Kop d r veur Gezond omgaan met spanningen bij aardbevingen

Transcriptie

1 Kop d r veur Gezond omgaan met spanningen bij aardbevingen S a m e n w e r k e n a a n g e z o n d h e i d 1

2 Aan iemand die nooit een aardbeving heeft meegemaakt, is niet uit te leggen hoe het voelt. En zelfs als je er al een paar hebt meegemaakt, weet je niet hoe het is als er een zwaardere komt. Maar ergens weet je dat die een keer komt. Je houdt steeds rekening met iets en tegelijk heb je geen idee wat je nou precies kunt verwachten. Dat voelt vreemd, onwerkelijk. Angstaanjagend, soms. Je staat toch wel wat anders in het leven. Maar ja, je gaat gewoon door natuurlijk. Kop d r veur. Wat doen spanningen met u? Als er gepraat wordt over de aardbevingen in Groningen, gaat het vaak over scheuren in huizen, verantwoordelijkheid, geld en politiek. Deze folder gaat over wat het met mensen doet. Het geeft bijvoorbeeld een gevoel van onveiligheid, onzekerheid over de toekomst, angst om de kinderen en frustratie over de gaswinning en allerlei praktische zaken. Het is heel normaal dat dit af en toe, bijvoorbeeld in de dagen na een beving stress geeft. Stress is een bruikbare reactie van het lichaam om goed met spanning om te kunnen gaan. Als het goed is, gaat die reactie na verloop van tijd weer weg omdat mensen manieren vinden om met de situatie te leven. Wat doet u met spanningen? Mensen zijn zelf vaak heel goed in staat om gezond om te gaan met onzekere en spannende situaties. Bijvoorbeeld door er heel nuchter in te staan ( het is niet anders, we doen het er maar mee ), door te relativeren ( zo heb je overal wel wat ) of door humor. Ook u hebt waarschijnlijk een manier gevonden om ermee te leven. Maar het kan ook zijn dat het niet zo goed lukt. In deze folder vindt u dan enkele tips. Ook leest u hoe u bij uzelf kunt herkennen of stressreacties te lang duren en wat u dan kunt doen. Dit kunt u zelf doen wat een goede manier is om met spanningen te leven, is per persoon verschillend. Bedenk hoe u in het verleden op een goede manier met een stressvolle situatie bent omgegaan. Dit is waarschijnlijk de manier die voor u het beste werkt. accepteer onzekerheid. Er valt weinig met zekerheid te zeggen over ontwikkelingen. Steeds zoeken naar informatie voor houvast kan de angst daardoor juist versterken. houd, voor zover mogelijk, uw gewone dagelijkse structuur aan. wanneer u merkt dat het u erg bezig houdt, zoek dan afleiding in andere dingen. neem voldoende rust en zorg voor ontspanning. gebruik zo min mogelijk slaap- of kalmeringsmiddelen. probeer problemen die op uw afkomen niet tegelijkertijd aan te pakken. Zorg voor een verdeling van wat u moet doen in overzichtelijke stappen. bereid u samen met uw gezin voor op een grote beving, dat geeft rust. Spreek af hoe u onderling contact onderhoudt als niet iedereen thuis is. Zorg ervoor dat er een noodpakket in huis is ( als de situatie leidt tot spanningen in het gezin, zoek dan tijdig (praktische) ondersteuning voor uzelf en uw gezin van bijvoorbeeld familie, vrienden of bekenden. Dingen die u beter niet kunt doen u afzonderen van andere mensen. Tijd voor uzelf nemen is goed, maar zorg ervoor dat u in contact blijft met anderen gevoelens op de mensen om u heen afreageren te veel alcohol drinken of drugs gebruiken doen alsof er niets aan de hand is en uw gevoelens wegstoppen voortdurend op TV of internet kijken naar nieuws of discussies over de aardbevingen u sterker voordoen dan dat u zich voelt Als de stress blijft Het lukt niet altijd om een goede manier te vinden om met onzekerheid en spanningen om te gaan. Ondanks dat u de tips volgt, kan het zijn dat u zich steeds onder druk voelt staan. Dat heeft invloed op uw lichaam, op uw emoties en vaak ook op relaties. Hieronder staan een aantal gevolgen van stress. U kunt nagaan of u deze langere tijd bij uzelf herkent. 2 3

3 Lichamelijke reacties Wanneer u langere tijd op spanningen reageert met stress, kan het zijn dat uw lichaam op een gegeven moment laat merken dat het te veel is. U merkt dat bijvoorbeeld aan: hoofdpijn maagproblemen, gebrekkige eetlust slapeloosheid nachtmerries hartkloppingen, ademhalingsproblemen weinig energie of lusteloos verslechtering van al bestaande medische problemen Blijf hier niet te lang mee rondlopen, maar ga tijdig naar uw huisarts. Invloed op de kinderen In de thuissituatie kan de onzekerheid een grote rol gaan spelen. Ook naar uw kinderen en partner toe kan het helpen om te benoemen dat u gespannen bent en daarom soms kortaf reageert omdat u zich zorgen maakt over de aardbevingen. Wanneer u zich veel zorgen maakt, kan dit zijn weerslag hebben op uw kinderen. Zij merken het als er spanningen zijn in huis. Dit kan van invloed zijn op hun prestaties op school. Soms helpt het om hierover met de school te praten. Door iets te doen aan de spanning bij uzelf en uw partner, doet u wat het beste is voor uw gezin. Als u merkt dat uw kinderen angstig zijn door de (dreiging van) aardbevingen, stel hen dan gerust en zorg dat ze weten wat ze kunnen doen. Negatieve gedachten en gevoelens De situatie brengt allerlei gevoelens met zich mee, bijvoorbeeld verontwaardiging, onmacht, angst en onzekerheid. Wanneer dit soort gevoelens u beheersen, kan het zijn dat u daar last van krijgt. U kunt zich dan bijvoorbeeld minder goed concentreren op uw werk of u kunt niet meer zo goed beslissingen nemen. De dreiging of de gevolgen van de bevingen blijven door uw hoofd spoken of u hebt nergens zin in. Wanneer u het gevoel hebt dat de onrust en angst u niet loslaten, is het belangrijk dat u hierover praat, bijvoorbeeld met familie, buren, uw leidinggevende of uw huisarts. Onderlinge ergernissen De spanningen kunnen zorgen voor problemen op het werk of thuis. U bent misschien sneller boos. Of u vindt het moeilijker om mensen te vertrouwen. Misschien merkt u in uw omgeving dat mensen eerder geïrriteerd reageren of zich agressief opstellen. Dat zorgt dan weer voor spanningen in de onderlinge relaties. Het kan helpen wanneer u voor uzelf en anderen benoemt dat de spanningen te maken hebben met de dreiging van de aardbevingen. Dat het niet persoonlijk bedoeld was maar u zich onbedoeld afreageerde. Deze uitleg kan de lucht klaren. Ondersteuning vanuit uw omgeving Het is normaal als u bijvoorbeeld na een beving een tijdlang wat meer op scherp staat. De meeste mensen zijn binnen een paar dagen weer in hun gewone doen. Bij anderen duurt het langer. Als de reacties die hiervoor beschreven staan, blijven aanhouden (enkele weken tot een maand), is het goed om hulp te zoeken. Wanneer hebt u ondersteuning nodig? U hebt zeker hulp nodig, als u zich in meerdere van onderstaande signalen herkent: u gedraagt zich heel anders dan voor de aardbevingen u bent niet in staat te werken, voor de kinderen te zorgen of het huishouden te doen u bent erg gespannen en prikkelbaar u hebt slaapproblemen of nachtmerries u gebruikt drugs of drinkt teveel u beleeft nergens meer plezier aan uw relaties met uw partner, vrienden en familie staan erg onder druk sinds de aardbevingen 4 5

4 Wie kunnen ondersteuning bieden? Familie en vrienden Praat met familie en vrienden of uw buren. Het is goed dat zij weten wat er in u omgaat. Zo kunnen zij u ondersteunen of advies geven. bied een luisterend oor zorg voor afleiding deel deze folder met mensen die het kunnen gebruiken probeer er met diegene over te praten en te zorgen dat hij/zij zelf hulp zoekt Sleutelfiguren Sleutelfiguren zijn mensen die niet onder familie of vrienden vallen, maar die ook geen hulpverleners zijn. Dit kan uw leidinggevende zijn of een vertrouwenspersoon of bedrijfsarts. Het kan ook iemand zijn van een vereniging waar u lid van bent. Als u aangesloten bent bij een geloofsgemeenschap, zijn daar ook mensen die u kunt aanspreken, zoals een oudste, een voorganger, predikant of pastoor. Zijn kunnen een luisterend oor bieden en u ondersteuning geven. Huisarts U kunt bij de huisarts terecht met allerlei soorten gezondheidsproblemen, of het nu gaat om lichamelijke of om emotionele problemen. De huisarts luistert naar u en praat met u. Hij kijkt naar uw medische gegevens en voert mogelijk lichamelijk onderzoek uit. Zo kan de huisarts een juiste diagnose stellen. Zo nodig verwijst de huisarts naar een gespecialiseerde hulpverlener, bijvoorbeeld een therapeut. Sociale teams, maatschappelijk werk Wanneer u behoefte hebt aan individuele begeleiding, dan kunt u een beroep doen op het maatschappelijk werk. Deze werken in een sociaal team. U krijgt daar hulp om de problemen waar u tegenaan loopt op een rij te zetten, prioriteiten te stellen en de zaken weer aan te pakken. Zo nodig krijgt u hulp bij praktische zaken of wordt er voor u bemiddeld bij andere organisaties. Eventueel wordt de eerste afspraak met het maatschappelijk werk gemaakt via uw huisarts, maar u kunt ook zelf contact met hen opnemen. Zelf anderen in uw omgeving ondersteunen Het kan ook zijn dat u merkt dat iemand in uw omgeving problemen heeft die te maken hebben met de aardbevingen. U kunt dan de volgende dingen doen: Contactgegevens Slachtofferhulp Nederland Sensoor: 24 uur per dag, 7 dagen in de week bereikbaar voor een luisterend oor of GGD Groningen Hulp per gemeente: Delfzijl, Appingedam, Loppersum, Bedum, de Marne, Winsum, Eemsmond Stichting Welzijn & Dienstverlening Waddenweg 4, Delfzijl, In bovengenoemde gemeenten worden apart spreekuren gehouden. U kunt altijd terecht op het spreekuur in Delfzijl op maandag, dinsdag en donderdag van uur op of woensdag van uur op MJD in Bedum, Winsum, De Marne, Uithuizen en Warffum Spreekuur MJD Bedum Vlijt 6, 9781 NR Bedum Elke donderdag van uur Spreekuur MJD Winsum Meeden 3b, 9951 HZ Winsum Elke woensdag van uur 6 7

5 Spreekuur MJD De Marne R. Ritzemastraat 2, 9965 ZG Leens Elke vrijdag van uur Spreekuur MJD Uithuizen Gemeentehuis, Hoofdstraat West 1, 9981 AA Uithuizen Elke maandag en donderdag uur Centrum voor Jeugd en Gezin, Schoolstraat 39, 9981 AL Uithuizen Elke woensdag uur Spreekuur MJD Warffum Gezondheidscentrum Warffum, Oosterstraat 12, 9989 AD Warffum Elke dinsdag uur Hoogezand, Menterwolde en Slochteren Kwartier, Zorg en Welzijn Laan van de Sport 2, Hoogezand , ze verbinden u door naar het sociale team van uw eigen gemeente. Ten Boer De Deel, Hendrik Westerstraat 24, Ten Boer Groningen MJD Herman Colleniusstraat 18, 9718 KT Groningen Colofon Dit is een uitgave van GGD Groningen, 2 e druk, juli 2016 Samenstelling en redactie 1 e druk: Foto s: Vormgeving: Druk: Impact, partner in Arq Psychotrauma Expert Groep Henk Tammens Vision d-sign Repro Gemeente Groningen Postadres: Postbus 584, 9700 AN Groningen Telefoon: ggd@groningen.nl Website: ggd.groningen.nl 8 GGD.FO juli 2016