 jaar 4 jaar higher education university université MBO Master in Technical Audiology Graduate/Higher Diploma College Degree HOBU universiteit HOBU+universiteit HOBU-postgraduaat OSP Nieuw sinds oktober 1997 Higher Institution of Audiology Door uitbreiding in de audiologie is een aparte opleiding audiologie in voorbereiding Hogeschool Hogeschool Geografische spreiding van de beroepsactiviteiten in Vlaanderen Antwerpen 21 % Brabant 8 % Limburg 9 % Oost-Vlaanderen 38 % West-Vlaanderen 24 % Opmerkingen n = 98 Gegradueerden in de Audiologie, afgestudeerd in de Opleiding Sociale Promotie, Postgraduaat Audiologie Hier wordt de woonplaats aangegeven. Deze is niet noodzakelijk de plaats waar het beroep van audioloog uitgeoefend wordt Geografische spreiding van het opleidingsaanbod in Vlaanderen Antwerpen Brabant Limburg Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen één hogeschool geen hogeschool geen hogeschool twee hogescholen één hogeschool Er zijn dus in totaal 4 hogescholen met de opleiding logopedie en audiologie, optie audiologie Infrastructuur Goed uitgeruste les- en practicalokalen met audiovisuele ondersteuningsapparatuur. Het nodige materiaal om vaardigheden, nodig i.f.v. het beroep, te kunnen oefenen (testmateriaal, versterkers, audiometers, hoortoestellen, computers, enz.).

11 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 7 Bibliotheek met vakliteratuur (boeken en tijdschriften). Internetvoorziening Kwantitatieve beschrijving van het totaal aantal studenten in de optie c.q. opleiding De optie audiologie is binnen de opleiding logopedie en audiologie in ontwikkeling sinds academiejaar De differentiatie neemt niet in alle hogescholen plaats vanaf het eerste jaar. Differentiatie vanaf het eerste jaar gebeurt enkel in de Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende, Departement Gezondheidszorg (Brugge) en in de Katholieke Hogeschool voor Gezondheidszorg (Gent). De andere hogescholen differentiëren later. Het totaal aantal studenten in de optie Audiologie bedraagt 47 studenten Kwantitatieve beschrijving van de eerstejaarsstudenten van de optie c.q. opleiding volgens SO-vooropleiding, ervaring met HO, geslacht, leeftijd en studieresultaten Het geheel kan niet ingevuld worden gezien de differentiatie in twee hogescholen niet gebeurt vanaf het eerste jaar Reële studieduur Bron: inspectie HO, hogescholen Deze gegevens zijn ons op dit moment onbekend voor wat betreft de totaliteit van de hogescholen Inhoudelijke profilering van de opleiding in binnen- en buitenland We verwijzen hier naar punt In Europa is er nog heel wat verscheidenheid in de opleiding tot audioloog. Zo is er bv. in Italië een opleiding tot audiometrist of tot audicien met een 2/3 gemeenschappelijk programma en een derde jaar specifiek audiometrie of hoortoestelaanpassing. In Noorwegen is er een aparte opleiding tot hearing therapist. In Zweden is er sinds 3-4 jaar een 3-jarige opleiding die leidt tot hetzelfde beroepsprofiel als ons beroepsprofiel. De inhoud van de opleiding in Zweden is gelijkaardig aan het Vlaamse opleidingsprofiel en integreert de opleiding tot klinisch audioloog, tot revalidatie, en tot hoortoestelaanpassing. De EFAS (European Federation of Audiology Societies) zoekt naar coördinatie binnen de opleidingen in Europa.

12 8 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 2.3 Verantwoording van de optie c.q. opleiding De optie audiologie is de enige opleiding die binnen het hogeschoolonderwijs leidt tot het beroep van audioloog. Betreffende de wenselijkheid van de opties logopedie/audiologie kunnen volgende feiten aangehaald worden: In het decreet betreffende de hogescholen, 13 juli 1994, bijlage I, zijn er geen opties logopedie en audiologie apart. Er wordt gesteld dat de opleiding logopedie en audiologie leidt tot het diploma van gegradueerde in de logopedie en audiologie. In het onderwijsdecreet VII van 6 februari 1996 wordt de opleiding logopedie en audiologie, leidend tot het diploma van gegradueerde in de audiologie. De fundamentele redenen hiervoor zijn De audiologie is de discipline in de gezondheidszorg die zich bezighoudt met de studie van het gehoor. In de meest letterlijke betekenis verwijst de term audiologie naar de wetenschap van het horen. Een concretere definitie van de audiologie is: de discipline, die zich bezig houdt met de preventie, identificatie, evaluatie van gehoorstoornissen, de selectie en de evaluatie van de hoortoestellen en andere technische en de noodzakelijke begeleiding van de persoon met gehoorstoornis en zijn omgeving en de bescherming van het gehoor in de industrie. De term audiologie werd gelanceerd in 1945 door Norton Canfield, otorhinolaryngoloog en Raymond Carhart, logopedist, beiden sterk betrokken bij programma s gehoorrevalidatie in gespecialiseerde ziekenhuizen voor militair personeel tijdens de tweede wereldoorlog. Door de evolutie in de technologie en de wetenschap kan de audioloog het gehoor veel exacter meten dan voorheen, zowel bij baby s, kinderen als volwassenen. Een degelijk gehooronderzoek is essentieel voor een goede behandeling door een N.K.O. arts en vormt de basis voor een efficiënte aanpassing van hoortoestellen. Een degelijke opleiding is noodzakelijk en gevraagd vanuit het werkveld. Een andere fundamentele reden is de vraag van de beroepsverenigingen van audiciens naar een graduaatopleiding in Vlaanderen, zoals die reeds jaren bestaat in Brussel in het franstalig onderwijs in de Haute Ecole Léonard de Vinci. De evolutie in de elektronica en de informatica heeft duidelijk haar stempel gedrukt op de ontwikkeling van de hoortoestellen en andere. Het aanpassen van hoortoestellen vereist dan ook een degelijke opleiding.

13 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 9 HOOFDRUBRIEK 3 HET OPLEIDINGSPROFIEL 3.1 De exacte benaming van de optie c.q. opleiding Studiegebied : gezondheidszorg Basisopleiding : logopedie en audiologie Optie : audiologie 3.2 De globale omschrijving van de optie c.q. opleiding Het doel van deze optie kan als volgt geformuleerd worden: het geven van een algemene voorbereiding op het beroep van audioloog ten dienste van de onderscheiden terreinen van de audiologie. De optie dient de grondslag te leggen voor het zelfstandig vervullen van de audiologische taken en het vermogen te ontwikkelen om mede vorm te geven aan het beroep van audioloog. De hogeschoolopleiding richt zich op het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar. 3.3 Het beroepsgericht opleidingsprofiel Bijeenbrengen van de relevante beroepsprofielen Beroepsprofiel van de audioloog De concrete uitwerking van de vertaalslag Functioneel Onderdeel Basiscompetentie geheel Vaardigheid Kennis Attitude Context 1 verzorging en hulpverlening 1.1 omschrijving van de hulpvraag de student kan een verwijzing analyseren de student kan een intakegesprek voeren de student kan relevante gegevens verzamelen en synthetiseren naar besluiten toe de student kan gegevens efficiënt in team rapporteren de student kan de gegevens schriftelijk rapporteren Beroepsspecifieke de symptomatologie i.v.m. gehoor en de gehoorstoornissen (2) en effecten van gehoorstoornissen op de totale persoon en de omgeving (2) Algemene ondersteunende algemene gesprekstechnieken (4) de dienstverlening en gezondheidszorg (2) anatomie, fysiologie en pathologie van het gehoor- en evenwichtsorgaan (2) dienstverlenende contactbereidheid empathie resultaatgerichtheid beslissingsvermogen Werkomstandigheden revalidatiecentra ziekenhuizen NKO consultatie hoorcentra zelfstandig kabinet voor aanpassing van hoortoestellen medisch pedagogisch instituut thuisbegeleidingsdienst in uitzonderlijke omstandigheden in het

14 10 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 1.2 aanpassing van hoortoestellen, groepsapparatuur en andere de student kan de fysio-akoestische en psycho-akoestische karakteristieken van het gehoor, nuttig voor de aanpassing, meten en evalueren de student kan het optimale technische hulpmiddel selecteren aan de hand van audiotechnische resultaten en empirische gegevens van de persoon, de groep en de omgeving de student kan de aangepaste afleveren de student kan doeltreffendheid- Beroepsspecifieke fysio-akoestische en psycho-akoestische karakteristieken van het gehoor (2) onderzoeksprocedures selectie van de individuele onderzoeksbatterij de markt van hoortoestellen, groepsapparatuur en (1) aanpassings- en evaluatiemethodes (4) Algemene ondersteunende de psychologie van de persoon met doofheid of slechthorendheid (4) Beroepsspecifieke aanpassingen aan de apparatuur in functie van de eindselectie en doeltreffendheid (4) selectieprincipes, methodes en - procedures (4) contactbereidheid dienstverlenende empathie resultaatgerichtheid beslissingsvermogen kritische flexibiliteit zelfstandigheid initiatief veiligheidsen milieubewustzijn omgaan met stress gezin onderzoeksapparatuur aanpassingsapparatuur audiometrische kabine meetapparatuur technische als groepsapparatuur, FM, e.a. nodige materialen en benodigdheden zoals bv. stof om oorafdrukken te maken en andere toebehoren databank van de reëducatieapparatuur

15 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE begeleiding controles uitvoeren de student kan de patiënt/cliënt en omgeving sensibiliseren met het oog op het doeltreffend gebruik van hoor de student kan de persoon en de omgeving begeleiden en trainen in functie van optimaal gebruik van de de student kan de persoon en de omgeving psychosociaal begeleiden in het integratieproces de student kan interdisciplinair samenwerken wettelijke voorzieningen ten behoeve van de persoon met doofheid of slechthorendheid Algemene ondersteunende Algemeen audiologisch methodisch handelen (4) Beroepsspecifieke de psychosociale problematiek van de persoon en zijn omgeving integratievoorwaarden de dynamiek van het integratieproces en de auditieve mogelijkheden met de hoor kennen in functie van het integratieproces (4) oplossingsstrategieën Algemene ondersteunende algemene observatieen evaluatiemethodes (4) de gemeenschappelijke basisvisie van de verschillende disciplines en van interdisciplinaire smodellen (2) therapeutische, pedagogische en begeleidingsprincipes en technieken (4) Beroepsspecifieke reëducatieapparatuur en hoortrainings- en individuele programma s Algemeen ondersteunende psychologie van de persoon met doofheid en slechthorendheid (4) algemene en ortho- empathie contactbereidheid dienstverlenende flexibiliteit initiatief kritische zelfstandigheid assertiviteit disciplinebewustzijn loyauteit omgaan met stress resultaatgerichtheid doorzettingsvermogen

16 12 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE de student kan de nodige doorverwijzing naar andere disciplines bepalen agogiek principes van interdisciplinaire (4) Beroepsspecifieke de gezondheidszorg en de dienstverlening Algemeen ondersteunende principes van interdisciplinaire (4) 2 Preventie 2.1 Vroegtijdige screening de student kan mogelijke stoornissen in het gehoor screenen bij pasgeboren baby s de student kan gehoor screenen bij risicogroepen: baby s, kinderen en volwassenen Beroepsspecifieke epidemiologie en de structuur van screening (2) screeningstechnieken en -methodes identificatie van stoornissen (4) identificatie van risicogroepen (4) interpretatie van reacties van de patiënt (4) bespreking van resultaten met persoon, omgeving en andere teamleden (4) registratie van resultaten Algemene ondersteunende ontwikkelingspsychologie beslissingsvermogen empathie resultaatgerichtheid veiligheidsen milieubewustzijn disciplinebewustzijn werkomstandigheden neonatale diensten in ziekenhuizen scholen PMS centra industrie en andere arbeidsplaatsen consultatiekabinetten Kind en Gezin screenings en - apparatuur audiometer sonometer geluidsdosismeter middelen van de gehoorbescherming apparatuur omzetting van signalen 2.2 Gehoorbescherming de student kan middelen ter bescherming van het gehoor aanwenden de student kan bestaande toestanden en situaties evalueren de student kan advies geven i.v.m. het effect en de aanwending van diverse middelen geschikt voor een betere gehoorbescherming Beroepsspecifieke normen en wettelijke reglementering i.v.m. gehoorbescherming van schadelijke geluidsniveaus (1) meettechnieken voor het bepalen van schadelijke geluidsniveaus van middelen op het gebied van gehoorbescherming (1) over toxiciteit

17 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 13 en akoestisch trauma (2) meettechnieken en evaluatiemethodes voor het nagaan van tijdelijke en permanente drempelverschuivingen van het verband tussen een gehoorbeschermingsmiddel en het bekomen beschermend effect 2.3 omzetting van signalen de student kan technische en het gebruik ervan adviseren om auditieve boodschappen om te zetten in alternatieve waarnemingssignalen de student kan technische, die waarschuwingssignalen omzetten in alternatieve waarnemingssignalen en het gebruik ervan, adviseren Beroepsspecifieke technische (2) selectiemethodes voor het bepalen van optimale (4) algemeen ondersteunende gesprekstechnieken resultaatgerichtheid zelfstandigheid initiatief dienstverlenende veiligheidsen milieu bewustzijn disciplinebewustzijn 3 Samenwerking en communicatie 3.1 Interdisciplinaire de student kan samenwerken met artsen en in het bijzonder met de NKO-arts de student kan samenwerken met paramedici, verpleegkundigen en andere gezondheidswerkers de student kan samenwerken met psychologen, maatschappelijke werkers, opvoeders, leerkrachten, technici, ingenieurs en fysici Beroepsspecifieke de medische disciplines en in het bijzonder de NKOspecialiteit (2) de vermelde disciplines (2) de audiologische en andere disciplines (2) algemene ondersteunende principes in de interdisciplinaire werking (4) deontologie (4) de algemeen audiologische methodiek (4) empathie loyauteit contactbereidheid kritische initiatief assertiviteit omgaan met stress disciplinebewustzijn imagobewustzijn werkomstandigheden NKOafdelingen in ziekenhuizen NKO consultatiekabinet PMS centra scholen Kind en Gezin industrie eigen kabinet revalidatiecentra MPI s didactisch materiaal zoals video s, folders, brochures, e.a. tekst- en gegevensverwerkingapparatuur 3.2 Samenwerking met de de student kan samenwerken met het gezin het belang van de contactbereidheid

18 14 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE omgeving de student kan samenwerken met de school met het gezin (2) gezinssystemen (2) specifieke gezinsgerichte benadering algemene ondersteunende gesprekstechnieken belang van de met de scholen (2) aanpassing en (4) onderwijssystemen (2) kritische assertiviteit dienstverlenende empathie loyauteit imagobewustzijn omgaan met stress de student kan samenwerken met het arbeidsmilieu algemene ondersteunende gesprekstechnieken het specifieke arbeidsmilieu (2) aanpassing en (4) audiologische aspecten (4) algemeen ondersteunende gesprekstechnieken 3.3 Teambespreking de student kan inbreng van de audiologische discipline in het team voorbereiden de student kan de audiologische discipline vertegenwoordigen in het team de student kan conclusies uit de teambespreking verwerken en toepassen audiologische aspecten (4) algemeen ondersteunende principes van interdisciplinaire (4) de multidisciplinaire teams (1) empathie doorzettingsvermogen kritische initiatief assertiviteit omgaan met stress disciplinebewustzijn loyauteit 3.4 Verslaggeving de student kan verslagen opmaken en doorspelen de student kan reacties op verslagen geven, opvolgen en verwerken audiologische verslaggeving algemene ondersteunende resultaatgerichtheid zelfstandigheid

19 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 15 4 Advies en informatieverstrekking 5 Analyse en diagnose 4.1 Sensibilisering van de omgeving 4.2 informatie over gehoorproblematiek, hoortoestellen en andere 4.3 Raadgeving aan individuen en omgeving 5.1 Onderzoeken ter evaluatie van de auditieve de student kan het individu sensibiliseren de student kan groepen sensibiliseren de student kan organisaties en overheid sensibiliseren de student kan beleidsinstanties informeren de student kan sociale groepen informeren i.v.m. de gehoorproblematiek, hoortoestellen en andere de student kan patiënt/ cliënt adviseren de student kan alle nodige onderzoeken ter evaluatie van de auditieve en otoneurologische schriftelijk rapporteren en registreren doel en functie van de sensibilisering in functie van de integratie parameters ter sensibilisering (4) bipolariteit in het communicatieve integratieproces groepsdynamiek algemene ondersteunende gesprekstechnieken algemeen audiologische problematiek (2) presentatie- en mediacoachingtechnieken problematiek (2) aanpassing van en de bipolariteit in het integratieproces algemene ondersteunende algemene psychologie (1) presentatie- en mediacoachingtechnieken (4) alle onderzoeken ter evaluatie van de auditieve en resultaatgerichtheid initiatief empathie beslissingvermogen doorzettingsvermogen imagobewustzijn assertiviteit empathie contactbereidheid flexibiliteit dienstverlenende assertiviteit imagobewustzijn initiatief flexibiliteit loyauteit resultaatgerichtheid assertiviteit contactbereidheid doorzettingsvermogen empathie kritische imagobewustzijn werkomstandigheden in alle werkomstandigheden didactisch materiaal, bv sensibiliseringsprogramma s, folders, brochures, e.a. beslissingsvermogen resultaatgerichtheid werkomstandigheden revalidatiecentra ziekenhuizen

20 16 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE en otoneurologische functies en de functies van de bovenste luchtwegen functies en de functies van de bovenste luchtwegen uitvoeren en aangepast aanwenden otoneurologische functies en de functies van de bovenste luchtwegen (4) specifieke kinderaudiometrie (4) onderzoeksapparatuur algemene ondersteunende de algemene, perceptuele en spraaken taalontwikkeling (4) psycho-akoestiek (2) anatomie, fysiologie en pathologie van het gehoor- en evenwichtsorgaan en de functies van de bovenste luchtwegen (2) dienstverlenende zelfstandigheid empathie omgaan met stress NKO consultatie hoorcentra zelfstandig kabinet voor aanpassing van hoortoestellen Medisch Pedagogisch Instituut thuisbegeleidingsdienst in uitzonderlijke omstandigheden in het gezin geluidsarme kamers tonale audiometer spraakaudiometer apparatuur voor kinderaudiometrie stemvork testmateriaal tinnitusanalyser impedantiemeter apparatuur voor vestibulometrie ringloopaudiometer fittingapparatuur meetapparatuur ringleidingsversterker hoortoestellen en toebehoren ringleiding met versterking meetapparatuur voltmeter hoortoestellen en toebehoren 2cc-coupler oorsimulator in-situmeetinstrumenten oscilloscoop sonometer spraakanaly-

21 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE efficiëntiecontroles van aangepaste hoor 5.3 Metingen van hoortoestellen de studenten kan de balans tussen beide hoortoestellen controleren de student kan richtinghoren met hoortoestellen controleren de student kan de functionele winst met hoortoestellen controleren de student kan het meest comfortabel niveau met hoortoestellen controleren de student kan het oncomfortabel niveau controleren de student kan luidheidaangroei controleren de student kan de signaal-ruisverhouding controleren de student kan de reactietijd met hoortoestellen controleren de student kan het inductieveld controleren de student kan spraak-audiometrie uitvoeren met hoorcorrectie de student kan vergelijkende metingen uitvoeren met verschillende toestellen de student kan het stroomverbruik controleren de student kan de versterking controleren de student kan de maximale uitgang meten de student kan de vervorming meten de student kan de werking van de begrenzing meten de student kan de werking van de compressie meten de student kan tijdsaspecten meten de student kan de alle mogelijke metingen, om de efficiëntie van de hoor te controleren (4) de technologie van de hoortoestellen (2) algemene ondersteunende psycho-akoestiek (2) anatomie, fysiologie en pathologie van het gehoor (2) meetapparatuur meetparameters (2) metingen (4) technologie van hoortoestellen, onderzoeks- en reëducatieapparatuur (2) algemeen ondersteunende mechanica (1) elektriciteit (2) elektronica (2) beslissingsvermogen contactbereidheid dienstverlenende zelfstandigheid beslissingsvermogen kritische zelfstandigheid ser geluidsdosismeter+ bijhorende software+ PC s

22 18 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE inductiespoel controleren de student kan de audio-input controleren de student kan alle bovengenoemde aspecten onder 5.3 meten d.m.v. 2cc, earsimulator en in situ 5.4 sonometrie de student kan onderzoeksapparatuur ijken de student kan de efficiëntie van de onderzoeksapparatuur onderzoeken de student kan de spectrale samenstelling van geluiden meten de student kan de karakteristieke waarden uit de spectrale metingen berekenen de student kan statische geluidsmetingen uitvoeren de student kan een geluidsdosis meten de student kan het equivalent geluidsniveau uit meetgegevens berekenen de student kan het dagelijks blootstellingniveau berekenen meettechnieken en methodes sonometrie fonetiek (2) algemeen ondersteunende mechanica (1) elektriciteit (2) elektronica (2) akoestiek (2) resultaatgerichtheid beslissingvermogen leergierigheid kritische zelfstandigheid leergierigheid omgaan met stress kritische beslissingvermogen veiligheidsen bewustzijn disciplinebewustzijn 6 bedrijfsbeheer en -verkoop 6.1 praktijkbeheer de student kan infrastructuur beheren de student kan werking bijsturen de student kan profileren bedrijfsbeheer en bedrijfsadministratie (2) algemeen ondersteunende schriftelijk rapporteren (2) doorzettingsvermogen zelfstandigheid resultaatgerichtheid loyauteit werkomstandigheden hoorcentra revalidatiecentra eigen kabinet voor hoortoestelaanpassing MP ziekenhuizen tekst- en gegevensapparatuur documenten bedrijfsadministratiemate-

23 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE verkoopsadministratie 6.3 dossieradministratie 6.4 stockbeheer 7 research 7.1 met opleidingen 7.2 met beroepsen wetenschappelijke verenigingen de student kan bestelbonnen opmaken de student kan facturen opstellen de student kan herstellingsbonnen opmaken de student kan een cliëntdossier opmaken de student kan administratie verrichten naar de voorschrijver de student kan administratie verrichten naar de terugbetalende instanties de student kan administratie verrichten naar begeleidende instanties de student kan de stock opvolgen de student kan de stock aangepast bijvullen kan onderzoeksprojecten doorgeven kan onderzoeksprojecten begeleiden kan meewerken aan onderzoeksprojecten kan problemen in het werkveld bestuderen kan suggesties formuleren kan projecten uitwerken wetenschappelijk onderzoek en research (2) algemeen methodisch handelen in de audiologie (4) algemeen ondersteunende sprincipes en -modaliteiten contactbereidheid kritische leergierigheid resultaatgerichtheid initiatief beslissingsvermogen loyauteit disciplinebewustzijn assertiviteit resultaatgerichtheid imagobewustzijn disciplinebewustzijn riaal stocklijsten wetenschappelijke literatuur en tijdschriften desbetreffende documentatie 8 controle en onderhoud 8.1 controle en onderhoud van hoortoestellen, kan oorstukken controleren en onderhouden kan batterijen controleren en onderhouden technologie en onderhoud van toestellen en onderdelen kritische leergierigheid zelfstandigheid werkomstandigheden op alle plaatsen waar hoortoestellen aangepast

24 20 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE groepsapparatuur het hoortoestel kan onderdelen van en onderhouden controleren en kan externe kabelverbindingen controleren en onderhouden kan externe onderdelen van de cochleaire inplant controleren en onderhouden sonometrie metingen (4) algemeen ondersteunende mechanica (1) elektriciteit (2) elektronica (2) akoestiek (2) resultaatgerichtheid worden groepsapparatuur hoortoestellen andere en toebehoren onderzoeksapparatuur sonometer en andere meetinstrumenten onderhoudsinstrumentarium 8.2 controle en onderhoud van audiometrisch en technisch materiaal kan audiometer en onderzoeksapparatuur ijken kan alle aanpassingsapparatuur ijken en controleren 9 bijscholing 9.1 zelfstudie 9.2 vormingsactiviteiten 9.3 productinformatie 9.4 beleidsinformatie kan bijscholingsmogelijkheden volgen en verwerken de nood aan permanente vorming (2) psycho-akoestiek (2) anatomie, fysiologie en pathologie van het gehoor- en evenwichtsorgaan en de functies van de bovenste luchtwegen (2) leergierigheid initiatief kritische zelfstandigheid didactisch materiaal o.a. studiedagen, workshops, congressen, e.a. beroeps- en opleidingsspecifieke informatie (lezersbrieven, beroepsverenigingen, tijdschriften,...) beroepsgerichte beleidsinformatie Aanvullende gegevens met betrekking tot de optie c.q. opleiding Het onderwijsprogramma De hieronder geformuleerde voorstellen voor wat betreft het onderwijsprogramma zijn louter indicatief en hebben geenszins de bedoeling een belemmering te vormen bij het uitwerken van een concreet programma. Beroepsgebonden: minimum 70%, tenminste 1/3 theorie en ½ praktijk, stage Ondersteunende wetenschappen, minimum 20% Algemene vorming geïntegreerd of afzonderlijk in opleidingsonderdelen Eindwerk: vereist in het 3 de jaar Stage: minimum 600 uren effectieve stagetijd audiologie (K.B. van 20/10/94)

25 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE Globale opleidingsduur De optie Audiologie behoort tot het hoger onderwijs van één cyclus en duurt op dit ogenblik 3 jaar Relatieve opleidingsduur van de functionele gehelen De opleidingsduur per functioneel geheel is als dusdanig niet te formuleren gezien het wenselijk is per gebied onderwijs te geven. Per gebied komen dan de verschillende functionele gehelen aan bod: advies en informatieverstrekking, verzorging en hulpverlening, preventie, analyse en diagnose, behandeling, controle en onderhoud, en communicatie. Research en bedrijfsbeheer en verkoop kunnen ook afzonderlijk in de opleiding aan bod komen. De opleidingsduur hiervan moet evenwel in de totaliteit bekeken worden Opleidingsniveau Binnen de 'Europese structuur van de opleidingsniveaus zoals bepaald in artikel 2, lid 2 van het Besluit van de Europese Raad van 16 juli 1985 inzake de vergelijkbaarheid van getuigschriften tussen lidstaten van de Europese Gemeenschap' menen wij dat de optie Audiologie zich situeert op niveau Sleutelkwalificaties Abstract denken Accuratesse Assertiviteit Beslissingsvermogen Commercieel inzicht Contactbereidheid Creativiteit Dienstverlenende Doorzettingsvermogen Een werkplan kunnen maken Empathie Flexibiliteit Imagobewustzijn Inzicht in de arbeidsorganisatie Kritische Kunnen omgaan met informatie Kwaliteitsbewustzijn Leerbekwaamheid Leergierigheid Loyauteit Omgaan met stress Planmatig denken Problemen onderkennen en oplossen Productieve taalvaardigheid moedertaal Frequentie regelmatig veel heel veel

26 22 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE Receptieve taalvaardigheid moedertaal Receptieve taalvaardigheid moderne vreemde taal Resultaatgerichtheid Solidariteit Veiligheids- en milieubewustzijn Verantwoordelijkheidszin Zelfstandigheid Zelfvertrouwen Zin voor initiatief Zin voor Zin voor esthetiek 3.5 De kern van het opleidingsprofiel Karakteriseren van de optie/opleiding De opleiding audiologie biedt een vorming tot het beroep van audioloog. Het beroep van de audioloog wordt onderverdeeld in een aantal gebieden op basis van de populatie of de setting waarin de audioloog werkt. De klinische audioloog meet alle aspecten van het gehoor op een grondige manier. De kinderaudioloog concentreert zich op de audiologische begeleiding van kinderen op alle leeftijden. De revaliderende audioloog begeleidt kinderen en volwassenen met een gehoorstoornis en voorziet in de aanpassing van hoortoestellen en andere technische. Met betrekking tot deze laatste activiteiten neemt hij ook het beheer op. De aanpassing van hoortoestellen of de hoorcorrectie wordt in de opleiding gezien als deel van een integraal revalidatieprogramma. De industriële audioloog adviseert in verband met gehoorbescherming. Voor alle gebieden in de audiologie is met andere disciplines noodzakelijk. De optie audiologie dient dan ook algemeen ondersteunende en een brede waaier vakken en practica aan te bieden in functie van het verwerven van de nodige en vaardigheden. De integratie van deze verworven en vaardigheden dient te gebeuren in de stages. De opleiding dient daarenboven accent te leggen op het verwerven van de noodzakelijke attitudes zoals bijvoorbeeld empathie, accuratesse, zelfstandigheid,....

27 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE Eventuele verwantschappen met andere Sedert het onderwijsdecreet VII, 6 februari 1996, wordt de opleiding Logopedie en Audiologie opgesplitst in twee opties: de optie Logopedie en de optie Audiologie. In de optie Logopedie komen voornamelijk de stem-, spraak-, taal-, gehoor- en leerstoornissen aan bod voor wat betreft de diagnostiek en behandeling. In de optie Audiologie worden de klinische audiologie, de hoortoestelaanpassing als onderdeel van de gehoorrevalidatie en de industriële audiologie diepgaand uitgewerkt. Gemeenschappelijk voor beide opties zijn diverse delen uit de algemeen ondersteunende zoals bijvoorbeeld: medische wetenschappen, exacte wetenschappen, psychologie, (ortho)pedagogiek en linguïstiek. Een aantal elementen uit de stem-, spraak-, taal- en gehoorpathologie behoren tot de gemeenschappelijke basis.

28 24 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE HOOFDRUBRIEK 4 DOELGROEPEN VAN HET AFGEWERKTE OPLEI- DINGSPROFIEL Het opleidingsprofiel is een basisdocument: voor de hogescholen bij de formulering van hun opleidingsprogramma voor de werkgroep die de bestaande kwalificatiestructuur moet bekijken Verder is het opleidingsprofiel een onmisbaar instrument voor: de visitatiecommissies Hoger Onderwijs hogescholen en lesgevers permanente vorming studenten en abituriënten ook informatie- en oriënteringscentra bv. PMS-centra) kunnen er gebruik van maken Het opleidingsprofiel kan aan personeelsverantwoordelijken in organisatie een beter zicht geven op de professionele en algemene vorming van (kandidaats) werknemers en een inspirerend document zijn voor het ontwerpen van bedrijfsopleidingen.

29 O PLEIDINGSPROFIEL AUDIOLOGIE 25 HOOFDRUBRIEK 5 MEDEWERKERS H. Callewaert; Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende, Departement Gezondheidszorg, Maagdenstraat 9, 8000 Brugge P. Corthals, Hogeschool Gent, Departement Gezondheidszorg Vesalius, Keramiekstraat 80, 9000 Gent P. D Haese, Vereniging voor Gegradueerden in de Audiologie Maatschappelijke zetel: Sint-Lievenspoortstraat 143, 9000 Gent Secretariaatsadres: Koeterstraat 11, 2200 Herentals P. Govaert, Katholieke Vlaamse Hogeschool, Departement Logopedie en Audiologie, Jozef De Bomstraat 11, 2018 Antwerpen H. Ketels, Katholieke Hogeschool voor Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen, Sint- Lievenspoortstraat 143, 9000 Gent K. Lambers, Katholieke Vlaamse Hogeschool, Departement Logopedie en Audiologie, Jozef De Bomstraat 11, 2018 Antwerpen J. Rijckaert, Katholieke Hogeschool voor Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen, Sint- Lievenspoortstraat 143, 9000 Gent M. Rogiers, Studente audiologie, Hoger Instituut voor Paramedische Beroepen, Sint- Lievenspoortstraat 143, 9000 Gent E. Verstraete, Katholieke Hogeschool voor Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen, Sint- Lievenspoortstraat 143, 9000 Gent (expert opleidingsprofiel audiologie) M. Willems,.Vereniging voor Gegradueerden in de Audiologie Maatschappelijke zetel: Sint-Lievenspoortstraat 143, 9000 Gent Secretariaatsadres: Koeterstraat 11, 2200 Herentals